SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI REALIZACJI PLANU PRACY PROGRESFERA ZA ROK Poznań, wrzesień Niepubliczny Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli

Transkrypt

1 Strona1 SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI REALIZACJI PLANU PRACY NIEPUBLICZNEGO OŚRODKA DOSKONALENIA NAUCZYCIELI ZA ROK 2013 Poznań, wrzesień 2013

2 Strona2 I. Wstęp Progresfera jest placówką oświatową, zajmującą się doskonaleniem zawodowym nauczycieli, pedagogów, psychoterapeutów, psychologów, logopedów, doradców zawodowych, zatrudnionych na podstawie art.1 ust.1,1a i 2 pkt 1-3 Karty Nauczyciela. Placówka działa na podstawie Ustawy o systemie oświaty z dnia 7 września 1991 roku (Dz. U. z 1996r. Nr 67 poz. 329 z późniejszymi zmianami), Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 23 kwietnia 2003 roku w sprawie warunków i trybu tworzenia, przekształcania i likwidowania oraz organizacji i sposobu działania placówek doskonalenia nauczycieli, w tym zakresu ich działalności obowiązkowej oraz zadań doradców metodycznych, warunków i trybu powierzania nauczycielom zadań doradcy metodycznego (Dz. U. Nr84 z 2003r. poz.779) oraz Statutu Placówki. Nadzór pedagogiczny nad NODN Progresfera sprawuje Wielkopolski Kurator Oświaty. NODN Progresfera działa od sierpnia 2012 roku (ZAŚWIADCZENIE Nr DE.III /2012 o wpisie do Ewidencji Niepublicznych Placówek Doskonalenia Nauczycieli). W okresie skupiony jest na profesjonalnej realizacji szkoleń w ramach projektu Nauczyciel na miarę XXI wieku, współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej, w którym Organ Prowadzący jest partnerem. W projekcie udział bierze 5 szkół z Powiatu Gostyń. II. Realizacja zadań ośrodka w okresie: roku Statut NODN Progresfera zakłada realizację dziewięciu zadań podstawowych. Poniżej przedstawiono działalność przygotowawczą ośrodka w poszczególnych obszarach.

3 Strona3 1. Diagnozowanie potrzeb dotyczących doskonalenia zawodowego nauczycieli, psychologów, pedagogów, logopedów, doradców zawodowych. (Zadanie nr 1 z Planu Pracy Ośrodka z listopada 2012) Od marca 2013 roku NODN Progresfera jest zaangażowany w realizację projektu Nauczyciel na miarę XXI wieku, finansowanego ze środków EFS Unii Europejskiej. Podczas prowadzonych szkoleń trenerzy nieustannie wyciągają diagnostyczne informacje na temat potrzeb nauczycieli na podstawie odbywających się rozmów. Uzyskane informacje pozwalają na bieżące aktualizowanie treści przedstawianych na szkoleniach, tak, by odpowiadały one na aktualne zapotrzebowanie pedagogów. Rozmowy z uczestnikami szkoleń pozwalają także na określenie nowych obszarów rozwoju, które w samym projekcie nie zostały uwzględnione, a które byłyby przydatne do rozwiązywania sytuacji trudnych w placówkach. Jednym z tematów, które często pojawiały się w opowieściach nauczycieli, jest współpraca międzyszkolna (wymiana doświadczeń z innymi pedagogami) oraz współpraca z rodzicami uczniów. 2. Przygotowywanie, organizowanie i prowadzenie szkoleń, seminariów, wykładów, warsztatów, kursów doskonalących i kwalifikacyjnych, oraz innych specjalistycznych zajęć dydaktycznych. (Zadanie nr 2 z Planu Pracy Ośrodka z listopada 2012) Przygotowywane i prowadzone przez NODN Progresfera szkolenia były przede wszystkim związane z projektem Nauczyciel na miarę XXI wieku, finansowanego ze środków EFS Unii Europejskiej. Rozpoczęły się warsztaty z następujących tematów: - wykorzystanie narzędzi ITC w nauczaniu przedmiotów matematycznoprzyrodniczych - metody aktywizujące w nauczaniu, w tym narzędzi ITC - ocenianie kształtujące - praca z uczniem o nietypowych potrzebach edukacyjnych

4 Strona4 - podniesienie kompetencji nauczycieli w zakresie znajomości języków obcych Pracownicy Progresfery byli bezpośrednio związani z przygotowaniem i prowadzeniem warsztatów z zakresu metod aktywizujących, oceniania kształtującego oraz pracy z uczniem o nietypowych potrzebach edukacyjnych. Szkolenie z zakresu metod aktywizujących kładzie nacisk nie tylko na przedstawienie różnorodnych form aktywizacji, ale również na umiejętność zastosowania ich na lekcji zgodnie z ograniczeniami związanymi z czasem, materiałem i liczebnością grupy oraz na dopasowanie stosowanych metod do zmieniających się potrzeb kolejnych pokoleń uczniów. Warsztat z zakresu Oceniania Kształtującego ma na celu bezpośrednie przygotowanie pedagogów do zastosowania tego systemu na ich lekcjach. Natomiast w wypadku tematu praca z uczniem o nietypowych potrzebach edukacyjnych nacisk położony jest nie tylko na specyficzne zaburzenia występujące u uczniów, ale również na pracę z uczniami zdolnymi oraz różne sposoby wprowadzania indywidualizacji na lekcjach. Szkolenia w ramach projektu składają się z 2 części: stacjonarnej oraz wyjazdowej. Przeprowadzone w okresie kwiecień czerwiec 2013 szkolenia wskazują na duże zapotrzebowanie oraz zainteresowanie nauczycieli tematyką zajęć. W lutym 2013 roku NODN Progresfera przeprowadził również radę pedagogiczną w Zespole Szkół Łączności w Poznaniu z zakresu tematycznego: organizacja pracy małych zespołów (OMZ) w metodzie projektu. Scenariusz szkolenia został utworzony na zamówienie szkoły, w związku z jej zapotrzebowaniem na ww. tematykę. 3. Prowadzenie konsultacji, interwizji i superwizji dla nauczycieli. (Zadanie nr 3 z Planu Pracy Ośrodka z listopada 2012) W ramach szkoleń odbywających się w projekcie Nauczyciel na miarę XXI wieku prowadzący prowadzą także konsultacje z uczestnikami poszczególnych warsztatów, które mają na celu zapewnienie pomocy w przełożeniu uzyskiwanej podczas warsztatów wiedzy na praktykę pedagogiczną. Podczas szkoleń wyjazdowych, w trakcie np. przedstawiania scenariuszy z metodami

5 Strona5 aktywizującymi, przygotowanymi przez poszczególnych nauczycieli, dochodzi do wymiany uwag na temat skuteczności oddziaływań pedagogicznych, skutkujących często wspólnym poszukiwaniem rozwiązań przez uczestników z różnych placówek (interwizja). Konsultacje są przewidziane również w ramach szkolenia Nauczyciel jako wychowawca, które rozpocznie się w październiku 2013 roku. 4. Prowadzenie grupowych i indywidualnych zajęć służących osobistemu rozwojowi nauczycieli. (Zadanie nr 4 z Planu Pracy Ośrodka z listopada 2012) W październiku 2013 roku rozpoczyna się cykl szkoleń Nauczyciel jako wychowawca w ramach projektu Nauczyciel na miarę XXI wieku. W okresie sprawozdawczym marzec sierpień 2013 przygotowany został szczegółowy plan tych warsztatów. Scenariusz uwzględnia tematy związane bezpośrednio z rozwojem osobistym : poznanie własnego stylu komunikacji i funkcjonowania w relacjach interpersonalnych (zgodnie z teorią Analizy Transakcyjnej, która jest teorią bazową dla prowadzących z Progresfery ), stworzenie okazji do ćwiczenia umiejętności asertywnych, poznanie swojego stylu reagowania na konflikty i naukę podejścia mediacyjnego. Taki zakres tematyczny wynika przede wszystkim z przekonania o bezpośrednim wpływie rozwoju osobistego pedagogów na ich osiągnięcia w pracy. 5. Prowadzenie konsultacji i wspieranie w pracy nauczycieli, którzy ukończyli różne formy kształcenia zawodowego (Zadanie nr 5 z Planu Pracy Ośrodka z listopada 2012) W ramach realizowanego projektu Nauczyciel na miarę XXI wieku, obok szkoleń, planowane są również konsultacje indywidualne, zawarte w bloku tematycznym nauczyciel, jako wychowawca. Każdy z uczestniczących w szkoleniu nauczycieli, po zdobyciu wiedzy z zakresu Analizy Transakcyjnej teorii w oparciu o którą można lepiej opisywać i rozumieć zachowania uczniów, a następnie planować

6 Strona6 odpowiednie działania wychowawcze i korekcyjne odbędzie konsultacje z pracownikiem NODN Progresfera, w celu zastosowania zdobytej wiedzy w praktyce i przełożenia jej na konkretne sytuacje szkolne. W okresie sprawozdawczym pracownicy NODN Progresfera udzielali również doraźnych konsultacji, odpowiadających na zgłaszane podczas szkoleń problemy wychowawcze. Dzięki zaplanowaniu wspólnych warsztatów wyjazdowych nauczycieli o różnych specjalizacjach zadbano również o stworzenie sprzyjającej temu atmosfery zaufania wśród pracowników oświaty. Ponadto w ramach bloku szkoleniowego praca z uczniem o nietypowych potrzebach edukacyjnych, obok przekazania wiedzy i umiejętności w formie warsztatów, projekt zakłada również udostępnienie nauczycielom profesjonalnych programów komputerowych, wspomagających ich w diagnozie, jak i pracy z uczniami o specjalnych potrzebach edukacyjnych. 6. Profilaktyka wypalenia zawodowego nauczycieli (Zadanie nr 6 z Planu Pracy Ośrodka z listopada 2012) Podczas przygotowywania planu szkoleń, które mają być realizowane w ramach projektu Nauczyciel na miarę XXI wieku, dofinansowanego ze środków EFS Unii Europejskiej pracownicy ośrodka dokonali analizy literatury dotyczącej przyczyn wypalenia zawodowego u nauczycieli. Na jej podstawie przewidują, iż szkolenia takie, jak nauczyciel w roli wychowawcy, metody aktywizujące w nauczaniu, czy też praca z uczniem o nietypowych potrzebach edukacyjnych powinny przyczynić się do wzrostu satysfakcji w wykonywanej pracy, poprzez zwiększenie zakresu kompetencji radzenia sobie w sytuacjach trudnych z uczniem, dostarczenie nauczycielom nowych metod organizacji zajęć czy też udostepnienie im nowoczesnych narzędzi przydatnych w pracy. Pracownicy ośrodka, podczas projektowania planu szkoleń, kładli również nacisk na pozytywny wpływ grupy oraz możliwość wzajemnego motywowania się, czy też wymiany doświadczeń, wśród kadry, która zostanie objęta szkoleniami. Szkolenia w ramach projektu odbywają się od kwietnia 2013 roku. Podczas tych warsztatów nauczyciele mają okazję podzielić się swoimi trudnościami, obawami czy negatywnymi emocjami,

7 Strona7 związanymi z różnymi sytuacjami z pracy. Otrzymują oni wsparcie i wskazówki zarówno od prowadzących, jak i pedagogów z innych placówek. Dzięki takiej wymianie mają szansę odbudować w sobie poczucie siły i kontroli nad rzeczywistością, co zabezpiecza ich przed doświadczeniem objawów wypalenia zawodowego. 7. Przygotowywanie i wydawanie materiałów edukacyjnych (Zadanie nr 7 z Planu Pracy Ośrodka z listopada 2012) W ramach projektu Nauczyciel na miarę XXI wieku pracownicy Progresfery są zaangażowani w przygotowanie materiałów edukacyjnych dla uczestników poszczególnych szkoleń. Powstały już opracowania z zakresu: Oceniania Kształtującego, Metod aktywizujących w nauczaniu oraz Pracy z uczniem o nietypowych potrzebach edukacyjnych. Materiały są przygotowane w taki sposób, by być z jednej strony pomocą podczas samego warsztatu, z drugiej źródłem praktycznej wiedzy, przydatnym w codziennym nauczaniu. Dodatkowo prowadzący z NODN Progresfera byli zaangażowani w zaprojektowanie i opracowanie statystyczne innowacyjnego testu Inteligencji Wielorakich, w ramach projektu Innowacyjne metody kształcenia przedsiębiorczości w szkołach ponadgimnazjalnych. Do testu opracowali także pełen podręcznik psychometryczny, w którym, obok norm i sposobu obliczania wyników, przedstawili także same założenia teorii oraz możliwości zastosowania jej w szkołach. 8. Współpraca z organizacjami krajowymi i zagranicznymi, władzami rządowymi i samorządowymi w zakresie statutowych celów i zadań Ośrodka. (Zadanie nr 8 z Planu Pracy Ośrodka z listopada 2012) Ośrodek na bieżąco analizował priorytety w zakresie doskonalenia zawodowego nauczycieli, określonych przez Ministra Edukacji Narodowej oraz Wielkopolskiego Kuratora Oświaty. Z ustalonych w 15 ust. 1 Rozporządzenia MEN z dnia 19 listopada 2009 roku Dz. U. nr 200 poz w sprawie placówek

8 Strona8 doskonalenia nauczycieli, priorytetowych kierunkach doskonalenia zawodowego nauczycieli województwa wielkopolskiego, ośrodek postanowił skupić się na: - Praca z uczniem zdolnym i z trudnościami edukacyjnymi (przygotowanie szkoleń praca z uczniem o nietypowych potrzebach edukacyjnych w ramach projektu Nauczyciel na miarę XXI wieku ) - Metoda projektu, ćwiczenia i eksperymenty sposobem na skuteczne nauczanie (przygotowanie szkoleń metody aktywizujące w nauczaniu w ramach projektu Nauczyciel na miarę XXI wieku ) - Konstruowanie i wdrażanie programów poprawy jakości kształcenia (przygotowanie szkoleń ocenianie kształtujące, wykorzystanie narzędzi ITC w nauczaniu przedmiotów matematyczno-przyrodniczych, metody aktywizujące w nauczaniu w ramach projektu Nauczyciel na miarę XXI wieku ) - Skuteczna pomoc psychologiczno pedagogiczna i doradztwo zawodowe warunkiem sukcesu edukacyjnego ucznia (przygotowanie szkoleń nauczyciel w roli wychowawcy w ramach projektu Nauczyciel na miarę XXI wieku ) W okresie sprawozdawczym NODN Progresfera ściśle współpracował z dyrektorami szkół zaangażowanych w projekt podczas organizacji szkoleń, tak aby precyzyjnie dopasować tematykę proponowanych warsztatów oraz omawiane podczas nich konkretne przypadki do potrzeb Kardy każdej z placówek. W związku z przygotowanym projektem rozporządzenia, ośrodek postanowił podjąć również przygotowania do realizacji nowych zadań ośrodków doskonalenia nauczycieli, tj. kompleksowego wspierania szkół, a więc dyrektora, nauczycieli, rodziców, a także uczniów. Przebiegać ono będzie od diagnozy przeprowadzonej wspólnie z radą pedagogiczną, poprzez dobór środków wsparcia, na ewaluacji kończąc. Ośrodek przygotował się do tych zadań poprzez położenie nacisku na rozwój kompetencji swoich pracowników, którzy zrealizowali w ramach działalności organu prowadzącego zadania związane z diagnozą potencjału, doradztwem zawodowym, pracą z osobami niepełnosprawnymi, poradnictwem psychologicznym.

9 Strona9 9. Organizowanie różnorodnych form współpracy i wymiany doświadczeń nauczycieli pedagogów, psychoterapeutów, psychologów, logopedów, doradców zawodowych, w tym wykładów, warsztatów i szkoleń. (Zadanie nr 9 z Planu Pracy Ośrodka z listopada 2012) W ramach tworzonego projektu Nauczyciel na miarę XXI wieku, pracownicy ośrodka zadbali o to, by stworzyć możliwość do współpracy i wymiany doświadczeń nauczycieli z różnych szkół podstawowych, gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych. Dzięki uczestnictwu we wspólnych warsztatach, pracownicy tych placówek będą mogli nawzajem udzielić sobie informacji o wprowadzanych przez siebie innowacjach czy efektywnych sposobach radzenia sobie z trudnymi sytuacjami w codziennej pracy. Projekt zakłada położenie nacisku na integrację tych różnorodnych grup warsztatowych po to, by ich uczestnicy mogli dalej współpracować ze sobą po zakończeniu projektu. Szkolenia w ramach projektu rozpoczęły się w kwietniu 2013 roku. Ich uczestnicy poznają na nich pedagogów z innych placówek, wymieniają się doświadczeniem, zarówno z zakresu samego prowadzenia zajęć, jak i z udzielania wsparcia uczniom. Szczególną okazję do wymiany doświadczeń stwarzają szkolenia wyjazdowe, na których niejednokrotnie toczyły się wielogodzinne dyskusje dotyczące spraw szkolnych. III. WNIOSKI W wyniku analizy podjętych w 2013 roku działań, sformułowano kilka uwag i wniosków, będącymi zarazem przesłankami do dalszej pracy. W świetle prowadzonej na bieżąco diagnozy potrzeb uczestników szkoleń, bardzo ważnym obszarem pracy dla ośrodka powinno być doskonalenie nauczycieli z zakresu indywidualizacji programu nauczania (praca z uczniem zdolnym, praca z uczniem o nietypowych potrzebach edukacyjnych), z naciskiem na przedstawianie różnorodnych form innowacyjnego nauczania, z wykorzystaniem metod aktywizujących, pozwalających uczniom na przejęcie

10 Strona10 większej odpowiedzialności za ich proces uczenia. Szczególnie istotna przy tym jest praca nad umożliwieniem wcielania w proces nauczania zasad indywidualizacji w warunkach, jakie panują w szkołach (jak liczebność klas, pensum godzin). Istotne jest dalsze szkolenie nauczycieli z zakresu tematów takich, jak teoria Inteligencji Wielorakich H. Garndnera, indywidualne style uczenia się, projektowanie lekcji w sposób umożliwiający każdemu uczniowi aktywny udział, z uwzględnieniem osobistych preferencji. W celu zwiększenia efektywności oraz poziomu satysfakcji z pracy pracowników placówek oświatowych, usługi oferowane przez ośrodek muszą nie tylko skutkować przekazaniem merytorycznej wiedzy, lecz również umożliwiać rozwój kompetencji osobistych, szczególnie z zakresu asertywności oraz stylów komunikacji. Takie też szkolenia zostaną uwzględnione w ofercie na rok 2013/2014 nie tylko w ramach realizowanego projektu, lecz również w postaci szkoleń dla rad pedagogicznych. Bardzo ważne jest ukierunkowanie prac w ramach projektu Nauczyciel na miarę XXI wieku na to, by utworzone interwizyjne grupy nauczycieli nie zakończyły współpracy wraz z zakończeniem projektu, lecz by mogły kontynuować udzielanie sobie wsparcia także w przyszłych latach. Ośrodek zamierza również intensyfikować działania w zakresie promocji placówki, co może mieć pozytywny wpływ na realizację jego statutowych zadań.