Przedmiotowe zasady oceniania z historii w Szkole Podstawowej nr 20 w Katowicach

Transkrypt

1 Przedmiotowe zasady oceniania z historii w Szkole Podstawowej nr 20 w Katowicach 1.Na każdej lekcji historii obowiązują : zeszyt przedmiotowy, ćwiczenia oraz podręcznik. Wszelkie braki w przygotowaniu do zajęć uczeń zgłasza nauczycielowi bezpośrednio przed lekcją. Trzykrotny brak zeszytu lub ćwiczeń w semestrze oznacza ocenę niedostateczną. 2.Uczeń może poprawić każdą ocenę w terminie do 2 tygodni od jej otrzymania. Formę poprawy określa nauczyciel.z poprawy uczeń otrzymuje ocenę wyższą. 3.Nauczyciel w wyjątkowych sytuacjach może uwzględnić nieprzygotowanie ucznia do zajęć (sytuacje losowe) jeżeli został o tym odpowiednio wcześniej poinformowany. 4.Uczeń ma obowiązek znać materiał z 3 ostatnich tematów lekcyjnych. 5.Nauczyciel nie zapowiada kartkówki. Ta forma sprawdzenia wiadomości obejmuje materiał z 3 ostatnich lekcji. 6.Nauczyciel zapowiada sprawdzian z tygodniowym wyprzedzeniem, odpowiednio wcześniej jest zobowiązany do przeprowadzenia lekcji powtórzeniowej z zakresu zrealizowanego materiału i ustalenia terminu sprawdzianu. 7.Uczeń nieobecny na sprawdzianie lub kartkówce ma obowiązek je napisać w terminie późniejszym, po lekcjach. W przypadku krótkiej nieobecności w szkole (5 dni roboczych ), zaś w przypadku dłuższej nieobecności do 2 tygodni od dnia powrotu do szkoły. Nie wywiązanie się z w/w obowiązku oznacza ocenę niedostateczną. 8.Rodzice są zobowiązani do podpisywania wszystkich ocen otrzymanych przez ucznia(wpisy w zeszycie, ćwiczeniach, dzienniczku). 9.Pierwszego dnia po dłuższej nieobecności [powyżej5 dni roboczych] uczeń nie jest pytany, ale ma obowiązek uzupełnić wszystkie zaległości w notatkach i ćwiczeniach do 1 tygodnia. 10.Uczeń może otrzymać dodatkową ocenę za aktywność,pracę na lekcji, udział w konkursie uczestniczenie w zajęciach kółka historycznego i wykonywanie dodatkowych zadań. 11.Ocena śródroczna i roczna jest wystawiana na podstawie średniej ważonej, którą nauczyciel podaje przed konferencją klasyfikacyjną. 12.Na lekcji uczeń pracuje z ćwiczeniami do historii, które również cyklicznie sprawdza nauczyciel. 13.Na ocenę ucznia wpływ ma jego właściwa postawa (postawa patriotyczna z poszanowaniem wszelkich norm społecznych) 14.Ocena ustalona przez nauczyciela jest oceną ostateczną. Ocena jest jawna. 15.Uczniowie o specjalnych potrzebach otrzymują pomoc ze strony nauczyciela, polega ona na wspieraniu ich we właściwym planowaniu pracy. 16. Uczeń zdolny jest również wspierany przez nauczyciela.o formie pracy takim uczniem decyduje nauczyciel. 17. Nauczyciel przedmiotu ma prawo do indywidualizacji oceny ucznia. Ilość ocen w semestrze i ich wartość punktowa w przypadku 2 lekcji historii tygodniowo-sposoby sprawdzania wiedzy ucznia : Sprawdziany ok pkt Kartkówki ok pkt Odpowiedzi ustne ok. 2 5 pkt Ćwiczenia ok. 2 3 pkt Zeszyt ok pkt

2 W przypadku 1 lekcji tygodniowo ilość ocen zmniejsza się o połowę. Ocena dopuszczająca Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny- omówienie Klasa czwarta Uczeń określa datę i miejsce swoich urodzin, wymienia swoje zainteresowania za pomocą nauczyciela wymienia 2 przykłady praw dziecka. Wyjaśnia i poprawnie posługuje się pojęciem rodzina, wymienia swych przodków do pradziadków włącznie, samodzielnie podaje przykłady obowiązków dziecka w rodzinie. Wskazuje elementy łączące zespół klasowy (np. wiek, wspólne lekcje, wychowawca) wymienia elementy tradycji własnej szkoły, wskazuje uprzejmość i koleżeńskość jako przykłady dobrego funkcjonowania zespołu klasowego. Nazywa i pokazuje na mapie region i województwo w którym mieszka, wymienia przykłady zabytków wskazuje na planie miejscowości siedzibę władz lokalnych, wskazuje na mapie Europy Polskę, nazywa główne rzeki Polski (Wisłę, Odrę, Wartę) i pokazuje je na mapie; wskazuje na mapie Morze Bałtyckie i góry Tatry. Wskazuje konstytucję jako najważniejszy dokument w państwie, wymienia pełną nazwę państwa polskiego; wymienia i nazywa polskie symbole; z pomocą nauczyciela opowiada legendy o Lechu, Czechu i Rusie oraz Piaście Kołodzieju rozpoznaje symbole Unii Europejskiej: flagę i hymn; na podstawie mapy wymienia państwa członkowskie UE definiuje pojęcia: historia, historycy ; wyjaśnia, czym zajmuje się historia; wyjaśnia pojęcie źródła historyczne ; wymienia przykłady źródeł historycznych; wyjaśnia pojęcia: zabytek, muzeum ; wskazuje muzeum jako podstawową formę ochrony zabytków; przedstawia najważniejsze zasady zachowania się w muzeum wyjaśnia pojęcia: zegar, kalendarz ; wymienia jednostki pomiaru czasu zegarowego i kalendarzowego wyjaśnia pojęcia: wiek, tysiąclecie ; wyjaśnia znaczenie skrótów: p.n.e. i n.e.; określa wiek podanego wydarzenia; wskazuje Afrykę Środkową jako miejsce pojawienia się pierwszych ludzi; nazywa sposoby zdobywania pożywienia przez pierwszych ludzi (zbieractwo, myślistwo); podaje 1 2 przykłady,wymienia najstarsze cywilizacje (podaje przykład np. Egipt); wskazuje miejsca powstania pierwszych cywilizacji posługując się wyrażeniem wielkie rzeki ; wskazuje rzekę Nil jako jedną z rzek, nad którą powstały pierwsze państwa definiuje pojęcie pismo ; określa czas wynalezienia pisma; nazywa materiał piśmienny na którym pisano wyjaśnia pojęcia: faraon, wielobóstwo, demokracja, bogowie olimpijscy wymienia imiona najpopularniejszych bogów olimpijskich

3 wymienia sposoby oddawania czci bogom (świątynie, igrzyska, teatr); wymienia Olimpię jako miejsce rozegrania pierwszych igrzysk starożytnych; wymienia sposoby nagradzania zwycięzców; wskazuje na mapie górę Olimp, Olimpię i Ateny wyjaśnia pojęcie imperium ; wskazuje na mapie Rzym, Morze Śródziemne; wskazuje na mapie zasięg podbojów rzymskich; wskazuje przyczyny sukcesów armii rzymskiej (podaje przynajmniej jeden argument). wymienia najważniejsze dokonania Rzymian, które ułatwiły funkcjonowanie państwa i życie mieszkańców (prawo, drogi, mosty, akwedukty) wyjaśnia pojęcia: chrześcijaństwo, Biblia ; przedstawia osobę i nauki Jezusa,opisuje okoliczności narodzin chrześcijaństwa Ocena dostateczna wyjaśnia, dlaczego przyjście na świat dziecka jest ważnym wydarzeniem w życiu rodziny i społeczeństwa, wymienia różne potrzeby człowieka wyjaśnia i poprawnie posługuje się pojęciem ród ; nazywa na przykładzie swojej rodziny stopnie pokrewieństwa; z pomocą nauczyciela wymienia przykłady więzi łączących członków rodziny podaje przykłady działań samorządu szkolnego; na podanych przykładach wskazuje zachowania świadczące o poszanowaniu godności i odmienności innych; uzasadnia konieczność przestrzegania zasad koleżeństwa i przyjaźni opisuje położenie geograficzne swojej miejscowości; w kilku zdaniach prezentuje atrakcje turystyczne małej ojczyzny; wymienia nazwy miejscowości w najbliższej okolicy wyjaśnia pojęcie władza lokalna wymienia przedstawicieli władzy lokalnej; wyjaśnia zasady powoływania władz podaje przykład działań podejmowanych przez władzę lokalną w swojej miejscowości wyjaśnia pojęcie symbole narodowe ; wyjaśnia pochodzenie nazwy Polska, nawiązując do legendarnych początków państwa; wymienia i wskazuje na mapie Europy państwa sąsiadujące z Polską; omawia położenie geograficzne Polski; wymienia mniejszości narodowe i etniczne żyjące w Polsce; wymienia przykłady miejsc pamięci narodowej (np. Grób Nieznanego Żołnierza) wyjaśnia pojecie legenda wyjaśnia pochodzenie nazwy Gniezno; wymienia dawne nazwy określające Polaków wskazuje na mapie miejscowości wymienione w legendach. wyjaśnia pojęcia: Unia Europejska, euro ; wyjaśnia cel powstania Unii Europejskiej wymienia organizacje działające na rzecz ludzi potrzebujących pomocy (np. Polski Czerwony Krzyż, Polska Akcja Humanitarna, fundacje) i wskazuje cel ich działalności; opowiada o przejawach nędzy na świecie wyjaśnia, kto tworzy historię; definiuje pojęcia mapa, plan, archeologia, źródła historyczne nazywa i wskazuje stałe elementy mapy i planu (treść, skala, legenda) wyjaśnia pojęcie biblioteka ;

4 wymienia najważniejsze instytucje ochrony zabytków (muzeum, biblioteka); wyjaśnia konieczność właściwego zachowania się w muzeum; przedstawia zasady poprawnego zachowania się w instytucjach chroniących zabytki wymienia sposoby mierzenia czasu dawniej i współcześnie; nazywa i wskazuje na ilustracji dawne współczesne zegary wyjaśnia pojęcia: era, taśma chronologiczna, oś czasu ; wskazuje narodziny Chrystusa jako wydarzenie określające podział czasu na czasy p.n.e. i n.e.; zaznacza na taśmie chronologicznej podane wydarzenia wyjaśnia pojęcia: koczowniczy i osiadły tryb życia charakteryzuje warunki życia pierwszych ludzi; wyjaśnia, w jaki sposób pierwsi ludzie wzniecali ogień; wyjaśnia wpływ umiejętności wzniecania ognia na warunki życia pierwszych ludzi; wskazuje przejście do osiadłego trybu życia jako najważniejsze osiągnięcie pierwszych ludzi wskazuje na mapie położenie geograficzne Mezopotamii i Egiptu; zaznacza na taśmie chronologicznej czas powstania najstarszych cywilizacji (3500 r. p.n.e.); wyjaśnia, dlaczego pierwsze państwa powstały nad wielkimi rzekami (podaje jeden argument np. wylewy wielkich rzek) wymienia rodzaje pisma (klinowe, obrazkowe alfabetyczne) zaznacza rok 3500 r. p.n.e. na taśmie chronologicznej nazywa materiał, na którym pisano definiuje pojęcie piramida zaznacza na taśmie chronologicznej czas powstania starożytnego Egiptu (3000 r. p.n.e.); wskazuje znaczenie Nilu dla funkcjonowania państwa egipskiego opisuje sposoby oddawania czci bogom, wymienia najważniejsze bóstwa wyjaśnia pojęcie polis ; opisuje wygląd Aten w czasach Peryklesa wymienia zajęcia mieszkańców Aten. wyjaśnia pojęcie igrzyska olimpijskie, wymienia dyscypliny sportowe rozgrywane podczas igrzysk; opowiada jak Grecy wyobrażali sobie bogów (wygląd zewnętrzny, cechy charakteru); opowiada o wyglądzie i sposobie prezentacji sztuk w teatrze greckim. wyjaśnia pojęcie legion ; zaznacza na taśmie chronologicznej datę legendarnego założenia Rzymu (753 r. p.n.e.); wskazuje na mapie Półwysep Apeniński, Tyber; wymienia grupy społeczne starożytnego Rzymu; wskazuje źródła sukcesów armii rzymskiej. wyjaśnia pojęcia: prawo i akwedukty charakteryzuje najważniejsze dokonania Rzymian, które ułatwiły funkcjonowanie państwa i życie mieszkańców. wyjaśnia pojęcia: apostoł, Dekalog ; zaznacza na taśmie chronologicznej wiek narodzin chrześcijaństwa; wskazuje na mapie Palestynę i miasta związane z życiem i działalnością Jezusa

5 Ocena dobra podaje przykłady różnorodnych potrzeb człowieka oraz sposoby ich zaspakajania; omawia wybrane prawa dziecka; wymienia nazwę organizacji działających na rzecz pomocy dzieciom wymienia przykłady praw i obowiązków przysługujących poszczególnym członkom rodziny; charakteryzuje więzi łączące rodzinę; podaje przykłady tradycji obowiązujących w jego rodzinie; rysuje schemat drzewa genealogicznego swojej rodziny. wyjaśnia, kto tworzy społeczność szkolną; wyjaśnia zasady funkcjonowania samorządu szkolnego; podaje przykłady działań samorządu w swojej szkole; podaje przykłady konfliktów między ludźmi i proponuje sposoby ich rozwiązania prezentuje swoją małą ojczyznę, uwzględniając tradycję historyczno-kulturową; zbiera i prezentuje informacje o rozmaitych formach upamiętniania postaci i wydarzeń z przeszłości małej ojczyzny wyjaśnia pojęcie naród ; wyjaśnia symbolikę polskich barw narodowych; wskazuje na mapie i opisuje główna regiony Polski nazywa i pokazuje na mapie krainy geograficzno-historyczne Polski; nazywa wydarzenia historyczne, które upamiętniają polskie święta narodowe, wyjaśnia pojęcie konstytucja ; wyjaśnia zasady wyborów władz w Polsce samodzielnie opowiada legendy: O Lechu, Czechu i Rusie,Popielu i Piaście rozpoznaje cechy charakterystyczne legendy wskazuje na mapie współczesnych sąsiadów Polski określa daty powstania UE (1993 r.)oraz przyjęcia Polski do UE przedstawia elementy kształtujące historię: ważne wydarzenia, działalność wybitnych jednostek, praca przeszłych pokoleń; wyjaśnia zadania historyków, rozróżnia podział źródeł historycznych przedstawia zadania muzealnictwa (gromadzenie, przechowywanie, konserwacja zabytków, organizacja wystaw) wyjaśnia konieczność ochrony zabytków. wyjaśnia potrzebę mierzenia czasu; czyta ze zrozumieniem tekst źródłowy i odpowiada na związane z nim pytania wskazuje wydarzenie starsze i młodsze; oblicza upływ czasu między podanymi wydarzeniami w zakresie naszej ery lub czasów przed naszą erą wyjaśnia pojęcie prehistoria ; wymienia narzędzia używane przez pierwszych ludzi; wymienia najważniejsze osiągnięcia pierwszych ludzi (tkactwo, garncarstwo, uprawa roli); odczytuje informacje zawarte w materiale ilustracyjnym definiuje pojęcie państwo ; nazywa i wskazuje na mapie rzeki, nad którymi leżały Egipt i Mezopotamia wyjaśnia rolę wielkich rzek w funkcjonowaniu pierwszych państw; wymienia grupy społeczne państw starożytnych,wskazuje czas powstania starożytnego Egiptu, opisuje materiał pisarski charakteryzuje warunki naturalne starożytnego Egiptu;

6 wymienia grupy społeczne starożytnego Egiptu, powiada, w jaki sposób Egipcjanie przedstawiali bogów; wyjaśnia sposób budowy piramid wymienia (na podstawie ilustracji) narzędzia używane do budowy piramid wymienia zasługi Peryklesa dla rozwoju Aten; wymienia czynniki jednoczące Greków w starożytności wyjaśnia pojęcie mity ; charakteryzuje bogów olimpijskich, zna ich atrybuty określa datę pierwszych igrzysk olimpijskich, zaznacza ją na taśmie chronologicznej wyjaśnia, czym zajmowali się filozofowie omawia zajęcia poszczególnych grup społecznych; charakteryzuje technikę wojenną Rzymian opowiada o edukacji Rzymian przygotowującej do kariery urzędniczej; wskazuje łacinę jako język Rzymian wyjaśnia pojęcia: Jahwe, judaizm, Mesjasz, Stary Testament, Nowy Testament ; wyjaśnia, na czym polegała odmienność nauk Jezusa wobec religii Żydów; opowiada o sytuacji chrześcijan w I IV wieku Ocena bardzo dobra Uczeń: charakteryzuje społeczność szkolną z uwzględnieniem swoich praw i obowiązków wyjaśnia, odwołując się do przykładów, na czym polega postępowanie sprawiedliwe ; wyjaśnia, w czym przejawia się uprzejmość i tolerancja charakteryzuje elementy kultury regionalnej stanowiące o jej odrębności, np. strój, gwara, pot wyjaśnia, na czym polega wkład kultury regionalnej w rozwój kultury polskiej; przedstawia problemy społeczno-gospodarcze małej ojczyzny wymienia zakres działania władz lokalnych wyjaśnia, na czym polega zróżnicowanie regionalne Polski wymienia mniejszości narodowe i etniczne charakteryzuje więzi łączące naród; uzasadnia konieczność poszanowania symboli narodowych; wyjaśnia rolę, jaką pełnią symbole narodowe wskazuje miejsce pamięci w swojej okolicy i opowiada o wydarzeniach, które ono upamiętnia,podaje przykłady praw i obowiązków obywateli Rzeczypospolitej Polskiej; samodzielnie dokonuje interpretacji fragmentu tekstu Konstytucji RP wyjaśnia związek legendy z symbolami państwa polskiego; wyjaśnia w oparciu o legendę pochodzenie nazwy Piastowie formułuje własną opinię o działaniach pomocowych podejmowanych przez państwa lub organizacje pozarządowe; wyjaśnia konieczność niesienia pomocy potrzebującym, rozpoczynając działania od najbliższego środowiska definiuje pojęcia: skansen, archiwum ; wymienia różnorodne formy ochrony zabytków. wskazuje korzyści, jakie daje dobra znajomość historii; wyjaśnia konieczność zbadania przyczyn i skutków wydarzeń historycznych dla zrozumienia przeszłości,uzasadnia konieczność dotarcia do wszelkich możliwych źródeł w celu dobrego i obiektywnego poznania przeszłości;

7 przedstawia znaczenie badań archeologicznych dla poznania przeszłości wskazuje i wyjaśnia związek między obserwacją przyrody a powstaniem zegarów i kalendarzy; charakteryzuje sposoby określania czasu minionych wydarzeń w dalekiej przeszłości (przed wynalezieniem kalendarza i zegarów). wyjaśnia pojęcie chronologia porządkuje podane wydarzenia według chronologii; wyjaśnia fakt, że podział czasu jest podziałem umownym wskazuje wpływ osiągnięć pierwszych ludzi na zmiany w warunkach ich życia wyjaśnia wagę przejścia z koczowniczego do osiadłego trybu życia dla warunków życia ludzi. definiuje pojęcie cywilizacje wyjaśnia sposób funkcjonowania systemów nawadniających; przedstawia zajęcia grup społecznych, wyjaśnia na czym polegał społeczny podział pracy charakteryzuje poznane rodzaje pisma; wyjaśnia znaczenie pisma dla poznania przeszłości i komunikowania się ludzi przedstawia zajęcia grup społecznych starożytnego Egiptu; opowiada o warunkach życia poszczególnych grup społecznych starożytnego Egiptu; omawia pozycję faraona w społeczeństwie egipskim, wyjaśnia pojęcia: mumifikacja, mumia, sfinks ; wyjaśnia przyczyny mumifikowania zwłok omawia zasady funkcjonowania demokracji ateńskiej przedstawia Heraklesa, Odyseusza bohaterów mitów greckich; wskazuje podobieństwa i różnice pomiędzy igrzyskami w starożytności i dzisiaj (np. ubiór, dyscypliny, nagrody). Uczeń: wyjaśnia pojęcie łuk triumfalny ; przedstawia przyczyny powstania imperium rzymskiego; wyjaśnia słuszność twierdzenia, że Morze Śródziemne było wewnętrznym morzem Rzymian; wyjaśnia przydatność dokonań Rzymian dla funkcjonowania państwa i życia mieszkańców. opowiada (posługując się ilustracją) o etapach budowy dróg w starożytnym Rzymie przedstawia najważniejsze zasady judaizmu; wyjaśnia, dlaczego chrześcijaństwo wywodzi się z judaizmu Ocena dopuszczająca Klasa piąta -Uczeń zna i zaznacza na taśmie chronologicznej datę upadku imperium rzymskiego 476 r. oraz wskazuje upadek imperium rzymskiego jako początek nowej epoki średniowiecza. -Zaznacza VI w. czas pojawienia się Słowian w Europie na taśmie chronologicznej, wymienia zajęcia Słowian i obrzędy słowiańskie, które przetrwały do dziś. -Zaznacza i zapisuje na taśmie chronologicznej datę chrztu 966r, wskazuje wiek X jako czas panowania Mieszka I i zaznacza go na taśmie chronologicznej wskazuje Mieszka I jako pierwszego historycznego władcy Polski -wyjaśnia znaczenie przydomka Chrobry ; zaznacza i zapisuje na taśmie chronologicznej datę zjazdu gnieźnieńskiego 1000 r.; wskazuje bohaterów zjazdu gnieźnieńskiego Bolesława Chrobrego i Ottona III wskazuje Mieszka I BolesławaChrobrego jako pierwszych władców Polski zna tytuły pierwszych władców Polski książę i król

8 wskazuje Gniezno jako pierwszą stolicę Polski. -wyjaśnia pojęcia: gród, podgrodzie ; wskazuje miejsca, w których powstawały grody -wyjaśnia pojęcie klasztor i krótko charakteryzuje św.franciszka z Asyżu -wskazuje na mapie Kraków i państwo Kazimierza Wielkiego; zaznacza na taśmie chronologicznej datę 1364 r. -w oparciu o ilustrację opowiada o życiu mieszkańców zamku średniowieczu, wskazuje elementy obronne zamku i odczytuje nazwy znajdujących się na rynku budowli, opowiada powstawaniu miast średniowiecznych i możliwościach ich lokowania wymienia elementy obronne miasta opisuje wygląd rycerzy krzyżackich -zaznacza i zapisuje na taśmie chronologicznej daty unii w Krewie i Grunwaldu charakteryzuje postacie Jadwigi i Jagiełły -wskazuje na mapie Wisłę i Gdańsk wymienia towary, którymi handlowano w Polsce w XV i XVI wieku -definiuje pojęcia: karawela, Nowy Świat, wymienia odkrywców, umieszcza w czasie i przestrzeni Kolumba i jego pierwsza wyprawę -definiuje pojęcie humanizm wymienia wybitnych przedstawicieli renesansu wskazując Włochy jako kolebkę renesansu -identyfikuje czasy renesansu w Polsce z okresem panowania Jagiellonów opisuje życie dworskie na Wawelu używając pojęć paż, arras, komnata, dwór opowiada o życiu Mikołaja Kopernika przedstawia zajęcia szlachty a na podstawie ilustracji przedstawia skład sejmu walnego opowiada o zajęciach i obowiązkach szlachty -definiuje pojęcie unia, wymienia dwóch pierwszych królów elekcyjnych i wie skąd pochodzili -w oparciu o analizę mapy wymienia przyczyny wojen polsko-szwedzkich -sytuuje w czasie wyprawę wiedeńską króla Sobieskiego Ocena dostateczna -Uczeń wyjaśnia przyczyny podziału imperium rzymskiego, wyjaśnia kim byli barbarzyńcy posługując się mapą, wskazuje i nazywa państwa barbarzyńskie powstałe na gruzach imperium, zna wpływ łaciny na powstanie języków nowożytnych -wyjaśnia pojęcie plemię przedstawia wierzenia Słowian, podaje przykłady miejsc czczonych przez Słowian -wyjaśnia pojęcie dynastia, wskazuje ród Piastów jako pierwszą polska dynastię panującą wskazuje na mapie państwo Mieszka, Gniezno i Poznań, wymienia sąsiadów Polski przedstawia krótko postać św.wojciecha, opowiada historię zjazdu z 1000 roku, -wyjaśnia pojęcie drużyna książęca, wojowie i danina, wymienia urzędników książęcych -wyjaśnia pojęcia: zakon, reguła zakonna, opisuje życie zakonników -umiejscawia w czasie panowanie Kazimierza Wielkiego, opowiada o jego panowaniu ze szczególnym uwzględnieniem powstania Akademii Krakowskiej i zjazdu z 1364 roku -opisuje wygląd średniowiecznego zamku,wymienia miejsca lokalizacji zamku średniowiecznego, życie jego mieszkańców, -w oparciu o ilustrację opisuje wygląd rycerza, definiuje kodeks rycerski, podaje Zawiszę Czarnego jako wzór do naśladowania

9 -opowiada o powstawaniu miast średniowiecznych i możliwościach ich lokowania, wymienia elementy obronne miasta, wyszukuje na planie miasta nazwy ulic, świadczące o specjalnościach rzemieślniczych, opisuje wygląd średniowiecznego miasta, zna pojęcie cechu rzemiosła -przedstawia przyczyny sprowadzenia Krzyżaków do Polski, zna datę 1226,wskazuje na mapie Mazowsze, ziemię chełmińską, Malbork -wyjaśnia przyczyny unii w Krewie, wymienia zasługi królowej Jadwigi, opowiada o bitwie pod Grunwaldem -wyjaśnia pojęcia spichlerz, spław rzeczny, wskazuje znaczenie Wisły jako szlaku komunikacyjnego -opisuje odkrycie Krzysztofa Kolumba -wymienia cechy człowieka renesansu, przedstawia poglądy głoszone przez humanistów człowieka renesansu -na podstawie drzewa genealogicznego wskazuje i wyjaśnia stopnie pokrewieństwa w rodzinie -definiuje pojęcie astronom, wskazuje na mapie miejscowości związane z życiem i działalnością Mikołaja Kopernika -wyjaśnia pojęcia sejm walny, sejmiki ziemskie, pospolite ruszenie, przywilej, charakteryzuje obowiązki szlachcica wobec państwa, wymienia najważniejszych urzędników królewskich -wyjaśnia przyczyny zawarcia unii realnej w Lublinie, wskazuje na mapie Warszawę i wymienia króla Zygmunta III Wazę jako władcę,który uczynił ją stolicą kraju -sytuuje w czasie i omawia wydarzenia potopu szwedzkiego uwzględniając obronę Częstochowy oraz rolę Stefana Czarnieckiego i Augustyna Kordeckiego -wyjaśnia pojęcia: oblężenie, odsiecz, sułtan, opisuje wyprawę wiedeńską króla Sobieskiego Ocena dobra -Uczeń wyjaśnia jak doszło do powstania barbarzyńskich państw na gruzach imperium rzymskiego, wyjaśnia pojęcie języki romańskie, podkreśla rolę łacinywymienia grupy etniczne Słowian i podaje przykłady współczesnych narodów do nich zaliczanych, wymienia więzi łączące członków jednego plemienia - wyjaśnia pojęcie misja chrystianizacyjna, wyjaśnia pochodzenie nazw Polanie i Polska -zaznacza i zapisuje na taśmie chronologicznej daty 997,1000,1025,przedstawia cel misji św.wojciecha, wyjaśnia znaczenie koronacji Bolesława Chrobrego dla państwa polskiego - wymienia najważniejszych urzędników książęcych, wskazuje zadania rady monarszej- -przedstawia zajęcia grup społecznych Polski średniowiecznej, zadania osad służebnych, wymienia mieszkańców grodu i podgrodzia wyjaśnia pojęcia: tonsura i habit, przedstawia zajęcia zakonników -wymienia przykłady działań Kazimierza Wielkiego prowadzące do wzmocnienia państwa polskiego, podkreśla rolę powstania Akademii Krakowskiej oraz zjazdu krakowskiego- -wymienia elementy obronne zamku, wymienia cechy średniowiecznego rycerza definiuje pojęcia: kodeks rycerski, herb, szranki, opisuje warunki życia mieszkańców zamku, przedstawia wzór rycerskiej postawy na przykładzie Zawiszy Czarnego - wymienia przykłady uprawianych roślin i zwierząt, podaje przykłady obowiązków chłopów pańszczyżnianych - opowiada o okolicznościach utworzenia państwa zakonnego, przedstawia politykę krzyżaków wobec Polski, zna datę przedstawia okoliczności wstąpienia na tron Jadwigi Andegaweńskiej, opowiada o życiu

10 dworu królowej, wyjaśnia pojęcie unia personalna, opowiada o przebiegu bitwy pod Grunwaldem - wyjaśnia przyczyny ożywienia gospodarki polskiej po odzyskaniu Pomorza Gdańskiego, opowiada o funkcjonowaniu spławu rzecznego, wyjaśnia pojęcia flisak, szkuta, żuraw-- -wymienia następstwa wypraw odkrywczych dla Europy i Ameryki, wymienia nazwy towarów przywożonych z Nowego Świata - opowiada o zmianach jakie zaszły w życiu codziennym ludzi renesansu- -wyjaśnia pojęcia: dwór, komnata,arras,krużganki, wskazuje na renesansowy charakter zamku królewskiego -wyjaśnia, co znaczy powiedzenie,,wstrzymał Słońce, ruszył Ziemię ; -wymienia najważniejsze zabudowania folwarku i wskazuje ich funkcje, opisuje wygląd dworku szlacheckiego -opisuje, w jaki sposób wybierano króla, zna pojęcia: pole elekcyjne, wolna elekcja -omawia przyczyny wojen ze Szwecją, przedstawia najważniejsze wydarzenia i postaci potopu szwedzkiego -wyjaśnia pojęcie janczar, posługując się ilustracją porównuje uzbrojenie janczara i husarza, wskazuje na mapie Chocim i wyjaśnia znaczenie zwycięstwa wiedeńskiego Ocena bardzo dobra Uczeń charakteryzuje zmiany jakie zaszły w życiu ludzi na początku średniowiecza, wyjaśnia przyczyny rozszerzenia się chrześcijaństwa w Europie, przedstawia rolę duchownych wyjaśnia pojęcie wiec, wymienia najważniejszych bogów słowiańskich i ich dziedziny opiekuńcze, wyjaśnia zasady funkcjonowania ustroju plemiennego wskazuje przyczyny przyjęcia chrztu przez Mieszka I, wymienia korzyści płynące dla Polski z przyjęcia chrześcijaństwa wyjaśnia przyczyny zjazdu gnieżnieńskiego, omawia decyzje ogłoszone na tym zjezdzie, podkreśla utworzenie arcybiskupstwa w Polsce omawia rolę dworu książęcego, wyjaśnia pojęcie osada służebna, przedstawia funkcje grodu i podgrodzia, charakteryzuje obowiązki poddanych wobec władcy -wyjaśnia pojęcie benedyktyńska praca, opowiada o ślubach zakonnych, wymienia przyrzeczenia ślubów -próbuje ocenić panowanie Kazimierz Wielkiego, opowiada o uczcie u Wierzynkawymienia zamki obronne regionu lub te,które widział i zna, wyjaśnia zależność usytuowania zamków od ich funkcji obronnej, wymienia cechy średniowiecznego rycerza, które mają charakter ponadczasowy -definiuje pojęcia: samorząd miejski, burmistrz, rajcy, ławnicy, mistrz, czeladnik, cech - omawia miejsca i sposoby lokowania średniowiecznego miasta, uwzględniając jego cechy obronne -omawia wygląd średniowiecznej wsi, wskazuje na ilustracji kościół, karczmę, młyn i wyjaśnia ich rolę, opisuje życie codzienne mieszkańców wsi oraz ich obowiązki wobec pana- -przedstawia politykę Krzyżaków na podbitych terenach, wyjaśnia okoliczności zagarnięcia Pomorza Gdańskiego -nazywa, na podstawie schematu, związki pokrewieństwa między Jadwigą ostatnimi Piastami, wyjaśnia dlaczego Jadwigę uznano za świętą opowiada o okolicznościach wstąpienia na tron Jagiełły -przedstawia zobowiązania Jagiełły podjęte w Krewie

11 - wymienia przyczyny wielkich odkryć geograficznych, wymienia wynalazki z dziedziny żeglugi definiuje pojęcie renesans, charakteryzuje postawy człowieka renesansu, podkreśla wynalazek Gutenberga definiuje pojęcie teoria heliocentryczna, przedstawia Mikołaja Kopernika jako uczonego doby renesansu -przedstawia najważniejsze przywileje szlacheckie oraz ich wpływ na wyjątkową pozycję szlachty w Polsce, opowiada o sejmie walnym, wyjaśnia rolę sejmików ziemskich -przedstawia zasięg najazdu szwedzkiego i postawy polskiej szlachty, omawia skutki potopuopowiada o wojnach Rzeczypospolitej z Turcją Klasa szósta Ocena dopuszczająca Uczeń wymienia odkrycie Ameryki przez Krzysztofa Kolumba jako początek nowej epoki dziejów nowożytnych posługuje się pojęciem odrodzenie wie kim był Mikołaj Kopernik wymienia Marcina Lutra jako osobę, która zapoczątkowała zmiany w Kościele wie, że po ostatnim królu z dynastii Jagiellonów w Polsce władzę obejmują kolejno królowie elekcyjni (wymienia przynajmniej 2 z nich) wie, że Rzeczpospolita w XVII wieku prowadziła wojny wymienia Konstytucję 3 maja jako próbę ratowania Rzeczypospolitej wymienia trzy rozbiory Polski jako wydarzenia, które doprowadziły do jej upadku wymienia "Mazurek Dąbrowskiego" jako hymn Polski i opisuje pozostałe symbole narodowe wie, że wiek XIX i XX obfitował w wynalazki i odkrycia wie, że Polska odzyskała niepodległość (Józef Piłsudski) zna pojęcia: pierwsza i druga wojna światowa wie, że Polacy walczyli w czasie okupacji o wolność wie, że Polska jest członkiem Unii Europejskiej zna postać Jana Pawła II pokazuje na mapie: granice państwa polsko-litewskiego za Jagiellonów, granice Drugiej Rzeczypospolitej, obszar współczesnej Polski zna poniższe daty i wiąże je z odpowiednimi wydarzeniami: 1492r., 3 maja 1791r., 1795r., 11 listopada 1918r., 1939r.-1945r. zna i stosuje podstawowe pojęcia z chronologii umieszcza daty w odpowiednich przedziałach czasowych Ocena dostateczna Uczeń podaje wyprawę Ferdynanda Magellana jako dowód kulistości Ziemi wie, że kolebką odrodzenia były Włochy wymienia Mikołaja Kopernika jako twórcę teorii heliocentrycznej wie, dlaczego wygasła dynastia Jagiellonów

12 stosuje pojęcie królowie elekcyjni posługuje się pojęciem unia wymienia najważniejszych królów elekcyjnych (Stefan Batory, Jan III Sobieski, Stanisław August Poniatowski) wymienia państwa, z którymi Polska prowadziła wojny w XVII wieku wymienia powstanie kościuszkowskie jako próbę ocalenia niepodległości Polski wymienia nazwy państw zaborczych stosuje pojęcie powstania narodowe i wymienia dwa z nich (powstanie listopadowe, powstanie styczniowe) wymienia najważniejsze wynalazki XIX i XX wieku opowiada o pierwszej i drugiej wojnie światowej stosuje pojęcie dyktatura wymienia formy walki z okupantem (np. powstanie warszawskie) i walki Polaków na frontach drugiej wojny światowej wie, że Europa po drugiej wojnie światowej była podzielona na blok państw socjalistycznych i państwa rządzone demokratycznie wymienia najważniejsze wydarzenia, które doprowadziły do demokratyzacji Polski, np. utworzenie NSZZ "Solidarność"- Lech Wałęsa, pierwsze powojenne demokratyczne wybory wymienia poniższe daty i wiąże je z odpowiednimi wydarzeniami: 1517r., 1519r., 1572r., r.,1772r., 1793r., 1794r., 1830r., 1863r., r., 1980r., 1989r. samodzielnie formułuje kilkuzdaniowe wypowiedzi umie powiązać wydarzenia w prosty łańcuch przyczynowo-skutkowy prawidłowo posługuje się mapą i korzysta z prostego tekstu źródłowego umie korzystać z różnych źródeł informacji przy pomocy nauczyciela Ocena dobra opisuje odkrycie morskiej drogi do Indii (Vasco da Gama) wymienia najważniejszych twórców renesansu: Leonardo da Vinci, Michał Anioł stosuje pojęcie reformacja wymienia osiągnięcia Polski w czasie złotego wieku posługuje się pojęciem unia lubelska wymienia hołd pruski jako zakończenie problemu krzyżackiego wymienia cechy renesansu, baroku opisuje najbardziej znaczące bitwy armii polskiej w XVII wieku (obrona Jasnej Góry, bitwa pod Chocimiem, odsiecz wiedeńska) wymienia postanowienia Konstytucji 3 maja pokazuje na mapie skutki kolejnych rozbiorów Polski wymienia wybitne postaci kultury i sztuki XIX wieku (np. Adam Mickiewicz, Juliusz Słowacki, Fryderyk Chopin, Henryk Sienkiewicz, Jan Matejko) uzasadnia stwierdzenie, że wynalazki i odkrycia XIX i XX wieku radykalnie zmieniły życie człowieka opisuje zmiany w społeczeństwie XIX wieku (robotnicy, kapitaliści...) zna przyczyny i przebieg pierwszej i drugiej wojny światowej uzasadnia, że Związek Radziecki (Józef Stalin), Niemcy (Adolf Hitler) i Włochy (Benito Mussolini) były państwami totalitarnymi

13 zna poniższe daty i wiąże je z odpowiednimi wydarzeniami: 1498r., 1525r., 1569r., 1573r., 1683r. formułuje dłuższe wypowiedzi próbuje oceniać wydarzenia i postaci sprawnie posługuje się mapą i korzysta z prostego tekstu źródłowego samodzielnie wykorzystuje różnorodne źródła informacji podane przez nauczyciela Ocena bardzo dobra Uczeń wymienia i omawia skutki odkryć geograficznych omawia skutki reformacji odróżnia unię realną od personalnej wymienia skutki wojen XVII wieku pokazuje zmiany na mapie politycznej Europy po pierwszej i po drugiej wojnie światowej charakteryzuje różnice między powstaniami narodowymi XIX wieku omawia zmiany społeczne, jakie zaszły w XIX wieku omawia sposób ukształtowania granic Drugiej Rzeczpospolitej i okoliczności zmian po drugiej wojnie światowej samodzielnie ocenia wydarzenia i postaci historyczne; analizuje mapę i tekst źródłowy samodzielnie poszukuje nowych informacji w oparciu o różnorodne źródła informacji opracowała Monika Daniś