Wyzwania rozwojowe: Polska 2030 Wybrane aspekty z dzisiejszej perspektywy. Michał Boni -Minister Administracji i Cyfryzacji

Transkrypt

1 Wyzwania rozwojowe: Polska 2030 Wybrane aspekty z dzisiejszej perspektywy Michał Boni -Minister Administracji i Cyfryzacji Warszawa, dnia 7 maja 2012 r. * Zagrożenia dla polskiego rozwoju Pokryzysowe bariery rozwoju generowane przez problem wysokiego zadłużenia i deficytu, czyli niestabilność finansów publicznych w długiej perspektywie, co może być pogłębiane globalnymi napięciami walutowymi i powstaniem nowych barier w światowym handlu - przez brak jasnej polityki oszczędności i rozwoju (poprzez rozumną alokację zasobów w kierunkach najbardziej prorozwojowych), Dryf rozwojowy opisany już w raporcie POLSKA 2030, który polegać miałby na uśrednieniu tempa wzrostu, nie rozwiązaniu problemów demograficznych oraz braku stymulacji dla wzrostu zatrudnienia, czyli obniżeniu w efekcie poziomu ambicji i aspiracji poprzez politykę nie stawiającą trudnych wyzwań, skupioną na doraźnych celach i prymacie spokoju społecznego nad twórczym konfliktem w sprawach, gdzie bez konfliktu nie można się obejść, Peryferyzacja Polski w globalnym układzie sił przez brak podjęcia wyzwań i zaniechania modernizacyjne oraz wzrost sił rozwojowych krajów wschodzących w tym E7 (BRIC + Indonezja, Meksyk, Turcja). * Polska 2030 Filary rozwoju * Filar innowacyjności wzmocnienie *Nowe czynniki rozwoju (procesy) 1. Od analogu do digitalu: równoczesność zdarzeń, procesów w świecie; portale społecznościowe (wspólnoty); bycie w sieci (demokratyzm uczestnictwa); szybkość decyzji (informacje przetwarzanie); selekcja informacji (prawda/fałsz dobro/zło); nowe kompetencje; nowa umowa: twórcy użytkownicy;

2 przejrzystość uzgadniania rozwiązań (nowego prawa) w relacji władza: partnerzy interesariusze (decyzje, stanowienie prawa, konsultacje). 2. Nowe generacje a postulat nowego obywatelstwa: międzypokoleniowe zmiany społeczne (luka, konflikt, solidarność); aspiracje społeczne (nowy konsumizm: mieć, aby być); wolność Internet jako dom, możliwość wyboru; uczestnictwo (demokracja partycypacyjna); wpływ na rzeczywistość (kontakty on line); open government; nie tylko dla obywatela, ale z obywatelem. 3. Model państwa optimum : selektywna interwencja; nierówność: od dochodów do dostępu; rząd samorząd (nowa harmonia). *Państwo optimum Uniknąć nadmiaru państwa (zbyt opiekuńcze, zbyt regulujące); Uniknąć modelu państwa minimum ; Nowa definicja odpowiedzialności i interwencji; Interwencja w sferze DOSTĘPU ; Zmiana modelu przeciwdziałania nierównościom: od problemu dochodów do problemu dostępu ; Dobra publiczne (dostęp): edukacja, zdrowie, zabezpieczenie na starość, Internet (szerzej: wiedza i kultura); Równowaga własności i wolności; Chwytanie zmian cywilizacyjnych; Władza publiczna: rząd samorząd (dawna synergia, potencjalny konflikt, harmonia kooperacji). *Modele państwa / obywatelskości *Kompetencje XXI wieku

3 *Cyfrowa szkoła, cyfrowe otoczenie Źródło: Wiered.com *Pozycja samorządu w administracji publicznej Samorząd terytorialny stanowi integralną część administracji publicznej i jest podstawowym podmiotem zajmującym się wykonywaniem zadań publicznych, w związku z tym zamierzamy podnieść jego rangę w zarządzaniu publicznym. Po ponad 20 latach od wprowadzenia samorządu terytorialnego stoimy przed zadaniem przeprowadzenia rzetelnej i systemowej debaty na temat kondycji ustrojowej samorządu. *Sprawne Państwo a samorząd MAC będzie podmiotem odpowiedzialnym za realizację Strategii Sprawne Państwo: Doskonalenie ustroju terytorialnego: zwiększenia efektywności realizacji zadań publicznych; usprawnienie mechanizmów współpracy między jst. Racjonalny podział terytorialny państwa: ocena skuteczności działań urzędów; zwiększenie zachęt do łączenia w większej jednostki jst. *Polityka miejska i ustawa metropolitalna XXI wiek należy do metropolii. Obszary metropolitalne są podstawowymi ośrodkami wzrostu, co wynika także z krajowych dokumentów strategicznych Polska 2030, KPZK. W związku z tym zamierzamy: Przeprowadzić debatę i wypracować rozwiązania ustrojowe dot. obszarów metropolitalnych (przygotowanie Zielonej Księgi dot. debaty metropolitalnej); Razem z MRR podjąć działania na rzecz wprowadzenia Krajowej Polityki Miejskiej. *Rozwój sieci metropolitalnej (decyzja nr 18 - DSRK Polska 2030) Przyjąć rozwiązania prawne i organizacyjne do 2015 r. przyspieszające integrację sieci metropolitalnej i wzrost potencjału rozwojowego, kreatywnego i innowacyjnego metropolii, a także zwiększające spójność otaczającej je przestrzeni metropolitarnej i krąg ich oddziaływania regionalnego, dotyczących dziedzin innowacji, komunikacji, podatków (większy udział miast w wpływach z podatków), inwestycji, usług dla obywateli.

4 *Propozycje OECD dot. struktur metropolitalnych (Zielona Księga debata) *Struktury organizacyjne metropolii (Zielona Księga debata) *Finanse samorządowe Realizacja zasady decentralizacji władzy wymaga większej swobody finansowej jst: Uelastycznienie wydatków jst; Zmiany w prawie umożliwiające oszczędności, np. w zamówieniach publicznych; Nowe źródła dochodów jst bez pogorszenia sytuacji budżetowej państwa; Budżet partycypacyjny projekt pilotażowy. *Nowe relacje rząd-samorząd Skuteczne i sprawne zarządzanie usługami publicznymi wymaga systematycznej współpracy pomiędzy szczeblem rządowym i samorządowym, dlatego zamierzamy: Systematycznie prowadzić konsultacje z korporacjami samorządowymi (co kwartał) na temat bieżącego funkcjonowania; MAC jako rzecznik jst w rządzie, samorząd jako rzecznik reform w kraju; Realistyczne projekty reform pod kątem możliwości finansowych budżetu państwa i jst. Dlaczego wciąż się nie udaje brak koordynacji projektów informatyzacyjnych, silosowe i posegmentowane podejście, brak synergii, ciągłe niedocenianie wagi cywilizacyjnego przełomu, braku kompleksowości w rozumieniu tych zjawisk + prymat spojrzenia wyłącznie technicznego nad szerszym, w którym zmiany technologiczne są narzędziami głębszych przeobrażeń i funkcji Wyzwanie: rozwojowy potencjał Polski w niewielkim stopniu wzmacniany jest procesami cyfryzacji oraz dobrej i sprawnej informatyzacji administracji publicznej. Postawić na nogach, nie na głowie stajnia Augiasza

5 planując informatyzację trzeba konsekwentnie stosować zasady właściwego zarządzania, mając na uwadze m.in.: funkcjonalność i użyteczność dla użytkowników i interesariuszy świadome uczestnictwo w informatyzacji właścicieli procesów priorytetyzację projektów uwzględniającą znaczenie i korzyści dla obywateli oraz ograniczenia finansowe projekty muszą być dzielone na etapy, których realizację da się precyzyjnie rozliczyć systemy muszą być testowane z użytkownikami przed wdrożeniem do pełnej eksploatacji wszystkie działania po stronie administracji i biznesu muszą być prowadzone przejrzyście, aby nie narażać projektów na fiasko Informatyzacja Zintegrowana Informatyzacja Zintegrowana 4 podstawowe zasady Informatyzacja podporządkowana obiegowi informacji => logiczny i skuteczny obieg informacji => administracja szybciej pomoże obywatelowi w realizacji obowiązków oraz wspiera jego aspiracje. Procesy w administracji publicznej i usługi jakie ona zapewnia, a nie projekty informatyczne => właścicielem każdego procesu powinien być nie informatyk, lecz merytorycznie zaangażowany urzędnik lub urząd, który realnie odpowiada za kontakty na linii państwo-obywatel. Przejrzysta i efektywna informatyzacja => najlepsza relacja wyników do nakładów. Państwo neutralne technologicznie = możliwość zmiany usługodawcy + gwarancja dostępu obywatela nieograniczona posiadanym urządzeniem czy systemem operacyjnym. Spójny i efektywny System Informacyjny Państwa Sprawna administracja sieć instytucji powiązanych Systemem Informacyjnym Państwa (SIP), wspierających obywatela w sposób dla niego niewidoczny, efektywnie oferująca usługi jak najlepszej jakości, z wykorzystaniem nowoczesnych technologii informacyjnych, w formule otwartego rządu. Cel informatyzacji ułatwienie, uproszczenie funkcjonowania, bądź obsługa tych dziedzin życia, gdzie konieczna jest bezpośrednia relacja państwo-obywatel, przy zagwarantowaniu najlepszej relacji nakładów do rezultatów: jakościowych zaoszczędzony czas i wysiłek przedsiębiorców i obywateli,

6 ilościowych mniej dokumentów, krótszy czas obsługi, niższe koszty funkcjonowania państwa i samorządu. Spójny i efektywny System Informacyjny Państwa punkt wyjścia: określenie wszystkich obszarów działalności publicznej i zidentyfikowanie ich właścicieli instytucjonalnych, w celu nakreślenia schematu architektury logicznej Systemu Informacyjnego Państwa => stopniowe poprawianie oraz optymalizacja procesów w przyszłości, określenie oraz skatalogowanie usług dostarczanych przez poszczególne instytucje oraz opisanie procesów (występujących w rzeczywistości lub przewidywanych) jak i zdiagnozowanych nieprawidłowości, w sposób zintegrowany objęcie informatyzacją podstawowych dziedzin działalności państwa, co doprowadzi do powstania rozwiązań sektorowych jak: e-zdrowie, e-podatki, e- Szkoła, e-sprawiedliwość, itd. Inspiracja: e-government w Estonii PROJEKT X-ROAD Zainicjowany w latach 90-tych projekt X-ROAD mający na celu stworzenie bezpiecznego, zestandaryzowanego otoczenia sieciowego dla połączonych i komunikujących się systemów informatycznych administracji. W latach uruchomiono portal dostępu do usług e-administracji przez internet i urządzenia mobilne. Mając wszystkie e-usługi, jako zwieńczenie wprowadzono dowód osobisty. *Linia współpracy w sprawie informatyzacji administracji publicznej *Linia współpracy cd. Systematyczne konsultacje dot. wprowadzania kolejnych usług; Dokument na mieć charakter otwarty każda jst będzie mogła do niego przystąpić respektując prawa i obowiązku obu stron; Uaktywnić Zespół ds. Społeczeństwa Informacyjnego KWRiST w kwestii informatyzacji administracji publicznej. epuap zdiagnozowane słabości mała liczba użytkowników

7 brak usług na epuap, z których Polacy masowo by korzystali niewygodny przelew (za odpłatne usługi) podmioty publiczne nie chcą do korzystać ze skrzynki podawczej (ESP) ani zamieszczać usług niekorzystny wizerunek epuap Usługi na epuap epuap opis kierunkowych zmian przeprowadzić niezbędne zmiany legislacyjne np. doprecyzować obowiązek ustawowy dot. Elektronicznej Skrzynki Podawczej (ESP) rozszerzyć zestaw usług publicznych dostępnych elektronicznie, w tym usług rejestrowych, dzięki: popularyzacji ESP wprowadzeniu uniwersalnych formularzy dla oferowanych usług lepszej kooperacji z dostawcami usług (w tym resortami, jednostkami samorządu terytorialnego) zwiększyć skalę korzystania z usług publicznych świadczonych drogą elektroniczną, dzięki: poprawie ergonomii poszerzeniu dostępności punktów pozyskiwania Profili Zaufanych zwiększeniu liczby użytecznych, społecznie pożądanych usług propagowaniu platformy jako efektywnej drogi kontaktu obywateli z administracją epuap opis kierunkowych zmian integrować kolejne systemy administracji publicznej z platformą epuap (rozwiązanie brokerowe ) zapewnić dostęp do usług rejestrowych wznowić działanie w ramach Lini Współpracy z samorządami wspólnej inicjatywy MAC i samorządów na rzecz budowy otwartego państwa i elektronicznej administracji (standaryzacja formularzy i usług dostępnych poprzez epuap) definiować i dodawać nowe procesy obsługi obywatela i przedsiębiorstw realizowanych droga elektroniczną Co jest najpilniejsze?

8 Jasne warunki finansowania rozwoju (bezpieczne dla finansów publicznych, stymulujące rozwój, pozwalające na wykorzystanie środków UE); przemyślana koncepcja wykorzystania środków UE w latach ; Równoważenie - polityka metropolitalna/miejska a polityka wyrównywania szans i rozwoju na obszarach wiejskich i w małych miasteczkach, Zmniejszenie rozwojowej luki cywilizacyjnej (e-edukacja, e-zdrowie, e-państwo); rozwój kreatywności i innowacyjności; sprawność funkcjonowania państwa model państwa optimum; zamiana luki międzygeneracyjnej na solidarność między pokoleniami.