WOŁYŃ Warszawa, lipiec 2003 r.

Transkrypt

1 WOŁYŃ Warszawa, lipiec 2003 r.! Połowa Polaków (49%) nie słyszała o wydarzeniach na Wołyniu, dodatkowe 17 proc. wprawdzie słyszało, ale dokładnie nie wie o co chodzi. Tylko trzecia część badanych wie (jedni dużo 14%, a inni mało 20%) na ten temat.! Okazuje się, że dominuje myślenie o wydarzeniach na Wołyniu jako o zbrodniach dokonywanych na Polakach przez nacjonalistów ukraińskich (37 proc.), ale nie przez Ukraińców. Określenia: bratobójcze walki polsko-ukraińskie, zacierające różnicę między Polakami a Ukraińcami oraz ludobójstwo ukraińskie na Polakach wybrało po 21 proc. tych, którzy o zbrodniach na Wołyniu słyszeli.! W opinii badanych zbrodnie na Wołyniu były przede wszystkim zbrodniami na Polakach. W odpowiedziach zwraca jednak uwagę duży odsetek wiedzą, że ofiarami tych wydarzeń byli także (w różnych proporcjach) Ukraińcy.! Niewielu (16 proc.) jest zdania, że o Wołyniu trzeba zapomnieć. Trzecia cześć tych co słyszeli o wydarzeniach na Wołyniu opowiada się za poglądem, że władze Ukrainy powinny uznać winę strony ukraińskiej (34%). Nieco więcej jest za tym, żeby obie strony Ukraina i Polska uznały swoją część winy (38%).! Zaskakujące, że aż połowa (50 proc.) spośród słyszeli o wydarzeniach na Wołyniu w 1943 i 44 roku twierdzi, że obchody rocznicy tych wydarzeń nie wpłyną na stosunki między Polską a Ukrainą. 22 proc. uważa, że obchody poprawią te stosunki, a tylko 11 proc. sądzi, że pogorszą; 17 proc. nie ma zdania. Ośrodek Badania Opinii Publicznej Sp. z o.o.; ul. Dereniowa 11; Warszawa; NIP: ; REGON: Bank Przemysłowo Handlowy PBK S.A. XX Oddział w Warszawie; Nr konta: ; Sąd Rejonowy dla Miasta Stołecznego Warszawy, RHB 44444; Kapitał Zakładowy: ,00 zł t (48 22) (-46), ; f (48 22) , e office@tns-global.pl;

2 Cytowanie, publiczne odtwarzanie, kopiowanie oraz wykorzystywanie w innej formie danych, informacji i opracowań zawartych w tej publikacji jest dozwolone pod warunkiem podania źródła. W tych dniach obchodzona jest 60. rocznica krwawych wydarzeń na Wołyniu. Nie określamy ich tu dokładniej, gdyż spór o nazwę tych wydarzeń jest częścią sporu o ich charakter i ocenę. Spór ten toczy się między politykami, publicystami i historykami. TNS OBOP zbadał, jakie stanowisko w tym sporze zajmują zwykli ludzie. Ogólnopolski sondaż reprezentatywny przeprowadzony został w dniach 5-7. lipca Jego wstępne wyniki TNS OBOP publikuje 11 lipca 2003 roku, w dniu, w którym prezydenci Polski i Ukrainy odsłaniają na jednych z miejsc tych zbrodni pomnik polsko-ukraińskiego pojednania 1. WIEDZA O WYDARZENIACH NA WOŁYNIU Zbadano najpierw, czy zwykli ludzie, którzy słyszą o rocznicy krwawych wydarzeń na Wołyniu, wiedzą o jakie wydarzenia chodzi. Wyniki okazały się zaskakujące: WKRÓTCE BĘDZIE OBCHODZONA 60-TA ROCZNICA KRWAWYCH WYDARZEŃ NA WOŁYNIU. CZY WIE PAN(I) O JAKIE WYDARZENIA CHODZI? tak, wiem sporo na ten temat 14% tak, ale wiem mało na ten temat 20% słyszałem(am) o nich, ale dokładnie nie wiem o co chodzi 17% nie słyszałem(am) o tych wydarzeniach w ogóle 49% Aż połowa badanych nie słyszała o wydarzeniach na Wołyniu, dodatkowe 17 proc. wprawdzie słyszało, ale dokładnie nie wie o co chodzi. Tylko trzecia część badanych wie (jedni dużo, a inni mało) na ten temat. 1 Sondaż zrealizowano w dniach 5 7. lipca 2003 r. na ogólnopolskiej, losowej, reprezentatywnej próbie 1005 mieszkańców Polski w wieku 15 i więcej lat. Maksymalny statystyczny błąd pomiaru dla tej wielkości próby wynosi +/- 3,1%, przy wiarygodności oszacowania równej 95%. 2

3 CO SIĘ STAŁO NA WOŁYNIU? Tych i tylko tych, którzy cokolwiek słyszeli o Wołyniu, pytano dalej. Zapytano o to, co wedle ich wiedzy tam się stało. Ta wiedza ma charakter ocenny, a oceny wyrażają się w języku. JAK BY PAN(I) NAZWAŁ(A) TO CO SIĘ W 1943 I 44 R. DZIAŁO NA WOŁYNIU? ogółu badanych (N=1005) słyszeli o wydarzeniach na Wołyniu (n=508) bratobójcze walki polsko-ukraińskie 11% 21% zbrodnie nacjonalistów ukraińskich na Polakach 19% 37% rzezie Polaków dokonywane przez Ukraińców 9% 17% ludobójstwo ukraińskie na Polakach 10% 21% inaczej 2% 4% Okazuje się, że dominuje myślenie o wydarzeniach na Wołyniu jako o zbrodniach dokonywanych na Polakach przez nacjonalistów ukraińskich (37 proc.), ale nie przez Ukraińców. Określenia: bratobójcze walki polsko-ukraińskie, zacierające różnicę między Polakami a Ukraińcami oraz ludobójstwo ukraińskie na Polakach wybrało po 21 proc. tych, którzy o zbrodniach na Wołyniu słyszeli. 3

4 OFIARY Istota wydarzeń na Wołyniu może być określona także przez wskazanie ich ofiar. Zapytano więc, kto zdaniem badanych, był ofiarą tych wydarzeń. KTO, PANA(I) ZDANIEM, BYŁ OFIARĄ KRWAWYCH WYDARZEŃ NA WOŁYNIU? ogółu badanych (N=1005) słyszeli o wydarzeniach na Wołyniu (n=508) tylko Polacy 9% 19% Polacy, a Ukraińcy tylko wyjątkowo 14% 28% Polacy, ale także wielu Ukraińców 14% 27% Polacy i Ukraińcy na równi 8% 15% częściej Ukraińcy niż Polacy 1% 3% trudno powiedzieć 4% 8% Zgodnie z prawdą historyczną, w opinii badanych zbrodnie na Wołyniu były przede wszystkim zbrodniami na Polakach. W odpowiedziach zwraca jednak uwagę duży odsetek wiedzą, że ofiarami tych wydarzeń byli także (w różnych proporcjach) Ukraińcy. 4

5 JAK OBCHODZIĆ 60-TĄ ROCZNICĘ WYDARZEŃ NA WOŁYNIU? Badanym, którzy słyszeli o wydarzeniach na Wołyniu zadano pytanie o to, jak powinno się obchodzić ich rocznicę. CO, PANA(I) ZDANIEM, POWINNO SIĘ ZROBIĆ W 60-TĄ ROCZNICĘ WYDARZEŃ NA WOŁYNIU? władze Ukrainy powinny uznać winę strony ukraińskiej władze Ukrainy powinny uznać ukraińską część winy, a Polski polską ogółu badanych (N=1005) słyszeli o wydarzeniach na Wołyniu (n=508) 17% 34% 19% 38% wydarzenia te powinno się zapomnieć 8% 16% trudno powiedzieć 6% 12% Niewielu (16 proc.) jest zdania, że o Wołyniu trzeba zapomnieć. Trzecia cześć tych co słyszeli o wydarzeniach na Wołyniu opowiada się za poglądem, że władze Ukrainy powinny uznać winę strony ukraińskiej i na tym koniec. Nieco więcej jest za tym, żeby obie strony Ukraina i Polska uznały swoją część winy. JAK OBCHODY WPŁYNĄ NA DZISIEJSZE STOSUNKI POLSKO-UKRAIŃSKIE? Zaskakujące, że aż połowa (50 proc.) spośród słyszeli o wydarzeniach na Wołyniu w 1943 i 44 roku twierdzi, że obchody rocznicy tych wydarzeń nie wpłyną na stosunki między Polską a Ukrainą. 22 proc. uważa, że obchody poprawią te stosunki, a tylko 11 proc. sądzi, że pogorszą; 17 proc. nie ma zdania. Do tego należy dodać, że reszta połowa społeczeństwa - nie słyszała o Wołyniu w ogóle. 5