Kod przedmiotu: 03.2-UZ-UZ-HMU1 Typ przedmiotu: ogólnouczelniany Język nauczania: polski

Transkrypt

1 H I S T O R I A M U Z Y K I Kod przedmiotu: 03.2-UZ-UZ-HMU1 Typ przedmiotu: ogólnouczelniany Język nauczania: polski Odpowiedzialny za przedmiot: Forma zajęć Liczba godzin w semest rze Liczba godzin w tygodniu Prowadzący: Semestr Kierownik Zakładu Teorii Muzyki (dr Katarzyna Kwiecień-Długosz) dr hab. Andrzej Tuchowski, prof. UZ dr Rafał Ciesielski Forma zaliczenia Punkt y ECTS Studia stacjonarne W ykład 15 1 zaliczenie 1,2,3,4 Ćwiczenia 15 1 zaliczenie 2 CEL PRZEDMIOTU: - zapoznanie studentów z podstawowym faktami i wiadomościami z zakresu historii muzyki w kontekście historii powszechnej i historii kultury - zaznajomienie z twórczością muzyczną w perspektywie historycznej, z reprezentatywnymi dla poszczególnych epok kierunkami, stylami i dziełami muzycznymi, - nabycie umiejętności rozpatrywania zjawisk w ramach ich wzajemnych oraz zewnętrznych wobec nich uwarunkowań i kontekstów - pobudzanie i rozwijanie wrażliwości estetycznej, - inspirowanie i przygotowanie do samodzielnego korzystania z wiedzy o muzyce i pogłębiania swej kompetencji w dziedzinie muzyki. WYMAGANIA WSTĘPNE: - I semestr - zdany egzamin wstępny - II, III, IV semestr zaliczony semestr poprzedni ZAKRES TEMATYCZNY PRZEDMIOTU: Wykłady SEMESTR I 1. Zajęcia organizacyjne 2. Historia muzyki pojęcie, przedmiot, zakres STAROŻYTNOŚĆ 3. Kultura muzyczna starożytnej Grecji ŚREDNIOWIECZE 4. W kręgu chorału gregoriańskiego 5. Świecka alternatywa 6. Początki i rozwój polifonii RENESANS Renesans w muzyce. Zagadnienia stylistyczno-konstrukcyjne. Formy i gatunki. Generacje niderlandzkie Giovanni Pierluigi da Palestrina i Carlo Gesualdo da Venosa

2 BAROK 11. Barok w muzyce. Konfrontacja stylistyczna muzyki renesansu i baroku Barokowy idiom retoryka muzyczna 14. Barokowy idiom - imitazione della natura 15. Wielkie syntezy: J.S.Bach, G.F.Haendel SEMESTR II Muzyka polska średniowiecze, renesans KLASYCYZM Ku klasycyzmowi drogi kształtowania się nowej stylistyki Klasycyzm w muzyce. Klasycyzm wiedeński. Wyznaczniki stylu klasycznego Formy instrumentalne (sonata, symfonia, koncert, kameralistyka) Gatunki wokalno-instrumentalne 13. Początki kształtowania się publicznego życia muzycznego. Mieszczańska kultura muzyczna Muzyka polska barok, klasycyzm SEMESTR III ROMANTYZM Romantyzm w muzyce idee estetyczne, stylistyka, gatunki, twórcy 3. Symbole epoki pieśń, liryka fortepianowa 4. Fryderyk Chopin 5. Idea muzyki programowej 6. Synteza wątków romantycznych opera i dramat muzyczny 7. Kierunki narodowe w muzyce XIX i początku XX wieku 8. Stanisław Moniuszko. Muzyka polska II połowy XIX wieku. 9. Przemiany estetyczne i stylistyczne w muzyce II połowy wieku XIX WIEK XX I WSPÓŁCZESNOŚĆ Impresjonizm. Debussy. Ravel Awangardy muzyczne i pluralizm stylistyczny w muzyce I połowy XX wieku (Strawiński, Les Six, Schönberg, Bartok, Prokofiew, Szostakowicz ) Muzyka II połowy XX wieku (Varese, Nono, Boulez, Ligeti, Stockhausen, Messiaen ) SEMESTR IV MUZYKA POLSKA XX WIEKU I WSPÓŁCZESNOŚCI Młoda Polska w muzyce. Karol Szymanowski Muzyka polska Muzyka polska w II połowie XX wieku i współczesności (Lutosławski, Penderecki, Górecki, Kilar, Szalonek, Szymański, Mykietyn ) CHRONOLOGIA STYLISTYCZNA MUZYKI JAZZOWEJ Drogi do jazzu. Ragtime. Jazz nowoorleański. Dixieland. 11. Jazz jako wyznacznik amerykańskiej kultury muzycznej (swing) Nowe propozycje bebop, cool, free jazz Inspiracje jazzem: Gershwin, Ravel, Strawiński, Copland, Bernstein..., Trzeci nurt. 15. Musical produkt amerykańskiej kultury muzycznej Ćwiczenia SEMESTR I 1. Zajęcia organizacyjne 2. Czym jest a czym nie jest historia muzyki? 3. Teoria etosu 4. Chorał gregoriański czy tylko średniowieczne wyznanie wiary? 5. Dworska kultura muzyczna 6. Guillaume de Machaut średniowieczny romantyk? 7. Elementy techniki dźwiękowej renesansowej polifonii wokalnej 8. Styl palestrinowski renesansowa ortodoksja? 9. Kolokwium (starożytność, średniowiecze, renesans) 10. Mikołaj Gomółka Melodie na psałterz Elementy barokowej techniki kompozytorskiej Formy i gatunki muzyczne baroku 15. Kolokwium (barok)

3 SEMESTR II Kształtowanie się klasycznego zespołu orkiestrowego. Początki muzyki symfonicznej Symfonia klasyczna: Mozart, Beethoven Koncert fortepianowy, koncert skrzypcowy: Mozart, Beethoven Elementy stylistyki klasycznej. L. van Beethoven: Sonata fortepianowa f-moll op. 2 nr 1 (cz. I), c-moll op. 10 nr 1 (cz. I), c-moll op. 13 (cz. I) Opera klasyczna. W.A.Mozart, Czarodziejski flet 15. Kolokwium (klasycyzm) SEMESTR III Pieśń romantyczna:. F.Schubert, Piękna młynarka Romantyczna liryka fortepianowa F.Chopin, Preludia Muzyka programowa 7. Kolokwium (romantyzm) Opera romantyczna: R.Wagner, Tannhäuser Przełom impresjonizmu: C. Debussy, Preludia Postawy estetyczne w muzyce XX stulecia - twórcy i dzieła (wybór): A.Schoenberg, B. Bartok, S. Prokofiew, E.Varese, K.Stockhausen, O.Messiaen, I.Strawiński, D.Szostakowicz 15. Kolokwium (wiek XX i współczesność) SEMESTR IV 1. Symfonika Mieczysława Karłowicza 2. Z poglądów Karola Szymanowskiego Muzyka polska: 1949, Awangarda i tradycja w muzyce polskiej XX wieku 7. Kolokwium (muzyka polska XX wieku i współczesności) 8. Z twórczości Witolda Lutosławskiego Geneza muzyki jazzowej Elementy formalne i stylistyczne muzyki jazzowej Współczesna polistylistyka muzyki jazzowej (wybrane nurty i twórcy). Inspiracje jazzem inspiracje w jazzie 15. Kolokwium (muzyka jazzowa) METODY KSZTAŁCENIA Wykład konwencjonalny, ćwiczenia, praca z dokumentem źródłowym (partytura, nagranie) EFEKTY KSZTAŁCENIA: Wiedza KE1_W01 KE1_W03 KE1_W05 KE1_W06 KE1_W07 KE1_W10 KE1_W20 Umiejętności posiada ogólną znajomość literatury muzycznej posiada znajomość elementów dzieła muzycznego oraz ich wzajemnych relacji posiada znajomość podstawowych wzorców budowy formalnej utworów posiada wiedzę umożliwiającą docieranie do niezbędnych informacji (książki, nagrania, materiały nutowe, Internet), ich analizowanie i interpretowanie we właściwy sposób posiada znajomość i zrozumienie podstawowych linii rozwojowych w historii muzyki oraz orientację w związanej z tymi zagadnieniami literaturze piśmienniczej (dotyczy to także Internetu i e-learningu) posiada znajomość stylów muzycznych i związanych z nimi tradycji wykonawczych posiada wiedzę dotyczącą muzyki współczesnej KE1_U36 posiada rozwinięte umiejętności w zakresie komunikacji interpersonalnej; potrafi używać języka specjalistycznego i porozumiewać się w sposób klarowny i spójny z osobami pochodzącymi z różnych środowisk Kompetencje społeczne KE1_K01 posiada świadomość ciągłego doskonalenia warsztatu zawodowego

4 KE1_K14 KE1_K17 umie posługiwać się fachową terminologią z zakresu muzyki ma świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności; rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się zawodowego i rozwoju osobistego; dokonuje samooceny własnych kompetencji i doskonali umiejętności w zakresie prowadzenia działalności praktycznej WERYFIKACJA EFEKTÓW KSZTAŁCENIA I WARUNKI ZALICZENIA: Wykład egzamin Ćwiczenia zaliczenie z oceną Ocena semestralna wynika z ocen uzyskanych podczas zajęć oraz oceny z kolokwium. Metody sprawdzania osiągniętych efektów: - ćwiczenia: odpowiedzi ustne w ramach zajęć, kolokwium pisemne - wykład (egzamin): test z progami punktowymi, kryteria egzaminacyjne OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA: Wykład 15 godz uczestnictwo w wykładach 15 godz praca własna (przygotowanie do egzaminu) RAZEM 30 godz. = 1 pkt ECTS za każdy semestr Ćwiczenia 15 godz uczestnictwo w zajęciach 15 godz przygotowanie do zajęć 2 godz. - konsultacje RAZEM 32 godz. Łącznie 2 pkt ECTS LITERATURA PODSTAWOWA: 1. J. M. Chomiński, K. Wilkowska-Chomińska, Historia muzyki, cz. I i II 2. J. M. Chomiński, K. Wilkowska-Chomińska, Historia muzyki polskiej, cz. I i II 3. U. Michels, Atlas muzyki, cz. I, W-wa 2002, cz. II, W-wa D. Gwizdalanka, Historia muzyki, t.i-iv Kraków T. Zieliński, Style, kierunki i twórcy muzyki XX wieku 6. A. Schmidt, Historia jazzu, t. I-III 7. E. Fubini, Historia estetyki muzycznej, Warszawa R. D. Golianek, Muzyka programowa. Idea i interpretacja, Poznań M. Tomaszewski, Chopin. Człowiek, dzieło, rezonans, Kraków 1998 LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA: 1. Z. Dobrzańska, Izorytmia średniowieczna zasada komponowania, Ruch Muzyczny 1983/1 2. E. Obniska, Palestrina muzyka renesansowego klasycyzmu, Ruch Muzyczny 1983/12 3. M. Perz, Mikołaj Gomółka, Kraków M. Perz, Sztuka sekretnej chromatyki w melodiach Mikołaja Gomółki, M 1988/4 5. A. Schweitzer, Bach 6. F. Wesołowski, Wprowadzenie do retoryki muzycznej, cz.1, w: Zeszyty Naukowe AM we Wrocławiu, 1979/21; cz.2, tamże 1980/23 7. S. Jarociński, Debussy a impresjonizm i symbolizm 8. Z. Helman, Neoklasycyzm w muzyce polskiej XX wieku 9. A. Chłopecki, Pasja jako znak, Ruch Muzyczny 1975/4 10. R. Chłopicka, Tradycja gatunkowa w Pasji..., Spotkania muz. w Baranowie, L. Polony, Poetyka muzyczna Mieczysława Karłowicza, Kraków K. Szymanowski, Wychowawcza rola kultury muzycznej w społeczeństwie, Warszawa K. Szymanowski, Fryderyk Chopin, Chopin, Fryderyka Chopina mit o duszy polskiej, w: Pisma, t. 1, Pisma muzyczne, red. S. Kisielewski, Kraków 1984

5 14. L. Polony, Powikłania ideologii estetycznej w powojennym pięćdziesięcioleciu, w: Muzyka polska , Kraków L. Polony, Polski kształt sporu o istotę muzyki, Kraków A. Einstein, Muzyka w epoce romantyzmu 17. B. Pociej, Chorał (2), Ruch Muzyczny 1982/10; 18. B. Pociej, Chorał (3), Ruch Muzyczny 1982/ B. Pociej, Formy chorałowe, Ruch Muzyczny 1982/9; 20. C. Sachs, Muzyka w świecie starożytnym 21. E. Obniska, Guillaume de Machaut poeta wieku niepokoju, Ruch Muzyczny 1983/3 22. E.Obniska, Piewca miłości dwornej, Ruch Muzyczny 1977/ L. Erhardt, Cienie i blaski historii muzyki, Ruch Muzyczny, 1982/8 24. L. Erhardt, Muzyka w walce o rząd dusz, Ruch Muzyczny 1982/9 25. L. Erhardt, Odkrycie miłości, Ruch Muzyczny 1982/ L. Erhardt, Wyrodne dzieci, Ruch Muzyczny 1982/ M. Bristiger, Związki muzyki ze słowem, BRF/4, Kraków M.Tomaszewski, Od wyznania do wołania. Studia nad pieśnią romantyczną, Kraków H.H.Eggebrecht, C.Dahlhaus, Co to jest muzyka? Warszawa N.Harnoncourt, Muzyka mową dźwięków, Warszawa N.Harnoncourt, Dialog muzyczny, Warszawa Encyklopedia Muzyczna PWM, Część biograficzna, red. E.Dziębowska, Kraków J.M.Chomiński, K.Wilkowska-Chomińska, Formy muzyczne, t. I-V