II OKN. Księga. Abstraktów

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "II OKN. Księga. Abstraktów"

Transkrypt

1 II OKN Księga Abstraktów II Ogólnopolska Konferencja Naukowa Studenckiego Towarzystwa Diagnostów Laboratoryjnych w Bydgoszczy 9maj 2015

2 SPIS TREŚCI SESJA I... 4 Temat: Optymalizacja ekstrakcji bosentanu z osocza ludzkiego metodą CPE (ekstrakcja w punkcie zmętnienia)... 5 Temat: Ocena częstości występowania wybranych serotypów Streptococcus agalactiae oraz ich zdolności do tworzenia biofilmu Temat: Wpływ chlorpyrifosu na aktywność fosfatazy alkalicznej w surowicy i tkance kostnejbadania w modelu doświadczalnym na szczurach Temat: Ocena wpływu bakterii kwasu mlekowego Lactobacillus rhamnosus na odpowiedź immunologiczną indukowaną przez Helicobacter pylori caga+ in vitro... 8 Temat: Zastosowanie spektroskopii autofluorescencyjnej w diagnostyce różnicowej dermatofitów Temat: Siarczany dermatanu i ich rola w progresji nowotworu Temat: Wpływ chlorpyrifosu na stężenie fosforu nieorganicznego w tkance kostnej - badania w modelu doświadczalnym na szczurach Temat: Analiza ekspresji genów BIRC2 oraz BIRC3 u pacjentów z miażdżycą Temat: Ocena wybranych właściwości laktozo-ujemnych szczepów Escherichia coli izolowanych od kobiet ciężarnych Temat: Wpływ wieku komórek w hodowlach in vitro na powtarzalność badań toksykologicznych Temat: Ocena czynników ryzyka chorób sercowo-naczyniowych u studentów Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego w ramach Narodowego Alertu Cholesterolowego Temat: Wzrost ekspresji receptora WSX-1 na limfocytach pęcherzykowych. Nowy marker niedrobnokomórkowego raka płuca? Temat: Wykorzystanie stacjonarnej oraz czasowo-rozdzielczej spektroskopii autofluoroscencyjnej w różnicowaniu guzów mózgu Temat: Analiza wybranego polimorfizmu w promotorze genu ABCB1 u pacjentów z chorobą wrzodową żołądka Temat: Analiza proteomiczna wysięków opłucnowych towarzyszących nowotworom płuc. 19 Temat: Badania genetyczne w diagnostyce nowotworów mieloproliferacyjnych Phujemnych SESJA II

3 Temat: Metagenomika - nowe narzędzie analizy zróżnicowania biologicznego i jej poencjalne zastosowanie w naukach medycznych Temat: Oznaczanie histaminy w rybach i produktach pochodzenia morskiego w latach z wykorzystaniem wysokosprawnej chromatografii cieczowej RP-HPLC Temat: Zachowania suicydalne osób w podeszłym wieku Temat: Fizjoterapia w ZZSK- kiedyś i dziś Temat: Ocena skojarzonego działania bortezomibu i doksorubicyny na linię komórkową czerniaka Temat: Aptamery w chorobach wirusowych realna alternatywa dla przeciwciał monoklonalnych? Temat: Spektroskopia fluorescencyjna nowoczesna technika w analizie biochemicznej żywności? Temat: Macierz korelacji wyników testów Całościowej Oceny Geriatrycznej u pacjentów z MCI

4 SESJA I 4

5 Temat: Optymalizacja ekstrakcji bosentanu z osocza ludzkiego metodą CPE (ekstrakcja w punkcie zmętnienia) Autorzy: Aleksandra Cios Uczelnia: Warszawski Uniwersytet Medyczny w Katowicach Wstęp Bosentan jest nieselektywnym blokerem receptorów dla endoteliny i działa hipotensyjnie. Stosuje się go w terapii tętniczego nadciśnienia płucnego III klasy. Jako iż jest to stosunkowo nowy lek istnieje zaledwie kilka metod jego oznaczania w materiale biologicznym. Metody te najczęściej poprzedzone są ekstrakcją typu ciecz-ciecz (Liquid-Liquid Extraction LLE), która jest szybka i tania. Ze względu na duże zużycie rozpuszczalników organicznych jest to metoda szkodliwa dla środowiska naturalnego. Alternatywą dla LLE jest metoda ekstrakcji w punkcie zmętnienia Cloud Point Extraction (CPE). Posiada ona wszystkie zalety metody LLE, natomiast w odróżnieniu od niej jest przyjazna dla środowiska. Metoda CPE oparta jest na zdolności do rozdziału faz w wodnych roztworach surfaktantów. Związki te mogą ulegać agregacji i tworzyć wielocząsteczkowe agregaty tzw. micele. W konsekwencji analit rozpuszczony wewnątrz lub związany z agregatami surfaktantu, może być oddzielony od składników matrycy znajdujących się w fazie ubogiej w surfaktant. Cel badań Optymalizacja metody CPE ekstrakcji bosentanu z osocza ludzkiego. Materiały oraz metody Surfaktant użyty w doświadczeniu dobrano na podstawie piśmiennictwa i był to Triton X-114. Metodę optymalizowano używając NaOH w stężeniach 0,02-0,2 mol/l, Triton X-114 w stężeniach 1,5-6% oraz temperaturę ekstrakcji: 40oC - 55oC. Stężenie wyekstrahowanego analitu zostało oznaczone metodą LC-MS/MS z użyciem półproduktu w syntezie bosentanu, jako standardu wewnętrznego. Wyniki Optymalne warunki ekstrakcji CPE to środowisko 0,2 mol/l NaOH, dodatek Tritonu X-114 w stężeniu 4,5% oraz temperatura ekstrakcji 55oC. Wnioski CPE jest nową, szybką oraz przyjazną dla środowiska metodą ekstrakcji bosentanu z osocza. Ze względu na to iż metoda ta posiada praktyczne zalety (koszt, czas wykonania), należy rozważyć jej szersze rozpowszechnienie w laboratoriach analitycznych. 5

6 Temat: Ocena częstości występowania wybranych serotypów Streptococcus agalactiae oraz ich zdolności do tworzenia biofilmu. Autorzy: Aleksandra Szemień, Dorota Kamińska, Anna Szumała-Kąkol, Dorota M. Nowak. Uczelnia: Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu Streptococcus agalactiae (GBS) jest drobnoustrojem komensalnym przewodu pokarmowego i środowiska pochwy. Stanowi czynnik etiologiczny zakażeń okołoporodowych noworodków, najczęściej pod postacią infekcji opon mózgowo-rdzeniowych, płuc czy sepsy. Szczepy GBS posiadają otoczkę zbudowana z wielocukru oraz kwasu sjalowego, wykazującego wysokie zróżnicowanie strukturalne. Na podstawie tych unikalnych różnic odbywa się serotypowanie szczepów każdy serotyp posiada unikatowy zbiór wielocukrów. Do dnia dzisiejszego opisano 10 serotypów otoczkowych GBS: Ia, Ib, II-IX. Częstość występowania poszczególnych serotypów różni się w zależności od regionu geograficznego świata. W krajach Europy środkowej i zachodniej najczęściej występują serotypy Ia, II, III i V. Większość znanych gatunków bakterii jest w stanie żyć pod postacią osiadłej struktury, zwanej biofilmem, który jest związany z licznymi przewlekłymi i nawracającymi chorobami u ludzi. Celem naszych badań było określenie zdolności do tworzenia biofilmu oraz częstości występowania wybranych serotypów szczepów GBS wyizolowanych z przedsionka pochwy kobiet ciężarnych. Poszczególne szczepy GBS zostały zidentyfikowane 1) metodami mikrobiologii klasycznej poprzez posiew na podłoże krwawe i aglutynacyjny test lateksowy oraz 2) technikami molekularnymi - reakcja PCR z zastosowaniem specyficznych par starterów dla poszczególnych serotypów. Szczepy GBS zostały sklasyfikowane w 4 grupy producentów biofilmu w zależności od wartości średniej absorbancji porównywanej do punktu odcięcia - kontroli negatywnej. Większość badanych szczepów jest słabymi producentami biofilmu. Częstość występowania poszczególnych serotypów była zgodna z aktualnymi danymi literaturowymi. Można, więc wyciągnąć wniosek, że Streptococcus agalactiae nie jest drobnoustrojem o silnych zdolnościach tworzenia biofilmu, a częstość występowania poszczególnych serotypów na terenie Polski jest zgodna z innymi krajami Europy Zachodniej i Środkowej. 6

7 Temat: Wpływ chlorpyrifosu na aktywność fosfatazy alkalicznej w surowicy i tkance kostnej- badania w modelu doświadczalnym na szczurach. Autorzy: Barbara Maria Piskór Uczelnia: Uniwersytet Medyczny w Białymstoku Fosfataza alkaliczna (ALP) jest enzymem z klasy hydrolaz obecnym we wszystkich komórkach, a głównie w kościach, wątrobie i jelitach. Izoenzym kostny ALP odgrywa istotną rolę w metabolizmie kości i jest markerem aktywności osteoblastów. Bierze on udział w tworzeniu i mineralizacji osteoidu. Aktywność ALP ulega zmianie w wielu stanach chorobowych oraz na skutek narażenia na różne czynniki chemiczne. Oznaczenie aktywności tego enzymu przeprowadza się głównie do celu diagnostyki chorób wątroby i kości. Cel pracy Celem pracy była ocena wpływu chlorpyrifosu, będącego szeroko stosowanym pestycydem fosforoorganicznym, na aktywność fosfatazy alkalicznej w surowicy krwi i tkance kostnej szczurów Materiał i metody W surowicy i homogenatach tkanki kostnej z odcinka dystalnego kości udowej szczurów narażanych (dożołądkowo) na chlorpyrifos w dawkach 0.2, 2 i 5 mg/kg m.c. (0.21, 2.1 i 5.2% medialnej dawki śmiertelnej - LD50) przez 14 i 28 dni oraz zwierząt kontrolnych oznaczono aktywność ALP. Aktywność enzymu zmierzono zestawem diagnostycznym firmy Human Diagnostics Worldwide (Niemcy) i wyrażono w jednostkach aktywności (U) w przeliczeniu na litr surowicy lub gram tkanki kostnej. Wyniki U zwierząt, którym podawano chlorpyrifos w dawce 2 i 5 mg/kg m.c. przez 14 dni odnotowano zahamowanie aktywności ALP w stosunku do grupy kontrolnej. Zmiany tej nie stwierdzono jednak przy dłuższym narażeniu. Ekspozycja na chlorpyrifos w najniższej dawce nie wpływała na aktywność ALP w surowicy. Aktywność ALP w tkance kostnej szczurów narażanych na chlorpyrifos nie różniła się w porównaniu do grupy kontrolnej. U zwierząt eksponowanych na chlorpyrifos stwierdzono brak korelacji pomiędzy aktywnością ALP w surowicy i tkance kostnej. Wnioski Narażenie szczurów na chlorpyrifos w dawkach stanowiących 0.21, 2.1 i 5.2% LD50 nie wpływa na aktywność procesów kościotworzenia. Zahamowanie aktywności ALP w surowicy pod wpływem chlorpyrifosu nie wynikało ze zmiany aktywności frakcji kostnej tego enzymu. 7

8 Temat: Ocena wpływu bakterii kwasu mlekowego Lactobacillus rhamnosus na odpowiedź immunologiczną indukowaną przez Helicobacter pylori caga+ in vitro Autorzy: Agnieszka Wiśniewska, Magdalena Szewczuk, Małgorzata Wiese, Katarzyna Gorzkiewicz, Jacek Michałkiewicz Uczelnia: Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Wstęp Szacuje się, że ponad połowa populacji ludzkiej jest zainfekowana H. pylori. Częstość objawowych zakażeń waha się od 10%-20%. Terapia skojarzona polegająca na podaniu pałeczek kwasu mlekowego (LAB) wraz z antybiotykami znacznie zwiększa skuteczność eradykacji. Jest więc prawdopodobne, że typ zapalenia indukowanego przez H. pylori może zależeć od osobniczego skład mikroflory jelitowej. Ważną rolę w regulacji odpowiedzi immunologicznej wywołanej H. pylori w GALT pełnią komórki dendrytyczne (DC). LAB mogą aktywować DC oraz wpływać immunomodulacyjnie na profil produkcji cytokin. Istotne jest więc zbadanie wpływu LAB na DC indukowane H. pylori. Cel Celem pracy była ocena wpływu L. rhamnosus 900 na aktywność DC indukowanych H. pylori caga+ (ocena stężenia IL- 27, HMGB1 i TNF-α ). Materiały i metody Materiał badany stanowiły jednojądrzaste komórki krwi obwodowej uzyskane z masy leukocytarno-płytkowej. Izolację monocytów przeprowadzono metodą sortowania magnetycznego, następnie poddano je 6-dniowej hodowli w obecności IL-4 i GM-CSF. Pozyskane niedojrzałe DC (idc) były indukowane przez dobę z: H. pylori caga+, L. rhamnosus 900, L. rhamnosus H. pylori caga+. Oznaczono stężenie IL- 27, HMGB1 i TNF-α metodą - ELISA. Wyniki Potencjalnie patogenna bakteria H. pylori indukowała wyższy poziom IL- 27 i HMGB1 niż LAB. DC stymulowane LAB i LAB + H. pylori nie wpływały istotnie statystycznie na wzrost poziomu tych czynników. Wszystkie użyte stymulatory bakteryjne i ich mieszaniny indukowały sekrecją TNF- α na podobnym poziomie. Wnioski Badane szczepy bakteryjne i ich mieszaniny wpływają na wyższy stopień dojrzałości DC, o czym świadczy wysoki poziom TNF-α. Zakażenie H. pylori może być przyczyną odpowiedzi supresyjnej (wzrost stężenia IL-27) oraz nekrozy (wzrost stężenia HMGB1). Hamujące działanie LAB na sekrecję IL-27 wskazuje na immunomodulacyjne oddziaływanie tej bakterii, co dowodzi potencjalnemu zastosowaniu tej bakterii w terapii skojarzonej w zakażeniu H. pylori.. 8

9 Temat: Zastosowanie spektroskopii autofluorescencyjnej w diagnostyce różnicowej dermatofitów. Autor: Magdalena Szewczuk, Agnieszka Wiśniewska, Magdalena Sowa2, Justyna Szymańska, Jacek Fisz Uczelnia: Collegium Medicum w Bydgoszczy, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wstęp Grzybica jest chorobą dotykającą 10 30% ludzi na całym świecie. Diagnostyka mikologiczna w dermatologii opiera się głównie na badaniu mikroskopowym i makroskopowym hodowli. Jest to proces długotrwały, pracochłonny i wymaga dużego doświadczenia, szczególnie ze względu na wysokie podobieństwo niektórych gatunków grzybów. Techniki opierające się na spektroskopii autofluorescencyjnej są szybkie, selektywne, wiarygodne i umożliwiają identyfikację i charakterystykę mikroorganizmów, takich jak grzyby. Jest to możliwe ze względu na obecność w ich strukturach endogennych fluoroforów, których budowa, ilość, konformacja czy stężenie znacząco wpływa na wyniki pomiarów, jakimi są widma emisji, wzbudzenia oraz czasów zaników fluorescencji. Cel Demonstracja zastosowanie spektroskopii autofluorescencyjnej (stacjonarnej oraz czasoworozdzielczej) w diagnostyce różnicowej dermatofitów, jako potencjalnego narzędzia diagnostycznego. Materiały i metody Materiał biologiczny został pobrany od pacjentów Wojewódzkiej Przychodni Dermatologicznej w Bydgoszczy. Materiał posiano na podłoże Sabourand a następnie przechowywano w odpowiednich warunkach w celach wzrostowych. Następnie dokonano identyfikacji gatunkowej na podstawie badania mikroskopowego i makroskopowego. Kolejnym etapem był transport do laboratorium Fotoniki Biomedycznej w celu wykonania pomiarów spektrofotometrycznych. Fragmenty hodowli pobrano za pomocą skalpela i umieszczono w kuwetkach kwarcowych wypełnionych solą fizjologiczną. Dokonano pomiarów widm emisji i wzbudzenia oraz czasów zaniku fluorescencji. Analiza wyników została przeprowadzona w programie OriginPro 8. Wyniki Uzyskano widma emisji autofluorescencji w zakresie długości fal nm. Wyniki były powtarzalne. Wnioski Wyniki demonstrują możliwość zastosowania spektroskopii autofluorescencyjnej w diagnostyce dermatofitów powodujących grzybice powierzchowne. Istotne jest poszerzanie bazy charakterystyk spektroskopowych w celu potwierdzenia powyższych założeń. 9

10 Temat: Siarczany dermatanu i ich rola w progresji nowotworu Autor: Adam Pudełko Uczelnia: Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach Niska skuteczność stosowanych współcześnie terapii przeciwnowotworowych oraz wzrastająca liczba nowo zdiagnozowanych przypadków nowotworów złośliwych stwarzają konieczność poszukiwania nowych rozwiązań terapeutycznych. Coraz większą uwagę skupia się na funkcji macierzy pozakomórkowej (ECM) jako regulatora czynności komórek. Przekonywujące dane wskazują bowiem, iż bodźce docierające do komórek są istotnie modulowane w zależności od składu i struktury ECM. Macierz pozakomórkowa jako wysoce dynamiczna sieć oddziałujących ze sobą cząsteczek, wpływa na proliferację, migrację, adhezję i różnicowanie komórek. Zaburzony metabolizm składników ECM, przejawiający się m.in. w postaci przebudowy profilu macierzowych proteoglikanów dermatanosiarczanowych jest jedną z cech charakteryzujących mikrootoczenie rozwijającego się nowotworu. Wchodzące w skład tych proteoglikanów łańcuchy siarczanu dermatanu (DS), dzięki wysokiej gęstości ujemnego ładunku elektrycznego oraz wysokiej elastyczności łańcucha glikanowego wykazują znaczną zdolność do wiązania różnych bio-ligandów, w tym czynników wzrostowych, cytokin, różnych receptorów powierzchniowo-komórkowych oraz cząsteczek adhezyjnych. Zdolność DS do oddziaływania z różnymi czynnikami wzrostowymi i/lub ich receptorami sugeruje, iż polisacharydy te mogą regulować wiele zjawisk, składających się na proces nowotworzenia, takich jak wzrost komórek nowotworowych, tworzenie nowych naczyń krwionośnych (angiogeneza), naciekanie nowotworu na sąsiednie tkanki, czy też tworzenie przerzutów do odległych narządów (metastaza). Te sugestie znajdują potwierdzenie w wynikach naszych wstępnych badań, które ujawniły zależny od stężenia i struktury wpływ DS na żywotność i proliferację komórek raka piersi. Jednakże szczegółowe mechanizmy leżące u podstaw tych biologicznych funkcji DS są jeszcze słabo poznane. Celem niniejszej pracy jest omówienie zagadnień dotyczących roli jaką odgrywają łańcuchy DS w progresji nowotworu, zgodnie z najnowszymi danymi dostępnymi w literaturze światowej. 10

11 Temat: Wpływ chlorpyrifosu na stężenie fosforu nieorganicznego w tkance kostnej - badania w modelu doświadczalnym na szczurach Autor: Emilia Lubowicka Uczelnia: Uniwersytet Medyczny w Białymstoku Fosfor jest jednym z głównych biopierwiastków w organizmie, gdzie wstępuje w postaci związków organicznych i nieorganicznych, które odgrywają istotną rolę w procesach metabolicznych lub są składnikiem budulcowym. Fosfor nieorganiczny tworzy wraz z wapniem główny składnik budulcowy kości i zębów. Dostępne dane literaturowe wskazują, iż na metabolizm i zawartość tego biopierwiastka w organizmie ma wpływ wiele czynników, w tym narażenie na związki chemiczne. Cel pracy Celem pracy była ocena wpływu chlorpyrifosu, należącego do insektycydów fosforoorganicznych szeroko stosowanych w rolnictwie, na stężenie fosforu nieorganicznego w tkance kostnej. Materiały i metody Badania przeprowadzono na 56 samcach szczura szczepu Wistar. Zwierzętom podawano dożołądkowo (przez sondę) roztwór olejowy chlorpyrifosu w dawce 0.2, 2 i 5 mg/kg m.c. (0.21%,2.1% i 5.2% medialnej dawki śmiertelnej - LD50) przez 14 i 28 dni. Szczurom kontrolnym podawano w tym samym czasie olej dożołądkowo(sondą). Stężenie fosforu nieorganicznego w homogenatach tkanki kostnej pobranej z odcinka dystalnego (obszar kości beleczkowej) oraz trzonu kości udowej (obszar kości korowej) oznaczono spektrofotometrycznie przy użyciu zestawu diagnostycznego (Emapol, Gdańsk) i wyrażono w mg/g tkanki kostnej. Wyniki Podawanie chlorpyrifosu we wszystkich dawkach przez 14 dni prowadziło do wzrostu stężenia fosforu w obu odcinkach kości udowej. Po 28 dniach narażenia na chlorpyrifos w najwyższej z badanych dawek (5 mg/kg m.c.) stężenie fosforu w odcinku dystalnym kości udowej utrzymywało się na podwyższonym poziomie, natomiast w przypadku dawek niższych nie różniło się w porównaniu do grupy kontrolnej. Stężenie fosforu w trzonie kości udowej po 28 dniach doświadczenia było podwyższone jedynie przy najniższym poziomie narażenia. Wnioski Narażenie na chlorpyrifos prowadzi do zależnego od poziomu i czasu ekspozycji wzrostu stężenia fosforu nieorganicznego w kościach. Zmiana ta jest zależna również od rodzaju tkanki kostnej. 11

12 Temat: Analiza ekspresji genów BIRC2 oraz BIRC3 u pacjentów z miażdżycą. Autor: Sławomir Wiśniewski, Joanna Trybus, Kamila Szymańska, Kinga Krukowska, Paulina Gil-Kulik, Marcin Feldo, Janusz Kocki Uczelnia: Uniwersytet Medyczny w Lublinie "Miażdżyca to jedna z najczęściej występujących chorób układu sercowo-naczyniowego. W ostatnich latach pojawia się coraz więcej doniesień wskazujących, że miażdżyca to przewlekły proces zapalny, czego potwierdzeniem są obserwowane parametry zapalne towarzyszące miażdżycy oraz obecność komórek zapalnych we wczesnych zmianach miażdżycowych. Zainteresowania badaczy skupiają się również na roli apoptozy w schorzeniach układu sercowonaczyniowego. Celem pracy jest ocena ekspresji genów BIRC2 oraz BIRC3 z I grupy rodziny inhibitorów apoptozy (IAP) u pacjentów z miażdżycą. Grupę badaną stanowiło 35 osób ze zdiagnozowaną miażdżycą tętnic, natomiast grupa kontrolna to 15 zdrowych ochotników. Badania wykonano wg protokołu Komisji Bioetycznej przy UM w Lublinie. Materiałem do badań były limfocyty krwi obwodowej, z których następnie wyizolowano RNA całkowite. Badanie wykonano za pomocą techniki real time PCR do której użyto cdna zsyntetyzowane w reakcji odwrotnej transkrypcji, na bazie wyizolowanego RNA. Poziom ekspresji genu B2M był kontrolą endogenną. W wyniku przeprowadzonych badań wykazano, że limfocyty krwi obwodowej pacjentów z miażdżycą wykazują zwiększoną ekspresję genów BIRC2 oraz BIRC3 w stosunku do grupy kontrolnej. W pracy podjęto także próbę analizy związku ekspresji badanych genów z cechami klinicznymi choroby. Praca częściowo finansowana z projektu: ""Badanie ekspresji genów BIRC2 oraz BIRC3 z rodziny IAP w komórkach macierzystych"" Własnego Funduszu Stypendialnego Uniwersytetu Medycznego w Lublinie." 12

13 Temat: Ocena wybranych właściwości laktozo-ujemnych szczepów Escherichia coli izolowanych od kobiet ciężarnych Autor: Katarzyna Grudlewska, Agnieszka Kaczmarek, Eugenia Gospodarek Uczelnia: Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Pałeczki Escherichia coli stanowią naturalny składnik saprofitycznej mikroflory układu pokarmowego ludzi i zwierząt stałocieplnych, która jest niezbędna dla zdrowia gospodarza. Pałeczki E. coli pochodzące z układu moczowo-płciowego oraz układu pokarmowego kobiet ciężarnych mogą być przyczyną poważnych zakażeń okołoporodowych u noworodków. Ważnymi czynnikami wirulencji dzięki którym pałeczki E. coli mają zdolność wywołania zakażenia są adhezyny (m.in. fimbrie typu 1, fimbrie S, fimbrie F1C), antygen otoczkowy K1, hemolizyny, aerobaktyna oraz białko IbeA. Celem niniejszej pracy była charakterystyka laktozo-ujemnych szczepów E. coli izolowanych od kobiet ciężarnych pod względem: lekowrażliwości i zdolności do wytwarzania beta-laktamaz o rozszerzonym spektrum substratowym (ang. extended-spectrum beta-lactamases, ESBL) oraz częstości występowania genów kodujących wybrane czynniki wirulencji. Materiał do badań stanowiło 40 laktozo-ujemnych szczepów E. coli izolowanych z wymazów z odbytu od kobiet ciężarnych. Identyfikację szczepów do gatunku E. coli przeprowadzono na podstawie morfologii kolonii, zdolności do fermentowania laktozy na podłoży MacConkey Agar oraz w oparciu o wyniki reakcji biochemicznych uzyskanych w automatycznym systemie VITEK 2 Compact. Lekowrażliwość szczepów E. coli oceniono metodą krążkowo-dyfuzyjną na podłożu Mueller-Hinton Agar. W celu wykrycia genów kodujących wybrane czynniki wirulencji laktozo-ujemnych pałeczek E. coli przeprowadzono reakcje multipleks PCR. Wszystkie badane szczepy E. coli wykazały zdolność do przeprowadzenia typowych dla tego gatunku reakcji biochemicznych. Analiza lekowrażliwości wykazała, że 47,5% badanych szczepów E. coli było wrażliwych na wszystkie antybiotyki i chemioterapeutyki. Żaden spośród badanych szczepów E. coli nie wytwarzał beta-laktamaz typu ESBL. Geny fimh fima, iuta, sfa/foc,ibea,hlyf, neuc wykryto odpowiednio u 92,5%, 87,5%, 50,0%, 17,5%, 5,0%, 2,5%, 0,0% badanych pałeczek E. coli.. 13

14 Temat: Wpływ wieku komórek w hodowlach in vitro na powtarzalność badań toksykologicznych. Autor: Marta Ostrowska, Beata Nosowska, Grzegorz Adamczuk, Ewelina Humeniuk, Magdalena Pietryka, Magdalena Iwan, Agnieszka Korga Uczelnia: Uniwersytet Medyczny w Lublinie Wstęp Starzenie się komórek prawidłowych w hodowlach wykorzystywanych do badań in vitro jest naturalnym i stale postępującym procesem. Wraz ze zwiększającą się liczbą pasaży linii komórkowych zauważalne są właściwości komórek, które mogą wpływać na rezultat przeprowadzanych na nich doświadczeń. Wyznaczenie liczby pasaży,po których dana linia komórkowa jest stabilna, a wyniki badań są powtarzalne, wydaje się być podstawą każdego rozpoczynającego się doświadczenia. Znaczenie takiego postępowania jest niezwykle istotne w przedklinicznych testach nowych leków. Jedną z takich linii wykorzystywanych w badaniach nowych leków jest linia szczurzych kardiomiocytów płodowych H9C2. Jej cechy są szczególnie przydatne w badaniach kardiotoksyczności leków, w tym leków przeciwnowotworowych. Mimo powszechności stosowania tej linii, jak dotąd nie opublikowano wyników badań dotyczących tempa starzenia się tych komórek. Cel Celem pracy była ocena wpływu liczby pasaży linii komórkowej szczurzych kardiomiocytów płodowych H9C2 na powtarzalność wyników wybranych testów toksykologicznych. Metodyka Badania przeprowadzono na linii szczurzych embrionalnych kardiomiocytów H9C2, którą przepasażowano 25 razy. Hodowle po kolejnych pasażach poddano działaniu doksorubicyny. Następnie oceniono morfologię komórek, żywotność oraz nasilenie stresu oksydacyjnego. Uzyskane wyniki badań poddano analizie statystycznej. Wyniki Morfologia kardiomiocytów w próbach kontrolnych jest porównywalnawyłącznie do 5.pasażu. Wraz z liczbą pasaży nasila się stres oksydacyjny w komórkach a wyniki badania żywotności komórek są powtarzalne do 5, a przy niższy stężeniach leku do 15 pasażu. Wnioski Linia H9C2 zapewnia wiarygodny model in vitro wyłącznie w przypadku pięciu pierwszych pasaży. Dalsza hodowla kardiomiocytów nie zapewnia powtarzalności badań, co uwarunkowane jest starzeniem się hodowli. 14

15 Temat: Ocena czynników ryzyka chorób sercowo-naczyniowych u studentów Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego w ramach Narodowego Alertu Cholesterolowego Autor: Katarzyna Ozdarska, Joanna Miałkos, Agata Raniszewska, Karolina Wabik, Olga Zdun, Katarzyna Żak Uczelnia: Warszawski Uniwersytet Medyczny Wstęp Brak odpowiednio wcześnie wprowadzonych zasad profilaktyki chorób sercowo-naczyniowych jest przyczyną rozwoju tych chorób, co skutkuje wzrostem liczby przedwczesnych zgonów tj. przed 60 rokiem życia. W dotychczas przeprowadzonych badaniach epidemiologicznych, odsetek badanych osób przed 20 r.ż. wynosił tylko 0,2%, zaś osób w przedziale wiekowym lat około 25% Cel Projekt Narodowy Alert Cholesterolowy jest skierowany do młodych osób, przede wszystkim studentów uczelni medycznych. Założeniem programu jest, aby wszyscy studenci poznali własne czynniki ryzyka chorób sercowo-naczyniowych, co w połączeniu z wiedzą, jaką otrzymują w trakcie studiów, pozwoli im lepiej zrozumieć cele działań profilaktycznych, które będą musieli podejmować w stosunku do swoich przyszłych pacjentów. Wyniki Przebadano 591 studentów w wieku lat. Wszystkim studentom oznaczono stężenia parametrów lipidowych, wykonano pomiary antropometryczne, ciśnienia tętniczego krwi i przeprowadzono badanie ankietowe. Analiza danych ankietowych wskazała, iż badana grupa studentów charakteryzuje się wysokim obciążeniem rodzinnym w kierunku nadciśnienia tętniczego. Natomiast wyniki pomiarów ciśnienia tętniczego krwi pozwalają na stwierdzenie, iż nadciśnienie tętnicze w badanej grupie występuje u 17% osób, wśród których dominują mężczyźni (43%). Analiza oznaczeń parametrów lipidowych wykazała, że najczęstszym zaburzeniem lipidowym jest hipercholesterolemia, która w równej mierze dotyczy kobiet i mężczyzn. Natomiast najrzadziej występującym zaburzeniem jest hipertriglicerydemia, zdecydowane częściej występująca u mężczyzn. Wnioski Analiza uzyskanych wyników badań pozwala na stwierdzenie, iż 25% przebadanych studentów Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego już jest obarczonych ryzykiem wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych. 15

16 Temat: Wzrost ekspresji receptora WSX-1 na limfocytach pęcherzykowych. Nowy marker niedrobnokomórkowego raka płuca? Autor: Tomasz Wandtke, Joanna Golińska, Maciej Gawroński, Izabela Bielińska, Aleksandra Stefanowicz, Uczelnia: Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy Wstęp WSX-1 to receptor dla IL-27. Oś IL-27/WSX-1 jest jednym z najważniejszych szlaków uczestniczących we wspieraniu polaryzacji immunologicznej typu Th1, a przez to jest potencjalnie istotny w terapii niedrobnokomórkowego raka płuca (NSCLC). Cel Ocena ekspresji cząsteczki WSX-1 w ludzkich dolnych drogach oddechowych i wpływu czynników zewnętrznych na jej poziom u pacjentów z NSCLC. Metody: Poziom ekspresji WSX-1 na limfocytach pęcherzykowych określano na drodze bezpośredniego immunofenotypowania materiału BAL (ang. Bronchoalveolar Lavage) pacjentów z sarkoidozą (ang. Pulmonary Sacrcoidosis, PS; n=17, 7 palących (P), 10 niepalących (NP)), NSCLC (n=12, NP=6, P=6) oraz z grupy kontrolnej (GK; n=11, NP=6; P=5). Wyniki NP z PS oraz NSCLC charakteryzowali się znacząco wyższym poziomem ekspresji WSX-1 na AL w porównaniu z NP GK (PS: 6,5±2,3; NSCLC: 8,2±31; NP GK: 3,8±1,1; mediana±sem, p<0,05). Podobnie, wzrost ilości AL WSX-1 CD4+ oraz WSX-1 CD8+ był także statystycznie znaczący u wszystkich NP pacjentów we wszystkich badanych grupach. Niespodziewanie, także P GK charakteryzowała się znaczącym wzrostem ekspresji WSX-1 na AL w porównaniu do NP GK (7,5±2,3 vs. 3,8±1,1). Wnioski Wszystkie subpopulacje AL charakteryzują się ekspresją WSX-1. WSX-1 wydaje się być markerem aktywacji AL (o niespecyficznym charakterze; jego wyższa ekspresja została stwierdzona u pacjentów z PS oraz NSCLC). Jednakże, w przeciwieństwie do PS, cutoimmunologiczny skład popłuczyn BAL u pacjentów z NSCLC był podobny do popłuczyn osób z GK. Poziom komórek T WSX-1+ może służyć jako czuły marker procesów nowotworowych w obrębie płuc. Co więcej, podwyższone poziomy WSX-1 na AL CD8+ NP pacjentów z NSCLC są odpowiedzialne za wzmocnienie odpowiedzi cytotoksycznej, która jest kluczowa dla eliminacji nowotworu. Przeciwnie wyższy poziom WSX-1 na AL CD4+ hamuje niepożądaną oś polaryzacyjną Th2. Uzyskane wyniki wydają się potwierdzać przeciwnowotworową rolę IL

17 Temat: Wykorzystanie stacjonarnej oraz czasowo-rozdzielczej spektroskopii autofluoroscencyjnej w różnicowaniu guzów mózgu. Autor: Paweł Orłowski, Kamila Woźniak Uczelnia: Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy Wstęp Istnieje zapotrzebowanie na narzędzia diagnostyczne umożliwiające śródoperacyjną ocenę jakościową guzów mózgu m.in. pod względem stopnia złośliwości. Wiele guzów mózgu jest wysoce heterogenna, a ich klasyfikacja histologiczna jest w pewnym stopniu umowna, co komplikuje zadanie neurochirurga. Istotnym problemem jest ocena marginesu operacyjnego i stopnia resekcji guza. Obiecującymi narzędziami w tych kwestiach wydają się metody optyczne, szczególnie spektroskopia autofluorescencyjna, gdzie analiza materiału opiera się na fluorescencji endogennych fluoroforów - składowych komórek oraz macierzy tkankowej. Cel Ocena przydatności stacjonarnej i czasowo-rozdzielczej spektroskopii autofluorescencyjnej w różnicowaniu trzech wycinków guzów mózgu. Materiał i metody Materiał pobrano od trzech pacjentów z rozpoznanymi guzami mózgu: przerzutowy guz mózgu z raka płuc, glejak wielopostaciowy i oponiak. Pomiary stacjonarnych widm autofluorescencji wycinków tkankowych guzów mózgu wykonano z użyciem spektrofluorymetru dla wzbudzeń 270 i 290 nm. Dla tych samych próbek wykonano następnie czasowo-rozdzielcze pomiary widm autofluorescencji, z wykorzystaniem diod impulsowych generujących impulsy światła o długościach fal 273 i 293nm. Przeprowadzono badania histopatologiczne wszystkich analizowanych materiałów tkankowych w celu interpretacji wyników. Wyniki Uzyskano widma autofluorescencji dla długości fali światła wzbudzającego 270 i 290 nm trzech wycinków tkankowych guzów mózgu oraz parametry kinetyki zaniku widm autofluorescencji dla wzbudzeń 273 i 293 nm. 11 Wnioski Zauważono zasadniczą różnicę w ewolucji czasowej autofluorescencji dla wszystkich typów guzów mózgu, w kontraście do wyników badań stacjonarnych, w których stacjonarne widma emisji tych próbek były nierozróżnialne (nakładały się w zakresie autofluorescencji typtofanu przy wzbudzeniu 270 i 290 nm). 17

18 Temat: Analiza wybranego polimorfizmu w promotorze genu ABCB1 u pacjentów z chorobą wrzodową żołądka Autor: Karolina Klatte, Dagmara Szmajda, Adrian Krygier Uczelnia: Uniwersytet Medyczny w Łodzi Cel pracy Choroba wrzodowa to cykliczne pojawianie się wrzodów trawiennych w żołądku lub dwunastnicy. W patogenezie tej choroby ważnym czynnikiem jest zakażenie bakterią Helicobacter pylori. Gen ABCB1 koduje glikoproteinę P, która jest transporterem odkomórkowym i odpowiada za usuwanie ksenobiotyków do przestrzeni zewnątrzkomórkowej. Zwiększony poziom glikoproteiny P powoduje nadmierne usuwanie substancji z komórki, co w przypadku leczenia chemioterapeutykami (w tym m.in. lekami stosowanymi w eradykacji H. pylori) może prowadzić do zjawiska lekooporności. Zmniejszona ilość tego białka skutkuje gromadzeniem się szkodliwych substancji wewnątrz komórki i rozwojem wielu chorób. Znanych jest ponad 50 polimorfizmów genu ABCB1, a badany przez nas polimorfizm może wpływać na ekspresję ABCB1 i jego mrna i w związku z tym potencjalnie zwiększać ryzyko rozwoju choroby wrzodowej żołądka. Celem naszej pracy była ocena częstości występowania genotypów i alleli dla polimorfizmu genu ABCB1 w pozycji T-129C w grupie osób zdrowych oraz w grupie osób z chorobą wrzodową żołądka oraz porównanie częstości rozkładu poszczególnych genotypów w obu grupach. Wyniki Wykorzystując metodę RFLP (polimorfizmu długości fragmentów restrykcyjnych) określono polimorfizm w pozycji 129 regionu promotorowego genu ABCB1. Przebadano 60 pacjentów ze zdiagnozowaną chorobą wrzodową żołądka oraz 67 osób stanowiących grupę kontrolną. Materiałem badanym wśród grupy osób chorych były bioptaty błony śluzowej żołądka, pobrane podczas gastroskopii, natomiast w obrębie grupy kontrolnej do badań wykorzystaliśmy krew obwodową. Obecność zakażenia H. pylori oceniano testem ureazowym. Zakażenie wykryto u 31 pacjentów. Wnioski Wstępna analiza nie wykazała istotnych różnic pomiędzy rozkładem częstości występowania genotypów oraz allela C w populacji osób zdrowych oraz w populacji osób chorych. Tym samym można przypuszczać, że badany polimorfizm nie ma związku ze zwiększoną zachorowalnością na chorobę wrzodową żołądka. 18

19 Temat: Analiza proteomiczna wysięków opłucnowych towarzyszących nowotworom płuc. Autor: Kinga Eling, Patrycja Pietuch, Julia Majka Uczelnia: Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu Wstęp Wysięk opłucnowy powstaje w wyniku gromadzenia się płynu w jamie opłucnej spowodowanego m.in. zwiększoną przepuszczalnością naczyń. Badania wykazały, że wysięki opłucnowe zawierają wiele białek, które mogą pochodzić z surowicy albo są obecne na skutek toczącego się procesu zapalnego lub nowotworowego, większość z nich nie została jeszcze zidentyfikowana, mogą one jednak okazać się charakterystyczne dla danej jednostki chorobowej. Cel Analiza składu białkowego w wysiękach nowotworowych i nienowotworowych. Materiały i metody: Ocenie poddano wysięki opłucnowe pobrane drogą torakocentezy. Stężenie białka zostało ocenione metodą Bradforda. Następnie, po wysoleniu siarczanem amonu, oczyszczeniu przy pomocy dializy i usunięciu albumin, została przeprowadzona elektroforeza jednokierunkowa w żelu poliakrylamidowym (PAGE) oraz dwukierunkowa (2D) izoogniskowanie (IEF) i elektroforeza w denaturującym żelu poliakrylamidowym (SDS-PAGE). Jeżeli analiza elektroforetyczna wykaże obecność białek, których obecność lub stężenie różni się znacząco w wysiękach nowotworowych i nienowotworowych, zostaną one poddane analizie i identyfikacji z udziałem spektrometrii masowej. Wyniki i wnioski Przeprowadzona elektroforeza jednokierunkowa pozwala wyciągnąć wstępne wnioski iż, skład białkowy różni się w wysiękach nowotworowych i nienowotworowych. Stwierdzono specyficzne obrazy elektroforetyczne dla każdego z badanych schorzeń oraz wykazano podobieństwo składu białkowego tych samych chorób pomiędzy pacjentami. Dalsze badania dostarczą informacji na temat patogenezy samych wysięków oraz dadzą możliwość skatalogowania protein w poszczególnych typach wysięków, zwłaszcza nowotworowych, co może być wykorzystane w szybkiej diagnostyce różnicowej. Korelacja składów charakterystycznych białek ze stanem klinicznym pacjenta pozwoli wyselekcjonować potencjalne markery diagnostyczne oraz może stać się narzędziem do diagnozy i specyficznej terapii. 19

20 Temat: Badania genetyczne w diagnostyce nowotworów mieloproliferacyjnych Ph-ujemnych. Autor: Katarzyna Osmańska Uczelnia: Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Nowotwory mieloproliferacyjne (MPN myeloproliferative neoplasms) są klonalnymi chorobami komórek macierzystych szpiku. W 2008 roku Międzynarodowa Organizacja Zdrowia (WHO World Health Organization) wprowadziła nową klasyfikację tej grupy nowotworów bazując na zależności pomiędzy obecnością określonych zaburzeń cytogenetycznych i molekularnych a wystąpieniem objawów charakterystycznych dla poszczególnych MPN. Czerwienica prawdziwa (PV polycythemia vera), nadpłytkowość samoistna (ET - essential thrombocythemia) oraz pierwotna mielofibroza (PMF primary myelofibrosis) należą do najczęściej występujących MPN Ph-ujemnych. Materiałem stosowanym do badań genetycznych w tej grupie chorób jest szpik kostny pobrany odpowiednio na heparynę (badania cytogenetyczne), bądź na EDTA (badania molekularne). Badania cytogenetyczne obejmują analizę kariotypu komórek szpiku oraz analizę techniką fluorescencyjnej hybrydyzacji in situ (FISH fluorescent in situ hybridization). W ostatnich latach pojawia się coraz więcej doniesień literaturowych na temat zastosowania metody porównawczej hybrydyzacji genomowej do mikromacierzy (acgh array comparative genomic hybridization) w grupie pacjentów z rozpoznaniem MPN. Badania te mają charakter jedynie naukowy, jednak z perspektywą zastosowania ich w diagnostyce w niedalekiej przyszłości. Z kolei badania molekularne stały się integralną częścią rozpoznania MPN, stanowiąc standard postępowania. Analizy z zakresu biologii molekularnej polegają na wykrywaniu obecności mutacji w obrębie genu JAK2 oraz genu MPL. Ostatnio opisany został nowy marker genetyczny onkogen CALR. Badania molekularne mają znaczenie zarówno diagnostyczne, jak i rokownicze. Dzięki zastosowaniu badań genetycznych w diagnostyce MPN Ph-ujemnych możliwe jest ich bardziej precyzyjne różnicowanie, co pozwala z kolei na zastosowanie leków celowanych, które znacząco mogą poprawić rokowanie. 20

21 SESJA II 21

22 Temat: Metagenomika - nowe narzędzie analizy zróżnicowania biologicznego i jej poencjalne zastosowanie w naukach medycznych. Autor: Joanna Gerc Uczelnia: Collegium Medicum Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu Metagenomika to wyłaniający się kierunek nowoczesnej mikrobiologii. Z chwilą jej zastosowania zrewolucjonizowała pogląd i rozumienie świata mikroorganizmów. Metagenomika znana także pod określeniem genomiki środowiskowej czy ekogenomiki jest stosunkowo młodą dziedziną nauki. Techniki badawcze z nią związane polegają głównie na klonowaniu DNA pozyskanego ze środowiska i sekwencjonowaniu otrzymanych bibliotek genomowych. Najbardziej znanymi jak dotąd projektami metagenomowymi były Human Microbiome Project oraz sekwencjonowanie DNA populacji mikroorganizmów z Morza Sargassowego. Poznanie nowych mikroorganizmów, a zwłaszcza ich genów pozwala na rozwój wielu dziedzin nauki, zwłaszcza biotechnologii (produkcja nowych enzymów, antybiotyków czy biosensorów). W porównaniu z tradycyjną mikrobiologią koncentrującą się na badaniu poszczególnych mikroorganizmów hodowanych w laboratorium metagenomika pozwala na analizę całych populacji mikroorganizmów występujących w danym środowisku bez potrzeby ich wcześniejszej hodowli. Głównym zadaniem metagenomiki jest bez wątpienia możliwość odkrywania nowych populacji drobnoustrojów o potencjalnie użytecznych funkcjach, które mogą mieć dalsze zastosowanie w różnorodnych sektorach życia przemyśle, terapii, a także zrównoważonym rozwoju środowiska. Coraz częściej aspekty metagenomiki wykorzystuje się w badaniach wielu schorzeń, głównie nowotworów, chorób autoimmunologicznych, chorób układu pokarmowego, a także wielu innych. Daje to kolejną szansę na poznanie mechanizmów związanych z procesami nowotworzenia i chorobotwórczości, a przez to zasięgnięcie po nowe metody leczenia. Postępy w rozwoju metagenomiki i udoskonalaniu narzędzi bioinformatycznych pozwalają prowadzić nowe badania i rozwijać funkcjonalność baz danych. Metagenomika dała nam zatem potężne narzędzie, pozwalające dostrzec potencjał niedostępnego świata mikroorganizmów. Zmieniła nasze myślenie o biologicznym świecie i pomogła w pełni wykorzystać nieznane do tej pory zasoby i zdolności mikroorganizmów. 22

23 Temat: Oznaczanie histaminy w rybach i produktach pochodzenia morskiego w latach z wykorzystaniem wysokosprawnej chromatografii cieczowej RP-HPLC. Autor: Przemysław Rybczyński Uczelnia: Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy W pracy zostanie zaprezentowana analiza środków spożywczych zgodnie z rozporządzeniem Komisji Europejskiej (WE) NR 2073/2005 z dnia 15 listopada 2005 roku w sprawie kryteriów mikrobiologicznych dotyczących środków spożywczych. Jako materiał badawczy wykorzystano produkty rybołówstwa o podwyższonym poziomie histaminy wprowadzone do obrotu w ciągu okresu przydatności do spożycia. Próbki przygotowano zgodnie z Procedura Badawczą opracowaną przez laboratorium w oparciu o Wydawnictwo Metodyczne Państwowego Zakładu Higieny. Celem badań było sprawdzenie i ewentualne wyeliminowanie produktów spożywczych, w których stężenie histaminy przekraczało limit 200 mg/kg wyżej zacytowanego rozporządzenia Komisji Europejskiej. Histamina powstaje z aminokwasu histydyny w wyniku dekarboksylacji. Histamina jako amina biogenna powoduje zwężenie oskrzeli, skurcz mięsni gładkich, krtani, tchawicy, przyśpiesza rytm zatokowy i zwiększa kurczliwość lewej komory serca, zwalnia również przewodnictwo przedsionkowo-komorowe. Amina ta rozszerza naczynia krwionośne i zwiększa ich przepuszczalność co powoduje przenikanie płynów i makrocząsteczek do tkanek i tworzenie obrzęków. Biorąc pod uwagę szkodliwe oddziaływanie na organizm ludzki niezwykle istotna jest kontrola stężenia histaminy w produktach pochodzenia krajowego, ale również w produktach importowanych. Analiza dotyczy produktów rybołówstwa świeżych, mrożonych oraz przetworzonych. W pracy zostaną wykorzystane wyniki badań Oddziału Laboratoryjnego PSSE we Włocławku. Opracowanie wyników zostanie przedstawione zgodnie z aktualnie obowiązującym Kodeksem Etyki PSSE we Włocławku oraz Procedurą Ogólną PO-08 Ochrona praw własności klienta i zachowanie poufności wydanie 3 z dnia r. 23

24 Temat: Zachowania suicydalne osób w podeszłym wieku. Autor: Natalia Ciesielska, Paula Dudek, Karolina Filipska, Łukasz Dembowski Uczelnia: Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy Wstęp Demograficzne starzenie się ludności Polski, wyrażające się wzrostem odsetka ludzi starszych w społeczeństwie, stanowi coraz większe wyzwanie dla współczesnej medycyny. Uwarunkowania biologiczne, psychiczne i społeczno-socjalne powodują, że osoby w podeszłym wieku są szczególnie podatne na zaburzenia psychiczne, mogące przyczynić się do samobójstw. Cel Określenie częstości występowania aktów samobójczych wśród osób po 60 r. ż. Zwrócenie uwagi na odsetek zgonów wynikających z zachować suicydalnych w zależności od wieku i płci. Materiał i metody: Analiza danych prowadzona była w oparciu o statystyki Komendy Głównej Policji, dotyczące liczby prób samobójczych po 60 r. ż. Wyodrębniono podział na zaburzenia psychiczne, cechy predysponujące do podjęcia aktów samobójczych oraz ilość samobójstw wśród osób w podeszłym wieku w Polsce. Uwzględniono dane z lat Wyniki W 2013r. u osób po 60 r. ż. liczba prób samobójczych wyniosła Stanowi to ok. 22% wszystkich zachować suicydalnych podjętych w Polsce. Kolejno: w 2012r. odnotowano 1095 prób samobójczych (977 zakończonych zgonem); w 2011r (777); w 2010 r. 978 (884); 2009r (897); natomiast w 2008r. 916 (833). Wyniki ukazują, iż wyżej wymienione zachowanie wraz z upływem czasu ma tendencję wzrostową. Wnioski Przegląd materiału badawczego sugeruje, iż wzrasta częstość podejmowania aktów samobójczych wśród osób po 60 r. ż. Zwiększanie świadomości społeczeństwa, usprawnienie opieki medycznej oraz prowadzenie badań w celu znalezienia metod zapobiegających samobójstwom mogłoby zminimalizować powyższe zjawisko. 24

25 Temat: Fizjoterapia w ZZSK- kiedyś i dziś. Autor: Paula Dudek, Łukasz Dembowski. Karolina Filipska Uczelnia: Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy Wstęp Choroby reumatyczne dotyczą aż 33 % populacji ogólnej. Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa (ZZSK) jest jedną z chorób reumatycznych, która występuje u 0,2-1,2 % populacji ogólnej. Etiologia ZZSK jest nieznana, dlatego głównie prowadzone jest leczenie objawowe. Rehabilitacja odgrywa istotną rolę w redukcji dolegliwości bólowych oraz ograniczeń funkcjonalnych, przyczyniając się do podniesienia jakości życia pacjentów z ZZSK. Cel Przedstawienie klasycznego, kompleksowego modelu usprawniania pacjentów z ZZSK oraz nowoczesnych metody, które mogą zostać wykorzystane w programie fizjoterapeutycznym. Materiały i metody badawcze: Dokonano przeglądu licznych prac, w tym publikacji oryginalnych i poglądowych, obejmujących swą tematyką postępowanie fizjoterapeutyczny u pacjentów z ZZSK. Posługując się kluczowymi: zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa, fizjoterapia, choroby reumatyczne, usprawnianie, przeszukano bazy bibliograficzne takie jak Medline, Web of Scientes, EBSCO, Polska bibliografia lekarska. Wnioski Dokonany przegląd literatury wskazuje na potrzebę wdrożenia alternatywnych metod do standardowego procesu leczenia ZZSK. Wciąż brak dowodów i badań potwierdzających skuteczność zastosowania większości z nowoczesnych metod. Wynika to głównie z braku narzędzi badawczych oraz problemu w ścisłym określeniu doboru grupy badawczej. W celu stworzenia interdyscyplinarnego programu usprawniania osób z ZZSK, istniej konieczność prowadzenia badań o odpowiedniej metodologii zgodnej z domeną Evidence Based Medicine (EBM). 25

26 Temat: Ocena skojarzonego działania bortezomibu i doksorubicyny na linię komórkową czerniaka. Autor: Grzegorz Adamczuk, Ewelina Humeniuk, Magdalena Iwan, Marta Ostrowska, Magdalena Pietryka Uczelnia: Uniwersytet Medyczny w Lublinie Wstęp Czerniak jest nowotworem złośliwym, pochodzenia melanocytarnego. Nowotwór ten charakteryzuje się szybkim wzrostem oraz wysokim potencjałem do przerzutowania. Poza wczesnym leczeniem chirurgicznym, nie ma skutecznych metod leczenia pacjentów z czerniakiem. W oparciu o znajomość biologii tego nowotworu,poszukiwane są nowe strategie leczenia. Doksorubicyna, należąca do grupy antybiotyków antracyklinowych, jest szeroko stosowana w terapii przeciwnowotworowej. Bortezomib z kolei należy do nowej grupy leków przeciwnowotworowych, będących inhibitorami proteasomu. Doksorubicyna, oprócz hamowania proliferacji i działania proapoptotycznego wywołuje w komórkach stres oksydacyjny, a zahamowanie aktywności proteasomu wzmaga procesy oksydacyjne w komórce. Cel Celem badań była ocena skojarzonego działania bortezomibu i doksorubicyny na linię komórkową czerniaka pod kątem cytotoksyczności oraz ocena nasilenia stresu oksydacyjnego w badanych komórkach. Metodyka. Badania zostały przeprowadzone na linii komórkowej Mel-1, którą poddano działaniu bortezomibu i doxorubicyny w kombinacji dwóch stężeńmieszczących się w dolnym zakresie stężeń klinicznych. Po 24 godzinach oceniono morfologię komórek oraz ich żywotności inasilenie stresu oksydacyjnego. Wyniki Wykazano brak cytotoksycznego działania doksorubicyny na komórki czerniaka oraz słaby wpływ bortezomibu. Stwierdzono natomiast 50%-owy spadek żywotności badanych komórek w przypadku zastosowania obu związków. Obecność stresu oksydacyjnego wykazano we wszystkich hodowlach poddanych działaniu doksorubicyny o podobnym nasileniu, niezależnie od obecności bortezomibu. Wnioski Wykazano synergistyczne działanie bortezomibu i doksorubicyny w stosunku do linii komórkowej czerniaka Mel-1. Obserwowane działanie cytotoksyczne nie jest związane ze stresem oksydacyjnym. 26

27 Temat: Aptamery w chorobach wirusowych realna alternatywa dla przeciwciał monoklonalnych? Autor: Maciej Gawroński, Tomasz Wandtke, Ewelina Wędrowska Uczelnia: Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy Wstęp Aptamery to jednoniciowe cząsteczki DNA lub RNA, zdolne do wiązania szerokiego spektrum cząsteczek organicznych i nieorganicznych, zarówno w skali atomów, jak i całych komórek. Uzyskiwane są w procesie SELEX (ang. Systematic Evolution of Ligands by Exponential Enrichment), który warunkuje ich wysoką specyficzność i swoistość względem docelowych cząsteczek. Liczne zalety aptamerów, takie jak niski koszt i krótki czas produkcji, łatwość ich modyfikacji, małe rozmiary, czy zdolność wiązania toksycznych molekuł sprawiają, że w aptamerach upatruje się atrakcyjnej alternatywy dla przeciwciał monoklonalnych. Duże zainteresowanie budzi wykorzystanie aptamerów w diagnostyce zakażeń wirusowych, szczególnie w obliczu coraz częściej występujących epidemii i pandemii chorób wirusowych. Cel pracy Ocena przydatności aptamerów w diagnostyce zakażeń wirusowych Materiały i metody Analiza dostępnych danych literaturowych. Wyniki Stworzono szereg aptamerów zdolnych do odróżniania od siebie poszczególnych typów wirusa grypy, w szczególności typów A: H1N1, H3N2, jak również wirusa grypy ptasiej: H5N1. Użycie aptamerów skierowanych przeciwko białku Tat pozwala natomiast na wykrycie wirusa HIV. W oparciu o cząsteczki aptamerów powstała również technika ELASA (Enzyme Linked Apto- Sorbent Assay), zaadoptowana na potrzeby wykrywania glikoproteiny E2 wirusa HCV. Z kolei aptamer HBs-A22 rozpoznaje antygen HBsAg na powierzchni hepatocytów zakażonych HBV. Aptamery znalazły także zastosowanie w wykrywaniu zakażeń wirusami HPV, Dengi czy Gorączki Zachodniego Nilu. 27

28 Temat: Spektroskopia fluorescencyjna nowoczesna technika w analizie biochemicznej żywności? Autor: Beata Wustrau, Agnieszka Wiśniewska, Paweł Orłowski Uczelnia: Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy Wstęp Najczęściej wykorzystywanymi produktami do procesu smażenia jest olej rzepakowy i słonecznikowy. Ze względu na szerokie zastosowanie obróbki kulinarnej, jaką jest smażenie oraz fakt, iż w procesie wielokrotnego smażenia mogą powstawać substancje szkodliwe dla zdrowia, uzasadnionym wydaje się szukanie technik analitycznych pozwalających na szybką i prostą ocenę zużycia produktów smażalniczych. Jedną z takich metod jest spektroskopia fluorescencyjna, która w przyszłości może stanowić element rutynowej kontroli jakości żywności. Cel Celem niniejszej pracy była ocena zmian właściwości spektralnych olejów roślinnych pod wpływem procesu smażenia frytek oraz określenie przydatności metod spektroskopowych w analizie tej grupy żywności. Materiał i metody Materiał badawczy obejmował łącznie 10 próbek (rafinowanego oleju rzepakowego oraz słonecznikowego), które zostały poddane procesom czterokrotnego smażenia mrożonych frytek. Grupę kontrolną stanowiły próbki oleju świeżego nie poddanych obróbce cieplnej. Analizę przeprowadzono w zakresie długości fal 270 nm nm, wykonanej na spektrofluorymetrze Hitachi F Wyniki Wykazano, iż istnieją znamienne różnice w kształcie oraz intensywności widm emisji i wzbudzenia między próbkami olejów poddanymi i nie poddanymi wielokrotnemu procesowi smażenia frytek. Efekt ten był proporcjonalny do czasu smażenia. Znamienne różnice w widmach emisji i wzbudzenia odnotowano po 3 krotnym smażeniu dla długości fali 270, 290, 320 nm. Dodatkowo obserwowano różnice wartości widma spektralnego między olejem rzepakowym i słonecznikowym. Wnioski Właściwości fluorescencyjne poszczególnych składników olejów roślinnych (tokoferol, związki fenolowe, chlorofil, i.in) mogłyby zostać wykorzystane w przyszłości jako wskaźnik jakości 28

Promotor: prof. dr hab. Katarzyna Bogunia-Kubik Promotor pomocniczy: dr inż. Agnieszka Chrobak

Promotor: prof. dr hab. Katarzyna Bogunia-Kubik Promotor pomocniczy: dr inż. Agnieszka Chrobak INSTYTUT IMMUNOLOGII I TERAPII DOŚWIADCZALNEJ IM. LUDWIKA HIRSZFELDA WE WROCŁAWIU POLSKA AKADEMIA NAUK mgr Milena Iwaszko Rola polimorfizmu receptorów z rodziny CD94/NKG2 oraz cząsteczki HLA-E w patogenezie

Bardziej szczegółowo

UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE KATEDRA I KLINIKA REUMATOLOGII I UKŁADOWYCH CHORÓB TKANKI ŁĄCZNEJ PRACA DOKTORSKA.

UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE KATEDRA I KLINIKA REUMATOLOGII I UKŁADOWYCH CHORÓB TKANKI ŁĄCZNEJ PRACA DOKTORSKA. UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE KATEDRA I KLINIKA REUMATOLOGII I UKŁADOWYCH CHORÓB TKANKI ŁĄCZNEJ PRACA DOKTORSKA Małgorzata Biskup Czynniki ryzyka sercowo-naczyniowego u chorych na reumatoidalne zapalenie

Bardziej szczegółowo

starszych na półkuli zachodniej. Typową cechą choroby jest heterogenny przebieg

starszych na półkuli zachodniej. Typową cechą choroby jest heterogenny przebieg STRESZCZENIE Przewlekła białaczka limfocytowa (PBL) jest najczęstszą białaczką ludzi starszych na półkuli zachodniej. Typową cechą choroby jest heterogenny przebieg kliniczny, zróżnicowane rokowanie. Etiologia

Bardziej szczegółowo

Materiał i metody. Wyniki

Materiał i metody. Wyniki Abstract in Polish Wprowadzenie Selen jest pierwiastkiem śladowym niezbędnym do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Selen jest wbudowywany do białek w postaci selenocysteiny tworząc selenobiałka (selenoproteiny).

Bardziej szczegółowo

USG Power Doppler jest użytecznym narzędziem pozwalającym na uwidocznienie wzmożonego przepływu naczyniowego w synovium będącego skutkiem zapalenia.

USG Power Doppler jest użytecznym narzędziem pozwalającym na uwidocznienie wzmożonego przepływu naczyniowego w synovium będącego skutkiem zapalenia. STRESZCZENIE Serologiczne markery angiogenezy u dzieci chorych na młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów - korelacja z obrazem klinicznym i ultrasonograficznym MIZS to najczęstsza przewlekła artropatia

Bardziej szczegółowo

WIEDZA. wskazuje lokalizacje przebiegu procesów komórkowych

WIEDZA. wskazuje lokalizacje przebiegu procesów komórkowych Załącznik nr 7 do zarządzenia nr 12 Rektora UJ z 15 lutego 2012 r. Opis zakładanych efektów kształcenia na studiach podyplomowych Nazwa studiów: Medycyna Molekularna w Praktyce Klinicznej Typ studiów:

Bardziej szczegółowo

w kale oraz innych laboratoryjnych markerów stanu zapalnego (białka C-reaktywnego,

w kale oraz innych laboratoryjnych markerów stanu zapalnego (białka C-reaktywnego, 1. Streszczenie Wstęp: Od połowy XX-go wieku obserwuje się wzrost zachorowalności na nieswoiste choroby zapalne jelit (NChZJ), w tym chorobę Leśniowskiego-Crohna (ChLC), zarówno wśród dorosłych, jak i

Bardziej szczegółowo

BIOTECHNOLOGIA STUDIA I STOPNIA

BIOTECHNOLOGIA STUDIA I STOPNIA BIOTECHNOLOGIA STUDIA I STOPNIA OPIS ZAKŁADANYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA 1) Tabela odniesień kierunkowych efektów kształcenia (EKK) do obszarowych efektów kształcenia (EKO) SYMBOL EKK KIERUNKOWE EFEKTY KSZTAŁCENIA

Bardziej szczegółowo

IL-4, IL-10, IL-17) oraz czynników transkrypcyjnych (T-bet, GATA3, E4BP4, RORγt, FoxP3) wyodrębniono subpopulacje: inkt1 (T-bet + IFN-γ + ), inkt2

IL-4, IL-10, IL-17) oraz czynników transkrypcyjnych (T-bet, GATA3, E4BP4, RORγt, FoxP3) wyodrębniono subpopulacje: inkt1 (T-bet + IFN-γ + ), inkt2 Streszczenie Mimo dotychczasowych postępów współczesnej terapii, przewlekła białaczka limfocytowa (PBL) nadal pozostaje chorobą nieuleczalną. Kluczem do znalezienia skutecznych rozwiązań terapeutycznych

Bardziej szczegółowo

Immunologia komórkowa

Immunologia komórkowa Immunologia komórkowa ocena immunofenotypu komórek Mariusz Kaczmarek Immunofenotyp Definicja I Charakterystyczny zbiór antygenów stanowiących elementy różnych struktur komórki, związany z jej różnicowaniem,

Bardziej szczegółowo

Specjalność (studia II stopnia) Oczyszczanie i analiza produktów biotechnologicznych

Specjalność (studia II stopnia) Oczyszczanie i analiza produktów biotechnologicznych Specjalność (studia II stopnia) Oczyszczanie i analiza produktów biotechnologicznych Studia magisterskie przedmioty specjalizacyjne Bioinformatyka w analizie genomu Diagnostyka molekularna Elementy biosyntezy

Bardziej szczegółowo

Warto wiedzieć więcej o swojej chorobie, aby z nią walczyć

Warto wiedzieć więcej o swojej chorobie, aby z nią walczyć Warto wiedzieć więcej o swojej chorobie, aby z nią walczyć Kilka ważnych porad dla kobiet chorych na raka piersi Konsultacja merytoryczna: dr hab. n. med. Lubomir Bodnar Warto wiedzieć więcej o swojej

Bardziej szczegółowo

Harmonogram zajęć z Mikrobiologii z parazytologią i Immunologii dla studentów II roku kierunku lekarskiego WL 2018/2019 GRUPA 5

Harmonogram zajęć z Mikrobiologii z parazytologią i Immunologii dla studentów II roku kierunku lekarskiego WL 2018/2019 GRUPA 5 Harmonogram zajęć z Mikrobiologii z parazytologią i Immunologii dla studentów II roku kierunku lekarskiego WL 2018/2019 GRUPA 5 GRUPY ĆWICZENIOWE 51, 52 : 8.00-10.30 Wtorek: 17.00-19.30 Data Godzina Rodzaj

Bardziej szczegółowo

Dane mikromacierzowe. Mateusz Markowicz Marta Stańska

Dane mikromacierzowe. Mateusz Markowicz Marta Stańska Dane mikromacierzowe Mateusz Markowicz Marta Stańska Mikromacierz Mikromacierz DNA (ang. DNA microarray) to szklana lub plastikowa płytka (o maksymalnych wymiarach 2,5 cm x 7,5 cm) z naniesionymi w regularnych

Bardziej szczegółowo

Europejski Tydzień Walki z Rakiem

Europejski Tydzień Walki z Rakiem 1 Europejski Tydzień Walki z Rakiem 25-31 maj 2014 (http://www.kodekswalkizrakiem.pl/kodeks/) Od 25 do 31 maja obchodzimy Europejski Tydzień Walki z Rakiem. Jego celem jest edukacja społeczeństwa w zakresie

Bardziej szczegółowo

Ocena immunologiczna i genetyczna białaczkowych komórek macierzystych

Ocena immunologiczna i genetyczna białaczkowych komórek macierzystych Karolina Klara Radomska Ocena immunologiczna i genetyczna białaczkowych komórek macierzystych Streszczenie Wstęp Ostre białaczki szpikowe (Acute Myeloid Leukemia, AML) to grupa nowotworów mieloidalnych,

Bardziej szczegółowo

Rozwój metod dozymetrii biologicznej oraz biofizycznych markerów i indykatorów wpływu promieniowania na organizmy żywe

Rozwój metod dozymetrii biologicznej oraz biofizycznych markerów i indykatorów wpływu promieniowania na organizmy żywe Rozwój metod dozymetrii biologicznej oraz biofizycznych markerów i indykatorów wpływu promieniowania na organizmy żywe Marcin Kruszewski Centrum Radiobiologii i Dozymetrii Biologicznej Instytut Chemii

Bardziej szczegółowo

MAM HAKA NA CHŁONIAKA

MAM HAKA NA CHŁONIAKA MAM HAKA NA CHŁONIAKA CHARAKTERYSTYKA OGÓLNA Chłoniaki są to choroby nowotworowe, w których następuje nieprawidłowy wzrost komórek układu limfatycznego (chłonnego). Podobnie jak inne nowotwory, chłoniaki

Bardziej szczegółowo

Ocena ekspresji genu ABCG2 i białka oporności raka piersi (BCRP) jako potencjalnych czynników prognostycznych w raku jelita grubego

Ocena ekspresji genu ABCG2 i białka oporności raka piersi (BCRP) jako potencjalnych czynników prognostycznych w raku jelita grubego Aleksandra Sałagacka Ocena ekspresji genu ABCG2 i białka oporności raka piersi (BCRP) jako potencjalnych czynników prognostycznych w raku jelita grubego Pracownia Biologii Molekularnej i Farmakogenomiki

Bardziej szczegółowo

Diagnostyka zakażeń EBV

Diagnostyka zakażeń EBV Diagnostyka zakażeń EBV Jakie wyróżniamy główne konsekwencje kliniczne zakażenia EBV: 1) Mononukleoza zakaźna 2) Chłoniak Burkitta 3) Potransplantacyjny zespół limfoproliferacyjny Jakie są charakterystyczne

Bardziej szczegółowo

Sylabus Biologia molekularna

Sylabus Biologia molekularna Sylabus Biologia molekularna 1. Metryczka Nazwa Wydziału Wydział Farmaceutyczny z Oddziałem Medycyny Laboratoryjnej Program kształcenia Farmacja, jednolite studia magisterskie, forma studiów: stacjonarne

Bardziej szczegółowo

S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma c j e ogólne

S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma c j e ogólne Załącznik Nr 3 do Uchwały Senatu PUM 14/2012 S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma c j e ogólne Kod modułu Rodzaj modułu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom studiów Nazwa modułu INŻYNIERIA

Bardziej szczegółowo

OFERTA TEMATÓW PRAC DYPLOMOWYCH (MAGISTERSKICH) do zrealizowania w Katedrze MIKROBIOLOGII

OFERTA TEMATÓW PRAC DYPLOMOWYCH (MAGISTERSKICH) do zrealizowania w Katedrze MIKROBIOLOGII OFERTA TEMATÓW PRAC DYPLOMOWYCH (MAGISTERSKICH) do zrealizowania w Katedrze MIKROBIOLOGII Opracowanie zestawu do wykrywania DNA Aspergillus flavus za pomocą specjalistycznego sprzętu medycznego. Jednym

Bardziej szczegółowo

Protokoły do zajęć praktycznych z mikrobiologii ogólnej i żywności dla studentów kierunku: Dietetyka

Protokoły do zajęć praktycznych z mikrobiologii ogólnej i żywności dla studentów kierunku: Dietetyka Protokoły do zajęć praktycznych z mikrobiologii ogólnej i żywności dla studentów kierunku: Dietetyka Protokół I, zajęcia praktyczne 1. Demonstracja wykonania preparatu barwionego metodą Grama (wykonuje

Bardziej szczegółowo

STRESZCZENIE PRACY DOKTORSKIEJ

STRESZCZENIE PRACY DOKTORSKIEJ mgr Bartłomiej Rospond POSZUKIWANIE NEUROBIOLOGICZNEGO MECHANIZMU UZALEŻNIENIA OD POKARMU - WPŁYW CUKRÓW I TŁUSZCZÓW NA EKSPRESJĘ RECEPTORÓW DOPAMINOWYCH D 2 W GRZBIETOWYM PRĄŻKOWIU U SZCZURÓW STRESZCZENIE

Bardziej szczegółowo

Załącznik nr 1 do zarządzenia Nr 53/2006 Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia. Program profilaktyki chorób układu krążenia

Załącznik nr 1 do zarządzenia Nr 53/2006 Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia. Program profilaktyki chorób układu krążenia Program profilaktyki chorób układu krążenia 1 I. UZASADNIENIE CELOWOŚCI WDROŻENIA PROGRAMU PROFILAKTYKI CHORÓB UKŁADU KRĄŻENIA, zwanego dalej Programem. 1. Opis problemu zdrowotnego. Choroby układu krążenia

Bardziej szczegółowo

PROKALCYTONINA infekcje bakteryjne i sepsa. wprowadzenie

PROKALCYTONINA infekcje bakteryjne i sepsa. wprowadzenie PROKALCYTONINA infekcje bakteryjne i sepsa wprowadzenie CZĘŚĆ PIERWSZA: Czym jest prokalcytonina? PCT w diagnostyce i monitowaniu sepsy PCT w diagnostyce zapalenia dolnych dróg oddechowych Interpretacje

Bardziej szczegółowo

Pytania z zakresu ginekologii i opieki ginekologicznej

Pytania z zakresu ginekologii i opieki ginekologicznej Pytania z zakresu ginekologii i opieki ginekologicznej - 2017 1. Proszę wymienić zagrożenia zdrowotne dla kobiety jakie mogą wystąpić w okresie okołomenopauzalnym. 2. Proszę omówić rolę położnej w opiece

Bardziej szczegółowo

II Wydział Lekarski z Oddziałem Anglojęzycznym Kierunek: BIOMEDYCYNA 2015-2018 Poziom studiów: pierwszy stopień Profil: Praktyczny SEMESTR I

II Wydział Lekarski z Oddziałem Anglojęzycznym Kierunek: BIOMEDYCYNA 2015-2018 Poziom studiów: pierwszy stopień Profil: Praktyczny SEMESTR I II Wydział Lekarski z Oddziałem Anglojęzycznym Kierunek: BIOMEDYCYNA 2015-2018 Poziom studiów: pierwszy stopień Profil: Praktyczny SEMESTR I PRZEDMIOT Chemia ogólna EFEKTY KSZTAŁCENIA 1. posiada wiedzę

Bardziej szczegółowo

Bloki licencjackie i studia magisterskie na Kierunkach: Biotechnologia, specjalność Biotechnologia roślinna oraz Genetyka

Bloki licencjackie i studia magisterskie na Kierunkach: Biotechnologia, specjalność Biotechnologia roślinna oraz Genetyka Bloki licencjackie i studia magisterskie na Kierunkach: Biotechnologia, specjalność Biotechnologia roślinna oraz Genetyka INSTYTUT BIOLOGII EKSPERYMENTALNEJ W Katedrze Genetyki Ogólnej, Biologii Molekularnej

Bardziej szczegółowo

Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych

Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych UNIWERSYTET GDAŃSKI WYDZIAŁ CHEMII Pracownia studencka Katedra Analizy Środowiska Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Ćwiczenie nr 4 i 5 OCENA EKOTOKSYCZNOŚCI TEORIA Chemia zanieczyszczeń środowiska

Bardziej szczegółowo

FOCUS Plus - Silniejsza ryba radzi sobie lepiej w trudnych warunkach

FOCUS Plus - Silniejsza ryba radzi sobie lepiej w trudnych warunkach FOCUS Plus - Silniejsza ryba radzi sobie lepiej w trudnych warunkach FOCUS Plus to dodatek dostępny dla standardowych pasz tuczowych BioMaru, dostosowany specjalnie do potrzeb ryb narażonych na trudne

Bardziej szczegółowo

Lista wniosków w konkursach obsługiwanych przez system OSF

Lista wniosków w konkursach obsługiwanych przez system OSF Lista wniosków w konkursach obsługiwanych przez system OSF Wartości filtrów: Konkurs 39; Decyzja zakwalifikowany; L.P.: 1 Numer wniosku: N N405 133139 Połączenia gadolinowych kompleksów pochodnych mebrofeniny

Bardziej szczegółowo

Diagnostyka wirusologiczna w praktyce klinicznej

Diagnostyka wirusologiczna w praktyce klinicznej Diagnostyka wirusologiczna w praktyce klinicznej Ponad 60% zakażeń w praktyce klinicznej jest wywołana przez wirusy. Rodzaj i jakość materiału diagnostycznego (transport!) oraz interpretacja wyników badań

Bardziej szczegółowo

LEKI CHEMICZNE A LEKI BIOLOGICZNE

LEKI CHEMICZNE A LEKI BIOLOGICZNE LEKI CHEMICZNE A LEKI BIOLOGICZNE PRODUKT LECZNICZY - DEFINICJA Art. 2 pkt.32 Ustawy - Prawo farmaceutyczne Substancja lub mieszanina substancji, przedstawiana jako posiadająca właściwości: zapobiegania

Bardziej szczegółowo

Diagnostyka molekularna w OIT

Diagnostyka molekularna w OIT Diagnostyka molekularna w OIT B A R B A R A A D A M I K K A T E D R A I K L I N I K A A N E S T E Z J O L O G I I I I N T E N S Y W N E J T E R A P I I U N I W E R S Y T E T M E D Y C Z N Y W E W R O C

Bardziej szczegółowo

VI.2 Podsumowanie planu zarządzania ryzykiem dla produktu Zanacodar Combi przeznaczone do publicznej wiadomości

VI.2 Podsumowanie planu zarządzania ryzykiem dla produktu Zanacodar Combi przeznaczone do publicznej wiadomości VI.2 Podsumowanie planu zarządzania ryzykiem dla produktu Zanacodar Combi przeznaczone do publicznej wiadomości VI.2.1 Omówienie rozpowszechnienia choroby Szacuje się, że wysokie ciśnienie krwi jest przyczyną

Bardziej szczegółowo

3. Podstawy genetyki S YLABUS MODUŁU (PRZEDMIOTU) I nformacje ogólne. Nazwa modułu. Kod F3/A. Podstawy genetyki. modułu

3. Podstawy genetyki S YLABUS MODUŁU (PRZEDMIOTU) I nformacje ogólne. Nazwa modułu. Kod F3/A. Podstawy genetyki. modułu S YLABUS MODUŁU (PRZEDMIOTU) 3. Podstawy genetyki I nformacje ogólne Kod F3/A modułu Rodzaj modułu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom studiów Forma studiów Rok studiów Nazwa modułu Podstawy

Bardziej szczegółowo

Sylabus Biologia molekularna

Sylabus Biologia molekularna Sylabus Biologia molekularna 1. Metryczka Nazwa Wydziału Program kształcenia Wydział Farmaceutyczny z Oddziałem Medycyny Laboratoryjnej Analityka Medyczna, studia jednolite magisterskie, studia stacjonarne

Bardziej szczegółowo

Probiotyki, prebiotyki i synbiotyki w żywieniu zwierząt

Probiotyki, prebiotyki i synbiotyki w żywieniu zwierząt .pl Probiotyki, prebiotyki i synbiotyki w żywieniu zwierząt Autor: dr inż. Barbara Król Data: 2 stycznia 2016 W ostatnich latach obserwuje się wzmożone zainteresowanie probiotykami i prebiotykami zarówno

Bardziej szczegółowo

Mgr inż. Aneta Binkowska

Mgr inż. Aneta Binkowska Mgr inż. Aneta Binkowska Znaczenie wybranych wskaźników immunologicznych w ocenie ryzyka ciężkich powikłań septycznych u chorych po rozległych urazach. Streszczenie Wprowadzenie Według Światowej Organizacji

Bardziej szczegółowo

Wytyczne postępowania dla lekarzy POZ i lekarzy medycyny pracy w zakresie raka nerki, pęcherza moczowego i prostaty 2011

Wytyczne postępowania dla lekarzy POZ i lekarzy medycyny pracy w zakresie raka nerki, pęcherza moczowego i prostaty 2011 Wytyczne postępowania dla lekarzy POZ i lekarzy medycyny pracy w zakresie raka nerki, pęcherza moczowego i prostaty 2011 Wytyczne postępowania dla lekarzy POZ i lekarzy medycyny pracy w zakresie raka nerki,

Bardziej szczegółowo

JAK DZIAŁA WĄTROBA? Wątroba spełnia cztery funkcje. Najczęstsze przyczyny chorób wątroby. Objawy towarzyszące chorobom wątroby

JAK DZIAŁA WĄTROBA? Wątroba spełnia cztery funkcje. Najczęstsze przyczyny chorób wątroby. Objawy towarzyszące chorobom wątroby SPIS TREŚCI JAK DZIAŁA WĄTROBA? Wątroba spełnia cztery funkcje Wątroba jest największym narządem wewnętrznym naszego organizmu. Wątroba jest kluczowym organem regulującym nasz metabolizm (każda substancja

Bardziej szczegółowo

Zakład Mikrobiologii Klinicznej [1]

Zakład Mikrobiologii Klinicznej [1] Zakład Mikrobiologii Klinicznej [1] Dane kontaktowe: Tel. 41 36 74 710, 41 36 74 712 Kierownik: dr n. med. Bonita Durnaś, specjalista mikrobiologii Personel/Kadra: Diagności laboratoryjni: mgr Dorota Żółcińska

Bardziej szczegółowo

Wzorcowe efekty kształcenia dla kierunku studiów biotechnologia studia pierwszego stopnia profil ogólnoakademicki

Wzorcowe efekty kształcenia dla kierunku studiów biotechnologia studia pierwszego stopnia profil ogólnoakademicki Załącznik nr 2 do Uchwały Rady Wydziału Biochemii, Biofizyki i Biotechnologii UJ z dnia 19 czerwca 2018 r. w sprawie programu i planu studiów na kierunku BIOTECHNOLOGIA na poziomie studiów pierwszego stopnia

Bardziej szczegółowo

ZAPROSZENIE NA BADANIA PROFILAKTYCZNE WYKONYWANE W RAMACH PODSTAWOWEJ OPIEKI ZDROWOTNEJ ( )

ZAPROSZENIE NA BADANIA PROFILAKTYCZNE WYKONYWANE W RAMACH PODSTAWOWEJ OPIEKI ZDROWOTNEJ ( ) ZAPROSZENIE NA BADANIA PROFILAKTYCZNE WYKONYWANE W RAMACH PODSTAWOWEJ OPIEKI ZDROWOTNEJ (2015-08-03) PROFILAKTYKA CHORÓB UKŁADU KRĄŻENIA ADRESACI - Osoby zadeklarowane do lekarza POZ, w wieku 35, 40, 45,

Bardziej szczegółowo

Biologia molekularna

Biologia molekularna Biologia molekularna 1. Metryczka Nazwa Wydziału Program kształcenia Wydział Farmaceutyczny z Oddziałem Medycyny Laboratoryjnej Analityka Medyczna, studia jednolite magisterskie, studia stacjonarne i niestacjonarne

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIA Z BIOCHEMII

ĆWICZENIA Z BIOCHEMII ĆWICZENIA Z BIOCHEMII D U STUDENTfiW WYDZIAŁU LEKARSKIEGO Pod redakcją Piotra Laidlera, Barbary Piekarskiej, Marii Wróbel WYDAWNICTWO UNIWERSYTETU JAGIELLOŃSKIEGO ĆWICZENIA Z BIOCHEMII DLA STUDENTÓW WYDZIAŁU

Bardziej szczegółowo

Nazwa programu: LECZENIE PIERWOTNYCH NIEDOBORÓW ODPORNOŚCI U DZIECI

Nazwa programu: LECZENIE PIERWOTNYCH NIEDOBORÓW ODPORNOŚCI U DZIECI Załącznik nr 11 do Zarządzenia Nr 41/2009 Prezesa NFZ z dnia 15 września 2009 roku Nazwa programu: LECZENIE PIERWOTNYCH NIEDOBORÓW ODPORNOŚCI U DZIECI ICD 10 D80 w tym D80.0, D80.1, D80.3, D80.4, D80.5,

Bardziej szczegółowo

Diagnostyka i leczenie nowotworów nerki, pęcherza moczowego i gruczołu krokowego. Zarys Projektu

Diagnostyka i leczenie nowotworów nerki, pęcherza moczowego i gruczołu krokowego. Zarys Projektu Diagnostyka i leczenie nowotworów nerki, pęcherza moczowego i gruczołu krokowego Zarys Projektu Dr n. med. Roman Sosnowski Klinika Nowotworów Układu Moczowego, Centrum Onkologii Projekt współfinansowany

Bardziej szczegółowo

S YLABUS MODUŁU (PRZEDMIOTU) I nformacje ogólne. Farmakologia. Nie dotyczy

S YLABUS MODUŁU (PRZEDMIOTU) I nformacje ogólne. Farmakologia. Nie dotyczy Kod modułu Rodzaj modułu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom studiów Nazwa modułu Załącznik Nr 3 do Uchwały Senatu PUM 14/2012 S YLABUS MODUŁU (PRZEDMIOTU) Farmakologia I nformacje ogólne Obowiązkowy

Bardziej szczegółowo

Wirusy 2018 aktualne dane dotyczące zagrożeń epidemicznych

Wirusy 2018 aktualne dane dotyczące zagrożeń epidemicznych Wirusy 2018 aktualne dane dotyczące zagrożeń epidemicznych Dr med. Iwona Paradowska-Stankiewicz Zakład Epidemiologii Chorób Zakaźnych i Nadzoru Konsultant Krajowy w dziedzinie Epidemiologii Warszawa, 6

Bardziej szczegółowo

Laboratorium Pomorskiego Parku Naukowo-Technologicznego Gdynia.

Laboratorium Pomorskiego Parku Naukowo-Technologicznego Gdynia. Laboratorium Pomorskiego Parku Naukowo-Technologicznego Gdynia www.ppnt.pl/laboratorium Laboratorium jest częścią modułu biotechnologicznego Pomorskiego Parku Naukowo Technologicznego Gdynia. poprzez:

Bardziej szczegółowo

Marzena Woźniak Temat rozprawy: Ocena, monitorowanie i leczenie zakrzepicy żylnej w okresie ciąży i połogu Streszczenie

Marzena Woźniak Temat rozprawy: Ocena, monitorowanie i leczenie zakrzepicy żylnej w okresie ciąży i połogu Streszczenie Marzena Woźniak Rozprawa doktorska na stopień doktora nauk medycznych Temat rozprawy: Ocena, monitorowanie i leczenie zakrzepicy żylnej w okresie ciąży i połogu Streszczenie Okresy ciąży i połogu są wymieniane

Bardziej szczegółowo

i uczestnika programu o udzieleniu i otrzymaniu danego świadczenia.

i uczestnika programu o udzieleniu i otrzymaniu danego świadczenia. Załącznik nr 19 Zestawienie stawek jednostkowych dla Ogólnopolskiego programu nowotworów głowy i szyi Stawki jednostkowe określone poniżej dotyczą świadczeń zdrowotnych, które będą udzielane w ramach wdrażania

Bardziej szczegółowo

STRESZCZENIE. Wstęp. Cele pracy

STRESZCZENIE. Wstęp. Cele pracy STRESZCZENIE Wstęp Hormon wzrostu (GH) jest jednym z najważniejszych hormonów anabolicznych promujących proces wzrastania człowieka. GH działa lipolitycznie, wpływa na metabolizm węglowodanów, białek i

Bardziej szczegółowo

Minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid

Minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid http://www.maggiedeblock.be/2005/11/18/resolutie-inzake-de-klinischebiologie/ Minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid Obecna Minister Zdrowia Maggy de Block wraz z Yolande Avontroodt, i Hilde Dierickx

Bardziej szczegółowo

Techniki biologii molekularnej Kod przedmiotu

Techniki biologii molekularnej Kod przedmiotu Techniki biologii molekularnej - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Techniki biologii molekularnej Kod przedmiotu 13.9-WB-BMD-TBM-W-S14_pNadGenI2Q8V Wydział Kierunek Wydział Nauk Biologicznych

Bardziej szczegółowo

CENNIK DIAGNOSTYKA NIEPŁODNOŚCI MĘSKIEJ

CENNIK DIAGNOSTYKA NIEPŁODNOŚCI MĘSKIEJ CENNIK DIAGNOSTYKA NIEPŁODNOŚCI MĘSKIEJ AZOOSPERMIA badanie wykrywa delecje w regionie długiego ramienia chromosomu Y w fragmencie zwanym AZF, będące często przyczyną azoospermii lub oligospermii o podłożu

Bardziej szczegółowo

Efekty kształcenia. dla kierunku Biotechnologia medyczna. studia drugiego stopnia. Załącznik nr 3 do uchwały nr 265/2017. I.

Efekty kształcenia. dla kierunku Biotechnologia medyczna. studia drugiego stopnia. Załącznik nr 3 do uchwały nr 265/2017. I. Efekty kształcenia Załącznik nr 3 do uchwały nr 265/2017 dla kierunku Biotechnologia medyczna studia drugiego stopnia I. Informacja ogólne 1. Jednostka prowadząca kierunek: Wydział Lekarski II, Uniwersytet

Bardziej szczegółowo

Kluczowe znaczenie ma rozumienie procesu klinicznego jako kontinuum zdarzeń

Kluczowe znaczenie ma rozumienie procesu klinicznego jako kontinuum zdarzeń Lek Anna Teresa Filipek-Gliszczyńska Ocena znaczenia biomarkerów w płynie mózgowo-rdzeniowym w prognozowaniu konwersji subiektywnych i łagodnych zaburzeń poznawczych do pełnoobjawowej choroby Alzheimera

Bardziej szczegółowo

Zastosowanie nowych technologii w diagnostyce mikrobiologicznej. Ireneusz Popławski

Zastosowanie nowych technologii w diagnostyce mikrobiologicznej. Ireneusz Popławski Zastosowanie nowych technologii w diagnostyce mikrobiologicznej Ireneusz Popławski 22 biomerieux Polska partner w mikrobiologii z wieloletnim doświadczeniem 33 biomerieux Polska Sp. z o.o. biomerieux Polska

Bardziej szczegółowo

Poradnia Immunologiczna

Poradnia Immunologiczna Poradnia Immunologiczna Centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej im. św. Jana z Dukli Lublin, 2011 Szanowni Państwo, Uprzejmie informujemy, że w Centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej im. św. Jana z Dukli funkcjonuje

Bardziej szczegółowo

PRZEDMIOTY PODSTAWOWE

PRZEDMIOTY PODSTAWOWE PRZEDMIOTY PODSTAWOWE Anatomia człowieka 1. Które z białek występujących w organizmie człowieka odpowiedzialne są za kurczliwość mięśni? 2. Co to są neurony i w jaki sposób stykają się między sobą i efektorami?

Bardziej szczegółowo

OPIS PRZEDMIOTÓW REALIZOWANYCH W KATEDRZE MIKROBIOLOGII ŚRODOWISKOWEJ

OPIS PRZEDMIOTÓW REALIZOWANYCH W KATEDRZE MIKROBIOLOGII ŚRODOWISKOWEJ OPIS PRZEDMIOTÓW REALIZOWANYCH W KATEDRZE MIKROBIOLOGII ŚRODOWISKOWEJ STUDIA STACJONARNE PIERWSZEGO STOPNIA - INŻYNIERSKIE Mikrobiologia Rola mikrobiologii. Świat mikroorganizmów: wirusy, bakterie, archebakterie,

Bardziej szczegółowo

ANALIZA PRZYCZYN UMIERALNOŚCI MIESZKAŃCÓW POWIATU OLECKIEGO. 1. Długość życia i umieralność mieszkańców powiatu oleckiego

ANALIZA PRZYCZYN UMIERALNOŚCI MIESZKAŃCÓW POWIATU OLECKIEGO. 1. Długość życia i umieralność mieszkańców powiatu oleckiego ANALIZA PRZYCZYN UMIERALNOŚCI MIESZKAŃCÓW POWIATU OLECKIEGO 1. Długość życia i umieralność mieszkańców powiatu oleckiego Analiza opracowana na podstawie publikacji GUS, Departamentu Badań Demograficznych

Bardziej szczegółowo

(Akty o charakterze nieustawodawczym) DECYZJE

(Akty o charakterze nieustawodawczym) DECYZJE 19.7.2019 PL L 193/1 II (Akty o charakterze nieustawodawczym) DECYZJE DECYZJA WYKONAWCZA KOMISJI (UE) 2019/1244 z dnia 1 lipca 2019 r. zmieniająca decyzję 2002/364/WE w odniesieniu do wymogów dotyczących

Bardziej szczegółowo

PROGRAM PROFILAKTYKI I WCZESNEGO WYKRYWANIA CHORÓB UKŁADU KRĄŻENIA

PROGRAM PROFILAKTYKI I WCZESNEGO WYKRYWANIA CHORÓB UKŁADU KRĄŻENIA PROGRAM PROFILAKTYKI I WCZESNEGO WYKRYWANIA CHORÓB UKŁADU KRĄŻENIA - 2006 1. UZASADNIENIE POTRZEBY PROGRAMU Choroby układu krążenia są główną przyczyną zgonów w Polsce i na świecie. Umieralność z tego

Bardziej szczegółowo

Służba Zdrowia nr 24-26 z 23 marca 2000. Znaczenie badań przesiewowych w zwalczaniu raka piersi. Zbigniew Wronkowski, Wiktor Chmielarczyk

Służba Zdrowia nr 24-26 z 23 marca 2000. Znaczenie badań przesiewowych w zwalczaniu raka piersi. Zbigniew Wronkowski, Wiktor Chmielarczyk Służba Zdrowia nr 24-26 z 23 marca 2000 Znaczenie badań przesiewowych w zwalczaniu raka piersi Zbigniew Wronkowski, Wiktor Chmielarczyk Korzystny wpływ skryningu na zmniejszenie umieralności z powodu raka

Bardziej szczegółowo

Pilotażowy Program Profilaktyki Zakażeń HCV

Pilotażowy Program Profilaktyki Zakażeń HCV Pilotażowy Program Profilaktyki Zakażeń HCV HCV zidentyfikowany w 1989 roku należy do rodziny Flaviviridae zawiera jednoniciowy RNA koduje białka strukturalne i niestrukturalne (co najmniej 10) ma 6 podstawowych

Bardziej szczegółowo

S T R E S Z C Z E N I E

S T R E S Z C Z E N I E STRESZCZENIE Cel pracy: Celem pracy jest ocena wyników leczenia napromienianiem chorych z rozpoznaniem raka szyjki macicy w Świętokrzyskim Centrum Onkologii, porównanie wyników leczenia chorych napromienianych

Bardziej szczegółowo

Wydłużenie życia chorych z rakiem płuca - nowe możliwości

Wydłużenie życia chorych z rakiem płuca - nowe możliwości Wydłużenie życia chorych z rakiem płuca - nowe możliwości Pulmonologia 2015, PAP, Warszawa, 26 maja 2015 1 Epidemiologia raka płuca w Polsce Pierwszy nowotwór w Polsce pod względem umieralności. Tendencja

Bardziej szczegółowo

Klub Młodego Wynalazcy - Laboratoria i wyposażenie. Pracownia genetyki

Klub Młodego Wynalazcy - Laboratoria i wyposażenie. Pracownia genetyki Klub Młodego Wynalazcy - Laboratoria i wyposażenie Zadbaliśmy o to, żeby wyposażenie w Klubie Młodego Wynalazcy było w pełni profesjonalne. Ważne jest, aby dzieci i młodzież, wykonując doświadczenia korzystały

Bardziej szczegółowo

W Gminnym Ośrodku Zdrowia w Konopiskach prowadzone są aktualnie trzy programy profilaktyczne finansowane przez NFZ:

W Gminnym Ośrodku Zdrowia w Konopiskach prowadzone są aktualnie trzy programy profilaktyczne finansowane przez NFZ: W Gminnym Ośrodku Zdrowia w Konopiskach prowadzone są aktualnie trzy programy profilaktyczne finansowane przez NFZ: "Profilaktyka raka szyjki macicy"- dla wszystkich Pań w wieku 25-59 lat, które nie miały

Bardziej szczegółowo

KATEDRA CHEMII BIOMEDYCZNEJ

KATEDRA CHEMII BIOMEDYCZNEJ Sylwia Rodziewicz-Motowidło KATEDRA CHEMII BIOMEDYCZNEJ Katedra Chemii Biomedycznej dr hab. Sylwia Rodziewicz-Motowidło budynek A, piętro I i parter Pracownia Chemii Medycznej dr hab. Sylwia Rodziewicz-Motowidło

Bardziej szczegółowo

Lek od pomysłu do wdrożenia

Lek od pomysłu do wdrożenia Lek od pomysłu do wdrożenia Lek od pomysłu do wdrożenia KRÓTKA HISTORIA LEKU KRÓTKA HISTORIA LEKU KRÓTKA HISTORIA LEKU KRÓTKA HISTORIA LEKU KRÓTKA HISTORIA LEKU KRÓTKA HISTORIA LEKU KRÓTKA HISTORIA LEKU

Bardziej szczegółowo

S YLABUS MODUŁU. I nformacje ogólne

S YLABUS MODUŁU. I nformacje ogólne S YLABUS MODUŁU I nformacje ogólne Nazwa modułu: Moduł F Mikrobiologia ogólna Rodzaj modułu/przedmiotu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom studiów Forma studiów Rok, semestr studiów np. rok

Bardziej szczegółowo

Mam Haka na Raka. Chłoniak

Mam Haka na Raka. Chłoniak Mam Haka na Raka Chłoniak Nowotwór Pojęciem nowotwór określa się niekontrolowany rozrost nieprawidłowych komórek w organizmie człowieka. Nieprawidłowość komórek oznacza, że różnią się one od komórek otaczających

Bardziej szczegółowo

Urząd Miasta Bielsko-Biała - um.bielsko.pl Wygenerowano: /14:10: listopada - Światowym Dniem Walki z Cukrzycą

Urząd Miasta Bielsko-Biała - um.bielsko.pl Wygenerowano: /14:10: listopada - Światowym Dniem Walki z Cukrzycą 14 listopada - Światowym Dniem Walki z Cukrzycą Cukrzyca jest chorobą, która staje się obecnie jednym z najważniejszych problemów dotyczących zdrowia publicznego. Jest to przewlekły i postępujący proces

Bardziej szczegółowo

KARTA KURSU. Kod Punktacja ECTS* 3. Poznanie sposobów i typów hodowli komórek i tkanek zwierzęcych oraz metodyki pracy w warunkach sterylnych.

KARTA KURSU. Kod Punktacja ECTS* 3. Poznanie sposobów i typów hodowli komórek i tkanek zwierzęcych oraz metodyki pracy w warunkach sterylnych. Załącznik nr 4 do Zarządzenia Nr.. KARTA KURSU Nazwa Nazwa w j. ang. HODOWLE KOMÓREK I TKANEK CELL AND TISSUE CULTURE Kod Punktacja ECTS* 3 Koordynator dr Anna Barbasz Zespół dydaktyczny dr Anna Barbasz

Bardziej szczegółowo

Opis efektów kształcenia Absolwent studiów podyplomowych

Opis efektów kształcenia Absolwent studiów podyplomowych Nazwa Wydziału: Wydział Farmaceutyczny z Oddziałem Medycyny Laboratoryjnej Nazwa kierunku studiów: Analityka medyczna Obszar kształcenia w zakresie: Nauk medycznych, nauk o zdrowiu oraz nauk o kulturze

Bardziej szczegółowo

Wstęp Cele pracy Materiał i metody

Wstęp Cele pracy Materiał i metody Wstęp. Wirus brodawczaka ludzkiego (HPV, human papillomavirus) ma istotny udział w etiopatogenezie raka płaskonabłonkowego ustnej części gardła. Obecnie częstość występowania raka HPV-zależnego w krajach

Bardziej szczegółowo

Zbiór założonych efekty kształcenia dla studiów podyplomowych: ŻYWIENIE CZŁOWIEKA

Zbiór założonych efekty kształcenia dla studiów podyplomowych: ŻYWIENIE CZŁOWIEKA Zbiór założonych efekty kształcenia dla studiów podyplomowych: ŻYWIENIE CZŁOWIEKA Efekty kształcenia dla przedmiotu Słuchacz, który zaliczył przedmiot, ma wiedzę, umiejętności i kompetencje 1. Współczesne

Bardziej szczegółowo

Ocena ekspresji inwolukryny i β-defenzyny2 w skórze osób chorych na atopowe zapalenie skóry i łuszczycę zwykłą

Ocena ekspresji inwolukryny i β-defenzyny2 w skórze osób chorych na atopowe zapalenie skóry i łuszczycę zwykłą Agnieszka Terlikowska-Brzósko Ocena ekspresji inwolukryny i β-defenzyny2 w skórze osób chorych na atopowe zapalenie skóry i łuszczycę zwykłą STRESZCZENIE Wstęp Atopowe zapalenie skóry (AZS) i łuszczyca

Bardziej szczegółowo

Opis zakładanych efektów kształcenia dla kierunku

Opis zakładanych efektów kształcenia dla kierunku Opis zakładanych efektów dla kierunku Nazwa kierunku studiów: Analityka weterynaryjna Poziom : studia pierwszego stopnia Profil : ogólnoakademicki Forma studiów: stacjonarne Obszar/obszary : obszar nauk

Bardziej szczegółowo

Fetuina i osteopontyna u pacjentów z zespołem metabolicznym

Fetuina i osteopontyna u pacjentów z zespołem metabolicznym Fetuina i osteopontyna u pacjentów z zespołem metabolicznym Dr n med. Katarzyna Musialik Katedra Chorób Wewnętrznych, Zaburzeń Metabolicznych i Nadciśnienia Tętniczego Uniwersytet Medyczny w Poznaniu *W

Bardziej szczegółowo

Oporność na antybiotyki w Unii Europejskiej Dane zaprezentowane poniżej zgromadzone zostały w ramach programu EARS-Net, który jest koordynowany przez

Oporność na antybiotyki w Unii Europejskiej Dane zaprezentowane poniżej zgromadzone zostały w ramach programu EARS-Net, który jest koordynowany przez Informacja o aktualnych danych dotyczących oporności na antybiotyki na terenie Unii Europejskiej Październik 2013 Główne zagadnienia dotyczące oporności na antybiotyki przedstawione w prezentowanej broszurze

Bardziej szczegółowo

Ocena ryzyka sercowo naczyniowego w praktyce Katedra i Zakład Lekarza Rodzinnego Collegium Medicum w Bydgoszczy UMK w Toruniu

Ocena ryzyka sercowo naczyniowego w praktyce Katedra i Zakład Lekarza Rodzinnego Collegium Medicum w Bydgoszczy UMK w Toruniu Ocena ryzyka sercowo naczyniowego w praktyce Katedra i Zakład Lekarza Rodzinnego Collegium Medicum w Bydgoszczy UMK w Toruniu 2018-03-15 Czym jest ryzyko sercowo naczyniowe? Ryzyko sercowo-naczyniowe to

Bardziej szczegółowo

Wirus HPV przyczyny, objawy i leczenie

Wirus HPV przyczyny, objawy i leczenie Wirus HPV przyczyny, objawy i leczenie Spis treści: 1. 2. 3. 4. 5. Informacje ogólne Przyczyny Objawy Leczenie Rodzaje HPV Informacje ogólne Wirus brodawczaka ludzkiego (HPV Human Papilloma Virus) stanowi

Bardziej szczegółowo

Doustne środki antykoncepcyjne a ryzyko wystąpienia zakrzepicy. Dr hab. Jacek Golański Zakład Zaburzeń Krzepnięcia Krwi Uniwersytet Medyczny w Łodzi

Doustne środki antykoncepcyjne a ryzyko wystąpienia zakrzepicy. Dr hab. Jacek Golański Zakład Zaburzeń Krzepnięcia Krwi Uniwersytet Medyczny w Łodzi Doustne środki antykoncepcyjne a ryzyko wystąpienia zakrzepicy Dr hab. Jacek Golański Zakład Zaburzeń Krzepnięcia Krwi Uniwersytet Medyczny w Łodzi Żylna choroba zakrzepowozatorowa (ŻChZZ) stanowi ważny

Bardziej szczegółowo

Efekty kształcenia dla kierunku Biologia

Efekty kształcenia dla kierunku Biologia Załącznik nr 1 do Uchwały Nr 672 Senatu UWM w Olsztynie z dnia 6 marca 2015 roku zmieniającej Uchwałę Nr 916 Senatu UWM w Olsztynie z dnia 27 kwietnia 2012 roku w sprawie określenia efektów kształcenia

Bardziej szczegółowo

Nowoczesne systemy ekspresji genów

Nowoczesne systemy ekspresji genów Nowoczesne systemy ekspresji genów Ekspresja genów w organizmach żywych GEN - pojęcia podstawowe promotor sekwencja kodująca RNA terminator gen Gen - odcinek DNA zawierający zakodowaną informację wystarczającą

Bardziej szczegółowo

Nazwa programu: LECZENIE PIERWOTNYCH NIEDOBORÓW ODPORNOŚCI U DZIECI

Nazwa programu: LECZENIE PIERWOTNYCH NIEDOBORÓW ODPORNOŚCI U DZIECI Załącznik nr 12 do zarządzenia Nr 59/2011/DGL Prezesa NFZ z dnia 10 października 2011 roku Nazwa programu: LECZENIE PIERWOTNYCH NIEDOBORÓW ODPORNOŚCI U DZIECI ICD 10 D80 w tym D80.0, D80.1, D80.3, D80.4,

Bardziej szczegółowo

[2ZPK/KII] Inżynieria genetyczna w kosmetologii

[2ZPK/KII] Inżynieria genetyczna w kosmetologii [2ZPK/KII] Inżynieria genetyczna w kosmetologii 1. Ogólne informacje o module Nazwa modułu Kod modułu Nazwa jednostki prowadzącej modułu Nazwa kierunku studiów Forma studiów Profil kształcenia Semestr

Bardziej szczegółowo

Czy żywność GMO jest bezpieczna?

Czy żywność GMO jest bezpieczna? Instytut Żywności i Żywienia dr n. med. Lucjan Szponar Czy żywność GMO jest bezpieczna? Warszawa, 21 marca 2005 r. Od ponad połowy ubiegłego wieku, jedną z rozpoznanych tajemnic życia biologicznego wszystkich

Bardziej szczegółowo

Rak piersi - zagrożenie cywilizacyjne

Rak piersi - zagrożenie cywilizacyjne Rak piersi - zagrożenie cywilizacyjne dr n. med. Marcin Wiszniewski, Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. M. Kopernika w Łodzi Regionalny Ośrodek Onkologiczny II Ogólnopolska Konferencja Medycyny Pracy

Bardziej szczegółowo

Aktywność fosfatazy alkalicznej w neutrofilach u pacjentów z przewlekłą białaczką szpikową

Aktywność fosfatazy alkalicznej w neutrofilach u pacjentów z przewlekłą białaczką szpikową Aktywność fosfatazy alkalicznej w neutrofilach u pacjentów z przewlekłą białaczką szpikową Radosław Charkiewicz praca magisterska Zakład Diagnostyki Hematologicznej Uniwersytet Medyczny w Białymstoku Przewlekła

Bardziej szczegółowo

Tematyka zajęć z biologii

Tematyka zajęć z biologii Tematyka zajęć z biologii klasy: I Lp. Temat zajęć Zakres treści 1 Zapoznanie z przedmiotowym systemem oceniania, wymaganiami edukacyjnymi i podstawą programową Podstawowe zagadnienia materiału nauczania

Bardziej szczegółowo

Wybrane techniki badania białek -proteomika funkcjonalna

Wybrane techniki badania białek -proteomika funkcjonalna Wybrane techniki badania białek -proteomika funkcjonalna Proteomika: umożliwia badanie zestawu wszystkich (lub prawie wszystkich) białek komórkowych Zalety analizy proteomu np. w porównaniu z analizą trankryptomu:

Bardziej szczegółowo