WPŁYW DODATKU SUBSTANCJI OCHRONNYCH NA ZAKRES TEMPERATURY KRIOSKOPOWEJ I PRZEBIEG PROCESU ZAMRAŻANIA SOKU Z ZIEMNIAKA
|
|
- Bogna Makowska
- 6 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych nr 584, 2016, WPŁYW DODATKU SUBSTANCJI OCHRONNYCH NA ZAKRES TEMPERATURY KRIOSKOPOWEJ I PRZEBIEG PROCESU ZAMRAŻANIA SOKU Z ZIEMNIAKA Anna Kamińska-Dwórznicka 1, Karolina Kozłowska 1, Katarzyna Samborska 1, Ewa Gondek 2, Ewa Jakubczyk 1 1 Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie 2 Szkoła Głowna Turystyki i Rekreacji w Warszawie Streszczenie. Celem pracy było określenie wpływu dodatku substancji ochronnych (krioprotektantów), takich jak: alkohol, chlorek sodu oraz kwas askorbinowy, na zakres temperatury krioskopowej i przebieg procesu zamrażania soku z ziemniaka. Zamrażanie prowadzono w kriostacie, w temperaturze 20 C. Temperaturę krioskopową oraz długość poszczególnych etapów procesu zamrażania odczytano z krzywych mrożenia. Wykorzystując bilans masowy procesu zagęszczania, obliczono zawartość wody wymrożonej w badanych próbach. Badania dowiodły, że dodatek wszystkich substancji ochronnych spowodował obniżenie temperatury krioskopowej zamrażanych próbek. Najniższą temperaturę krioskopową ( 2,6 C) zanotowano dla soku z dodatkiem NaCl. Całkowity czas zamrażania wszystkich badanych próbek uległ skróceniu w wyniku dodatku substancji ochronnych. Najwięcej wody (91,69%) uległo wymrożeniu w próbie soku z dodatkiem NaCl, co koreluje z obniżeniem temperatury krioskopowej. Słowa kluczowe: sok z ziemniaka, zamrażanie, temperatura krioskopowa, woda wymrożona WSTĘP Jednym z odpadów powstających w procesie przetwórstwa ziemniaka jest sok, w którym zawartość białka może wynosić od 40 do 50% jego suchej substancji. W bogatym składzie soku ziemniaczanego wyróżnić można substancje mineralne takie jak Adres do korespondencji Corresponding author: Anna Kamińska-Dwórznicka, Karolina Kozłowska, Katarzyna Samborska, Ewa Jakubczyk, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, Wydział Nauk o Żywności, Katedra Inżynierii Żywności i Organizacji Produkcji, ul. Nowoursynowska 159c, Warszawa, anna_kaminska1@sggw.pl; Ewa Gondek, Szkoła Główna Turystyki i Rekreacji w Warszawie, Wydział Turystyki i Rekreacji, ul. Stokłosy 3, Warszawa
2 40 A. Kamińska-Dwórznicka, K. Kozłowska, K. Samborska i inni potas, siarka czy fosfor, witaminy C i E, oraz witaminy z grupy B, błonnik, skrobię, ale także glikoalkaloidy takie jak solanina, zwłaszcza w odmianach o bardziej zielonej skórce. Zawartość tego alkaloidu w wodzie sokowej powstałej w przemyśle krochmalniczym silnie ogranicza możliwość jej wykorzystania, nawet po koagulacji kwasowo-termicznej służącej izolacji białka ziemniaczanego [Miedzianka 2010, Lewandowicz i in. 2012]. Kuo i inni [2000] opublikowali wyniki badania in vitro potwierdzające aktywność glikoalkaloidów w stosunku do komórek nowotworowych. W kolejnych latach przeprowadzono wiele badań potwierdzających cytotoksyczne i przeciwnowotworowe właściwości soku z ziemniaka [Ruseler-van Embden i in. 2004, Chrubasik i in. 2005, Olejnik i in. 2011]. Potwierdzenie leczniczych właściwości soku z ziemniaka i produkcja żywności funkcjonalnej z jego udziałem mogą być szansą na poprawę stanu zdrowia dla wielu osób borykających się z chorobami przewodu pokarmowego. Rosnące zainteresowanie właściwościami soku z ziemniaka wiąże się z koniecznością wyszukiwania najlepszych metod jego utrwalania i przechowywania [Lewandowicz i in. 2012, Kowalczewski i in. 2013a, 2013b]. Zamrażanie uchodzi za najlepszą i najmniej destrukcyjną metodę utrwalania żywności. Z fizycznego punktu widzenia jest to proces obniżania temperatury produktu poniżej temperatury krioskopowej. Interpretacją graficzną tego procesu są tzw. krzywe mrożenia, których kształt zależy nie tylko od wybranej metody zamrażania, ale także i od właściwości zamrażanego produktu (skład chemiczny, kształt i wielkość cząsteczek). Ponadto na ich podstawie proces zamrażania można podzielić na trzy główne etapy schładzanie, w trakcie którego dochodzi do przechłodzenia układu, właściwe zamrażanie, gdzie powstają zarodki kryształów lodu, oraz dalsze formowanie się struktury kryształów lodu zachodzące w trakcie domrażania [Gruda i Postolski 1999]. Dodatek substancji o charakterze ochronnym w różnym stopniu wpływa na zmianę właściwości żywności oraz przebieg procesu zamrażania. Temperatura, w której rozpoczyna się zamrażanie, określana mianem temperatury krioskopowej zależy przede wszystkim od stężenia cząsteczkowego substancji rozpuszczalnych [Jie i in. 2003, Auleda i in. 2011, Lopez-Quiroga i in. 2015]. Temperatura krzepnięcia (krioskopowa) roztworów nie jest stała i jest niższa od temperatury krzepnięcia czystego rozpuszczalnika. Jest ona tym niższa, im większe jest stężenie roztworu. Niektóre substancje naturalnie występujące w roztworach rzeczywistych, takie jak cukry (glukoza, sacharoza), NaCl czy kwas askorbinowy, powodują obniżenie temperatury krioskopowej i utrudniają orientowanie się molekuł wody w kierunku sieci krystalicznej, spowalniając dyfuzję wody. Jednak ze względu na zmianę właściwości organoleptycznych produktu zwiększenie ich dodatku jest ograniczone [Kamińska i Lewicki 2005, Kozłowicz 2012]. Celem pracy było określenie wpływu dodatku substancji ochronnych (krioprotektantów) takich jak: alkohol, chlorek sodu oraz kwas askorbinowy, na zakres temperatury krioskopowej i przebieg procesu zamrażania soku z ziemniaka. MATERIAŁ I METODY Materiał do badań stanowił świeżo wyciskany sok z ziemniaka (gatunek: Gala, pochodzenie: Polska) otrzymany przy użyciu sokowirówki Zelmer. Sok odstawiano na 20 minut celem oddzielenia skrobi. Przesącz znad osadu przepuszczano przez sito. Na- Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
3 Wpływ dodatku substancji ochronnych na zakres temperatury krioskopowej stępnie za pomocą refraktometru określano zawartość ekstraktu oraz ustalano temperaturę soku na ok. 20 C. W doświadczeniu użyto trzy rodzaje substancji pełniących funkcję substancji ochronnych: alkohol etylowy 40% (Polmos Lublin), w ilości 3 g l 1, kwas L-askorbinowy 100% (Hempur), w ilości 1,5% objętościowych roztworu, chlorek sodu ( EDO Sp. z o.o.), w ilości 1,5% objętościowych roztworu. Porcję soku (200 g) z dodatkami i bez dodatków wlewano do aluminiowego pojemnika w kształcie cylindra o wysokości 0,13 m i średnicy 0,05 m. Odpowiednio przygotowane roztwory zamrażano w temperaturze 20 C przy użyciu kriogenicznego aparatu zamrażalniczego HUBER model CC 505 (Niemcy). Proces prowadzono do czasu uzyskania w środku geometrycznym próbek temperatury 15 C. Temperaturę roztworów rejestrowano co 60 sekund przy użyciu wielokanałowego termometru cyfrowego (MPI-LAB; Metronic Instruments; Polska) wraz z termoparami firmy Czaki TP-201 (Czaki Termoproducts; Polska), podłączonego do komputera z programem rejestrującym firmy Metronic (dokładność pomiaru ±0,5 C). Wszystkie pomiary wykonano w trzykrotnym powtórzeniu. Dla każdego roztworu, na podstawie zarejestrowanych zmian temperatury w środku geometrycznym próbki w czasie, wyznaczono krzywe mrożenia przy użyciu programu Microsoft Office Excel Na uzyskanych wykresach przeprowadzono cztery linie styczne do każdego prostoliniowego odcinka krzywej mrożenia. Miejsca przecięcia stycznych wyznaczyły początek i koniec poszczególnych etapów zamrażania. Za wartość temperatury krioskopowej przyjęto temperaturę odpowiadającą początkowemu, prostoliniowemu odcinkowi krzywej zamrażania po etapie schładzania [metodyka: Kamińska- -Dwórznicka i Ulanicka 2012, Kamińska-Dwórznicka i in. 2013, Rafalska i Kamińska- -Dwórznicka 2014]. Udział wody wymrożonej określono na podstawie obliczeń, korzystając z bilansu masowego procesu zagęszczania [metodyka metody obliczeniowe: Kamińska i Karlińska 2011, Kamińska-Dwórznicka i Ulanicka 2012]. W celu określenia wpływu poszczególnych dodatków substancji ochronnych na osiągnięte wartości temperatury krioskopowej, czas trwania poszczególnych etapów zamrażania oraz całkowity czas zamrażania wykonano jednoczynnikową analizę wariancji ANO- VA oraz testem Tukeya (α = 0,05), wydzielając tym samym grupy jednorodne. Analizę statystyczną przeprowadzono przy zastosowaniu oprogramowania R Commander WYNIKI I DYSKUSJA Z otrzymanych krzywych mrożenia (rys.) można odczytać czas trwania etapu schładzania oraz czas właściwego zamrażania, czyli przemiany fazowej i domrażania łącznie, jako efekt powolnego, ale systematycznego postępu procesów dyfuzyjnej wymiany ciepła. Całkowity czas zamrażania soku z ziemniaka, czyli do momentu osiągnięcia w środku geometrycznym naczynia temperatury 15 C, był najdłuższy w przypadku czystego soku. Dodatek substancji ochronnych spowodował skrócenie całkowitego czasu trwania procesu. Zastosowanie kwasu askorbinowego i alkoholu etylowego skracało czas zamrażania odpowiednio o 2 i 1 minutę w odniesieniu do próbki bez dodatków. Najkrócej zamrażał nr 584, 2016
4 42 A. Kamińska-Dwórznicka, K. Kozłowska, K. Samborska i inni Temperatura/Temperature [ C] "s bd/j wa s+kw aks/j+ asc.acid s+nacl/j+nacl s+etoh/j+etoh Rys. Fig. -20 Czas zamrażania/time of freezing [min] Krzywe mrożenia soku z ziemniaka bez dodatku i z dodatkiem substancji ochronnych Freezing curves of potato juice with and without additive of protective substances się sok z dodatkiem chlorku sodu, bo aż o 9 minut krócej niż próba bez dodatków (tab. 1, rys.). Kamińska i Olejnik [2010] dla soku z buraka zamrażanego w tych samych warunkach (kriostat, temperatura 20 C) wykazały skrócenie całkowitego czasu zamrażania przy dodatku alkoholu etylowego o ponad 4 minuty, natomiast dla próbki z dodatkiem kwasu askorbinowego zanotowały wydłużenie całkowitego czasu mrożenia o ponad 8 minut, w porównaniu do próbki soku bez dodatków. Po analizie wartości czasu schładzania wnioskuje się, że użyte w doświadczeniu substancje dodatkowe nie wpłynęły znacząco na jego długość. W przypadku prób z dodatkiem kwasu askorbinowego schładzanie Tabela 1. Charakterystyka procesu zamrażania soku z ziemniaka bez dodatku i z dodatkiem substancji ochronnych, w temperaturze 20 C Table 1. Characteristics of the freezing process of potato juice with and without the addition of protective substances, at the temperature of 20 C Rodzaj dodatku Type of additive Schładzanie Cooling Czasy trwania poszczególnych etapów zamrażania Time of various stages of freezing [min] Zamrażanie właściwe Proper freezing Całkowity czas Total time Temp. krioskopowa Cryoscopy temp. [ C] bd/wa 6 ±0,12 b 43 ±0,79 a 49 ±0,81 a 1,5 ±0,3 a kw. ask./asc. acid 6 ±0,41 b 41 ±0,75 b 47 ±0,51 c 2,2 ±0,4 b NaCl 9 ±0,52 a 31 ±1,23 c 40 ±0,67 d 2,6 ±0,4 c etoh 5 ±0,58 c 43 ±0,58 a 48 ±0,44 b 2,15 ±0,6 b bd bez dodatku/wa without additives; kw. ask. kwas skrobiowy/ascorbic acid. x ±sd; a d wartości średnie oznaczone różnymi literami różnią się statystycznie istotnie przy α = 0,05/ /mean values with different letters differ significantly at α = 0,05. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
5 Wpływ dodatku substancji ochronnych na zakres temperatury krioskopowej trwało 6 minut, dokładnie tyle ile w próbie bez dodatków. Dodatek alkoholu zredukował czas schładzania o 1 minutę. Dłuższą fazę schładzania (o 3 minuty) zaobserwowano dla prób z dodatkiem chlorku sodu, który jednocześnie znacznie skracał etap właściwego mrożenia, bo aż o 12 minut w stosunku do soku bez dodatków. Dwa pozostałe dodatki nie wpływały znacząco na długość drugiej fazy procesu i zakwalifikowane zostały do grupy jednorodnej a (tab. 1). Dodatek każdej z badanych substancji ochronnych wpłynął na wartość temperatury krioskopowej zamrażanego produktu (tab. 1, rys.). Dodatek chlorku sodu jako substancji dysocjującej spowodował obniżenie temperatury krioskopowej o 1,1 C. Podobny efekt przy dodatku NaCl uzyskali Kluza i Wujec [1988] dla soku marchwiowego zamrażanego w podobnych warunkach. Otrzymane wyniki badań potwierdzają również dane uzyskane przez Chen i Chen [1996], którzy zamrażając próbę mannitolu o stężeniu 13,86% z dodatkiem NaCl, uzyskali obniżenie temperatury krioskopowej aż o 9,8 C w stosunku do próby bez dodatku. W porównaniu z czystym sokiem, pozostałe użyte substancje obniżały temperaturę krioskopową soku z ziemniaka o ok. 0,7 C (tab. 1). Kamińska i Olejnik [2010] analizowały wpływ dodatku alkoholu etylowego i kwasu askorbinowego na temperaturę krioskopową soku z buraka zamrażanego w podobnych warunkach i wykazały obniżenie temperatury krioskopowej na podobnym poziomie (o ok. 0,4 C w stosunku do temperatury krioskopowej czystego soku z buraka). Zawartości wody wymrożonej (tab. 2) w próbach z dodatkiem kwasu askorbinowego i dodatkiem alkoholu różniły się istotnie statystycznie od zawartości wody wymrożonej w próbie bez dodatków. W próbie z kwasem askorbinowym pozostało najwięcej wody niewymrożonej, bo aż 29,43%, natomiast w soku wzbogaconym etanolem wymroziło się 88,21% wody w nim zawartej. Tabela 2. Udział wody wymrożonej w soku z ziemniaka bez dodatku i z dodatkiem substancji ochronnych, zamrażanego w temperaturze 20 C Table 2. Representative of frozen water in potato juice with and without the addition of protective substances, frozen at the temperature of 20 C Rodzaj dodatku Type of additive ω [%] bd/wa 90,01 ±1,71 a kw. ask./asc. acid 70,57 ±1,67 c NaCl 91,69 ±1,87 a etoh 88,21 ±2,01 b ω woda wymrożona/frozen water; bd bez dodatku/ wa without additives; kw. ask. kwas askorbinowy/ /ascorbic acid. x±sd; a c wartości średnie oznaczone różnymi literami różnią się statystycznie istotnie przy α = 0,05/mean values with different letters differ significantly at α = 0,05. Próby soku zamrażanego z dodatkiem chlorku sodu oraz bez żadnego dodatku zakwalifikowane zostały do grupy jednorodnej a, co oznacza, że próby te nie różniły się od siebie istotnie statystycznie pod względem zawartości wody wymrożonej. W próbce z dodatkiem chlorku sodu udział wody wymrożonej stanowił aż 91,69%. Dla tych próbek zanotowano również najniższą temperaturę krioskopową ( 2,6 C), co wskazuje na związek nr 584, 2016
6 44 A. Kamińska-Dwórznicka, K. Kozłowska, K. Samborska i inni między ilością wody wymrożonej w produkcie, wzrostem stężenia a stopniem obniżenia temperatury krioskopowej. Potwierdza to wyniki badań prowadzonych dla modelowych roztworów sacharozy przez Gabas i innych [2003] oraz badań z wykorzystaniem soków owocowych o różnym stopniu stężenia prowadzonych przez Auleda i innych [2011] Porównując uzyskane wyniki do danych literaturowych (Kluza i Wujec 1988, Kamińska i Olejnik 2010, Auleda i in. 2011, Janiszewska i in. 2012, Kamińska-Dwórznicka i Ulanicka 2012), można stwierdzić, że dodatek substancji ochronnych oraz zwiększanie stężenia zamrażanego roztworu wpływa na wydłużenie czasu schładzania, skrócenie całkowitego czasu zamrażania, podwyższenie zawartości wody wymrożonej oraz, co jest z tym związane, obniżenie temperatury krioskopowej produktu. Określenie czasu trwania poszczególnych etapów mrożenia i temperatury krioskopowej może stanowić kluczową informację przy analizie procesów zachodzących podczas mrożenia i przechowywania żywności, szczególnie, jeśli chodzi o nowe produkty wprowadzane na rynek, np. sok z ziemniaka. WNIOSKI 1. Dodatek kwasu askorbinowego i alkoholu etylowego spowodował obniżenie temperatury krioskopowej o 0,7 C, a dodatek NaCl o ponad 1 C. Istnieje zatem silna korelacja między rodzajem dodanej substancji ochronnej a temperaturą krioskopową roztworu. 2. Dodatek substancji ochronnych spowodował wydłużenie czasu schładzania oraz skrócenie całkowitego czasu zamrażania próbek z dodatkami w porównaniu do próbki bez ich udziału (najkrótszy dla próbki z dodatkiem NaCl, redukcja o ok. 20%). 3. Najwięcej wody (91,69%) uległo wymrożeniu w próbie soku z dodatkiem NaCl, co koreluje z najniższą temperaturą krioskopową tej próbki w odniesieniu do próbek z dodatkiem innych substancji ochronnych. LITERATURA Auleda J.M., Raventós M., Sánchez J., Hernández E., Estimation of the freezing point of concentrated fruit juices for application in freeze concentration. J. Food Eng. 105, Chrubasik S., Chrubasik C., Madisch A., Torda T., 2005: Efficacy and tolerability of potato juice in dyspeptic patients: a pilot study. Phytomed. 13, Chen X.D., Chen P., 1996: Freezing of aqueous solution in a simple apparatus designed for measuring freezing point. Food Res. Int. 29, Gabas A.L., Telis-Romero V.R. N., Influence of Fluid Concentration on Freezing Point Depression and Thermal Conductivity of Frozen Orange Juice. Int. J. Food Prop. 6, Jie W., Lite L., Yang D., The correlation between freezing point and soluble solids of fruits. J. Food Eng. 60, Gruda Z., Postolski J., Zamrażanie żywności. Wyd. 3. WNT, Warszawa. Janiszewska E., Sakowski P., Wpływ stopnia zagęszczenia soku marchwiowego oraz metody zamrażania na parametry procesu zamrażania. ZPPNR 571, Kamińska A., Lewicki P.P., Metoda dehydrofreezing (D-F) znaczenie i przyszłość. Przem. Spoż. 9 (54), Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
7 Wpływ dodatku substancji ochronnych na zakres temperatury krioskopowej Kamińska A., Olejnik B.H., Wpływ dodatku substancji ochronnych na przebieg procesu zamrażania soków owocowych i warzywnych. ZPPNR 553, Kamińska A. Karlińska A., Przebieg procesu zamrażania wybranych soków owocowych i określenie udziału wody wymrożonej i niewymrożonej. ZPPNR 558, Kamińska-Dwórznicka A., Ulanicka U.K., Badanie udziału wody wymrożonej i niewymrożonej po zamrożeniu roztworów modelowych sacharozy bez dodatku i z dodatkiem substancji ochronnych. ZPPNR, 571, Kamińska-Dwórznicka A., Antczak A., Samborska K., Pomarańska-Łazuka W Wpływ kappa karagenu i jego hydrolizatów na proces zamrażania modelowych roztworów sacharozy. ZPPNR 575, Kluza F., Wujec M., Zamrażanie produktów z marchwi. Chłodnictwo 23 (5 6), Kowalczewski P., Lewandowicz G., Krzywińska-Bartkowiak M., Piątek M., Jeziorna M., Białas W., Baranowska H.M., 2013a. Quality and structure of finley comminuted sausages with potato juice. Food Structure and Functionality Conference 15 years later. Book of abstract 63, 62. Kowalczewski P., Lewandowicz G., Makowska A., Knoll I., Błaszczak W., Białas W., 2013b. Structure, physicochemical properties and consumer acceptance of pasta containing potato juice. Food Structure and Functionality Conference 15 years later. Book of abstract 63, 63. Kozłowicz K., Charakterystyka wykorzystania wybranych substancji krioochronnych w zamrażaniu i przechowywaniu żywności. Acta Sci. Pol., Technica Agraria 11 (3 4), Kuo K-W., Hsu S-H., Lin W-L., Liu L-F., Chang L-C. Lin C-C., Lin C-N., Sheu H-M., Anticancer Activity Evaluation of the Solanum Glycoalkaloid Solamargine. Bioch. Pharmacology 60, Lewandowicz G., Kowlaczewski P., Białas W., Olejnik A., Rychlik J., Rozdział frakcji soku ziemniaczanego różniących się masą cząsteczkową i charakterystyka ich aktywności biologicznej. Biul. IHAR 266, Lopez-Quiroga E., Wang R., Gouseti O., Fryer P.J., Bakalis S Modeling freezing processes of high concentrated systems. IFAC PapersOnLine 48 1, Miedzianka J., Pęksa A., Smolarczyk E., Zastosowanie przemysłowego soku ziemniaczanego do otrzymywania preparatów białka acylowanego. ZPPNR 557, Olejnik A., Białas W., Tomczyk J., Lewandowicz G., Cytotoksyczność i genotoksyczność soku z ziemniaka. ZN UE Poznań 205, Rafalska U.K., Kamińska-Dwórznicka A., Wpływ dodatku wybranych biopolimerów na parametry procesu zamrażania modelowego roztworu sacharozy. ŻNTJ 4 (95), Ruseler-van Embden J., van Lieshout L., Smith S., van Kessel I., Laman D., Potato tuber proteins efficiently inhibit human faecal proteolytic activity: implication for treatment of per-anal dermatitis. Eur. J. Clinical Invest. 34, THE INFLUENCE OF CRYOPROTECTIVE SUBSTANCES ON THE CRYOSCOPIC TEMPERATURE AND THE CURSE OF FREEZING OF THE POTATO JUICE Summary. The growing interest in potato juice properties is connected with the need of invention of the best methods of its preservation and storage. The aim of this study was to determine the influence of cryoprotective substances such as alcohol, sodium chloride and ascorbic acid on the cryoscopic temperature range and the course of freezing process of the potato juice. Freezing was carried out in two variants using a cryostat temperature nr 584, 2016
8 46 A. Kamińska-Dwórznicka, K. Kozłowska, K. Samborska i inni of 20 C. The freezing process was carried out by immersion in a cryostat (HUBER CC- -505, Germany). The cylindrical vessel (0.05 m diameter and 0.13 m high, 250 ml potential capacity) with 200 ml of the solution was placed in a bath freezing apparatus, in the presence of the cooling liquid SilOil (HUBER, Germany), at the temperature of 20 C. The process was monitored using two thermocouples. Temperature of the cooling liquid and temperature of the solutions were tested to achieve 15 C in the center of the vessel. Records were taken every 60 seconds by the MPI-LAB temperature recorder (Metronic Instruments) connected to the computer. In order to determine the time of particular stages of the freezing process (cooling time, phase change and final freezing) and to determine the freezing point, recorded data were used to prepare freezing curves in Microsoft Excel On those freezing curves tangent lines were applied to each straight section, which allowed for estimation of the freezing point and time of particular stages. Representative of frozen water in the samples was defined based on the mass balance in cryoconcentration process. Measurements were performed in triplicate. In order to correlate the influence of particular substances on freezing point and time of particular freezing stages, one-way ANOVA analysis of variance and also Tukey significant difference test (α = 0.05) was carried out using R Commander The study shows that the addition of all protective substances caused lowering of cryoscopic temperature values (the lowest 2.6 C) for the sample with the NaCl addition. The total time of freezing for all samples with the additives, frozen at a temperature of 20 C, was nearly by 20% reduced. The shortest time of freezing was noticed for the sample of juice with the addition of sodium chloride (9 minutes shorter in comparison to the sample without additives). The most water (91.69%) froze in the sample of potato juice with the addition of NaCl, which clearly correlate with the freezing point depression. This study can play a key role, especially when designing new product (such as potato juice) preservation. Key words: potato juice, freezing, cryoscopic temperature, frozen water Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
BADANIE UDZIAŁU WODY WYMROŻONEJ I NIEWYMROŻONEJ PO ZAMROŻENIU ROZTWORÓW MODELOWYCH SACHAROZY BEZ DODATKU I Z DODATKIEM SUBSTANCJI OCHRONNYCH 1
ZESZYTY PROBLEMOWE POSTĘPÓW NAUK ROLNICZYCH 12 z. 571: 59 66 BADANIE UDZIAŁU WODY WYMROŻONEJ I NIEWYMROŻONEJ PO ZAMROŻENIU ROZTWORÓW MODELOWYCH SACHAROZY BEZ DODATKU I Z DODATKIEM SUBSTANCJI OCHRONNYCH
Bardziej szczegółowoWPŁYW KAPPA KARAGENU I JEGO HYDROLIZATÓW NA PROCES ZAMRAŻANIA MODELOWYCH ROZTWORÓW SACHAROZY *
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych nr 575, 2013, 63 70 WPŁYW KAPPA KARAGENU I JEGO HYDROLIZATÓW NA PROCES ZAMRAŻANIA MODELOWYCH ROZTWORÓW SACHAROZY * Anna Kamińska-Dwórznicka, Andrzej Antczak,
Bardziej szczegółowoWPŁYW DODATKU WYBRANYCH BIOPOLIMERÓW NA PARAMETRY PROCESU ZAMRAŻANIA MODELOWEGO ROZTWORU SACHAROZY
ŻYWNOŚĆ. Nauka. Technologia. Jakość, 2014, 4 (95), 53 62 DOI: 10.15193/ZNTJ/2014/95/053-062 URSZULA K. RAFALSKA, ANNA KAMIŃSKA-DWÓRZNICKA WPŁYW DODATKU WYBRANYCH BIOPOLIMERÓW NA PARAMETRY PROCESU ZAMRAŻANIA
Bardziej szczegółowoZAMRAŻANIE PODSTAWY CZ.1
METODY PRZECHOWYWANIA I UTRWALANIA BIOPRODUKTÓW ZAMRAŻANIE PODSTAWY CZ.1 Opracował: dr S. Wierzba Katedra Biotechnologii i Biologii Molekularnej Uniwersytetu Opolskiego Zamrażaniem produktów nazywamy proces
Bardziej szczegółowoWPŁYW STOPNIA ZAGĘSZCZENIA SOKU MARCHWIOWEGO ORAZ METODY ZAMRAŻANIA NA PARAMETRY PROCESU ZAMRAŻANIA
ZESZYTY PROBLEMOWE POSTĘPÓW NAUK ROLNICZYCH 2012 z. 571: 49 58 WPŁYW STOPNIA ZAGĘSZCZENIA SOKU MARCHWIOWEGO ORAZ METODY ZAMRAŻANIA NA PARAMETRY PROCESU ZAMRAŻANIA Emilia Janiszewska, Paweł Sakowski Katedra
Bardziej szczegółowoWPŁYW BLANSZOWANIA PAPRYKI NA ENERGOCHŁONNOŚĆ PROCESU SUBLIMACYJNEGO SUSZENIA ORAZ NA REHYDRACJĘ SUSZU PODCZAS PRZECHOWYWANIA
Acta Sci. Pol., Technica Agraria 7(3-4) 2008, 11-17 WPŁYW BLANSZOWANIA PAPRYKI NA ENERGOCHŁONNOŚĆ PROCESU SUBLIMACYJNEGO SUSZENIA ORAZ NA REHYDRACJĘ SUSZU PODCZAS PRZECHOWYWANIA Andrzej Krzykowski Uniwersytet
Bardziej szczegółowoOCENA WYBRANYCH CECH JAKOŚCI MROŻONEK ZA POMOCĄ AKWIZYCJI OBRAZU
Inżynieria Rolnicza 4(129)/2011 OCENA WYBRANYCH CECH JAKOŚCI MROŻONEK ZA POMOCĄ AKWIZYCJI OBRAZU Katarzyna Szwedziak, Dominika Matuszek Katedra Techniki Rolniczej i Leśnej, Politechnika Opolska Streszczenie:
Bardziej szczegółowoWPŁYW TEMPERATURY NA CECHY DIELEKTRYCZNE MIODU
Inżynieria Rolnicza 9(134)/2011 WPŁYW TEMPERATURY NA CECHY DIELEKTRYCZNE MIODU Deta Łuczycka, Antoni Szewczyk, Krzysztof Pruski Instytut Inżynierii Rolniczej, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu Streszczenie:
Bardziej szczegółowoWPŁYW TEMPERATURY W POMIESZCZENIACH POMOCNICZYCH NA BILANS CIEPŁA W BUDYNKACH DLA BYDŁA
Inżynieria Rolnicza 8(96)/2007 WPŁYW TEMPERATURY W POMIESZCZENIACH POMOCNICZYCH NA BILANS CIEPŁA W BUDYNKACH DLA BYDŁA Tadeusz Głuski Katedra Melioracji i Budownictwa Rolniczego, Akademia Rolnicza w Lublinie
Bardziej szczegółowoWPŁYW OBRÓBKI TERMICZNEJ ZIEMNIAKÓW NA PRĘDKOŚĆ PROPAGACJI FAL ULTRADŹWIĘKOWYCH
Wpływ obróbki termicznej ziemniaków... Arkadiusz Ratajski, Andrzej Wesołowski Katedra InŜynierii Procesów Rolniczych Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie WPŁYW OBRÓBKI TERMICZNEJ ZIEMNIAKÓW NA PRĘDKOŚĆ
Bardziej szczegółowoZAMRAŻANIE PODSTAWY CZ.2
METODY PRZECHOWYWANIA I UTRWALANIA BIOPRODUKTÓW ZAMRAŻANIE PODSTAWY CZ.2 Opracował: dr S. Wierzba Katedra Biotechnologii i Biologii Molekularnej Uniwersytetu Opolskiego Odmienność procesów zamrażania produktów
Bardziej szczegółowoZASTOSOWANIE MIKROPROCESOROWEGO REJESTRATORA DO POMIARU TEMPERATURY W PIECU KONWEKCYJNO-PAROWYM
Inżynieria Rolnicza 7(105)/2008 ZASTOSOWANIE MIKROPROCESOROWEGO REJESTRATORA DO POMIARU TEMPERATURY W PIECU KONWEKCYJNO-PAROWYM Beata Ślaska-Grzywna Katedra Inżynierii i Maszyn Spożywczych, Uniwersytet
Bardziej szczegółowoWartość odżywcza i przydatność owoców rokitnika do produkcji soków
Wartość odżywcza i przydatność owoców rokitnika do produkcji soków Piłat B., Zadernowski R., Uniwersytet Warmińsko-Mazurski, Wydział Nauki o Żywności, Katedra Przetwórstwa i Chemii Surowców Roślinnych,
Bardziej szczegółowoOznaczanie polaryzacji w produktach cukrowniczych metodą w bliskiej podczerwieni (NIR)
Oznaczanie polaryzacji w produktach cukrowniczych metodą w bliskiej podczerwieni (NIR) 1 Dr inż. Krystyna Lisik Mgr inż. Paulina Bąk WSTĘP 1. Polarymetryczne oznaczanie sacharozy 2. Klasyczne odczynniki
Bardziej szczegółowoNAPRĘŻENIA ŚCISKAJĄCE PRZY 10% ODKSZTAŁCENIU WZGLĘDNYM PRÓBEK NORMOWYCH POBRANYCH Z PŁYT EPS O RÓŻNEJ GRUBOŚCI
PRACE INSTYTUTU TECHNIKI BUDOWLANEJ - KWARTALNIK 1 (145) 2008 BUILDING RESEARCH INSTITUTE - QUARTERLY No 1 (145) 2008 Zbigniew Owczarek* NAPRĘŻENIA ŚCISKAJĄCE PRZY 10% ODKSZTAŁCENIU WZGLĘDNYM PRÓBEK NORMOWYCH
Bardziej szczegółowoZALEŻNOŚĆ WSPÓŁCZYNNIKA DYFUZJI WODY W KOSTKACH MARCHWI OD TEMPERATURY POWIETRZA SUSZĄCEGO
Inżynieria Rolnicza 5(13)/211 ZALEŻNOŚĆ WSPÓŁCZYNNIKA DYFUZJI WODY W KOSTKACH MARCHWI OD TEMPERATURY POWIETRZA SUSZĄCEGO Marian Szarycz, Krzysztof Lech, Klaudiusz Jałoszyński Instytut Inżynierii Rolniczej,
Bardziej szczegółowoFreezing time analysis of some vegetables the variable parameters of freezing
INŻYNIERIA ŻYWNOŚCI 9 Dr hab. inż. Zbigniew Pałacha, prof. SGGW Inż. Grzegorz Świstak Katedra Inżynierii Żywności i Organizacji Produkcji, SGGW w Warszawie Analiza czasu zamrażania wybranych warzyw przy
Bardziej szczegółowoOdpowiedź:. Oblicz stężenie procentowe tlenu w wodzie deszczowej, wiedząc, że 1 dm 3 tej wody zawiera 0,055g tlenu. (d wody = 1 g/cm 3 )
PRZYKŁADOWE ZADANIA Z DZIAŁÓW 9 14 (stężenia molowe, procentowe, przeliczanie stężeń, rozcieńczanie i zatężanie roztworów, zastosowanie stężeń do obliczeń w oparciu o reakcje chemiczne, rozpuszczalność)
Bardziej szczegółowoOKREŚLANIE WŁASNOŚCI MECHANICZNYCH SILUMINU AK20 NA PODSTAWIE METODY ATND
28/17 ARCHIWUM ODLEWNICTWA Rok 2005, Rocznik 5, Nr 17 Archives of Foundry Year 2005, Volume 5, Book 17 PAN - Katowice PL ISSN 1642-5308 OKREŚLANIE WŁASNOŚCI MECHANICZNYCH SILUMINU AK20 NA PODSTAWIE METODY
Bardziej szczegółowoWSPÓŁCZESNE TECHNIKI ZAMRAŻANIA
WSPÓŁCZESNE TECHNIKI ZAMRAŻANIA Temat: Denaturacja białek oraz przemiany tłuszczów i węglowodorów, jako typowe przemiany chemiczne i biochemiczne zachodzące w żywności mrożonej. Łukasz Tryc SUChiKL Sem.
Bardziej szczegółowoWPŁYW PROCESÓW PASTERYZACJI I ZAMRAŻANIA NA WŁAŚCIWOŚCI REOLOGICZNE SOKU Z PIETRUSZKI
Acta Sci. Pol., Technica Agraria 13(3-4) 2014, 23-30 WPŁYW PROCESÓW PASTERYZACJI I ZAMRAŻANIA NA WŁAŚCIWOŚCI REOLOGICZNE SOKU Z PIETRUSZKI Zbigniew Kobus 1, Izabela Błaszczuk 2, Kamil Wilczyński 2 1 Katedra
Bardziej szczegółowoWYKAZ PRÓB / SUMMARY OF TESTS. mgr ing. Janusz Bandel
Sprawozdanie z Badań Nr Strona/Page 2/24 WYKAZ PRÓB / SUMMARY OF TESTS STRONA PAGE Próba uszkodzenia przy przepięciach dorywczych TOV failure test 5 Próby wykonał / The tests were carried out by: mgr ing.
Bardziej szczegółowoREJESTRACJA PROCESÓW KRYSTALIZACJI METODĄ ATD-AED I ICH ANALIZA METALOGRAFICZNA
22/38 Solidification of Metals and Alloys, No. 38, 1998 Krzepnięcie Metali i Stopów, nr 38, 1998 PAN Katowice PL ISSN 0208-9386 REJESTRACJA PROCESÓW KRYSTALIZACJI METODĄ ATD-AED I ICH ANALIZA METALOGRAFICZNA
Bardziej szczegółowoOKREŚLENIE WŁAŚCIWOŚCI MECHANICZNYCH SILUMINU AK132 NA PODSTAWIE METODY ATND.
37/44 Solidification of Metals and Alloys, Year 000, Volume, Book No. 44 Krzepnięcie Metali i Stopów, Rok 000, Rocznik, Nr 44 PAN Katowice PL ISSN 008-9386 OKREŚLENIE WŁAŚCIWOŚCI MECHANICZNYCH SILUMINU
Bardziej szczegółowoWPŁYW OBRÓBKI TERMICZNEJ NA SIŁĘ CIĘCIA I SIŁĘ ŚCISKANIA ZIEMNIAKÓW
InŜynieria Rolnicza 6/2006 Beata Ślaska-Grzywna Katedra InŜynierii i Maszyn SpoŜywczych Akademia Rolnicza w Lublinie WPŁYW OBRÓBKI TERMICZNEJ NA SIŁĘ CIĘCIA I SIŁĘ ŚCISKANIA ZIEMNIAKÓW Streszczenie W niniejszej
Bardziej szczegółowoWPŁYW WSTĘPNEJ OBRÓBKI MIAZGI JABŁEK NA WŁAŚCIWOŚCI REOLOGICZNE I EKSTRAKT OTRZYMYWANYCH SOKÓW. Kamil Wilczyński, Zbigniew Kobus, Rafał Nadulski
Acta Sci. Pol. Technica Agraria, 14(3-4) 2015, 33-40 WPŁYW WSTĘPNEJ OBRÓBKI MIAZGI JABŁEK NA WŁAŚCIWOŚCI REOLOGICZNE I EKSTRAKT OTRZYMYWANYCH SOKÓW Kamil Wilczyński, Zbigniew Kobus, Rafał Nadulski Uniwersytet
Bardziej szczegółowoMAGDALENA CZARNA, URSZULA KOŁODZIEJCZYK *, SYLWIA LITWINOWICZ
UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI ZESZYTY NAUKOWE NR 145 Nr 25 INŻYNIERIA ŚRODOWISKA 2012 MAGDALENA CZARNA, URSZULA KOŁODZIEJCZYK *, SYLWIA LITWINOWICZ ANALIZA SZYBKOŚCI TOPNIENIA LODU POD WPŁYWEM ŚRODKÓW CHEMICZNYCH
Bardziej szczegółowoZWIĄZKI MIĘDZY CECHAMI ELEKTRYCZNYMI A AKTYWNOŚCIĄ WODY ŚRUTY PSZENICZNEJ
Inżynieria Rolnicza 6(115)/2009 ZWIĄZKI MIĘDZY CECHAMI ELEKTRYCZNYMI A AKTYWNOŚCIĄ WODY ŚRUTY PSZENICZNEJ Deta Łuczycka Instytut Inżynierii Rolniczej, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu Streszczenie.
Bardziej szczegółowooznaczania zawartości skrobi w cukrze surowym
Międzynarodowe badania biegłości ICUMSA oznaczania zawartości skrobi w cukrze surowym dr inż. Maciej Wojtczak mgr inż. Aneta Antczak Cukier surowy standardowej jakości Cukier, z którego uzysk cukru białego
Bardziej szczegółowoANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁ ODOWSKA LUBLIN POLONIA
ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁ ODOWSKA LUBLIN POLONIA VOL. LVII SECTIO E 2002 1 Katedra Szczegółowej Uprawy Roślin, Akademia Rolnicza w Lublinie, ul. Akademicka 15, 20-950 Lublin 1, Poland 2 Instytut
Bardziej szczegółowoZASTOSOWANIE SPEKTROSKOPII ODBICIOWEJ DO OZNACZANIA ZAWARTOŚCI WODY W SERACH. Agnieszka Bilska, Krystyna Krysztofiak, Piotr Komorowski
SCIENTIARUM POLONORUMACTA Technologia Alimentaria 1(1) 2002, 85-90 ZASTOSOWANIE SPEKTROSKOPII ODBICIOWEJ DO OZNACZANIA ZAWARTOŚCI WODY W SERACH Agnieszka Bilska, Krystyna Krysztofiak, Piotr Komorowski
Bardziej szczegółowoInżynieria Rolnicza 5(93)/2007
Inżynieria Rolnicza 5(9)/7 WPŁYW PODSTAWOWYCH WIELKOŚCI WEJŚCIOWYCH PROCESU EKSPANDOWANIA NASION AMARANTUSA I PROSA W STRUMIENIU GORĄCEGO POWIETRZA NA NIEZAWODNOŚĆ ICH TRANSPORTU PNEUMATYCZNEGO Henryk
Bardziej szczegółowoOZNACZANIE CZASU I SZYBKOŚCI ZAMRAŻANIA SUROWCÓW I PRODUKTÓW
OZNACZANIE CZASU I SZYBKOŚCI ZAMRAŻANIA SUROWCÓW I PRODUKTÓW Wprowadzenie Zamrażanie zalicza się do uniwersalnych i najkorzystniejszych metod konserwacji żywności. Pod pojęciem procesu zamrażania rozumieć
Bardziej szczegółowoAPLIKACJE KOMPUTEROWE DO OCENY WYBRANYCH PARAMETRÓW SENSORYCZNYCH PRODUKTÓW ROLNO-SPOŻYWCZYCH
Inżynieria Rolnicza 2(1)/28 APLIKACJE KOMPUTEROWE DO OCENY WYBRANYCH PARAMETRÓW SENSORYCZNYCH PRODUKTÓW ROLNO-SPOŻYWCZYCH Katarzyna Szwedziak Katedra Techniki Rolniczej i Leśnej, Politechnika Opolska Streszczenie.
Bardziej szczegółowoObliczenia chemiczne. Zakład Chemii Medycznej Pomorski Uniwersytet Medyczny
Obliczenia chemiczne Zakład Chemii Medycznej Pomorski Uniwersytet Medyczny 1 STĘŻENIA ROZTWORÓW Stężenia procentowe Procent masowo-masowy (wagowo-wagowy) (% m/m) (% w/w) liczba gramów substancji rozpuszczonej
Bardziej szczegółowoActa 12 (2) 2012.indd :41:15. Acta Sci. Pol., Formatio Circumiectus 12 (2) 2013,
Acta 1 () 01.indd 93 013-1-1 11:41:15 Acta Sci. Pol., Formatio Circumiectus 1 () 013, 9310 ** Streszczenie. Abstract. Acta 1 () 01.indd 94 013-1-1 11:41:15 94 Acta Sci. Pol. Acta 1 () 01.indd 95 013-1-1
Bardziej szczegółowoWPŁYW WARUNKÓW PRZECHOWYWANIA NA WŁAŚCIWOŚCI MECHANICZNE CIASTEK BISZKOPTOWYCH
ŻYWNOŚĆ 3(20), 1999 AGATA MARZEC, ANDRZEJ LENART WPŁYW WARUNKÓW PRZECHOWYWANIA NA WŁAŚCIWOŚCI MECHANICZNE CIASTEK BISZKOPTOWYCH Streszczenie Celem pracy było określenie stabilności właściwości mechanicznych
Bardziej szczegółowoZASTOSOWANIE SPEKTROSKOPII ODBICIOWEJ W ZAKRESIE BLISKIEJ PODCZERWIENI DO OZNACZANIA ZAWARTOŚCI WODY W MAŚLE
SCIENTIARUM POLONORUMACTA Technologia Alimentaria 1(2) 2002, 109-113 ZASTOSOWANIE SPEKTROSKOPII ODBICIOWEJ W ZAKRESIE BLISKIEJ PODCZERWIENI DO OZNACZANIA ZAWARTOŚCI WODY W MAŚLE Agnieszka Bilska, Krystyna
Bardziej szczegółowoOCENA JAKOŚCI WYBRANYCH SOKÓW POMARAŃCZOWYCH
BROMAT. CHEM. TOKSYKOL. XLV, 2012, 3, str. 248 253 Beata Pyryt, Dorota Wilkowska OCENA JAKOŚCI WYBRANYCH SOKÓW POMARAŃCZOWYCH Katedra Towaroznawstwa i Zarządzania Jakością Akademia Morska Gdynia Kierownik:
Bardziej szczegółowoWYKAZ PRÓB / SUMMARY OF TESTS. mgr ing. Janusz Bandel
Strona/Page 2/15 WYKAZ PRÓB / SUMMARY OF TESTS Próba trwałego poboru mocy i trwałego prądu pracy Standby power consumption and residual current test STRONA PAGE 5 Próby wykonał / The tests were carried
Bardziej szczegółowoOBRÓBKA CIEPLNA SILUMINU AK132
52/22 Archives of Foundry, Year 2006, Volume 6, 22 Archiwum Odlewnictwa, Rok 2006, Rocznik 6, Nr 22 PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 OBRÓBKA CIEPLNA SILUMINU AK132 J. PEZDA 1 Akademia Techniczno-Humanistyczna
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA PODSTAWOWYCH WŁAŚCIWOŚCI NOWEGO MATERIAŁU TERMOIZOLACYJNEGO PRZEZNACZONEGO NA OPAKOWANIA ŻYWNOŚCI MROŻONEJ
Acta Sci. Pol. Technica Agraria, 14(3-4) 2015, 11-18 CHARAKTERYSTYKA PODSTAWOWYCH WŁAŚCIWOŚCI NOWEGO MATERIAŁU TERMOIZOLACYJNEGO PRZEZNACZONEGO NA OPAKOWANIA ŻYWNOŚCI MROŻONEJ Dariusz Góral, Franciszek
Bardziej szczegółowoRETENCJA KAROTENOIDÓW W PAPRYCE W ZALEŻNOŚCI OD OBRÓBKI WSTĘPNEJ ORAZ SPOSOBU I WARUNKÓW SUSZENIA
Inżynieria Rolnicza 1(126)/211 RETENCJA KAROTENOIDÓW W PAPRYCE W ZALEŻNOŚCI OD OBRÓBKI WSTĘPNEJ ORAZ SPOSOBU I WARUNKÓW SUSZENIA Andrzej Krzykowski, Renata Polak, Stanisław Rudy Katedra Techniki Cieplnej,
Bardziej szczegółowoANALIZA KRZEPNIĘCIA I BADANIA MIKROSTRUKTURY PODEUTEKTYCZNYCH STOPÓW UKŁADU Al-Si
53/22 Archives of Foundry, Year 2006, Volume 6, 22 Archiwum Odlewnictwa, Rok 2006, Rocznik 6, Nr 22 PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 ANALIZA KRZEPNIĘCIA I BADANIA MIKROSTRUKTURY PODEUTEKTYCZNYCH STOPÓW UKŁADU
Bardziej szczegółowoZbigniew Kobus Katedra InŜynierii i Maszyn SpoŜywczych Akademia Rolnicza w Lublinie
Zbigniew Kobus Katedra InŜynierii i Maszyn SpoŜywczych Akademia Rolnicza w Lublinie WPŁYW WSTĘPNEJ OBRÓBKI ULTRADŹWIĘKOWEJ NA PROCES TŁOCZENIA SOKU MARCHWIOWEGO Streszczenie W pracy przedstawiono wyniki
Bardziej szczegółowoWPŁYW WYBRANYCH PARAMETRÓW NA PROCES SUSZENIA EKSTRAKTU Z BURAKÓW ĆWIKŁOWYCH W LABORATORYJNEJ SUSZARCE ROZPYŁOWEJ
Inżynieria Rolnicza 2(120)/2010 WPŁYW WYBRANYCH PARAMETRÓW NA PROCES SUSZENIA EKSTRAKTU Z BURAKÓW ĆWIKŁOWYCH W LABORATORYJNEJ SUSZARCE ROZPYŁOWEJ Mariusz Surma, Stanisław Peroń, Klaudiusz Jałoszyński Instytut
Bardziej szczegółowoWPŁYW OKRESU PRZECHOWYWANIA NA STRATY MASY BULW ZIEMNIAKA PODCZAS OBIERANIA
Inżynieria Rolnicza 7(95)/2007 WPŁYW OKRESU PRZECHOWYWANIA NA STRATY MASY BULW ZIEMNIAKA PODCZAS OBIERANIA Barbara Krzysztofik, Piotr Nawara Katedra Techniki Rolno-Spożywczej, Akademia Rolnicza w Krakowie
Bardziej szczegółowoWPŁYW DODATKÓW NAPOJÓW ALKOHOLOWYCH NA PROCES ZAMRAŻANIA SORBETÓW OWOCOWYCH
ŻYWNOŚĆ. Nauka. Technologia. Jakość, 2009, 1 (62), 65 72 KATARZYNA KOZŁOWICZ, FRANCISZEK KLUZA WPŁYW DODATKÓW NAPOJÓW ALKOHOLOWYCH NA PROCES ZAMRAŻANIA SORBETÓW OWOCOWYCH S t r e s z c z e n i e Celem
Bardziej szczegółowoMODYFIKACJA SILUMINU AK20 DODATKAMI ZŁOŻONYMI
41/2 Archives of Foundry, Year 2001, Volume 1, 1 (2/2) Archiwum Odlewnictwa, Rok 2001, Rocznik 1, Nr 1 (2/2) PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 MODYFIKACJA SILUMINU AK20 DODATKAMI ZŁOŻONYMI F. ROMANKIEWICZ
Bardziej szczegółowoInżynieria materiałowa: wykorzystywanie praw termodynamiki a czasem... walka z termodynamiką
Inżynieria materiałowa: wykorzystywanie praw termodynamiki a czasem... walka z termodynamiką Kilka definicji Faza Stan materii jednorodny wewnętrznie, nie tylko pod względem składu chemicznego, ale również
Bardziej szczegółowoKALIBRACJA BEZ TAJEMNIC
KALIBRACJA BEZ TAJEMNIC 1 Piotr KONIECZKA Katedra Chemii Analitycznej Wydział Chemiczny Politechnika Gdańska e-mail: piotr.konieczka@pg.gda.pl 2 S w S x C x -? C w 3 Sygnał wyjściowy detektora funkcja
Bardziej szczegółowoWpływ techniki rozmrażania na odwracalność zmian jakościowych w produkcie żywnościowym
POLITECHNIKA GDAŃSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY Wpływ techniki rozmrażania na odwracalność zmian jakościowych w produkcie żywnościowym Andrzej Domian SUCHiKL Sem IX GDAŃSK 2011 SPIS TREŚCI 1. Definicja i cel
Bardziej szczegółowoOPTYMALIZACJA STEROWANIA MIKROKLIMATEM W PIECZARKARNI
Inżynieria Rolnicza 6(131)/2011 OPTYMALIZACJA STEROWANIA MIKROKLIMATEM W PIECZARKARNI Leonard Woroncow, Ewa Wachowicz Katedra Automatyki, Politechnika Koszalińska Streszczenie. W pracy przedstawiono wyniki
Bardziej szczegółowoWykład 2. Anna Ptaszek. 7 października Katedra Inżynierii i Aparatury Przemysłu Spożywczego. Chemia fizyczna - wykład 2. Anna Ptaszek 1 / 1
Wykład 2 Katedra Inżynierii i Aparatury Przemysłu Spożywczego 7 października 2015 1 / 1 Zjawiska koligatywne Rozpuszczenie w wodzie substancji nielotnej powoduje obniżenie prężności pary nasyconej P woda
Bardziej szczegółowoWPŁYW CZASU PRZECHOWYWANIA ZIARNA PSZENICY NA ZMIANĘ JEGO CECH JAKOŚCIOWYCH
Inżynieria Rolnicza 1(99)/28 WPŁYW CZASU PRZECHOWYWANIA ZIARNA PSZENICY NA ZMIANĘ JEGO CECH JAKOŚCIOWYCH Michał Sypuła, Agata Dadrzyńska Katedra Maszyn Rolniczych i Leśnych, Szkoła Główna Gospodarstwa
Bardziej szczegółowoKrytyczne czynniki sukcesu w zarządzaniu projektami
Seweryn SPAŁEK Krytyczne czynniki sukcesu w zarządzaniu projektami MONOGRAFIA Wydawnictwo Politechniki Śląskiej Gliwice 2004 SPIS TREŚCI WPROWADZENIE 5 1. ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI W ORGANIZACJI 13 1.1. Zarządzanie
Bardziej szczegółowoWPŁYW METOD I PARAMETRÓW SUSZENIA NA ZMIANY BARWY SUSZÓW OWOCOWO-WARZYWNYCH
Inżynieria Rolnicza 1(99)/2008 WPŁYW METOD I PARAMETRÓW SUSZENIA NA ZMIANY BARWY SUSZÓW OWOCOWO-WARZYWNYCH Bogusława Łapczyńska-Kordon Katedra Inżynierii Mechanicznej i Agrofizyki, Akademia Rolnicza w
Bardziej szczegółowoKONTROLA STALIWA GXCrNi72-32 METODĄ ATD
54/14 Archives of Foundry, Year 2004, Volume 4, 14 Archiwum Odlewnictwa, Rok 2004, Rocznik 4, Nr 14 PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 KONTROLA STALIWA GXCrNi72-32 METODĄ ATD S. PIETROWSKI 1, G. GUMIENNY 2
Bardziej szczegółowoOznaczanie dekstranu w sokach cukrowniczych
Oznaczanie dekstranu w sokach cukrowniczych mgr inż. Aneta Antczak Instytut Chemicznej Technologii Żywności Specjalistyczne Laboratorium Analityki Cukrowniczej Instytut Chemicznej Technologii Żywności
Bardziej szczegółowoWoltamperometryczne oznaczenie paracetamolu w lekach i ściekach
Analit 6 (2018) 45 52 Strona czasopisma: http://analit.agh.edu.pl/ Woltamperometryczne oznaczenie lekach i ściekach Voltammetric determination of paracetamol in drugs and sewage Martyna Warszewska, Władysław
Bardziej szczegółowoANALIZA KRYSTALIZACJI STOPU AlMg (AG 51) METODĄ ATND
18/22 Archives of Foundry, Year 2006, Volume 6, 22 Archiwum Odlewnictwa, Rok 2006, Rocznik 6, Nr 22 PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 ANALIZA KRYSTALIZACJI STOPU AlMg (AG 51) METODĄ ATND T. CIUĆKA 1 Katedra
Bardziej szczegółowoEFEKTYWNOŚĆ POZYSKIWANIA SOKU Z WARZYW KORZENIOWYCH W ZALEŻNOŚCI OD STOPNIA ROZDROBNIENIA MIAZGI I PRĘDKOŚCI TŁOCZENIA
Acta Sci. Pol., Technica Agraria 10(3-4) 2011, 27-33 EFEKTYWNOŚĆ POZYSKIWANIA SOKU Z WARZYW KORZENIOWYCH W ZALEŻNOŚCI OD STOPNIA ROZDROBNIENIA MIAZGI I PRĘDKOŚCI TŁOCZENIA Karolina Strzałkowska, Rafał
Bardziej szczegółowoANALIZA WPŁYWU WYBRANYCH CZYNNIKÓW STRUKTUROTWÓRCZYCH NA JAKOŚĆ WYROBÓW DWURODNYCH
Inżynieria Rolnicza 5(93)/2007 ANALIZA WPŁYWU WYBRANYCH CZYNNIKÓW STRUKTUROTWÓRCZYCH NA JAKOŚĆ WYROBÓW DWURODNYCH Agnieszka Wierzbicka, Andrzej Półtorak Zakład Techniki w Żywieniu, Szkoła Główna Gospodarstwa
Bardziej szczegółowoLEJNOŚĆ KOMPOZYTÓW NA OSNOWIE STOPU AlMg10 Z CZĄSTKAMI SiC
38/9 Archives of Foundry, Year 23, Volume 3, 9 Archiwum Odlewnictwa, Rok 23, Rocznik 3, Nr 9 PAN Katowice PL ISSN 1642-538 LEJNOŚĆ KOMPOZYTÓW NA OSNOWIE STOPU AlMg1 Z CZĄSTKAMI SiC Z. KONOPKA 1, M. CISOWSKA
Bardziej szczegółowo2 Chmiel Polski S.A., ul. Diamentowa 27, Lublin
Acta Agrophyisca, 25, 6(2), 353-357 PORÓWNANIE WARTOŚCI WSKAŹNIKÓW STARZENIA W OCENIE WYBRANYCH PRODUKTÓW CHMIELOWYCH Jerzy Jamroz 1, Artur Mazurek 1, Marek Bolibok 2, Wojciech Błaszczak 2 1 Zakład Oceny
Bardziej szczegółowoWPŁYW MODYFIKACJI NA STRUKTURĘ I MORFOLOGIĘ PRZEŁOMÓW SILUMINU AlSi7
58/14 Archives of Foundry, Year 2004, Volume 4, 14 Archiwum Odlewnictwa, Rok 2004, Rocznik 4, Nr 14 PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 WPŁYW MODYFIKACJI NA STRUKTURĘ I MORFOLOGIĘ PRZEŁOMÓW SILUMINU AlSi7 F.
Bardziej szczegółowoZANIKANIE KAPTANU I PROPIKONAZOLU W OWOCACH I LIŚCIACH JABŁONI ODMIANY JONAGOLD
Progress in Plant Protection/Postępy w Ochronie Roślin, 49 (3) 2009 ZANIKANIE KAPTANU I PROPIKONAZOLU W OWOCACH I LIŚCIACH JABŁONI ODMIANY JONAGOLD EWA SZPYRKA 1, STANISŁAW SADŁO 2, MAGDALENA SŁOWIK-BOROWIEC
Bardziej szczegółowo1. PRZYGOTOWANIE ROZTWORÓW KOMPLEKSUJĄCYCH
1. PRZYGOTOWANIE ROZTWORÓW KOMPLEKSUJĄCYCH 1.1. przygotowanie 20 g 20% roztworu KSCN w wodzie destylowanej 1.1.1. odważenie 4 g stałego KSCN w stożkowej kolbie ze szlifem 1.1.2. odważenie 16 g wody destylowanej
Bardziej szczegółowoWPŁYW DODATKU SORBITOLU NA WYBRANE CECHY PRODUKTU PO AGLOMERACJI WYSOKOCIŚNIENIOWEJ
Inżynieria Rolnicza 5(93)/2007 WPŁYW DODATKU SORBITOLU NA WYBRANE CECHY PRODUKTU PO AGLOMERACJI WYSOKOCIŚNIENIOWEJ Paweł Sobczak, Kazimierz Zawiślak Katedra Inżynierii i Maszyn Spożywczych, Akademia Rolnicza
Bardziej szczegółowoUKŁADY WIELOFAZOWE ROZDZIELANIE MIESZANINY CHLORKÓW SODU I POTASU
POLITECHNIKA GDAŃSKA WYDZIAŁ CHEMICZNY KATEDRA TECHNOLOGII CHEMICZNEJ PODSTAWY TECHNOLOGII NIEORGANICZNEJ UKŁADY WIELOFAZOWE ROZDZIELANIE MIESZANINY CHLORKÓW SODU I POTASU Dr inż. Maria Pertkiewicz-Piszcz
Bardziej szczegółowoROZKŁAD POPRZECZNY CIECZY DLA ROZPYLACZY SYNGENTA POTATO NOZZLE
Inżynieria Rolnicza 9(97)/2007 ROZKŁAD POPRZECZNY CIECZY DLA ROZPYLACZY SYNGENTA POTATO NOZZLE Adam Lipiński, Dariusz Choszcz, Stanisław Konopka Katedra Maszyn Roboczych i Procesów Separacji, Uniwersytet
Bardziej szczegółowoPomiary hydrometryczne w zlewni rzek
Pomiary hydrometryczne w zlewni rzek Zagożdżonka onka i Zwoleńka Hydrometric measurements in Zwoleńka & Zagożdżonka onka catchments Anna Sikorska, Kazimierz Banasik, Anna Nestorowicz, Jacek Gładecki Szkoła
Bardziej szczegółowoWPŁYW PRZEBIEGU MECHANICZNEGO DOJU KRÓW NA ZAWARTOŚĆ KOMÓREK SOMATYCZNYCH W MLEKU PRZY ZMIENNEJ SILE NACIĄGU GUM STRZYKOWYCH W KUBKU UDOJOWYM
Inżynieria Rolnicza 4(122)/2010 WPŁYW PRZEBIEGU MECHANICZNEGO DOJU KRÓW NA ZAWARTOŚĆ KOMÓREK SOMATYCZNYCH W MLEKU PRZY ZMIENNEJ SILE NACIĄGU GUM STRZYKOWYCH W KUBKU UDOJOWYM Aleksander Krzyś, Józef Szlachta,
Bardziej szczegółowoPARAMETRY TECHNICZNE DEKLAROWANE PRZEZ PRODUCENTA POTWIERDZONE BADANIAMI / RATINGS ASSIGNED BY THE MANUFACTURER AND PROVED BY TESTS
Sprawozdanie z Strona/Page 2/24 PARAMETRY TECHNICZNE DEKLAROWANE PRZEZ PRODUCENTA POTWIERDZONE BADANIAMI / RATINGS ASSIGNED BY THE MANUFACTURER AND PROVED BY TESTS Typ Type Napięcie trwałej pracy Continuous
Bardziej szczegółowoTECHNICZNE UZBROJENIE PROCESU PRACY W RÓŻNYCH TYPACH GOSPODARSTW ROLNICZYCH
Inżynieria Rolnicza 2(100)/2008 TECHNICZNE UZBROJENIE PROCESU PRACY W RÓŻNYCH TYPACH GOSPODARSTW ROLNICZYCH Sławomir Kocira, Józef Sawa Katedra Eksploatacji Maszyn i Zarządzania w Inżynierii Rolniczej,
Bardziej szczegółowoWOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII
KOD UCZNIA... WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII Termin: 16.03. 2010 r. godz. 10 00 Czas pracy: 90 minut ETAP III Ilość punktów za rozwiązanie zadań Część I Część II Część III numer zadania numer
Bardziej szczegółowoDo wiadomości studentów II roku WNoŻ kierunku Technologia żywności (studia stacjonarne i niestacjonarne) w Zakładzie Oceny Jakości Żywności
Warszawa, 20.02.2017 r. Do wiadomości studentów II roku WNoŻ kierunku Technologia żywności (studia stacjonarne i niestacjonarne) realizujących ćwiczenia z Analizy i oceny jakości żywności w Zakładzie Oceny
Bardziej szczegółowoWPŁYW RODZAJU SILUMINU I PROCESU TOPIENIA NA JEGO KRYSTALIZACJĘ
10/40 Solidification of Metals and Alloys, Year 1999, Volume 1, Book No. 40 Krzepnięcie Metali i Stopów, Rok 1999, Rocznik 1, Nr 40 PAN Katowice PL ISSN 0208-9386 WPŁYW RODZAJU SILUMINU I PROCESU TOPIENIA
Bardziej szczegółowoBŁĘDY OKREŚLANIA MASY KOŃCOWEJ W ZAKŁADACH SUSZARNICZYCH WYKORZYSTUJĄC METODY LABORATORYJNE
Inżynieria Rolnicza 5(103)/2008 BŁĘDY OKREŚLANIA MASY KOŃCOWEJ W ZAKŁADACH SUSZARNICZYCH WYKORZYSTUJĄC METODY LABORATORYJNE Zbigniew Zdrojewski, Stanisław Peroń, Mariusz Surma Instytut Inżynierii Rolniczej,
Bardziej szczegółowoOCENA TRWAŁOŚCI BRYKIETÓW WYTWORZONYCH Z MASY ROŚLINNEJ KUKURYDZY PASTEWNEJ
Inżynieria Rolnicza 9(107)/08 OCENA TRWAŁOŚCI BRYKIETÓW WYTWORZONYCH Z MASY ROŚLINNEJ KUKURYDZY PASTEWNEJ Ignacy Niedziółka, Mariusz Szymanek, Andrzej Zuchniarz Katedra Maszynoznawstwa Rolniczego, Uniwersytet
Bardziej szczegółowoRheo F4 Unikalne rozwiązanie dla analizowania w jednym teście charakterystyki rozrostu ciasta
Rheo F4 Unikalne rozwiązanie dla analizowania w jednym teście charakterystyki rozrostu ciasta Pieczenie 3 główne kroki 1- Ugniatanie - Tworzenie struktury chleba 2- Fermentacja / rozrost - Rozwój struktury
Bardziej szczegółowoWOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII DLA UCZNIÓW DOTYCHCZASOWYCH GIMNAZJÓW 2017/2018. Eliminacje szkolne
ŁÓDZKIE CENTRUM DOSKONALENIA NAUCZYCIELI I KSZTAŁCENIA PRAKTYCZNEGO WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII DLA UCZNIÓW DOTYCHCZASOWYCH GIMNAZJÓW 2017/2018 Eliminacje szkolne Podczas rozwiązywania zadań
Bardziej szczegółowoWYKAZ PRÓB / SUMMARY OF TESTS
7652/NBR/8 Strona/Page 2/46 Próba stabilności cieplnej Thermal stability test Próba stabilności cieplnej Thermal stability test Próba stabilności cieplnej Thermal stability test Próba stabilności cieplnej
Bardziej szczegółowoANALIZA ZALEŻNOŚCI POMIĘDZY CECHAMI DIELEKTRYCZNYMI A WŁAŚCIWOŚCIAMI CHEMICZNYMI MĄKI
Inżynieria Rolnicza 5(103)/2008 ANALIZA ZALEŻNOŚCI POMIĘDZY CECHAMI DIELEKTRYCZNYMI A WŁAŚCIWOŚCIAMI CHEMICZNYMI MĄKI Deta Łuczycka, Leszek Romański Instytut Inżynierii Rolniczej, Uniwersytet Przyrodniczy
Bardziej szczegółowoKRZEPNIĘCIE KOMPOZYTÓW HYBRYDOWYCH AlMg10/SiC+C gr
51/18 ARCHIWUM ODLEWNICTWA Rok 26, Rocznik 6, Nr 18 (1/2) ARCHIVES OF FOUNDRY Year 26, Volume 6, N o 18 (1/2) PAN Katowice PL ISSN 1642-538 KRZEPNIĘCIE KOMPOZYTÓW HYBRYDOWYCH AlMg1/SiC+C gr M. ŁĄGIEWKA
Bardziej szczegółowoANALIZA KRZEPNIĘCIA I BADANIA MIKROSTRUKTURY STOPÓW Al-Si
29/19 ARCHIWUM ODLEWNICTWA Rok 2006, Rocznik 6, Nr 19 Archives of Foundry Year 2006, Volume 6, Book 19 PAN - Katowice PL ISSN 1642-5308 ANALIZA KRZEPNIĘCIA I BADANIA MIKROSTRUKTURY STOPÓW Al-Si J. PIĄTKOWSKI
Bardziej szczegółowoWPŁYW SZYBKOŚCI STYGNIĘCIA NA WŁASNOŚCI TERMOFIZYCZNE STALIWA W STANIE STAŁYM
2/1 Archives of Foundry, Year 200, Volume, 1 Archiwum Odlewnictwa, Rok 200, Rocznik, Nr 1 PAN Katowice PL ISSN 1642-308 WPŁYW SZYBKOŚCI STYGNIĘCIA NA WŁASNOŚCI TERMOFIZYCZNE STALIWA W STANIE STAŁYM D.
Bardziej szczegółowoInżynieria Rolnicza 3(121)/2010
Inżynieria Rolnicza 3(121)/2010 METODA OCENY NOWOCZESNOŚCI TECHNICZNO- -KONSTRUKCYJNEJ CIĄGNIKÓW ROLNICZYCH WYKORZYSTUJĄCA SZTUCZNE SIECI NEURONOWE. CZ. III: PRZYKŁADY ZASTOSOWANIA METODY Sławomir Francik
Bardziej szczegółowoWPŁYW DODATKU BIOETANOLU NA WŁASCIWOŚCI ELASTYCZNYCH POWŁOK SKROBIOWYCH
Konferencja Naukowa Problemy gospodarki energią i środowiskiem w rolnictwie, leśnictwie i przemyśle spożywczym WPŁYW DODATKU BIOETANOLU NA WŁASCIWOŚCI ELASTYCZNYCH POWŁOK SKROBIOWYCH Autorzy: Adam Ekielski
Bardziej szczegółowoWprowadzenie. Małgorzata KLENIEWSKA. nawet już przy stosunkowo niewielkim stężeniu tego gazu w powietrzu atmosferycznym.
Małgorzata KLENIEWSKA Katedra Inżynierii Wodnej i Rekultywacji Środowiska SGGW Zakład Meteorologii i Klimatologii Department of Hydraulic Engineering and Environmental Restoration WAU Division of Meteorology
Bardziej szczegółowoKALIBRACJA. ważny etap procedury analitycznej. Dr hab. inż. Piotr KONIECZKA
KALIBRAJA ważny etap procedury analitycznej 1 Dr hab. inż. Piotr KONIEZKA Katedra hemii Analitycznej Wydział hemiczny Politechnika Gdańska ul. G. Narutowicza 11/12 8-233 GDAŃK e-mail: piotr.konieczka@pg.gda.pl
Bardziej szczegółowoPARAMETRY TECHNICZNE DEKLAROWANE PRZEZ PRODUCENTA POTWIERDZONE BADANIAMI / RATINGS ASSIGNED BY THE MANUFACTURER AND PROVED BY TESTS
Strona/Page 2/32 PARAMETRY TECHNICZNE DEKLAROWANE PRZEZ PRODUCENTA POTWIERDZONE BADANIAMI / RATINGS ASSIGNED BY THE MANUFACTURER AND PROVED BY TESTS Typ Type Napięcie trwałej pracy Continuous operating
Bardziej szczegółowoKATALITYCZNE OZNACZANIE ŚLADÓW MIEDZI
6 KATALITYCZNE OZNACZANIE ŚLADÓW MIEDZI CEL ĆWICZENIA Zapoznanie studenta z zagadnieniami katalizy homogenicznej i wykorzystanie reakcji tego typu do oznaczania śladowych ilości jonów Cu 2+. Zakres obowiązującego
Bardziej szczegółowoConception of reuse of the waste from onshore and offshore in the aspect of
Conception of reuse of the waste from onshore and offshore in the aspect of environmental protection" Koncepcja zagospodarowania odpadów wiertniczych powstających podczas wierceń lądowych i morskich w
Bardziej szczegółowoWOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII
KOD UCZNIA... WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII Termin: 12 marzec 2008 r. godz. 10 00 Czas pracy: 90 minut ETAP III Ilość punktów za rozwiązanie zadań Część I Część II Część III Numer zadania 1
Bardziej szczegółowoWYKORZYSTANIE TECHNIK KOMPUTEROWYCH W GOSPODARSTWACH RODZINNYCH
Inżynieria Rolnicza 6(131)/2011 WYKORZYSTANIE TECHNIK KOMPUTEROWYCH W GOSPODARSTWACH RODZINNYCH Sławomir Kocira, Edmund Lorencowicz Katedra Eksploatacji Maszyn i Zarządzania w Inżynierii Rolniczej, Uniwersytet
Bardziej szczegółowoBADANIA ENZYMATYCZNEGO WYDZIELANIA NASION Z PULPY PRZY OSMOTYCZNYM ZABLOKOWANIU WCHŁANIANIA WODY
Inżynieria Rolnicza 2(111)/2009 BADANIA ENZYMATYCZNEGO WYDZIELANIA NASION Z PULPY PRZY OSMOTYCZNYM ZABLOKOWANIU WCHŁANIANIA WODY Olga Domoradzka, Marek Domoradzki, Wojciech Weiner Katedra Technologii i
Bardziej szczegółowoWPŁYW SUBSTANCJI TOWARZYSZĄCYCH NA ROZPUSZCZALNOŚĆ OSADÓW
WPŁYW SUBSTANCJI TOWARZYSZĄCYCH NA ROZPUSZCZALNOŚĆ OSADÓW Wstęp W przypadku trudno rozpuszczalnej soli, mimo osiągnięcia stanu nasycenia, jej stężenie w roztworze jest bardzo małe i przyjmuje się, że ta
Bardziej szczegółowoZastosowanie spektroskopii EPR do badania wolnych rodników generowanych termicznie w drotawerynie
Zastosowanie spektroskopii EPR do badania wolnych rodników generowanych termicznie w drotawerynie Paweł Ramos, Barbara Pilawa, Maciej Adamski STRESZCZENIE Katedra i Zakład Biofizyki Wydziału Farmaceutycznego
Bardziej szczegółowoOZNACZANIE ZAWARTOŚCI MANGANU W GLEBIE
OZNACZANIE ZAWARTOŚCI MANGANU W GLEBIE WPROWADZENIE Przyswajalność pierwiastków przez rośliny zależy od procesów zachodzących między fazą stałą i ciekłą gleby oraz korzeniami roślin. Pod względem stopnia
Bardziej szczegółowo