,,Młodzież Pogranicza 2007 wyniki badań aspiracji edukacyjno-zawodowych. Opracowanie: dr P. Długosz

Transkrypt

1 ,,Młodzież Pogranicza 2007 wyniki badań aspiracji edukacyjno-zawodowych Opracowanie: dr P. Długosz

2 1.Metodologia badań SondaŜ ankietowy na kwotowej próbie maturzystów szkół byłego województwa przemyskiego Dane zabrano techniką ankiety audytoryjnej Badania zrealizowano końcem kwietnia, na próbie 740 maturzystów

3 2. Charakterystyka środowiska społecznego Wykres 1. Typ szkoły : 57,2 50,0 40,0 32,5 30,0 20,0 10,2 10,0 liceum ogólnokształcące liceum profilowane technikum

4 : Wykres 2. Środowisko 52,8 50,0 47,2 40,0 30,0 20,0 10,0 miasto wieś

5 Wykres 3. Klasa społeczna 67,9 60,0 40,0 26,1 20,0 6,0 0,0 niŝsza średnia wyŝsza

6 Wykres 4. Standard materialny zmywarka do naczyń kamera wideo domek letniskowy, działka rekreacyjna 12,0% 18,5% 20,1% TV satelitarna kuchenka mikrofalowa stały dostęp do Internetu 52,4% 55,4% 63,6% magnetowid komputer osobisty samochód osobowy odtwarzacz CD, wieŝa telefon stacjonarny, komórkowy 77,2% 78,3% 79,2% 86,5% 96,7% 0,0% 25,0% 50,0% 75,0% 100,0%

7 Wykres 5. Posiadanie komputera a klasa społeczna 250,0% Klasa społeczna niŝsza średnia wyŝsza 200,0% 92,7% Procent 150,0% 100,0% 75,65% 7,3% 50,0% 24,35% 45,0% 55,0% 0,0% nie wybrał wybrał

8 Wykres 6. Posiadanie komputera a typ szkoły 250,0% typy szkoły liceum ogólnokształcące liceum profilowane technikum 200,0% 64,53% Procent 150,0% 85,14% 100,0% 50,0% 35,47% 85,64% 14,86% 0,0% 14,36% nie wybrał wybrał

9 Wykres 7. Posiadanie komputera a środowisko 150,0% Środowisko miasto wieś 73,14% 100,0% Procent 50,0% 85,38% 26,86% 0,0% 14,62% nie wybrał wybrał

10 Wykres 8. Dostęp do Internetu a typ szkoły 200,0% 49,56% typy szkoły liceum ogólnokształcące liceum profilowane technikum 150,0% Procent 100,0% 75,68% 50,44% 50,0% 24,32% 70,63% 29,37% 0,0% nie wybrał wybrał

11 Wykres 9. Dostęp do Internetu a środowisko 140,0% Środowisko miasto wieś 120,0% 100,0% 51,34% Procent 80,0% 60,0% 40,0% 48,66% 79,06% 20,0% 20,94% 0,0% nie wybrał wybrał

12 Wykres 10. Dostęp do Internetu a klasa społeczna 200,0% Klasa społeczna niŝsza średnia wyŝsza 150,0% 87,01% Procent 100,0% 12,99% 41,67% 58,33% 50,0% 61,54% 38,46% 0,0% nie wybrał wybrał

13 Wykres 11. Kompetencje cywilizacyjne 54,5 50,0 40,0 35,4 30,0 20,0 10,1 10,0 niskie średnie wysokie

14 Wykres 12. Kompetencje cywilizacyjne a klasa społeczna 150,0% Klasa społeczna niŝsza średnia wyŝsza 42,17% 100,0% Procent 58,76% 54,82% 50,0% 3,01% 11,75% 55,26% 29,49% 23,68% 21,05% 0,0% niskie średnie wysokie

15 Wykres 13. Kompetencje cywilizacyjne a środowisko 120,0% Środowisko miasto wieś 100,0% 80,0% 57,22% Procent 60,0% 29,18% 40,0% 20,0% 51,23% 42,28% 13,6% 0,0% 6,48% niskie średnie wysokie

16 Wykres 14. Cele Ŝyciowe udział we władzy załoŝenie własnego przedsiębiorstwa Ŝycie chwilą dla przyjemności i zabawy pomaganiem innym ludziom osiągnięcie wysokiego stanowiska zdobycie majątku, wysokie dochody zbawienie wieczne Ŝycie spokojne, z dala od kłopotów dnia codziennego ukończenie wyŝszej uczelni niezaleŝność od innych rozwijanie zdolności i zainteresowań zdobycie ludzkiego szacunku posiadanie przyjaciół szczęśliwe Ŝycie rodzinne znalezienie dobrej pracy 1,89 1,90 2,36 2,98 3,05 3,08 3,11 3,12 3,25 3,27 3,33 3,50 3,59 3,77 3,79 0,00 1,00 2,00 3,00

17 Wykres 15. Strategie sukcesu pracować jako wolontariusz w organizacjach społecznych uczyć się, jak pisać CV/list motywacyjny odbywać praktyki w Polsce odbywać praktyki za granicą pracować jako praktykant w firmach szukać odpowiednich znajomości odbywać staŝ uczyć się jak najlepiej zaprezentować się pracodawcy odbywać szkolenia zawodowe robić dodatkowe kursy zdobywać referencje/opinie, które moŝna dołączyć do CV zdobywać dodatkowe uprawnienia, licencje, tytuły intensywnie szukać pracy kontynuować naukę w szkole, na studiach uczyć się języków obcych 2,42 3,00 3,02 3,11 3,11 3,23 3,28 3,32 3,36 3,41 3,43 3,45 3,53 3,59 3,66 0,00 1,00 2,00 3,00

18 Wykres 16. Palny Ŝyciowe maturzystów 63,8 60,0 40,0 20,0 8,7 11,1 13,1 1,1 2,2 0,0 dalej się uczyć zostanę w domu pójdę do pracy wyjadę za granicę inne nie wiem

19 Wykres 17. Plany Ŝyciowe a klasa społeczna 200,0% Klasa społeczna niŝsza średnia wyŝsza 150,0% 75,57% Procent 100,0% 61,84% 50,0% 5,68% 51,22% 6,25% 10,23% 14,69% 0,0% dalej się uczyć 9,65% 12,2% pójdę do pracy 2,44% zostanę w domu 10,31% 9,76% wyjadę za granicę Plany Ŝyciowe 2,44% inne 21,95% nie wiem

20 Wykres 18. Plany Ŝyciowe a poziom kompetencji 200,0% Kompetencje cywilizacyjne niskie średnie wysokie 150,0% 67,09% Procent 100,0% 64,13% 50,0% 8,55% 13,32% 47,06% 7,69% 13,25% 9,78% 10,33% 29,41% 0,0% dalej się uczyć 7,35% pójdę do pracy 1,47% zostanę w domu 8,82% 5,88% wyjadę za granicę Plany Ŝyciowe inne nie wiem

21 Wykres 19. Plany Ŝyciowe a płeć 140,0% płeć dziewczyna chłopak 120,0% 100,0% 56,15% Procent 80,0% 60,0% 40,0% 70,5% 20,0% 13,25% 12,93% 14,51% 0,0% dalej się uczyć 5,0% pójdę do pracy 1,25% zostanę w domu 9,0% wyjadę za granicę Plany Ŝyciowe 2,0% inne 12,25% nie wiem

22 Wykres 20. Plany Ŝyciowe a typ szkoły 200,0% typy szkoły liceum ogólnokształcące liceum profilowane technikum 40,43% 150,0% Procent 100,0% 63,51% 50,0% 77,37% 15,74% 20,43% 18,72% 13,51% 17,57% 0,0% dalej się uczyć 3,89% 0,49% pójdę do pracy zostanę w domu 7,79% wyjadę za granicę Plany Ŝyciowe 2,19% inne 8,27% nie wiem

23 Wykres 21. Motywy zakończenia edukacji inne 3,5% nie chcę się juŝ więcej uczyć 10,6% nie jestem zbyt uzdolniony/a 10,6% moich rodziców nie stać na ponoszenie kosztów dalszej nauki 20,7% obecnei w Polsce kształcenie sie niewiele daje 22,5% szkoła, do której chodzę daje mi juŝ zawód 26,0% chce się usamodzielnic materialnie 36,1% 0,0% 10,0% 20,0% 30,0%

24 Wykres 22. Wybierane zawody dla uczniów kończących edukację modeling budowlaniec technik farmacji własna firma sekretarka obsługa turystyki spawacz celnik ratownik medyczny masaŝysta kierowca pielęgnarka rolnik sprzedawca gastronom 4 5 informatyk 6 policjant, wojskowy kelner elektryk fryzjer mechanik 22 0 Centrum 5 Badań nad MłodzieŜą

25 Wykres 23. Poziom aspiracji edukacyjnych 51,7 50,0 40,0 30,0 20,2 20,0 15,0 13,1 10,0 studia magisterskie szkoła pomaturalna studia zawodowe zakończyć edukację

26 Wykres 24. Poziom aspiracji a typ szkoły 150,0% 25,6 8% typy szkoły liceum ogólnokształcące liceum profilowane technikum 120,0% Procent 90,0% 54,9 3% 60,0% 22,52% 30,0% 25,23% 26,58% 28,17% 65,8 4% 0,0% 11,27% 5,63% 17,71% 7,23% 9,23% kończę szkoła studia studia edukację Centrum pomaturalna Badań nad zawodowe MłodzieŜąmagisterskie

27 Wykres 25. Poziom aspiracji a kompetencje cywilizacyjne 150,0% Kompetencje cywilizacyjne niskie średnie wysokie 120,0% 63,0 4% Procent 90,0% 60,0% 16,96% 49,03% 9,57% 30,0% 11,7% 10,43% 22,28% 16,99% 27,87% 16,39% 24,59% 31,1 5% 0,0% kończę edukację szkoła pomaturalna studia zawodowe studia magisterskie

28 Wykres 26. Poziom aspiracji a środowisko 120,0% Środowisko miasto wieś 100,0% 80,0% 44,26% Procent 60,0% 40,0% 22,68% 60,06% 20,0% 14,21% 18,85% 11,15% 11,15% 17,65% 0,0% kończę edukację szkoła pomaturalna studia zawodowe studia magisterskie

29 Wykres 27. Poziom aspiracji a klasa społeczna 150,0% Klasa społeczna niŝsza średnia wyŝsza 120,0% 68,45% Procent 90,0% 60,0% 15,48% 46,67% 9,52% 6,55% 22,0% 30,0% 13,11% 18,22% 22,86% 17,14% 28,57% 31,43% 0,0% kończę edukację szkoła pomaturalna studia zawodowe studia magisterskie

30 Wykres Najpopularniejszych Uczelni Uniwersytet Łódzki KUL Lublin Akademia Rolnicza w Krakowie Uniwersytet Warszawski Akademia Medyczna Uniwersytet Wrocławski PWSW w Przemyślu Politechnika Krakowska AWF Kolegium Językowe WSIiZ Akademia Pedagogiczna Kraków UMCS Lublin Akademia Ekonomiczna PWSZ Jarosław WSZiA w Przemyślu AGH Uniwersytet Jagielloński Politechnika Rzeszowska Uniwersytet Rzeszowski

31 Wykres 29. Typologia wybranych Uczelni Uczelnia Artystyczna Akademia Rolnicza Uczelnia Wojskowa Akademia Wychowania Fizycznego Uczelnia Językowa 4 Akademia Medyczna 5 Państwowa WyŜsza Szkoła Zawodowa 6 Uczelnia Ekonomiczna 15 Politechnika 18 Uniwersytet

32 Wykres 30. Status Uczelni 89,5 75,0 50,0 25,0 10,5 0,0 publiczne niepubliczne

33 Wykres Najpopularniejszych kierunków finanse i bankowość dziennikarstwo budowa maszyn i lotnictwo elektryczny germanistyka marketing i zarządzanie pielęgniarstwo politologia farmacja psychologia turystyka medycyna socjologia budownictwo wychowanie fizyczne fizjoterapia ekonomia pedagogika prawo informatyka administracja anglistyka

34 Wykres 32. Ogólne preferencje maturzystów artystyczne matematyczno-fizyczne rolnicze inne elektryczne i mechaniczne biologiczne i ekologiczne 4 5 informatyczne sportowe i turystyczne budowlane i transportowe językowe medyczne ekonomiczne i biznesowe prawne i administracyjne społeczne i humanistyczne

35 Tabela 1. Motywy wyboru uczelni zapewnia wysoką jakość edukacji co daje większą szanse na znalezienie pracy interesuje mnie tematyka studiów wykształcenie w tej uczelni zapewni mi dobrze płatne zajęcie tam mozna sie intelektualnie rozwijać/samorealizować chcę mieć fajny okres w Ŝyciu-poznac nowych ludzi, spędzić m uczelni ma wysoką renomę i prestiŝ nauka w tej szkole nie jest kosztowna i mogę sobie na nią pozwolić jest to najbliŝsza uczelnia w okolicy moŝna ją łatwo skończyć bez wiekszych problemów na studia szli moi znajomi, koledzy nauczyciele, wychowawcy stwierdzili, Ŝe jest to dobra szkoła inne, jakie? rodzice wybrali tę szkołę 51% 46% 30% 23% 20% 19% 11% 7% 4% 4% 3% 2%,8%

36 Wykres 33. Miejsce studiowania za granicą 1,8 w innym mieście na podkarpaciu 3,1 inne 3,5 w innym mieście dawnego przemyskiego 4,7 Przemyśl 9,0 nie wiem 16,5 w innym województwie 30,5 Rzeszów 30,9 0,0 10,0 20,0 30,0

37 Wykres 34. Miejsce studiowania a klasa społeczna Klasa społeczna 100,0% niŝsza średnia wyŝsza 80,0% 22,67% 48,26% 60,0% 34,23% 11,63% 40,0% Procent 4,07% 25,28% 17,45% 20,0% 10,51% 0,0% 28,95% 15,79% 2,33% 0,0% 13,16% 2,63% 7,89% 21,05% Przemyśl Rzeszów inne za granicą w innym województwie w innym mieście na Podkarpaciu miasto w dawnym przemyskim nie wiem

38 Wykres 35. Miejsce studiowania a środowisko 70,0% 60,0% 50,0% 2 2,79 % 40,0% 30,0% 34,85% Procent 20,0% 39,2% 18,5% 10,0% 0,0% 9,92% 6,43 % 8,33% 2,78% 26, 85% 3,09% 2,41% 1,5 4% 4,63% 1 3,58 % Przemyśl Środowisko miasto wieś inne za granicą w innym województwie w innym mieście na Podkarpaciu Rzeszów miasto w dawnym przemyskim nie wiem

39 Wykres 36. Miejsce studiowania a poziom kompetencji cywilizacyjnych 100,0% 80,0% Kompetencje cywilizacyjne niskie średnie wysokie 29,06% 36,75% Procent 60,0% 40,0% 32,12% 14,96% 29,05% 15,64% 5,56% 20,0% 0,0% 10,61% 26,98% 12,7% 7,94% 4,76% Przemyśl Rzeszów miasto w dawnym przemyskim inne za granicą w innym województwie w innym mieście na Podkarpaciu 19,05% 4,27% 0,0% 1,59% 26,98% nie wiem.

40 Wykres 37. Miejsce pracy Wartości zakład, biuro państwowe zakład prywatny gospodarstwo rolne własna firma firma z kapitałem zagranicznym praca za granicą inne

41 Wykres 38. Cechy pracy lekka,niewymagająca zbytniego wysiłku niewymagająca dyspozycyjności niewymagająca brania odpowiedzialności z innych będąca wyzwaniem blisko mojego miejsca zamieszkania poŝyteczna dla innych o ustalonych godzinach pracy dająca prestiŝ, uznanie innych zgodna z moim zawodem dająca moŝliwość rozwoju, doskonalenia zawodowego dająca moŝliwość awansu powinna tam panować przyjemna atmosfera gwarantująca bezpieczeństwo zatrudnienia interesująca dobrze płatna 2,40 2,48 2,53 2,74 2,84 2,99 3,16 3,17 3,27 3,44 3,49 3,55 3,58 3,68 3,82 0,00 1,00 2,00 3,00

42 Wykres 39. Preferowane zawody inŝynier budowlany farmaceuta tłumacz psycholog inne(jakie) personel usług osobistych, kosmetyczka fizjoterapeuta dziennikarz artysta, malarz, pisarz, muzyk rolnik, ogrodnik specjalista od marketingu i reklamy robotnik wykwalifikowany pielęgniarka prawnik lekarz informatyk kadra kierownicza, dyrektor, prezes personel administracyjny, biurowy technik róŝnych specjalności bizmesmen, właściciel firmy ekonomista, bankowiec, makler słuŝby mundurowe nauczyciel, pedagog

43 Wykres 40. Typ kariery dla chłopców : Emil, pilot Andrzej, polityk Arkadiusz, prawnik Alek, inŝynier Jacek, informatyk Tadeusz, nauczyciel inne Edward, rolnik-producent Ŝywności Kamil, lekarz Piotr, naukowiec, anality Bogdan, rozrywka, show biznes Stanisław, robotnik w fabryce Andrzej urzędnik Marek, menadŝer w duŝej, znanej firmie zagranicznej Paweł biznesmen Zbigniew, wojskowy, policjant, straŝak

44 Wykres 41. Typ kariery dla dziewcząt AndŜelika, właścicielka firmy Patrycja, architekt Marysia, matka zajmująca się domem Renata, psycholog, pedagog Sylwia, tłumacz Weronika, farnaceutka inne(jakie) Monika, naukowiec, analityk Anka, prowadzi gospodarstwo agroturystyczne, stadninę koni Małgosia, wolontariuszka w fundacji społecznej Edyta, Ŝona biznesmena Iwona, show biznes, modeling Ola, personel usługowy Kasia, lekarz Ewa policjantka, celniczka Dorota, nauczyciel Ela, urzedniczka, asystentka Agnieszka, menadŝer w duŝej znanej firmie zagranicznej

45 Wykres 42. Aspiracje zarobkowe 3250, , , , ,0000 0,0000 Stawka na rozpoczęcie pracy Satysfakcjonujące zarobki

46 Wykres 43. Aspiracje zarobkowe a klasa społeczna 5000,00 Kwota na start Zarobki satysfakcjonujące ,00 Średnia 3000, , ,00 niŝsza średnia wyŝsza Klasa społeczna

47 Wykres 44. Aspiracje zarobkowe a płeć 4000, ,03 Kwota na rozpoczęcie Satysfakcjonujące zarobki 3500,00 Średnia 3000, , , , , , ,00 dziewczyna płeć chłopak

48 Wykres 45. Preferowane miejsce zamieszkania w byłym mieście wojewódzkim 1 w Przemyślu 2 w małym miasteczku na Podkarpaciu 3 na wsi w naszym regionie 7 w Rzeszowie 8 najchętniej wyjechałabym za granice 14 najchętniej tu gdzie obecnie 21 trudno powiedzieć 22 w mieście w Polsce

49 Wykres 46. Preferowane mieszkaniowe a typ szkoły 70,0% 60,0% 9,32% 25,85% typy szkoły liceum ogólnokształcące liceum profilowane technikum 50,0% 26,69% 23,94% 40,0% 23,94% 30,0% Procent 15,49% 21,13% 20,0% 6,36% 10,59% 30,75% 10,0% 17,19% 6,54% 0,0% 5,63% 0,0% 2,54% 6,3% 1,21% 1,21% 13,56% w Rzeszowie w Przemyślu w małym miasteczku na Podkarpaciu na wsi w naszym regionie najchętniej tu gdzie obecnie trudno powiedzieć najchętniej wyjechałabym za granice w mieście w Polsce w byłym mieście wojewódzkim

50 Wykres 47.Preferencje mieszkaniowe a kompetencje cywilizacyjne 80,0% 60,0% 17,95% Kompetencje cywilizacyjne niskie średnie wysokie 19,23% 31,2% 40,0% 23,58% 19,78% Procent 4,27% 20,0% 4,88% 20,87% 9,4% 26,09% 15,38% 28,99% 0,0% 7,05% 4,07% 0,0% 11,59% 4,35% 2,9% 4,35% 2,9% 0,0% w Rzeszowie w Przemyślu w małym miasteczku na Podkarpaciu na wsi w naszym regionie najchętniej tu gdzie obecnie trudno powiedzieć najchętniej wyjechałabym za granice w mieście w Polsce w byłym mieście wojewódzkim

51 Wykres 48. Preferencje mieszkaniowe a klasa społeczna 80,0% Klasa społeczna niŝsza średnia wyŝsza 60,0% 36,36% 16,48% 12,5% 40,0% 19,32% Procent 21,96% 20,0% 18,91% 26,52% 2,8 4% 11,96% 7,83% 9,09% 17,5% 0,0% 2,61% 10,0% 0,0% 7,83% 20,0% 12,5% 5,0% 5,0 % w Rzeszowie w Przemyślu w małym miasteczku na Podkarpaciu na wsi w naszym regionie najchętniej tu gdzie obecnie trudno powiedzieć najchętniej wyjechałabym za granice w mieście w Polsce w byłym mieście wojewódzkim

52 Wykres 49. Lęk przed bezrobociem 36,2 30,0 26,7 25,9 20,0 11,2 10,0 0,0 niewielki lęk duŝy lęk umiarkowany optymizm wysoki optymizm

53 Wykres 50.Ocena szans na realizację celów średnie bardzo małe+małe bardzo duŝe+duŝe trudno powiedzieć

54 Wykres 51. Zadowolenie z Ŝycia 80,2 75,0 50,0 25,0 10,8 9,0 0,0 zadowoleni niezadowoleni brak zdania dobrostan

55 Wykres 52. Dobrostan a klasa społeczna 250,0% Klasa społeczna niŝsza średnia wyŝsza 200,0% 89,27% Procent 150,0% 100,0% 78,26% 50,0% 0,0% 10,22% 17,07% 11,52% 29,27% 53,66% brak zdania niski wysoki dobrostan

56 Wykres 53. Ocena sytuacji ekonomicznej Optymizm antycypacyjny oczekuje, iŝ bedzie gorzej 7,5 ani się nie poprawi, ani się nie pogorszy 22,2 trudno powiedzieć 26,1 oczekuje zmaian na lepsze 44,2 10,0 20,0 30,0 40,0

57 Wykres 54. Ocena zmian same korzyści więcej strat niŝ korzyści więcej korzyści niŝ strat same straty tyle samo korzysci co strat nie wiem Jak oceniasz zachodząc zmiany w kraju po 89roku? Jak oceniasz skutki integracji europejskiej?

58 Konkluzje Status społeczno-ekonomiczny określa szanse Ŝyciowe młodzieŝy Im wyŝsza klasa społeczna badanych, tym wyŝsze kompetencje cywilizacyjne MłodzieŜ preferuje tradycyjne wartości, pojawia się syndrom,,prywatnostabilizacyjny Wśród maturzystów dominuje strategia merytokratyczna (kwalifikacje i kompetencje) Środkiem do celu staje się edukacja, ponad 2/3 wybiera studia wyŝsze Zdecydowana większość preferuje studia magisterskie na uczelniach publicznych Najczęściej wybierane są kierunki humanistyczne Studiować zamierzają w Rzeszowie albo poza regionem (Kraków, Warszawa) Im wyŝszy status rodziny pochodzenia, tym wyŝsze aspiracje edukacyjne Badani preferują pracę na państwowej posadzie MłodzieŜ wybiera zawody, które wymagają specjalistycznego wykształcenia i wysokich kompetencji (nowa klasa średnia)

59 MęŜczyźni preferują pracę w słuŝbach mundurowych oraz prowadzenie własnej działalności gospodarczej Kobiety wybierają karierę menadŝera, nauczycielki Aspiracje zarobkowe są wysokie, kwota na start powinna wynosić 2000 zł, a satysfakcjonujące zarobki 3200 zł Najczęściej chcą zamieszkać poza Podkarpaciem lub tu gdzie Ŝyją obecnie Im wyŝszy status rodziny pochodzenia, tym częściej pojawia się chęć wyjazdu do większego miasta Przemyśl i Rzeszów nie są atrakcyjnym miejscem do Ŝycia Poziom lęku przed bezrobociem jest średni MłodzieŜ ma wysoki poziom optymizmu, jest zadowolona ze zmian, wierzy w realizację celów, jest szczęśliwa Badani posiadają potencjał podmiotowości, są aktywni i nie obawiają się ryzyka