Zamówienia publiczne ZAGADNIENIA PODSTAWOWE ORAZ WYBRANE ASPEKTY PRAKTYCZNE

Transkrypt

1 Zamówienia publiczne ZAGADNIENIA PODSTAWOWE ORAZ WYBRANE ASPEKTY PRAKTYCZNE P O L S K A F U N D A C J A I M. R. S C H U M A N A 9 M A R C A

2 1. Zakres prezentacji Część I Zagadnienia podstawowe: 1) Źródła prawa zamówień publicznych, 2) Zasady zamówień publicznych, 3) Zakres podmiotowy i przedmiotowy stosowania ustawy PZP, 4) Tryby udzielania zamówień publicznych, 5) Umowy o zamówienie publiczne, 6) Środki ochrony prawnej.

3 1. Zakres prezentacji Część II Wybrane aspekty praktyczne: 1) Jak wybrać wykonawcę 2) Zmiany umów o zamówienie publiczne 3) Zmiany podmiotowe w umowach o zamówienie publiczne

4 Część I ZAGADNIENIA PODSTAWOWE

5 1. Źródła prawa zamówień publicznych (1) Prawo wspólnotowe: Dyrektywa 2004/18/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 31 marca 2004 r. w sprawie koordynacji procedur udzielania zamówień publicznych na roboty budowlane, dostawy i usługi (dyrektywa klasyczna), Dyrektywa 2004/17/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 31 marca 2004 r. koordynująca procedury udzielania zamówień przez podmioty działające w sektorach gospodarki wodnej, energetyki, transportu i usług pocztowych (dyrektywa sektorowa), Dyrektywa Rady 89/665/EWG z dnia 21 grudnia 1989 r. w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do stosowania procedur odwoławczych w zakresie udzielania zamówień publicznych na dostawy i roboty budowlane (dyrektywa odwoławcza klasyczna), Dyrektywa Rady 92/13/EWG z dnia 25 lutego 1992 r. koordynująca przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne odnoszące się do stosowania przepisów wspólnotowych w procedurach zamówień publicznych podmiotów działających w sektorach gospodarki wodnej, energetyki, transportu i telekomunikacji (dyrektywa odwoławcza sektorowa), Dyrektywa 2007/66/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 grudnia 2007 r., zmieniająca dyrektywy Rady 89/665/EWG i 92/13/EWG w zakresie poprawy skuteczności procedur odwoławczych w dziedzinie udzielania zamówień publicznych.

6 1. Źródła prawa zamówień publicznych (2) Prawo krajowe: Ustawa z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Ustawa PZP) wraz z aktami wykonawczymi, Najważniejsze akty wykonawcze to: Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2009 r. w sprawie kwot wartości zamówień oraz konkursów, od których jest uzależniony obowiązek przekazywania ogłoszeń Urzędowi Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich ustala tzw. progi unijne dla wartości zamówień Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2009 r. w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy, oraz form, w jakich te dokumenty mogą być składane określa zamknięty katalog dokumentów jakich można żądać od Wykonawców Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2009 r. w sprawie średniego kursu złotego w stosunku do euro stanowiącego podstawę przeliczania wartości zamówień publicznych określa kurs EUR w stosunku do PLN na potrzeby ustalania wartości zamówień publicznych.

7 1. Źródła prawa zamówień publicznych (3) Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny stosowany wprost do czynności podejmowanych przez zamawiającego i wykonawców (na podstawie art.14 ustawy PZP, zgodnie z którym: Do czynności podejmowanych przez zamawiającego i wykonawców w postępowaniu o udzielenie zamówienia stosuje się przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny), jeżeli przepisy ustawy nie stanowią inaczej. ) stosowany wprost do umów w sprawie zamówień publicznych (na podstawie art. 139 ust.1 ustawy PZP, zgodnie z którym: o umów w sprawach zamówień publicznych, zwanych dalej "umowami", stosuje się przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny, jeżeli przepisy ustawy nie stanowią inaczej. ) Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego stosowany odpowiednio w zakresie regulacji dotyczącym sądu polubownego w postępowaniu odwoławczym przed Krajową Izbą Odwoławczą przy Prezesie Urzędu Zamówień Publicznych (KIO) (art. 185 ust.7 ustawy PZP) stosowany odpowiednio w zakresie regulacji dotyczących apelacji w postępowaniu ze skargi na orzeczenia KIO, z pewnymi modyfikacjami wynikającymi z ustawy PZP (art. 198a ust. 2 ustawy PZP)

8 2. Zasady zamówień publicznych (1) Zasada powszechności stosowanie ustawy dla podmiotów w niej wskazanych jest zasadą; wyłączenia dopuszczalne są wyłącznie na podstawie wyraźnych zapisów ustawowych Zasada uczciwej konkurencji zgodnie z art. 7 ust.1 ustawy PZP Zamawiający przygotowuje i przeprowadza postępowanie o udzielenie zamówienia w sposób zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji Zasada równości zgodnie z art. 7 ust.1 ustawy PZP Zamawiający przygotowuje i przeprowadza postępowanie o udzielenie zamówienia w sposób zapewniający równe traktowanie wykonawców. Zgodnie natomiast z ust.2 w/w przepisu czynności związane z przygotowaniem oraz przeprowadzeniem postępowania o udzielenie zamówienia wykonują osoby zapewniające bezstronność i obiektywizm Zasada udzielenia zamówień wyłącznie wykonawcy wybranemu zgodnie z przepisami ustawy PZP zgodnie z art. 7 ust.3 ustawy -PZP Zamówienia udziela się wyłącznie wykonawcy wybranemu zgodnie z przepisami ustawy

9 2. Zasady zamówień publicznych (2) Zasada jawności zgodnie z art. 8 ust.1 ustawy PZP postępowanie w sprawie zamówienia publicznego jest jawne. zgodnie z art. 86 ust.2 ustawy PZP- otwarcie ofert jest jawne zgodnie z art. 139 ust. 3 ustawy PZP- umowy o zamówienie publiczne są jawne i podlegają udostępnieniu zgodnie z art. 139 ust. 3 ustawy PZP- umowy o zamówienie publiczne są jawne i podlegają udostępnieniu na zasadach określonych w przepisach o dostępie do informacji publicznej Odstępstwa od zasady jawności: nie ujawnia się informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, jeżeli wykonawca, nie później niż w terminie składania ofert lub wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu, zastrzegł, że nie mogą być one udostępniane w trybie negocjacji z ogłoszeniem, zgodnie z art.. 58 ust.3 ustawy PZP -Prowadzone negocjacje mają charakter poufny. Żadna ze stron nie może bez zgody drugiej strony ujawnić informacji technicznych i handlowych związanych z negocjacjami W toku każdego etapu licytacji elektronicznej zamawiający na bieżąco przekazuje wszystkim wykonawcom informacje o pozycji złożonych przez nich ofert, liczbie wykonawców biorących udział w każdym z etapów licytacji elektronicznej, a także o cenach złożonych przez nich ofert, z tym że do momentu zamknięcia licytacji elektronicznej nie ujawnia informacji umożliwiających identyfikację wykonawców (art.. 79 ust. 3 ustawy PZP)

10 2. Zasady zamówień publicznych (3) Zasada pisemności zgodnie z art.9 ust.1 ustawy PZP Postępowanie o udzielenie zamówienia, z zastrzeżeniem wyjątków określonych w ustawie, prowadzi się z zachowaniem formy pisemnej Ofertę składa się, pod rygorem nieważności, w formie pisemnej albo, za zgodą zamawiającego, w postaci elektronicznej, opatrzoną bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym przy pomocy ważnego kwalifikowanego certyfikatu Umowa o zamówienie publiczne wymaga, pod rygorem nieważności, zachowania formy pisemnej, chyba że przepisy odrębne wymagają formy szczególnej Zasada prymatu przetargu nieograniczonego oraz przetargu ograniczonego Podstawowymi trybami udzielania zamówienia są przetarg nieograniczony oraz przetarg ograniczony. Zamawiający może udzielić zamówienia w trybie negocjacji z ogłoszeniem, dialogu konkurencyjnego, negocjacji bez ogłoszenia, zamówienia z wolnej ręki, zapytania o cenę albo licytacji elektronicznej tylko w przypadkach określonych w ustawie PZP

11 3. Kto stosuje Pzp (1) Zakres podmiotowy stosowania ustawy Artykuł 3 ustawy PZP Ustawę stosuje się do udzielania zamówień publicznych przez: 1) jednostki sektora finansów publicznych w rozumieniu przepisów o finansach publicznych; 1) jednostki sektora finansów publicznych w rozumieniu przepisów o finansach publicznych; 2) inne, niż określone w pkt 1, państwowe jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej; 3) inne, niż określone w pkt 1, osoby prawne, utworzone w szczególnym celu zaspokajania potrzeb o charakterze powszechnym niemających charakteru przemysłowego ani handlowego, jeżeli podmioty, o których mowa w tym przepisie oraz w pkt 1 i 2, pojedynczo lub wspólnie, bezpośrednio lub pośrednio przez inny podmiot: a) finansują je w ponad 50 % lub b) posiadają ponad połowę udziałów albo akcji, lub c) sprawują nadzór nad organem zarządzającym, lub d) mają prawo do powoływania ponad połowy składu organu nadzorczego lub zarządzającego; 3a) związki podmiotów, o których mowa w pkt 1 i 2, lub podmiotów, o których mowa w pkt 3;

12 3. Kto stosuje Pzp(2) 4) inne niż określone w pkt 1-3a podmioty, jeżeli zamówienie jest udzielane w celu wykonywania jednego z rodzajów działalności, o której mowa w art. 132 (zamówienia sektorowe), a działalność ta jest wykonywana na podstawie praw szczególnych lub wyłącznych albo jeżeli podmioty, o których mowa w pkt 1-3a, pojedynczo lub wspólnie, bezpośrednio lub pośrednio przez inny podmiot wywierają na nie dominujący wpływ, w szczególności: a) finansują je w ponad 50 % lub b) posiadają ponad połowę udziałów albo akcji, lub c) posiadają ponad połowę głosów wynikających z udziałów albo akcji, lub d) sprawują nadzór nad organem zarządzającym, lub e) mają prawo do powoływania ponad połowy składu organu zarządzającego; 5) inne niż określone w pkt 1 i 2 podmioty, jeżeli łącznie zachodzą następujące okoliczności: a) ponad 50 % wartości udzielanego przez nie zamówienia jest finansowane ze środków publicznych lub przez podmioty, o których mowa w pkt 1-3a, b) wartość zamówienia jest równa lub przekracza kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8, c) przedmiotem zamówienia są roboty budowlane obejmujące wykonanie czynności w zakresie inżynierii lądowej lub wodnej, budowy szpitali, obiektów sportowych, rekreacyjnych lub wypoczynkowych, budynków szkolnych, budynków szkół wyższych lub budynków wykorzystywanych przez administrację publiczną lub usługi związane z takimi robotami budowlanymi;

13 3. Kto stosuje Pzp (3) 6) podmioty, które przyznają środki finansowe na dofinansowanie projektu, mogą uzależnić ich przyznanie od zastosowania przy ich wydatkowaniu zasad równego traktowania, uczciwej konkurencji i przejrzystości (dotychczas było: inne, niż określone w pkt 1 i 2, podmioty, jeżeli zamówienie jest finansowane z udziałem środków, których przyznanie jest uzależnione od zastosowania procedury udzielania zamówienia określonej w ustawie) 7) podmioty, z którymi zawarto umowę koncesji na roboty budowlane na podstawie ustawy z dnia 9 stycznia 2009 r. o koncesji na roboty budowlane lub usługi (Dz. U. Nr 19, poz. 101), w zakresie, w jakim udzielają zamówienia w celu jej wykonania.

14 4. Do jakich zamówień stosuje się Pzp (1) Zasada ogólna i kluczowe pojęcia Ustawę stosuje się do zamówień publicznych udzielanych przez podmioty zobowiązane do jej stosowania Zamówienie publiczne Zamówienia publiczne umowy odpłatne zawierane między zamawiającym a wykonawcą, których przedmiotem są usługi, dostawy lub roboty budowlane Usługi wszelkie świadczenia, których przedmiotem nie są roboty budowlane lub dostawy, a są usługami określonymi w rozporządzeniu Prezesa Rady Ministrów o wykazie usług o charakterze priorytetowym i niepriorytetowym (z uwzględnieniem postanowień dyrektywy 2004/18/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 31 marca 2004 r. w sprawie koordynacji procedur udzielania zamówień publicznych na roboty budowlane, dostawy i usługi oraz dyrektywy 2004/17/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 31 marca 2004 r. koordynującej procedury udzielania zamówień przez podmioty działające w sektorach gospodarki wodnej, energetyki, transportu i usług pocztowych)

15 4. Do jakich zamówień stosuje się Pzp(2) Dostawy nabywanie rzeczy, praw oraz innych dóbr, w szczególności na podstawie umowy sprzedaży, dostawy, najmu, dzierżawy oraz leasingu Roboty budowlane wykonanie albo zaprojektowanie i wykonanie robót budowlanych w rozumieniu ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118, ze zm), a także realizację obiektu budowlanego w rozumieniu ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane, za pomocą dowolnych środków, zgodnie z wymaganiami określonymi przez zamawiającego

16 5. Kiedy nie stosuje się Pzp (1) Szczegółowy katalog wyłączeń określony jest w art. 4 ustawy PZP Najważniejsze wyłączenia: 1) zamówienia udzielane na podstawie przepisów szczególnych: a) szczególnej procedury organizacji międzynarodowej odmiennej od określonej w ustawie, a) szczególnej procedury organizacji międzynarodowej odmiennej od określonej w ustawie, b) umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, dotyczących stacjonowania wojsk, jeżeli umowy te przewidują inne niż ustawa procedury udzielania zamówień, c) umowy międzynarodowej zawartej między Rzeczpospolitą Polską a jednym lub wieloma państwami niebędącymi członkami Unii Europejskiej, dotyczącej wdrożenia lub realizacji przedsięwzięcia przez strony tej umowy, jeżeli umowa ta przewiduje inne niż ustawa procedury udzielania zamówień. 2) zamówienia, których przedmiotem są: a) usługi arbitrażowe lub pojednawcze, b) usługi Narodowego Banku Polskiego, c) usługi w zakresie badań naukowych i prac rozwojowych oraz świadczenie usług badawczych, które nie są w całości opłacane przez zamawiającego i których rezultaty nie stanowią wyłącznie jego własności, d) dostawy i usługi, do których stosuje się art. 296 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską (uzbrojenie, technika wojskowa),

17 5. Kiedy nie stosuje się Pzp (2) e) nabycie, przygotowanie, produkcja lub koprodukcja materiałów programowych przeznaczonych do emisji przez nadawców radiowych lub telewizyjnych, f) zakup czasu antenowego, g) nabycie własności nieruchomości oraz innych praw do nieruchomości, w szczególności dzierżawy i najmu, h) usługi finansowe związane z emisją, sprzedażą, kupnem lub transferem papierów wartościowych lub innych instrumentów finansowych, w szczególności związane z transakcjami mającymi na celu uzyskanie dla zamawiającego środków pieniężnych lub kapitału, i) dostawy uprawnień do emisji do powietrza gazów cieplarnianych i innych substancji, jednostek poświadczonej redukcji emisji oraz jednostek redukcji emisji, w rozumieniu przepisów o handlu uprawnieniami do emisji do powietrza gazów cieplarnianych i innych substancji. 3) umowy z zakresu prawa pracy 4) zamówienia i konkursy, których wartość nie przekracza wyrażonej w złotych równowartości kwoty euro 5) koncesje na roboty budowlane oraz koncesje na usługi w rozumieniu ustawy z dnia 9 stycznia 2009 r. o koncesji na roboty budowlane lub usługi

18 6. Jak można udzielić zamówienia (1) Tryby podstawowe przetarg nieograniczony przetarg ograniczony Pozostałe tryby negocjacje z ogłoszeniem, dialog konkurencyjny, negocjacje bez ogłoszenia, zamówienie z wolnej ręki, zapytanie o cenę licytacja elektroniczna

19 6. Jak można udzielić zamówienia (2) Przetarg nieograniczony i ograniczony dwa tryby podstawowe, równoważne, konkurencyjne zamawiający decyduje, który z nich woli zastosować różnica miedzy trybami to moment oceny spełniania warunków udziału w postępowaniu obowiązek publikowania ogłoszeń na własnej stronie www, w miejscu publicznie dostępnym w siedzibie oraz, zależnie od wartości w Biuletynie UZP i TED zamawiający może dodatkowo osobiście poinformować o postępowaniu znanych mu wykonawców Zamawiający sporządza SIWZ i udostępnia ją na stronie www. Opłata za przekazywanie SIWZ nie może przewyższać kosztu przekazania terminy składania ofert różne zależnie od trybu nieograniczonego albo ograniczonego wadium - żądane zależnie od wartości zamówienia. Poniżej progów można żądać, powyżej progów trzeba forma wadium: gotówka, poręczenie, gwarancja, max 3% wartości zamówienia wykonawca składa oświadczenie o spełnianiu warunków, lub oświadczenie i dokumenty

20 6. Jak można udzielić zamówienia (3) Negocjacje z ogłoszeniem tryb ograniczający konkurencję. Można stosować m.in. gdy: wartość zamówienia poniżej progów trudność w określeniu cech zamawianych usług zamawiający publikuje ogłoszenie, otrzymuje oferty wstępne bez ceny, przeprowadza ocenę warunków i negocjuje udzielenie zamówienia negocjacje są poufne po negocjacjach zamawiający przekazuje SIWZ oferty składane i oceniane w oparciu o SIWZ

21 6. Jak można udzielić zamówienia (4) Negocjacje bez ogłoszenia tryb ograniczający konkurencję. Można stosować m.in. gdy: w poprzednich trybach nie wpłynęła żadna oferta lub wniosek albo wszystkie były odrzucone w poprzednich trybach nie wpłynęła żadna oferta lub wniosek albo wszystkie były odrzucone został przeprowadzony konkurs, w którym nagrodą było zaproszenie do negocjacji bez ogłoszenia co najmniej dwóch autorów wybranych prac konkursowych przedmiotem zamówienia są rzeczy wytwarzane wyłącznie w celach badawczych, doświadczalnych lub rozwojowych ze względu na pilną potrzebę udzielenia zamówienia niewynikającą z przyczyn leżących po stronie zamawiającego, której wcześniej nie można było przewidzieć, nie można zachować terminów określonych dla przetargu nieograniczonego, przetargu ograniczonego lub negocjacji z ogłoszeniem zamawiający prowadzi negocjacje tylko z wybranymi przez siebie wykonawcami negocjacje są poufne po negocjacjach zamawiający przekazuje SIWZ oferty składane i oceniane w oparciu o SIWZ

22 6. Jak można udzielić zamówienia (5) Zamówienie z wolnej ręki tryb niekonkurencyjny. Można stosować na zasadach wyjątku, m.in. gdy: zamówienie może być wykonane tylko przez jednego wykonawcę przeprowadzono konkurs, w którym nagrodą było zaproszenie do negocjacji w trybie zamówienia z wolnej ręki autora wybranej pracy konkursowej ze względu na wyjątkową sytuację niewynikającą z przyczyn leżących po stronie zamawiającego, której nie mógł on przewidzieć, wymagane jest natychmiastowe wykonanie zamówienia w prowadzonych kolejno postępowaniach o udzielenie zamówienia, z których co najmniej jedno prowadzone było w trybie przetargu nieograniczonego albo przetargu ograniczonego, nie wpłynął żaden wniosek o dopuszczenie do udziału w postępowaniu, nie zostały złożone żadne oferty lub wszystkie oferty zostały odrzucone możliwe jest udzielenie zamówienia na dostawy na szczególnie korzystnych warunkach w związku z likwidacją działalności innego podmiotu, postępowaniem egzekucyjnym albo upadłościowym jeśli wartość powyżej progów, zamawiający zawiadamia Prezesa UZP

23 6. Jak można udzielić zamówienia (6) Zamówienie z wolnej ręki wraz z zaproszeniem do negocjacji, zamawiający przekazuje istotne informacje dot. przedmiotu i warunków realizacji zamówienia wykonawca składa oświadczenie o spełnianiu warunków udziału w postępowaniu jeśli wartość zamówienia powyżej progów składa także dokumenty potwierdzające spełnianie warunków Zamówienia poniżej EUR nie stosuje się do nich przepisów ustawy nie stanowią zatem zamówień z wolnej ręki, co oznacza, że zamawiający nie prowadzi postępowania o udzielenie zamówienia z wolnej ręki (w rozumieniu ustawy -Pzp) brak obowiązku składania oświadczeń i dokumentów brak obowiązku dokumentowania postępowania

24 6. Jak można udzielić zamówienia (7) Zapytanie o cenę tryb ograniczający konkurencję. Można stosować m.in. gdy: zamawiający kieruje pytanie o cenę do wybranych przez siebie wykonawców (nie mniej niż 5) zamawiający kieruje pytanie o cenę do wybranych przez siebie wykonawców (nie mniej niż 5) przedmiotem zamówienia są dostawy lub usługi powszechnie dostępne o ustalonych standardach jakościowych, a wartość zamówienia poniżej progów nie prowadzi się negocjacji ceny decydującym kryterium wyboru oferty- cena

25 6. Jak można udzielić zamówienia (8) Licytacja elektroniczna tryb konkurencyjny, specjalny można stosować gdy: wartość zamówienia poniżej progów zamawiający publikuje ogłoszenie, określa warunki udziału, określa termin licytacji elektronicznej zamawiający może żądać wadium jedynym kryterium cena postąpienia ceny odbywają się elektronicznie

26 7. Umowy o zamówienie publiczne (1) Najważniejsze cechy umów o zamówienia publiczne Umowy cywilno-prawne, do których stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego Zakres świadczenia wykonawcy wynikający z umowy musi być tożsamy z jego zobowiązaniem zawartym w Zakres świadczenia wykonawcy wynikający z umowy musi być tożsamy z jego zobowiązaniem zawartym w ofercie Umowę zawiera się co do zasady na czas oznaczony, nie dłuższy niż 4 lata Umowę na czas dłuższy niż 4 lata można zawrzeć w przypadku gdy przedmiotem zamówienia są świadczenia okresowe lub ciągłe, jeżeli wykonanie zamówienia w dłuższym okresie spowoduje oszczędności kosztów realizacji zamówienia w stosunku do okresu czteroletniego lub jest to uzasadnione zdolnościami płatniczymi zamawiającego lub zakresem planowanych nakładów oraz okresem niezbędnym do ich spłaty Na czas nieoznaczony może być zawierana umowa, której przedmiotem są dostawy: 1) wody za pomocą sieci wodno-kanalizacyjnej lub odprowadzanie ścieków do takiej sieci, 2) energii elektrycznej z sieci elektroenergetycznej, 3) gazu z sieci gazowej, 4) ciepła z sieci ciepłowniczej, 5) licencji na oprogramowanie komputerowe.

27 7. Umowy o zamówienie publiczne (2) Najważniejsze cechy umów o zamówienia publiczne Zakaz zmian istotnych postanowień zawartej umowy w stosunku do treści oferty, na podstawie której dokonano wyboru wykonawcy, chyba że zamawiający przewidział możliwość dokonania takiej zmiany w ogłoszeniu o zamówieniu lub w specyfikacji istotnych warunków zamówienia oraz określił warunki takiej zmiany Zamawiający może odstąpić od umowy, w razie zaistnienia istotnej zmiany okoliczności powodującej, że wykonanie umowy nie leży w interesie publicznym, czego nie można było przewidzieć w chwili zawarcia umowy. Termin na odstąpienie: 30 dni od powzięcia wiadomości o tych okolicznościach. W takim przypadku wykonawca może żądać wyłącznie wynagrodzenia należnego z tytułu wykonania części umowy

28 7. Umowy o zamówienie publiczne (3) Najważniejsze cechy umów o zamówienia publiczne Umowa podlega unieważnieniu (z zastrzeżeniem przepisów odrębnych), jeżeli: 1) z naruszeniem przepisów ustawy zastosował tryb negocjacji bez ogłoszenia lub zamówienia z wolnej ręki 1) z naruszeniem przepisów ustawy zastosował tryb negocjacji bez ogłoszenia lub zamówienia z wolnej ręki 2) nie zamieścił ogłoszenia o zamówieniu w Biuletynie Zamówień Publicznych albo nie przekazał ogłoszenia o zamówieniu Urzędowi Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich 3) uniemożliwił składanie ofert orientacyjnych wykonawcom niedopuszczonym dotychczas do udziału w dynamicznym systemie zakupów lub uniemożliwił wykonawcom dopuszczonym do udziału w dynamicznym systemie zakupów złożenie ofert w postępowaniu o udzielenie zamówienia prowadzonym w ramach tego systemu 4) z naruszeniem przepisów ustawy zastosował tryb zapytania o cenę 5) zawarł umowę z naruszeniem przepisów art. 94 ust. 1 albo art. 183 ust. 1, jeżeli uniemożliwiło to Izbie uwzględnienie odwołania przed zawarciem umowy

29 8. Środki ochrony prawnej (1) Środki ochrony prawnej UWAGA: od brak protestu Środki przysługujące Wykonawcom: odwołanie skarga do sądu Środki przysługujące Zmawiającemu: skarga do sądu przed upływem terminu do składania ofert w przypadku naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy środki ochrony prawnej przysługują również organizacjom zrzeszającym wykonawców wpisanym na listę organizacji uprawnionych do wnoszenia środków ochrony prawnej, prowadzoną przez Prezesa Urzędu

30 8. Środki ochrony prawnej (2) Środki ochrony prawnej odwołanie wnosi się od czynności lub zaniechania zamawiającego, niezgodnej z ustawą odwołanie co do zasady przysługuje w przetargach o wartości powyżej progów w przetargach poniżej progów przysługuje tylko w niektórych przypadkach, tj: wyboru trybu negocjacji bez ogłoszenia, zamówienia z wolnej ręki i zapytania o cenę, opisu sposobu oceny spełniania warunków udziału w postępowaniu, wykluczenia wykonawcy z postępowania o udzielenie zamówienia, odrzucenia oferty. w przetargach poniżej progów wykonawca może poinformować zamawiającego o niezgodności jego działania z ustawą odwołanie wnioski się do Krajowej Izby Odwoławczej (KIO) w terminie 5/10/15 dni, zależnie od wartości zamówienia oraz sposobu przekazania informacji o czynności w przypadku odwołania od braku ogłoszenia, braku ogłoszenia o zawarciu umowy terminy na wniesienie odwołań to od 15 dni do 6 miesięcy skargę do sądu powszechnego (sądu okręgowego właściwego ze względu na siedzibę Zamawiającego) wnosi się w terminie 7 dni od dnia otrzymania orzeczenia KIO

31 Część II WYBRANE ASPEKTY PRAKTYCZNE

32 1. Jak wybrać wykonawcę (1) Istota oceny wykonawców Zgodnie z Pzp, ocen wykonawców w ramach każdego trybu udzielenia zamówienia jest dwuetapowa: 1) Etap I ocena dotyczące cech wykonawcy, tj. ocena w zakresie warunków udziału w postępowaniu. 1) Etap I ocena dotyczące cech wykonawcy, tj. ocena w zakresie warunków udziału w postępowaniu. dokonywana z zastosowaniem metody oceny 1/0 (spełnia/nie spełnia) zasadniczo brak możliwości stopniowania stopnia spełniania warunku jeśli warunki spełnione zamawiający może ocenić merytorycznie ofertę 1) Etap II ocena merytoryczna ofert, i wybór oferty najkorzystniejszej dokonywana w oparciu o kryteria określone w ogłoszeniu/siwz (zawsze cena + inne kryteria, które zamawiający może przyjąć zależnie od przedmiotu zamówienia) ocenne punkty, wagi, doświadczenie zamawiającego etc. nie mogą być dyskryminujące

33 1. Jak wybrać wykonawcę(2) Etap I - Ocena spełniania warunków i dokumenty Zamknięty katalog dokumentów, których można żądać zamawiający wraz z określeniem ich formy określony jest w rozporządzeniu Prezesa Rady Ministrów w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy, oraz form, w jakich te dokumenty mogą być składane: nie wolno żądać przedłożenia innych dokumentów niż określone w rozporządzeniu, można żądać: referencji, wykazu doświadczenia, wykazu personelu, KRS, ZUS, US, KRK, certyfikatów i próbek dot. przedmiotu zamówienia, wykazu personelu, zaświadczeń z banków, polis ubezpieczeniowych etc. Nie złożenie dokumentów lub oświadczeń potwierdzających spełnianie wymogów udziału w postępowaniu może być podstawą do wykluczenia wykonawcy z postępowania przetargowego wyłącznie po uprzednim wezwaniu go ich uzupełnienia w terminie wskazanym przez Zamawiającego (w trybie art. 26 ust. 3 ustawy PZP) Zamawiający jest upoważniony również do żądania wyjaśnień co do treści złożonych dokumentów lub oświadczeń Powyższe dokumenty, jeżeli wykonawca to wykaże mogą być zastrzeżone w trybie art. 8 ust.3 ustawy PZP jako tajemnica przedsiębiorstwa, co spowoduje że nie będą one jawne dla innych uczestników postępowania

34 1. Jak wybrać wykonawcę(3) Etap II - Ocena spełniania kryteriów Zamawiający, po dopuszczenie wykonawcy do oceny merytorycznej, rozpoczyna sprawdzenie treści oferty W toku oceny merytorycznej, Zamawiający może: 1) odrzucić ofertę, gdy: a) jest niezgodna z ustawą b) jest niezgodna z SIWZ c) jej złożenie stanowi czyn nieuczciwej konkurencji d) zawiera rażąco niską cenę e) zawiera błędy w obliczeniu ceny (nienaprawialne) f) jest nieważna na podstawie odrębnych przepisów 2) stwierdzić nieścisłości i wezwać do wyjaśnień 3) poprawić oczywiste błędy i omyłki, ale nie może prowadzić to do zmiany treści oferty jeśli oferta prawidłowa Zamawiający dokonuje oceny w oparciu o kryteria i wagi, i wskazuje ofertę najkorzystniejszą

35 2. W toku wykonywania umowy (1) Zakaz zmian postanowień zawartej umowy Zgodnie z art. 144 ust.1 i 2 ustawy PZP istnieje zakaz, pod rygorem nieważności, zmian istotnych postanowień zawartej umowy w stosunku do treści oferty, na podstawie której dokonano wyboru wykonawcy Wyjątek Zmiana dopuszczalna gdy: 1) zamawiający przewidział możliwość dokonania takiej zmiany w ogłoszeniu o zamówieniu lub w specyfikacji istotnych warunków zamówienia 2) określił warunki takiej zmiany 3) zmiana jest nieistotna w SIWZ znajdują się albo wzory umowy albo istotne postanowienia umowy, która ma być zawarta; powstaje problem możliwości dokonania zmiany tego wzoru przed podpisaniem umowy (w trybie innym niż zmiana SIWZ) Zakaz zmiany umowy nie odnosi się do zamówień zlecanych w trybie z wolnej ręki

36 2. W toku wykonywania umowy (2) Zakaz zmian wykonawcy (zmian podmiotowych) Zastosowanie mają ogólne zasady prawa cywilnego, z modyfikacjami wynikającymi ze specyfiki prawa zamówień publicznych polegającej na konieczności zawarcia umowy z wykonawcą wybranym w trybie przewidzianym w ustawie PZP Jeżeli w wyniku zmian podmiotowych istnieje konieczność zmiany umowy o zamówienie publiczne to zmiana podlega ocenie w świetle art. 144 ust 1. ustawy PZP Co do zasady niedopuszczalna jest zmiana umowy o zamówienie publiczne w trybie art. 144 ust. 1 ustawy PZP poprzez zmianę strony umowy

37 2. W toku wykonywania umowy (3) Zakaz zmian wykonawcy (zmian podmiotowych), w odniesieniu do: Zmiana Wierzyciela Dopuszczalność cesji wierzytelności pieniężnych Wykonawcy wynikających z umowy o zamówienie publiczne oraz subrogacji poprzez spłatę Zamawiającego w warunkach określonych w art K.c. Nie jest dopuszczalna zmiana wierzyciela po stronie Zamawiającego; byłoby to sprzeczne z właściwością stosunku prawnego łączącego strony umowy o zamówienie publiczne Zmiana Dłużnika przejęcie długu po stronie Wykonawcy uznać należy za niedopuszczalne w świetle art.7 ust.3 ustawy PZP (zasada udzielenia zamówienia wyłącznie wykonawcy, wybranemu zgodnie z przepisami ustawy PZP) kumulatywne przystąpienie długu, z uwagi na fakt, że nie prowadzi do wyłączenia zobowiązania dotychczasowego wykonawcy, wybranego w trybie ustawy można uznać, w ocenie autora prezentacji, za dopuszczalne

38 2. W toku wykonywania umowy (4) Zakaz zmian wykonawcy (zmian podmiotowych) przypadek szczególny Sukcesja uniwersalna: W przypadku łączenia, podziału i przekształceń Wykonawców - spółek w trybach określonych w kodeksie W przypadku łączenia, podziału i przekształceń Wykonawców - spółek w trybach określonych w kodeksie spółek handlowych można mówić o przejęciu praw i obowiązków wynikających także z umów o zamówienie publiczne na podstawie i w zakresie wynikającym z tych przepisów; W przypadku innych osób prawnych i podmiotów nie posiadających osobowości prawnej zasady sukcesji uniwersalnej muszą wynikać z przepisów szczególnych

39 Dziękujemy za uwagę L E W A N D O W S K I S T Y L I Ń S K I. K A N C E L A R I A P R A W N A. U L. C H Ł O D N A 4 8 / 3 7, W A R S Z A W A T E L / F A X : ( 2 2 ) H T T P : / / W W W. L S - K A N C E L A R I A. P L E - M A I L : B I U R L S - K A N C E L A R I A. P L