WYZNACZNIKI STANU ZDROWIA FUNKCJONARIUSZY POLICJI
|
|
- Eleonora Rybak
- 6 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 ACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS FOLIA PSYCHOLOGICA 8, 2004 NINA OGIŃSKA-BULIK Zakład Psychoprofilaktyki Instytutu Psychologii UŁ WYZNACZNIKI STANU ZDROWIA FUNKCJONARIUSZY POLICJI WPROWADZENIE Funkcjonariusze policji to grupa zawodowa szczególnie narażona na stres związany z wykonywaną pracą. Konsekwencje tego stresu dotyczą m. in. stanu zdrowia. Badania prowadzone w tym obszarze dowodzą, że wśród policjantów obserwuje się większą częstotliwość występowania chorób i dolegliwości fizycznych oraz zaburzeń psychicznych, niż w innych grupach zawodowych. Przeprowadzone przez R. D. Fell i wsp. (1980) analizy wykazały, że choroby stresopochodne występują wśród policjantów znacznie częściej niż w 130 innych grupach zawodowych. Dane zgromadzone w krajach europejskich i Stanach Zjednoczonych wskazują, że u policjantów częściej występują przypadki zachorowania na choroby układu krążenia, cukrzycę, wrzodyżołądka, a także choroby nowotworowe, zwłaszcza jelita i wątroby (Milham 1983, Brown, Campbell 1990, 1994, Burke 2000). Z raportu o stanie zdrowia polskich funkcjonariuszy policji za 1995 r. wynika, że najwięcej, bo aż 5406, choruje na choroby układu krążenia, w tym: na nadciśnienie tętnicze 3116 (57,6%), na chorobę niedokrwienną serca 934 (17,3%). W roku 1997 stwierdzono występowanie zaburzeń nerwicowych i psychosomatycznych u 12% funkcjonariuszy czynnych zawodowo (Gorczyca 2001). Zaburzenia w stanie zdrowia psychicznego w wielu przypadkach prowadzą do podejmowania prób samobójczych. Jak wynika z raportu inspektoratu Komendy Głównej Policji w 1999 r. 31 funkcjonariuszy policji targnęło się na swoje życie, 8 z nich w trakcie pełnienia obowiązków służbowych i, co jest szczególnie niepokojące, wskaźnik ten na przestrzeni ostatnich 10 lat wykazuje tendencję rosnącą (Gorczyca 2001). [67]
2 68 Nina Ogińska-Bulik W świetle powyższych danych interesujące wydaje się zagadnienie, jakie zmienne psychologiczne wpływają (wyznaczają) na stan zdrowia funkcjonariuszy policji, traktowanego jako konsekwencja stresu zawodowego. Celem badań było ustalenie, które z czynników związanych ze stresem w pracy oraz posiadanych zasobów osobistych i preferowanych strategii radzenia sobie są wyznacznikami stanu zdrowia w różnych grupach policjantów. METODA BADAŃ Grupę badawczą stanowiło 437 funkcjonariuszy policji, reprezentujących wydziały prewencji i ruchu drogowego, kryminalny, Centralne Biuro Śledcze (CBŚ), a także dzielnicowi oraz funkcjonariusze brygady antyterrorystycznej. Średnia wieku wynosiła 35,15 lat (SD = 6,76), średni staż pracy na obecnym stanowisku 7,68 lat (SD = 5,96), staż pracy ogółem 13,73 lat (SD = 7,29). W badaniach zastosowano 7 narzędzi: Kwestionariusz Ogólnego Stanu Zdrowia GHQ-28 Goldberga (polska adaptacja Makowska, Merecz 2001), mierzący ogólny wskaźnik stanu zdrowia oraz cztery jego wymiary, tj. symptomy somatyczne, niepokój, bezsenność, zaburzenia funkcjonowania oraz depresję. Kwestionariusz ten może być stosowany w ocenie psychologicznych konsekwencji narażenia na stresory w miejscu pracy; Kwestionariusz do Subiektywnej Oceny Pracy (Dudek i in. 1999) przeznaczony do badania indywidualnego poczucia stresu zawodowego. Metoda pozwala na ocenę ogólnego poczucia stresu, jak i 10 czynników, które przez badanych są odczuwane jako szczególnie stresogenne; Skala Poczucia Własnej Wartości RSE M. Rosenberga; Skala Uogólnionej Własnej Skuteczności GSES R.Schwarzera i wsp.; Kwestionariusz Orientacji Życiowej SOC-29 A. Antonovsky ego; mierzący ogólne poczucie koherencji oraz trzy jego wymiary: poczucie zrozumiałości, zaradności i sensowności (Koniarek i in. 1993); Test Orientacji Życiowej LOT-R M. Scheiera i Ch. S. Carvera, służący do pomiaru dyspozycyjnego optymizmu (Juczyński 2001); Wielowymiarowy Inwentarz do pomiaru sposobów radzenia sobie ze stresem COPE Ch. S. Carvera, M. Scheiera i J. K. Weintrauba, mierzący 15 strategii radzenia sobie.
3 Wyznaczniki stanu zdrowia funkcjonariuszy policji 69 WYNIKI BADAŃ Wyniki uzyskanych badań poddano analizie statystycznej, wykorzystując pakiet komputerowy SPSSPC. Zgodnie z celami pracy obliczono średnie wartości wszystkich uwzględnionych w badaniu zmiennych w poszczególnych grupach policjantów i określono istotność różnic między nimi za pomocą testu jednoczynnikowej analizy wariancji F (tab. 1 5). Następnie ustalono, które ze zmiennych niezależnych są wyznacznikami ogólnego stanu zdrowia (zmienna zależna) badanych funkcjonariuszy policji, uwzględniając poszczególne piony służby. W tym celu zastosowano krokową analizę regresji. Jej wyniki zawarte są w tab Średnie wartości stanu zdrowia w poszczególnych grupach funkcjonariuszy policji Tabela 1 Grupa 1 Grupa 2 Grupa 3 Grupa 4 Grupa 5 Ogółem Ogólny stan zdrowia M 20,60 23,17 21,68 26,03 20,46 21,88 (F = 2,50*, gr 2 i 4 1) SD 10,10 11,21 12,71 11,90 9,97 10,83 Symptomy somatyczne M 5,92 6,88 7,52 7,40 5,0 6,41 (F = 2,88*, gr 3 i 4 5) SD 3,43 3,96 5,37 3,67 2,98 3,76 Niepokój, bezsenność M 6,37 6,53 6,48 7,13 5,33 6,41 (F = 0,36, ni) SD 7,57 4,28 4,58 4,19 3,25 6,03 Zaburzenia funkcjono- M 6,96 7,21 6,48 6,93 6,90 7,04 wania SD 2,17 2,33 2,84 2,66 1,64 2,27 (F = 0,67, ni) Symptomy depresji M 1,78 2,57 2,08 4,56 2,63 2,31 (F = 5,73***, gr 4 1, 2, SD 2,98 3,39 2,46 2,89 3,47 3,19 3, 5; gr 2 1) Objaśn i e n i a: ni nieistotne; * p 0,05; ** p 0,01; *** p 0,001. Grupa 1 funkcjonariusze wydziału prewencji i ruchu drogowego. Grupa 2 funkcjonariusze wydziału kryminalnego. Grupa 3 dzielnicowi. Grupa 4 funkcjonariusze brygady antyterrorystycznej. Grupa 5 funkcjonariusze Centralnego Biura Śledczego. Średnie wartości ogólnego stanu zdrowia dla całej badanej grupy policjantów przedstawione w tab. 1 mieszczą się w zakresie wyników średnich (odpowiadają wartości 6 stena według norm opracowanych dla kwestionariusza GHQ-28; za: Makowska, Merecz 2001, s. 247). Najgorszy stan zdrowia (najwyższe wyniki w kwestionariuszu Goldberga) uzyskali funkcjonariusze brygady antyterrorystycznej (uzyskany średni wynik odpowiada wartości 7 stena i zaliczany jest do wyników wysokich). Dotyczy to zarówno ogólnego stanu zdrowia, jak i poszczególnych jego wymiarów, a przede wszystkim symptomów
4 70 Nina Ogińska-Bulik depresji, gdzie obserwuje się największe zróżnicowanie między badanymi policjantami. Najlepszy stan zdrowia prezentują funkcjonariusze z wydziału prewencji i ruchu drogowego oraz Centralnego Biura Śledczego. Tabela 2 Średnie wartości odczuwanego stresu w pracy i jego czynników w poszczególnych funkcjonariuszy policji grupach Grupa 1 Grupa 2 Grupa 3 Grupa 4 Grupa 5 Ogółem Stres ogółem M 119,87 128,91 118,40 136,56 107,70 123,10 (F = 4,73***, gr 2 i 4 1, 5) SD 32,49 33,97 36,16 28,21 27,48 33,19 Obciążenie psychiczne M 20,63 21,40 19,80 22,56 18,30 20,81 pracą SD 7,42 7,17 7,92 5,92 6,72 7,26 (F = 1,74, ni) Brak nagród w pracy M 18,41 20,26 18,12 21,13 15,73 19,01 (F = 4,83***, gr 1, 2, SD 5,93 6,78 7,6 5,53 7,09 6,46 4 5) Niepewność w pracy M 17,60 17,74 18,72 18,80 14,66 17,59 (F = 2,99**, gr 1, 2, 3, SD 5,41 5,34 6,03 4,43 4,26 5,34 4 5) Kontakty społeczne M 11,39 11,63 11,12 11,53 9,33 11,32 (F = 3,24** gr 1, 3, SD 3,28 3,38 3,24 2,76 2,60 3,27 4 5) Poczucie zagrożenia M 12,26 12,78 11,88 10,86 10,83 12,28 (F = 1,38 ni) SD 4,90 4,06 4,66 3,49 3,21 4,44 Uciążliwości fizyczne M 7,36 8,86 7,52 9,73 8,23 8,09 (F = 5,18*** gr 2, 4 1) SD 3,27 4,28 3,85 3,47 3,81 3,79 Nieprzyjemne warunki M 4,84 6,03 4,60 8,16 5,50 5,49 pracy SD 2,49 3,35 2,27 3,82 2,64 3,03 (F = 10,79*** gr 2, 4 1, 3 gr 4 2, 5) Brak kontroli M 8,31 8,06 7,88 8,83 7,40 8,18 (F = 1,70, ni) SD 2,40 2,50 2,10 2,40 1,97 2,40 Brak wsparcia M 5,40 5,69 5,44 7,36 4,76 5,59 (F = 4,45**, gr 4 1, 2, SD 2,3 3,11 1,95 1,99 1,75 2,68 3, 5) Odpowiedzialność M 9,57 9,64 9,56 9,66 7,66 9,47 (F = 2,61*, gr 1, 2, 3, SD 3,32 3,04 3,69 2,80 2,55 3,20 4 5) O z n a c z e n i a: jak w tab. 1.
5 Wyznaczniki stanu zdrowia funkcjonariuszy policji 71 Dane zaprezentowane w tab. 2 wskazują na wysoki poziom stresu wśród badanych funkcjonariuszy policji (8 sten według norm dla Kwestionariusza do Subiektywnej Oceny Pracy; za: Dudek i in. 1999, s. 36). Przedstawione średnie wskazują także na dość duże zróżnicowanie nasilenia odczuwanego stresu w pracy pomiędzy poszczególnymi grupami policjantów. Najwyższy poziom stresu zawodowego zaznacza się wśród policjantów z brygady antyterrorystycznej (9 sten) oraz wydziału kryminalnego (8 sten), najniższy zaś u funkcjonariuszy z CBŚ (7 sten). Funkcjonariusze brygady antyterrorystycznej w większym stopniu niż pozostałe grupy policjantów, za najbardziej stresogenne uznają takie czynniki związane z wykonywaną pracą, jak obciążenie psychiczne pracą, brak nagród, niepewność w pracy, uciążliwości fizyczne, nieprzyjemne warunki pracy, brak wsparcia oraz odpowiedzialność. Tabela 3 Średnie wartości poczucia koherencji w poszczególnych grupach funkcjonariuszy policji Grupa 1 Grupa 2 Grupa 3 Grupa 4 Grupa 5 Ogółem Poczucie koherencji M 138,02 134,64 139,52 119,70 134,13 135,46 (F = 5,35***, gr 1, 2, 3, SD 19,54 21,77 24,07 21,18 22,82 21,33 5 4) Poczucie zrozumiałości M 47,64 46,46 47,20 42,26 47,16 46,82 (F = 2,56*, gr 1, 2, 5 4) SD 8,21 9,12 10,30 8,50 9,47 8,82 Poczucie zaradności M 48,89 47,93 48,72 42,80 46,70 47,99 (F = 5,01**, gr 1, 2, 3 4) SD 8,24 8,55 9,13 8,37 8,98 8,56 Poczucie sensowności M 41,15 40,68 42,92 35,00 40,76 40,65 (F = 5,23**, gr 1, 2, 3, SD 7,04 8,04 7,41 6,36 7,15 7,52 5 4) O z n a c z e n i a: jak w tab. 1. Średnie wartości poczucia własnej wartości, skuteczności i dyspozycyjnego optymizmu w poszczególnych grupach funkcjonariuszy policji Tabela 4 Grupa 1 Grupa 2 Grupa 3 Grupa 4 Grupa 5 Ogółem Poczucie własnej wartości M 19,12 19,24 18,56 22,10 19,43 19,35 (F = 3,75**, gr 1, 2, 3, SD 3,73 4,52 3,83 4,64 4,39 4,18 5 4) Poczucie własnej skutecz- M 29,85 30,23 32,30 26,73 29,23 29,86 ności (F = 5,58***, gr 1, 2, SD 4,55 4,86 3,24 4,76 4,64 4,71 3, 5 4, gr 3 1, 2, 5) Dyspozycyjny optymizm M 15,97 15,01 15,92 13,93 15,33 15,46 (F = 2,85*, gr. 1 2, 4) SD 3,40 3,73 4,02 5,25 4,12 3,78 O z n a c z e n i a: jak w tab. 1.
6 72 Nina Ogińska-Bulik Zaznaczają się także istotne różnice między policjantami reprezentującymi różne piony służby w zakresie posiadanych zasobów osobistych, tj. poczucia koherencji, własnej wartości, skuteczności oraz dyspozycyjnego optymizmu (por. tab. 3 i 4). Najniższy poziom tych zasobów jest obserwowany w grupie policjantów z brygady antyterrorystycznej. Najwyższe nasilenie poczucia koherencji przejawiają dzielnicowi oraz policjanci z wydziału prewencji i ruchu drogowego, poczucia własnej skuteczności dzielnicowi oraz funkcjonariusze wydziału kryminalnego, natomiast dyspozycyjnego optymizmu policjanci z wydziału prewencji i ruchu drogowego oraz dzielnicowi. Średnie wartości strategii radzenia sobie ze stresem w poszczególnych grupach funkcjonariuszy policji Tabela 5 Grupa 1 Grupa 2 Grupa 3 Grupa 4 Grupa 5 Ogółem Aktywne radzenie sobie M 11,26 11,11 11,48 10,33 11,13 11,15 (F = 1,74, ni) SD 1,84 1,99 1,93 2,12 1,87 1,92 Planowanie M 11,25 10,77 12,04 10,53 11,13 11,08 (F = 2,42*, gr. 2, 4 3) SD 2,41 2,20 2,11 2,39 2,11 2,32 Poszukiwanie instrumen- M 10,87 10,62 10,52 10,00 10,40 10,67 talnego wsparcia SD 2,27 2,28 2,16 2,28 2,59 2,29 (F = 1,22 ni) Poszukiwanie emocjonal- M 9,64 9,41 8,68 9,90 10,33 9,57 nego wsparcia SD 2,29 2,29 2,46 1,82 2,13 2,27 (F = 2,20*, gr. 3 5) Unikanie działań M 10,49 10,62 11,24 10,46 10,50 10,57 (F = 0,84, ni) SD 2,04 2,02 2,00 1,45 1,90 1,99 Zwrot ku religii M 7,32 7,94 7,92 8,30 8,73 7,72 (F = 1,87, ni) SD 3,21 3,42 3,13 2,42 4,06 3,31 Pozytywne przewartoś- M 10,73 10,64 10,80 10,10 10,93 10,67 ciowanie SD 2,01 2,02 2,53 1,93 2,06 2,04 (F = 0,79, ni) Powstrzymywanie się od M 10,26 10,20 10,12 10,43 10,26 10,24 działań SD 1,92 1,91 2,45 1,95 1,96 1,94 (F = 0,12, ni) Akceptacja M 9,44 9,43 9,20 9,70 9,00 9,41 (F = 0,38, ni) SD 2,59 2,27 2,53 2,10 2,16 2,42 Koncentracja na emocjach M 9,16 9,19 8,44 9,30 10,60 9,24 (F = 4,10**, gr 1, 2, 3, SD 2,32 2,03 1,98 1,76 1,99 2,13 4 5) Zaprzeczanie M 7,08 7,20 7,28 8,03 6,80 7,18 (F = 1,68, ni) SD 2,00 2,26 1,99 1,49 1,73 2,05
7 Wyznaczniki stanu zdrowia funkcjonariuszy policji 73 Tabela 5 (cd.) Grupa 1 Grupa 2 Grupa 3 Grupa 4 Grupa 5 Ogółem Odwracanie uwagi M 7,99 8,25 8,08 9,56 9,00 8,26 (F = 1,68, ni) SD 1,93 1,92 1,89 1,50 1,50 1,92 Zaprzestanie działań M 7,08 7,19 6,92 8,50 7,63 7,24 (F = 3,49**, gr. 1, 2, SD 2,08 2,01 2,62 1,47 2,32 2,10 3 4) Używanie alkoholu/nar- M 5,27 5,96 5,92 7,83 8,10 5,91 kotyków SD 2,16 2,49 2,62 2,18 3,12 2,52 (F = 14,96***, gr. 1 2, 4, 5; 2, 3 4, 5) Poczucie humoru M 6,86 6,80 7,56 8,26 6,70 6,97 (F = 2,88) SD 2,49 2,29 3,05 1,96 2,35 2,44 O z n a c z e n i a: jak w tab. 1. Stosunkowo niewielkie różnice między analizowanymi grupami policjantów zaobserwowano w zakresie stosowanych w sytuacji stresu strategii radzenia sobie (tab. 5). Największe dotyczą używania alkoholu/narkotyków. Ta strategia radzenia sobie jest podejmowana istotnie częściej przez policjantów z brygady antyterrorystycznej w porównaniu z pozostałymi grupami. Tabela 6 Wyznaczniki ogólnego stanu zdrowia wyniki analizy regresji dla całej grupy policjantów (N =437) R 2 B SE B beta T Ist. T Koherencja: sensowność 0,22 0,16 0,06 0,11 2,39 0,02 Dyspozycyjny optymizm 0,29 0,58 0,11 0,20 4,95 0,00 Stres 1: psychiczne obciążenie pracą 0,35 0,19 0,07 0,13 2,73 0,01 Używanie alkoholu/narkotyków 0,38 0,50 0,17 0, ,01 Poczucie skuteczności 0,40 0,34 0,10 0,15 3,24 0,01 Koncentracja na emocjach 0,41 0,56 0,20 0,11 2, Stres 7: nieprzyjemne warunki pracy 0,42 0,36 0,13 0,10 2,63 0,01 Zaprzeczanie 0,44 0,53 0,20 0,10 2,58 0,01 Stres 4: kontakty społeczne 0,44 0,47 0,16 0,14 2,83 0,01 Stres 8: brak kontroli 0,45 0,42 0,20 0,09 2,11 0,05 Wartość stała 25,48 5,19 4,90 0,00 Objaśnienia: R 2 współczynnik determinacji wielokrotnej; B współczynnik regresji; SE B błąd standardowy współczynnik B; Beta wskaźnik beta; T wartość Statystyki T; Ist. T poziom istotności.
8 74 Nina Ogińska-Bulik Wyznacznikami ogólnego stanu zdrowia dla całej badanej grupy policjantów (tab. 6) okazały się trzy zasoby osobiste: poczucie koherencji wymiar sensowności, dyspozycyjny optymizm, oraz poczucie własnej skuteczności, trzy strategie radzenia sobie ze stresem: używanie alkoholu/narkotyków, koncentracja na emocjach oraz zaprzeczanie, cztery czynniki związane ze stresem w pracy, tj. psychiczne obciążenie pracą, nieprzyjemne warunki pracy, kontakty społeczne oraz brak kontroli. Tabela 7 Wyznaczniki ogólnego stanu zdrowia wyniki analizy regresji w grupie policjantów z wydziału prewencji i ruchu drogowego R 2 B SE B beta T Ist. T Poczucie własnej wartości 0,25 0,41 0,17 0,15 2,42 0,01 Używanie alkoholu/narkotyków 0,34 1,23 0,26 0,26 4,67 0,00 Dyspozycyjny optymizm 0,40 0,63 0,18 0,21 3,49 0,00 Koncentracja na emocjach 0,44 0,81 0,25 0,18 3,20 0,00 Stres 1: psychiczne obciążenie pracą 0,45 0,32 0,09 0,24 3,53 0,00 Aktywne radzenie sobie 0,47 0,76 0,32 0,14 2,39 0,02 Stres 10: odpowiedzialność 0,48 0,42 0,19 0,14 2,17 0,03 Wartość stała 14,91 6,39 2,33 0,02 Objaśn i e n i a: jak w tab. 6. Wyniki analizy regresji przedstawione w kolejnych tabelach wskazują na wyraźne zróżnicowanie wyznaczników ogólnego stanu zdrowia badanych funkcjonariuszy policji w zależności od reprezentowanej grupy zawodowej. W grupie policjantów z wydziału prewencji i ruchu drogowego wyróżniono 7 predyktorów stanu zdrowia (tab. 7). Są to dwa zasoby osobiste: poczucie własnej wartości oraz dyspozycyjny optymizm, trzy strategie radzenia sobie ze stresem: używanie alkoholu/narkotyków, koncentracja na emocjach oraz aktywne radzenie sobie, dwa czynniki związane ze stresem w pracy, tj. psychiczne obciążenie pracą i odpowiedzialność. W kolejnych trzech grupach wyłoniono po cztery wyznaczniki ogólnego stanu zdrowia. Poczucie własnej wartości, poczucie koherencji wymiar sensowności, nieprzyjemne warunki pracy i koncentracja na emocjach, okazały się predyktorami stanu zdrowia w grupie policjantów z wydziału kryminalnego (tab. 8). U dzielnicowych wyznacznikami stanu zdrowia okazały się dwa stresory: kontakty społeczne i brak wsparcia, oraz dwie strategie radzenia sobie, tj. zaprzestanie działań i koncentracja na emocjach (tab. 9). W grupie funkcjonariuszy z brygady antyterrorystycznej istotne dla stanu zdrowia są dwa zasoby osobiste: poczucie własnej skuteczności, dyspozycyjny optymizm,
9 Wyznaczniki stanu zdrowia funkcjonariuszy policji 75 jedna strategia radzenia sobie: odwracanie uwagi i jeden czynnik stresu w pracy, tj. odpowiedzialność (tab. 10). Tabela 8 Wyznaczniki ogólnego stanu zdrowia wyniki analizy regresji w grupie policjantów z wydziału kryminalnego R 2 B SE B beta T Ist. T Poczucie własnej wartości 0,28 0,84 0,20 0,34 4,16 0,00 Stres 7: nieprzyjemne warunki pracy 0,35 0,81 0,22 0,24 3,66 0,00 Koncentracja na emocjach 0,40 0,81 0,36 0,15 2,21 0,02 Koherencja: sensowność 0,42 0,24 0,12 0,17 2,07 0,04 Wartość stała 0,56 8,84 0,06 0,94 Objaśn i e n i a: jak w tab. 6. Tabela 9 Wyznaczniki ogólnego stanu zdrowia wyniki analizy regresji w grupie dzielnicowych R 2 B SE B beta T Ist. T Stres 4: kontakty społeczne 0,44 2,59 0,61 0,66 4,24 0,00 Zaprzestanie działań 0,53 3,70 0,71 0,77 5,16 0,00 Stres 9: brak wsparcia 0,62 4,60 0,98 0,71 4,66 0,00 Koncentracja na emocjach 0,70 1,46 0,62 0,43 2,36 0,02 Wartość stała 14,9 5,65 2,64 0,01 Objaśn i e n i a: jak w tab. 6. Tabela 10 Wyznaczniki ogólnego stanu zdrowia wyniki analizy regresji w grupie funkcjonariuszy brygady antyterrorystycznej R 2 B SE B beta T Ist. T Poczucie własnej skuteczności 0,47 1,37 0,26 0,55 5,18 0,00 Dyspozycyjny optymizm 0,63 0,67 0,24 0,29 2,70 0,01 Odwracanie uwagi 0,71 1,98 0,83 0,25 2,37 0,02 Stres 10: odpowiedzialność 0,76 0,96 0,44 0,23 2,14 0,04 Wartość stała 81,75 11,02 7,41 0,00 Objaśn i e n i a: jak w tab. 6.
10 76 Nina Ogińska-Bulik Tabela 11 Wyznaczniki ogólnego stanu zdrowia wyniki analizy regresji w grupie funkcjonariuszy Centralnego Biura Śledczego R 2 B SE B beta T Ist. T Koherencja: zrozumiałość 0,40 0,63 0,11 0,60 5,40 0,00 Stres 5: poczucie zagrożenia 0,66 1,58 0,34 0,51 4,56 0,00 Wartość stała 33,35 6,97 4,78 0,00 Objaśn i e n i a: jak w tab. 6. Natomiast w grupie policjantów z CBŚ analiza regresji ujawniła tylko dwa wyznaczniki ogólnego stanu zdrowia (tab. 11), tj. poczucie koherencji: wymiar zrozumiałości, i czynnik związany ze stresem w pracy: poczucie zagrożenia. PODSUMOWANIE I WNIOSKI Wyniki badań wskazują iż policjanci charakteryzują się gorszym od przeciętnej stanem zdrowia. Biorąc pod uwagę fakt, że do pracy w policji przyjmowane są osoby w pełni zdrowe, można sądzić że pogorszenie stanu zdrowia, zwłaszcza zdrowia psychicznego jest konsekwencją stresu zawodowego. Poziom tego stresu, jak wynika z przeprowadzonych badań, można uznać za niepokojąco wysoki. 269 funkcjonariuszy, co stanowi 61,6% badanej grupy, uzyskało wyniki powyżej przeciętnej, zaś jedynie 30 policjantów (6,8%) mieści się w zakresie wyników niskich. Wyniki uzyskanych badań wykazały wyraźne zróżnicowanie stanu zdrowia, nasilenia stresu w pracy, posiadanych zasobów osobistych oraz nieco mniejsze strategii radzenia sobie z sytuacjami trudnymi wśród funkcjonariuszy policji zatrudnionych w różnych pionach służby. Najgorszy stan zdrowia, wyrażający się przede wszystkim w wyższym w porównaniu z pozostałymi grupami policjantów, nasileniu symptomów depresji, najniższy poziom posiadanych zasobów oraz silniejsze w porównaniu z pozostałymi grupami, preferencje do stosowania nieprzystosowawczych strategii radzenia sobie ze stresem, a głównie używania alkoholu/narkotyków zanotowano wśród policjantów z grupy antyterrorystycznej. Jak więc wynika z powyższych danych, ta właśnie grupa zawodowa ponosi największe koszty stresu w miejscu pracy. Na konsekwencje stresu zawodowego w postaci pogorszenia stanu zdrowia w grupie funkcjonariuszy policji zwracali uwagę także inni badacze. W prowadzonych przez Instytut Medycyny Pracy w Łodzi (Dudek i in. 1999,
11 Wyznaczniki stanu zdrowia funkcjonariuszy policji 77 Makowska, Merecz 2001) badaniach wśród różnych grup funkcjonariuszy policji wykazano negatywny związek między nasileniem stresu zawodowego doświadczanego przez policjantów a stanem zdrowia mierzonym GHQ-28, a ponadto wskazano, że badani policjanci pionu dochodzeniowo-śledczego oraz oficerowie dyżurni komend policji wykazują wyższy poziom stresu w pracy i gorszy stan zdrowia w porównaniu z innymi grupami zawodowymi. Także inne badania wykazały, że grupa policjantów charakteryzuje się wyższym nasileniem stresu, w pracy w porównaniu z grupami zawodowymi o podobnym charakterze, takimi jak: strażacy, ratownicy medyczni, strażnicy miejscy, pracownicy ochrony (Kaflik-Pieróg, Ogińska-Bulik 2003b; Ogińska-Bulik 2003a, b; Kaflik-Pieróg, Ogińska-Bulik 2003a). Na podstawie wyników analizy regresji, która pokazała, jaki procent wariancji stanu zdrowia (zmienna zależna) jest wyjaśniany przez zmienne niezależne, tj. stresory w pracy, posiadane zasoby osobiste i stosowane strategie radzenia sobie, można przewidzieć stan zdrowia funkcjonariuszy policji z uwzględnieniem poszczególnych pionów służby. Najgorszy stan zdrowia będzie charakteryzować tych policjantów, którzy: 1) będą poddani działaniu takich stresorów, jak: psychiczne obciążenie pracą, nieprzyjemne warunki pracy, obciążające kontakty społeczne oraz brak kontroli; 2) będą wykazywać niski poziom zasobów osobistych, takich jak: poczucie koherencji (wymiar sensowności), dyspozycyjny optymizm, poczucie własnej skuteczności; 3) w sytuacji stresu stosować będą przede wszystkim takie strategie, jak: używanie alkoholu/narkotyków, koncentracja na emocjach i zaprzeczanie. BIBLIOGRAFIA B r o w n J. M., C a m p b e l l E. A. (1990), Sources of Occupational Stress in the Police,,,Work and Stress, 4, B r o w n J. M., C a m p b e l l E. A. (1994), Stress and Policing, John Wiley and Sons, Chichester B u r k e R. (2000), Police, Stress, [w:] G. F i n k (ed.), Encyclopedia of Stress,,,Academic Press, 3, D u d e k B., W a s z k o w s k a M., H a n k e W. (1999), Ochrona zdrowia pracowników przed negatywnymi skutkami stresu zawodowego, Wydawnictwo Instytutu Medycyny Pracy, Łódź F e l l R. D., R i c h a r d W. C., W a l l a c e W. L. (1980), Psychological Job Stress and the Police Officer,,,Journal of Police Science and Administration, 8, F e n g l e r J. (2000), Pomaganie męczy. Wypalenie w pracy zawodowej, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk G o r c z y c a P. (2001), Samobójstwa w Policji,,,Policyjny Biuletyn Szkoleniowy (Szczytno), Kwartalnik Kadry Kierowniczej, 2, J u c z y ń s k i Z. (2001), Metody pomiaru w promocji i psychologii zdrowia, Pracownia Testów Psychologicznych Polskiego Towarzystwa Psychologicznego, Warszawa
12 78 Nina Ogińska-Bulik Kaflik-PierógM.,Ogińska-Bulik N., (2003a), Stres w pracy a stan zdrowia funkcjonariuszy Państwowej Straży Pożarnej,,,Sztuka Leczenia, 2, Kaflik-PierógM.,Ogińs k a - B u l i k N. (2003b), Wyznaczniki zespołu wypalenia zawodowego u funkcjonariuszy Państwowej Straży Pożarnej,,,Zeszyty Naukowe WSHE, Psychologia, 2, Koniarek J., Dudek B., Makowska Z. (1993), Kwestionariusz Orientacji Życiowej. Adaptacja The sense of Coherence Questionnaire (SOC) A. Antonovsky ego,,,przegląd Psychologiczny, 4, M a k o w s k a Z., M e r e c z D. (2001), Ocena zdrowia psychicznego na podstawie badań kwestionariuszami Davida Goldberga, Wydawnictwo Instytutu Medycyny Pracy, Łódź M i l h a m S. (1983), Occupational Mortality in Washington State ,,,DHHS Publication, US Government Printing Office, Washington D.C., Ogińska-BulikN.(2003a),Stres zawodowy u policjantów. Źródła, konsekwencje, zapobieganie, Wydawnictwo WSHE, Łódź Ogińs k a - B u l i k N. (2003b), Zasoby osobiste chronia ce funkcjonariuszy policji przed negatywnymi skutkami stresu zawodowego, [w:] Z. J u c z y ń ski, N. Ogińs k a - B u l i k (red.), Zasoby osobiste i społeczne sprzyjaja ce zdrowiu jednostki, Wydawnictwo UŁ, Łódź NINA OGIŃSKA-BULIK PREDICTORS OF HEALTH STATUS IN POLICE OFFICERS The purpose of the study was to establish which factors related to work stress, personal resources and coping strategies are predictors of health status in various groups of policemen. 437 police officers participated in the study The mean age was (SD = 6.76), the mean working time was 7.68 (SD = 5.56), the total working time was (SD = 7.29). Following methods were used in the study: General Health Questionnaire (GHQ-28 prepared by Goldberg) The Subjective Work Evaluation Questionnaire (B. Dudek et al.) Rosenberg s Self Evaluation Scale Generalized Self Efficacy Scale (R. Schwarzer et al.) Life Orientation Questionnaire (A. Antonovsky) Life Orientation Test (M. Scheier et. al.) The Coping Orientation to Problems Experienced COPE (Ch. S. Carver et al.) Predictors of health status in examined group of policemen appeared 4 factors related to work stress: sense of work overload, unpleasant work conditions, social relations and lack of control, 3 personal resources: sense of coherence meaningfulness, optimism and sense of self-efficacy, 3 coping strategies: using alcohol/drugs, concentration on emotions and denial. Key words: predictors of health status, police officers.
WYZNACZNIKI STANU ZDROWIA PERSONELU RATOWNICTWA MEDYCZNEGO
ACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS FOLIA PSYCHOLOGICA 8, 2004 MARTYNA KAFLIK-PIERÓG*, NINA OGIŃSKA-BULIK** * Katedra Psychologii Wyższa Szkoła Humanistyczno-Ekonomiczna ** Zakład Psychoprofilaktyki Instytut
Bardziej szczegółowoSTRES W PRACY A SYNDROM WYPALENIA ZAWODOWEGO U FUNKCJONARIUSZY POLICJI
ACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS FOLIA PSYCHOLOGICA 7, 2003 NINA OGIŃSKA-BULIK Zakład Psychoprofilaktyki Instytut Psychologii UŁ Katedra Psychologii w Łodzi Wyższa Szkoła Humanistyczno-Ekonomiczna STRES W
Bardziej szczegółowoWpływ spostrzeganego stresu w pracy i radzenia sobie na poziom wypalenia zawodowego w grupie funkcjonariuszy policji
Wpływ spostrzeganego stresu Czasopismo w pracy i Psychologiczne radzenia sobie... Psychological Journal Wpływ spostrzeganego stresu w pracy i radzenia sobie na poziom wypalenia zawodowego w grupie funkcjonariuszy
Bardziej szczegółowoMartyna Kaflik-Pieróg, Nina Ogińska-Bulik Stres w pracy, poczucie własnej skuteczności a zespół wypalenia zawodowego u strażaków
Martyna Kaflik-Pieróg, Nina Ogińska-Bulik Stres w pracy, poczucie własnej skuteczności a zespół wypalenia zawodowego u strażaków Acta Universitatis Lodziensis. Folia Psychologica 7, 37-47 2003 ACTA UNIVERSITATIS
Bardziej szczegółowoZASOBY OSOBISTE JAKO WYZNACZNIKI RADZENIA SOBIE ZE STRESEM U DZIECI
ACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS FOLIA PSYCHOLOGICA 5, 2001 NINA OGIŃSKA-BULIK Zakład Psychoprofilaktyki Instytut Psychologii UŁ ZASOBY OSOBISTE JAKO WYZNACZNIKI RADZENIA SOBIE ZE STRESEM U DZIECI Problematyka
Bardziej szczegółowoMATERIAŁY I DOKUMENTY
MATERIAŁY I DOKUMENTY Mazowieckie Studia Humanistyczne Jan Chodkiewicz Nr 2,1999 CHARAKTERYSTYKA PSYCHOLOGICZNA OSÓB PODEJMUJĄCYCH LECZENIE ODWYKOWE - DONIESIENIE WSTĘPNE Wprowadzenie Osoby podejmujące
Bardziej szczegółowo8.1. Syndrom wypalenia zawodowego a dopasowanie do środowiska pracy - analiza korelacji. Rozdział 8. Dane uzyskane w badaniach
W tej części pracy przedstawione zostały dane zebrane w badaniach wraz z ich statystycznym opracowaąiem mającym na celu zbadanie, czy zachodzą zależności pomiędzy dopasowaniem do środowiska pracy a wypaleniem
Bardziej szczegółowoPoczucie bezpieczeństwa i prężność osobowa a umiejscowienie kontroli zdrowia u osób w okresie późnej dorosłości
Poczucie bezpieczeństwa i prężność osobowa a umiejscowienie kontroli zdrowia u osób w okresie późnej dorosłości Ks. dr Paweł Brudek Instytut Psychologii KUL Jana Pawła II Konferencja Międzynarodowa Zdrowie
Bardziej szczegółowoRola religii i duchowości w radzeniu sobie z chorobą nowotworową. Opieka duszpasterska i wsparcie duchowe u pacjentów ze szpiczakiem
Rola religii i duchowości w radzeniu sobie z chorobą nowotworową Opieka duszpasterska i wsparcie duchowe u pacjentów ze szpiczakiem Duchowość 1. Duchowość = religijność 2. Duchowość versus religijność
Bardziej szczegółowoSTRESZCZENIE W JĘZYKU POLSKIM
STRESZCZENIE W JĘZYKU POLSKIM Wstęp Choroby nowotworowe są poważnym problemem współczesnych społeczeństw. Rozpoznawanie trudności w funkcjonowaniu psychosomatycznym pacjentów jest konieczne do świadczenia
Bardziej szczegółowooczucie koherencji a stan zdrowia pielęgniarek czynnych zawodowo
P R A C A O R Y G I N A L N A Anna Kocięcka 1, Anna Andruszkiewicz 2, Irena Wrońska 3 1 Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi 2 Katedra i Zakład Promocji Zdrowia Collegium Medicum Uniwersytetu Mikołaja
Bardziej szczegółowoStres zawodowy i jego konsekwencje w grupie pracowników sektora usług społecznych rola inteligencji emocjonalnej
PRZEGLĄD PSYCHOLOGICZNY, 2008, TOM 51, Nr 1, 69-85 Stres zawodowy i jego konsekwencje w grupie pracowników sektora usług społecznych rola inteligencji emocjonalnej Nina Ogińska-Bulik** 4 Instytut Psychologii
Bardziej szczegółowoPiotr Gurowiec, Nina Ogińska-Bulik Umiejscowienie kontroli a radzenie sobie z bólem u pacjentów z reumatoidalnym zapaleniem stawów
Piotr Gurowiec, Nina Ogińska-Bulik Umiejscowienie kontroli a radzenie sobie z bólem u pacjentów z reumatoidalnym zapaleniem stawów Acta Universitatis Lodziensis. Folia Psychologica 6, 61-70 2002 ACTA UNIVERSITATIS
Bardziej szczegółowoANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LVIII, SUPPL. XIII, 252 SECTIO D 2003
ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LVIII, SUPPL. XIII, 252 SECTIO D 2003 Zakład Pielęgniarstwa Psychiatrycznego Wydziału Pielęgniarstwa i Nauk o Zdrowiu AM w Lublinie Kierownik:
Bardziej szczegółowoAgnieszka Skurzak WSPARCIE SPOŁECZNE, STRES I POCZUCIE SATYSFAKCJI Z ŻYCIA KOBIET CIĘŻARNYCH
UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE Wydział Nauk o Zdrowiu Agnieszka Skurzak WSPARCIE SPOŁECZNE, STRES I POCZUCIE SATYSFAKCJI Z ŻYCIA KOBIET CIĘŻARNYCH Rozprawa na stopień doktora nauk o zdrowiu Promotor:
Bardziej szczegółowoPrzykład 2. Na podstawie książki J. Kowal: Metody statystyczne w badaniach sondażowych rynku
Przykład 2 Na podstawie książki J. Kowal: Metody statystyczne w badaniach sondażowych rynku Sondaż sieciowy analiza wyników badania sondażowego dotyczącego motywacji w drodze do sukcesu Cel badania: uzyskanie
Bardziej szczegółowoCzynniki kształtujące akceptację endometriozy wstępne wyniki
Czynniki kształtujące akceptację endometriozy wstępne wyniki Aleksandra Andysz andysz@imp.lodz.pl Zakład Psychologii Zdrowia i Pracy Międzynarodowa Konferencja Naukowo-Szkoleniowa Jubileusz 40-lecia Wydziału
Bardziej szczegółowooczucie własnej skuteczności oraz satysfakcji z życia w grupie małopolskich funkcjonariuszy Państwowej Straży Pożarnej
P R A C A O R Y G I N A L N A Agata Wojcieszek, Anna Nawalana, Anna Majda Wydział Nauk o Zdrowiu, Collegium Medicum, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie P oczucie własnej skuteczności oraz satysfakcji
Bardziej szczegółowoStrategie radzenia sobie ze stresem u osób z głuchotą prelingwalną, korzystających z implantu ślimakowego od okresu dorosłości
Strategie radzenia sobie ze stresem u osób z głuchotą prelingwalną, korzystających z implantu ślimakowego od okresu dorosłości Joanna Kobosko, Edyta Piłka, Agnieszka Pankowska, Henryk Skarżyński STRESZCZENIE
Bardziej szczegółowoPSYCHOLOGICZNA CHARAKTERYSTYKA KOBIET Z NADWAGA I OTYŁOŚCIA
ACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS FOLIA PSYCHOLOGICA 4, 2000 NINA OGIŃSKA-BULIK, JOLANTA CHANDUSZKO-SALSKA Zakład Psychologii Zdrowia Instytut Psychologii UŁ PSYCHOLOGICZNA CHARAKTERYSTYKA KOBIET Z NADWAGA
Bardziej szczegółowoSTRESZCZENIE W JĘZYKU POLSKIM
STRESZCZENIE W JĘZYKU POLSKIM Środowisko zawodowe, w jakim przebywa pracownik, jest bardzo ważnym elementem, który może wpływać na zdrowie fizyczne i psychiczne oraz funkcjonowanie społeczne. Pielęgniarki
Bardziej szczegółowoKondycja zdrowotna młodych dorosłych a troska o zdrowie i strategie radzenia sobie ze stresem
Sztuka Leczenia 2016, nr 1, ss. 77 88 Paulina Rosińska Instytut Psychologii, WFCh, UKSW Kondycja zdrowotna młodych dorosłych a troska o zdrowie i strategie radzenia sobie ze stresem Health condition of
Bardziej szczegółowoOCENA NASILENIA STRESU W PRACY A CECHY ZESPOŁU WYPALENIA ZAWODOWEGO U MENEDŻERÓW
Medycyna Pracy, 2005;56(6):439 444 439 Karolina Jabłkowska 1 Alina Borkowska 1,2 OCENA NASILENIA STRESU W PRACY A CECHY ZESPOŁU WYPALENIA ZAWODOWEGO U MENEDŻERÓW EVALUATION OF THE INTENSITY OF STRESS AT
Bardziej szczegółowoOsobowość a postrzeganie stresogenności pracy w policji 1
Osobowość a postrzeganie Czasopismo stresogenności Psychologiczne pracy w policji Psychological Journal Osobowość a postrzeganie stresogenności pracy w policji 1 Bohdan Dudek, Jerzy Koniarek, Maria Szymczak*
Bardziej szczegółowoWykłady: Literatura. Nazwa kursu: Promocja zdrowia Autor: prof. dr hab. Władysława Pilecka mgr Stanisław Bobula
Nazwa kursu: Promocja zdrowia Autor: prof. dr hab. Władysława Pilecka mgr Stanisław Bobula Wykłady: 1. Pojęcie promocji zdrowia i zjawisk pokrewnych: jakość życia, prewencja zaburzeń, edukacja zdrowotna
Bardziej szczegółowoSALUTOGENEZA co to takiego?
SALUTOGENEZA co to takiego? Jak powstawała salutogeneza? W okresie po II wojnie światowej Aaron Antonovsky, prowadził badania osób, które przeżyły horror nazistowskich obozów koncentracyjnych. Obserwacje
Bardziej szczegółowoActa Universitatis Lodziensis. Folia Psychologica 5,
Nina Ogińska-Bulik Sprawozdanie z XXI Międzynarodowej Konferencji Towarzystwa Badań nad Stresem i Lękiem STAR, Bratysława, Słowacja, 20 22 lipca 2000 r. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Psychologica
Bardziej szczegółowoJAKOŚĆ ŻYCIA A WSPARCIE SPOŁECZNE KOBIET Z HIPERGLIKEMIĄ W OKRESIE CIĄŻY
UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE WYDZIAŁ NAUK O ZDROWIU ZAKŁAD PODSTAW POŁOŻNICTWA Marta Izabela Zarajczyk JAKOŚĆ ŻYCIA A WSPARCIE SPOŁECZNE KOBIET Z HIPERGLIKEMIĄ W OKRESIE CIĄŻY Rozprawa na stopień doktora
Bardziej szczegółowoDuchowy dobrostan i religijny system znaczeń a zdrowie psychiczne młodych dorosłych. Michalina Sołtys Instytut Psychologii UKW
Duchowy dobrostan i religijny system znaczeń a zdrowie psychiczne młodych dorosłych Michalina Sołtys Instytut Psychologii UKW X Ogólnopolska Konferencja Psychologii Zdrowia Gdańsk, 15-17 maja 2015 PODSTAWY
Bardziej szczegółowoLiteratura obowiązująca w roku akad. 2017/2018 do egzaminu specjalizacyjnego w ramach specjalności Psychologia Doradztwa Zawodowego i Organizacji
Literatura obowiązująca w roku akad. 2017/2018 do egzaminu specjalizacyjnego w ramach specjalności Psychologia Doradztwa Zawodowego i Organizacji 1. Bilon, A. (2013). Współczesne tendencje w badaniach
Bardziej szczegółowoDla ujęcia związków pomiędzy sferami przystosowania
ROZDZIAŁ VIII: WYNIKI BADAŃ ZWIĄZKI MIĘDZY ZASOBAMI PSYCHOSPOŁECZNYMI A PRZYSTOSOWANIEM OSOBISTYM W GRUPIE NIELETNICH Dla ujęcia związków pomiędzy sferami przystosowania osobistego a zmiennymi psychospołecznymi
Bardziej szczegółowoSYLABUS/OPIS PRZEDMIOTU
SYLABUS/OPIS PRZEDMIOTU 1. Nazwa przedmiotu/ moduł (w języku polskim) Potencjały zdrowia i szczęścia człowieka./ Moduł 102..: Człowiek w zdrowiu i chorobie 2. Nazwa przedmiotu w języku angielskim The stress
Bardziej szczegółowoANALIZA PRZYCZYN UMIERALNOŚCI MIESZKAŃCÓW POWIATU OLECKIEGO. 1. Długość życia i umieralność mieszkańców powiatu oleckiego
ANALIZA PRZYCZYN UMIERALNOŚCI MIESZKAŃCÓW POWIATU OLECKIEGO 1. Długość życia i umieralność mieszkańców powiatu oleckiego Analiza opracowana na podstawie publikacji GUS, Departamentu Badań Demograficznych
Bardziej szczegółowoACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS FOLIA PSYCHOLOGICA 11, 2007 CHOROBA NOWOTWOROWA W OBLICZU ZAGROŻENIA ŻYCIA
ACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS FOLIA PSYCHOLOGICA 11, 2007 Katedra Nauk Humanistycznych Wydział Organizacji i Zarządzania PŁ JOANNA PAUL-KAŃSKA CHOROBA NOWOTWOROWA W OBLICZU ZAGROŻENIA ŻYCIA WPROWADZENIE
Bardziej szczegółowoANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 243 SECTIO D 2005
ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 243 SECTIO D 2005 Samodzielna Pracownia Wirusologii 1 Katedry i Kliniki Chorób Zakaźnych Akademii Medycznej w Lublinie
Bardziej szczegółowooczucie koherencji i poczucie własnej skuteczności jako wyznaczniki akceptacji choroby w grupie pacjentów przewlekle chorych
P R A C A O R Y G I N A L N A Anna Andruszkiewicz 1, Aldona Kubica 1, Marta Nowik 1, Alicja Marzec 2, Mariola Banaszkiewicz 3 1 Katedra i Zakład Promocji Zdrowia, Collegium Medicum Uniwersytet Medyczny
Bardziej szczegółowoACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS JAN CHODKIEWICZ
ACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS FOLIA PSYCHOLOGICA 9, 2005 JAN CHODKIEWICZ Zakład Psychologii Zdrowia Instytut Psychologii UŁ ANALIZA WYBRANYCH ZMIENNYCH PSYCHOLOGICZNYCH U ME ŻCZYZN I KOBIET UZALEŻNIONYCH
Bardziej szczegółowopujących w środowisku pracy na orzekanie o związanej zanej z wypadkami przy pracy Paweł Czarnecki
Wpływ stresorów w występuj pujących w środowisku pracy na orzekanie o długotrwałej niezdolności do pracy związanej zanej z wypadkami przy pracy Paweł Czarnecki 1 Ustawa o ubezpieczeniu społecznym z tytułu
Bardziej szczegółowoatężenie spostrzeganego stresu oraz strategie radzenia sobie ze stresem w grupie małopolskich funkcjonariuszy Państwowej Straży Pożarnej
P R A C A O R Y G I N A L N A Agata Wojcieszek 1, Anna Nawalana 2, Anna Majda 2 1 Wydział Nauk o Zdrowiu, Collegium Medicum, Uniwersytet Jagielloński, Kraków 2 Pracownia Teorii i Podstaw Pielęgniarstwa,
Bardziej szczegółowoJanusz Kidacki. Sposób rozwiązania ciąży a predyspozycje kobiet do radzenia sobie z trudnościami życiowymi
UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE WYDZIAŁ NAUK O ZDROWIU Janusz Kidacki Sposób rozwiązania ciąży a predyspozycje kobiet do radzenia sobie z trudnościami życiowymi Streszczenie rozprawy na stopień doktora
Bardziej szczegółowoUNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE. Wydział Nauk o Zdrowiu. Mariola Kicia
UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE Wydział Nauk o Zdrowiu Mariola Kicia OCENA POZIOMU LĘKU I STRESU W GRUPIE KOBIET HOSPITALIZOWANYCH Z POWODU PORONIENIA Rozprawa na stopień doktora nauk o zdrowiu Promotor:
Bardziej szczegółowoStyle radzenia sobie ze stresem wśród ratowników medycznych i studentów ratownictwa medycznego
Pomeranian J Life Sci 2017;63(4):62-66 Style radzenia sobie ze stresem wśród ratowników medycznych i studentów ratownictwa medycznego Styles of coping with stress among paramedics and paramedic students
Bardziej szczegółowoINFORMACJA NA TEMAT ZAGROŻEŃ PSYCHOSPOŁECZNYCH W ŚRODOWISKU PRACY W POLSCE
INFORMACJA NA TEMAT ZAGROŻEŃ PSYCHOSPOŁECZNYCH W ŚRODOWISKU PRACY W POLSCE dr Dorota Merecz mgr Małgorzata Waszkowska Zakład Psychologii Pracy merecz@imp.lodz.pl Czym są zagrożenia psychospołeczne w miejscu
Bardziej szczegółowoPolskie Forum Psychologiczne, 2013, tom 18, numer 4, s. 441-456
Polskie Forum Psychologiczne, 2013, tom 18, numer 4, s. 441-456 Anna Ratajska 1 2 1 1 Instytut Psychologii, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego Institute of Psychology, Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz
Bardziej szczegółowoOrientacja życiowa a style radzenia sobie ze stresem w rodzinach pacjentów. w terminalnej fazie choroby nowotworowej.
Współczesna Onkologia (2008) vol. 12; 6 (283 289) Śmierć bliskiej osoby stanowi traumatyczne przeżycie, a świadomość zbliżającej się śmierci jest związana z odczuwaniem silnego stresu zarówno przez osobę
Bardziej szczegółowoChoroby układu krążenia. Dr n.med. Radosław Tomalski
Choroby układu krążenia Dr n.med. Radosław Tomalski Choroba niedokrwienna serca choroba niedokrwienna serca, chns, (morbus ischaemicus cordis, mic; ischaemic heart disease, ihd) - jest to zespół objawów
Bardziej szczegółowoOsobowość stresowa (typ D), a strategie zmagania się z chorobą nowotworową
Polish Journal of Health and Fitness 1, 1-11, 2016 ISSN 2451-0351 Grażyna Kozak dr nauk o zdrowiu Akademia Humanistyczno Ekonomiczna w Łodzi Osobowość stresowa (typ D), a strategie zmagania się z chorobą
Bardziej szczegółowoBADANIA ZRÓŻNICOWANIA RYZYKA WYPADKÓW PRZY PRACY NA PRZYKŁADZIE ANALIZY STATYSTYKI WYPADKÓW DLA BRANŻY GÓRNICTWA I POLSKI
14 BADANIA ZRÓŻNICOWANIA RYZYKA WYPADKÓW PRZY PRACY NA PRZYKŁADZIE ANALIZY STATYSTYKI WYPADKÓW DLA BRANŻY GÓRNICTWA I POLSKI 14.1 WSTĘP Ogólne wymagania prawne dotyczące przy pracy określają m.in. przepisy
Bardziej szczegółowoRaport zbiorczy z badań przeprowadzonych w GIMNAZJACH Porównanie wyników pre- i post-testów
Warszawa, dnia 25.07.2015 Dr Agata Zabłocka-Bursa Raport zbiorczy z badań przeprowadzonych w GMNAZJACH Porównanie wyników pre- i post-testów Charakterystyka osób badanych Badanie przeprowadzono w klasach
Bardziej szczegółowoZachowania zdrowotne i ich wybrane predyktory a jakość życia kobiet w okresie okołomenopauzalnym na przykładzie kobiet uzależnionych od alkoholu
DOI: 10.12923/p21w-2015-4/41 2015 Uniwersytet Medyczny w Lublinie. Artykuł jest udostępniony w systemie Open Access na podstawie licencji otwartej Creative Commons (CC-BY-NC-ND) Zachowania zdrowotne i
Bardziej szczegółowoPsychologia Pozytywna to nurt psychologiczny, który co prawda ma. przedstawi obszary, w których psychologia pozytywna jest w Polsce
Psychologia pozytywna i jej rozwój w Polsce Psychologia Pozytywna to nurt psychologiczny, który co prawda ma niezbyt długą historię, jednak czerpie z dokonań psychologii na przestrzeni wielu dziesięcioleci.
Bardziej szczegółowoPOROZUMIENIE CZY KONFLIKT? O AKCEPTACJI CHOROBY. PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY NF1 W KONTEKŚCIE RODZINNYM
POROZUMIENIE CZY KONFLIKT? O AKCEPTACJI CHOROBY. PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY NF1 W KONTEKŚCIE RODZINNYM dr n. med. Magdalena Trzcińska Szpital Uniwersytecki nr 1 im. dr. A. Jurasza w Bydgoszczy NF1 W RODZINIE
Bardziej szczegółowoPoniższy rozdział zawiera analizę zależności występujących
ROZDZIAŁ VII: WYNIKI BADAŃ ZWIĄZKI MIĘDZY ZASOBAMI PSYCHOSPOŁECZNYMI A PRZYSTOSOWANIEM OSOBISTYM W GRUPIE BYŁYCH WIĘŹNIÓW Poniższy rozdział zawiera analizę zależności występujących w grupie byłych więźniów
Bardziej szczegółowoJAKOŚĆ ŻYCIA DZIECI Z ADHD W ŚWIETLE BADAŃ. mgr Katarzyna Naszydłowska-Sęk
JAKOŚĆ ŻYCIA DZIECI Z ADHD W ŚWIETLE BADAŃ mgr Katarzyna Naszydłowska-Sęk Wstęp Problematyka jakości życia dzieci i młodzieży, mimo iż niezwykle istotna z perspektywy zarówno teoretycznej jak i aplikacyjnej,
Bardziej szczegółowoMałgorzata Kołpak-Kowalczuk. Stacjonarna opieka zdrowotna w realizacji potrzeb zdrowotnych populacji województwa podlaskiego w latach
Małgorzata Kołpak-Kowalczuk Stacjonarna opieka zdrowotna w realizacji potrzeb zdrowotnych populacji województwa podlaskiego w latach 2007-2012 Streszczenie Poprawa zdrowia i związanej z nim jakości życia
Bardziej szczegółowoAutorzy opracowania Zofia Mockałło, Andrzej Najmiec
Autorzy opracowania Zofia Mockałło, Andrzej Najmiec Spis treści 1. Streszczenie...3 2. Harmonogram realizacji pracy naukowo badawczej...5 3. Cel i zakres pracy...6 4. Wyniki badań analizy podstawowe...8
Bardziej szczegółowooczucie koherencji (SOC) a style radzenia sobie z chorobą u osób z rozpoznaniem raka jajnika i jądra
P R A C A O R Y G I N A L N A Krystyna Kurowska, Mirosława Jaworska Katedra i Zakład Pedagogiki i Dydaktyki Pielęgniarskiej Collegium Medicum w Bydgoszczy, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu P oczucie
Bardziej szczegółowoPrzeżywane emocje negatywne a strategie radzenia sobie ze stresem u pacjentów chorych somatycznie
Słowik Probl Hig P. Epidemiol Przeżywane 2011, emocje 92(4): negatywne 717-724 a strategie radzenia sobie ze stresem u pacjentów chorych somatycznie 717 Przeżywane emocje negatywne a strategie radzenia
Bardziej szczegółowoKierunek studiów Poziom kształcenia Forma studiów. Zdrowie publiczne Studia II stopnia stacjonarne. Dr n. med. Beata Penar-Zadarko
Sylabus : PSYCHOLOGIA ZDROWIA Nazwa Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot Psychologia zdrowia Wydział Medyczny, Instytut Pielęgniarstwa i Nauk o zdrowiu, Katedra i Zakład Zdrowia Publicznego Kod - Studia
Bardziej szczegółowoPROGRAM ZDROWOTNY Profilaktyka zaburzeń depresyjnych wśród młodzieży w wieku 16 17 lat
PROGRAM ZDROWOTNY Profilaktyka zaburzeń depresyjnych wśród młodzieży w wieku 16 17 lat zrealizowany w 2013 roku na zlecenie Urzędu Marszałkowskiego Województwa Lubelskiego, koordynowany przez Fundację
Bardziej szczegółowoPoczucie koherencji a depresyjność u osób z chorobą nowotworową Sense of coherence and depression in patients with neoplastic disease
PSYCHOGERIATRIA POLSKA 2010;7(3):91-98 artykuł oryginalny original article Poczucie koherencji a depresyjność u osób z chorobą nowotworową Sense of coherence and depression in patients with neoplastic
Bardziej szczegółowoWARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY MEDICAL UNIVERSITY OF W AR SA W
, WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY MEDICAL UNIVERSITY OF W AR SA W Zakład Farmacji Klinicznej i Opieki Farmaceutycznej Dep artment of Clinical Pharmacy and Pharmaceutical Care Kierownik/ Head: prof. dr.
Bardziej szczegółowoWyniki badań PBQ i MAAS wykonanych w lipcu-październiku 2015
Wyniki badań PBQ i MAAS wykonanych w lipcupaździerniku 2015 Autor projektu badawczego : Anna Dyduch Maroszek Projekt sfinansowany przez Polskie Towarzystwo Psychoterapii Psychoanalitycznej Projekt finansowany
Bardziej szczegółowoRaport zbiorczy z badań przeprowadzonych w LICEACH Porównanie wyników pre- i post-testów
Warszawa, dnia 25.07.2015 Dr Agata Zabłocka-Bursa Raport zbiorczy z badań przeprowadzonych w LCEACH Porównanie wyników pre- i post-testów Charakterystyka osób badanych Badanie przeprowadzono w klasach
Bardziej szczegółowonaliza sposobów odpowiedzi na stres zawodowy wśród pielęgniarek
P R A C A O R Y G I N A L N A Magdalena Śniegocka 1, Maciej Śniegocki 2 1 Akademia Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie Wydział Rehabilitacji, Zakład Podstaw Pielęgniarstwa 2 Uczelnia
Bardziej szczegółowoRodzice 6- i 7-latków o swoich dzieciach
Rodzice 6- i 7-latków o swoich dzieciach Dzieci w opinii rodziców czują się dobrze i są ogólnie zadowolone z życia, bez względu na to, czy poszły do szkoły, czy zerówki. Rodzice nie zaobserwowali różnic
Bardziej szczegółowoPorównanie jakości życia u chorych z zespołami depresyjnymi i białaczkami
Piotr Magiera, Miko/aj Majkowicz, Iwona Trzebiatowska, Krystyna de Walden-Ga/uszko Porównanie jakości życia u chorych z zespołami depresyjnymi i białaczkami Katedra i I Klinika Chorób Psychicznych AM w
Bardziej szczegółowoPOCZUCIE KOHERENCJI A POSTRZEGANIE RELACJI MIĘDZY WARUNKAMI PRACY, STRESEM I SAMOOCENĄ STANU ZDROWIA!
Alkoholizm i Narkomania 1//96 Instytut Medycyny Pracy im. prof. dr med. Jerzego Nofera w Łodzi POCZUCIE KOHERENCJI A POSTRZEGANIE RELACJI MIĘDZY WARUNKAMI PRACY, STRESEM I SAMOOCENĄ STANU ZDROWIA! WSTĘP
Bardziej szczegółowoZygfryd Juczyński Poczucie własnej skuteczności : teoria i pomiar. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Psychologica 4, 11-23
Zygfryd Juczyński Poczucie własnej skuteczności : teoria i pomiar Acta Universitatis Lodziensis. Folia Psychologica 4, 11-23 2000 ACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS FOLIA PSYCHOLOGICA 4, 2000 Z y g f r y d
Bardziej szczegółowoRola wsparcia w zmaganiu się z chorobą nowotworową
A R T Y K U Ł O R Y G I N A L N Y Izabella Michałowska-Wieczorek Instytut Centrum Zdrowia Matki Polki w Łodzi Rola wsparcia w zmaganiu się z chorobą nowotworową The role of support in coping with neoplastic
Bardziej szczegółowoKLIMAT BEZPIECZEŃSTWA A WYPADKOWOŚĆ NA PRZYKŁADZIE PRACOWNIKÓW STRAŻY GRANICZNEJ
KLIMAT BEZPIECZEŃSTWA A WYPADKOWOŚĆ NA PRZYKŁADZIE PRACOWNIKÓW STRAŻY GRANICZNEJ Izabela GABRYELEWICZ, Patryk KRUPA, Edward KOWAL Streszczenie: W artykule omówiono wpływ klimatu bezpieczeństwa pracy na
Bardziej szczegółowoPorównanie wyników grupy w odniesieniu do norm Test t dla jednej próby
Porównanie wyników grupy w odniesieniu do norm Test t dla jednej próby 1. Wstęp teoretyczny Prezentowane badanie dotyczy analizy wyników uzyskanych podczas badania grupy rodziców pod kątem wpływu ich przekonań
Bardziej szczegółowoInterakcja między wymaganiami w pracy, zasobami indywidualnymi i zasobami związanymi z pracą a wypalenie zawodowe i zaangażowanie w pracę
Zdrowie i choroba w kontekście funkcjonowania społecznego i zawodowego IX Ogólnopolska Konferencja Naukowa 24-26.05.2013 Interakcja między wymaganiami w pracy, zasobami indywidualnymi i zasobami związanymi
Bardziej szczegółowooczucie koherencji a radzenie sobie z chorobą u osób z rozpoznaniem raka płuca
P R A C A O R Y G I N A L N A Krystyna Kurowska, Katarzyna Weilandt Katedra i Zakład Pedagogiki i Dydaktyki Pielęgniarskiej Collegium Medicum w Bydgoszczy, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu P oczucie
Bardziej szczegółowoZróżnicowanie umieralności spowodowanej chorobami układu krążenia w Polsce w 2007 roku.
Zróżnicowanie umieralności spowodowanej chorobami układu krążenia w Polsce w 2007 roku. Objaśnienia. Materiałem badawczym były informacje zawarte w kartach zgonów, które przeniesione zostały na komputerowy
Bardziej szczegółowoOCENA SATYSFAKCJI ŻYCIOWEJ I SAMOPOCZUCIA PSYCHICZNEGO PACJENTÓW PRZED OPERACJĄ TĘTNIAKA AORTY
OCENA SATYSFAKCJI ŻYCIOWEJ I SAMOPOCZUCIA PSYCHICZNEGO PACJENTÓW PRZED OPERACJĄ TĘTNIAKA AORTY EVALUATION OF LIFE SATISFACTION AND PSYCHOLOGICAL WELL-BEING OF PATIENTS BEFORE SURGERY AORTIC ANEURYSM Emilia
Bardziej szczegółowoUdział cech osobowościowych i form religijności w radzeniu sobie ze stresem Badania empiryczne policjantów
RESOCJALIZACJA POLSKA Nr 3/2012 Kazimierz Franczak* Udział cech osobowościowych i form religijności w radzeniu sobie ze stresem Badania empiryczne policjantów Problematyka stresu zawodowego na stałe wpisała
Bardziej szczegółowoPoczucie koherencji a stan posiadanej wiedzy o schorzeniu u pacjentów po przebytym ostrym zespole wieńcowym
PRACA ORYGINALNA Folia Cardiologica Excerpta 2012, tom 7, nr 2, 78 83 Copyright 2012 Via Medica ISSN 1896 2475 Poczucie koherencji a stan posiadanej wiedzy o schorzeniu u pacjentów po przebytym ostrym
Bardziej szczegółowoCz. II. Metodologia prowadzonych badań. Rozdz. 1. Cele badawcze. Rozdz. 2. Metody i narzędzia badawcze. Celem badawczym niniejszego projektu jest:
Cz. II. Metodologia prowadzonych badań Rozdz. 1. Cele badawcze Celem badawczym niniejszego projektu jest: 1. Analiza zachowań zdrowotnych, składających się na styl życia Wrocławian: aktywność fizyczna,
Bardziej szczegółowoPoczucie koherencji a style radzenia sobie ze stresem: empiryczna analiza kierunku zależności 1
PRZEGLĄD PSYCHOLOGICZNY, 2001, TOM 44, Nr 3, 337-347 Poczucie koherencji a style radzenia sobie ze stresem: empiryczna analiza kierunku zależności 1 Irena Jelonkiewicz, Katarzyna Kosińska-Dec 2 Zakład
Bardziej szczegółowoTerapeutyczna rola wsparcia społecznego w okresie wczesnej, średniej i późnej dorosłości
Terapeutyczna rola wsparcia społecznego w okresie wczesnej, średniej i późnej dorosłości Ks. dr Paweł Brudek Katedra Psychologii Klinicznej Instytut Psychologii Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła
Bardziej szczegółowoOrientacja życiowa i poziom wsparcia wyznacznikiem zapotrzebowania rodzin na domową opieką hospicyjną
Współczesna Onkologia (2008) vol. 12; 10 (455 460) Celem badań było określenie poziomu poczucia koherencji (ang. sense of coherence SOC) oraz zakresu otrzymywanego wsparcia przez rodziny pacjentów będących
Bardziej szczegółowoANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 7 SECTIO D 2005
ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 7 SECTIO D 5 1 Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Białej Podlaskiej Instytut Pielęgniarstwa Higher State Vocational School
Bardziej szczegółowoPraca a zdrowie i umiejętności poznawcze pokolenia 50+ Iga Magda współpraca: Aneta Kiełczewska
Praca a zdrowie i umiejętności poznawcze pokolenia 50+ Iga Magda współpraca: Aneta Kiełczewska Projekt: Wsparcie realizacji badań panelowych osób w wieku 50 lat i więcej w międzynarodowym projekcie Survey
Bardziej szczegółowoPubliczna Szkoła Podstawowa nr 14 w Opolu. Edukacyjna Wartość Dodana
Publiczna Szkoła Podstawowa nr 14 w Opolu Edukacyjna Wartość Dodana rok szkolny 2014/2015 Edukacyjna Wartość Dodana (EWD) jest miarą efektywności nauczania dla szkoły i uczniów, którzy do danej placówki
Bardziej szczegółowoIle kosztuje stres w pracy?
dr Dorota Molek-Winiarska Katedra Zarządzania Kadrami 1 Ile kosztuje stres w pracy? 1 Czym jest stres? 2 2 BODŹCEM wywołuje określone emocje; REAKCJĄ na zaburzenie równowagi organizmu wywołuje szereg reakcji
Bardziej szczegółowoANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 326 SECTIO D 2005
ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 326 SECTIO D 2005 Akademia Wychowania Fizycznego w Krakowie University of Physical Education of Cracow EDWARD MLECZKO,
Bardziej szczegółowoDorota Molek-Winiarska, Katedra Zarządzania Kadrami
Dr Dorota Dr Molek-Winiarska Dorota Molek-Winiarska, Katedra Zarządzania Kadrami Katedra Zarządzania Kadrami CZYM JEST STRES? Czym jest stres? BODŹCEM wywołuje określone emocje; REAKCJĄ na zaburzenie równowagi
Bardziej szczegółowoSYLABUS/ OPIS PRZEDMIOTU
1. Nazwa przedmiotu w języku polskim SYLABUS/ OPIS PRZEDMIOTU Psychologia radzenia sobie ze stresem 2. Nazwa przedmiotu w języku angielskim Psychology of coping with stress 3. Jednostka prowadząca przedmiot
Bardziej szczegółowoStreszczenie Wstęp: Cel pracy:
Streszczenie Wstęp: Ocena bólu, który jest zjawiskiem bardzo złożonym z klinicznego punktu widzenia, stanowi jedno z istotnych wyzwań współczesnej medycyny. Rzetelne oszacowanie bólu ma podstawowe znaczenie
Bardziej szczegółowoStatystyka i Analiza Danych
Warsztaty Statystyka i Analiza Danych Gdańsk, 20-22 lutego 2014 Zastosowania analizy wariancji w opracowywaniu wyników badań empirycznych Janusz Wątroba StatSoft Polska Centrum Zastosowań Matematyki -
Bardziej szczegółowoSYTUACJA RODZINNA A POCZUCIE KOHERENCJI I PRZEKONANIE OWŁASNEJ SKUTECZNOŚCI MŁODZIEŻY PRZEBYWAJACEJ W PLACÓWKACH SOCJALIZACYJNYCH
ROCZNIKI PEDAGOGICZNE Tom 6(42), numer 4 2014 MAŁGORZATA SITARCZYK MATEUSZ ŁUKASIK SYTUACJA RODZINNA A POCZUCIE KOHERENCJI I PRZEKONANIE OWŁASNEJ SKUTECZNOŚCI MŁODZIEŻY PRZEBYWAJACEJ W PLACÓWKACH SOCJALIZACYJNYCH
Bardziej szczegółowoZaburzenia emocjonalne, behawioralne, poznawcze oraz jakość życia u dzieci i młodzieży z wrodzonym zakażeniem HIV STRESZCZENIE
Autor: Tytuł: Promotor: lek. Anna Zielińska Zaburzenia emocjonalne, behawioralne, poznawcze oraz jakość życia u dzieci i młodzieży z wrodzonym zakażeniem HIV dr hab. Anita Bryńska STRESZCZENIE WSTĘP: W
Bardziej szczegółowoKOMENDA GŁÓWNA PAŃSTWOWEJ STRAŻY POŻARNEJ BIURO SZKOLENIA
KOMENDA GŁÓWNA PAŃSTWOWEJ STRAŻY POŻARNEJ BIURO SZKOLENIA Program szkolenia doskonalącego dla strażaków jednostek ratowniczo-gaśniczych Państwowej Straży Pożarnej z zakresu zarządzania stresem oraz organizacji
Bardziej szczegółowoP: Czy studiujący i niestudiujący preferują inne sklepy internetowe?
2 Test niezależności chi-kwadrat stosuje się (między innymi) w celu sprawdzenia czy pomiędzy zmiennymi istnieje związek/zależność. Stosujemy go w sytuacji, kiedy zmienna zależna mierzona jest na skali
Bardziej szczegółowoDEPRESJA POROZMAWIAJMY O NIEJ. Spotkanie z rodzicami uczniów Szkoły Podstawowej Ciechanowiec, r.
DEPRESJA POROZMAWIAJMY O NIEJ Spotkanie z rodzicami uczniów Szkoły Podstawowej Ciechanowiec, 24.11.2017 r. 350 mln osób na świecie jest dotkniętych depresją. 12% Polaków ma obecnie objawy depresji, 16%
Bardziej szczegółowoRegresja logistyczna (LOGISTIC)
Zmienna zależna: Wybór opcji zachodniej w polityce zagranicznej (kodowana jako tak, 0 nie) Zmienne niezależne: wiedza o Unii Europejskiej (WIEDZA), zamieszkiwanie w regionie zachodnim (ZACH) lub wschodnim
Bardziej szczegółowoĆwiczenie: Wybrane zagadnienia z korelacji i regresji
Ćwiczenie: Wybrane zagadnienia z korelacji i regresji W statystyce stopień zależności między cechami można wyrazić wg następującej skali: Skala Stanisza r xy = 0 zmienne nie są skorelowane 0 < r xy 0,1
Bardziej szczegółowo