ZOOGEOGRAFIA. dr Karolina Bącela-Spychalska

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "ZOOGEOGRAFIA. dr Karolina Bącela-Spychalska"

Transkrypt

1 ZOOGEOGRAFIA dr Karolina Bącela-Spychalska

2 Dyspersja organizmów proces w którym gatunki utrzymują lub rozszerzają swoje zasięgi przyczyną dyspersji jest osłabianie konkurencji o zasoby środowiska organizmy posiadają adaptacje do wykorzystywania energii kinetycznej naturalnie występującej w środowisku

3 Dyspersja organizmów wewnątrzzasięgowa kolonizacyjna okresowa

4 Typologia dyspersji sposób przemieszczania typ zasięgu (kontynentalna, transkontynentalna) przyczyna przemieszczania (np. miejsce na rozród, zdobycie pokarmu, ucieczka przed konkurencją)

5 Mechanizmy dyspersji aktywne - lot Szlamnik Limosa lapponica w ciągu 7 dni i 9 godzin samica pokonała trasę km

6 Mechanizmy dyspersji aktywne - lot

7

8 Mechanizmy dyspersji aktywne - lot Zimują w Europie Zach. czajka zwyczajna

9 Zimują w Afryce Mechanizmy dyspersji aktywne - lot wilga zwyczajna bocian biały

10 Mechanizmy dyspersji aktywne - lot monarch Danaus plexippus do 4500 km

11 Mechanizmy dyspersji aktywne - lot monarch Danaus plexippus do 4500 km

12 Mechanizmy dyspersji aktywne środowisko wodne wędrówki ryb diadromiczne między wodami morskimi a śródlądowymi: - anadromiczna wędrówka rozrodcza z morza do wód słodkich, - katadromiczna wędrówka rozrodcza z wód słodkich do mórz, - amfidromiczna z morza do wód słodkich lub odwrotnie, ale nie w celu rozrodu, potamodromiczne tylko w obrębie śródlądowych wód słodkich, oceanodromiczne w obrębie morza, denatantne z prądem wody, kontranatantne przeciw prądowi wody, pionowe.

13 Mechanizmy dyspersji aktywne środowisko wodne węgorz europejski Anguilla anguilla

14 Mechanizmy dyspersji aktywne środowisko wodne węgorz europejski Anguilla anguilla

15 Mechanizmy dyspersji aktywne środowisko wodne węgorz europejski Anguilla anguilla

16 Mechanizmy dyspersji aktywne środowisko wodne łosoś atlantycki Salmo salar

17 Mechanizmy dyspersji aktywne wędrówki karibu

18 Mechanizmy dyspersji aktywne szerokim frontem skokowe

19 Mechanizmy dyspersji bierne z wykorzystaniem zwierząt (forezja) pchła Pulex irritans

20 Mechanizmy dyspersji bierne z wykorzystaniem zwierząt (forezja)

21 wiatrosiewność (anemochoria) Mechanizmy dyspersji bierne babie lato

22 wiatrosiewność (anemochoria) Mechanizmy dyspersji bierne

23 Mechanizmy dyspersji bierne przez wodę (hydrochoria) osobniki dorosłe / kolonie Physalia physalis Aurelia aurita Mnemiopsis leidyi

24 Mechanizmy dyspersji bierne przez wodę (hydrochoria) larwy / osobniki młodociane pływik - nauplius weliger - żeglarek actinula

25 Mechanizmy dyspersji aktywno - bierne Szarańcza wędrowna (Locusta migratoria)

26 Mechanizmy dyspersji aktywno - bierne Rusałka osetnik (Vanessa cardui)

27 Mechanizmy dyspersji aktywno - bierne Pacyfik czterodniowy połów aeroplanktonu: - nasiona 83 gatunków roślin gatunki zwierząt: gat. muchówek gat. błonkówek gat. pluskwiaków - motyle, chrząszcze, - inne stawonogi (pajęczaki)

28 Krok biologiczny - zmiany zasięgu zachodzą powoli - w przód i w tył

29 Naturalne zmiany zasięgów zwykle zachodzą rzadko w ludzkiej skali czasu są zwykle stosunkowo powolne i długotrwałe niezbyt łatwe do zaobserwowania Nie mają charakteru eksplozywnego! Nie stanowią zagrożenia dla lokalnych biocenoz!

30 Człowiek a zmiany zasięgów - synantropizacja - introdukcje - celowe - przypadkowe inwazje biologiczne

31 Człowiek a organizmy Topobionty gatunki rodzime - apobionty człowiek umożliwił ekspansję Antropobionty gatunki obcego pochodzenia - archeobionty gatunki zadomowione, przybyłe przed 1500 r. n.e. - kenobionty - gatunki zadomowione, przybyłe po1500 r. n.e.

32 Człowiek a zmiany zasięgów Gołąb skalny Columba livia

33 Człowiek a zmiany zasięgów Gołąb skalny Columba livia

34 Człowiek a zmiany zasięgów skowronek polny Alauda arvensis

35 Inwazje biologiczne szczur wędrowny Rattus norvegicus

36 Inwazje biologiczne Szczur wedrowny Rattus norvegicus

37 stonka ziemniaczana Leptinotarsa decemlineata

38 XVIII w.

39 1936

40

41

42 Gatunki obce w Polsce ponad 233 gatunki pasożyty wew. (4%) wodne 44% lądowe 52% 1999 r

43 Gatunki obce w Polsce dziś 1220

Co to jest zoogeografia? Nauka zajmująca się geograficznym rozmieszczeniem gatunków zwierząt na kuli ziemskiej

Co to jest zoogeografia? Nauka zajmująca się geograficznym rozmieszczeniem gatunków zwierząt na kuli ziemskiej ZOOGEOGRAFIA prof. dr hab. Michał Grabowski michal.grabowski@biol.uni.lodz.pl dr hab. Karolina Bącela-Spychalska, prof. UŁ karolina.bacela@biol.uni.lodz.pl Co to jest zoogeografia? Nauka zajmująca się

Bardziej szczegółowo

Inwazje biologiczne. Karolina Bacela-Spychalska Katedra Zoologii Bezkręgowców i Hydrobiologii

Inwazje biologiczne. Karolina Bacela-Spychalska Katedra Zoologii Bezkręgowców i Hydrobiologii Inwazje biologiczne Karolina Bacela-Spychalska Katedra Zoologii Bezkręgowców i Hydrobiologii Biogeografia nauka zajmująca się przestrzennym rozmieszczeniem różnorodności biologicznej (gatunków i biocenoz)

Bardziej szczegółowo

Obce gatunki ryb w jeziorach lobeliowych

Obce gatunki ryb w jeziorach lobeliowych Projekt jest finansowany ze środków Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego 2009 2014 w ramach Funduszu Małych Grantów dla Programu Operacyjnego PL02 Ochrona Różnorodności Biologicznej

Bardziej szczegółowo

Biologiczne wymagania ryb jako wytyczne projektowania urządzeń służących ich migracji

Biologiczne wymagania ryb jako wytyczne projektowania urządzeń służących ich migracji Biologiczne wymagania ryb jako wytyczne projektowania urządzeń służących ich migracji Wiesław Wiśniewolski Instytut Rybactwa Śródlądowego im. S. Sakowicza Zakład Rybactwa Rzecznego w Żabieńcu Na początek

Bardziej szczegółowo

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 13 kwietnia 2010 r.

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 13 kwietnia 2010 r. Dziennik Ustaw Nr 77 6591 Poz. 510 510 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 13 kwietnia 2010 r. w sprawie siedlisk przyrodniczych oraz gatunków będących przedmiotem zainteresowania Wspólnoty, a

Bardziej szczegółowo

DYREKTYWA RADY 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory

DYREKTYWA RADY 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory NATURA 2000 ochrony 5 ostoi Natura 2000 wyznaczonych na obszarach morskich w województwie zachodniopomorskim, a współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach działania

Bardziej szczegółowo

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 13 kwietnia 2010 r.

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 13 kwietnia 2010 r. Dz.U.2010.77.510 2012.10.05 zm. Dz.U.2012.1041 1 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA z dnia 13 kwietnia 2010 r. w sprawie siedlisk przyrodniczych oraz gatunków będących przedmiotem zainteresowania Wspólnoty,

Bardziej szczegółowo

Atlas ryb, podręcznik biologii ryb, mapa świata i Europy, mapa Polski z oznaczonymi zaporami na rzekach.

Atlas ryb, podręcznik biologii ryb, mapa świata i Europy, mapa Polski z oznaczonymi zaporami na rzekach. 1. Cele lekcji a) Wiadomości wie, jak rozmnażają się ryby, zna charakterystyczne gatunki ryb, które odbywają wędrówki na tarło, zna powód, dla którego ryby poszukują odpowiedniego miejsca na tarło, wie,

Bardziej szczegółowo

Gatunki obce wprowadzenie. Wojciech Solarz Instytut Ochrony Przyrody PAN Kraków solarz@iop.krakow.pl

Gatunki obce wprowadzenie. Wojciech Solarz Instytut Ochrony Przyrody PAN Kraków solarz@iop.krakow.pl Gatunki obce wprowadzenie Wojciech Solarz Instytut Ochrony Przyrody PAN Kraków solarz@iop.krakow.pl Gatunki obce = problemy inwazyjny obcy introdukowany nierodzimy egzotyczny diafit naturalizowany aklimatyzowany

Bardziej szczegółowo

Znaczenie zadrzewień śródpolnych dla ochrony różnorodności biologicznej krajobrazu rolniczego. Krzysztof Kujawa

Znaczenie zadrzewień śródpolnych dla ochrony różnorodności biologicznej krajobrazu rolniczego. Krzysztof Kujawa Znaczenie zadrzewień śródpolnych dla ochrony różnorodności biologicznej krajobrazu rolniczego Krzysztof Kujawa Różnorodność biologiczna Zróżnicowanie wszystkich żywych organizmów występujących na Ziemi

Bardziej szczegółowo

Nie wchodzić-trwa metamorfoza Nowy wygląd-nowe życie

Nie wchodzić-trwa metamorfoza Nowy wygląd-nowe życie Nie wchodzić-trwa metamorfoza Nowy wygląd-nowe życie Co to jest metamorfoza? Metamorfoza proces charakteryzujący się znacznymi zmianami w formie lub strukturze organizmu. Rodzaje przeobrażeń Ametabolia

Bardziej szczegółowo

KARTA KURSU. Biogeography. Kod Punktacja ECTS* 3

KARTA KURSU. Biogeography. Kod Punktacja ECTS* 3 KARTA KURSU Nazwa Nazwa w j. ang. Biogeografia Biogeography Kod Punktacja ECTS* 3 Koordynator Prof. UP dr hab. Mieczysław Mazur Zespół dydaktyczny Prof. UP dr hab. Mieczysław Mazur Dr Marcin Woch Opis

Bardziej szczegółowo

Założenia udrażniania rzecznych korytarzy ekologicznych w skali kraju oraz w skali regionu wodnego

Założenia udrażniania rzecznych korytarzy ekologicznych w skali kraju oraz w skali regionu wodnego Założenia udrażniania rzecznych korytarzy ekologicznych w skali kraju oraz w skali regionu wodnego mgr inż. Piotr Sobieszczyk mgr inż. Anna Sławińska Korytarz ekologiczny obszar umożliwiający migrację

Bardziej szczegółowo

Monitoring objawów drożności przebudowanych zapór na dopływach Raby (listopad 2017)

Monitoring objawów drożności przebudowanych zapór na dopływach Raby (listopad 2017) Monitoring objawów drożności przebudowanych zapór na dopływach Raby (listopad 2017) WSTĘP Dzierżawcy obwodu rybackiego rzeki Raby, obejmującego dopływy: potok Krzczonówka i potok Trzebuńka, od wielu lat

Bardziej szczegółowo

Gospodarka rybacka w jeziorach lobeliowych

Gospodarka rybacka w jeziorach lobeliowych Projekt jest finansowany ze środków Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego 2009 2014 w ramach Funduszu Małych Grantów dla Programu Operacyjnego PL02 Ochrona Różnorodności Biologicznej

Bardziej szczegółowo

Gatunki obce problemem ogólnoświatowym

Gatunki obce problemem ogólnoświatowym Gatunki obce problemem ogólnoświatowym Konwencja o ochronie różnorodności biologicznej Szczyt Ziemi, Rio de Janeiro, 1992 Europejska strategia dotycząca inwazyjnych gatunków obcych Konwencja Berneńska,

Bardziej szczegółowo

Chrońmy owady! http://gallery.photo.net/photo/4318247-md.jpg

Chrońmy owady! http://gallery.photo.net/photo/4318247-md.jpg Chrońmy owady! http://gallery.photo.net/photo/4318247-md.jpg Systematyka Królestwo: zwierzęta Podkrólestwo: tkankowce Typ: stawonogi Gromada: owady (Insecta) Systematyka Królestwo: zwierzęta Podkrólestwo:

Bardziej szczegółowo

Pasożyty sandacza i dorsza z Zatoki Pomorskiej chorobotwórczość i wpływ na kondycję ryb. Monika Legierko, Klaudia Górecka

Pasożyty sandacza i dorsza z Zatoki Pomorskiej chorobotwórczość i wpływ na kondycję ryb. Monika Legierko, Klaudia Górecka Pasożyty sandacza i dorsza z Zatoki Pomorskiej chorobotwórczość i wpływ na kondycję ryb Monika Legierko, Klaudia Górecka Sandacz (Sander lucioperca L.) jest jedną z ważniejszych ryb użytkowych występującą

Bardziej szczegółowo

Inwazje biologiczne w środowiskach słodkowodnych

Inwazje biologiczne w środowiskach słodkowodnych Inwazje biologiczne w środowiskach słodkowodnych Wybrane zagadnienia Skrypt dla studentów studiów I i II stopnia na kierunkach biologia i ochrona środowiska NR 154 Włodzimierz Serafiński, Małgorzata Strzelec,

Bardziej szczegółowo

Wyniki monitoringu połowowego okoni (Perca fluviatilis L., 1758) w Zatoce Pomorskiej w latach dr inż. Sebastian Król

Wyniki monitoringu połowowego okoni (Perca fluviatilis L., 1758) w Zatoce Pomorskiej w latach dr inż. Sebastian Król Wyniki monitoringu połowowego okoni (Perca fluviatilis L., 1758) w Zatoce Pomorskiej w latach 211 214 dr inż. Sebastian Król 1 Okoń (Perca fluviatilis L., 1758) DANE BIOLOGICZNE: długość 2-35 cm, maksymalnie

Bardziej szczegółowo

Mechanizmy obronne przed drapieżnikami

Mechanizmy obronne przed drapieżnikami Drapieżnictwo może być istotnym czynnikiem selekcyjnym Mechanizmy obronne przed drapieżnikami M. Ślusarczyk Drapieżnictwo może zmniejszać dostosowanie organizmów Bezpośrednio - eliminując osobniki lub

Bardziej szczegółowo

Wyk. 2 Ekologia behawioralna

Wyk. 2 Ekologia behawioralna Wyk. 2 Ekologia behawioralna Be or not to be? How be to be? Pytania o zachowanie Dlaczego to zachowanie wyewoluowało? Gody przed kopulacją Życie samotnie lub w grupie Pieśni ptaków składają się z gwizdów

Bardziej szczegółowo

POPRAWKI PL Zjednoczona w różnorodności PL 2013/0307(COD) Projekt opinii Catherine Bearder (PE v01-00)

POPRAWKI PL Zjednoczona w różnorodności PL 2013/0307(COD) Projekt opinii Catherine Bearder (PE v01-00) PARLAMENT EUROPEJSKI 2009-2014 Komisja Handlu Międzynarodowego 19.12.2013 2013/0307(COD) POPRAWKI 17-30 Projekt opinii Catherine Bearder (PE524.661v01-00) w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu

Bardziej szczegółowo

Przedmioty podstawowe. Przedmioty kierunkowe. Przedmioty specjalnościowe - Analityka i toksykologia środowiska

Przedmioty podstawowe. Przedmioty kierunkowe. Przedmioty specjalnościowe - Analityka i toksykologia środowiska specjalność: Analityka i toksykologia środowiska I rok II rok Wymiar godzin 1. 2. 3. 4. podstawowe kierunkowe 78 Przedmioty specjalnościowe - Analityka i toksykologia środowiska specjalnościowe 504 9 Organizmy

Bardziej szczegółowo

ROLA BIORÓŻNORODNOŚCI W SIECI POKARMOWEJ autor: Magdalena Szewczyk

ROLA BIORÓŻNORODNOŚCI W SIECI POKARMOWEJ autor: Magdalena Szewczyk ROLA BIORÓŻNORODNOŚCI W SIECI POKARMOWEJ autor: Magdalena Szewczyk Cel zajęć: Cele operacyjne: Uczeń: potrafi stworzyć sieć troficzną i łańcuch pokarmowy, umie powiązać ze sobą różne elementy środowiska,znaleźć

Bardziej szczegółowo

Przedmioty podstawowe. Przedmioty kierunkowe. Przedmioty specjalnościowe - Analityka i toksykologia środowiska

Przedmioty podstawowe. Przedmioty kierunkowe. Przedmioty specjalnościowe - Analityka i toksykologia środowiska specjalność: Analityka i toksykologia środowiska I rok II rok Wymiar godzin 1. 2. 3. 4. podstawowe kierunkowe 124 Przedmioty specjalnościowe - Analityka i toksykologia środowiska specjalnościowe 866 9

Bardziej szczegółowo

Przedmioty podstawowe. Przedmioty kierunkowe. Przedmioty specjalnościowe - Analityka i toksykologia środowiska

Przedmioty podstawowe. Przedmioty kierunkowe. Przedmioty specjalnościowe - Analityka i toksykologia środowiska specjalność: Analityka i toksykologia środowiska I 1. 2. 3. podstawowe kierunkowe 124 Przedmioty specjalnościowe - Analityka i toksykologia środowiska specjalnościowe 796 8 Organizmy modelowe w badaniach

Bardziej szczegółowo

Fauna Rudniańskiego Parku Krajobrazowego: Podsumowanie inwentaryzacji Zagrożenia Działania ochronne. Karolina Wieczorek

Fauna Rudniańskiego Parku Krajobrazowego: Podsumowanie inwentaryzacji Zagrożenia Działania ochronne. Karolina Wieczorek Fauna Rudniańskiego Parku Krajobrazowego: Podsumowanie inwentaryzacji Zagrożenia Działania ochronne Karolina Wieczorek Wyniki inwentaryzacji i waloryzacji fauny Rudniańskiego PK Grupa liczba gatunków:

Bardziej szczegółowo

Przedmioty podstawowe. Przedmioty kierunkowe. Przedmioty specjalnościowe - Analityka i toksykologia środowiska

Przedmioty podstawowe. Przedmioty kierunkowe. Przedmioty specjalnościowe - Analityka i toksykologia środowiska specjalność: Analityka i toksykologia środowiska 1. 2. 3. 4. w. w. w. w. aud. lab. Przedmioty specjalnościowe - Analityka i toksykologia środowiska 8 Organizmy modelowe w badaniach toksykologicznych 10

Bardziej szczegółowo

Rybactwo w jeziorach lobeliowych

Rybactwo w jeziorach lobeliowych Projekt jest finansowany ze środków Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego 2009 2014 w ramach Funduszu Małych Grantów dla Programu Operacyjnego PL02 Ochrona Różnorodności Biologicznej

Bardziej szczegółowo

MAŁOPOLSKI KONKURS BIOLOGICZNY W ROKU SZKOLNYM 2018/2019

MAŁOPOLSKI KONKURS BIOLOGICZNY W ROKU SZKOLNYM 2018/2019 MAŁOPOLSKI KONKURS BIOLOGICZNY W ROKU SZKOLNYM 08/09 dla uczniów dotychczasowych gimnazjów i klas dotychczasowych gimnazjów prowadzonych w szkołach innego typu KLUCZ ODPOWIEDZI Etap rejonowy Suma punktów

Bardziej szczegółowo

Polityka Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska wobec inwestycji infrastrukturalnych

Polityka Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska wobec inwestycji infrastrukturalnych Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Olsztynie Maria Mellin Polityka Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska wobec inwestycji infrastrukturalnych Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Olsztynie

Bardziej szczegółowo

WYPOSAŻENIE TERENOWE ODKRYWCY PRZYRODY

WYPOSAŻENIE TERENOWE ODKRYWCY PRZYRODY WYPOSAŻENIE TERENOWE ODKRYWCY PRZYRODY ODPOWIEDNIA ODZIEŻ - OBUWIE SPORTOWE - WYGODNE UBRANIE WIERZCHNIE, PRZYSTOSOWANE DO WARUNKÓW POGODOWYCH I TERENOWYCH. - OKRYCIE GŁOWY - WYGODNA TORBA Zabezpieczenie

Bardziej szczegółowo

Uczeń: wiedzy biologicznej nauki wymienia cechy organizmów żywych. podaje funkcje poszczególnych organelli. wyjaśnia, czym zajmuje się systematyka

Uczeń: wiedzy biologicznej nauki wymienia cechy organizmów żywych. podaje funkcje poszczególnych organelli. wyjaśnia, czym zajmuje się systematyka Dział programu I. Biologia nauka o życiu Temat 1. Biologia jako nauka Poziom wymagań Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: określa przedmiot źródła

Bardziej szczegółowo

Ekologiczna ścieżka edukacyjna

Ekologiczna ścieżka edukacyjna Ekologiczna ścieżka edukacyjna Lp. Treści ogólne Treści szczegółowe Osiągnięcia przedmiot klasa 1. Ekonomiczne i społeczne aspekty Uczeń potrafi: związków między człowiekiem i jego działalnością a środowiskiem.wartość

Bardziej szczegółowo

Bioróżnorodność a organizmy inwazyjne

Bioróżnorodność a organizmy inwazyjne TEMAT LEKCJI: TEMAT LEKCJI: Bioróżnorodność a organizmy inwazyjne AUTOR: PRZEDMIOT: Biologia (druga klasa technikum; scenariusz może być realizowany w ramach zajęć pozalekcyjnych) CZAS TRWANIA: 90 minut

Bardziej szczegółowo

Ryby i ich środowisko

Ryby i ich środowisko Ryby i ich środowisko Ryby: 25 000 gatunków 58% - morskie 41% - słodkowodne 1% - dwuśrodowiskowe Środowisko wodne w porównaniu z lądowym Niski i zmienny poziom tlenu możliwy niedobór Duża pojemność cieplna

Bardziej szczegółowo

Przedmioty podstawowe. Przedmioty kierunkowe. Przedmioty specjalnościowe - Analityka i toksykologia środowiska

Przedmioty podstawowe. Przedmioty kierunkowe. Przedmioty specjalnościowe - Analityka i toksykologia środowiska specjalność: Analityka i toksykologia środowiska I 1. 2. 3. podstawowe kierunkowe 1 Przedmioty specjalnościowe - Analityka i toksykologia środowiska specjalnościowe 556 11 Analityka substancji toksycznych

Bardziej szczegółowo

kierunek: Ochrona Środowiska studia niestacjonarne II stopnia realizacja od roku akad. 2017/2018 ECTS w semestrze Przedmioty podstawowe

kierunek: Ochrona Środowiska studia niestacjonarne II stopnia realizacja od roku akad. 2017/2018 ECTS w semestrze Przedmioty podstawowe specjalność: Analityka i toksykologia środowiska I podstawowe kierunkowe 110 Przedmioty specjalnościowe - Analityka i toksykologia środowiska specjalnościowe 344 11 Analityka substancji toksycznych w środowisku

Bardziej szczegółowo

RÓŻNORODNOŚĆ BIOSFERY WBNZ 845

RÓŻNORODNOŚĆ BIOSFERY WBNZ 845 RÓŻNORODNOŚĆ BIOSFERY WBNZ 845 (Biogeografia ekologiczna i ewolucyjna) WYKŁAD 1 January Weiner INOŚ ORGANIZACJA KURSU OK. 15 SPOTKAŃ: WYKŁADY OBECNOŚĆ NIE JEST OBOWIĄZKOWA, ALE ZALECANA JEDNO ZADANIE DOMOWE

Bardziej szczegółowo

Zwalczanie stonki ziemniaczanej: czym grozi obecność tego szkodnika

Zwalczanie stonki ziemniaczanej: czym grozi obecność tego szkodnika .pl https://www..pl Zwalczanie stonki ziemniaczanej: czym grozi obecność tego szkodnika Autor: Karol Bogacz Data: 15 czerwca 2017 Stonka to szkodnik, który stał się już legendą. Nie ma praktycznie plantacji,

Bardziej szczegółowo

FINANSOWANIE ZE ŚRODKÓW UNIJNYCH ZWALCZANIE GATUNKÓW INWAZYJNYCH. 14 października 2015 r.

FINANSOWANIE ZE ŚRODKÓW UNIJNYCH ZWALCZANIE GATUNKÓW INWAZYJNYCH. 14 października 2015 r. FINANSOWANIE ZE ŚRODKÓW UNIJNYCH DZIAŁAŃ MAJĄCYCH NA CELU ZWALCZANIE GATUNKÓW INWAZYJNYCH 14 października 2015 r. Finansowanie projektów Możliwe finansowanie ze środków unijnych w ramach: Programu Operacyjnego

Bardziej szczegółowo

O energetyce wodnej, jak według mnie wpływa na środowisko

O energetyce wodnej, jak według mnie wpływa na środowisko Tutoring Gedanensis Tutoring Gedanensis 3(1) 65-69 (2018) ISSN 2451-1862 O energetyce wodnej, jak według mnie wpływa na środowisko Natalia Anna Miernik Uniwersytet Gdański, Wydział Oceanografii i Geografii,

Bardziej szczegółowo

Typy pustyń: 1. Kamienista (wsch. Tien-Szan) 2. Żwirowa (Mongolska) 3. Piaszczysta (pn. Sahara) 4. Pylasta (Szatt al- Dżarid) (1) (2) (3) (4)

Typy pustyń: 1. Kamienista (wsch. Tien-Szan) 2. Żwirowa (Mongolska) 3. Piaszczysta (pn. Sahara) 4. Pylasta (Szatt al- Dżarid) (1) (2) (3) (4) Pustynia teren o znacznej powierzchni, pozbawiony zwartej szaty roślinnej wskutek małej ilości opadów i przynajmniej okresowo wysokich temperatur powietrza, co sprawia, że parowanie przewyższa ilość opadów.

Bardziej szczegółowo

KARTA ODPOWIEDZI konkurs biologiczny ETAP WOJEWÓDZKI B A B D B C C B B A B B D C D B B B

KARTA ODPOWIEDZI konkurs biologiczny ETAP WOJEWÓDZKI B A B D B C C B B A B B D C D B B B KARTA ODPOWIEDZI konkurs biologiczny ETAP WOJEWÓDZKI zadanie 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 B A B D B C C B B A B B D C D B B B poprawna odpowiedź Nr zad. W zadaniach 1-18 za każdą poprawną

Bardziej szczegółowo

WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ROŚLIN I NASIENNICTWA w Warszawie ODDZIAŁ w PRZYSUSZE

WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ROŚLIN I NASIENNICTWA w Warszawie ODDZIAŁ w PRZYSUSZE WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ROŚLIN I NASIENNICTWA w Warszawie ODDZIAŁ w PRZYSUSZE OPS.7122.2.7.2018 Przysucha, 19 kwietnia 2018r Urząd Gminy i Miasta Urzędy Gmin - wszystkie - Komunikaty o zagrożeniu

Bardziej szczegółowo

Konkurencja. wykład 4 Konkurencja a zespół organizmów

Konkurencja. wykład 4 Konkurencja a zespół organizmów Konkurencja wykład 4 Konkurencja a zespół organizmów Zespół organizmów Zbiór gatunków (populacji) wykorzystujących tę samą przestrzeń w tym samym czasie wszystkie gatunki na danym obszarze uwarunkowania

Bardziej szczegółowo

Zarządzanie wodami opadowymi w Warszawie z punktu widzenia rzeki Wisły i jej dorzecza

Zarządzanie wodami opadowymi w Warszawie z punktu widzenia rzeki Wisły i jej dorzecza Zarządzanie wodami opadowymi w Warszawie z punktu widzenia rzeki Wisły i jej dorzecza Przemysław Nawrocki Fundacja WWF Polska Warsztaty WYKORZYSTANIE ZIELONEJ INFRASTRUKTURY W ZAGOSPODAROWANIU WÓD OPADOWYCH,

Bardziej szczegółowo

Zmiany klimatu a ekspansje zwierząt i patogenów odzwierzęcych

Zmiany klimatu a ekspansje zwierząt i patogenów odzwierzęcych Zmiany klimatu a ekspansje zwierząt i patogenów odzwierzęcych Postępujące zmiany klimatyczne są uważane za największe zagrożenie dla różnorodności biologicznej na świecie. Szybko wzrastające temperatury

Bardziej szczegółowo

2. Zarys klasyfikacji taksonomicznej ryb naszych wód 13

2. Zarys klasyfikacji taksonomicznej ryb naszych wód 13 Spis treści Wstęp 7 1. Historia ryb 9 2. Zarys klasyfikacji taksonomicznej ryb naszych wód 13 3. Fragmenty z życia ryb 23 3.1. Rozród ryb 23 3.2. Odżywianie się i wzrost ryb 27 3.3. Wędrówki ryb 36 4.

Bardziej szczegółowo

Przedmiotowe zasady oceniania wymagania na poszczególne oceny szkolne Klasa 6

Przedmiotowe zasady oceniania wymagania na poszczególne oceny szkolne Klasa 6 1 Przedmiotowe zasady oceniania wymagania na poszczególne oceny szkolne Klasa 6 1. Ogólna charakterystyka zwierząt 2. Tkanki zwierzęce nabłonkowa i łączna 3. Tkanki zwierzęce mięśniowa i nerwowa 4. Charakterystyka,

Bardziej szczegółowo

Jak zwierzęta spędzają zimę. dr Marek Guzik

Jak zwierzęta spędzają zimę. dr Marek Guzik Jak zwierzęta spędzają zimę dr Marek Guzik Anabioza stan życia utajonego stan krańcowego obniżenia aktywności życiowej organizmu, zwykle w odpowiedzi na niekorzystne warunki środowiska naturalnego. Wiele

Bardziej szczegółowo

Ekologia i ochrona środowiska Wykład II

Ekologia i ochrona środowiska Wykład II Ekologia i ochrona środowiska Wykład II Zagadnienia: * Co to jest róŝnorodność biologiczna (RB)? * Ile gatunków Ŝyje na Ziemi? * Od czego zaleŝy rozmieszczenie gatunków? * Czy RB jest zagroŝona? * Co współcześnie

Bardziej szczegółowo

POLSKI SYSTEM ZARYBIANIA WÓD PUBLICZNYCH

POLSKI SYSTEM ZARYBIANIA WÓD PUBLICZNYCH POLSKI SYSTEM ZARYBIANIA WÓD PUBLICZNYCH PODZIAŁ WÓD PUBLICZNYCH 1. Wody morza terytorialnego, morskie wody wewnętrzne, śródlądowe wody powierzchniowe płynące są własnością Skarbu Państwa. Są to wody publiczne

Bardziej szczegółowo

Samica nietoperza zwykle rodzi: 1. 10-15 młodych 2. 1-2 młodych 3. 3-5 młodych

Samica nietoperza zwykle rodzi: 1. 10-15 młodych 2. 1-2 młodych 3. 3-5 młodych Samica nietoperza zwykle rodzi: 1. 10-15 młodych 2. 1-2 młodych 3. 3-5 młodych Odpowiedź nr 2. Samice wychowujące młode żyją zwykle: 1. wspólnie (samica i samiec) 2. samotnie (samice) 3. w grupach, tzw.

Bardziej szczegółowo

PLAN METODYCZNY LEKCJI

PLAN METODYCZNY LEKCJI PLAN METODYCZNY LEKCJI Data: 24. 0 2014 r. Klasa: VI b Przedmiot: przyroda Czas trwania lekcji: 45 minut Nauczyciel: mgr Iwona Gładyś Temat lekcji: Jakie jest znaczenie owadów w przyrodzie i w życiu człowieka?

Bardziej szczegółowo

Przyczyny zmniejszania się populacji pszczół i owadów dziko zapylających w Unii Europejskiej i w Polsce

Przyczyny zmniejszania się populacji pszczół i owadów dziko zapylających w Unii Europejskiej i w Polsce Przyczyny zmniejszania się populacji pszczół i owadów dziko zapylających w Unii Europejskiej i w Polsce Konferencja pn. Ochrona owadów zapylających warunkiem zachowania ekosystemów i produkcji żywności

Bardziej szczegółowo

Dyrektywa Siedliskowa NATURA 2000. Dyrektywa Ptasia N2K - UE. N2K w Polsce. N2K w Polsce

Dyrektywa Siedliskowa NATURA 2000. Dyrektywa Ptasia N2K - UE. N2K w Polsce. N2K w Polsce NATURA 2000 Dyrektywa Siedliskowa Sieć obszarów chronionych na terenie Unii Europejskiej Celem wyznaczania jest ochrona cennych, pod względem przyrodniczym i zagrożonych, składników różnorodności biologicznej.

Bardziej szczegółowo

Mazowiecka dolina Wisły

Mazowiecka dolina Wisły Cykl wykładów i wycieczek Świat zwierząt doliny Wisły Mazowiecka dolina Wisły Jerzy Romanowski Jerzy Romanowski Centrum Badań Ekologicznych PAN w Dziekanowie Leśnym Wydział Biologii i Nauk o Środowisku

Bardziej szczegółowo

Sowy. Przygotowała Zuzia Górska

Sowy. Przygotowała Zuzia Górska Sowy Przygotowała Zuzia Górska Puchacz Długość ciała (wraz z dziobem i ogonem): 60 78 cm Długość ogona: 23 29 cm Rozpiętość skrzydeł: 155 180 cm Waga: 1,6 2,8 kg samce; 2,3 4,2 kg samice Liczba jaj: 2

Bardziej szczegółowo

Genetyka populacji. Analiza Trwałości Populacji

Genetyka populacji. Analiza Trwałości Populacji Genetyka populacji Analiza Trwałości Populacji Analiza Trwałości Populacji Ocena Środowiska i Trwałości Populacji- PHVA to wielostronne opracowanie przygotowywane na ogół podczas tworzenia planu ochrony

Bardziej szczegółowo

RÓŻNORODNOŚĆ BIOSFERY WBNZ 845

RÓŻNORODNOŚĆ BIOSFERY WBNZ 845 RÓŻNORODNOŚĆ BIOSFERY WBNZ 845 (Biogeografia ekologiczna i ewolucyjna) WYKŁAD 1 January Weiner INOŚ ORGANIZACJA KURSU OK. 15 SPOTKAŃ: WYKŁADY OBECNOŚĆ NIE JEST OBOWIĄZKOWA, ALE ZALECANA JEDNO ZADANIE DOMOWE

Bardziej szczegółowo

POLSKI ZWIĄZEK WĘDKARSKI OKRĘG W GDAŃSKU

POLSKI ZWIĄZEK WĘDKARSKI OKRĘG W GDAŃSKU POLSKI ZWIĄZEK WĘDKARSKI OKRĘG W GDAŃSKU Pytania - Konkurs Wiedzy Wędkarskiej i Ekologicznej PZW - 2018 1 Regulamin Amatorskiego Połowu Ryb PZW jest zbiorem: a zaleceń postępowania etycznego wędkarza,

Bardziej szczegółowo

Uczenie się biologii wymaga dobrej organizacji pracy Sposoby odżywiania się organizmów

Uczenie się biologii wymaga dobrej organizacji pracy Sposoby odżywiania się organizmów Temat Uczenie się biologii wymaga dobrej organizacji pracy Sposoby odżywiania się Sposoby oddychania Sposoby rozmnażania się Bakterie a wirusy Protisty Glony przedstawiciele trzech królestw Wymagania na

Bardziej szczegółowo

X EDYCJA OGÓLNOPOLSKIEGO KONKURSU POZNAJEMY PARKI KRAJOBRAZOWE POLSKI ETAP III

X EDYCJA OGÓLNOPOLSKIEGO KONKURSU POZNAJEMY PARKI KRAJOBRAZOWE POLSKI ETAP III Jeleń, dn.13.01.2011r. X EDYCJA OGÓLNOPOLSKIEGO KONKURSU POZNAJEMY PARKI KRAJOBRAZOWE POLSKI ETAP III Imię i nazwisko: Szkoła: 1. Która z podanych roślin zielnych nie jest objęta ochroną? a. Konwalia majowa

Bardziej szczegółowo

Komensalizm. To współżycie organizmów różnogatunkowych, które korzystają ze wspólnego pożywienia i nie szkodzą sobie wzajemnie

Komensalizm. To współżycie organizmów różnogatunkowych, które korzystają ze wspólnego pożywienia i nie szkodzą sobie wzajemnie Komensalizm To współżycie organizmów różnogatunkowych, które korzystają ze wspólnego pożywienia i nie szkodzą sobie wzajemnie Mutualizm Forma współżycia, w której obaj partnerzy odnoszą korzyści, a ze

Bardziej szczegółowo

Zrównoważona turystyka i ekstensywne rolnictwo dla rezerwatu przyrody Beka

Zrównoważona turystyka i ekstensywne rolnictwo dla rezerwatu przyrody Beka Zrównoważona turystyka i ekstensywne rolnictwo dla rezerwatu przyrody Beka 1 W KRAINIE PTAKÓW BEKI PTAKI SIEWKOWE ŁĄK I PASTWISK Niska roślinność podmokłych łąk i pastwisk stanowi doskonałe siedlisko lęgowe

Bardziej szczegółowo

Aktualne i planowane zmiany w przepisach prawnych dotyczących rybactwa śródlądowego

Aktualne i planowane zmiany w przepisach prawnych dotyczących rybactwa śródlądowego Aktualne i planowane zmiany w przepisach prawnych dotyczących rybactwa śródlądowego Tomasz Michałowski Wydział Rolnictwa i Rybactwa II Seminarium Racjonalna gospodarka rybacka w świetle nowych uwarunkowań

Bardziej szczegółowo

Ramowa Dyrektywa Wodna cele i zadania. Olsztyn, 14.04.2010r.

Ramowa Dyrektywa Wodna cele i zadania. Olsztyn, 14.04.2010r. Ramowa Dyrektywa Wodna cele i zadania Olsztyn, 14.04.2010r. Ramowa Dyrektywa Wodna Dyrektywa 2000/60/EC Parlamentu Europejskiego i Rady Wspólnoty Europejskiej Celem Dyrektywy jest ustalenie ram dla ochrony

Bardziej szczegółowo

Pomorski Program Edukacji Morskiej

Pomorski Program Edukacji Morskiej Pomorski Program Edukacji Morskiej Skarby Bałtyku Fauna Morza Bałtyckiego Ryby morskie Morza Bałtyckiego Co to jest ryba? Ryby tradycyjna nazwa zmiennocieplnych kręgowców wodnych oddychających skrzelami,

Bardziej szczegółowo

RAMOWY PROGRAM NAUCZANIA ZAJĘĆ UNIWERSALNYCH PROFIL PRZYRODNICZY

RAMOWY PROGRAM NAUCZANIA ZAJĘĆ UNIWERSALNYCH PROFIL PRZYRODNICZY RAMOWY PROGRAM NAUCZANIA ZAJĘĆ UNIWERSALNYCH PROFIL PRZYRODNICZY 1. Profil przyrodniczy 2. Wymiar godzin w semestrze: 24 godziny 3. Idea programu: Zasadniczą ideą programu jest uwrażliwienie młodzieży

Bardziej szczegółowo

MIGRACJE W ŚWIECIE MOTYLI

MIGRACJE W ŚWIECIE MOTYLI Wszechświat, t. 115, nr 7 9/2014 ARTYKUŁY 189 MIGRACJE W ŚWIECIE MOTYLI Marzena Werbelska, Krzysztof Pabis (Łódź) Migracja to długotrwały ciągły ruch, który prowadzi dany organizm z jednego obszaru w inny.

Bardziej szczegółowo

OBCE GATUNKI INWAZYJNE? Nie, dziękuję! Zadanie 10. W celu uzyskania rozwiązania wpisz w kratki pod sylwetkami gatunków inwazyjnych odpowiednie litery z diagramu. Zaszyfrowane hasło kryje nazwę niebezpiecznej

Bardziej szczegółowo

Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska ul. Erazma Ciołka 13, Warszawa (

Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska ul. Erazma Ciołka 13, Warszawa ( Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska ul. Erazma Ciołka 13, 01-445 Warszawa (www.nfos.org.pl) Zespół autorski: Krzysztof Zając dr Adrian Smolis Katarzyna Kozyra Tomasz Zając Zgodnie z danymi zawartymi w

Bardziej szczegółowo

Drugie życie drzewa rola martwego drewna w lesie

Drugie życie drzewa rola martwego drewna w lesie Drugie życie drzewa rola martwego drewna w lesie Martwe drewno rozkładające się fragmenty martwych roślin drzewiastych Las najbardziej skomplikowane i najbogatsze strukturalnie środowisko lądowe na ziemi

Bardziej szczegółowo

Przedmiot Podstawy ekologii i ochrony środowiska EOS. studiów 9 4

Przedmiot Podstawy ekologii i ochrony środowiska EOS. studiów 9 4 Przedmiot Podstawy ekologii i ochrony środowiska kod TR/1/PP/ EOS nr w planie ECTS studiów 9 4 Kierunek Turystyka i Rekreacja Poziom kształcenia I o Rok/Semestr I/2 Typ przedmiotu (obowiązkowy/fakultatywny)

Bardziej szczegółowo

PRZYKŁADY NIEWŁAŚCIWEGO UŻYCIA GABIONÓW

PRZYKŁADY NIEWŁAŚCIWEGO UŻYCIA GABIONÓW Józef Jeleński1 PRZYKŁADY NIEWŁAŚCIWEGO UŻYCIA GABIONÓW STRESZCZENIE Mimo pewnych zalet widocznych głównie w zastosowaniach lądowych należy unikać stosowania gabionów w regulacji cieków, gdyż stanowią

Bardziej szczegółowo

kierunek: Biologia studia niestacjonarne II stopnia realizacja od roku akad. 2017/2018 Przedmioty podstawowe Przedmioty kierunkowe

kierunek: Biologia studia niestacjonarne II stopnia realizacja od roku akad. 2017/2018 Przedmioty podstawowe Przedmioty kierunkowe Zatwierdzono na Radzie Wydziału 21.06.2017 Przedmioty podstawowe specjalność: Biologia środowiskowa I rok II rok Wymiar godzin 1 sem 2 sem 3 sem 4 sem ćw. ćw. wyk. w. ćw. w. ćw. w. ćw. w. ćw. aud. lab.

Bardziej szczegółowo

kierunek: Biologia studia stacjonarne II stopnia realizacja od roku akad. 2017/2018 Przedmioty podstawowe Przedmioty kierunkowe

kierunek: Biologia studia stacjonarne II stopnia realizacja od roku akad. 2017/2018 Przedmioty podstawowe Przedmioty kierunkowe Zatwierdzono na Radzie Wydziału 21.06.2017 Przedmioty podstawowe specjalność: Biologia środowiskowa I rok II rok Wymiar godzin 1 sem 2 sem 3 sem 4 sem ćw. ćw. wyk. w. ćw. w. ćw. w. ćw. w. ćw. aud. lab.

Bardziej szczegółowo

kierunek: Ochrona Środowiska studia niestacjonarne I stopnia realizacja od roku akad. 2013/2014 (I i II rok) ECTS w semestrze Przedmioty ogólne

kierunek: Ochrona Środowiska studia niestacjonarne I stopnia realizacja od roku akad. 2013/2014 (I i II rok) ECTS w semestrze Przedmioty ogólne kierunek: Ochrona Środowiska studia niestacjonarne I stopnia realizacja od roku akad. 2013/2014 (I i ) Przedmioty ogólne NAZWA PRZEDMIOTU I 1. 2. 3. 4. 5. 6. w. w. w. w. w. w. aud. lab. ogólne 112 1 2

Bardziej szczegółowo

kierunek: Ochrona Środowiska studia stacjonarne I stopnia realizacja od roku akad. 2013/2014 (I i II rok) ECTS w semestrze Przedmioty ogólne

kierunek: Ochrona Środowiska studia stacjonarne I stopnia realizacja od roku akad. 2013/2014 (I i II rok) ECTS w semestrze Przedmioty ogólne kierunek: Ochrona Środowiska studia stacjonarne I stopnia realizacja od roku akad. 2013/2014 (I i ) Przedmioty ogólne NAZWA PRZEDMIOTU I 1. 2. 3. 4. 5. 6. w. w. w. w. w. w. aud. lab. ogólne 270 1 2 3 4

Bardziej szczegółowo

Dobór naturalny. Ewolucjonizm i eugenika

Dobór naturalny. Ewolucjonizm i eugenika Dobór naturalny Ewolucjonizm i eugenika Silna i słaba selekcja - symulacje W cieniu eugeniki Początki - XIX w. (Francis Galton) XX w. - eugenika totalitarna Poprawa jakości gatunku ludzkiego poprzez kierowanie

Bardziej szczegółowo

Las jako zjawisko geograficzne. (Biomy leśne)

Las jako zjawisko geograficzne. (Biomy leśne) Las jako zjawisko geograficzne (Biomy leśne) Dlaczego lasy na Ziemi w Europie, Afryce, Ameryce, Azji są takie a nie inne? Są pochodną klimatu zmieniającego się w przestrzeni i czasie Lasy (ekosystemy,

Bardziej szczegółowo

SCENARIUSZ ZAJĘĆ dla klas 4-6 szkoły podstawowej

SCENARIUSZ ZAJĘĆ dla klas 4-6 szkoły podstawowej SCENARIUSZ ZAJĘĆ dla klas 4-6 szkoły podstawowej Temat zajęć: Wędrówki do stołówki. Cele ogólne: zapoznanie z przystosowaniem sów do zdobywania poŝywienia oraz ich miejscem w łańcuchu troficznym. Cele

Bardziej szczegółowo

kierunek: Biologia studia stacjonarne II stopnia realizacja od roku akad. 2018/2019

kierunek: Biologia studia stacjonarne II stopnia realizacja od roku akad. 2018/2019 specjalność: Biologia środowiskowa I kierunkowe 276 Przedmioty specjalnościowe (Biologia Środowiskowa) specjalnościowe 674 12 Archeozoologia w badaniach środowiskowych 14 15 14 15 29 ZO 2 13 Geograficzne

Bardziej szczegółowo

ŻYWIENIE ZWIERZĄT W ZOO

ŻYWIENIE ZWIERZĄT W ZOO ŻYWIENIE ZWIERZĄT W ZOO Słów kilka Łukasz Różański Dział Żywienia Zwierząt Miejski Ogród Zoologiczny w Warszawie ŻYWIENIE jeden z najważniejszych czynników środowiskowych WYDLĄD ROZRÓD ZDROWIE ZACHOWANIE

Bardziej szczegółowo

http://www.gios.gov.pl/stansrodowiska/gios/get_pdf/pl/front/roznorodnosc_biologiczna_ochrona_gatunkowa_i_o bszarowa

http://www.gios.gov.pl/stansrodowiska/gios/get_pdf/pl/front/roznorodnosc_biologiczna_ochrona_gatunkowa_i_o bszarowa Inspekcja Ochrony Środowiska http://www.gios.gov.pl/stansrodowiska/gios/get_pdf/pl/front/roznorodnosc_biologiczna_ochrona_gatunkowa_i_o bszarowa Różnorodność biologiczna Przyroda warunkuje życie człowieka,

Bardziej szczegółowo

Wpływ parków wiatrowych na ekosystemy morskie

Wpływ parków wiatrowych na ekosystemy morskie Wpływ parków wiatrowych na ekosystemy morskie Radosław Opioła, Lidia Kruk-Dowgiałło Instytut Morski w Gdańsku, ul. Abrahama 1, 80-307 Gdańsk Samodzielna Pracownia Ekologii tel. 058 552 00 94, faks 058

Bardziej szczegółowo

kierunek: Ochrona Środowiska studia stacjonarne I stopnia realizacja od roku akad. 2016/2017 ECTS w semestrze Przedmioty ogólne Przedmioty podstawowe

kierunek: Ochrona Środowiska studia stacjonarne I stopnia realizacja od roku akad. 2016/2017 ECTS w semestrze Przedmioty ogólne Przedmioty podstawowe kierunek: Ochrona Środowiska studia stacjonarne I stopnia realizacja od roku akad. 2016/2017 Przedmioty ogólne NAZWA PRZEDMIOTU I II 1. 2. 3. 4. 5. 6. w. w. w. w. w. w. aud. lab. ogólne 296 1 2 3 4 5 6

Bardziej szczegółowo

kierunek: Ochrona Środowiska studia niestacjonarne I stopnia realizacja od roku akad. 2016/2017 ECTS w semestrze Przedmioty ogólne

kierunek: Ochrona Środowiska studia niestacjonarne I stopnia realizacja od roku akad. 2016/2017 ECTS w semestrze Przedmioty ogólne kierunek: Ochrona Środowiska studia niestacjonarne I stopnia realizacja od roku akad. 2016/2017 Przedmioty ogólne NAZWA PRZEDMIOTU I 1. 2. 3. 4. 5. 6. w. w. w. w. w. w. aud. lab. ogólne 136 1 2 3 4 5 6

Bardziej szczegółowo

KONKURS PRZYRODNICZY. Życie na łące. - Dzień Ziemi 2006 r INSTRUKCJA DLA UCZESTNIKA

KONKURS PRZYRODNICZY. Życie na łące. - Dzień Ziemi 2006 r INSTRUKCJA DLA UCZESTNIKA KONKURS PRZYRODNICZY Życie na łące - Dzień Ziemi 2006 r INSTRUKCJA DLA UCZESTNIKA 1. W teście znajdziesz 23 różnorodne zadania dotyczące wiadomości i umiejętności dotyczących łąki. 2. W zadaniach, w których

Bardziej szczegółowo

21. Jakie znamy choroby aparatu ruchu, jak z nimi walczyć i zapobiegać?

21. Jakie znamy choroby aparatu ruchu, jak z nimi walczyć i zapobiegać? Biologia tematy lekcji klasa 2 1. Poznajemy budowę oraz znaczenie tkanek zwierzęcych. 2. Jakie cechy charakterystyczne posiadają gąbki i parzydełkowce? 3. Skąd wywodzi się nazwa płazińce i nicienie? 4.

Bardziej szczegółowo

Rozwój i obecny stan populacji kormoranów w Europie

Rozwój i obecny stan populacji kormoranów w Europie 104 WERNER STEFFENS OCHRONA EUROPEJSKICH POPULACJI RYB WYMAGA ZARZĄDZANIA POPULACJĄ KORMORANÓW Deutscher Anglerverband e.v. German Anglers Asscociation Weissenseer Weg 110, 10369 Berlin, Germany e-mail:

Bardziej szczegółowo

PROJEKT (z dnia )

PROJEKT (z dnia ) PROJEKT (z dnia 3.11.2014) ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 2015 r. w sprawie ustanowienia planu dla obszaru Natura 2000 Zatoka Pomorska (PLB990003) Na podstawie art. 29 ust. 3 ustawy z dnia

Bardziej szczegółowo

Wykonane przez Firmę Milvus Szymon Wójcik. Złocieniec, lipiec 2018 r.

Wykonane przez Firmę Milvus Szymon Wójcik. Złocieniec, lipiec 2018 r. Opinia ornitologiczna i chiropterologiczna z zaleceniami kompensacji przyrodniczej na potrzeby termomodernizacji budynku przy ul. Leśnej 12 w Złocieńcu Wykonane przez Firmę Milvus Szymon Wójcik Złocieniec,

Bardziej szczegółowo

FIZYKA I CHEMIA GLEB. Literatura przedmiotu: Zawadzki S. red. Gleboznastwo, PWRiL 1999 Kowalik P. Ochrona środowiska glebowego, PWN, Warszawa 2001

FIZYKA I CHEMIA GLEB. Literatura przedmiotu: Zawadzki S. red. Gleboznastwo, PWRiL 1999 Kowalik P. Ochrona środowiska glebowego, PWN, Warszawa 2001 FIZYKA I CHEMIA GLEB Literatura przedmiotu: Zawadzki S. red. Gleboznastwo, PWRiL 1999 Kowalik P. Ochrona środowiska glebowego, PWN, Warszawa 2001 Tematyka wykładów Bilans wodny i cieplny gleb, właściwości

Bardziej szczegółowo

Zastosowanie technologii informacyjnej i geoinformacyjnej w nauczaniu biologii na poziomie szkoły ponadgimnazjalnej

Zastosowanie technologii informacyjnej i geoinformacyjnej w nauczaniu biologii na poziomie szkoły ponadgimnazjalnej Zastosowanie technologii informacyjnej i geoinformacyjnej w nauczaniu biologii na poziomie szkoły ponadgimnazjalnej dr Renata Stoczkowska MSCDN Wydział w Warszawie Zagadnienia wymagające zastosowania mapy:

Bardziej szczegółowo

Omawiana inwestycja leży poza wyznaczonym korytarzem ekologicznym (załącznik 1) tj. ok. 20 km od niego.

Omawiana inwestycja leży poza wyznaczonym korytarzem ekologicznym (załącznik 1) tj. ok. 20 km od niego. Wstęp Planowana inwestycja polega na rozbudowie budynku chlewni na dz. nr 274 w miejscowości Różyce Żurawieniec 24, gmina Kocierzew Południowy, powiat łowicki. W gminie Kocierzew Południowy udział powierzchni

Bardziej szczegółowo

WPŁYW GLOBALNYCH ZMIAN KLIMATU NA POPULACJE PTAKÓW W POLSCE. dr Przemysław Chylarecki Muzeum i Instytut Zoologii PAN. Archiwum WWF

WPŁYW GLOBALNYCH ZMIAN KLIMATU NA POPULACJE PTAKÓW W POLSCE. dr Przemysław Chylarecki Muzeum i Instytut Zoologii PAN. Archiwum WWF WPŁYW GLOBALNYCH ZMIAN KLIMATU NA POPULACJE PTAKÓW W POLSCE dr Przemysław Chylarecki Muzeum i Instytut Zoologii PAN Archiwum WWF Globalne zmiany klimatyczne, objawiające się przede wszystkim wzrostem temperatur,

Bardziej szczegółowo