Wzorzec sprawiedliwości proceduralnej ujęcie w teorii i ogólnych zasadach prawa

Transkrypt

1 Wzorzec sprawiedliwości proceduralnej ujęcie w teorii i ogólnych zasadach prawa Maciej Bernatt Zakład Europejskiego Prawa Gospodarczego WZ UW

2 Struktura wystąpienia Teza rozprawy Sprawiedliwość proceduralna w ujęciu teoretycznym Sprawiedliwość proceduralna a ogólne zasady prawa: - Konstytucja RP - Europejska Konwencja Praw Człowieka - Prawo Unii Europejskiej - Amerykańska klauzula due process - Ogólne zasady postępowania administracyjnego Wzorzec sprawiedliwości proceduralnej Model procedury

3 Sprawiedliwość proceduralna w postępowaniu przed organem ochrony konkurencji Kryteria skutecznej ochrony wolnej konkurencji: 1) skuteczność 2) sprawiedliwość proceduralna Skuteczności ochrony konkurencji nie można osiągać kosztem sprawiedliwości proceduralnej Cel pracy zidentyfikowanie wzorca sprawiedliwości proceduralnej i odniesienie go do norm (i ich stosowania), regulujących postępowanie przed organem ochrony konkurencji

4 Wzorzec sprawiedliwości proceduralnej w ujęciu teoretycznym Od sprawiedliwości materialnej do sprawiedliwości proceduralnej Zalety proceduralnego ujęcia sprawiedliwości Doskonała sprawiedliwość proceduralna dążenie do doskonałego funkcjonowania procedury Niedoskonała sprawiedliwość proceduralna efekt niegwarantowany; ważenie interesów Czysta sprawiedliwość proceduralna poprawna procedura prowadzi do sprawiedliwego rezultatu kluczowe prawo do wysłuchania

5 Wartości proceduralne Sprawiedliwy przebieg procesu nie gwarantuje sprawiedliwego rozstrzygnięcia Związek taki może, ale nie musi wystąpić Oderwanie patrzenia na procedurą jako instrumentu prowadzącego do sprawiedliwego (skutecznego?) rozstrzygnięcia (spojrzenie process oriented, a nie result oriented) Wskazanie na wartości, które powinny w ramach procedury obowiązywać System wdrażania wartości proceduralnych

6 Ogólne zasady prawa Sprawiedliwość proceduralna pojęcie nie ma stricte normatywnego charakteru; Różne pojęcia w różnych aktach prawnych, zawsze pewna wiązka wartości (gwarancji), sprawiedliwość proceduralna odnoszona także do działań administracji: 1. sprawiedliwość proceduralna jako element demokratycznego państwa prawnego (Konstytucja) 2. sprawiedliwość proceduralna jako element prawa do sądu (Konstytucja) 3. sprawiedliwość proceduralna a praworządność; jej odniesienie do działań administracji (Konstytucja)

7 Ogólne zasady prawa 4. prawo do rzetelnego procesu, prawo do obrony Konwencja (art. 6) 5. prawo do obrony, prawo do wysłuchania, prawo do sprawiedliwego procesu, prawo do dobrej administracji (prawo UE) 6. czynny udział strony w postępowaniu (kodeks postępowania administracyjnego) 7. prawo do rzetelnego procesu - due process (prawo USA)

8 Wzorzec sprawiedliwości proceduralnej katalog wartości prawo do wysłuchania słuszność postępowania ochrona interesów jednostki sądowa kontrola decyzji rozstrzygnięcie sprawy we właściwym terminie bezstronność i niezawisłość organu orzekającego

9 Model procedury (sprawiedliwej) A) Obowiązywanie reguł, gwarantujących wartości proceduralne (centralne znaczenie czynnego udziału strony w postępowaniu); B) Takie zbudowanie procedury, aby w jak największym zakresie służyła osiągnięciu prawidłowego rezultatu - była skuteczna (poza obszarem mojej dalszej analizy); w imię B nie można jednak ograniczać A; C) Przy konstruowaniu i wdrażaniu procedury konieczne jest ważenie różnych interesów z jednej strony interesu państwa a z drugiej jednostki. C nie znajdzie jednak zastosowania gdy w danych okolicznościach ważenie niedopuszczalne (godność, wysłuchanie).

10 Postępowanie przed organem ochrony konkurencji Możliwość odniesienie wzorca sprawiedliwości proceduralnej do postępowania przed organem ochrony konkurencji (jego specyfika) - dyskusja Dziękuję za uwagę Maciej Bernatt maciej.bernatt@gmail.com