Palenie tytoniu i używanie e-papierosów wśród pracowników placówek edukacyjnych powiatu piotrkowskiego
|
|
- Ksawery Wiktor Lipiński
- 6 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 prace oryginalne Katarzyna Milcarz 1 Adam Rzeźnicki 2 Piotr Wojtysiak 1 Dorota Kaleta 1 1 Pracownia Epidemiologii i Profilaktyki Chorób Odtytoniowych, Zakład Medycyny Zapobiegawczej, Katedra Medycyny Społecznej i Zapobiegawczej, Uniwersytet Medyczny w Łodzi 2 Zakład Medycyny Społecznej, Katedra Medycyny Społecznej i Zapobiegawczej, Uniwersytet Medyczny w Łodzi Kierownik: prof. dr hab. n. med. Wojciech Drygas Dodatkowe słowa kluczowe: palenie tytoniu e-papierosy nauczyciele szkoła Global School Personnel Survey (GSPS) Additional key words: tobacco smoking e-cigarettes teachers school Global School Personnel Survey (GSPS) Adres do korespondencji: Dr hab. Dorota Kaleta, prof. UM w Łodzi Pracownia Epidemiologii i Profilaktyki Chorób Odtytoniowych Zakład Medycyny Zapobiegawczej, Katedra Medycyny Społecznej i Zapobiegawczej, Uniwersytet Medyczny w Łodzi, ul. Żeligowskiego 7/9, Łódź tel , dkaleta@op.pl Palenie tytoniu i używanie e-papierosów wśród pracowników placówek edukacyjnych powiatu piotrkowskiego Tobacco smoking and e-cigarettes using among employees of educational units in Piotrkowski county Wstęp: Choroby odtytoniowe w Polsce generują wysokie koszty zdrowotne, społeczne, ekonomiczne istotnie przyczyniając się do obniżenia potencjału rozwojowego kraju. Pomimo zmniejszenia rozpowszechnienia palenia tytoniu na przestrzeni ostatnich dekad aktualnie w naszym kraju pali papierosy prawie 10 milionów dorosłych obywateli. Rozpowszechnienia palenia tytoniu jest zróżnicowane w poszczególnych grupach socjoekonomicznych oraz wśród przedstawicieli różnych zawodów. Pracownicy placówek edukacyjnych stanowią szczególną grupę zawodową ponieważ ich postawy wobec palenia tytoniu w istotny sposób kształtują zachowania zdrowotne uczniów. Celem pracy była ocena rozpowszechnienia palenia tytoniu wśród personelu zatrudnionego w placówkach edukacyjnych powiatu piotrkowskiego. Ponadto zbadano rozpowszechnienie używania e-papierosów. Materiał i Metodyka: W okresie od listopada 2014 roku do maja 2015 roku badaniami objęto 1858 pracowników zatrudnionych w 60 szkołach (92,3% wszystkich szkół) w powiecie piotrkowskim. Gromadząc materiał empiryczny wśród personelu zatrudnionego w szkołach objętych badaniem posłużono się kwestionariuszem ankiety zaadaptowanym z badania Global School Personnel Survey (GSPS). Wyniki: Wśród nauczycieli 17,3% badanych (n=181) deklarowało, że palą tytoń codziennie, natomiast 3,8% respondentów (n=40) twierdziło, że palą okazjonalnie. W grupie pracowników administracyjnych codziennie tytoń paliło 26,0% respondentów (n=130), a okazjonalnie 3,8% ankietowanych (n=10). W grupie wszystkich respondentów 9,6% badanych (n=148) przyznało, że używali przynajmniej raz w życiu e-papierosów. Wnioski: Rozpowszechnienie palenia tytoniu wśród personelu zatrudnionego w szkołach było niepokojąco Introduction: Tobacco related diseases in Poland generate very high costs, significantly contributing to the reduction of the development potential of the country. Despite the reduction in the prevalence of smoking over the past decades, in our country smokes nearly 10 million of adult citizens. The prevalence of smoking is different across socio-economic groups and among representatives of various professions. Employees of educational units are a particular occupational group as their attitudes toward smoking significantly may shape the health behaviors of students. The aim of the study was to assess the prevalence of smoking and use of e-cigarettes among employees of educational units in Piotrkowski county. Furthermore the prevalence of e-cigarettes was examined. Material and Methods: During the period from November 2014 and May 2015, 1858 employees working in 60 schools (92,3% of all schools) in Piotrkowski county were examined. For the purpose of collecting empirical material among the personnel employed in schools included in the study, a questionnare survey adopted from the study Global School Personnel Survey (GSPS) was applied. Results: Among the teachers 17.3% of respondents (n=181) said they smoke tobacco daily, while 3.8% of respondents (n=40) claimed that smoke occasionally. In the group of administrative staff 26.0% of respondents (n=130) smoked tobacco daily and occasionally 3.8% of the respondents (n=10). Among all respondents 9.6% of school employees (n=148) said they had used e-cigarettes at least once in a lifetime. Conclusions: Popularity of tobacco smoking among personnel employed in the schools was alarmingly high, therefore, it is necessary to take actions aiming at reduction of this phenomenon by, inter alia: comprehensive information and educational activities, promoting pro-health be- 718
2 wysokie dlatego należy podjąć działania zmierzające do ograniczenia tego zjawiska min. poprzez kompleksowe działania informacyjne, edukacyjne, promowanie zachowań prozdrowotnych. Potrzeba także opracowania adekwatnego do potrzeb systemu wsparcia dla palących pracowników, którzy muszą zmierzyć się z nałogiem. haviours. There is also a need for development of an adequate support system for smoking personnel who have to challenge their addiction. Wstęp Choroby odtytoniowe w Polsce generują bardzo wysokie koszty zdrowotne, społeczne, ekonomiczne istotnie przyczyniając się do obniżenia potencjału rozwojowego kraju [1]. Pomimo zmniejszenia rozpowszechnienia palenia tytoniu na przestrzeni ostatnich dekad w naszym kraju papierosy pali prawie 10 milionów dorosłych obywateli [2-4]. Nowym produktem zawierającym nikotynę, zdobywającym coraz większą popularność na polskim rynku są również e-papierosy. Ograniczenie epidemii tytoniowej jest jednym z największych wyzwań i wymaga systemowych rozwiązań między innymi w obszarze ograniczenia palenia tytoniu i ochrony przez dymem tytoniowym. Jednym z istotnych elementów tych działań są normy prawne, które eliminują palenie tytoniu z przestrzeni publicznej, zakazują reklamy i promocji wyrobów tytoniowych czy regulują rynek wyrobów tytoniowych [5]. Dotychczasowe działania z zakresu kontroli używania tytoniu w Polsce, zgodnie z wytycznymi zawartymi w pakiecie MPOWER, wymagają też wzmocnienia w kilku obszarach włączając monitorowanie spożycia tytoniu, ochronę obywateli przed dymem papierosowym środowiska wolne od dymu, oferowania pomocy w rzucaniu palenia, ostrzegania obywateli przed zagrożeniami związanymi z nałogiem palenia [6,7]. Realizowane działania prowadzące do ograniczenia epidemii tytoniowej w Polsce napotykają na szereg trudności. Po pierwsze palenie papierosów jest silnie umocowane w kulturze masowej, a także normach obyczajowych. Często palenie papierosów jest ściśle związane z warunkami spędzania wolnego czasu, a także z wykonywaniem wybranych zawodów. Po drugie, wbrew ogólnym przekonaniom, w społeczeństwie obserwuje się brak wystarczającej wiedzy na temat konsekwencji zdrowotnych używania tytoniu. Dodatkowo niedobory merytoryczne w omawianym zakresie charakteryzują również osoby odpowiedzialne za kształtowanie postaw zdrowotnych społeczeństwa, między innymi lekarzy oraz nauczycieli. Następną przeszkodą są intensywne działania reklamowe i promocyjne realizowane przez koncerny tytoniowe. Często adresatami kampanii promocyjnych wyrobów tytoniowych są ludzie młodzi, którzy są szczególnie podatni na działania marketingowe [5,8]. Kolejny problem to wczesna inicjacja tytoniowa wśród dzieci oraz duża tolerancja społeczna dla palenia tytoniu przez młodzież. Regulacje prawne odnoszące się do kontroli używania wyrobów tytoniowych stanowią istotny element strategii ograniczenia zdrowotnych i społeczno-ekonomicznych następstw palenia tytoniu. Należy jednak pamiętać, że ustanowienie dobrego prawa w ochronie zdrowia samo z siebie nie poprawi sytuacji zdrowotnej w kraju, dopóki nie spowoduje zmian w zachowaniach społecznych obywateli. Wprowadzanie i nowelizowanie przepisów antytytoniowych w Polsce przyniosło pozytywne efekty w walce z epidemią palenia tytoniu. Udało się wyeliminować większość form reklamy wyrobów tytoniowych, nie powstały automaty do sprzedaży papierosów, nie zostały wprowadzone na rynek nowe bezdymne wyroby tytoniowe [9]. Jednak jak się okazuje trudniej jest doprowadzić do powszechnego respektowania przez sprzedawców zakazu sprzedaży wyrobów tytoniowych osobom nieletnim. Sam zapis nie budzi wątpliwości i jest szeroko popierany przez obywateli ale chęć zarobienia dodatkowych pieniędzy przez sprzedawców przyczynia się do zaniku wrażliwości na ten zakaz. Trudne jest również dokonanie zmiany w wieloletnich i szeroko rozpowszechnionych zwyczajach związanych z paleniem tytoniu. Zakaz palenia w miejscu pracy, w lokalach gastronomicznych i rozrywkowych jest nadal często łamany przy obojętnej postawie pracodawców, właścicieli obiektów, a także osób narażonych na wdychanie środowiskowego dymu tytoniowego. Odpowiednio i rzetelnie prowadzone kontrole, surowe kary dla łamiących obowiązujące przepisy oraz karanie właścicieli lokali w których dochodzi do łamania zakazów istotnie przyczyniają się do wzrostu poziomu przestrzegania przepisów. Należy jednak podkreślić, że takie działania powinny być wspierane przez kampanie informacyjne i edukacyjne ze szczególnym uwzględnieniem szkoły jako miejsca kształtowania zachowań zdrowotnych dzieci i młodzieży. Rolą szkoły jest realizowanie funkcji dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych, polegających miedzy innymi na kształtowaniu nawyku dbałości o zdrowie własne i innych ludzi oraz umiejętności tworzenia środowiska sprzyjającego zdrowiu. Zgodnie z podstawą programową kształcenia ogólnego działanie edukacyjne szkoły jest określone poprzez szkolny zestaw programów nauczania, program wychowawczy szkoły, a także szkolny program profilaktyki, który powinien być dostosowany do potrzeb rozwojowych uczniów oraz potrzeb środowiska lokalnego. Program profilaktyczny szkoły powinien obejmować wszystkie treści i działania o charakterze profilaktycznym. Obowiązek opracowania i realizacji szkolnego programu profilaktycznego spoczywa na każdej szkole. Realizacja takiego programu powinna być poprzedzona odpowiednią diagnozą dzięki której zostaną określone najważniejsze zagrożenia zdrowotne dla uczniów. Program powinien wspomagać uczniów w radzeniu sobie z różnymi trudnościami, ograniczać i likwidować czynniki ryzyka oraz inicjować i wzmacniać czynniki chroniące i sprzyjające prawidłowemu rozwojowi ucznia, a także uczyć zdrowego stylu życia. Należy podkreślić, że przy podejmowaniu działań związanych z profilaktyką palenia papierosów przez uczniów, szkoła powinna współpracować z rodzicami, samorządem uczniowskim oraz ze strategicznymi podmiotami publicznymi i niepublicznymi w środowisku lokalnym. Działania z zakresu profilaktyki palenia tytoniu podejmowane przez szkoły powinny odbywać się we współpracy z samorządem lokalnym, terenowymi stacjami sanitarno- -epidemiologicznymi, a także z organizacjami pozarządowymi. Kompleksowe i wielokierunkowe podejście do kształtowania postaw prozdrowotnych wśród uczniów nauczy młodych ludzi dokonywania racjonalnych wyborów szczególnie w stosunku do palenia tytoniu. Szkoła powinna również zapewnić swoim podopiecznym zdrowe i bezpieczne środowisko nauki. Jak wynika z wieloletnich obserwacji i badań obszary o gorszym rozwoju socjoekonomicznym charakteryzują się istotnie mniejszym nasileniem działań ukierunkowanych na zwalczanie epidemii palenia tytoniu. Niższy jest również poziom przestrzegania przepisów antytytoniowych obowiązujących w naszym kraju. Dlatego też współpraca z władzami samorządowymi na szczeblu powiatowym i gminnym jest kluczowa. Władze te mają wpływ na zarządzanie, finansowanie i odpowiadają za funkcjonowanie służby zdrowia, edukacji i innych jednostek sektora publicznego. Władze te odpowiadają też za sytuację zdrowotną obywateli na swoim terenie i kreowanie polityki zdrowotnej. Celem pracy była ocena rozpowszechnienia palenia tytoniu oraz używania e-papierosów wśród personelu zatrudnionego w placówkach edukacyjnych powiatu piotrkowskiego. Materiał i Metodyka W okresie od listopada 2014 roku do maja 2015 roku badaniami objęto 1858 pracowników zatrudnionych w 60 szkołach (92,3% wszystkich szkół) w powiecie piotrkowskim. Gromadząc materiał empiryczny wśród personelu zatrudnionego w szkołach objętych badaniem posłużono się kwestionariuszem ankiety zaadaptowanym z badania Global School Personnel Survey (GSPS). Badanie Global School Personnel Survey (GSPS) zostało opracowane w celu uzyskania danych na temat rozpowszechnienia używania tytoniu, wiedzy i postaw personelu pracującego w szkołach wobec tytoniu, a także w celu uzyskania informacji na temat istnienia oraz egzekwowania przepisów ograniczających palenie Przegląd Lekarski 2016 / 73 /
3 w szkołach oraz dostępności szkoleń i materiałów edukacyjnych poświęconych prewencji palenia tytoniu. Badanie GSPS skierowane jest do całego personelu, to jest nauczycieli, pracowników administracji oraz pracowników technicznych, zatrudnionego w szkołach. Udział w badaniu jest dobrowolny, a kwestionariusz ankiety jest anonimowy. Badanie powinno być prowadzone w szkołach podczas zebrań personelu w czasie pozalekcyjnym. Główną część kwestionariusza GSPS stanowi 45 pytań podzielonych na pięć kategorii: używanie tytoniu, wiedza i postawy wobec tytoniu, przepisy obowiązujące w szkole, obecność w programie nauczania tematyki szkodliwości palenia oraz dane demograficzne. Aby zachować jak największe możliwości porównywania uzyskanych wyników pomiędzy krajami zaleca się wykorzystanie jak największej liczby pytań spośród 45 pytań głównych. Wskazane jest również umieszczenie w ankiecie pytań dodatkowych, które będą poruszać zagadnienia z obszaru kontroli i rozpowszechnienia palenia tytoniu charakterystyczne oraz szczególnie istotne dla danego kraju bądź regionu na którym prowadzone jest badanie. Przed przystąpieniem do badania głównego zaleca się przeprowadzenie badania pilotażowego w celu zbadania zrozumiałości pytań przez pracowników [10,11]. Badanie Global School Personnel Survey zostało przeprowadzone w wielu krajach świata miedzy innymi w Bułgarii, Kazachstanie, Maroko, Indiach, Indonezji, Mongolii. W Polsce badanie GSPS nigdy wcześniej nie zostało przeprowadzone [12]. Opis zastosowanego narzędzia badawczego Anonimowy kwestionariusz ankiety przeznaczony do samodzielnego wypełnienia przez respondentów składał się z 93 pytań. Pytania zawarte w ankiecie dotyczyły następujących zagadnień: szczegółów zatrudnienia respondenta w danej szkole, rozpowszechnienia palenia tytoniu, stopnia uzależnienia od nikotyny, rozpowszechnienia używania e-papierosów, zaprzestania palenia, zasad dotyczących palenia tytoniu w domach ankietowanych, przepisów regulujących używanie wyrobów tytoniowych i e-papierosów w budynkach szkoły oraz na terenach należących do szkoły, narażenia na palenie bierne w miejscach publicznych innych niż szkoła, wiedzy i postaw wobec używania wyrobów tytoniowych oraz przygotowania merytorycznego do prowadzenia edukacji antytytoniowej wśród uczniów i realizacji tego typu tematów w ramach zajęć lekcyjnych i pozalekcyjnych. Opis przeprowadzenia badania Przed rozpoczęciem badania zorganizowano szkolenie dla 10 koordynatorów odpowiedzialnych za zebranie ankiet od personelu zatrudnionego w szkołach. W trakcie szkolenia zapoznano koordynatorów z celem i metodologią badania. Przedstawione zostały procedury postepowania i współpracy ze szkołami oraz osobami badanymi, a także szczegółowo omówiono kwestionariusz ankiety. Przed rozpoczęciem zbierania materiału empirycznego w celu sprawdzenia poprawności i zrozumiałości pytań przez respondentów przeprowadzono badanie pilotażowe wśród 30 pracowników dwóch losowo wybranych szkół znajdujących się na terenie powiatu piotrkowskiego. Po dokonaniu analizy odpowiedzi udzielonych przez respondentów dokonano niezbędnej korekty w kwestionariuszu ankiety biorąc pod uwagę sugestie i wskazówki uczestników badania pilotażowego. W okresie od listopada 2014 roku do maja 2015 roku badaniami objęto wszystkich pracowników (1858 osób) z 60 szkół z terenu powiatu piotrkowskiego. Wypełnione ankiety oddało 1544 osoby, to jest 83,1% objętych badaniem. Kwestionariusze ankiety respondenci wypełniali samodzielnie. Nauczycieli poproszono o wypełnienie ankiety na zebraniach pedagogicznych. Do pozostałych pracowników szkół koordynatorzy zgłaszali się indywidualnie. Każda osoba została poinformowana o tym, że uczestnictwo w badaniu nie niesie ze sobą żadnego ryzyka i jest całkowicie dobrowolne. Podkreślono możliwość odmowy i wycofania zgody na udział w badaniu, w każdej chwili bez podania powodu i jakichkolwiek konsekwencji. Respondentów zapewniono także, że wszystkie uzyskane informacje będą traktowane jako poufne i zostaną wykorzystane jedynie do celów naukowych. Ponadto zaznaczono, że ankieta nie zawiera imiennych danych osobowych ani żadnych szczegółowych informacji, które pozwalałyby na identyfikację respondenta. Wypełnienie ankiety zajmowało respondentom około 40 minut. Zebrane ankiety zostały dostarczone przez koordynatorów osobie nadzorującej badania. W celu statystycznego opracowania zgromadzonego materiału dla cech ilościowych obliczony został ich zakres (minimum maksimum), wartości przeciętne (średnie arytmetyczne i mediany), a także miary wewnętrznego zróżnicowania (odchylenia standardowe). Do porównywania częstości występowania poszczególnych kategorii cech ilościowych w analizowanych grupach zastosowano test niezależności chi-kwadrat lub test niezależności chi-kwadrat z poprawką Yatesa. Charakter rozkładu analizowanych cech mierzalnych został zbadany przy pomocy testu Shapiro- -Wilka. Dla porównania wartości przeciętnych w dwóch grupach w zależności od rodzaju rozkładu wykorzystywano test dla dwóch prób niezależnych bądź test Manna-Whitneya. Za istotne przyjęto te wyniki, dla których wartości otrzymanych statystyk w zastosowanych testach należały do obszaru krytycznego odpowiedniego rozkładu przy poziomie istotności p=0,05. Wyniki W grupie 1544 respondentów zdecydowaną większość, to jest 85,6% (1321 osób) stanowiły kobiety. Wśród 1044 nauczycieli odsetek kobiet wynosił 87,4, natomiast wśród 500 pracowników administracyjnych kobiety stanowiły 81,8% ankietowanych (409 osób) (Tab. I). Wśród ogółu badanych najliczniejszą grupę, to jest 37,7% (582 osoby) stanowiły osoby w wieku lata. Zarówno w grupie nauczycieli jak i pracowników administracyjnych osoby w wieku lata reprezentowane były najliczniej, odpowiednio 38,0% i 37,0% (Tab. I). Zdecydowaną większość wszystkich respondentów (81,9%, 1265 osób) stanowiły osoby pozostające w stałym związku zarówno wśród nauczycieli jak i pracowników administracyjnych (Tab. I). Wśród ogółu badanych większość, to jest 77,4% (1995 osób) stanowiły osoby posiadające wyższe wykształcenie. W grypie 1044 nauczycieli odsetek osób legitymujących się wyższym wykształceniem wynosił 98,8 (1032 osoby). Wśród 500 respondentów pracujących na stanowiskach administracyjnych najliczniejszą grupę, to jest 35,8% (179 osób) stanowiły osoby posiadające średnie wykształcenie (Tab. I). Wśród ogółu respondentów 32,6% badanych stanowiły osoby, które deklarowały dochód netto na członka rodziny mieszczący się w przedziale zł. W grupie nauczycieli najwięcej osób, to jest 32,3% (337 osób) deklarowało poziom dochodu netto na członka rodziny na poziomie zł, natomiast wśród pracowników administracyjnych najczęściej wybierany dochód netto na członka rodziny wynosił zł. (Tab. I). Wśród 1544 respondentów palenie tytoniu kiedykolwiek w życiu deklarowało 32,6% badanych (503 osoby). W grupie kobiet odsetek osób palących kiedykolwiek w życiu wynosił 30,7 (405 osób), natomiast w grupie mężczyzn 43,9 (98 osób). W grupie nauczycieli osoby palące tytoń kiedykolwiek w życiu stanowiły 27,8% (290 osób). Wśród kobiet odsetek palących kiedykolwiek w życiu wynosił 26,8 (244 osoby), natomiast wśród mężczyzn 34,8 (46 osób) Wśród pracowników administracyjnych palenie tytoniu kiedykolwiek w życiu deklarowało 42,6% respondentów (213 osób). W grupie kobiet omawiany odsetek wynosił 39,4 (161 osób), natomiast wśród mężczyzn 57,1 (52 osoby) (p<0,01) (Tab. II). Wśród ogółu respondentów codzienne palenie tytoniu deklarowało 20,1% badanych (311 osób), natomiast 3,8% respondentów (59 osób) twierdziło, że palą okazjonalnie. W grupie kobiet codziennie paliło tytoń 19,4% respondentek (257 osób), natomiast okazjonalnie 3,9% (52 osoby). Wśród mężczyzn odsetek palących codziennie był wyższy niż u kobiet i wynosił 24,2% (54 osoby), natomiast mężczyźni palący okazjonalnie stanowili 3,1% badanych (7 osób) Wśród nauczycieli 17,3% badanych (181 osób) odpowiedziało, że palą tytoń codziennie, natomiast 3,8% respondentów (40 osób), że palą okazjonalnie. W grupie kobiet codzienne palenie deklarowało 16,8% nauczycielek (153 osoby), natomiast w grupie mężczyzn takiej odpowiedzi udzieliło 21,2% badanych (28 osób) W grupie pracowników administracyjnych codziennie tytoń paliło 26,0% respon- 720
4 dentów (130 osób), a okazjonalnie 3,8% ankietowanych (10 osób). Wśród kobiet 25,4% (104 osoby) badanych deklarowało codzienne palenie tytoniu, a wśród mężczyzn odsetek palących codziennie wynosił 28,6 (26 osób) (p>0,05) (Tab. II). W grupie 370 respondentów, którzy deklarowali palenie tytoniu 8,6% badanych (32 osoby) stwierdziło, że wypalają powyżej 10 papierosów w godzinach pracy. Wśród kobiet odsetek ankietowanych wypalających powyżej 10 papierosów w godzinach pracy wynosił 5,8 (18 osób), Tabela I Charakterystyka badanych. The characteristics of the respondents. natomiast wśród mężczyzn 33 (14 osób) (p<0,001). Wśród 221 nauczycieli palących tytoń, powyżej 10 papierosów w godzinach pracy wypalało 7,2% badanych (16 osób). W grupie kobiet odsetek nauczycielek wypalających powyżej 10 papierosów w godzinach pracy wynosił 5,3% (10 osób), natomiast w grupie mężczyzn 18,2 (6 osób) (p<0,01). Wśród 149 palących pracowników administracyjnych 10,7% respondentów (16 osób) wypalało powyżej 10 papierosów w godzinach pracy. W grupie kobiet oma- Cecha Nauczyciele Administracja Ogółem Płeć N % N % N % Kobieta , , ,6 Mężczyzna , , ,4 Wiek N % N % N % < ,3 12 2,4 36 2, , , , , , , , , , , , ,4 >64 0 0,0 3 0,6 3 0,2 Stan cywilny N % N % N % kawaler/panna ,7 26 5, ,6 żonaty/zamężna/ stały związek , , ,9 rozwiedziony/a 41 3,9 25 5,0 66 4,3 Wdowiec/wdowa 20 1,9 45 9,0 65 4,2 Wykształcenie N % N % N % podstawowe 1 0,1 31 6,2 32 2,1 zasadnicze zawodowe 2 0, , ,3 średnie 9 0, , ,2 wyższe , , ,4 Dochód netto na członka rodziny N % N % N % do 500 zł 28 2, ,2 79 5, zł , , , zł , , , zł , , , zł ,6 37 7, ,9 pow ,8 23 4,6 94 6,1 wiany odsetek wynosił 6,6 (8 osób), natomiast w grupie mężczyzn 28,6 (8 osób) (p<0,001) (Tab. II). W grupie wszystkich respondentów 9,6% badanych (148 osób) przyznało, że używali przynajmniej raz w życiu e-papierosów. Wśród kobiet używanie e-papierosów co najmniej raz w życiu deklarowało 8,9% ankietowanych (118 osób), natomiast wśród mężczyzn 13,5% (30 osób) (p<0,05). Wśród nauczycieli do używania e-papierosów co najmniej raz w życiu przyznało się 8,2% respondentów (86 osób). W grupie kobiet na zadane pytanie twierdzącej odpowiedzi udzieliło 7,1% badanych (65 osób), natomiast wśród mężczyzn odsetek osób używających e-papierosów przynajmniej raz w życiu wynosił 15,9% (21 osób) (p<0,001). W grupie osób zatrudnionych na stanowiskach administracyjnych używanie e-papierosów przynajmniej raz w życiu deklarowało 12,4% badanych (62 osoby). Wśród kobiet używanie e-papierosów było bardziej rozpowszechnione niż wśród mężczyzn (13,0% vs 9,9%) (p>0,05) (Tab. II). Wśród wszystkich respondentów 25,3% badanych (391 osób) było narażanych na palenie bierne w domu. W grupie kobiet odsetek osób u których w domu palony był tytoń wynosił 25,7 (339 osób), natomiast w grupie mężczyzn 23,3 (52 osoby) W grupie nauczycieli tytoń był palony w domach 24,1% respondentów (252 osoby). Wśród kobiet 24,8% ankietowanych (226 osób) było narażanych na palenie bierne w domu, natomiast wśród mężczyzn 19,7% badanych (26 osób) W grupie pracowników administracyjnych na wdychanie środowiskowego dymu tytoniowego w domu narażonych było 27,8% respondentów (139 osób). Wśród kobiet 27,6% respondentek (113 osób) przyznało, że tytoń jest palonych w ich domach, natomiast wśród mężczyzn osoby narażane na palenie bierne w domu stanowiły 28,6% respondentów (26 osób) (p>0,05) (Ryc. 1). Tabela II Palenie tytoniu i używanie e-papierosów przez respondentów. Tobacco smoking and e-cigarettes use among respondents. Palenie tytoniu i używanie e-papierosów Nauczyciele Administracja Ogółem Kobiety Mężczyźni Kobiety Mężczyźni Kobiety Mężczyźni Palenie tytoniu kiedykolwiek w życiu N % N % N % N % N % N % Palili , , , , , ,9 Nie palili , , , , , ,1 Palenie tytoniu obecnie N % N % N % N % N % N % Palili codziennie , , , , , ,2 Palili okazjonalnie 35 3,8 5 3,8 17 4,2 2 2,2 51 3,9 7 3,1 Nie palili , , , , , ,7 Liczba wypalanych papierosów N % N % N % N % N % N % Poniżej , , , , , ,0 10 i więcej 10 5,3 6 18,2 8 6,6 8 28,6 18 5, ,0 Używanie e-papierosów kiedykolwiek w życiu N % N % N % N % N % N % Używali 65 7, , ,0 9 9, , ,5 Nie używali , , , , , ,5 Przegląd Lekarski 2016 / 73 /
5 istnieje potrzeba prowadzenia dalszych, systematycznych badań w celu poznania zmian zachodzących w rozpowszechnieniu palenia tytoniu oraz używania e-papierosów wśród personelu zatrudnionego w szkołach. Rycina 1 Palenie tytoniu w mieszkaniach respondentów wg rodzaju wykonywanej pracy i wg płci. Tobacco smoking in respondent s homes according to type of work and sex. Dyskusja Wyniki przeprowadzonego badania wykazały, że około 24% osób zatrudnionych w szkołach paliło tytoń w okresie prowadzenia badań, natomiast 9% respondentów stanowili byli palacze. Około 75% nauczycieli oraz niecałe 60% pracowników administracyjnych twierdziło, że w szkole w której pracują obowiązują przepisy zakazujące uczniom palenia tytoniu w budynku szkoły. nieco niższy odsetek respondentów twierdził, że omawiane zakazy obwiązują również na terenie należącym do szkoły oraz w trakcie imprez organizowanych przez szkołę. Wśród badanych 6% respondentów twierdziło, że przepisy zakazujące palenia tytoniu obowiązujące w szkole są codziennie łamane. Połowa spośród nauczycieli była zdania, że odgrywają istotna rolę w zapobieganiu palenia tytoniu przez uczniów. Większość badanych dostrzegała również potrzebę prowadzenia zajęć poświęconych tematyce unikania oraz rzucania palenia. chociaż nauczyciele deklarowali prowadzenie z uczniami zajęć o tematyce antytytoniowej około 30% spośród wszystkich badanych przyznało, że nie posiadają wystarczającej wiedzy w omawianym zakresie. Pracownicy szkół mogą odgrywać istotna rolę w kontroli palenia tytoniu ponieważ często są wzorcami do naśladowania przez uczniów, a także pozostają w stałym kontakcie z młodzieżą. należy podkreślić, że taki potencjał może być ograniczony poprzez stosunek danej osoby do palenia tytoniu. Rozpowszechnienie palenia tytoniu zaobserwowane w badaniach będących przedmiotem analizy niniejszej pracy było porównywalne z wynikami badania GATS przeprowadzonego w Polsce w latach (27% osób palących codziennie) oraz wyższe od odnotowanego w globalnym raporcie GSPS (15-19%) [12-16]. W porównaniu z wynikami zawartymi w rozprawie doktorskiej, rozpowszechnienie palenia tytoniu w badaniu GsPs przeprowadzonym w regionie europejskim było podobne w Słowacji (24%) i Słowenii (22%), wyższe w Bułgarii (48%), natomiast niższe w czechach (20%) [12]. Wnioski Rozpowszechnienie palenia tytoniu wśród personelu zatrudnionego w szkołach było niepokojąco wysokie dlatego należy podjąć działania zmierzające do ograniczenia tego zjawiska min. poprzez kompleksowe działania informacyjne, edukacyjne, promowanie zachowań prozdrowotnych. Potrzeba także opracowania adekwatnego do potrzeb systemu wsparcia dla palących pracowników, którzy muszą zmierzyć się z nałogiem. Pracownicy szkoły powinni mieć świadomość, że swoją postawą mogą promować pozytywne wzorce. Dlatego tak ważne jest wypracowanie zaangażowania wśród wychowawców, pedagogów i innych pracowników na rzecz miejsc wolnych od dymu tytoniowego. Piśmiennictwo 1. Eriksen M, Mackay J, Ross H: The Tobacco Atlas. Fourth Ed. Atlanta, GA: American Cancer Society; World Lung Foundation; New York, Globalny sondaż dotyczący używania tytoniu przez osoby dorosłe (GATS). Polska World Health Organization: WHO Report on the Global Tobacco Epidemic, Warning about the dangers of tobacco. Geneva, Zatoński W, Przewoźniak K: Palenie tytoniu w dorosłej populacji Polski w latach w: Zatoński W, Przewoźniak K, red. Palenie tytoniu w Polsce: postawy, następstwa zdrowotne i profilaktyka, Centrum Onkologii Instytut, Warszawa, Saffer H, Chaloupka F: The effect of tobacco advertising bans on tobacco consumption. J Health Econ. 2000; 19, Kaleta D, Kozieł A, Miśkiewicz P: MPOWER strategia na rzecz walki ze światową epidemią używania tytoniu. Med Pr. 2009; 60, World Health Organization: WHO Report on the Global Tobacco Epidemic, 2008 The MPOWER package. WHO, Geneva Braun S, Mejia R, Ling PM, Pérez-Stable EJ: Tobacco industry targeting youth in Argentina. Tob Control. 2008, 17, Ustawa z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych. (Dz. U. z 1996 r. nr 10, poz. 55). 10. The GTSS Collaborative Group. The Global Tobacco Surveillance System. Tob Control. 2006; 15: ii1-ii Warren CW, Lee J, Lea V, Goding A, O Hara B. et al: Evolution of the Global Tobacco Surveillance System (GTSS) Glob Health Promot. 2009; 16: The GTSS Collaborative Group: The Global School Personnel Survey: a cross-country overview. Tob Control. 2006; 15: ii Kaleta D, Usidame B, Biliński P, Raciborski F, Samoliński A. et al: Global Adult Tobacco Survey (GATS) in Poland study strengths, limitations and lessons learned. Ann Agric Environl Med. 2012; 19: Kaleta D, Makowiec-Dąbrowska T, Dziankowska-Zaborszczyk E, Fronczak A: Prevalence and socio-demographic correlates of daily cigarette smoking in Poland: results from the Global Adult Tobacco Survey ( ). Int J Occup Med Environ Health. 2012; 25: Kaleta D, Makowiec-Dąbrowska T, Dziankowska-Zaborszczyk E, Fronczak A: Determinants of heavy smoking: results from the global adult tobacco survey in Poland ( ). Int J Occup Med Environ Health 2012; 25: Kaleta D, Usidame B, Dziankowska-Zaborszczyk E, Makowiec-Dąbrowska T, Leinsalu M: Prevalence and factors associated with hardcore smoking in Poland: findings from the Global Adult Tobacco Survey ( ). BMC Public Health 2014; 14:
31 majaa - Światowy Dzień Bez Tytoniu. Każdy dzień może być dniem bez papierosa!
31 majaa - Światowy Dzień Bez Tytoniu Każdy dzień może być dniem bez papierosa! Każdy z nas ma wpływw na swoje zdrowie. Wiąże się to ze stylem życia, jaki prowadzimy, czyli ze sposobem, w jaki żyjemy.
Bardziej szczegółowoOgólnopolskie badanie ankietowe na temat postaw wobec palenia tytoniu
temat postaw wobec palenia tytoniu TNS Polska dla Głównego Inspektoratu Sanitarnego Z kim rozmawialiśmy? 10-15 lipca 2015 Próba: ogólnopolska, reprezentatywna próba 1004 mieszkańców Polski w wieku 15 i
Bardziej szczegółowoKampania społeczna Papierosy pożerają Cię żywcem
Kampania społeczna Papierosy pożerają Cię żywcem Opis kampanii 19 listopada 2009 r. Ministerstwo Zdrowia inauguruje ogólnopolską kampanię społeczną dotyczącą zagrożeń związanych z paleniem (hasło przewodnie
Bardziej szczegółowoBożena Jodczyk, Valentina Todorovska-Sokołowska, Katarzyna Stępniak Raport Profilaktyka palenia tytoniu w szkole
Raport Profilaktyka palenia tytoniu w szkole opracowany na podstawie wyników badań ankietowych przeprowadzonych przez Ośrodek Rozwoju Edukacji w szkołach promujących zdrowie w Polsce w 2013 roku Wprowadzenie
Bardziej szczegółowoSondaż - Stosunek Polaków do zakazu palenia w miejscach publicznych i w lokalach gastronomicznych
Sondaż - Stosunek Polaków do zakazu palenia w miejscach publicznych i w lokalach gastronomicznych Raport przygotowany na zlecenie Krajowego Stowarzyszenia Przemysłu Tytoniowego Spis treści 1. Metodologia
Bardziej szczegółowoGminny Program Przeciwdziałania Narkomanii na 2014 rok
Załącznik do uchwały RG Nr.. dnia Gminny Program Przeciwdziałania Narkomanii na 2014 rok WSTĘP Narkomania jest zjawiskiem ogólnoświatowym. Powstaje na podłożu przeobrażeń zachodzących we współczesnym cywilizowanym
Bardziej szczegółowoZespół Szkół Zawodowych i Ogólnokształcących im. Prof. Jerzego Buzka w Węgierskiej Górce
PROGRAM PROFILAKTYCZNY Wolni od dymu papierosów 1 I. Wstęp Program Profilaktyczny Wolni od dymu papierosów powstał ze względu na uczniów szkoły średniej, palących papierosy, z ciekawości, eksperymentująco
Bardziej szczegółowoBadanie GATS w Polsce Rezultaty i wnioski dla polityki zdrowotnej
Badanie GATS w Polsce Rezultaty i wnioski dla polityki zdrowotnej XIV Konferencja Naukowa im. F. Venuleta Tytoń albo Zdrowie TWP Wszechnica Polska Warszawa, 09.12.2011 Ostatnia aktualizacja: 09.08.2011
Bardziej szczegółowoRaport z badania ankietowego na temat postaw wobec palenia tytoniu przeprowadzonego wśród pracowników instytucji publicznych
Raport z badania ankietowego na temat postaw wobec palenia tytoniu przeprowadzonego wśród pracowników instytucji publicznych Szczecin 2010 Niniejszy raport został wykonany w ramach projektu "Odświeżamy
Bardziej szczegółowoJerzy Stockfisch 1, Jarosław Markowski 2, Jan Pilch 2, Brunon Zemła 3, Włodzimierz Dziubdziela 4, Wirginia Likus 5, Grzegorz Bajor 5 STRESZCZENIE
Czynniki ryzyka związane ze stylem i jakością życia a częstość zachorowań na nowotwory złośliwe górnych dróg oddechowych w mikroregionie Mysłowice, Imielin i Chełm Śląski Jerzy Stockfisch 1, Jarosław Markowski
Bardziej szczegółowoSzkolny Program Profilaktyki
Szkolny Program Profilaktyki Zespołu Szkół im. Janusza Korczaka w Łubiance na lata 2012 2015 Przyjęty do realizacji od 14.09.2012 Łubianka 2012 1 Wstęp Program profilaktyki szkolnej powstał jako modyfikacja
Bardziej szczegółowoSZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI SZKOŁA PODSTAWOWA NR 3 IM. ORŁA BIAŁEGO W BIERUNIU Rok szkolny 2015/2016 Szkolny Program Profilaktyki Profilaktyka to proces wspierający zdrowie psychiczne i fizyczne poprzez
Bardziej szczegółowoProgram profilaktyki Szkoły Podstawowej im. por. Izydora Kołakowskiego. w Domanowie i Szkoły Filialnej w Świrydach dla
Program profilaktyki Szkoły Podstawowej im. por. Izydora Kołakowskiego w Domanowie i Szkoły Filialnej w Świrydach dla oddziału przedszkolnego i klas I III na lata 2016/ 2019 Podstawa prawna: Konstytucja
Bardziej szczegółowona kierunku: Kosmetologia
Oszacowanie rozpowszechnienia zjawiska palenia oraz wiedzy i stopnia świadomości na temat szkodliwości palenia program prozdrowotny prowadzony w latach akademickich 2006/07 i 2007/08 Streszczenie na kierunku:
Bardziej szczegółowo3.1. KOSZTY REALIZACJI PROGRAMU OGRANICZENIA ZDROWOTNYCH NASTĘPSTW PALENIA TYTONIU W POLSCE W 2002 R.
3.1. KOSZTY REALIZACJI PROGRAMU OGRANICZENIA ZDROWOTNYCH NASTĘPSTW PALENIA TYTONIU W POLSCE W 2002 R. ZADANIE TREŚĆ ZADANIA REALIZACJA WYKONAWCY ODPOWIEDZIALNY KOSZT Zadanie 7 Zadanie 10 Prowadzenie interwencyjnych
Bardziej szczegółowoPalić czy nie? 2 godziny. Wstęp
2 godziny Palić czy nie? Wstęp Palenie tytoniu zabija około 5 milionów palaczy rocznie na świecie, co stanowi równowartość pasażerów, jaką pomieści 30 jumbojetów dziennie. W Polsce około 10 milionów Polaków
Bardziej szczegółowoKampania społeczna Papierosy pożerają Cię żywcem
Kampania społeczna Papierosy pożerają Cię żywcem Opis kampanii 19 listopada 2009 r. Ministerstwo Zdrowia inauguruje ogólnopolską kampanię społeczną dotyczącą zagrożeo związanych z paleniem (hasło przewodnie
Bardziej szczegółowoPODSTAWA PRAWNA : Działalność wychowawcza, edukacyjna, informacyjna i profilaktyczna szkoły w celu przeciwdziałania narkomanii.
Strategia działań wychowawczych, zapobiegawczych i interwencyjnych w Katolickim Zespole Edukacyjnym - Publicznej Katolickiej Szkole Podstawowej im. św. Zygmunta Szczęsnego Felińskiego w Ostrowcu Świętokrzyskim
Bardziej szczegółowoNie pal przy mnie proszę. Program edukacji antytytoniowej dla uczniów klas I III szkół podstawowych
Nie pal przy mnie proszę Program edukacji antytytoniowej dla uczniów klas I III szkół podstawowych Nie pal przy mnie proszę Dane epidemiologiczne wskazują, jak ważna jest rola szkolnych programów profilaktycznych,
Bardziej szczegółowoCel główny: ograniczanie konsumpcji tytoniu w SZ RP
IV. SZCZEGÓŁOWY ZAKRES ZADAŃ PROGRAMU ŻW DOTYCZĄCEGO OGRANICZANIA KONSUMPCJI TYTONIU W SIŁACH ZBROJNYCH RP. Cel główny: ograniczanie konsumpcji tytoniu w SZ RP Szczegółowy obszar działania Cel Szczegóły
Bardziej szczegółowo(artystyczną, społeczną, sportową itp.). Strategie interwencyjne pomagają w rozwiązywaniu problemów, wspierają w sytuacjach kryzysowych.
PROGRAM PROFILAKTYKI Zespołu Szkół z Oddziałami Integracyjnymi nr 65 Szkoły Podstawowej z Oddziałami Integracyjnymi nr 236 im. Ireny Sendlerowej Gimnazjum Integracyjnego nr 61 im. Ireny Sendlerowej w WARSZAWIE
Bardziej szczegółowoKaŜdego roku z powodu palenia tytoniu umiera w Polsce średnio 67 tysięcy osób dorosłych (51 tysięcy męŝczyzn i 16 tysięcy kobiet). W 2010 roku liczba
CELE STRATEGICZNE PROGRAMU NA LATA 2014-2018: Zmniejszanie zachorowań, inwalidztwa i zgonów wynikających z palenia tytoniu (choroby układu krąŝenia, nowotwory złośliwe, nienowotworowe choroby układu oddechowego,
Bardziej szczegółowoGATS wyniki badania. Witold Zatoński, Krzysztof Przewoźniak, Jakub Łobaszewski, oraz Zespół Zakładu Epidemiologii i Prewencji Nowotworów
GATS wyniki badania Witold Zatoński, Krzysztof Przewoźniak, Jakub Łobaszewski, oraz Zespół Zakładu Epidemiologii i Prewencji Nowotworów Zespół ZEiPN Mgr Magda Cedzyńska Mgr Jadwiga Cieśla Mgr inż. Kinga
Bardziej szczegółowoProgramy Oświatowo Zdrowotne realizowane w placówkach edukacyjnych na terenie powiatu suskiego w roku szkolnym 2014/2015.
Programy Oświatowo Zdrowotne realizowane w placówkach edukacyjnych na terenie powiatu suskiego w roku szkolnym 2014/2015. Stanowisko pracy ds. oświaty zdrowotnej i promocji zdrowia w PSSE Sucha Beskidzka
Bardziej szczegółowoNIE PAL PRZY MNIE, PROSZĘ
NIE PAL PRZY MNIE, PROSZĘ SPRAWOZDANIE Z REALIZACJI PROGRAMU Szkoła Podstawowa nr 9 w Olsztynie WPROWADZENIE Dziecko opuszczające przedszkole i rozpoczynające naukę w szkole podstawowej ma przed sobą bardzo
Bardziej szczegółowo18 listopada 2010 roku Światowy Dzień Rzucania Palenia Tytoniu
18 listopada 2010 roku Światowy Dzień Rzucania Palenia Tytoniu Światowy Dzień Rzucania Palenia Tytoniu co roku obchodzony jest w trzeci czwartek listopada. Święto to powstało w Stanach Zjednoczonych z
Bardziej szczegółowoZnajdź właściwe rozwiązanie. Program edukacji antytytoniowej dla uczniów starszych klas szkoły podstawowej oraz gimnazjum
Znajdź właściwe rozwiązanie Program edukacji antytytoniowej dla uczniów starszych klas szkoły podstawowej oraz gimnazjum Profilaktyka palenia tytoniu Główny Inspektor Sanitarny koordynuje rządowy program
Bardziej szczegółowoPostawy i opinie pracowników szkół na temat wybranych elementów polityki antytytoniowej oraz strategii kontroli używania tytoniu
prace oryginalne Marek Milcarz 1 Adam Rzeźnicki 2 Piotr Wojtysiak 1 Dorota Kaleta 1 1 Pracownia Epidemiologii i Profilaktyki Chorób Odtytoniowych, Zakład Medycyny Zapobiegawczej, Katedra Medycyny Społecznej
Bardziej szczegółowoWyniki badań przeprowadzonych przez Centrum Onkologii w Warszawie wskazują,
CEL STRATEGICZNY PROGRAMU NA ROK 2014: Zmniejszanie zachorowań, inwalidztwa i zgonów wynikających z palenia tytoniu (choroby układu krąŝenia, nowotwory złośliwe, nienowotworowe choroby układu oddechowego,
Bardziej szczegółowoKOMENDA GŁÓWNA ŻANDARMERII WOJSKOWEJ
KOMENDA GŁÓWNA ŻANDARMERII WOJSKOWEJ ZARZĄD PREWENCJI ODDZIAŁ PROFILAKTYKI ZATWIERDZAM MINISTER OBRONY NARODOWEJ Tomasz SIEMONIAK PROGRAM ŻANDARMERII WOJSKOWEJ DOTYCZĄCY OGRANICZANIA PALENIA TYTONIU W
Bardziej szczegółowoProgram edukacji antynikotynowej
Program edukacji antynikotynowej Nasza szkoła przystąpiła do realizacji programu edukacji antynikotynowej Nie pal przy mnie, proszę adresowanego do uczniów klas I-III. Informacje ogólne Zgodnie z założeniami
Bardziej szczegółowoPROGRAM PROFILAKTYKI
PROGRAM PROFILAKTYKI Szkoły Podstawowej im. Jana Kochanowskiego w Osieku 1 Zadania Sposób realizacji Profilaktyka 1. Diagnoza występowania w szkole, zagrożeń przypadków przemocy, agresji pedagog szkolny
Bardziej szczegółowoProfilaktyka raka płuc na przykładzie programu ograniczania palenia tytoniu w województwie pomorskim
Profilaktyka raka płuc na przykładzie programu ograniczania palenia tytoniu w województwie pomorskim Łukasz Balwicki Polskie Towarzystwo Programów Zdrowotnych Miejsca wolne od dymu tytoniowego są jednym
Bardziej szczegółowoPROGRAM PROFILAKTYKI SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 3 W ŚRODZIE WLKP / 2016
PROGRAM PROFILAKTYKI SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 3 W ŚRODZIE WLKP. 2015 / 2016 Ze zmianą w zapisie dotyczącym profilaktyki uzależnień - zgodnie z Rozp. MEN z dnia 18 sierpnia 2015 r. (Dz.U. z 2015 r., poz.1249)
Bardziej szczegółowoSzkolny Program Profilaktyki
Opracowanie: Sylwia Krainska Anna Socha Hanna Hermann Bogumiła Surowiec Ewa Kowalik - pedagog szkolny - nauczyciel kl. I-III Gimnazjum - nauczyciel kl. IV-VI Szkoły Podstawowej - pielęgniarka szkolna -
Bardziej szczegółowoPROGRAM PROFILAKTYKI
PROGRAM PROFILAKTYKI 2011-2014 Opracowała: H. Polaska Ewaluacja programu: I.WSTĘP Program profilaktyki był w ciągu 3 lat jego wdrażania ewaluowany. Po przeprowadzeniu ankiet wśród uczniów i rodziców stwierdzono.
Bardziej szczegółowoSZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI. III LO im. S.B. LINDEGO W TORUNIU.
Toruń, 03.04.2013 r. SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI III LO im. S.B. LINDEGO W TORUNIU. 1 SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI III LO im. S.B. LINDEGO. PODSTAWA PRAWNA Ustawa o Systemie Oświaty z dn. 7.IX.1991 r.
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA NR 67/XVIII/2015 RADY GMINY OPATÓW. z dnia 30 grudnia 2015 r. w sprawie uchwalenia Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii na 2016 rok
UCHWAŁA NR 67/XVIII/2015 RADY GMINY OPATÓW z dnia 30 grudnia 2015 r. w sprawie uchwalenia Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii na 2016 rok Na podstawie art. 18, ust.2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca
Bardziej szczegółowoProfilaktyka uzależnień
Profilaktyka uzależnień 1) Zapoznanie uczniów z rodzajami uzależnień występujących we współczesnym świecie 2) Zapoznanie uczniów i rodziców ze skutkami wszelkich uzależnień i omówienie sposobów ich zapobiegania
Bardziej szczegółowoRaport z badania ankietowego na temat postaw wobec palenia tytoniu przeprowadzonego wśród pracowników instytucji publicznych
Raport z badania ankietowego na temat postaw wobec palenia tytoniu przeprowadzonego wśród pracowników instytucji publicznych ŁÓDŹ 2011 INFORMACJE O BADANIU KLIENT: TEMAT: TERMIN REALIZACJI BADAŃ: PRÓBA
Bardziej szczegółowoProfilaktyka w szkole według Z.B. Gasia rozumiana jest jako kompleksowy system rozwiązań obejmujący równolegle trzy nurty działania:
PROGRAM PROFILAKTYKI SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 238 IM. CHRISTO BOTEWA W WARSZAWIE NA ROK SZKOLNY 2015/2016 Wstęp Założenia teoretyczne Profilaktyka w szkole według Z.B. Gasia rozumiana jest jako kompleksowy
Bardziej szczegółowoRaport z badania ankietowego na temat postaw wobec palenia tytoniu przeprowadzonego wśród pracowników instytucji publicznych
Raport z badania ankietowego na temat postaw wobec palenia tytoniu przeprowadzonego wśród pracowników instytucji publicznych ŁÓDŹ 2010 Badania ankietowe na temat postaw wobec palenia tytoniu wśród pracowników
Bardziej szczegółowoPROGRAM PROFILAKTYKI Zespołu Szkół Zawodowych w Lublińcu
PROGRAM PROFILAKTYKI Zespołu Szkół Zawodowych w Lublińcu Profilaktyka jest chronieniem człowieka w rozwoju przed zagrożeniami i reagowaniem na nie. Jej celem jest ochrona człowieka, ucznia, wychowanka
Bardziej szczegółowoPROGRAM PROFILAKTYKI I BEZPIECZEŃSTWA
PROGRAM PROFILAKTYKI I BEZPIECZEŃSTWA GMINNEGO ZESPOŁU SZKÓŁ W MICHAŁOWIE NA LATA 2012-2017 1 I. PODSTAWA PRAWNA Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dn. 2 kwietnia 1997r. Konwencja o Prawach Dziecka
Bardziej szczegółowoZałącznik nr 2 SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI
Załącznik nr 2 SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI 1 1. Szkoła prowadzi systematyczną działalność wychowawczą, edukacyjną, informacyjną i profilaktyczną wśród uczniów, ich rodziców oraz nauczycieli, wychowawców
Bardziej szczegółowoRaport z badania postaw krakowskich pracowników lokali gastronomicznorozrywkowych wobec ograniczenia palenia w ich miejscu pracy.
Raport z badania postaw krakowskich pracowników lokali gastronomicznorozrywkowych wobec ograniczenia palenia w ich miejscu pracy. Dominika Kawalec Podsumowanie wyników...3 Metodologia...4 Analiza odpowiedzi
Bardziej szczegółowoProgramy edukacyjne oraz akcje prozdrowotne w roku szkolnym 2016/2017.
Programy edukacyjne oraz akcje prozdrowotne w roku szkolnym 2016/20. Program Przedszkolnej Edukacji Antynikotynowej Czyste Powietrze Wokół Nas. Założenia programu : 1. Ochrona dzieci przed szkodliwym wpływem
Bardziej szczegółowoZnajdź Właściwe Rozwiązanie
Znajdź Właściwe Rozwiązanie PSSE Brzesko Opracowała : B.Jewiarz Podsumowanie edycji IV rok szkolny 2013/14 1 Powiat Brzeski Do realizacji programu przystąpiło: 6 szkół gimnazjalnych, co stanowi 27% wszystkich
Bardziej szczegółowoPROGRAM PROFILAKTYKI ZESPOŁU SZKÓŁ PUBLICZNYCH IM. KARD. IGNACEGO JEŻA W BRZEŻNIE ROK SZKOLNY 2014/2015
PROGRAM PROFILAKTYKI ZESPOŁU SZKÓŁ PUBLICZNYCH IM. KARD. IGNACEGO JEŻA W BRZEŻNIE ROK SZKOLNY 2014/2015 I.WSTĘP Program Profilaktyki obowiązuje w Zespole Szkół Publicznych im. Kard. Ignacego Jeża w Brzeżnie.
Bardziej szczegółowoRaport z badania ankietowego na temat postaw wobec palenia tytoniu przeprowadzonego wśród pracowników instytucji publicznych
Raport z badania ankietowego na temat postaw wobec palenia tytoniu przeprowadzonego wśród pracowników instytucji publicznych ŁÓDŹ 2010 Badania ankietowe na temat postaw wobec palenia tytoniu wśród pracowników
Bardziej szczegółowo, , POLACY I PAPIEROSY. CZY RESTRYKCYJNE PRAWO JEST SKUTECZNE? WARSZAWA, SIERPIEŃ 96
CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT ZESPÓŁ REALIZACJI BADAŃ 629-35 - 69, 628-37 - 04 621-07 - 57, 628-90 - 17 UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT.24 00-503 W A R S Z A W A TELEFAX 629-40 - 89 INTERNET:
Bardziej szczegółowoDZIAŁALNOŚĆ OŚWIATOWO PROMOCYJNA PSSE GRODZISK WLKP.
DZIAŁALNOŚĆ OŚWIATOWO PROMOCYJNA PSSE GRODZISK WLKP. W oparciu o Ustawę o Państwowej Inspekcji Sanitarnej, Stanowisko Pracy Oświaty Zdrowotnej i Promocji Zdrowia inicjuje, prowadzi, koordynuje i nadzoruje
Bardziej szczegółowoSZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI POMÓC I DAĆ DROGOWSKAZ SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 1 W OŚWIĘCIMIU
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI POMÓC I DAĆ DROGOWSKAZ SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 1 W OŚWIĘCIMIU Podstawa prawna: - Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej - Konwencja o Prawach Dziecka art.3, 19, 33 - Ustawa z
Bardziej szczegółowoZESPÓŁ SZKÓŁ NR 10 im. Bolesława Chrobrego w Koszalinie SZKOLNY PROGRAM
ZESPÓŁ SZKÓŁ NR 10 im. Bolesława Chrobrego w Koszalinie SZKOLNY PROGRAM PROMOCJI ZDROWIA na lata 2014-2018 1 KOSZALIN, WRZESIEŃ 2014 1. Tworzymy szkołę promującą zdrowie Zdrowie stan pełnego fizycznego,
Bardziej szczegółowoSZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI 2016-2017 Profilaktyka to stwarzanie warunków do rozwoju, do bezpiecznego popełniania błędów, tworzenie szans na konfrontację, eksperymentowanie w taki sposób, żeby można było
Bardziej szczegółowoPowiatowy Program Ograniczania Zdrowotnych Następstw Palenia Tytoniu w powiecie piotrkowskim na rok 2014.
Powiatowy Program Ograniczania Zdrowotnych Następstw Palenia Tytoniu w powiecie piotrkowskim na rok 2014. Sekcja Oświaty Zdrowotnej i Promocji Zdrowia Powiatowej Stacji Sanitarno Epidemiologicznej w Piotrkowie
Bardziej szczegółowoPROGRAM PROFILAKTYKI W BURSIE NR 6 W WARSZAWIE na rok szkolny 2016/ /2018
PROGRAM PROFILAKTYKI W BURSIE NR 6 W WARSZAWIE na rok szkolny 2016/2017 2017/2018 Podstawa prawna 1. Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (tj. Dz.U. z 2014 r. poz. 191 ze zm.); 2. Ustawa
Bardziej szczegółowoSZKOŁA PODSTAWOWA NR 4 W BIŁGORAJU
PROGRAM SZKOŁA PODSTAWOWA NR 4 W BIŁGORAJU SPIS TREŚCI I. Wstęp charakterystyka programu II. Cel główny III. Cele szczegółowe IV. Kierunki i realizacja działań V. Przewidywane osiągnięcia VI. Ewaluacja
Bardziej szczegółowoProgram profilaktyki Szkoły Podstawowej nr 1. im. Armii Krajowej w Gostyninie CELE PROGRAMU
Program profilaktyki Szkoły Podstawowej nr 1 im. Armii Krajowej w Gostyninie Adresatami programu profilaktyki są uczniowie Szkoły Podstawowej nr 1 w Gostyninie. Celem programu jest ochrona społeczności
Bardziej szczegółowoPROGRAMY EDUKACJI ANTYNIKOTYNOWEJ DLA DZIECI I MŁODZIEŻY: Nie pal przy mnie, proszę
Powiatowa Stacja Sanitarno Epidemiologiczna w m. st. Warszawie ul. Kochanowskiego 21, Oddział Promocji Zdrowia, ul. Cyrulików 35; tel. 22/311-80-07 08; e-mail: oswiatazdrowotna@pssewawa.pl PROGRAMY EDUKACJI
Bardziej szczegółowoSZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI W ZESPOLE SZKÓŁ ZAWODOWYCH IM. STANISŁAWA STASZICA W BARLEWICZKACH NA ROK SZKOLNY 2014/2015
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI W ZESPOLE SZKÓŁ ZAWODOWYCH IM. STANISŁAWA STASZICA W BARLEWICZKACH NA ROK SZKOLNY 2014/2015 1 STRUKTURA PROGRAMU I. Podstawa prawna warunkująca istnienie programu. II. Diagnoza.
Bardziej szczegółowoAneks do Programu Wychowawczo Profilaktycznego Szkoły Podstawowej im. Jana Długosza w Piekarach opracowany na podstawie
Aneks do Programu Wychowawczo Profilaktycznego Szkoły Podstawowej im. Jana Długosza w Piekarach opracowany na podstawie Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 22 stycznia 2018 r. zmieniającego
Bardziej szczegółowoRak płuca wyzwania. Witold Zatoński Centrum Onkologii Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie
Rak płuca wyzwania Witold Zatoński Centrum Onkologii Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie Innowacje w leczeniu RAKA PŁUC ocena dostępności w Polsce Warszawa, 1 marca 14 Nowotwory główna przyczyna
Bardziej szczegółowoOdświeżamy nasze miasta.
Odświeżamy nasze miasta. TOB3CIT (Tobacco Free Cities) Joanna Skowron Kierownik Projektu Departament Promocji Zdrowia, Biostatystyki i Analiz Główny Inspektorat Sanitarny Odświeżamy nasze miasta. TOB3CIT
Bardziej szczegółowoZespół Szkolno - Przedszkolny w Skrzynce PRZEDSZKOLE
Zespół Szkolno - Przedszkolny w Skrzynce PRZEDSZKOLE PROGRAM EDUKACJI ANTYTYTONIOWEJ "CZYSTE POWIETRZE WOKÓŁ NAS" Opracowany przez mgr Anetę Skrzynka, dnia 01.10.2012r Powszechnie wiadomo, że uzależnienia
Bardziej szczegółowoSZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI GIMNAZJUM NR 1 IM. H. SIENKIEWICZA W ŁOWICZU Program został uchwalony przez Radę Rodziców w porozumieniu z Radą Pedagogiczną w dn. 22. 09. 2015 roku Spis treści I. Podstawa
Bardziej szczegółowoRaport z ewaluacji wewnętrznej przeprowadzonej w Zespole Szkół w Ozimku
Raport z ewaluacji wewnętrznej przeprowadzonej w Zespole Szkół w Ozimku Ozimek 2012 1 Spis treści: 1. Projekt ewaluacji wewnętrznej 2. Wyniki projektu 3. Zalecenia 4. Załączniki 2 1. PROJEKT EWALUACJI
Bardziej szczegółowoSZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYCZNY PUBLICZNEJ SZKOŁY PODSTAWOWEJ IM. TADEUSZA KOŚCIUSZKI W BODZANOWIE 2013-2015
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYCZNY PUBLICZNEJ SZKOŁY PODSTAWOWEJ IM. TADEUSZA KOŚCIUSZKI W BODZANOWIE 2013-2015 SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI W PRAWIE OŚWIATOWYM Podstawa prawna : 1. Ustawa o Systemie Oświaty
Bardziej szczegółowoSZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCEGO IM. BOLESŁAWA PRUSA W SKIERNIEWICACH 2016/2017 Szkolny Program Profilaktyki został pozytywnie zaopiniowany przez Radę Pedagogiczną Liceum Ogólnokształcącego
Bardziej szczegółowoSZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYCZNY ZESPOŁU SZKÓŁ I PLACÓWEK OŚWIATOWYCH W NYSIE
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYCZNY ZESPOŁU SZKÓŁ I PLACÓWEK OŚWIATOWYCH W NYSIE Opracowany na rok szkolny 2012/2013 Opracowała: Agnieszka Nawrocka pedagog szkolny Zatwierdzony uchwałą Rady Pedagogicznej dnia
Bardziej szczegółowoNierówności w zdrowiu spowodowane paleniem tytoniu. Witold Zatoński Warszawa, 16 listopada 2011
Nierówności w zdrowiu spowodowane paleniem tytoniu Witold Zatoński Warszawa, 16 listopada 2011 Palenie tytoniu wywołuje w Europie, więcej szkód zdrowotnych niż alkohol, nadciśnienie tętnicze, otyłość,
Bardziej szczegółowoPROGRAM PROFILAKTYKI
NIEPUBLICZNA SZKOŁA PRZYSPOSABIAJĄCA DO PRACY W GDAŃSKU PROGRAM PROFILAKTYKI Wstęp Profilaktyka-to ochrona człowieka w rozwoju przed zagrożeniami i reagowanie na pojawiające się zagrożenia. Jej celem jest
Bardziej szczegółowoKontrola i promocja zakazu palenia tytoniu prowadzona przez Państwową Inspekcję Sanitarną (PIS) Warszawa, 20 lutego 2009 r.
Kontrola i promocja zakazu palenia tytoniu prowadzona przez Państwową Inspekcję Sanitarną (PIS) Warszawa, 20 lutego 2009 r. Kontrola i promocja zakazu palenia tytoniu prowadzona przez PIS Program Ograniczania
Bardziej szczegółowoSZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI im. gen. DEZYDEREGO CHŁAPOWSKIEGO W BOJANOWIE. PODSTAWY PRAWNE SZKOLNEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI Podstawę do szkolnego programu profilaktyki stanowią następujące akty prawne:
Bardziej szczegółowoOcena postaw studentów Wydziału Nauk o Zdrowiu Uniwersytetu Medycznego w Łodzi wobec palenia tytoniu i polityki antytytoniowej w latach
prace oryginalne Adam RZEŹNICKI 1 Dominika CICHOŃSKA 2 Jan KRAKOWIAK 1 Aleksandra MARJAŃSKA 1 Włodzimierz STELMACH 1 Ocena postaw studentów Wydziału Nauk o Zdrowiu Uniwersytetu Medycznego w Łodzi wobec
Bardziej szczegółowoProgram Profilaktyki i Promocji Zdrowia dla miasta Torunia na lata
Załącznik do uchwały Nr 110/15 Rady Miasta Torunia z dnia 9 lipca 2015 r. Program Profilaktyki i Promocji Zdrowia dla miasta Torunia na lata 2015-2020 WSTĘP Jednym z najistotniejszych zadań Gminy z zakresu
Bardziej szczegółowoPROGRAM PROFILAKTYKI
Zespół Szkół Przyrodniczo - Biznesowych im. Jadwigi Dziubińskiej w Tarcach PROGRAM PROFILAKTYKI Tarce 2010/2011 PODSTAWY PRAWNE DZIAŁALNOŚCI PROFILAKTYCZNEJ W SZKOE Szkoła wspierając rozwój dzieci i młodzieży,
Bardziej szczegółowoSzkolny Program Profilaktyki Gimnazjum nr 37 z Oddziałami Integracyjnymi im. K.K. Baczyńskiego w Warszawie
Szkolny Program Profilaktyki Gimnazjum nr 37 z Oddziałami Integracyjnymi im. K.K. Baczyńskiego w Warszawie 2012/2013 Celem programu jest: - profilaktyka dzieci i młodzieży przed demoralizacją - podniesienie
Bardziej szczegółowoPROGRAM PROFILAKTYKI
PROGRAM PROFILAKTYKI SZKOŁY PODSTAWOWEJ-SPORTOWEJ NR 15 Z KLASAMI INTEGRACYJNYMI W RUDZIE ŚLĄSKIEJ Ruda Śląska, sierpień 2015...wychowanie wymaga atmosfery moralnej, atmosfery wyzwalającej pozytywne reakcje
Bardziej szczegółowoProgram Profilaktyczny Gimnazjum im. Na Bursztynowym Szlaku w Mikoszewie w roku szkolnym 2015/16
Program Profilaktyczny Gimnazjum im. Na Bursztynowym Szlaku w Mikoszewie w roku szkolnym 2015/16 PODSTAWY PRAWNE: 1. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 roku (art. 72); 2. Konwencja
Bardziej szczegółowoZNAJDŹ WŁAŚCIWE ROZWIĄZANIE
ZNAJDŹ WŁAŚCIWE ROZWIĄZANIE Program profilaktyki palenia tytoniu dla uczniów Gimnazjum nr 3 przy Zespole Szkół nr 12 w Jastrzębiu Zdroju w roku szkolnym 2009/2010 1 Największym darem, jaki można dać dziecku
Bardziej szczegółowoWarszawa, czerwiec 2011 BS/70/2011 POSTAWY WOBEC PALENIA PAPIEROSÓW
Warszawa, czerwiec 2011 BS/70/2011 POSTAWY WOBEC PALENIA PAPIEROSÓW Znak jakości przyznany CBOS przez Organizację Firm Badania Opinii i Rynku 13 stycznia 2011 roku Fundacja Centrum Badania Opinii Społecznej
Bardziej szczegółowoPROGRAMY KRAJOWE realizowane przez Sekcję OZ i PZ
PROGRAMY KRAJOWE realizowane przez Sekcję OZ i PZ * Czyste powietrze wokół nas Program Przedszkolnej Edukacji Antytytoniowej Program jest realizacją rządowego Programu Ograniczania Zdrowotnych Następstwa
Bardziej szczegółowoSZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI na lata 2016-2018 Szkoła Podstawowa im. Antoniego Sewiołka w Czułowie Celem programu jest wspomaganie wszechstronnego i harmonijnego rozwoju ucznia; kształtowanie postaw zdrowego
Bardziej szczegółowoTworzenie stref wolnych od dymu tytoniowego
Tworzenie stref wolnych od dymu tytoniowego Odświeżamy nasze miasta. TOB3CIT (Tobacco Free Cities) Joanna Skowron Kierownik Projektu Weronika Motylewska-Reczek Koordynator Projektu Departament Promocji
Bardziej szczegółowoREALIZACJA PROGRAMOWYCH DZIAŁAŃ. SZKOŁY PROMUJĄCEJ ZDROWIE W LISTOPADZIE 2014 r.
REALIZACJA PROGRAMOWYCH DZIAŁAŃ SZKOŁY PROMUJĄCEJ ZDROWIE W LISTOPADZIE 2014 r. W listopadzie obchodziliśmy Światowy Dzień Rzucania Palenia. W holu szkoły umieszczono gazetkę pod hasłem: 20 listopada Światowym
Bardziej szczegółowoPROGRAM PROFILAKTYKI. Zespołu Szkół Zawodowych im. Stefana Bobrowskiego w Rawiczu 2011/2012
PROGRAM PROFILAKTYKI Zespołu Szkół Zawodowych im. Stefana Bobrowskiego w Rawiczu 2011/2012 1 Przedmiotem profilaktyki może być każdy problem, w odniesieniu do którego odczuwamy potrzebę uprzedzającej interwencji
Bardziej szczegółowoSzkolny Program Profilaktyki. Szkoły Podstawowej w Rychtalu
Szkolny Program Profilaktyki Szkoły Podstawowej w Rychtalu Na rok szkolny 2016/2017 Podstawę prawną stanowią następujące dokumenty: 1. Ustawa o Systemie Oświaty z dnia 7 września 1991r. z późniejszymi
Bardziej szczegółowoProgram profilaktyczny. Znajdź rozwiązanie - nie pal
Program profilaktyczny Znajdź rozwiązanie - nie pal Dla uczniów klas pierwszych Gimnazjum nr 1 w Myślenicach 2011/2012 SPIS TREŚCI 1. Podstawa prawna programu... 2. Wstęp... 3. Cele programu: głowy, szczegółowe..
Bardziej szczegółowoPROGRAM PROFILAKTYKI ZESPOŁU SZKÓŁ W ZRĘBICACH. w roku szkolnym 2014/2015
PROGRAM PROFILAKTYKI ZESPOŁU SZKÓŁ W ZRĘBICACH w roku szkolnym 2014/2015 Celem nadrzędnym profilaktyki w naszej szkole jest zapobieganie zachowaniom ryzykownym, pomoc w radzeniu sobie z trudnościami występującymi
Bardziej szczegółowoWNIOSKI I REKOMENDACJE Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ LOKALOWE I WYPOSAŻENIE. 1. Warunki lokalowe sprzyjają w realizowaniu programów nauczania.
WNIOSKI I REKOMENDACJE Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ OBSZAR: ZARZĄDZANIE SZKOŁĄ WYMAGANIE: SZKOŁA MA ODPOWIEDNIE WARUNKI LOKALOWE I WYPOSAŻENIE Wnioski Mocne strony: 1. Warunki lokalowe sprzyjają w realizowaniu
Bardziej szczegółowoEkspozycja pracowników placówek edukacyjnych powiatu piotrkowskiego na wdychanie środowiskowe dymu tytoniowego w miejscu pracy
prace oryginalne Sebastian ŁAPIŃSKI 1 Adam RZEŹNICKI 2 Piotr WOJTYSIAK 1 Dorota KALETA 1 Ekspozycja pracowników placówek edukacyjnych powiatu piotrkowskiego na wdychanie środowiskowe dymu tytoniowego w
Bardziej szczegółowoRaport z badań przeprowadzonych w ramach projektu Wzmocnienie konsultacji społecznych w powiecie oleckim. grudzień 2014
Znajomość problemów związanych z używaniem alkoholu, środków psychoaktywnych i infoholizmu wśród dzieci i młodzieży oraz potrzeb pogłębienia wiedzy przez osoby dorosłe w tym zakresie Raport z badań przeprowadzonych
Bardziej szczegółowoPROGRAM PROFILAKTYCZNY ZESPOŁU SZKÓŁ PLASTYCZNYCH W KOLE
PROGRAM PROFILAKTYCZNY ZESPOŁU SZKÓŁ PLASTYCZNYCH W KOLE ROK SZKOLNY 2014/15 1 WSTĘP Wychowanie jest stałym procesem doskonalenia się ucznia. To on przez swoje wybory i działania rozwija się i usprawnia
Bardziej szczegółowoPlan działań profilaktycznych
Plan działań profilaktycznych Gimnazjum im. Biskupa Michała Kozala w Białośliwiu (rok szkolny 2013/2014) Plan działań profilaktycznych został przedstawiony i zaakceptowany przez Radę iczną w dniu 12 września
Bardziej szczegółowoŚwiatowy Dzień bez Tytoniu
Światowy Dzień bez Tytoniu 31 maj 2013 Historia: Światowy Dzień bez Tytoniu został ustanowiony na konferencji Światowej Organizacji Zdrowia w 1988 roku w Madrycie Początkowo miał być obchodzony 7 kwietnia,
Bardziej szczegółowozmierzyć poziom tlenku węgla w wydychanym powietrzu i zawartość karboksyhemoglobiny we krwi.
Rok 2015 W Piotrkowie Trybunalskim obchody Światowego Dnia bez Tytoniu zostały zaakcentowane pracą Punktu Konsultacyjnego w Niepublicznym Zespole Opieki Zdrowotnej HIPOKRETES w dniu 1 czerwca. Palący pacjenci
Bardziej szczegółowoCZYSTE POWIETRZE WOKÓŁ NAS
Sprawozdanie z realizacji Przedszkolnego Programu Edukacji Antytytoniowej pt. CZYSTE POWIETRZE WOKÓŁ NAS w Przedszkolu nr1 w Opalenicy w roku szkolnym 2017/2018 W roku szkolnym 2017/2018 do realizacji
Bardziej szczegółowo