Program Profilaktyki dla uczniów Szkoły Podstawowej im. Janusza Korczaka w Przysieku

Transkrypt

1 Program Profilaktyki dla uczniów Szkoły Podstawowej im. Janusza Korczaka w Przysieku Szkoła Podstawowa im. Janusza Korczaka w Przysieku Ul. Leśna 1, Zławieś Wielka

2 PROFILAKTYKA TO DZIAŁANIA STWARZAJĄCE CZŁOWIEKOWI OKAZJE AKTYWNEGO GROMADZENIA RÓŻNYCH DOŚWIADCZEŃ, KTÓRE POWODUJĄ WZROST JEGO ZDOLNOŚCI DO RADZENIA SOBIE W TRUDNYCH SYTUACJACH ŻYCIOWYCH 2 G. EDWARDS

3 PODSTAWA PRAWNA Podstawę prawną Programu Profilaktyki stanowią następujące dokumenty: Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej Ustawa o systemie oświaty z dnia 7 września 1991 r. z późniejszymi zmianami Rozp. MENiS z dn r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego i kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. Nr 51, poz. 485) Rozp. MENiS z dn r. par. 2 ust.1, ptk. 1,2. w sprawie ramowych statutów publicznych przedszkoli i publicznych szkół (Dz.U. Nr 10, poz.96) Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego z dn r. (Dz.U Nr 111 z 1994 r.) Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich Ustawa z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych Konwencja o Prawach Dziecka Charakterystyka programu Program profilaktyki, to system wielostronnych oddziaływań na ucznia w taki sposób, by mógł on rozwijać się wszechstronnie, świadomie dbać o swoje zdrowie, być otwartym na potrzeby innych, mieć poczucie własnej godności i umieć szanować godność innych, umieć zachować się w obliczu zagrożeń współczesnego świata, korzystać z pomocy, doświadczenia i wsparcia dorosłych. 3

4 Program został tak opracowany, by jego realizacja umożliwiła omówienie zagadnień oraz wykształcenie umiejętności i kompetencji zawartych w Programie Wychowawczym Szkoły. Obejmuje oba etapy edukacji w szkole podstawowej. Powstanie tego programu wiąże się ściśle z analizą pracy szkoły. Poszczególne zadania będą realizowane w planach dydaktyczno-wychowawczych. Program jest dostosowany do rozwoju psychicznego i intelektualnego uczniów naszej szkoły. Założenia programu: Wysiłki podejmowane w ramach szkolnej edukacji profilaktycznej przyniosą efekty, jeżeli: a. treści, zakres i metody edukacji profilaktycznej uwzględniać będą oczekiwania uczniów klas I - VI oraz będą dostosowane do ich potrzeb i problemów; b. działania realizowane w programie profilaktycznym dotyczyć będą także osób odpowiedzialnych za dzieci, to jest wychowawców, nauczycieli, rodziców lub prawnych opiekunów; c. program ten będzie realizowany w ramach prowadzonych zajęć szkolnych oraz planowanych imprez szkolnych, regionalnych, zajęć sportowych. d. współpraca szkoły z Poradnią Pedagogiczno-Psychologiczną, Gminnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej, Caritas Diecezji Toruńskiej. Metody Aktywności kreatywnej, burza mózgów, pogadanka, odegranie scenek sytuacyjnych, środki audiowizualne, rysunki piosenki, wywiady. Formy pracy Zbiorowa, grupowa, indywidualna. 4

5 PROGRAM DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH OBSZAR I- Kształtowanie prawidłowych postaw społecznych. CELE OPERACYJNE - PRZEWIDYWANE EFEKTY Uczeń: stara się stosować prawidłowe zasady komunikacji oraz nawiązywać dobre relacje z rówieśnikami, wie, że może liczyć na wsparcie nauczycieli, w tym pedagoga szkolnego w sytuacjach trudnych, stara się dbać o kulturę słowa, nie używa wulgaryzmów, ma świadomość swoich praw, ale rozumie, że z praw wynikają obowiązki ( np. z prawa do nauki wynika obowiązek nauki), ma świadomość, że nieodpowiednim zachowaniem narusza prawa innych, wykazuje chęć poprawy zachowania, ma poczucie swojej godności, stara się szanować godność drugiego, chętnie pomaga potrzebującym, 5

6 Zadania Formy realizacji Odpowiedzialni, termin realizacji Ewaluacja 1. Uczenie właściwych zasad Zajęcia wychowawcze, pogadanki, rozmowy wychowawcy klas, - analiza porównawcza komunikowania się w grupie, z uczniami, pedagog szkolny, wobec diagnozy wstępnej nawiązywania dobrych relacji z kolegami. Tworzenie kodeksu zachowań w grupie, Organizacja imprez, wycieczek, ocena liczby sytuacji konfliktowych, obserwacja integrujących zespół klasowy, zachowań uczniów, 2. Uczenie szacunku i tolerancji, dla wszyscy nauczyciele - analiza efektywności innych ludzi. Poradnictwo dla rodziców, konsultacje, pedagog szkolny, działań na podstawie ocen Współpraca z Policją, Poradnią dyrektor szkoły, z zachowania 3. Kształcenie umiejętności radzenia Psychologiczno- Pedagogiczną, przedstawiciele instytucji sobie z presją rówieśników. Rozmowy wychowawcze, dyscyplinujące współpracujących ze z uczniami sprawiającymi problemy, szkołą, 4. Przeciwdziałanie złym postawom uczniów w stosunku do nauczyciela, pracownika szkoły. Rozwiązywanie trudnych sytuacji w zespołach wychowawczych, Udział w akcjach charytatywnych, wszyscy nauczyciele, Współpraca z Caritas, 5. Kształtowanie i rozwijanie empatii oraz zdolności do niesienia pomocy innym, zapoznanie z zasadami udzielania ppp. Zebrania z rodzicami, konsultacje, konsultacje pedagoga szkolnego dla rodziców, Angażowanie rodziców w życie klasy, szkoły, wychowawcy klas, pedagog szkolny Termin realizacji r. 6. Podnoszenie świadomości pedagogicznej rodziców. 6

7 OBSZAR II - Przeciwdziałanie agresji i przemocy. CELE OPERACYJNE - PRZEWIDYWANE EFEKTY Uczeń: zna i zrozumie wpływ zachowań agresywnych na kontakty międzyludzkie zna przyczyny konfliktów i zachowań agresywnych rozpoznaje własne stany emocjonalne i rozumie emocje innych potrafi nazwać swoje emocje, wie, co to jest stres i próbuje sobie z nim radzić częściej próbuje konstruktywnie rozwiązywać problemy, konflikty potrafi zauważyć swój błąd (zachowanie agresywne), wyraża chęć poprawy ma świadomość, że swoim zachowaniem agresywnym można zaszkodzić sobie i innym częściej używa słów grzecznościowych próbuje wyrażać złość w sposób asertywny właściwie zachowuje się w stosunku do kolegów, nauczycieli, osób dorosłych umie wykorzystać normy dobrego zachowania w różnych sytuacjach rozumie zasady zdrowej rywalizacji sportowej i mądrego kibicowania stara się szanować poglądy innych, wykazywać postawę tolerancji 7

8 Zadania Formy realizacji Odpowiedzialni, terminy realizacji Ewaluacja Rozwijanie umiejętności interpersonalnych właściwa komunikacja Rozwijanie umiejętności pracy w grupie, w zespole Zajęcia w ramach godzin wychowawczych, zajęć świetlicowych Udział uczniów w uroczystościach szkolnych zabawach integracyjnych, zajęciach świetlicowych wychowawcy klas I-III i IV-VI, wychowawcy świetlicy, nauczyciele wychowania do życia w rodzinie, pedagog, analiza dokumentów: dokumentacja pedagoga protokoły z konferencji badania ankietowe wśród rodziców, nauczycieli Kształtowanie postaw prospołecznych: wzajemnej pomocy, empatii, tolerancji Zajęcia rozwijające umiejętności społeczne, jako sposób przeciwdziałania agresji Integrowanie zespołu uczniowskiego Rozpoznawanie zachowań agresywnych Uczenie tolerancji wobec odmiennych poglądów, zachowań, sympatii klubowych; uczenie mądrego kibicowania i zdrowych Gry i zabawy, drama, wspólne wyjścia, wycieczki Różne programy profilaktyczne Gry i zabawy interakcyjne dla dzieci wg. programów profilaktycznych Dyskusje tematyczne z dziećmi w klasach Konkursy, quizy, gry i zabawy, drama wychowawcy klas I-III i IV-VI, wychowawcy świetlicy, nauczyciele wychowania do życia w rodzinie, pedagog, nauczyciele wychowania fizycznego obserwacja obserwacja badania ankietowe wśród 8

9 zasad sportowej rywalizacji, Rozwijanie umiejętności kontrolowania własnych emocji Kształtowanie właściwych postaw w stosunku do kolegów, nauczycieli, osób starszych dbałość o kulturę słowa Pogadanki w ramach GDDW Pogadanki, dyskusje, rozmowy z uczniami, Spotkania z pedagogiem, pielęgniarką, przedstawicielami zaproszonych instytucji, klubów sportowych, Realizacja programu uczącego zasad kibicowania Fair-play Realizowanie własnych programów pracy z klasą rodziców, nauczycieli analiza sytuacji wychowawczej Rozwijanie umiejętności asertywnego reagowania Uczenie umiejętności radzenia sobie ze złością i agresją oraz w sytuacjach trudnych dla ucznia Dyscyplinowanie uczniów w czasie przerw, zajęć Pogadanki, zajęcia wychowawcze Zabawy integracyjne Zajęcia wychowawcze uczące asertywności Ćwiczenie zachowań asertywnych i wyciszających w ramach GDDW analiza sytuacji wychowawczej szkołysondaż opinii Nie używam wulgaryzmów - pobudzanie wrażliwości na piękno języka Przeciwdziałanie Zajęcia na temat twórczego rozwiązywania problemów sztuki negocjacji, asertywności, odpowiedzialności Zajęcia uczące pokojowego obserwacja 9

10 wszelkim przejawom agresji, przemocy rówieśniczej Chcę być wzorem do naśladowania Kształtowanie bezpiecznego i zdrowego środowiska wychowawczego szkoły Uczenie dzieci bezpiecznych zachowań w stosunku do rówieśników ze szczególnym uwzględnieniem bezpieczeństwa najmłodszych uczniów rozwiązywania konfliktów GDDW Ocena przykładowych postaw agresywnych w oparciu o materiał literacki Dyskusje na temat przemocy i agresji prezentowanej w mediach Treningi grupowe z zakresu metod konstruktywnego rozładowania gniewu i złości GDDW Indywidualny kontakt z uczniem, objecie go opieką wychowawczą, pomocą wychowawcy, pedagoga szkolnego Rozmowy indywidualne i grupowe Pogadanki GDDW Realizacja programów profilaktycznych wychowawcy klas I-III i IV-VI, wychowawcy świetlicy, nauczyciele wychowania do życia w rodzinie, nauczyciele przedmiotowi, pedagog, wychowawcy, opiekun samorządu szkolnego, wszyscy nauczyciele obserwacja badania ankietowe analiza sytuacji wychowawczej analiza dokumentacji pedagoga szkolnego Motywowanie, dowartościowywanie Angażowanie uczniów do pracy na rzecz szkoły, innych Propagowanie postaw pozytywnych GDDW Termin realizacji r. obserwacja 10

11 Integracja zespołów klasowych Zajęcia w ramach kół zainteresowań Wzorowy uczeń Savoir vivre dla klas IV-VI Szkolny System Oceniania Zachowania- funkcja motywująca Zagospodarowanie dzieciom czasu na przerwach - konkretne propozycje Pogadanki, rozmowy z dziećmi w ramach GDDW Realizacja własnych programów wychowawczej pracy z klasą Pogadanki nt. bezpiecznego korzystania z placu zabaw i boisk na terenie szkoły Termin realizacji r. 11

12 OBSZAR III- PODEJMOWANIE DZIAŁAŃ PROMUJĄCYCH ZDROWY I BEZPIECZNY STYL ŻYCIA CELE OPERACYJNE- PRZEWIDYWANE EFEKTY Uczeń: dba o higienę własnego ciała aktywnie spędza czas wolny znać zasady ruchu drogowego zdobywa kartę rowerową unika zachowań będących zagrożeniem dla jego osoby i otoczenia potrafi odmówić zna szkodliwość substancji uzależniających wie, jak zachować się podczas alarmu ma świadomość potrzeby krytycznego spojrzenia na media i reklamy zna zagrożenia związane z Internetem, stara się bezpiecznie z niego korzystać 12

13 Zadania Formy realizacji Realizatorzy Ewaluacja - Promowanie zdrowego stylu życia - Pogadanki, lekcje przyrody, ścieżki - Poznajemy rożne grupy pokarmów - Konkurs na plakat promujący zdrową żywność -wychowawcy klas, nauczyciel przyrody, pielęgniarka szkolna, pedagog szkolny, - ankiety - Wdrażanie zasad higieny osobistej ucznia i jego środowiska - Konkursy - Pogadanki, zajęcia warsztatowe - wyniki obserwacji nauczycieli - Omówienie zasad higieny pracy umysłowej -Wdrażanie do racjonalnego i korzystnego z punktu widzenia zdrowia spędzania wolnego czasu (aktywnego) - Zajęcia sportowe z dziećmi, lekcje wychowawcze, rajdy, wycieczki, wyjścia - Dzień Sportu - nauczyciele W-F, wychowawcy, pedagog - wychowawcy świetlicy - analiza porównawcza dotycząca udziału dzieci w zajęciach dodatkowych, sportowych, wycieczkach - Wdrażanie do korzystania z różnych form aktywności fizycznej - Rozwijanie tolerancji i zainteresowań w ramach edukacji europejskiej - wyjazdy na basen, lodowisko itp. -Realizacja tematyki kultury europejskiej na poszczególnych przedmiotach: języku polskim, angielskim, lekcji wychowawczej, ścieżce regionalnej - Uczenie zasad bezpieczeństwa w szkole i w środowisku -nauczyciele W-F, wychowawcy Wychowawcy, nauczyciel języka angielskiego,, języka niemieckiego, języka polskiego. - sprawozdania- ocena aktywności ucznia - analiza wpisów w dziennikach lekcyjnych 13

14 - cykliczny konkurs gminny dotyczący wiedzy nt. państw Unii Europejskiej -Przestrzeganie zasad bezpieczeństwa uczeń jest bezpieczny w szkole i w środowisku -Zasady bezpiecznego poruszania się pieszego i rowerzysty - Rozwijanie świadomości wykorzystania czasu wolnego, uczenie samokontroli i samodyscypliny - Nauczanie alternatywnych, ciekawych form spędzania czasu wolnego - Zajęcia ze Strażą Miejską i Policją -Pogadanki, egzamin na kartę rowerową ( uczniowie klas IV-tych) - Spotkania z przedstawicielami Policji, pracownikami Straży Miejskiej - Udział w programie Jestem widoczny jestem bezpieczny (Caritas). - Pogadanki, prelekcje w klasach -Koła zainteresowań - Zajęcia pozalekcyjne -Koła zainteresowań - Zajęcia pozalekcyjne - Ogólnopolska Kampania Prof. Zachowaj trzeźwy Umysł - koordynacja pedagog szkolny -wychowawcy, nauczyciele uczący - nauczyciele wychowania fizycznego, wychowawcy -nauczyciele, pedagog szkolny - ilość zdobytych kart rowerowych - ankieta badająca wiedzę dzieci - ankieta dla wychowawców klas - analiza dokumentacji zajęć pozalekcyjnych, ocena % udziału uczniów w zajęciach - % uczniów objętych zajęciami dodatkowymi - obserwacja, udział uczniów w akcjach, działaniach na rzecz ekologii - Zagospodarowanie czasu wolnego dzieci i młodzieży szkolnej poprzez popularyzację wiedzy z zakresu ochrony przyrody -Dzień Ziemi - sprzątanie świata - zajęcia ekologiczne - nauczyciele odpowiedzialni za działania na rzecz ekologii i ochrony środowiska, wychowawcy 14

15 - sadzenie lasu/drzew (przy szkole) - zajęcia z leśnikiem - Uświadamianie zagrożeń stwarzanych przez substancje uzależniające - prelekcje, pogadanki, rozmowy w ramach GDDW -Spotkanie z przedstawicielami instytucji, - pracownicy Straży Miejskiej, policjanci - wyniki odbytych ćwiczeń alarmowych - Uczenie prawidłowych zachowań w sytuacji zagrożenia (bezpieczeństwo w kontaktach z dorosłymi) -Ćwiczenia praktyczne- alarmy, pogadanki, lekcje wychowawcze, konkursy - wychowawcy klas, -koordynacja pedagog szkolny - Prezentacje, lekcje wychowawcze - Uczenie krytycznego spojrzenia na media i dokonywania selekcji informacji - Poszukiwanie pozytywnych wzorców i autorytetów w mediach - Kółko informatyczne, komputerowe, pogadanki w ramach informatyki - konkursy - wychowawcy klas, nauczyciele wychowania fizycznego, policjanci, pracownicy Straży Miejskiej - obserwacja zajęć nt. znajomości zagrożeń Internetu oraz wpływu reklam na odbiorcę - Wdrażanie do mądrego i bezpiecznego korzystania z Internetu - pogadanki o cybrrprzemocy na portalach społecznościowych. - wychowawcy klas, - analiza wpisów w dziennikach lekcyjnych - Uczenie bezpiecznego korzystania z placu zabaw i boisk - Pogadanki, GDDW, rozmowy z uczniami, - wychowawcy klas - obserwacja udziału dzieci w akcjach 15

16 na terenie szkoły zajęcia praktyczne i programach - Promowanie zdrowego stylu życia, zdrowej żywności - Włączenie szkoły do Rządowego programu Owoce i warzywa w szkole - Kontynuacja programu Szklanka mleka - analiza dokumentacji pielęgniarki szkolnej - Dbanie o zdrowie uczniów, prawidłowe postawy- profilaktyka zdrowotna - Program dla klas VI- Dbam o siebie- żyję zdrowo - pielęgniarka szkolna, nauczyciele - Udział w akcjach promujących zdrowie - Fluoryzacja - Profilaktyka skrzywień kręgosłupa - obserwacja umiejętności praktycznych uczniów podczas prowadzonych zajęć - Uczenie dzieci udzielania pierwszej pomocy - stanowiska pracy dostosowane do wzrostu uczniów - Program Owsiaka Pierwsza pomoc przedmedyczna - Marta Olszewska, Alina Fiedorek Termin realizacji r. 16

17 Ewaluacja Ocenie poddawane są następujące elementy: - realizacja zaleceń zawartych w opiniach Poradni Pedagogiczno-Psychologicznej, - realizacja tematyki profilaktyki zawartych w planach pracy wychowawców klas, - pedagogizacja rodziców uczniów na spotkaniach z wychowawcami klas, - występowanie czynników, rodzajów i przyczyn zachowań ryzykownych, - występowanie czynników chroniących: więź z rodzicami, opieka dorosłych, zainteresowanie nauką i własnym rozwojem, aktywność, ciekawość poznawcza, praktyki religijne, zakorzenienie w tradycji społeczności i szacunek dla jej norm, konstruktywna grupa rówieśnicza, autorytety. Oceny efektów realizacji zadań Programu Profilaktyki, obok bieżącego monitorowania oraz samooceny przeprowadzanej przez zainteresowane podmioty, dokonuje się w trakcie posiedzeń RP podsumowujących pracę w pierwszym i drugim semestrze roku szkolnego i dokonując ewaluację na koniec każdego roku szkolnego. Podstawa do formułowania ocen będą narzędzia stosowane w ramach wewnątrzszkolnego mierzenia jakości pracy szkoły, czyli sprawozdania, analizy, dane statystyczne, obserwacje, hospitacje, zapisy w dokumentacji, badania ankietowe, opinie, wnioski, zgłoszone innowacje i projekty działań, programy, scenariusze. Program ten będzie ulegał modyfikacjom i udoskonaleniom tak, aby go dostosować do warunków występujących w szkole i możliwości uczniów klas I - VI. 17

18 Literatura a. Gordon T. Wychowanie bez porażek, PAX, Warszawa 1991 r., b. Program profilaktyczny dla młodzieży Jak żyć z ludźmi, (umiejętności interpersonalne) MEN - Warszawa 1989, c. Środowiskowy program wychowania zdrowotnego w szkole pod redakcją M. Charzyńskiej-Gula, Lublin 1997 r., d. Merril H. Jak radzić sobie z emocjami, które przyprawiają o ból głowy. Zatwierdzono przez Radę Rodziców (miejscowość i data).. (podpis przewodniczącego Rady Rodziców) 18