Świadczenie dla osób niepełnosprawnych

Transkrypt

1 Świadczenie dla osób niepełnosprawnych [Handikappersättning] Klicka här, skriv ev. Undertitel Osoby w wieku powyżej 19 lat mogą otrzymać świadczenie dla osób niepełnosprawnych, o ile potrzebują dodatkowej pomocy lub mają dodatkowe koszty w związku z trwałą chorobą lub ograniczeniem sprawności. Przy ubieganiu się o świadczenie nie decyduje stopień ograniczenia sprawności, lecz potrzeba pomocy i koszty ponoszone w związku z niepełnosprawnością. Komu przysługuje świadczenie dla osób niepełnosprawnych? [Vem kan få handikappersättning?] Osoby chore lub niepełnosprawne mogą otrzymać świadczenie dla osób niepełnosprawnych począwszy od lipca tego roku, w którym kończą 19 rok życia (kiedy to przestaje przysługiwać zasiłek na opiekę [vårdbidrag]). Aby móc otrzymać świadczenie dla osób niepełnosprawnych wymagane jest, by dana osoba potrzebowała pomocy w wykonywaniu swoich codziennych czynności, w pracy lub w nauce, lub by miała dodatkowe koszty związane z chorobą bądź ograniczeniem sprawności. Potrzeba pomocy musi być bezpośrednio związana z ograniczeniem sprawności i musi dotyczyć pomocy w takich czynnościach, których dana osoba nie jest w stanie wykonywać sama ze względu na ograniczenie sprawności. Choroba lub ograniczenie sprawności nie muszą być określonego rodzaju, by przysługiwało świadczenie dla osób niepełnosprawnych. Należy jednak przedstawić zaświadczenie lekarskie na potwierdzenie faktu, że jesteś dotknięty takim ograniczeniem sprawności, które wpływa na twoją zdolność wykonywania codziennych czynności, na wykonywanie pracy lub pobieranie nauki. Wymagane jest, by ograniczenie sprawności miało miejsce przed ukończeniem 65 lat i żeby potrzeba pomocy zachodziła przez okres co najmniej roku. Świadczenie dla osób niepełnosprawnych można otrzymywać nawet po ukończeniu 65 lat, jeżeli nadal jesteś w potrzebie pomocy. Świadczenie dla osób niepełnosprawnych mogą otrzymywać osoby pracujące w Szwecji. Osobom niepracującym świadczenie dla osób niepełnosprawnych przysługuje, jeżeli mieszkają w Szwecji. 1 (9)

2 Ile wynosi świadczenie dla osób niepełnosprawnych? [Hur mycket får man i handikappersättning?] Świadczenie dla osób niepełnosprawnych może wynosić 36, 53 lub 69 procent cenowej kwoty bazowej [prisbasbeloppet] - w zależności od tego, jak duża jest twoja potrzeba pomocy i jak duże koszty dodatkowe ponosisz w związku z ograniczeniem sprawności. Wysokość świadczeń dla osób niepełnosprawnych w roku 2013: 36 procent koron 53 procent koron 69 procent koron Świadczenie dla osób niepełnosprawnych jest wolne od podatku. Jeżeli podstawą przyznania świadczenia są tylko wysokie koszty dodatkowe związane z ograniczeniem sprawności, muszą one wynosić co najmniej korony rocznie (28,5 procent cenowej kwoty bazowej), by świadczenie dla osób niepełnosprawnych mogło przysługiwać. * Wysokość cenowej kwoty bazowej zależy od ogólnego rozwoju cen w Szwecji. W roku 2013 cenowa kwota bazowa wynosi koron. Jeżeli jesteś niewidomy [Om du är blind] Osobom niewidomym lub niedowidzącym przysługuje świadczenie dla osób niepełnosprawnych w wysokości koron rocznie (69 procent cenowej kwoty bazowej). Jeżeli jednocześnie otrzymujesz świadczenie z tytułu niezdolności do pracy [sjukersättning], świadczenie rehabilitacyjno-szkoleniowe [aktivitetsersättning] lub pełną emeryturę [ålderspension], świadczenie dla osób niepełnosprawnych ulega zmniejszeniu do wysokości koron rocznie (36 procent cenowej kwoty bazowej). Jeżeli potrzeba korzystania z pomocy jest duża lub koszty wysokie, wysokość świadczenia może być wyższa. Za osobę niewidomą lub niedowidzącą uważa się taką, która ze względu na ograniczoną zdolność widzenia nie może sama przebywać w obcym jej miejscu i nie jest w stanie sama się orientować. 2 (9)

3 Jeżeli jesteś głuchy lub niedosłyszący [Om du är döv eller gravt hörselskadad] Osobom głuchym lub niedosłyszącym przysługuje świadczenie dla osób niepełnosprawnych w wysokości koron rocznie (36 procent cenowej kwoty bazowej). Jeżeli potrzeba korzystania z pomocy jest duża lub koszty wysokie, wysokość świadczenia może być wyższa. Za osobę głuchą lub niedosłyszącą uważa się taką, która bez aparatu słuchowego nie słyszy, co mówią inni ludzie lub słyszy z wielką trudnością. Potrzeba pomocy i koszty dodatkowe [Hjälpbehov och merkostnader] Jeżeli podstawą przyznania świadczenia jest tylko potrzeba pomocy, potrzeba ta musi wynosić co najmniej dwie godziny dziennie, by świadczenie dla osób niepełnosprawnych mogło przysługiwać. Jeżeli potrzebujesz specjalnego nadzoru lub stałego dozoru, może to również być wzięte pod uwagę przy ocenie. Jeżeli podstawą przyznania świadczenia jest zarówno potrzeba pomocy, jak i koszty dodatkowe, szwedzka Kasa Ubezpieczeń [Försäkringskassan] dokonuje kompleksowej oceny z uwzględnieniem całokształtu potrzeb. Pomoc w wykonywaniu codziennych czynności [Hjälp med den dagliga livsföringen] Za pomoc w wykonywaniu codziennych czynności uważa się na przykład pomoc przy wykonywaniu czynności osobistych, rozbieraniu i ubieraniu się, zakupach, przygotowywaniu posiłków, przyjmowaniu leków, wykonywaniu prac domowych, jak np. pranie, prasowanie, dogląd garderoby i sprzątanie mieszkania. Za pomoc w czynnościach codziennych uważa się także asystę w drodze do pracy lub szkoły. Może to być również praktyczna pomoc w miejscu pracy, np. podawanie segregatorów i innych materiałów lub pomoc w drodze do stołówki i z powrotem. Koszty spowodowane potrzebą pomocy w czynnościach codziennych [Kostnader för hjälpbehov i den dagliga livsföringen] Jeżeli potrzebujesz korzystać z gminnych usług w zakresie pomocy przy sprzątaniu, może zostać ci przyznane świadczenie dla osób niepełnosprawnych na pokrycie opłat, jakie gmina pobiera za te usługi. W niektórych przypadkach możesz otrzymać zwrot kosztów prywatnych usług w zakresie pomocy przy sprzątaniu do wysokości odpowiadającej opłatom, jakie za podobne usługi pobiera gmina. Jeżeli ktoś z rodziny otrzymuje wynagrodzenie za pomoc, jakiej ci udziela w wykonywaniu codziennych czynności, nie liczy się koszt, lecz czas pomocy. 3 (9)

4 Koszty dodatkowe [Extra kostnader] Aby móc otrzymać świadczenie dla osób niepełnosprawnych ze względu na ponoszone koszty dodatkowe, musi istnieć bezpośredni związek między tymi kosztami i ograniczeniem sprawności. Ponadto nie może być aktualna inna forma pomocy obejmująca pokrywanie kosztów, które zasadniczo należą do obszaru odpowiedzialności gminy lub wojewódzkiego samorządu terytorialnego. Nie mogą to być też koszty ponoszone przez ogół ludności. Koszty środków pomocy [Kostnader för hjälpmedel] Świadczenie dla osób niepełnosprawnych można otrzymać na przykład tytułem kosztów związanych z większą powierzchnią mieszkaniową uzasadnioną koniecznością posiadania sprzętu medycznego, technicznych środków pomocy lub pomieszczenia zabiegowego. Można także otrzymać zwrot kosztów najmu lub zakupu środków pomocy. Dotyczy to również dostosowania komputera lub specjalnych programów komputerowych potrzebnych z uwagi na niepełnosprawność. Opieka zdrowotna [Hälso- och sjukvård] Świadczenie dla osób niepełnosprawnych można otrzymać na zabiegi w jednostkach opieki zdrowotnej objęte systemem zabezpieczenia przed eskalacją kosztów leczenia [högkostnadsskyddet]. Zabezpieczenie przed eskalacją kosztów leczenia oznacza, że po przekroczeniu pewnego limitu rocznego pacjent nie musi płacić dalszych opłat za opiekę zdrowotną. Dotyczy to opłat za wizyty w przychodniach lekarskich i innych opłat za opiekę zdrowotną, np. za zabiegi wykonywane przez pielęgniarkę rejonową lub fizykoterapeutę. Lekarstwa [Läkemedel] Świadczenie dla osób niepełnosprawnych można otrzymać na lekarstwa subwencjonowane przez państwo i objęte systemem zabezpieczenia przed eskalacją kosztów leczenia. Zabezpieczenie to obejmuje większość leków wydawanych na receptę. Artykuły zużywalne [Förbrukningsartiklar] Służba zdrowia zapewnia w wielu przypadkach zwrot kosztów za artykuły zużywalne. Jeżeli jednak sam płacisz za artykuły zużywalne, możesz w niektórych przypadkach otrzymać zwrot na pokrycie tych kosztów. Specjalna dieta [Specialkost] Jeżeli ponosisz koszty dodatkowe spowodowane specjalną dietą, która jest konieczna ze względu na ograniczenie sprawności, możesz otrzymać zwrot na pokrycie tych kosztów. Urząd Ochrony Konsumentów [Konsumentverket] wylicza koszty różnych 4 (9)

5 rodzajów diet specjalnych. By móc otrzymać zwrot na pokrycie kosztów diety specjalnej, musi ona być przepisana przez lekarza, dietystę itp. Opieka dentystyczna [Tandvård] Przysługuje zwrot tytułem kosztów opieki dentystycznej mającej związek z niepełnosprawnością. Koszty przejazdów [Kostnader för resor] Środki komunikacji publicznej [Allmänna kommunikationer] Jeżeli ze względu na niepełnosprawność nie możesz korzystać ze środków komunikacji publicznej i masz przez to dodatkowe koszty związane z przejazdami, możesz w pewnym zakresie otrzymać zwrot tych kosztów. Jest to aktualne na przykład wtedy, gdy musisz korzystać ze specjalnych usług transportowych [färdtjänst], za które płacisz. Możesz otrzymać zwrot pełnej opłaty. Od tego odlicza się wysokość kosztów, które ponosiłbyś korzystając ze środków komunikacji publicznej. Własny samochód [Egen bil] Jeżeli jeździsz własnym samochodem, ponieważ nie jesteś w stanie korzystać ze środków komunikacji publicznej, możesz otrzymać świadczenie dla osób niepełnosprawnych na dojazdy na wizyty lekarskie i zabiegi oraz na dojazdy do pracy lub szkoły. W przypadku dojazdów do szkoły od wysokości świadczenia odlicza się wysokość kosztów, które ponosiłbyś korzystając ze środków komunikacji publicznej. Tytułem innych niezbędnych na co dzień dojazdów możesz otrzymać zwrot w wysokości koron rocznie (5 procent cenowej kwoty bazowej). Jeżeli jesteś w stanie udokumentować wyższe koszty, możesz otrzymać większą kwotę tytułem zwrotu. Zakup specjalnego sprzętu domowego [Köp av särskild hushållsutrustning] Możesz otrzymać zwrot kosztów zakupu, jeżeli ze względu na niepełnosprawność jesteś w potrzebie posiadania na przykład pralki, zmywarki lub specjalnego odkurzacza. W takich przypadkach kwotę zwrotu oblicza się dzieląc koszt zakupu na określoną liczbę lat użytkowania. 5 (9)

6 Koszty spowodowane szybszą zużywalnością itp. [Slitage med mera] Jeżeli ograniczenie sprawności przyczynia się do szybszej zużywalności garderoby lub do kosztów dodatkowych na pranie bądź na urządzenie i wyposażenie mieszkania, możesz z tego tytułu otrzymać świadczenie dla osób niepełnosprawnych. Różne formy zamieszkania [Olika boendeformer] Opieka w szpitalu lub w innych instytucjach [Vård på sjukhus och andra institutioner] Jeżeli korzystasz z opieki w szpitalu lub innej instytucji, możesz zachować świadczenie dla osób niepełnosprawnych, o ile można przewidywać, że opieka ta trwać będzie najwyżej sześć miesięcy. Jeżeli opieka trwa ponad sześć miesięcy, przysługuje ci świadczenie dla osób niepełnosprawnych tylko za te dni, na które opuściłeś szpital lub instytucję. Nie przysługuje zwrot tytułem opłat za opiekę. Instytucjami są: rodzina zastępcza [familjehem], szpital lub zakład opiekuńczy prowadzony lub finansowany przez państwo, gminę lub wojewódzki samorząd terytorialny. Mieszkanie z doglądem opiekuńczym i mieszkanie w domu zbiorowym [Servicebostad och gruppbostad] Jeżeli mieszkasz w mieszkaniu z doglądem opiekuńczym [servicebostad] lub w domu zbiorowym [gruppbostad], zazwyczaj otrzymujesz te usługi, na które w przeciwnym razie mógłbyś dostać świadczenie dla osób niepełnosprawnych. Twoja potrzeba pomocy może jednak przekraczać zakres usług związanych z formą zamieszkania. Z formą zamieszkania mogą być także związane koszty, które przy obliczaniu świadczenia dla osób niepełnosprawnych uważane są za dodatkowe wydatki. Skontaktuj się zatem z Försäkringskassan, by zorientować się, co przysługuje w twoim przypadku. 6 (9)

7 Internat i szkoła specjalna [Elevhem eller specialskola] Jeżeli mieszkasz w internacie [elevhem], możesz otrzymać świadczenie dla osób niepełnosprawnych, o ile masz koszty tytułem opieki osobistej i usług. Dotyczy to internatów przy państwowej szkole specjalnej liceum ogólnokrajowym dla młodzieży głuchej i niedosłyszącej liceum ogólnokrajowym dla młodzieży niepełnosprawnej ruchowo Inne świadczenia [Andra ersättningar] Kwota jednorazowa [Engångsbelopp] Jeżeli otrzymałeś świadczenie w formie kwoty jednorazowej z ubezpieczenia prywatnego, nie wpływa to na uprawnienie do świadczenia dla osób niepełnosprawnych. Jeżeli na jakiś cel otrzymałeś kwotę jednorazową od państwa, gminy lub z wojewódzkiego samorządu terytorialnego, nie możesz na ten sam cel otrzymać świadczenia dla osób niepełnosprawnych. Świadczenie od państwa, z gminy lub z wojewódzkiego zarządu terytorialnego [Ersättning från stat, kommun eller landsting] Jeżeli od państwa, z gminy lub z wojewódzkiego zarządu terytorialnego otrzymujesz inne świadczenia mające na celu zapewnić ci wsparcie i zaspokoić twoją potrzebę pomocy lub pokryć koszty, które ponosisz ze względu na niepełnosprawność, możesz otrzymać świadczenie dla osób niepełnosprawnych tylko w takim wymiarze, w jakim potrzeba pomocy nie jest jeszcze zaspokojona lub koszty nie są jeszcze pokryte. Försäkringskassan decyduje również o tym, czy twoja potrzeba pomocy nie powinna zostać zaspokojona i koszty nie powinny zostać pokryte w ramach innej formy świadczeń niż świadczenie dla osób niepełnosprawnych. Jak ubiegać się o świadczenie dla osób niepełnosprawnych? [Hur ansöker man om handikappersättning?] O świadczenie dla osób niepełnosprawnych należy ubiegać się na specjalnym formularzu dostępnym w Försäkringskassan oraz na stronie internetowej Försäkringskassan może pomóc ci w wypełnieniu tego formularza. Należy złożyć także opinię lekarską dotyczącą swojej choroby lub niepełnosprawności. Jeżeli niedawno złożyłeś już taką opinię lekarską, możliwe, że nie musisz składać jej ponownie 7 (9)

8 Możesz odwołać się od decyzji, z której nie jesteś zadowolony [Du kan överklaga ett beslut som du inte är nöjd med] Jeżeli nie jesteś zadowolony z decyzji, możesz odwołać się od niej do wojewódzkiego sądu administracyjnego [länsrätten]. Odwołanie należy złożyć w ciągu dwóch miesięcy. Sposób odwołania się podany jest na decyzji. Jeżeli potrzebna jest ci pomoc w odwołaniu się od decyzji, skontaktuj się z Försäkringskassan. Wypłaty [Utbetalning] Świadczenie dla osób niepełnosprawnych wypłacane jest co miesiąc. Jeżeli chcesz, by twoje świadczenie dla osób niepełnosprawnych wypłacane było na ręce kogoś innego, musisz złożyć w Försäkringskassan pisemne upoważnienie z podaniem osoby, której pieniądze mają być wypłacane. Zamieszkiwanie za granicą [Bo utomlands] Jeżeli mieszkasz za granicą w kraju UE/EOG, możesz zachować swoje świadczenie dla osób niepełnosprawnych przez okres do 12 miesięcy. Jeżeli mieszkasz w kraju poza obszarem UE/EOG, granica dalszego otrzymywania świadczenia wynosi sześć miesięcy. Po powrocie do Szwecji możesz ponownie ubiegać się o świadczenie dla osób niepełnosprawnych. Praca za granicą [Arbeta utomlands] Możesz otrzymywać świadczenie dla osób niepełnosprawnych, jeżeli mieszkasz w Szwecji, a pracujesz za granicą. By zachować świadczenie dla osób niepełnosprawnych, nie możesz jednak pracować za granicą dłużej niż 12 miesięcy. Jeżeli pracujesz w kraju UE/EOG, przysługuje ci prawo do pomocy w kraju zatrudnienia. Zawiadamiaj zawsze o zmianach! [Anmäl alltid förändringar!] Należy zawiadamiać o wszelkich zmianach dotyczących swojej potrzeby korzystania z pomocy, ponoszonych kosztów lub innych okoliczności mogących mieć wpływ na przysługiwanie świadczenia dla osób niepełnosprawnych. W razie pobrania za wysokiej kwoty, możesz być zobowiązany do zwrotu pieniędzy. 8 (9)

9 Prowadzimy wymianę informacji z innymi urzędami, a w naszym rejestrze dostępne są dane pochodzące m.in. z Głównej Komisji Stypendialnej [CSN], kas bezrobocia [ i Urzędu Podatkowego [. 9 (9)