(45) (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) (13)B1 PL B1. (21) Numer zgłoszenia: (51) IntCl6: B63B 23/46

Transkrypt

1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) (13)B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: ( 2) Data zgłoszenia: (51) IntCl6: B63B 23/46 Łódź ratunkowa i/lub ratownicza z samoczynnym podwieszaniem (73) (43) Zgłoszenie ogłoszono: BUP 08/93 Uprawniony z patentu: Centrum Techniki Okrętowej, Gdańsk, PL (45) O udzieleniu patentu ogłoszono: WUP 06/95 (72) Twórcy wynalazku: Czesław Michalski, Gdańsk, PL Lech Lont, Gdańsk, PL Henryk Trokowicz, Gdańsk, PL Władysław Górecki, Ustka, PL Marian Lewandowski, Ustka, PL Andrzej Siekierzycki, Ustka, PL PL B1 1. Łódź ratunkow a i/lu b ratownicza z samoczyn- (57 ) nym podwieszaniem stosowalna n a statkach do podwieszania łodzi do zawiesi lin nośnych, utrzymującym lódż w czasie podróży statku, wyczepiającym łódź podczas osadzania jej n a wodzie oraz chwytającym zawiesia lin nośnych urządzenia wodującego, którym mogą być żurawiki łodziowe podczas czynności podnoszenia łodzi Z wody, posiadająca mechaniczny sterociąg blokowany hydrostatem i obsługiwana ręcznie przez operatora, znamienna tym, że m a dziobową wnękę (2) i rufową wnękę (3) z wzmocnionymi otworami (9) zakrytymi kołnierzowymi kluzami (4), podwieszająco-wyczepiającymi mechanizm (5) z zatrzaskowymi szczękami (6 ) przymocowany poprzez sworzeń (13) oraz łącza (14, 15) do stępki kadłuba łodzi (1 ) oraz m a samoczynny uchwyt (7) o stożkowym zakończeniu z miękką, chwytliwą liną (8 ), przy czym kołnierzowa kluza (4) posiada centralny lejowaty otwór (10) przechodzący w rurę ( 11), która ma boczne otwory (12), n a wysokości których, uchwyt (7) posiada przewężenie (16) dla zatrzaskowych szczęk (6 ) i uchwyt (7) jest zamocowany przegubowo za pomocą sworznia (19) do łańcuchowego zawiesia (17, 18), zaś zatrzaskowa szczęka (6 ) zamocowana wahliwie sworzniem (20) w jarzm ie (21) je st wzębiona w przewężenie (16) i dociskana sprężyną (2 2 ), a ponadto każda wnęka (2,3) posiada prowadzącą rolkę (30) dla miękkiej liny (8 ), a z boku wyczystkowy otwór (31) zamykany herm e- tycznie drzwiczkami (32) z ryglem (33). Fig. 5

2 Łódź ratunkowa i/lub ratownicza z samoczynnym podwieszaniem Zastrzeżenia patentowe 1. Łódź ratunkowa i/lub ratownicza z samoczynnym podwieszaniem stosowana na statkach do podwieszania łodzi do zawiesi lin nośnych, utrzymującym łódź w czasie podróży statku, wyczepiającym łódź podczas osadzania jej na wodzie oraz chwytającym zawiesia lin nośnych urządzenia wodującego, którym mogą być żurawiki łodziowe podczas czynności podnoszenia łodzi z wody, posiadająca mechaniczny sterociąg blokowany hydrostatem i obsługiwana ręcznie przez operatora, znamienna tym, że ma dziobową wnękę (2) i rufową wnękę (3) z wzmocnionymi otworami (9) zakrytymi kołnierzowymi kluzami (4), podwieszająco-wyczepiąjącymi mechanizm (5) z zatrzaskowymi szczękami (6) przymocowany poprzez sworzeń (13) oraz łącza (14,15) do stępki kadłuba łodzi (1) oraz ma samoczynny uchwyt (7) o stożkowym zakończeniu z miękką, chwytliwą liną (8), przy czym kołnierzowa kluza (4) posiada centralny lejowaty otwór (10) przechodzący w rurę (11), która ma boczne otwory (12), na wysokości których, uchwyt (7) posiada przewężenie (16) dla zatrzaskowych szczęk (6) i uchwyt (7) jest zamocowany przegubowo za pomocą sworznia (19) do łańcuchowego zawiesia (17,18), zaś zatrzaskowa szczęka (6) zamocowana wahliwie sworzniem (20) w jarzmie (21) jest wzębiona w przewężenie (16) i dociskana sprężyną (22), a ponadto każda wnęka (2,3) posiada prowadzącą rolkę (30) dla miękkiej liny (8), a z boku wyczystkowy otwór (31) zamykany hermetycznie drzwiczkami (32) z ryglem (33). 2. Łódź według zastrz. 1, znamienna tym, że zatrzaskowa szczęka (6) ma próg (23) oparty o półwałek (24,25) do blokowania obrotu a dodatkowo jest zablokowana krzywkowym wałkiem (27, 28) poprzez płytkę (29), a ponadto każda wnęka (2, 3) kadłuba łodzi (1) posiada kształt głębokiego naczynia z dnem. * * * Przedmiotem wynalazku jest łódź ratunkowa i/lub ratownicza z samoczynnym podwieszaniem mająca zastosowanie na statkach do podwieszania łodzi do zawiesin lin nośnych, utrzymująca łódź w czasie podróży statku, wyczepiająca łódź podczas osadzania jej na wodzie oraz chwytająca zawiesia lin nośnych urządzenia wodującego, którym mogą być żurawiki łodziowe, celem podniesienia łodzi z wody. Znane z dotychczasowego stanu techniki łodzie ratunkowe i ratownicze posiadają urządzenia do podwieszania łodzi do zawiesi lin nośnych w postaci odchylnych haków dziobowych 1rufowych chwytających końcowe ogniwa zawiesin lin nośnych obsługiwanych ze stanowiska operatora łodzi przy pomocy mechanicznych sterociągów blokowanych urządzeniem hydrostatycznym i umożliwiające wyzębianie haków. Niedogodnością takiego rozwiązania łodzi jest to, że ich podwieszenia hakowe nie są dostosowane do przenoszenia sił prostopadłych do płaszczyzny symetrii kadłuba łodzi występujących podczas czynności dociągania łodzi do burty statku w przypadku wsiadania osób z poziomu pokładu statku, a także konieczność użycia dużej siły, możliwość okaleczenia przy stosowaniu ciężkich odcinków łańcucha, a ponadto stwarza warunki uniemożliwiające jednoczesne wzębienie haka dziobowego i rufowego co pociąga za sobą konieczność wielokrotnego podchodzenia łodzi do czynności wzębiania haków. Celem rozwiązania według wynalazku jest skonstruowanie łodzi eliminującej powyższe niedogodności, poprawa bezpieczeństwa osób i łodzi przez ułatwienie operacji podwieszania łodzi do zawiesi lin nośnych urządzenia wodującego, maksymalnego uproszczenia operacji

3 wyczepiania łodzi w czasie jej wodowania oraz podwójnego zabezpieczenia łodzi w stanie podwieszonym do zawiesi lin nośnych aż do momentu osadzenia jej na wodzie. Cel ten został osiągnięty w rozwiązaniu łodzi według wynalazku, którego istota polega na tym, że ma dwie wnęki dziobową i rufową o kształcie głębokiego naczynia z dnem, zakrytego od góry kluzą kołnierzową, w których znajduje się samoczynny uchwyt z obsługującym go mechanizmem podwieszająco-wyczepiającym. Mechanizm podwieszająco-wyczepiający jest mocowany poprzez sworzeń i łącza do stępki kadłuba łodzi. Kluza kołnierzowa umieszczona na wzmocnionym otworze wnęki posiada centralny, lejowaty otwór przechodzący w rurę, w której znajdują się otwory boczne. W rurze jest umieszczony samoczynny uchwyt o stożkowym zakończeniu, który na wysokości otworów bocznych ma przewężenie dla szczęki zatrzaskowej. Samoczynny uchwyt jest zamocowany przegubowo za pomocą sworznia do łańcuchowego zawiesia. Szczęka zatrzaskowa jest zamocowana wahliwie za pomocą sworznia w jarzmie i jest wzębiona w przewężenie samoczynnego uchwytu i dociskana sprężyną. Szczęka zatrzaskowa ma próg oparty o półwałki do blokowania obrotu oraz dodatkowo jest zablokowana wałkami krzywkowymi o płytkę. Każda wnęka posiada rolkę prowadzącą dla miękkiej liny, a z boku otwór wyczystkowy zamykany hermetycznie drzwiczkami z ryglem. Zaletą takiego rozwiązania łodzi ratunkowej i/lub ratowniczej jest zwiększenie bezpieczeństwa osób i łodzi przez ułatwienie operacji podwieszania łodzi do zawiesi lin nośnych urządzenia wodującego, maksymalnego uproszczenia operacji wyczepiania łodzi w czasie jej wodowania oraz podwójnego zabezpieczenia łodzi w stanie podwieszonym do zawiesi lin nośnych aż do momentu osadzenia jej na wodzie. Przedmiot wynalazku jest pokazany w przykładzie wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia łódź w przekroju wzdłużnym wzdłuż płaszczyzny symetrii w pozycji podwieszonej do zawiesi, fig. 2 - łódź w widoku z góry, fig. 3 - poprzeczny przekrój łodzi po linii A-A z uwidocznieniem zaplecza wnęki rurowej, fig. 4 - poprzeczny przekrój łodzi po linii B-B z uwidocznieniem zaplecza wnęki dziobowej, fig. 5 - przedstawia mechanizm podwieszająco - wyczepiający w przekroju po linii C-C w pozycji podwieszonej, fig. 6 - przedstawia mechanizm w pozycji wyczepionej, fig. 7 - przedstawia tenże mechanizm w trakcie podwieszania, fig. 8 - przedstawia mechanizm podwieszająco wyczepiający w przekroju po linii D-D. Kadłub łodzi 1 ma dziobową wnękę 2 i rufową wnękę 3 stanowiące monolitową część konstrukcji łodzi i usytuowane w płaszczyźnie symetrii, w miejscu podwieszania do zawiesi urządzenia wodującego. We wnękach 3 i 2 znajduje się podwieszająco-wyczepiające mechanizm 5 z zatrzaskowymi szczękami 6 współpracujący z samoczynnym uchwytem 7 o stożkowym zakończeniu, u wejścia którego ma zamocowaną centrycznie miękką chwytliwą linę 8. Wzmocniony otwór 9 wnęki 2, 3 jest zakryty kołnierzową kluzą 4, która posiada centralny, lejowaty otwór 10 przechodzący w rurę 11 posiadającą boczne otwory 12 dla umieszczenia zatrzaskowych szczęk 6. Korpus podwieszająco-wyczepiającego mechanizmu 5 usytuowanego w każdej wnęce 2, 3, współcentrycznie względem kołnierzowej kluzy 4 jest zamocowany poprzez sworzeń 13 oraz łącze 14, 15 do stępki kadłuba łodzi 1. Samoczynny uchwyt 7 znajdujący się w rurze 11 posiada przewężenie 16 na wysokości bocznych otworów 12 i stanowi przedłużenie ostatniego ogniwa łańcuchowego zawiesia 17, 18, do którego jest zamocowany przegubowo sworzeniem 19. Zatrzaskowa szczęka 6 jest zamocowana wahliwie za pomocą sworznia 20 w jarzmie 21 i jest wzębiona w przewężenie 16 samoczynnego uchwytu 7, a ponadto jest dociskana sprężyną 22. Próg 23 służący do blokowania szczęki 6 przed obrotem opiera się o owalną powierzchnię 24, 25. Dodatkowe blokowanie zatrzaskowej szczęki 6 przed obrotem względem sworznia 20 i wyzębieniem z przewężenia 16 uzyskuje się przez krzywkowy wałek 27, 28 i płytkę 29. Każda wnęka 2 i 3 posiada wewnątrz prowadzącą rolkę 31 dla liny 8, a z boku wyczystkowy otwór 31 zamykany hermetycznie drzwiczkami 32, wyposażonymi w rygiel 33. Do ostatniego ogniwa zawiesia łańcuchowego stanowiącego przedłużenie nośnej liny 34 jest przymocowana na stałe uszczelka 35 zakrywająca lejowaty otwór 10 kołnierzowej kluzy 4. W centralnym miejscu kadłuba łodzi 1 obok stanowiska operatora 36 znajdują się sterownicze drążki, to jest główny, sterowniczy drążek 37 i pomocniczy, sterowniczy drążek 38 z przynależnymi do nich zaczepami 39 i 40, do których przymocowane są mechaniczne sterociągi - dziobowy sterociąg 41 dla sterowania głównej dźwigni 45, rufowy sterociąg 42 też dla sterowania głównej dźwigni 45 oraz

4 dziobowy sterociąg 43 i rufowy sterociąg 44 do sterowania pomocniczej dźwigni 46. Hydrostat 47 usytuowany w dnie łodzi jest połączony poprzez mechaniczny sterociąg 48 z blokującą dźwignią 49. Kadłub łodzi 1 jest zaopatrzony we włazy 50. Na napędzającym półwałku 25 i napędzanym półwałku 24 są osadzone ramiona 51 połączone cięgnem 52 i ramiona 59 połączone prętem 60. Główna sterownicza dźwignia 45 jest osadzona na napędzającym półwałku 25. Na krzywkowym wałku 27 i 28 są osadzone dźwignie 53 połączone cięgnem 54. Pomocnicza, sterownicza dźwignia 46 jest osadzona na krzywkowym wałku 28. W dolnej części dziobowej wnęki 2 są usytuowane spustowe rury 55, a w dolnej części rufowej wnęki 3 są usytuowane spustowe rury 56 odprowadzające skropliny wody za burtę łodzi. Półwałki 24 i 25 są usytuowane poziomo w otworach 58 jarzma 21. Pręt 60 łączący ramiona 59 przemieszcza się w prowadzącym otworze 57. Każda zatrzaskowa szczęka 6 z jarzmem 21 stanowią zespół zamykający samoczynny uchwyt 7 dla łodzi 1. W pozycji podwieszonej dociśnięty on jest sprężyną 22 i w tym stanie zabezpieczony progiem 23 opartym o napędzający półwałek 25 usytuowany poziomo i sprzężony układem ramion 51 i łączącego cięgna 52 spełniających warunek symetryczności działania z drugim równoległym napędzanym półwałkiem 24 współpracującym i zabezpieczającym symetrycznie drugi zespół zatrzaskowej szczęki 6 i jarzma 21. Oba w/w zespoły zamykające uruchamiane są poprzez główną dźwignię 45 i sterociągi 41 lub 42 głównym drążkiem sterowniczym 37 ze stanowiska operatora 36. Szczęki 6 w pozycji zamkniętej posiadają dodatkowe zabezpieczenie przed obrotem względem sworzni 20 w postaci pary krzywkowych wałków 27 i 28 opierających się o płytki 29 sprzężonych między sobą układem ramion 53 i cięgna 54 spełniających warunek symetryczności działania. Układ ten jest uruchamiany poprzez dźwignię 46 i sterociągi 43 i 44 pomocniczym drążkiem sterowniczym 38 również ze stanowiska operatora 36. Po zwodowaniu, gdy łódź osiądzie na wodzie i hydrostat 47 odblokuje poprzez sterociąg 48 zaczep 39 ręcznego mechanizmu zwalniającego, w celu wyczepienia łodzi od zawiesi 17 i 18 urządzenia wodującego, należy na stanowisku operatora 36 przestawić sterowniczy drążek główny 37 z położenia przedniego - "zamknięte" do tyłu w położenie "otwarte". W wyniku tego następuje obrót półwałków 24 i 25 czyli zwolnienie głównego zabezpieczenia i odsunięcie szczęk 6 z przewężeń 16 obu uchwytów 7 dziobowego i rufowego jednocześnie, przy czym zabezpieczenie pomocnicze szczęk 6 parą krzywkowych wałków 27 i 28 pozostaje w położeniu zamkniętym lecz nie przeszkadza to w wyzębianiu szczęk 6 z przewężenia 16 uchwytów 7, które są teraz gotowe do swobodnego wyjścia wraz z zawiesiem 17, 18 i liną 8 z otworów kluzowych na zewnątrz podczas odpływania łodzi od burty statku. W przypadku gdy zachodzi potrzeba wyczepienia łodzi z zawiesi pod obciążeniem, nie całkowicie zwodowanej, znajdującej się tuż nad powierzchnią wody, kiedy hydrostat 47 jeszcze blokuje zaczep 39, należy na stanowisku operatora 36 rozmyślnie zniszczyć osłonę tego blokowania i ręcznie unieść dźwignię 49, po czym zadziałać drążkiem 37 jak przy wyczepianiu normalnym. W celu podwieszenia łodzi z wody należy w łodzi, przed dopłynięciem do burty statku, otworzyć drzwiczki 32 zamykające wyczystkowe otwory 31 i zwolnić pomocnicze zabezpieczenie krzywkowymi wałkami 27 i 28 zatrzaskowych szczęk 6 przez przestawienie na stanowisku operatora sterowniczego drążka 38 z położenia przedniego - "zamknięte" w położenie tylne - "otwarte". Po dopłynięciu do burty statku, obsługa łodzi usadowiona w dziobowym i rufowym włazie 50 chwyta rękami zwisające, miękkie liny 8 będące przedłużeniem zawiesi 17 i 18 urządzenie wodującego i uchwytów 7, wkłada końce tych lin w otwory kluzowe 10 łodzi i poprzez kierunkowe rolki 30 wciąga je pod kątem prostym przez otwory wyczystkowe 31 do wnętrza łodzi. Wtedy uchwyty 7 będące przedłużeniem lin 8 zostają wciągnięte częścią stożkową pomiędzy odblokowane szczęki 6 i rozchylają je. Przy dalszym ciągnięciu lin i przesuwaniu się uchwytów 7, szczęki 6 dociskane sprężynami 22 chwytają - zatrzaskują się na przewężeniach 16 uchwytów 7. Sprawdzeniem prawidłowości połączenia uchwytów 7 ze szczękami 6 i podwieszenia łodzi do zawiesi jest przestawienie na stanowisku operatora 36 sterowniczego drążka pomocniczego 38 w położenie przednie - "zamknięte", przy czym sterowniczy drążek główny 37 w czasie operacji podwieszania pozostaje w pozycji przedniej - "zamknięte". W tym stanie łódź może być podnoszona urządzeniem wodującym z wody na pokład statku do pozycji składowania.

5

6 Fig. 2

7 Fig. 3. Fig. 4.

8 Fig. 5.

9 Fig. 6.

10 Fig. 7

11 Fig. 6

12 Fig. 1. Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 90 egz. Cena 1,00 zł.