Komputerowe systemy sterowania

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Komputerowe systemy sterowania"

Transkrypt

1 Komputerowe systemy sterowania Jerzy Nawrocki Start promu kosmicznego Discovery

2 Systemy sterowania (2) Sterowanie w oparciu o gwiazdy

3 Systemy sterowania (3) Sterowanie w oparciu o kompas

4 Systemy sterowania (4) Sterowanie w oparciu o GPS

5 Systemy sterowania (5) Komputerowe systemy sterowania Loty kosmiczne Szybka kolej Elektrownie atomowe Roboty przemysłowe

6 Systemy sterowania (6) Systemy transformacyjne i reaktywne Dane wejściowe System transformacyjny output= f(input) Dane wyjściowe Komputer

7 Systemy sterowania (7) Systemy transformacyjne i reaktywne Dane wejściowe System transformacyjny output= f(input) Dane wyjściowe Zdarzenie Zdarzenie System reaktywny Odpowiedź Odpowiedź

8 Systemy sterowania (8) System reaktywny Układ pomiarowy Sterowany obiekt Układ wykonawczy Układ pomiarowy Układ wykonawczy System sterowania

9 Systemy sterowania (9) System reaktywny Układ pomiarowy Grzejnik Układ wykonawczy

10 Systemy sterowania (10) System czasu rzeczywistego system informatyczny, który nadąża za zmianami zachodzącymi w jego otoczeniu.

11 Systemy sterowania (11) Systemy typu soft real-time

12 Systemy sterowania (12) Systemy typu hard real-time

13 Systemy sterowania (13) Model kaskadowy rozwoju sys. czasu rzeczywistego Specyfikacja wymagań Projektowanie Kodowanie i testowanie Szacowanie maksymalnego czasu wykonania Szeregowanie zadań

14 Plan wykładu Projektowanie metodą HRT HOOD Maksymalny czas wykonania Szeregowanie zadań Systemy sterowania (14)

15 Metoda HRT-HOOD HOOD= Hierarchical Object-Oriented Design HRT-HOOD= Hard Real-Time HOOD Europejska Agencja ds. Przestrzeni Lata A. Burns, A. Wellings, University of York Konkurencja: Real-Time UML Systemy sterowania (15)

16 Systemy sterowania (16) Metoda HRT-HOOD Rodzaj Pr Bufor Nazwa obiektu Insert Get Operacje

17 Systemy sterowania (17) Metoda HRT-HOOD Insert Get Pr Bufor Dana

18 Systemy sterowania (18) Metoda HRT-HOOD Pr Rodzaj Rodzaje obiektów: cykliczne - C sporadyczne - S pasywne - Pa chronione - Pr aktywne - A

19 Systemy sterowania (19) Metoda HRT-HOOD Obiekt cykliczny - C okres Procedura aktywowana zegarem

20 Systemy sterowania (20) Metoda HRT-HOOD Obiekt sporadyczny - S maksymalna częstotliwość Procedura aktywowana zdarzeniem

21 Systemy sterowania (21) Metoda HRT-HOOD Obiekt sporadyczny - S maksymalna częstotliwość Procedura aktywowana zdarzeniem

22 Systemy sterowania (22) Metoda HRT-HOOD Joe! Przynieś.. Obiekt pasywny - P Procedura wywoływana przez inną procedurę

23 Systemy sterowania (23) Metoda HRT-HOOD Joe! Przynieś.. Obiekt chroniony - Pr Joe! Zanieś.. Procedura wywoływana przez inne + ochrona

24 Metoda HRT-HOOD Schematy współpracy między usługodawcą a usługobiorcą: Asynchroniczny - ASER Słabo zsynchronizowany - LSER Silnie zsynchronizowany - HSER Systemy sterowania (24)

25 Systemy sterowania (25) Metoda HRT-HOOD A ObsługaHotelu ASER HSER LSER HSER ZostawienieKlucza *PobranieKlucza ZgłoszenieUsterki ZapłataIPokwitowanie

26 Systemy sterowania (26) Producent-Konsument Producent Produkuj_elem Wstaw_elem Konsument Pobierz_elem Konsumuj_elem Magazyn

27 Systemy sterowania (27) Metoda HRT-HOOD C Producent C Konsument Period= 1s Period= 1s

28 Systemy sterowania (28) Metoda HRT-HOOD C Producent C Konsument Period= 1s Period= 1s InElem OutElem Pr Magazyn HSER HSER *WstawElem *PobierzElem

29 Plan wykładu Projektowanie metodą HRT HOOD Maksymalny czas wykonania Szeregowanie zadań Systemy sterowania (29)

30 Systemy sterowania (30) Maksymalny czas wykonania function Pierw (L: integer): Boolean; var i: integer; Podz: Boolean; begin if L mod 2 = 0 then Podz:= true else Podz:= false; if L=2 then Podz:= false; i:= 3; while i < L/2 do begin if L mod i = 0 then Podz:= true; i:= i + 2 end; Pierw:= not Podz end;

31 Systemy sterowania (31) Maksymalny czas wykonania function Pierw (L: integer): Boolean; {MaxL: integer} var i: integer; Podz: Boolean; begin if L mod 2 = 0 then Podz:= true else Podz:= false; if L=2 then Podz:= false; i:= 3; while i < L/2 do begin { :loop: } {$ if MaxL<8 then 0 else MaxL/4-1 $} if L mod i = 0 then Podz:= true; i:= i + 2 end; Pierw:= not Podz end;

32 Maksymalny czas wykonania Podz:= false Nie L mod 2=0 Tak Podz:= true L = 2 Nie Tak Podz:= false Nie Pierw:= not Podz i:= 3 i < L/2 Tak L mod i=0 Nie Tak Podz:= true Koniec i:= i + 2 Systemy sterowania (32)

33 Maksymalny czas wykonania Podz:= false Nie L mod 2=0 Tak Podz:= true T_Pierw Nie Pierw:= not Podz Koniec L = 2 Nie i:= 3 i < L/2 i:= i + 2 Tak Podz:= false Tak Tak L mod i=0 Podz:= true Nie Systemy sterowania (33)

34 Maksymalny czas wykonania Podz:= false Nie L mod 2=0 Tak Podz:= true T_loop Nie Pierw:= not Podz Koniec L = 2 Nie i:= 3 i < L/2 i:= i + 2 Tak Podz:= false Tak Tak L mod i=0 Podz:= true Nie Systemy sterowania (34)

35 Maksymalny czas wykonania function MaxT_Pierw (MaxL: integer) begin MaxT_Pierw:= T_Pierw + T_loop * (if MaxL<8 then 0 else MaxL/4-1) end; Systemy sterowania (35)

36 Plan wykładu Projektowanie metodą HRT HOOD Maksymalny czas wykonania Szeregowanie zadań Systemy sterowania (36)

37 Systemy sterowania (37) Szeregowanie zadań Metoda HRT HOOD Obiekty cykliczne Obiekty sporadyczne Są transformowane do cyklicznych Obiekty chronione Obiekty cykliczne zadania niepodzielne

38 Systemy sterowania (38) Szeregowanie zadań Problem podstawowy Jak szeregować niepodzielne zadania cykliczne?

39 Szeregowanie statyczne Opisy zadań: cykl max. czas wyk. Plan Aktywacji Godz. Zadanie 0:00 T 1 0:05 T 2 0:10 T 1 Plan Aktywacji Godz. Zadanie 0:00 T 1 0:05 T 2 0:10 T 1 T 2 start! 0 : 05 Systemy sterowania (39)

40 Systemy sterowania (40) Szeregowanie dynamiczne EDF (Earliest Deadline First): Najwcześniejszy termin zakończenia najpierw D=5 D=12 D=20 D4=40 D=49

41 Systemy sterowania (41) Anomalie Szybciej czyli później

42 Podsumowanie Wreszcie! Projektowanie metodą HRT HOOD Maksymalny czas wykonania Szeregowanie zadań Systemy sterowania (42)

43 Ocena wykładu 1. Wrażenie ogólne? (1-6) 2. Zbyt wolno czy zbyt szybko? 3. Czy dowiedziałeś się czegoś ważnego? 4. Co poprawić i jak? Systemy sterowania (43)

Organizacja oprogramowania

Organizacja oprogramowania Organizacja oprogramowania 1. Cykliczny program sekwencyjny RS232 a/c µc (regulator) c/a Zadania czas wykonania cykl (a) pomiar 1 ms 10 ms (b) obliczenie 2 ms 10 ms (c) wyjście 1 ms 10 ms 4 ms (a) (b)

Bardziej szczegółowo

SYLABUS/KARTA PRZEDMIOTU

SYLABUS/KARTA PRZEDMIOTU PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W GŁOGOWIE SYLABUS/KARTA PRZEDMIOTU. NAZWA PRZEDMIOTU Systemy czasu rzeczywistego w automatyce i robotyce. NAZWA JEDNOSTKI PROWADZĄCEJ PRZEDMIOT Instytut Politechniczny

Bardziej szczegółowo

Wprowadzenie do programowania współbieżnego

Wprowadzenie do programowania współbieżnego Wprowadzenie do programowania współbieżnego Marcin Engel Instytut Informatyki Uniwersytet Warszawski Zamiast wstępu... Zamiast wstępu... Możliwość wykonywania wielu akcji jednocześnie może ułatwić tworzenie

Bardziej szczegółowo

Informatyka 1. Przetwarzanie tekstów

Informatyka 1. Przetwarzanie tekstów Informatyka 1 Wykład IX Przetwarzanie tekstów Robert Muszyński ZPCiR ICT PWr Zagadnienia: reprezentacja napisów znakowych, zmienne napisowe w Sun Pascalu, zgodność typów, operowanie na napisach: testowanie

Bardziej szczegółowo

Programowanie systemów czasu rzeczywistego laboratorium. Ćwiczenie 2. Temat zajęć: pakiety, zadania, synchronizacja czasowa, mechanizm spotkań

Programowanie systemów czasu rzeczywistego laboratorium. Ćwiczenie 2. Temat zajęć: pakiety, zadania, synchronizacja czasowa, mechanizm spotkań Programowanie systemów czasu rzeczywistego laboratorium Ćwiczenie 2 Temat zajęć: pakiety, zadania, synchronizacja czasowa, mechanizm spotkań Autor: dr inż. Sławomir Samolej Zagadnienie 1. (Przykładowe

Bardziej szczegółowo

Wstęp do programowania. Różne różności

Wstęp do programowania. Różne różności Wstęp do programowania Różne różności Typy danych Typ danych określa dwie rzeczy: Jak wartości danego typu są określane w pamięci Jakie operacje są dozwolone na obiektach danego typu 2 Rodzaje typów Proste

Bardziej szczegółowo

procesów Współbieżność i synchronizacja procesów Wykład prowadzą: Jerzy Brzeziński Dariusz Wawrzyniak

procesów Współbieżność i synchronizacja procesów Wykład prowadzą: Jerzy Brzeziński Dariusz Wawrzyniak Wykład prowadzą: Jerzy Brzeziński Dariusz Wawrzyniak Plan wykładu Abstrakcja programowania współbieżnego Instrukcje atomowe i ich przeplot Istota synchronizacji Kryteria poprawności programów współbieżnych

Bardziej szczegółowo

Wstęp do programowania. Procedury i funkcje. Piotr Chrząstowski-Wachtel

Wstęp do programowania. Procedury i funkcje. Piotr Chrząstowski-Wachtel Wstęp do programowania Procedury i funkcje Piotr Chrząstowski-Wachtel Po co procedury i funkcje? Gdyby jakis tyran zabronił korzystać z procedur lub funkcji, to informatyka by upadła! Procedury i funkcje

Bardziej szczegółowo

Informatyka 1. Wyrażenia i instrukcje, złożoność obliczeniowa

Informatyka 1. Wyrażenia i instrukcje, złożoność obliczeniowa Informatyka 1 Wykład III Wyrażenia i instrukcje, złożoność obliczeniowa Robert Muszyński ZPCiR ICT PWr Zagadnienia: składnia wyrażeń, drzewa rozbioru gramatycznego i wyliczenia wartości wyrażeń, operatory

Bardziej szczegółowo

Programowanie strukturalne. Opis ogólny programu w Turbo Pascalu

Programowanie strukturalne. Opis ogólny programu w Turbo Pascalu Programowanie strukturalne Opis ogólny programu w Turbo Pascalu STRUKTURA PROGRAMU W TURBO PASCALU Program nazwa; } nagłówek programu uses nazwy modułów; } blok deklaracji modułów const } blok deklaracji

Bardziej szczegółowo

synchronizacji procesów

synchronizacji procesów Wykład prowadzą: Jerzy Brzeziński Dariusz Wawrzyniak Plan wykładu Definicja semafora Klasyfikacja semaforów Implementacja semaforów Zamki Zmienne warunkowe Klasyczne problemy synchronizacji (2) Semafory

Bardziej szczegółowo

Informatyka 1. Procedury i funkcje, struktura programu w Pascalu

Informatyka 1. Procedury i funkcje, struktura programu w Pascalu Informatyka 1 Wykład V Procedury i funkcje, struktura programu w Pascalu Robert Muszyński ZPCiR IIAiR PWr Zagadnienia: deklaracje procedury i funkcji, parametry procedur i funkcji, reguły użycia parametrów

Bardziej szczegółowo

Język programowania PASCAL

Język programowania PASCAL Język programowania PASCAL (wersja podstawowa - standard) Literatura: dowolny podręcznik do języka PASCAL (na laboratoriach Borland) Iglewski, Madey, Matwin PASCAL STANDARD, PASCAL 360 Marciniak TURBO

Bardziej szczegółowo

Elżbieta Kula - wprowadzenie do Turbo Pascala i algorytmiki

Elżbieta Kula - wprowadzenie do Turbo Pascala i algorytmiki Elżbieta Kula - wprowadzenie do Turbo Pascala i algorytmiki Turbo Pascal jest językiem wysokiego poziomu, czyli nie jest rozumiany bezpośrednio dla komputera, ale jednocześnie jest wygodny dla programisty,

Bardziej szczegółowo

Semafor nie jest mechanizmem strukturalnym. Aplikacje pisane z użyciem semaforów są podatne na błędy. Np. brak operacji sem_post blokuje aplikację.

Semafor nie jest mechanizmem strukturalnym. Aplikacje pisane z użyciem semaforów są podatne na błędy. Np. brak operacji sem_post blokuje aplikację. J. Ułasiewicz Programowanie aplikacji współbieżnych 1 11 Semafor nie jest mechanizmem strukturalnym. Aplikacje pisane z użyciem semaforów są podatne na błędy. Np. brak operacji sem_post blokuje aplikację.

Bardziej szczegółowo

synchronizacji procesów

synchronizacji procesów Dariusz Wawrzyniak Definicja semafora Klasyfikacja semaforów Implementacja semaforów Zamki Zmienne warunkowe Klasyczne problemy synchronizacji Plan wykładu (2) Semafory Rodzaje semaforów (1) Semafor jest

Bardziej szczegółowo

Pascal - wprowadzenie

Pascal - wprowadzenie Pascal - wprowadzenie Ogólne informacje o specyfice języka i budowaniu programów Filip Jarmuszczak kl. III c Historia Pascal dawniej jeden z najpopularniejszych języków programowania, uniwersalny, wysokiego

Bardziej szczegółowo

Podstawy programowania

Podstawy programowania Podstawy programowania Część piąta Proste typy danych w języku Pascal Autor Roman Simiński Kontakt roman.siminski@us.edu.pl www.us.edu.pl/~siminski Niniejsze opracowanie zawiera skrót treści wykładu, lektura

Bardziej szczegółowo

Programowanie RAD Delphi

Programowanie RAD Delphi Programowanie RAD Delphi Dr Sławomir Orłowski Zespół Fizyki Medycznej, Instytut Fizyki, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Pokój: 202, tel. 611-32-46, e-mial: bigman@fizyka.umk.pl Delphi zasoby Aplikacje

Bardziej szczegółowo

Synchronizacja procesów

Synchronizacja procesów Synchronizacja procesów - Współbieżność i synchronizacja procesów - Systemowe mechanizmy synchronizacji procesów Systemy operacyjne Wykład 7 1 Współbieżność i synchronizacja procesów Abstrakcja programowania

Bardziej szczegółowo

Diagramy maszyn stanowych, wzorce projektowe Wykład 5 część 1

Diagramy maszyn stanowych, wzorce projektowe Wykład 5 część 1 Diagramy maszyn stanowych, wzorce projektowe Wykład 5 część 1 Zofia Kruczkiewicz Zofia Kruczkiewicz Inżynieria oprogramowania INEK011 1 Diagramy maszyn stanowych, wzorce projektowe 1. Modelowanie zachowania

Bardziej szczegółowo

Wykład II PASCAL - podstawy składni i zmienne, - instrukcje wyboru, - iteracja, - liczby losowe

Wykład II PASCAL - podstawy składni i zmienne, - instrukcje wyboru, - iteracja, - liczby losowe Podstawy programowania Wykład II PASCAL - podstawy składni i zmienne, - instrukcje wyboru, - iteracja, - liczby losowe 1 I. Składnia Składnia programu Program nazwa; Uses biblioteki; Var deklaracje zmiennych;

Bardziej szczegółowo

Jerzy Nawrocki, Wprowadzenie do informatyki

Jerzy Nawrocki, Wprowadzenie do informatyki Jerzy Nawrocki, Jerzy Nawrocki Wydział Informatyki Politechnika Poznańska jerzy.nawrocki@put.poznan.pl Cel wykładu Programowanie imperatywne i język C Zaprezentować paradygmat programowania imperatywnego

Bardziej szczegółowo

Mechanizmy komunikacji. spotkania symetryczne (język CSP) spotkania asymetryczne (Ada) przestrzenie krotek (Linda) potoki, komunikaty i kanały (Unix)

Mechanizmy komunikacji. spotkania symetryczne (język CSP) spotkania asymetryczne (Ada) przestrzenie krotek (Linda) potoki, komunikaty i kanały (Unix) Mechanizmy komunikacji spotkania symetryczne (język CSP) spotkania asymetryczne (Ada) przestrzenie krotek (Linda) potoki, komunikaty i kanały (Unix) Język CSP Hoare (1978r.) Communicating Sequential Processes

Bardziej szczegółowo

LibreOffice Calc VBA

LibreOffice Calc VBA LibreOffice Calc VBA LibreOffice Calc umożliwia tworzenie własnych funkcji i procedur przy użyciu składni języka VBA. Dostęp do edytora makr: Narzędzia->Makra->Zarządaj makrami->libreoffice Calc Aby rozpocząć

Bardziej szczegółowo

Jerzy Nawrocki, Wprowadzenie do informatyki

Jerzy Nawrocki, Wprowadzenie do informatyki Jerzy Nawrocki, Jerzy Nawrocki Wydział Informatyki Politechnika Poznańska jerzy.nawrocki@put.poznan.pl Cel wykładu Programowanie imperatywne i język C Zaprezentować paradygmat programowania imperatywnego

Bardziej szczegółowo

Podstawy programowania III WYKŁAD 4

Podstawy programowania III WYKŁAD 4 Podstawy programowania III WYKŁAD 4 Jan Kazimirski 1 Podstawy UML-a 2 UML UML Unified Modeling Language formalny język modelowania systemu informatycznego. Aktualna wersja 2.3 Stosuje paradygmat obiektowy.

Bardziej szczegółowo

PoniŜej znajdują się pytania z egzaminów zawodowych teoretycznych. Jest to materiał poglądowy.

PoniŜej znajdują się pytania z egzaminów zawodowych teoretycznych. Jest to materiał poglądowy. PoniŜej znajdują się pytania z egzaminów zawodowych teoretycznych. Jest to materiał poglądowy. 1. Instrukcję case t of... w przedstawionym fragmencie programu moŝna zastąpić: var t : integer; write( Podaj

Bardziej szczegółowo

Jerzy Nawrocki, Wprowadzenie do informatyki

Jerzy Nawrocki, Wprowadzenie do informatyki Jerzy Nawrocki, Jerzy Nawrocki Wydział Informatyki Politechnika Poznańska jerzy.nawrocki@put.poznan.pl Kryzys oprogramowania Struktury danych i inżynieria oprogramowania Przekraczanie terminów Przekraczanie

Bardziej szczegółowo

Diagramy stanów tworzenie modeli analizy i projektowania Na podstawie UML 2.0 Tutorial

Diagramy stanów tworzenie modeli analizy i projektowania Na podstawie UML 2.0 Tutorial Diagramy stanów tworzenie modeli analizy i projektowania Na podstawie UML 2.0 Tutorial http://sparxsystems.com.au/resources/uml2_tutorial/ Zofia Kruczkiewicz Zofia Kruczkiewicz Projektowanie oprogramowania

Bardziej szczegółowo

Bloki anonimowe w PL/SQL

Bloki anonimowe w PL/SQL Język PL/SQL PL/SQL to specjalny język proceduralny stosowany w bazach danych Oracle. Język ten stanowi rozszerzenie SQL o szereg instrukcji, znanych w proceduralnych językach programowania. Umożliwia

Bardziej szczegółowo

Laboratorium 10 Temat: Zaawansowane jednostki testowe. Operacje na plikach. Funkcje.

Laboratorium 10 Temat: Zaawansowane jednostki testowe. Operacje na plikach. Funkcje. Laboratorium 10 Temat: Zaawansowane jednostki testowe. Operacje na plikach. Funkcje. 1. W języku VHDL zdefiniowano mechanizm odczytywania i zapisywania danych z i do plików. Pliki te mogą być wykorzystywane

Bardziej szczegółowo

PODSTAWOWE ZASADY PROGRAMOWANIA OBIEKTOWEGO NA BAZIE PAKIETU ROOT

PODSTAWOWE ZASADY PROGRAMOWANIA OBIEKTOWEGO NA BAZIE PAKIETU ROOT PODSTAWOWE ZASADY PROGRAMOWANIA OBIEKTOWEGO NA BAZIE PAKIETU ROOT Grzegorz Stefanek Jan Kochanowski University 1 Programowanie proceduralne 2 Programowanie proceduralne Programowanie proceduralne, choć

Bardziej szczegółowo

Wykład II PASCAL - podstawy składni i zmienne, - instrukcje wyboru, - iteracja cz. 1

Wykład II PASCAL - podstawy składni i zmienne, - instrukcje wyboru, - iteracja cz. 1 Podstawy programowania Wykład II PASCAL - podstawy składni i zmienne, - instrukcje wyboru, - iteracja cz. 1 1 I. Składnia Składnia programu Program nazwa; Uses biblioteki; Var deklaracje zmiennych; Begin

Bardziej szczegółowo

Opis implementacji: Implementacja przedstawia Grę w życie jako przykład prostej symulacji opartej na automatach.

Opis implementacji: Implementacja przedstawia Grę w życie jako przykład prostej symulacji opartej na automatach. Nazwa implementacji: Gra w życie Autor: Piotr Fiorek Opis implementacji: Implementacja przedstawia Grę w życie jako przykład prostej symulacji opartej na automatach. Zaprojektuj prostą grę, której celem

Bardziej szczegółowo

Proces z sekcją krytyczną. Synchronizacja procesów. Synchronizacja procesów, cd. Synchronizacja procesów, cd. Synchronizacja procesów, cd

Proces z sekcją krytyczną. Synchronizacja procesów. Synchronizacja procesów, cd. Synchronizacja procesów, cd. Synchronizacja procesów, cd Synchronizacja procesów Proces producenta - zmodyfikowany (licznik) produkuj jednostka w nast_p while licznik =n do nic_nie_rob; bufor [we] := nast_p; we=we+1 mod n; licznik:=licznik+1; Zmodyfikowany proces

Bardziej szczegółowo

Semafor nie jest mechanizmem strukturalnym. Aplikacje pisane z użyciem semaforów są podatne na błędy. Np. brak operacji sem_post blokuje aplikację.

Semafor nie jest mechanizmem strukturalnym. Aplikacje pisane z użyciem semaforów są podatne na błędy. Np. brak operacji sem_post blokuje aplikację. J. Ułasiewicz Programowanie aplikacji współbieżnych 1 11 11.1 abstrakcyjne Semafor nie jest mechanizmem strukturalnym. Aplikacje pisane z użyciem semaforów są podatne na błędy. Np. brak operacji sem_post

Bardziej szczegółowo

Informatyka 1. Wyrażenia i instrukcje cd., ręczna symulacja, operacje wejścia/wyjścia

Informatyka 1. Wyrażenia i instrukcje cd., ręczna symulacja, operacje wejścia/wyjścia Informatyka 1 Wykład IV Wyrażenia i instrukcje cd., ręczna symulacja, operacje wejścia/wyjścia Robert Muszyński ZPCiR IIAiR PWr Zagadnienia: instrukcja warunkowa CASE-OF-END, instrukcja pętli REPEAT-UNTIL,

Bardziej szczegółowo

Wątki. Definiowanie wątków jako klas potomnych Thread. Nadpisanie metody run().

Wątki. Definiowanie wątków jako klas potomnych Thread. Nadpisanie metody run(). Wątki Streszczenie Celem wykładu jest wprowadzenie do obsługi wątków w Javie. Czas wykładu 45 minut. Definiowanie wątków jako klas potomnych Thread Nadpisanie metody run(). class Watek extends Thread public

Bardziej szczegółowo

Klasyczne problemy współbieżności. Problem producenta i konsumenta Problem czytelników i pisarzy Problem pięciu filozofów

Klasyczne problemy współbieżności. Problem producenta i konsumenta Problem czytelników i pisarzy Problem pięciu filozofów Klasyczne problemy współbieżności Problem producenta i konsumenta Problem czytelników i pisarzy Problem pięciu filozofów Wzajemne wykluczanie Zsynchronizować N procesów, z których każdy w nieskończonej

Bardziej szczegółowo

Programowanie w Turbo Pascal

Programowanie w Turbo Pascal Skróty: ALT + F9 Kompilacja CTRL + F9 Uruchomienie Struktura programu: Programowanie w Turbo Pascal Program nazwa; - nagłówek programu - blok deklaracji (tu znajduje się VAR lub CONST) - blok instrukcji

Bardziej szczegółowo

Systemy operacyjne. Zajęcia 11. Monitory

Systemy operacyjne. Zajęcia 11. Monitory Systemy operacyjne. Zajęcia 11. Monitory 1. Monitor to mechanizm zamykający całą pamięć wspólną i synchronizację w pojedynczym module. 2. Monitor posiada całą pamięć wspólną jako część 'prywatną': dostępu

Bardziej szczegółowo

Planowanie eksperymentu 2 (k p) w 2 r blokach. Stanisław Jaworski, Wojciech Zieliński

Planowanie eksperymentu 2 (k p) w 2 r blokach. Stanisław Jaworski, Wojciech Zieliński Planowanie eksperymentu 2 (k p) w 2 r blokach Stanisław Jaworski, Wojciech Zieliński 1. Wstęp W praktyce często możemy spotkać się z sytuacją, kiedy nie jest możliwe wykonanie pełnego eksperymentu czynnikowego

Bardziej szczegółowo

Diagramy maszyn stanowych, wzorce projektowe Wykład 5 część 1

Diagramy maszyn stanowych, wzorce projektowe Wykład 5 część 1 Diagramy maszyn stanowych, wzorce projektowe Wykład 5 część 1 Zofia Kruczkiewicz Zofia Kruczkiewicz Inżynieria oprogramowania INEK011 1 Składnia elementów na diagramach UML 1. W prezentacji składni diagramów

Bardziej szczegółowo

Wstęp do programowania. Drzewa. Piotr Chrząstowski-Wachtel

Wstęp do programowania. Drzewa. Piotr Chrząstowski-Wachtel Wstęp do programowania Drzewa Piotr Chrząstowski-Wachtel Drzewa Drzewa definiują matematycy, jako spójne nieskierowane grafy bez cykli. Równoważne określenia: Spójne grafy o n wierzchołkach i n-1 krawędziach

Bardziej szczegółowo

DIAGRAMY SYNTAKTYCZNE JĘZYKA TURBO PASCAL 6.0

DIAGRAMY SYNTAKTYCZNE JĘZYKA TURBO PASCAL 6.0 Uwaga: DIAGRAMY SYNTAKTYCZNE JĘZYKA TURBO PASCAL 6.0 1. Zostały pominięte diagramy: CYFRA, CYFRA SZESNASTKOWA, ZNAK i LITERA. Nie została uwzględniona możliwość posługiwania się komentarzami. 2. Brakuje

Bardziej szczegółowo

Kiedy i czy konieczne?

Kiedy i czy konieczne? Bazy Danych Kiedy i czy konieczne? Zastanów się: czy często wykonujesz te same czynności? czy wielokrotnie musisz tworzyć i wypełniać dokumenty do siebie podobne (faktury, oferty, raporty itp.) czy ciągle

Bardziej szczegółowo

FUNKCJA REKURENCYJNA. function s(n:integer):integer; begin if (n>1) then s:=n*s(n-1); else s:=1; end;

FUNKCJA REKURENCYJNA. function s(n:integer):integer; begin if (n>1) then s:=n*s(n-1); else s:=1; end; Rekurencja Wykład: rekursja, funkcje rekurencyjne, wywołanie samej siebie, wyznaczanie poszczególnych liczb Fibonacciego, potęgowanie, algorytm Euklidesa REKURENCJA Rekurencja (z łac. recurrere), zwana

Bardziej szczegółowo

Systemy wbudowane - wykład 9. Systemy czasu rzeczywistego Notes. Systemy czasu rzeczywistego Notes. Systemy czasu rzeczywistego Notes.

Systemy wbudowane - wykład 9. Systemy czasu rzeczywistego Notes. Systemy czasu rzeczywistego Notes. Systemy czasu rzeczywistego Notes. Systemy wbudowane - wykład 9 Przemek Błaśkiewicz 26 maja 2017 1 / 93 Systemy czasu rzeczywistego sterowanie silnikiem rakietowym; 2 / 93 Systemy czasu rzeczywistego sterowanie silnikiem rakietowym; system

Bardziej szczegółowo

Algorytmy od problemu do wyniku

Algorytmy od problemu do wyniku Algorytmy Etapy tworzenia programu: 1) Sformułowanie zadania analiza problemu. 2) Opracowanie algorytmu sposób rozwiązania. 3) Zapisanie algorytmu w języku programowania kodowanie programu. 4) Kompilowanie

Bardziej szczegółowo

NIFIED M L ODELLING ANGUAGE. Diagramy czynności

NIFIED M L ODELLING ANGUAGE. Diagramy czynności U M L NIFIED ODELLING ANGUAGE Diagramy czynności 1 Czym jest diagram czynności? Jeden z pięciu rodzajów diagramów UML służących do modelowania dynamicznych aspektów systemu. Przedstawia przepływ sterowania

Bardziej szczegółowo

Instrukcje podsumowanie. Proste: - przypisania - wejścia-wyjścia (read, readln, write, writeln) - pusta - po prostu ; (średnik) Strukturalne:

Instrukcje podsumowanie. Proste: - przypisania - wejścia-wyjścia (read, readln, write, writeln) - pusta - po prostu ; (średnik) Strukturalne: Instrukcje podsumowanie Proste: - przypisania - wejścia-wyjścia (read, readln, write, writeln) - pusta - po prostu ; (średnik) Strukturalne: - grupująca end - warunkowa if

Bardziej szczegółowo

Wyszukiwanie największej spośród czterech liczb. Przykładowe rozwiązanie

Wyszukiwanie największej spośród czterech liczb. Przykładowe rozwiązanie Wyszukiwanie największej spośród czterech liczb Użytkownik podaje cztery liczby rzeczywiste. Podaj algorytm znajdowania największej spośród nich. (Np.: po wprowadzeniu liczb: 12 7 18.5 9 program powinien

Bardziej szczegółowo

Ada-95. Dariusz Wawrzyniak

Ada-95. Dariusz Wawrzyniak Część I Wskaźniki Plan Typy wskaźnikowe i obiekty wskazywane 1 Typy wskaźnikowe i obiekty wskazywane 2 3 4 Plan Typy wskaźnikowe i obiekty wskazywane 1 Typy wskaźnikowe i obiekty wskazywane 2 3 4 Wskaźniki

Bardziej szczegółowo

20. Pascal i łączenie podprogramów Pascala z programem napisanym w C

20. Pascal i łączenie podprogramów Pascala z programem napisanym w C Opublikowano w: WEREWKA J..: Podstawy programowana dla automatyków. Skrypt AGH Nr 1515, Kraków 1998 20. i łączenie podprogramów a z programem napisanym w Ze względu na duże rozpowszechnienie języka, szczególnie

Bardziej szczegółowo

Programowanie. programowania. Klasa 3 Lekcja 9 PASCAL & C++

Programowanie. programowania. Klasa 3 Lekcja 9 PASCAL & C++ Programowanie Wstęp p do programowania Klasa 3 Lekcja 9 PASCAL & C++ Język programowania Do przedstawiania algorytmów w postaci programów służą języki programowania. Tylko algorytm zapisany w postaci programu

Bardziej szczegółowo

Wstęp do programowania

Wstęp do programowania Wstęp do programowania Literatura David Harel. Rzecz o istocie informatyki. Algorytmika. Wydawnictwa Naukowo-Techniczne. Wydanie trzecie. Seria: Klasyka informatyki. Warszawa 2000. Niklaus Wirth. Algorytmy

Bardziej szczegółowo

Uniwersytet Łódzki dla dzieci 27.02.2011

Uniwersytet Łódzki dla dzieci 27.02.2011 Uniwersytet Łódzki dla dzieci 27.02.2011 Jak jeździć autkiem po zielonej łące, czyli tworzymy grę komputerową Plan zajęć 1. Czym jest gra? 2. Rodzaje gier 3. Gry kiedyś i dzisiaj 4. Trochę o grafice komputerowej

Bardziej szczegółowo

Pascal typy danych. Typy pascalowe. Zmienna i typ. Podział typów danych:

Pascal typy danych. Typy pascalowe. Zmienna i typ. Podział typów danych: Zmienna i typ Pascal typy danych Zmienna to obiekt, który może przybierać różne wartości. Typ zmiennej to zakres wartości, które może przybierać zmienna. Deklarujemy je w nagłówku poprzedzając słowem kluczowym

Bardziej szczegółowo

ForPascal Interpreter języka Pascal

ForPascal Interpreter języka Pascal Akademia Podlaska w Siedlcach Wydział Nauk Ścisłych Instytut Informatyki ForPascal Interpreter języka Pascal Przedmiot: Sieci i Systemy Wirtualne Informatyka IV Prowadzący: dr Krzysztof Trojanowski Grupa:

Bardziej szczegółowo

Kurs programowania. Wykład 9. Wojciech Macyna. 28 kwiecień 2016

Kurs programowania. Wykład 9. Wojciech Macyna. 28 kwiecień 2016 Wykład 9 28 kwiecień 2016 Java Collections Framework (w C++ Standard Template Library) Kolekcja (kontener) Obiekt grupujacy/przechowuj acy jakieś elementy (obiekty lub wartości). Przykładami kolekcji sa

Bardziej szczegółowo

Wykład 15. Literatura. Kompilatory. Elementarne różnice. Preprocesor. Słowa kluczowe

Wykład 15. Literatura. Kompilatory. Elementarne różnice. Preprocesor. Słowa kluczowe Wykład 15 Wprowadzenie do języka na bazie a Literatura Podobieństwa i różnice Literatura B.W.Kernighan, D.M.Ritchie Język ANSI Kompilatory Elementarne różnice Turbo Delphi FP Kylix GNU (gcc) GNU ++ (g++)

Bardziej szczegółowo

Systemy czasu rzeczywistego wstęp

Systemy czasu rzeczywistego wstęp J. Ułasiewicz Komputerowe systemy sterowania 1 1 Systemy wbudowane Często system sterujący stanowi integralną część urządzenia. Jest to system wbudowany. Nie posiada on żadnych elementów pozwalających

Bardziej szczegółowo

Semafory. // G - globalna dla wszystkich. // Wada - aktywne oczekiwanie Test_and_Set(Li); exit when Li = 0; end loop sekcja_krytyczna(i); G := 0;

Semafory. // G - globalna dla wszystkich. // Wada - aktywne oczekiwanie Test_and_Set(Li); exit when Li = 0; end loop sekcja_krytyczna(i); G := 0; Semafory Rozwiązanie problemu wzajemnego wykluczania Bez dodatkowego wsparcia sprzętowego i programowego Zakładamy jedynie, że zapis do i odczyt z pamięci wspólnej są operacjami atomowymi (czyli istnieje

Bardziej szczegółowo

Specyfika projektowania Mariusz Rawski

Specyfika projektowania Mariusz Rawski CAD Specyfika projektowania Mariusz Rawski rawski@tele.pw.edu.pl http://rawski.zpt.tele.pw.edu.pl/ System cyfrowy pierwsze skojarzenie Urządzenia wprowadzania danych: klawiatury czytniki urządzenia przetwarzania

Bardziej szczegółowo

Instrukcje cykliczne (pętle) WHILE...END WHILE

Instrukcje cykliczne (pętle) WHILE...END WHILE Instrukcje cykliczne (pętle) Pętle pozwalają na powtarzanie fragmentu kodu programu. PĘTLE LOGICZNE WHILE...END WHILE While (warunek)...... End While Pętla będzie się wykonywała dopóki warunek jest spełniony.

Bardziej szczegółowo

Pojedyncze wartości zadeklarowanego typu Ustawiane przed rozpoczęciem symulacji bez moŝliwości

Pojedyncze wartości zadeklarowanego typu Ustawiane przed rozpoczęciem symulacji bez moŝliwości Stałe - constant Pojedyncze wartości zadeklarowanego typu Ustawiane przed rozpoczęciem symulacji bez moŝliwości późniejszych zmian Deklarowane w ciele architektury Widoczne dla całej architektury architecture

Bardziej szczegółowo

Definicja: Algorytmami sortowania zewnętrznego nazywamy takie algorytmy, które sortują dane umieszczone w pamięci zewnętrznej.

Definicja: Algorytmami sortowania zewnętrznego nazywamy takie algorytmy, które sortują dane umieszczone w pamięci zewnętrznej. Wykład 5_3 Sortowanie zewnętrzne - c.d. 3. Algorytm sortowania za pomocą łączenia polifazowego 4. Algorytm ograniczania liczby serii za pomocą kopcowego rozdzielania serii początkowych 5. Podsumowanie

Bardziej szczegółowo

Systemy ekspertowe. Wnioskowanie w systemach regułowych. Część piąta. Autor Roman Simiński.

Systemy ekspertowe. Wnioskowanie w systemach regułowych. Część piąta.  Autor Roman Simiński. Część piąta Autor Roman Simiński Kontakt siminski@us.edu.pl www.us.edu.pl/~siminski Niniejsze opracowanie zawiera skrót treści wykładu, lektura tych materiałów nie zastąpi uważnego w nim uczestnictwa.

Bardziej szczegółowo

Ada95 przetwarzanie rozproszone

Ada95 przetwarzanie rozproszone Ada95 przetwarzanie rozproszone 1. Model systemu rozproszonego 2. Partycje i jednostki kompilacji 3. Glade narzędzie gnatdist język opisu konfiguracji 4. Przykład programu rozproszonego Model systemu rozproszonego

Bardziej szczegółowo

Ada95 przetwarzanie rozproszone

Ada95 przetwarzanie rozproszone 1 Ada95 przetwarzanie rozproszone 1. Model systemu rozproszonego 2. Partycje i jednostki kompilacji 3. Glade narzędzie gnatdist język opisu konfiguracji 4. Przykład programu rozproszonego 2 węzeł Model

Bardziej szczegółowo

Visual Basic for Application (VBA)

Visual Basic for Application (VBA) Visual Basic for Application (VBA) http://dzono4.w.interia.pl Książka Visual Basic dla aplikacji w Office XP PL, autorzy: Edward C. Willett i Steve Cummings, Wyd. Helion Typy zmiennych Różne dane różnie

Bardziej szczegółowo

Informatyka I. Wyk lad I. Wprowadzenie. Robert Muszyński Instytut Cybernetyki Technicznej Politechnika Wroc lawska

Informatyka I. Wyk lad I. Wprowadzenie. Robert Muszyński Instytut Cybernetyki Technicznej Politechnika Wroc lawska Informatyka I Wyk lad I Wprowadzenie Robert Muszyński Instytut Cybernetyki Technicznej Politechnika Wroc lawska pokój 331 budynek C3 email: mucha@inyo.ict.pwr.wroc.pl Zagadnienia: literatura, zawartość

Bardziej szczegółowo

typ zakres sposob zapamietania shortint integer bajty (z bitem znaku) longint byte word

typ zakres sposob zapamietania shortint integer bajty (z bitem znaku) longint byte word Pascal - powtórka Alfabet, Nazwy W odróŝnieniu do C w Pascal nie odróŝnia małych i duŝych liter. Zapisy ALA i ala oznaczają tę samą nazwę. Podobnie np. słowo kluczowe for moŝe być zapisane: FOR. W Pascalu

Bardziej szczegółowo

Informatyka I. Wykład 3. Sterowanie wykonaniem programu. Instrukcje warunkowe Instrukcje pętli. Dr inż. Andrzej Czerepicki

Informatyka I. Wykład 3. Sterowanie wykonaniem programu. Instrukcje warunkowe Instrukcje pętli. Dr inż. Andrzej Czerepicki Informatyka I Wykład 3. Sterowanie wykonaniem programu. Instrukcje warunkowe Instrukcje pętli Dr inż. Andrzej Czerepicki Politechnika Warszawska Wydział Transportu 2018 Operacje relacji (porównania) A

Bardziej szczegółowo

Ilość cyfr liczby naturalnej

Ilość cyfr liczby naturalnej Ilość cyfr liczby naturalnej Użytkownik wprowadza liczbę naturalną n. Podaj algorytm znajdowania ilości cyfr liczby n. (Np.: po wprowadzeniu liczby 2453, jako wynik powinna zostać podana liczba 4). Specyfikacja

Bardziej szczegółowo

Właściwości i metody obiektu Comment Właściwości

Właściwości i metody obiektu Comment Właściwości Właściwości i metody obiektu Comment Właściwości Właściwość Czy można zmieniać Opis Application nie Zwraca nazwę aplikacji, która utworzyła komentarz Author nie Zwraca nazwę osoby, która utworzyła komentarz

Bardziej szczegółowo

Podstawy programowania

Podstawy programowania Podstawy programowania Część ósma Tablice znaków i przetwarzanie napisów Autor Roman Simiński Kontakt siminski@us.edu.pl www.us.edu.pl/~siminski Niniejsze opracowanie zawiera skrót treści wykładu, lektura

Bardziej szczegółowo

Konstrukcja alternatywy

Konstrukcja alternatywy Konstrukcja alternatywy Program (algorytm) wykorzystuje konstrukcję alternatywy, jeśli określone operacje trzeba wykonywać odmiennie dla różnych danych. W PASCALu mamy cztery różne konstrukcje alternatywy:

Bardziej szczegółowo

Programowanie. Projektowanie funkcje programu tworzenie algorytmu i struktur danych. Programowanie implementacja algorytmu kompilacja programu

Programowanie. Projektowanie funkcje programu tworzenie algorytmu i struktur danych. Programowanie implementacja algorytmu kompilacja programu Programowanie V Dariusz Skibicki Wydział Inżynierii Mechanicznej Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy im. Jana i Jędrzeja Śniadeckich w Bydgoszczy dariusz.skibicki(at)utp.edu.pl Programowanie Projektowanie

Bardziej szczegółowo

Podstawy Programowania semestr drugi. Wykład czternasty

Podstawy Programowania semestr drugi. Wykład czternasty Wykład czternasty 1. Polimorfizm Ostatni wykład zakończyliśmy stwierdzeniem, że możemy obiektowi dowolnej klasy przypisa ć obiekt klasy dziedziczącej po tej klasie. Przypisanie takie obejmuje jednak jedynie

Bardziej szczegółowo

Sortowanie. Kolejki priorytetowe i algorytm Heapsort Dynamiczny problem sortowania:

Sortowanie. Kolejki priorytetowe i algorytm Heapsort Dynamiczny problem sortowania: Sortowanie Kolejki priorytetowe i algorytm Heapsort Dynamiczny problem sortowania: podać strukturę danych dla elementów dynamicznego skończonego multi-zbioru S, względem którego są wykonywane następujące

Bardziej szczegółowo

2.Sprawdzanie czy podana liczba naturalna jest pierwsza Liczba pierwsza to liczba podzielna tylko przez 1 i przez siebie.

2.Sprawdzanie czy podana liczba naturalna jest pierwsza Liczba pierwsza to liczba podzielna tylko przez 1 i przez siebie. CZEŚĆ A. Przykłady, cd. 1.Obliczanie wartości pierwiastka kwadratowego - algorytm Newtona-Raphsona http://pl.wikipedia.org/wiki/metoda_newtona (pierwszy przykład na stronach Wiki) Dane: Liczba a (a>0)

Bardziej szczegółowo

Inżynieria Oprogramowania:

Inżynieria Oprogramowania: INSTYTUT INFORMATYKI Studium podyplomowe Inżynieria Oprogramowania: ISO 9000 i CMMI w firmie informatycznej Kierownik studium: dr hab. inż. Jerzy Nawrocki, prof. PP tel.: (61) 665 24 49 0-600 348 002 e-mail:

Bardziej szczegółowo

Visual Basic for Application (VBA)

Visual Basic for Application (VBA) Visual Basic for Application (VBA) http://dzono4.w.interia.pl Książka Visual Basic dla aplikacji w Office XP PL, autorzy: Edward C. Willett i Steve Cummings, Wyd. Helion Typy zmiennych Różne dane różnie

Bardziej szczegółowo

Modelowanie złożonych układów cyfrowych (1)

Modelowanie złożonych układów cyfrowych (1) Modelowanie złożonych układów cyfrowych () funkcje i procedury przykłady (przerzutniki, rejestry) style programowania kombinacyjne bloki funkcjonalne bufory trójstanowe multipleksery kodery priorytetowe

Bardziej szczegółowo

2. Kliknij Insert->Userform. Jeżeli Toolbox nie pojawi się automatycznie, kliknij View -> Toolbox. Otrzymany widok powinien być jak poniżej.

2. Kliknij Insert->Userform. Jeżeli Toolbox nie pojawi się automatycznie, kliknij View -> Toolbox. Otrzymany widok powinien być jak poniżej. Formularze VBA Przykład1 INTERAKTYWNY FORMULARZ Program tworzący interaktywny formularz. Objaśnienie: w dowolnym momencie można wprowadzić wartość w polu tekstowym ID, Excel VBA wczytuje odpowiedni rekord.

Bardziej szczegółowo

Programowanie obiektowe

Programowanie obiektowe Programowanie obiektowe Język programowania Ruby Marcin Młotkowski 12 kwietnia 2018 Plan wykładu 1 Wstęp 2 Typy numeryczne Łańcuchy znaków (klasa String) Przedziały Tablice i tablice asocjacyjne Nazwy

Bardziej szczegółowo

1. Szeregowanie w systemach czasu rzeczywistego

1. Szeregowanie w systemach czasu rzeczywistego J. Ułasiewicz Systemy Czasu Rzeczywistego 1 1. Szeregowanie w systemach czasu rzeczywistego 1.1 Definicje Zadanie - proces lub wątek Gotowych do wykonania zadań jest zwykle dużo więcej niż mogących je

Bardziej szczegółowo

Instrukcja warunkowa i wyboru

Instrukcja warunkowa i wyboru Instrukcja warunkowa i wyboru projektowanie algorytmów instrukcje sterujące języka Pascal instrukcja warunkowa operatory relacyjne i logiczne instrukcja wyboru echniki programowania I s.3-1 Projektowanie

Bardziej szczegółowo

Politechnika Białostocka Wydział Elektryczny Katedra Automatyki i Elektroniki. ĆWICZENIE Nr 4 (3h) Przerzutniki, zatrzaski i rejestry w VHDL

Politechnika Białostocka Wydział Elektryczny Katedra Automatyki i Elektroniki. ĆWICZENIE Nr 4 (3h) Przerzutniki, zatrzaski i rejestry w VHDL Politechnika Białostocka Wydział Elektryczny Katedra Automatyki i Elektroniki ĆWICZENIE Nr 4 (3h) Przerzutniki, zatrzaski i rejestry w VHDL Instrukcja pomocnicza do laboratorium z przedmiotu Synteza układów

Bardziej szczegółowo

Zagadnienia zaawansowane. Lech Kruś,

Zagadnienia zaawansowane. Lech Kruś, WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI STOSOWANEJ I ZARZĄDZANIA WYDZIAŁ INFORMATYKI WIELODOSTĘPNE SYSTEMY OPERACYJNE II (SO2) Zagadnienia zaawansowane CZĘŚĆ 1 KONSPEKT WYKŁADÓW INFORMACJA O SPECJALIZACJI SIECI KOMPUTEROWE

Bardziej szczegółowo

Metody Programowania

Metody Programowania POLITECHNIKA KRAKOWSKA - WIEiK KATEDRA AUTOMATYKI i TECHNIK INFORMACYJNYCH Metody Programowania www.pk.edu.pl/~zk/mp_hp.html Wykładowca: dr inż. Zbigniew Kokosiński zk@pk.edu.pl Wykład 15: Klasyczne techniki

Bardziej szczegółowo

PASCAL. Etapy pisania programu. Analiza potrzeb i wymagań (treści zadania) Opracowanie algorytmu Kodowanie Kompilacja Testowanie Stosowanie

PASCAL. Etapy pisania programu. Analiza potrzeb i wymagań (treści zadania) Opracowanie algorytmu Kodowanie Kompilacja Testowanie Stosowanie PASCAL Język programowania wysokiego poziomu Opracowany przez Mikołaja Wirtha na początku lat 70 XX wieku Prosty, z silną kontrolą poprawności Stosowany prawie wyłącznie na uczelniach do nauki programowania

Bardziej szczegółowo

DIAGRAM KLAS. Kamila Vestergaard. materiał dydaktyczny

DIAGRAM KLAS. Kamila Vestergaard. materiał dydaktyczny DIAGRAM KLAS Kamila Vestergaard materiał dydaktyczny DEFINICJA D I A G R A M K L A S Diagram klas pokazuje wzajemne powiązania pomiędzy klasami, które tworzą jakiś system. Zawarte są w nim informacje dotyczące

Bardziej szczegółowo

Materiały do laboratorium MS ACCESS BASIC

Materiały do laboratorium MS ACCESS BASIC Materiały do laboratorium MS ACCESS BASIC Opracowała: Katarzyna Harężlak Access Basic jest językiem programowania wykorzystywanym w celu powiązania obiektów aplikacji w jeden spójny system. PROCEDURY I

Bardziej szczegółowo

Algorytmika i Programowanie VBA 1 - podstawy

Algorytmika i Programowanie VBA 1 - podstawy Algorytmika i Programowanie VBA 1 - podstawy Tomasz Sokół ZZI, IL, PW Czas START uruchamianie środowiska VBA w Excelu Alt-F11 lub Narzędzia / Makra / Edytor Visual Basic konfiguracja środowiska VBA przy

Bardziej szczegółowo

w PL/SQL bloki nazwane to: funkcje, procedury, pakiety, wyzwalacze

w PL/SQL bloki nazwane to: funkcje, procedury, pakiety, wyzwalacze w PL/SQL bloki nazwane to: funkcje, procedury, pakiety, wyzwalacze Cechy bloków nazwanych: w postaci skompilowanej trwale przechowywane na serwerze wraz z danymi wykonywane na żądanie użytkownika lub w

Bardziej szczegółowo

Zasady Programowania Strukturalnego

Zasady Programowania Strukturalnego Zasady Programowania Strukturalnego Rafał Jakubowski Zespół Teoretycznej Biofizyki Molekularnej rjakubowski@fizyka.umk.pl www.fizyka.umk.pl/~rjakubowski Tel: 33 46 Konsultacje w sem. letnim 11/12: środa,

Bardziej szczegółowo

Programowanie Delphi obliczenia, schematy blokowe

Programowanie Delphi obliczenia, schematy blokowe Informatyka II MPZI2 ćw.2 Programowanie Delphi obliczenia, schematy blokowe Zastosowania obliczeń numerycznych Wyrażenia arytmetyczne służą do zapisu wykonywania operacji obliczeniowych w trakcie przebiegu

Bardziej szczegółowo