Systemy wbudowane - wykład 9. Systemy czasu rzeczywistego Notes. Systemy czasu rzeczywistego Notes. Systemy czasu rzeczywistego Notes.

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Systemy wbudowane - wykład 9. Systemy czasu rzeczywistego Notes. Systemy czasu rzeczywistego Notes. Systemy czasu rzeczywistego Notes."

Transkrypt

1 Systemy wbudowane - wykład 9 Przemek Błaśkiewicz 26 maja / 93 Systemy czasu rzeczywistego sterowanie silnikiem rakietowym; 2 / 93 Systemy czasu rzeczywistego sterowanie silnikiem rakietowym; system kontroli ABS; 3 / 93 Systemy czasu rzeczywistego sterowanie silnikiem rakietowym; system kontroli ABS; kontrola rdzenia reaktora; 4 / 93

2 Systemy czasu rzeczywistego sterowanie silnikiem rakietowym; system kontroli ABS; kontrola rdzenia reaktora; robot spawalniczy; 5 / 93 Systemy czasu rzeczywistego sterowanie silnikiem rakietowym; system kontroli ABS; kontrola rdzenia reaktora; robot spawalniczy; system podtrzymywania życia pacjenta; 6 / 93 Systemy czasu rzeczywistego sterowanie silnikiem rakietowym; system kontroli ABS; kontrola rdzenia reaktora; robot spawalniczy; system podtrzymywania życia pacjenta; przenośny odtwarzacz muzyki/telefon/aparat; 7 / 93 Systemy czasu rzeczywistego sterowanie silnikiem rakietowym; system kontroli ABS; kontrola rdzenia reaktora; robot spawalniczy; system podtrzymywania życia pacjenta; przenośny odtwarzacz muzyki/telefon/aparat;... 8 / 93

3 Definicja System czasu rzeczywistego Real-time system to system, którego poprawność działania zależy nie tylko od poprawności rezultatów (obliczeń, decyzji, akcji), ale również od czasu, kiedy zostaną one wypracowane (czas reakcji). 9 / 93 Gotowość Program (system) jest zawsze gotowy na napływające dane 10 / 93 Gotowość Program (system) jest zawsze gotowy na napływające dane synchronicznie; 11 / 93 Gotowość Program (system) jest zawsze gotowy na napływające dane synchronicznie; asynchronicznie. 12 / 93

4 Gotowość Program (system) jest zawsze gotowy na napływające dane synchronicznie; asynchronicznie. Proces/system przetwarza dane w sposób przewidywalny, w rozumieniu: 13 / 93 Gotowość Program (system) jest zawsze gotowy na napływające dane synchronicznie; asynchronicznie. Proces/system przetwarza dane w sposób przewidywalny, w rozumieniu: długości czasu przetwarzania; 14 / 93 Gotowość Program (system) jest zawsze gotowy na napływające dane synchronicznie; asynchronicznie. Proces/system przetwarza dane w sposób przewidywalny, w rozumieniu: długości czasu przetwarzania; na bieżąco (długości czasu oczekiwania na rozpoczęcie przetwarzania); 15 / 93 Gotowość Program (system) jest zawsze gotowy na napływające dane synchronicznie; asynchronicznie. Proces/system przetwarza dane w sposób przewidywalny, w rozumieniu: długości czasu przetwarzania; na bieżąco (długości czasu oczekiwania na rozpoczęcie przetwarzania); spełnienia dodatkowych założeń dot. np. kolejności. 16 / 93

5 Gotowość Program (system) jest zawsze gotowy na napływające dane synchronicznie; asynchronicznie. Proces/system przetwarza dane w sposób przewidywalny, w rozumieniu: długości czasu przetwarzania; na bieżąco (długości czasu oczekiwania na rozpoczęcie przetwarzania); spełnienia dodatkowych założeń dot. np. kolejności. Współdziała ze środowiskiem, reagując na jego niezależne zmiany. 17 / 93 Gotowość Program (system) jest zawsze gotowy na napływające dane synchronicznie; asynchronicznie. Proces/system przetwarza dane w sposób przewidywalny, w rozumieniu: długości czasu przetwarzania; na bieżąco (długości czasu oczekiwania na rozpoczęcie przetwarzania); spełnienia dodatkowych założeń dot. np. kolejności. Współdziała ze środowiskiem, reagując na jego niezależne zmiany. 18 / 93 Gotowość Program (system) jest zawsze gotowy na napływające dane synchronicznie; asynchronicznie. Proces/system przetwarza dane w sposób przewidywalny, w rozumieniu: długości czasu przetwarzania; na bieżąco (długości czasu oczekiwania na rozpoczęcie przetwarzania); spełnienia dodatkowych założeń dot. np. kolejności. Współdziała ze środowiskiem, reagując na jego niezależne zmiany. nieprzewidywalne bodźce przewidywalny wynik 19 / 93 Szybkość RT-OS Pojęcie real-time nie oznacza szybki. 20 / 93

6 Szybkość RT-OS Pojęcie real-time nie oznacza szybki. Normalne systemy operacyjne mogą być szybsze, bo: 21 / 93 Szybkość RT-OS Pojęcie real-time nie oznacza szybki. Normalne systemy operacyjne mogą być szybsze, bo: korzystają z pamięci cache; 22 / 93 Szybkość RT-OS Pojęcie real-time nie oznacza szybki. Normalne systemy operacyjne mogą być szybsze, bo: korzystają z pamięci cache; mają wielopotokowe procesory; 23 / 93 Szybkość RT-OS Pojęcie real-time nie oznacza szybki. Normalne systemy operacyjne mogą być szybsze, bo: korzystają z pamięci cache; mają wielopotokowe procesory; mogą korzystać z akceleratorów (np. karty graficzne). 24 / 93

7 Szybkość RT-OS Pojęcie real-time nie oznacza szybki. Normalne systemy operacyjne mogą być szybsze, bo: korzystają z pamięci cache; mają wielopotokowe procesory; mogą korzystać z akceleratorów (np. karty graficzne). ALE Windows po szeregu aktualizacji i instalacji sterowników wyraźnie zwalnia / 93 Szybkość RT-OS Pojęcie real-time nie oznacza szybki. Normalne systemy operacyjne mogą być szybsze, bo: korzystają z pamięci cache; mają wielopotokowe procesory; mogą korzystać z akceleratorów (np. karty graficzne). ALE Windows po szeregu aktualizacji i instalacji sterowników wyraźnie zwalnia... ALE sposoby przyspieszania działają dobrze, ale wprowadzają zależność czasu wykonania działań od okoliczności ich wykonania. 26 / 93 Szybkość RT-OS Pojęcie real-time nie oznacza szybki. Normalne systemy operacyjne mogą być szybsze, bo: korzystają z pamięci cache; mają wielopotokowe procesory; mogą korzystać z akceleratorów (np. karty graficzne). ALE Windows po szeregu aktualizacji i instalacji sterowników wyraźnie zwalnia... ALE sposoby przyspieszania działają dobrze, ale wprowadzają zależność czasu wykonania działań od okoliczności ich wykonania. RT-OS mają gwarantowany pesymistyczny czas reakcji. 27 / 93 PC vs. SW vs. RTOS Systemy PC są oceniane pod względem prędkości działania, przepustowości, wszechstronności w średnim przypadku. 28 / 93

8 PC vs. SW vs. RTOS Systemy PC są oceniane pod względem prędkości działania, przepustowości, wszechstronności w średnim przypadku. Dlatego są one zmiennicze pod względem sprzętu i oprogramowania, które jest na nim uruchomione co daje różnorodność konfiguracji, kontrolowanych przez nie procesów oraz sposobu, w jaki się pojawiają w systemie. 29 / 93 PC vs. SW vs. RTOS Systemy PC są oceniane pod względem prędkości działania, przepustowości, wszechstronności w średnim przypadku. Dlatego są one zmiennicze pod względem sprzętu i oprogramowania, które jest na nim uruchomione co daje różnorodność konfiguracji, kontrolowanych przez nie procesów oraz sposobu, w jaki się pojawiają w systemie. System wbudowany jest często zamknięty pod względem sprzętu i oprogramowania, jak i środowiska, w którym pracuje. 30 / 93 PC vs. SW vs. RTOS Systemy PC są oceniane pod względem prędkości działania, przepustowości, wszechstronności w średnim przypadku. Dlatego są one zmiennicze pod względem sprzętu i oprogramowania, które jest na nim uruchomione co daje różnorodność konfiguracji, kontrolowanych przez nie procesów oraz sposobu, w jaki się pojawiają w systemie. System wbudowany jest często zamknięty pod względem sprzętu i oprogramowania, jak i środowiska, w którym pracuje. Można więc przedstawić lepsze mechanizmy planowania wykonania zadań, bo: 31 / 93 PC vs. SW vs. RTOS Systemy PC są oceniane pod względem prędkości działania, przepustowości, wszechstronności w średnim przypadku. Dlatego są one zmiennicze pod względem sprzętu i oprogramowania, które jest na nim uruchomione co daje różnorodność konfiguracji, kontrolowanych przez nie procesów oraz sposobu, w jaki się pojawiają w systemie. System wbudowany jest często zamknięty pod względem sprzętu i oprogramowania, jak i środowiska, w którym pracuje. Można więc przedstawić lepsze mechanizmy planowania wykonania zadań, bo: znamy charakter zadań (okresowość, wymagania obliczeniowe); 32 / 93

9 PC vs. SW vs. RTOS Systemy PC są oceniane pod względem prędkości działania, przepustowości, wszechstronności w średnim przypadku. Dlatego są one zmiennicze pod względem sprzętu i oprogramowania, które jest na nim uruchomione co daje różnorodność konfiguracji, kontrolowanych przez nie procesów oraz sposobu, w jaki się pojawiają w systemie. System wbudowany jest często zamknięty pod względem sprzętu i oprogramowania, jak i środowiska, w którym pracuje. Można więc przedstawić lepsze mechanizmy planowania wykonania zadań, bo: znamy charakter zadań (okresowość, wymagania obliczeniowe); wiemy jak szybko trzeba je wykonać; 33 / 93 PC vs. SW vs. RTOS Systemy PC są oceniane pod względem prędkości działania, przepustowości, wszechstronności w średnim przypadku. Dlatego są one zmiennicze pod względem sprzętu i oprogramowania, które jest na nim uruchomione co daje różnorodność konfiguracji, kontrolowanych przez nie procesów oraz sposobu, w jaki się pojawiają w systemie. System wbudowany jest często zamknięty pod względem sprzętu i oprogramowania, jak i środowiska, w którym pracuje. Można więc przedstawić lepsze mechanizmy planowania wykonania zadań, bo: znamy charakter zadań (okresowość, wymagania obliczeniowe); wiemy jak szybko trzeba je wykonać; inaczej SW nie ma sensu (?). 34 / 93 Podział RTOS Rygorystyczne (hard) gwarantują wypełnienie zadań krytycznych na czas; 35 / 93 Podział RTOS Rygorystyczne (hard) gwarantują wypełnienie zadań krytycznych na czas; ograniczają opóźnienie wszystkich zadań w systemie; 36 / 93

10 Podział RTOS Rygorystyczne (hard) gwarantują wypełnienie zadań krytycznych na czas; ograniczają opóźnienie wszystkich zadań w systemie; dane przechowywane w szybkiej pamięci lub pamięci ROM; 37 / 93 Podział RTOS Rygorystyczne (hard) gwarantują wypełnienie zadań krytycznych na czas; ograniczają opóźnienie wszystkich zadań w systemie; dane przechowywane w szybkiej pamięci lub pamięci ROM; brak wirtualizacji (bo wprowadza niedeterministyczne opóźnienia); 38 / 93 Podział RTOS Rygorystyczne (hard) gwarantują wypełnienie zadań krytycznych na czas; ograniczają opóźnienie wszystkich zadań w systemie; dane przechowywane w szybkiej pamięci lub pamięci ROM; brak wirtualizacji (bo wprowadza niedeterministyczne opóźnienia); NIE współpracują z systemami z podziałem czasu! 39 / 93 Podział RTOS Łagodne (soft) zadania krytyczne otrzymują i utrzymują pierwszeństwo przed innymi; 40 / 93

11 Podział RTOS Łagodne (soft) zadania krytyczne otrzymują i utrzymują pierwszeństwo przed innymi; opóźnienia są ograniczone - zadania mają skończony czas oczekiwania na wykonanie; 41 / 93 Podział RTOS Łagodne (soft) zadania krytyczne otrzymują i utrzymują pierwszeństwo przed innymi; opóźnienia są ograniczone - zadania mają skończony czas oczekiwania na wykonanie; 42 / 93 Podział RTOS Łagodne (soft) zadania krytyczne otrzymują i utrzymują pierwszeństwo przed innymi; opóźnienia są ograniczone - zadania mają skończony czas oczekiwania na wykonanie; Mocne (firm) pośrednie między rygorystycznymi a łagodnymi 43 / 93 Podział RTOS Łagodne (soft) zadania krytyczne otrzymują i utrzymują pierwszeństwo przed innymi; opóźnienia są ograniczone - zadania mają skończony czas oczekiwania na wykonanie; Mocne (firm) pośrednie między rygorystycznymi a łagodnymi niewykonanie zadania wyniki nieprzydatne, ale OK 44 / 93

12 Planowanie zadań Plan Plan (schedule) dla zbioru zadań (J 1, J 2,..., J n ) to pewna funkcja: σ : R + {0,..., n}, taka, że: t R +, t 1, t 2 R + : t [t 1, t 2 ), t [t 1, t 2 ) : σ(t) = σ(t ). 45 / 93 Planowanie zadań Plan Plan (schedule) dla zbioru zadań (J 1, J 2,..., J n ) to pewna funkcja: σ : R + {0,..., n}, taka, że: t R +, t 1, t 2 R + : t [t 1, t 2 ), t [t 1, t 2 ) : σ(t) = σ(t ). Czyli, jeśli σ(t) = j to wykonywane jest zadanie J j, jeśli σ(t) = 0, to nie wykonywane jest żadne zadanie. 46 / 93 Planowanie zadań Plan Plan (schedule) dla zbioru zadań (J 1, J 2,..., J n ) to pewna funkcja: σ : R + {0,..., n}, taka, że: t R +, t 1, t 2 R + : t [t 1, t 2 ), t [t 1, t 2 ) : σ(t) = σ(t ). Czyli, jeśli σ(t) = j to wykonywane jest zadanie J j, jeśli σ(t) = 0, to nie wykonywane jest żadne zadanie. σ(t) J 3 J 2 J 2 J 1 J 3 t 47 / 93 Planowanie zadań Plan Plan (schedule) dla zbioru zadań (J 1, J 2,..., J n ) to pewna funkcja: σ : R + {0,..., n}, taka, że: t R +, t 1, t 2 R + : t [t 1, t 2 ), t [t 1, t 2 ) : σ(t) = σ(t ). Czyli, jeśli σ(t) = j to wykonywane jest zadanie J j, jeśli σ(t) = 0, to nie wykonywane jest żadne zadanie. σ(t) J 3 J 2 J 2 J 1 J 1 t 48 / 93

13 Cechy charakterystyczne zadań Właściwości a priori: 49 / 93 Cechy charakterystyczne zadań Właściwości a priori: pojawienie się w systemie a i ; 50 / 93 Cechy charakterystyczne zadań Właściwości a priori: pojawienie się w systemie a i ; czas obliczenia C i - wymagany czas (max) na wykonanie obliczenia; 51 / 93 Cechy charakterystyczne zadań Właściwości a priori: pojawienie się w systemie a i ; czas obliczenia C i - wymagany czas (max) na wykonanie obliczenia; czas zakończenia (deadline) d i - maksymalny czas, przed upływem którego zadanie musi zostać przetworzone; 52 / 93

14 Cechy charakterystyczne zadań Właściwości a priori: pojawienie się w systemie a i ; czas obliczenia C i - wymagany czas (max) na wykonanie obliczenia; czas zakończenia (deadline) d i - maksymalny czas, przed upływem którego zadanie musi zostać przetworzone; czas luzu (slack time) X i = d i a i C i, maksymalny czas opóźnienia wykonania zadania po jego nadejściu, nadal umożliwiający jego wykonanie; 53 / 93 Cechy charakterystyczne zadań Właściwości a priori: pojawienie się w systemie a i ; czas obliczenia C i - wymagany czas (max) na wykonanie obliczenia; czas zakończenia (deadline) d i - maksymalny czas, przed upływem którego zadanie musi zostać przetworzone; czas luzu (slack time) X i = d i a i C i, maksymalny czas opóźnienia wykonania zadania po jego nadejściu, nadal umożliwiający jego wykonanie; 54 / 93 Cechy charakterystyczne zadań Właściwości a priori: pojawienie się w systemie a i ; czas obliczenia C i - wymagany czas (max) na wykonanie obliczenia; czas zakończenia (deadline) d i - maksymalny czas, przed upływem którego zadanie musi zostać przetworzone; czas luzu (slack time) X i = d i a i C i, maksymalny czas opóźnienia wykonania zadania po jego nadejściu, nadal umożliwiający jego wykonanie; C i 0 a i d i 55 / 93 Cechy charakterystyczne zadań Właściwości w planowaniu: 56 / 93

15 Cechy charakterystyczne zadań Właściwości w planowaniu: start wykonania s i ; 57 / 93 Cechy charakterystyczne zadań Właściwości w planowaniu: start wykonania s i ; koniec wykonania f i ; 58 / 93 Cechy charakterystyczne zadań Właściwości w planowaniu: start wykonania s i ; koniec wykonania f i ; opóźnienie - (lateness) L i = f i d i ; 59 / 93 Cechy charakterystyczne zadań Właściwości w planowaniu: start wykonania s i ; koniec wykonania f i ; opóźnienie - (lateness) L i = f i d i ; przekroczenie czasu - (exceeding time) E i = max(0, L i ); 60 / 93

16 Cechy charakterystyczne zadań Właściwości w planowaniu: start wykonania s i ; koniec wykonania f i ; opóźnienie - (lateness) L i = f i d i ; przekroczenie czasu - (exceeding time) E i = max(0, L i ); 61 / 93 Cechy charakterystyczne zadań Właściwości w planowaniu: start wykonania s i ; koniec wykonania f i ; opóźnienie - (lateness) L i = f i d i ; przekroczenie czasu - (exceeding time) E i = max(0, L i ); C i 0 a i s i f i d i 62 / 93 Ograniczenia na zadania ograniczenie kolejności Pewne zadania muszą być wykonane przed innymi, np. J 1 J 2, J 1 J 3, J 2 J 4, J 3 J 5 63 / 93 Ograniczenia na zadania ograniczenie kolejności Pewne zadania muszą być wykonane przed innymi, np. J 1 J 2, J 1 J 3, J 2 J 4, J 3 J 5 J1 J2 J3 J4 J5 64 / 93

17 Algorytmy planowania (1) Realizowalność planu (feasibility) plan jest realizowalny, jeśli jego wykonanie powoduje że wszystkie zadania kończą się nie później niż w swoim terminie wykonania. 65 / 93 Algorytmy planowania (1) Realizowalność planu (feasibility) plan jest realizowalny, jeśli jego wykonanie powoduje że wszystkie zadania kończą się nie później niż w swoim terminie wykonania. Zestaw zadań jest planowalny jeśli istnieje co najmniej jeden realizowalny plan ich wykonania. 66 / 93 Algorytmy planowania (2) wywłaszczające i niewywłaszczające zadania mogą być przerwane przez wykonanie innych zadań (lub nie, odpowiednio); 67 / 93 Algorytmy planowania (2) wywłaszczające i niewywłaszczające zadania mogą być przerwane przez wykonanie innych zadań (lub nie, odpowiednio); statyczne i dynamiczne decyzja planowania podjęta w momencie kompilacji (tworzenia sytemu), lub w trakcie działania, na bieżąco ; 68 / 93

18 Algorytmy planowania (2) wywłaszczające i niewywłaszczające zadania mogą być przerwane przez wykonanie innych zadań (lub nie, odpowiednio); statyczne i dynamiczne decyzja planowania podjęta w momencie kompilacji (tworzenia sytemu), lub w trakcie działania, na bieżąco ; jednoprocesorowe, wieloprocesorowe; 69 / 93 Algorytmy planowania (2) wywłaszczające i niewywłaszczające zadania mogą być przerwane przez wykonanie innych zadań (lub nie, odpowiednio); statyczne i dynamiczne decyzja planowania podjęta w momencie kompilacji (tworzenia sytemu), lub w trakcie działania, na bieżąco ; jednoprocesorowe, wieloprocesorowe; optymalne, heurystyczne; 70 / 93 Algorytmy planowania (2) wywłaszczające i niewywłaszczające zadania mogą być przerwane przez wykonanie innych zadań (lub nie, odpowiednio); statyczne i dynamiczne decyzja planowania podjęta w momencie kompilacji (tworzenia sytemu), lub w trakcie działania, na bieżąco ; jednoprocesorowe, wieloprocesorowe; optymalne, heurystyczne; dla zadań okresowych (periodycznych) i asynchronicznych; 71 / 93 Lemat o wywłaszczaniu Jeśli czasy nadejścia zadań są synchroniczne, to mechanizm wywłaszczenia nie polepsza maksymalnego opóźnienia. Czyli jeśli istnieje algorytm wywłaszczeniowy o opóźnieniu L max to istnieje również algorytm niewywłaszczeniowy o tym samym opóźnieniu dla tego samego zestawu zadań. 72 / 93

19 Lemat o wywłaszczaniu Jeśli czasy nadejścia zadań są synchroniczne, to mechanizm wywłaszczenia nie polepsza maksymalnego opóźnienia. Czyli jeśli istnieje algorytm wywłaszczeniowy o opóźnieniu L max to istnieje również algorytm niewywłaszczeniowy o tym samym opóźnieniu dla tego samego zestawu zadań. Dowód (szkic). 1 Załóżmy że istnieje plan wywłaszczający z opóźnieniem L max. 73 / 93 Lemat o wywłaszczaniu Jeśli czasy nadejścia zadań są synchroniczne, to mechanizm wywłaszczenia nie polepsza maksymalnego opóźnienia. Czyli jeśli istnieje algorytm wywłaszczeniowy o opóźnieniu L max to istnieje również algorytm niewywłaszczeniowy o tym samym opóźnieniu dla tego samego zestawu zadań. Dowód (szkic). 1 Załóżmy że istnieje plan wywłaszczający z opóźnieniem L max. 2 Jeśli istnieje zadanie wywłaszczone (np. J w ) w czasie t i powraca w czasie t, to przesuń całość zadania J w sprzed t na tuż przed t (uniknięcie wywłaszczenia). 74 / 93 Lemat o wywłaszczaniu Jeśli czasy nadejścia zadań są synchroniczne, to mechanizm wywłaszczenia nie polepsza maksymalnego opóźnienia. Czyli jeśli istnieje algorytm wywłaszczeniowy o opóźnieniu L max to istnieje również algorytm niewywłaszczeniowy o tym samym opóźnieniu dla tego samego zestawu zadań. Dowód (szkic). 1 Załóżmy że istnieje plan wywłaszczający z opóźnieniem L max. 2 Jeśli istnieje zadanie wywłaszczone (np. J w ) w czasie t i powraca w czasie t, to przesuń całość zadania J w sprzed t na tuż przed t (uniknięcie wywłaszczenia). 3 Nie pogorszy to opóźnienia J w, co najwyżej zmniejszy opóźnienie innych zadań. 75 / 93 Zadania aperiodyczne, synchroniczne Dany jest zestaw n zadań: J 1,..., J n, gdzie: 76 / 93

20 Zadania aperiodyczne, synchroniczne Dany jest zestaw n zadań: J 1,..., J n, gdzie: dla wszystkich zadań a i = 0, i = 1,... n; 77 / 93 Zadania aperiodyczne, synchroniczne Dany jest zestaw n zadań: J 1,..., J n, gdzie: dla wszystkich zadań a i = 0, i = 1,... n; każde zadanie ma określony deadline d i i czas obliczenia C i ; 78 / 93 Zadania aperiodyczne, synchroniczne Dany jest zestaw n zadań: J 1,..., J n, gdzie: dla wszystkich zadań a i = 0, i = 1,... n; każde zadanie ma określony deadline d i i czas obliczenia C i ; zadania są niezależne (nie ma zależności wykonania). 79 / 93 Zadania aperiodyczne, synchroniczne Dany jest zestaw n zadań: J 1,..., J n, gdzie: dla wszystkich zadań a i = 0, i = 1,... n; każde zadanie ma określony deadline d i i czas obliczenia C i ; zadania są niezależne (nie ma zależności wykonania). system bez wywłaszczenia 80 / 93

21 Zadania aperiodyczne, synchroniczne Dany jest zestaw n zadań: J 1,..., J n, gdzie: dla wszystkich zadań a i = 0, i = 1,... n; każde zadanie ma określony deadline d i i czas obliczenia C i ; zadania są niezależne (nie ma zależności wykonania). system bez wywłaszczenia jednoprocesorowy 81 / 93 Zadania aperiodyczne, synchroniczne Dany jest zestaw n zadań: J 1,..., J n, gdzie: dla wszystkich zadań a i = 0, i = 1,... n; każde zadanie ma określony deadline d i i czas obliczenia C i ; zadania są niezależne (nie ma zależności wykonania). system bez wywłaszczenia jednoprocesorowy zadanie: znajdź optymalny plan 82 / 93 Planista EDD (earliest due date) 83 / 93 Planista EDD (earliest due date) Wykonuje zadania w kolejności niemalejącego czasu zakończenia. 84 / 93

22 Planista EDD (earliest due date) Wykonuje zadania w kolejności niemalejącego czasu zakończenia. Przykład 1 J 1 J 2 J 3 J 4 J 5 C i d i / 93 Planista EDD (earliest due date) Wykonuje zadania w kolejności niemalejącego czasu zakończenia. Przykład 1 J 1 J 2 J 3 J 4 J 5 C i d i / 93 Planista EDD (earliest due date) Wykonuje zadania w kolejności niemalejącego czasu zakończenia. Przykład 1 J 1 J 2 J 3 J 4 J 5 C i d i d1 d5 d3 d4 d / 93 Planista EDD (earliest due date) Wykonuje zadania w kolejności niemalejącego czasu zakończenia. Przykład 1 J 1 J 2 J 3 J 4 J 5 C i d i d1 d5 d3 d4 d2 J1 J5 J3 J4 J / 93

23 Planista EDD (earliest due date) Wykonuje zadania w kolejności niemalejącego czasu zakończenia. Przykład 2 J 1 J 2 J 3 J 4 J 5 C i d i / 93 Planista EDD (earliest due date) Wykonuje zadania w kolejności niemalejącego czasu zakończenia. Przykład 2 J 1 J 2 J 3 J 4 J 5 C i d i / 93 Planista EDD (earliest due date) Wykonuje zadania w kolejności niemalejącego czasu zakończenia. Przykład 2 J 1 J 2 J 3 J 4 J 5 C i d i d1 d3 d2 d5 d / 93 Planista EDD (earliest due date) Wykonuje zadania w kolejności niemalejącego czasu zakończenia. Przykład 2 J 1 J 2 J 3 J 4 J 5 C i d i d1 d3 d2 d5 d4 J3 J5 J1 J2 J / 93

24 Rzeczy do zapamiętania różnice między RTOS a PC-OS ; właściwości czasowe zadań w systemie; rodzaje planistów, jakie warunki biorą pod uwagę; algorytm EDD (c.d.n.) 93 / 93

Systemy Czasu Rzeczywistego (SCR)

Systemy Czasu Rzeczywistego (SCR) Systemy Czasu Rzeczywistego (SCR) Rysy historyczny oraz podstawowe pojęcia i definicje Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki Kierunek: Automatyka i Robotyka Studia stacjonarne I stopnia:

Bardziej szczegółowo

Systemy czasu rzeczywistego wstęp

Systemy czasu rzeczywistego wstęp J. Ułasiewicz Komputerowe systemy sterowania 1 1 Systemy wbudowane Często system sterujący stanowi integralną część urządzenia. Jest to system wbudowany. Nie posiada on żadnych elementów pozwalających

Bardziej szczegółowo

Systemy czasu rzeczywistego. Systemy czasu rzeczywistego. Systemy czasu rzeczywistego. Systemy czasu rzeczywistego - przykłady

Systemy czasu rzeczywistego. Systemy czasu rzeczywistego. Systemy czasu rzeczywistego. Systemy czasu rzeczywistego - przykłady Systemy czasu rzeczywistego Definicja IEEE: System czasu rzeczywistego (real time) to system, którego poprawność działania zależy nie tylko od poprawności logicznych rezultatów, lecz również od czasu,

Bardziej szczegółowo

Systemy czasu rzeczywistego. Systemy czasu rzeczywistego. Systemy czasu rzeczywistego. Systemy czasu rzeczywistego - przykłady

Systemy czasu rzeczywistego. Systemy czasu rzeczywistego. Systemy czasu rzeczywistego. Systemy czasu rzeczywistego - przykłady Systemy czasu rzeczywistego Definicja IEEE: System czasu rzeczywistego (real time) to system, którego poprawność działania zależy nie tylko od poprawności logicznych rezultatów, lecz również od czasu,

Bardziej szczegółowo

Podstawowe zagadnienia

Podstawowe zagadnienia SWB - Systemy operacyjne w systemach wbudowanych - wykład 14 asz 1 Podstawowe zagadnienia System operacyjny System czasu rzeczywistego Systemy wbudowane a system operacyjny Przykłady systemów operacyjnych

Bardziej szczegółowo

Systemy Czasu Rzeczywistego (SCR)

Systemy Czasu Rzeczywistego (SCR) Systemy Czasu Rzeczywistego (SCR) Wykład 2: Historia, podstawowe pojęcia i definicje SKiTI2017 WYDZIAŁ ELEKTROTECHNIKI I AUTOMATYKI KATEDRA INŻYNIERII SYSTEMÓW STEROWANIA Kierunek: Automatyka i Robotyka

Bardziej szczegółowo

Mariusz Rudnicki PROGRAMOWANIE SYSTEMÓW CZASU RZECZYWISTEGO CZ.1

Mariusz Rudnicki PROGRAMOWANIE SYSTEMÓW CZASU RZECZYWISTEGO CZ.1 Mariusz Rudnicki mariusz.rudnicki@eti.pg.gda.pl PROGRAMOWANIE SYSTEMÓW CZASU RZECZYWISTEGO CZ.1 Przedmiot PSCR Przedmiot PSCR Wykład do połowy semestru Laboratorium od połowy semestru Projekt Zaliczenie

Bardziej szczegółowo

1. Szeregowanie w systemach czasu rzeczywistego

1. Szeregowanie w systemach czasu rzeczywistego J. Ułasiewicz Systemy Czasu Rzeczywistego 1 1. Szeregowanie w systemach czasu rzeczywistego 1.1 Definicje Zadanie - proces lub wątek Gotowych do wykonania zadań jest zwykle dużo więcej niż mogących je

Bardziej szczegółowo

Technika mikroprocesorowa. Systemy operacyjne czasu rzeczywistego

Technika mikroprocesorowa. Systemy operacyjne czasu rzeczywistego System operacyjny czasu rzeczywistego (RTOS Real Time Operating System) jest programem bazowym ułatwiającym tworzenie programu użytkowego systemu mikroprocesorowego. System operacyjny czasu rzeczywistego

Bardziej szczegółowo

Systemy wbudowane. Systemy operacyjne czasu rzeczywistego

Systemy wbudowane. Systemy operacyjne czasu rzeczywistego Systemy wbudowane Systemy operacyjne czasu rzeczywistego Definicje System czasu rzeczywistego to taki, w którym wynik przetwarzania nie zależy tylko i wyłącznie od jego logicznej poprawności, ale również

Bardziej szczegółowo

Fazy procesora i wejścia-wyjścia. Planowanie przydziału procesora. Czasy faz procesora. Planowanie przydziału procesora

Fazy procesora i wejścia-wyjścia. Planowanie przydziału procesora. Czasy faz procesora. Planowanie przydziału procesora Planowanie przydziału procesora W pamięci operacyjnej znajduje się kilka procesów jednocześnie. Kiedy jakiś proces musi czekać, system operacyjny odbiera mu procesor i oddaje do dyspozycji innego procesu.

Bardziej szczegółowo

Systemy czasu rzeczywistego wstęp

Systemy czasu rzeczywistego wstęp J. Ułasiewicz Komputerowe systemy sterowania 1 1 Systemy wbudowane Często system sterujący stanowi integralną część urządzenia. Jest to system wbudowany. Nie posiada on żadnych elementów pozwalających

Bardziej szczegółowo

Systemy operacyjne. Systemy operacyjne. Systemy operacyjne. Zadania systemu operacyjnego. Abstrakcyjne składniki systemu. System komputerowy

Systemy operacyjne. Systemy operacyjne. Systemy operacyjne. Zadania systemu operacyjnego. Abstrakcyjne składniki systemu. System komputerowy Systemy operacyjne Systemy operacyjne Dr inż. Ignacy Pardyka Literatura Siberschatz A. i inn. Podstawy systemów operacyjnych, WNT, Warszawa Skorupski A. Podstawy budowy i działania komputerów, WKiŁ, Warszawa

Bardziej szczegółowo

Planowanie przydziału procesora

Planowanie przydziału procesora Planowanie przydziału procesora W pamięci operacyjnej znajduje się kilka procesów jednocześnie. Kiedy jakiś proces musi czekać, system operacyjny odbiera mu procesor i oddaje do dyspozycji innego procesu.

Bardziej szczegółowo

Przełączanie kontekstu. Planista średnioterminowy. Diagram kolejek. Kolejki planowania procesów. Planiści

Przełączanie kontekstu. Planista średnioterminowy. Diagram kolejek. Kolejki planowania procesów. Planiści Kolejki planowania procesów Diagram kolejek Kolejka zadań (job queue) - tworzą ją procesy wchodzące do systemu. Kolejka procesów gotowych (ready queue) - procesy gotowe do działania, umieszczone w pamięci,

Bardziej szczegółowo

Wprowadzenie. Dariusz Wawrzyniak. Miejsce, rola i zadania systemu operacyjnego w oprogramowaniu komputera

Wprowadzenie. Dariusz Wawrzyniak. Miejsce, rola i zadania systemu operacyjnego w oprogramowaniu komputera Dariusz Wawrzyniak Plan wykładu Definicja, miejsce, rola i zadania systemu operacyjnego Klasyfikacja systemów operacyjnych Zasada działania systemu operacyjnego (2) Definicja systemu operacyjnego (1) Miejsce,

Bardziej szczegółowo

Wprowadzenie. Dariusz Wawrzyniak. Miejsce, rola i zadania systemu operacyjnego w oprogramowaniu komputera

Wprowadzenie. Dariusz Wawrzyniak. Miejsce, rola i zadania systemu operacyjnego w oprogramowaniu komputera Dariusz Wawrzyniak Plan wykładu Definicja, miejsce, rola i zadania systemu operacyjnego Klasyfikacja systemów operacyjnych Zasada działania systemu operacyjnego (2) Miejsce, rola i zadania systemu operacyjnego

Bardziej szczegółowo

Grupy pytań na egzamin inżynierski na kierunku Informatyka

Grupy pytań na egzamin inżynierski na kierunku Informatyka Grupy pytań na egzamin inżynierski na kierunku Informatyka Dla studentów studiów dziennych Należy wybrać dwie grupy pytań. Na egzaminie zadane zostaną 3 pytania, każde z innego przedmiotu, pochodzącego

Bardziej szczegółowo

Systemy operacyjne. Wprowadzenie. Wykład prowadzą: Jerzy Brzeziński Dariusz Wawrzyniak

Systemy operacyjne. Wprowadzenie. Wykład prowadzą: Jerzy Brzeziński Dariusz Wawrzyniak Wprowadzenie Wykład prowadzą: Jerzy Brzeziński Dariusz Wawrzyniak Plan wykładu Definicja, miejsce, rola i zadania systemu operacyjnego Klasyfikacja systemów operacyjnych Zasada działania systemu operacyjnego

Bardziej szczegółowo

Systemy wbudowane. Uproszczone metody kosyntezy. Wykład 11: Metody kosyntezy systemów wbudowanych

Systemy wbudowane. Uproszczone metody kosyntezy. Wykład 11: Metody kosyntezy systemów wbudowanych Systemy wbudowane Wykład 11: Metody kosyntezy systemów wbudowanych Uproszczone metody kosyntezy Założenia: Jeden procesor o znanych parametrach Znane parametry akceleratora sprzętowego Vulcan Początkowo

Bardziej szczegółowo

Planowanie przydziału procesora

Planowanie przydziału procesora Planowanie przydziału procesora Wykład prowadzą: Jerzy Brzeziński Dariusz Wawrzyniak Plan wykładu Komponenty jądra związane z szeregowaniem Ogólna koncepcja planowania Kryteria oceny uszeregowania Algorytmy

Bardziej szczegółowo

Organizacja oprogramowania

Organizacja oprogramowania Organizacja oprogramowania 1. Cykliczny program sekwencyjny RS232 a/c µc (regulator) c/a Zadania czas wykonania cykl (a) pomiar 1 ms 10 ms (b) obliczenie 2 ms 10 ms (c) wyjście 1 ms 10 ms 4 ms (a) (b)

Bardziej szczegółowo

Planowanie przydziału procesora

Planowanie przydziału procesora Dariusz Wawrzyniak Plan wykładu Komponenty jądra związane z szeregowaniem Ogólna koncepcja planowania Kryteria oceny algorytmów planowania Algorytmy planowania (2) 1 Komponenty jądra w planowaniu Planista

Bardziej szczegółowo

KOMPUTEROWE SYSTEMY POMIAROWE

KOMPUTEROWE SYSTEMY POMIAROWE KOMPUTEROWE SYSTEMY POMIAROWE Dr inż. Eligiusz PAWŁOWSKI Politechnika Lubelska Wydział Elektrotechniki i Informatyki Prezentacja do wykładu dla EMST - ITE Semestr zimowy Wykład nr 8 Prawo autorskie Niniejsze

Bardziej szczegółowo

Wprowadzenie do systemów operacyjnych. mgr inż. Krzysztof Szałajko

Wprowadzenie do systemów operacyjnych. mgr inż. Krzysztof Szałajko Wprowadzenie do systemów operacyjnych mgr inż. Krzysztof Szałajko Co to jest system operacyjny? Co to jest system komputerowy? 2 / 37 Definicja: system operacyjny System operacyjny jest programem pośredniczącym

Bardziej szczegółowo

Zagadnienia egzaminacyjne INFORMATYKA. Stacjonarne. I-go stopnia. (INT) Inżynieria internetowa STOPIEŃ STUDIÓW TYP STUDIÓW SPECJALNOŚĆ

Zagadnienia egzaminacyjne INFORMATYKA. Stacjonarne. I-go stopnia. (INT) Inżynieria internetowa STOPIEŃ STUDIÓW TYP STUDIÓW SPECJALNOŚĆ (INT) Inżynieria internetowa 1. Tryby komunikacji między procesami w standardzie Message Passing Interface 2. HTML DOM i XHTML cel i charakterystyka 3. Asynchroniczna komunikacja serwerem HTTP w technologii

Bardziej szczegółowo

PROGRAMOWALNE STEROWNIKI LOGICZNE

PROGRAMOWALNE STEROWNIKI LOGICZNE PROGRAMOWALNE STEROWNIKI LOGICZNE I. Wprowadzenie Klasyczna synteza kombinacyjnych i sekwencyjnych układów sterowania stosowana do automatyzacji dyskretnych procesów produkcyjnych polega na zaprojektowaniu

Bardziej szczegółowo

Urządzenia wejścia-wyjścia

Urządzenia wejścia-wyjścia Urządzenia wejścia-wyjścia Wykład prowadzą: Jerzy Brzeziński Dariusz Wawrzyniak Plan wykładu Klasyfikacja urządzeń wejścia-wyjścia Struktura mechanizmu wejścia-wyjścia (sprzętu i oprogramowania) Interakcja

Bardziej szczegółowo

Systemy operacyjne. Paweł Pełczyński

Systemy operacyjne. Paweł Pełczyński Systemy operacyjne Paweł Pełczyński ppelczynski@swspiz.pl 1 Program przedmiotu Wprowadzenie Struktura systemów operacyjnych Procesy i Wątki Komunikacja międzyprocesowa Szeregowanie procesów Zarządzanie

Bardziej szczegółowo

Wprowadzenie do systemów operacyjnych

Wprowadzenie do systemów operacyjnych SOE - Systemy Operacyjne Wykład 1 Wprowadzenie do systemów operacyjnych dr inż. Andrzej Wielgus Instytut Mikroelektroniki i Optoelektroniki WEiTI PW System komputerowy Podstawowe pojęcia System operacyjny

Bardziej szczegółowo

Systemy wbudowane. Cel syntezy systemowej. Wykład 12: Przykłady kosyntezy systemów wbudowanych

Systemy wbudowane. Cel syntezy systemowej. Wykład 12: Przykłady kosyntezy systemów wbudowanych Systemy wbudowane Wykład 12: Przykłady kosyntezy systemów wbudowanych Cel syntezy systemowej minimalizacja kosztu: jaka jest najtańsza architektura spełniająca nałożone wymagania (minimalna szybkość, max.

Bardziej szczegółowo

SYSTEMY OPERACYJNE WYKLAD 6 - wątki

SYSTEMY OPERACYJNE WYKLAD 6 - wątki Wrocław 2007 SYSTEMY OPERACYJNE WYKLAD 6 - wątki Paweł Skrobanek C-3, pok. 323 e-mail: pawel.skrobanek@pwr.wroc.pl www.equus.wroc.pl/studia.html 1 PLAN: 1. Wątki 2. Planowanie przydziału procesora (szeregowanie

Bardziej szczegółowo

Systemy rozproszone. na użytkownikach systemu rozproszonego wrażenie pojedynczego i zintegrowanego systemu.

Systemy rozproszone. na użytkownikach systemu rozproszonego wrażenie pojedynczego i zintegrowanego systemu. Systemy rozproszone Wg Wikipedii: System rozproszony to zbiór niezależnych urządzeń (komputerów) połączonych w jedną, spójną logicznie całość. Połączenie najczęściej realizowane jest przez sieć komputerową..

Bardziej szczegółowo

System komputerowy. System komputerowy

System komputerowy. System komputerowy System komputerowy System komputerowy System komputerowy układ współdziałających ze sobą (według pewnych zasad) dwóch składowych: sprzętu komputerowego (hardware) oraz oprogramowania (software) po to,

Bardziej szczegółowo

dr inż. Konrad Sobolewski Politechnika Warszawska Informatyka 1

dr inż. Konrad Sobolewski Politechnika Warszawska Informatyka 1 dr inż. Konrad Sobolewski Politechnika Warszawska Informatyka 1 Cel wykładu Definicja, miejsce, rola i zadania systemu operacyjnego Klasyfikacja systemów operacyjnych Zasada działanie systemu operacyjnego

Bardziej szczegółowo

Działanie i charakterystyka sterownika GE FANUC VersaMaxNano

Działanie i charakterystyka sterownika GE FANUC VersaMaxNano Działanie i charakterystyka sterownika GE FANUC VersaMaxNano Sterownik wykonuje cyklicznie program sterujący. Oprócz wykonywania programu sterującego, sterownik regularnie gromadzi dane z urządzeń wejściowych,

Bardziej szczegółowo

KOMPUTEROWE SYSTEMY POMIAROWE

KOMPUTEROWE SYSTEMY POMIAROWE KOMPUTEROWE SYSTEMY POMIAROWE Dr inż. Eligiusz PAWŁOWSKI Politechnika Lubelska Wydział Elektrotechniki i Informatyki Prezentacja do wykładu dla EMST - ITwE Semestr zimowy Wykład nr 2 Prawo autorskie Niniejsze

Bardziej szczegółowo

Architektura mikroprocesorów TEO 2009/2010

Architektura mikroprocesorów TEO 2009/2010 Architektura mikroprocesorów TEO 2009/2010 Plan wykładów Wykład 1: - Wstęp. Klasyfikacje mikroprocesorów Wykład 2: - Mikrokontrolery 8-bit: AVR, PIC Wykład 3: - Mikrokontrolery 8-bit: 8051, ST7 Wykład

Bardziej szczegółowo

System czasu rzeczywistego

System czasu rzeczywistego System czasu rzeczywistego Definicje System czasu rzeczywistego (real-time system) jest to system komputerowy, w którym obliczenia prowadzone równolegle z przebiegiem zewnętrznego procesu mają na celu

Bardziej szczegółowo

Podstawy Informatyki Systemy sterowane przepływem argumentów

Podstawy Informatyki Systemy sterowane przepływem argumentów Podstawy Informatyki alina.momot@polsl.pl http://zti.polsl.pl/amomot/pi Plan wykładu 1 Komputer i jego architektura Taksonomia Flynna 2 Komputer i jego architektura Taksonomia Flynna Komputer Komputer

Bardziej szczegółowo

1. Liczby i w zapisie zmiennoprzecinkowym przedstawia się następująco

1. Liczby i w zapisie zmiennoprzecinkowym przedstawia się następująco 1. Liczby 3456.0012 i 0.000076235 w zapisie zmiennoprzecinkowym przedstawia się następująco a) 0.34560012 10 4 i 0.76235 10 4 b) 3.4560012 10 3 i 7.6235 10 5 c) 3.4560012 10 3 i 7.6235 10 5 d) po prostu

Bardziej szczegółowo

Systemy Czasu Rzeczywistego (SCR)

Systemy Czasu Rzeczywistego (SCR) Systemy Czasu Rzeczywistego (SCR) Wykład 12: Elementy systemów operacyjnych czasu rzeczywistego (1/2) SKiTI2017 WYDZIAŁ ELEKTROTECHNIKI I AUTOMATYKI KATEDRA INŻYNIERII SYSTEMÓW STEROWANIA Kierunek: Automatyka

Bardziej szczegółowo

4. Procesy pojęcia podstawowe

4. Procesy pojęcia podstawowe 4. Procesy pojęcia podstawowe 4.1 Czym jest proces? Proces jest czymś innym niż program. Program jest zapisem algorytmu wraz ze strukturami danych na których algorytm ten operuje. Algorytm zapisany bywa

Bardziej szczegółowo

Zarządzanie procesami i wątkami

Zarządzanie procesami i wątkami SOE - Systemy Operacyjne Wykład 4 Zarządzanie procesami i wątkami dr inŝ. Andrzej Wielgus Instytut Mikroelektroniki i Optoelektroniki WEiTI PW Pojęcie procesu (1) Program zbiór instrukcji dla procesora

Bardziej szczegółowo

Systemy Operacyjne. wykład 1. Adam Kolany. Październik, Instytut Techniczny Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nowym Sączu

Systemy Operacyjne. wykład 1. Adam Kolany. Październik, Instytut Techniczny Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nowym Sączu Systemy Operacyjne wykład 1. Adam Kolany Instytut Techniczny Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nowym Sączu dr.a.kolany@wp.pl Październik, 2007 Literatura DrAK (PWSZ) Systemy Operacyjne 11 Październik,

Bardziej szczegółowo

4. Procesy pojęcia podstawowe

4. Procesy pojęcia podstawowe 4. Procesy pojęcia podstawowe 4.1 Czym jest proces? Proces jest czymś innym niż program. Program jest zapisem algorytmu wraz ze strukturami danych na których algorytm ten operuje. Algorytm zapisany bywa

Bardziej szczegółowo

Instrukcja. Laboratorium Metod i Systemów Sterowania Produkcją.

Instrukcja. Laboratorium Metod i Systemów Sterowania Produkcją. Instrukcja do Laboratorium Metod i Systemów Sterowania Produkcją. 2010 1 Cel laboratorium Celem laboratorium jest poznanie metod umożliwiających rozdział zadań na linii produkcyjnej oraz sposobu balansowania

Bardziej szczegółowo

Wbudowane systemy operacyjne

Wbudowane systemy operacyjne Wbudowane systemy operacyjne Wbudowane systemy operacyjne Wstęp Dr inż. Damian Radziewicz Wrocław 2018 Wprowadzenie do wykładu Informacje o prowadzącym Informacje o wykładzie (daty, terminy itp.) Wprowadzenie

Bardziej szczegółowo

NIFIED M L ODELLING ANGUAGE. Diagramy czynności

NIFIED M L ODELLING ANGUAGE. Diagramy czynności U M L NIFIED ODELLING ANGUAGE Diagramy czynności 1 Czym jest diagram czynności? Jeden z pięciu rodzajów diagramów UML służących do modelowania dynamicznych aspektów systemu. Przedstawia przepływ sterowania

Bardziej szczegółowo

Prezentacja systemu RTLinux

Prezentacja systemu RTLinux Prezentacja systemu RTLinux Podstawowe założenia RTLinux jest system o twardych ograniczeniach czasowych (hard real-time). Inspiracją dla twórców RTLinux a była architektura systemu MERT. W zamierzeniach

Bardziej szczegółowo

Zagadnienia egzaminacyjne INFORMATYKA. stacjonarne. I-go stopnia. (INT) Inżynieria internetowa STOPIEŃ STUDIÓW TYP STUDIÓW SPECJALNOŚĆ

Zagadnienia egzaminacyjne INFORMATYKA. stacjonarne. I-go stopnia. (INT) Inżynieria internetowa STOPIEŃ STUDIÓW TYP STUDIÓW SPECJALNOŚĆ (INT) Inżynieria internetowa 1.Tryby komunikacji między procesami w standardzie Message Passing Interface. 2. HTML DOM i XHTML cel i charakterystyka. 3. Asynchroniczna komunikacja serwerem HTTP w technologii

Bardziej szczegółowo

Planowanie przydziału procesora CPU scheduling. Koncepcja szeregowania. Planista przydziału procesora (planista krótkoterminowy) CPU Scheduler

Planowanie przydziału procesora CPU scheduling. Koncepcja szeregowania. Planista przydziału procesora (planista krótkoterminowy) CPU Scheduler Planowanie przydziału procesora CPU scheduling Koncepcja szeregowania Koncepcja szeregowania (Basic Concepts) Kryteria szeregowania (Scheduling Criteria) Algorytmy szeregowania (Scheduling Algorithms)

Bardziej szczegółowo

* Wymień typowe standardy sygnałów procesowych: - analogowy - dwustanowe

* Wymień typowe standardy sygnałów procesowych: - analogowy - dwustanowe * Zaznaczyć wszystkie zadania charakteryzujące system czasu rzeczywistego o ostrych ograniczeniach czasowych: - ograniczenia czasowe zależą od techniki realizacji systemu - przekroczenie ograniczeń czasowych

Bardziej szczegółowo

2013-04-25. Czujniki obiektowe Sterowniki przemysłowe

2013-04-25. Czujniki obiektowe Sterowniki przemysłowe Ogólne informacje o systemach komputerowych stosowanych w sterowaniu ruchem funkcje, właściwości Sieci komputerowe w sterowaniu informacje ogólne, model TCP/IP, protokoły warstwy internetowej i transportowej

Bardziej szczegółowo

Architektura i administracja systemów operacyjnych

Architektura i administracja systemów operacyjnych Architektura i administracja systemów operacyjnych Wykład 1 Jan Tuziemski Część slajdów to zmodyfiowane slajdy ze strony os-booi.com copyright Silberschatz, Galvin and Gagne, 2013 Informacje wstępne Prowadzący

Bardziej szczegółowo

Komputerowe systemy sterowania

Komputerowe systemy sterowania Komputerowe systemy sterowania Jerzy Nawrocki www.cs.put.poznan.pl/jnawrocki/wdi Start promu kosmicznego Discovery Systemy sterowania (2) Sterowanie w oparciu o gwiazdy Systemy sterowania (3) Sterowanie

Bardziej szczegółowo

Projekt i implementacja systemu obsługi kart chipowych

Projekt i implementacja systemu obsługi kart chipowych Seminarium dyplomowe. Autor: Adam Grześko morel@pifpaf.pl Projekt i implementacja systemu obsługi kart chipowych Promotor: prof. dr hab in ż. T. Morzy 1 Plan prezentacji: Cel pracy, wykorzystane narzędzia,

Bardziej szczegółowo

Podstawy Techniki Komputerowej. Temat: BIOS

Podstawy Techniki Komputerowej. Temat: BIOS Podstawy Techniki Komputerowej Temat: BIOS BIOS ( Basic Input/Output System podstawowy system wejścia-wyjścia) zapisany w pamięci stałej zestaw podstawowych procedur pośredniczących pomiędzy systemem operacyjnym

Bardziej szczegółowo

RDZEŃ x86 x86 rodzina architektur (modeli programowych) procesorów firmy Intel, należących do kategorii CISC, stosowana w komputerach PC,

RDZEŃ x86 x86 rodzina architektur (modeli programowych) procesorów firmy Intel, należących do kategorii CISC, stosowana w komputerach PC, RDZEŃ x86 x86 rodzina architektur (modeli programowych) procesorów firmy Intel, należących do kategorii CISC, stosowana w komputerach PC, zapoczątkowana przez i wstecznie zgodna z 16-bitowym procesorem

Bardziej szczegółowo

SYSTEMY OPERACYJNE LABORATORIUM 2014/2015

SYSTEMY OPERACYJNE LABORATORIUM 2014/2015 1 SYSTEMY OPERACYJNE LABORATORIUM 2014/2015 ZASADY OCENIANIA ZADAŃ PROGRAMISTYCZNYCH: Zadania laboratoryjne polegają na symulacji i badaniu własności algorytmów/mechanizmów stosowanych w systemach operacyjnych.

Bardziej szczegółowo

Magistrala. Magistrala (ang. Bus) służy do przekazywania danych, adresów czy instrukcji sterujących w różne miejsca systemu komputerowego.

Magistrala. Magistrala (ang. Bus) służy do przekazywania danych, adresów czy instrukcji sterujących w różne miejsca systemu komputerowego. Plan wykładu Pojęcie magistrali i jej struktura Architektura pamięciowo-centryczna Architektura szynowa Architektury wieloszynowe Współczesne architektury z połączeniami punkt-punkt Magistrala Magistrala

Bardziej szczegółowo

XXXII Olimpiada Wiedzy Elektrycznej i Elektronicznej. XXXII Olimpiada Wiedzy Elektrycznej i Elektronicznej

XXXII Olimpiada Wiedzy Elektrycznej i Elektronicznej. XXXII Olimpiada Wiedzy Elektrycznej i Elektronicznej Zestaw pytań finałowych numer : 1 1. Wzmacniacz prądu stałego: własności, podstawowe rozwiązania układowe 2. Cyfrowy układ sekwencyjny - schemat blokowy, sygnały wejściowe i wyjściowe, zasady syntezy 3.

Bardziej szczegółowo

Systemy wbudowane - wykład 3

Systemy wbudowane - wykład 3 Systemy wbudowane - wykład 3 Przemek Błaśkiewicz 9 marca 2016 1 / 64 Spis rzeczy QNX zakończenie/przypomnienie 1 QNX zakończenie/przypomnienie W poprzednich odcinkach do zapamiętania Odwracanie priorytetów

Bardziej szczegółowo

Real-Time Linux. Wprowadzenie

Real-Time Linux. Wprowadzenie Real-Time Linux Wprowadzenie Co to jest Real-Time? Zdolność systemu do udzielenia odpowiedzi (prawidłowej) w z góry określonym czasie. A więc od systemu czasu rzeczywistego będziemy wymagali, aby reagował

Bardziej szczegółowo

1. Wprowadzenie Programowanie mikrokontrolerów Sprzęt i oprogramowanie... 33

1. Wprowadzenie Programowanie mikrokontrolerów Sprzęt i oprogramowanie... 33 Spis treści 3 1. Wprowadzenie...11 1.1. Wstęp...12 1.2. Mikrokontrolery rodziny ARM...13 1.3. Architektura rdzenia ARM Cortex-M3...15 1.3.1. Najważniejsze cechy architektury Cortex-M3... 15 1.3.2. Rejestry

Bardziej szczegółowo

Co to jest system wbudowany?

Co to jest system wbudowany? Systemy Wbudowane Co to jest system wbudowany? komputer (CPU, pamieć, I/O) wykonuje skończoną liczbę zadań, w skończonym czasie, w wiekszym systemie (który zwykle nie jest komputerem) 2 Co to jest system

Bardziej szczegółowo

SYLABUS/KARTA PRZEDMIOTU

SYLABUS/KARTA PRZEDMIOTU PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W GŁOGOWIE SYLABUS/KARTA PRZEDMIOTU. NAZWA PRZEDMIOTU Systemy czasu rzeczywistego w automatyce i robotyce. NAZWA JEDNOSTKI PROWADZĄCEJ PRZEDMIOT Instytut Politechniczny

Bardziej szczegółowo

Systemy na Chipie. Robert Czerwiński

Systemy na Chipie. Robert Czerwiński Systemy na Chipie Robert Czerwiński Cel kursu Celem kursu jest zapoznanie słuchaczy ze współczesnymi metodami projektowania cyfrowych układów specjalizowanych, ze szczególnym uwzględnieniem układów logiki

Bardziej szczegółowo

Kasy Fiskalne Lublin Analityk

Kasy Fiskalne Lublin Analityk Kasy Fiskalne Lublin Analityk http://sklep.soft-tec.lublin.pl/produkt/analityk Producent Cena Cena netto Insert 984.00 PLN 800.00 PLN Analityk to system wspomagania decyzji, który opiera się na najnowszych

Bardziej szczegółowo

1.1 Definicja procesu

1.1 Definicja procesu 1 Procesy pojęcia podstawowe 1 1.1 Definicja procesu Proces jest czymś innym niż program. Program jest zapisem algorytmu wraz ze strukturami danych na których algorytm ten operuje. Algorytm zapisany bywa

Bardziej szczegółowo

Zarządzanie projektami. Zarządzanie czasem w projekcie

Zarządzanie projektami. Zarządzanie czasem w projekcie Zarządzanie projektami Zarządzanie czasem w projekcie Zarządzanie czasem w projekcie PROJECT TIME MANAGEMENT Zarządzanie czasem - elementy 1. Zarządzanie harmonogramem 2. Określanie działań (określanie

Bardziej szczegółowo

NOWY OPIS TECHNICZNY PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA

NOWY OPIS TECHNICZNY PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA NOWY OPIS TECHNICZNY PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA Załącznik nr 4 do SIWZ/ załącznik do umowy Przedmiotem zamówienia jest dostawa 2 serwerów, licencji oprogramowania wirtualizacyjnego wraz z konsolą zarządzającą

Bardziej szczegółowo

Modularny system I/O IP67

Modularny system I/O IP67 Modularny system I/O IP67 Tam gdzie kiedyś stosowano oprzewodowanie wielożyłowe, dziś dominują sieci obiektowe, zapewniające komunikację pomiędzy systemem sterowania, urządzeniami i maszynami. Systemy

Bardziej szczegółowo

Mechatronika i inteligentne systemy produkcyjne. Modelowanie systemów mechatronicznych Platformy przetwarzania danych

Mechatronika i inteligentne systemy produkcyjne. Modelowanie systemów mechatronicznych Platformy przetwarzania danych Mechatronika i inteligentne systemy produkcyjne Modelowanie systemów mechatronicznych Platformy przetwarzania danych 1 Sterowanie procesem oparte na jego modelu u 1 (t) System rzeczywisty x(t) y(t) Tworzenie

Bardziej szczegółowo

4. Procesy pojęcia podstawowe

4. Procesy pojęcia podstawowe 4. Procesy pojęcia podstawowe 4.1 Czym jest proces? Proces jest czymś innym niż program. Program jest zapisem algorytmu wraz ze strukturami danych na których algorytm ten operuje. Algorytm zapisany bywa

Bardziej szczegółowo

Podstawy obsługi komputerów. Budowa komputera. Podstawowe pojęcia

Podstawy obsługi komputerów. Budowa komputera. Podstawowe pojęcia Budowa komputera Schemat funkcjonalny i podstawowe parametry Podstawowe pojęcia Pojęcia podstawowe PC personal computer (komputer osobisty) Kompatybilność to cecha systemów komputerowych, która umoŝliwia

Bardziej szczegółowo

Systemy Czasu Rzeczywistego (SCR)

Systemy Czasu Rzeczywistego (SCR) Systemy Czasu Rzeczywistego (SCR) Wykład 13: Elementy systemów operacyjnych czasu rzeczywistego (2/2) SKiTI2017 WYDZIAŁ ELEKTROTECHNIKI I AUTOMATYKI KATEDRA INŻYNIERII SYSTEMÓW STEROWANIA Kierunek: Automatyka

Bardziej szczegółowo

Automatyka i Regulacja Automatyczna Laboratorium Zagadnienia Seria II

Automatyka i Regulacja Automatyczna Laboratorium Zagadnienia Seria II Automatyka i Regulacja Automatyczna Laboratorium Zagadnienia Seria II Zagadnienia na ocenę 3.0 1. Podaj transmitancję oraz naszkicuj teoretyczną odpowiedź skokową układu całkującego z inercją 1-go rzędu.

Bardziej szczegółowo

Dobór parametrów algorytmu ewolucyjnego

Dobór parametrów algorytmu ewolucyjnego Dobór parametrów algorytmu ewolucyjnego 1 2 Wstęp Algorytm ewolucyjny posiada wiele parametrów. Przykładowo dla algorytmu genetycznego są to: prawdopodobieństwa stosowania operatorów mutacji i krzyżowania.

Bardziej szczegółowo

Opis efektów kształcenia dla modułu zajęć

Opis efektów kształcenia dla modułu zajęć Nazwa modułu: Projektowanie i użytkowanie systemów operacyjnych Rok akademicki: 2013/2014 Kod: EAR-2-324-n Punkty ECTS: 5 Wydział: Elektrotechniki, Automatyki, Informatyki i Inżynierii Biomedycznej Kierunek:

Bardziej szczegółowo

Zaawansowane programowanie w języku C++ Zarządzanie pamięcią w C++

Zaawansowane programowanie w języku C++ Zarządzanie pamięcią w C++ Zaawansowane programowanie w języku C++ Zarządzanie pamięcią w C++ Prezentacja jest współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego w projekcie pt. Innowacyjna dydaktyka

Bardziej szczegółowo

Systemy wbudowane. Wykład 4: Systemy operacyjne dla systemów wbudowanych. Obsługa przez przerwania. Z wywłaszczaniem zadań:

Systemy wbudowane. Wykład 4: Systemy operacyjne dla systemów wbudowanych. Obsługa przez przerwania. Z wywłaszczaniem zadań: Systemy wbudowane Wykład 4: Systemy operacyjne dla systemów wbudowanych Rodzaje RTOS Jednozadaniowe: Obsługa przez przerwania Z wywłaszczaniem zadań: Zadania o wyższym priorytecie przerywają wykonywanie

Bardziej szczegółowo

>>> >>> Ćwiczenie. Cloud computing

>>> >>> Ćwiczenie. Cloud computing >>> >>> Ćwiczenie Ćwiczenie polega na utworzeniu virtualnego dysku (Cloud computing) u jednego z usługodawcy. Bo chmura obliczeniowa (miejsce w tzw. chmurze) to nic innego jak dysk, miejsce na serwerze.

Bardziej szczegółowo

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE Nazwa przedmiotu: Kierunek: Mechatronika Rodzaj przedmiotu: dla specjalności Systemy Sterowania w ramach kierunku Mechatronika Rodzaj zajęć: Wykład, laboratorium Systemy Operacyjne Czasu Rzeczywistego

Bardziej szczegółowo

Cyfrowy rejestrator parametrów lotu dla bezzałogowych statków powietrznych. Autor: Tomasz Gluziński

Cyfrowy rejestrator parametrów lotu dla bezzałogowych statków powietrznych. Autor: Tomasz Gluziński Cyfrowy rejestrator parametrów lotu dla bezzałogowych statków powietrznych Autor: Tomasz Gluziński Bezzałogowe Statki Powietrzne W dzisiejszych czasach jedną z najbardziej dynamicznie rozwijających się

Bardziej szczegółowo

Specyfikacja sprzętu komputerowego

Specyfikacja sprzętu komputerowego Załącznik nr 2 Specyfikacja sprzętu komputerowego Zestaw nr 1. 1 Procesor KONFIGURACJA OCZEKIWANA Technologia dwurdzeniowa; Taktowanie min 2,8 Ghz; Pamięć cache min 2 MB; Taktowanie wewnętrzne FSB 1066MHz;

Bardziej szczegółowo

USB 2.0 DVD MAKER INSTRUKCJA OBSŁUGI. Nr produktu 994505. www.conrad.pl. Strona 1 z 6

USB 2.0 DVD MAKER INSTRUKCJA OBSŁUGI. Nr produktu 994505. www.conrad.pl. Strona 1 z 6 INSTRUKCJA OBSŁUGI Nr produktu 994505 USB 2.0 DVD MAKER Strona 1 z 6 Rozdział 1: Instalacja USB 2.0 DVD MAKER 1.1. Zawartość zestawu Wyjmij USB 2.0 DVD MAKER z opakowania i sprawdź, czy wszystkie elementy

Bardziej szczegółowo

Planowanie przydziału procesora

Planowanie przydziału procesora Planowanie przydziału procesora Ogólna koncepcja planowania Tryb decyzji określa moment czasu, w którym oceniane i porównywane są priorytety procesów i dokonywany jest wybór procesu do wykonania. Funkcja

Bardziej szczegółowo

procesów Współbieżność i synchronizacja procesów Wykład prowadzą: Jerzy Brzeziński Dariusz Wawrzyniak

procesów Współbieżność i synchronizacja procesów Wykład prowadzą: Jerzy Brzeziński Dariusz Wawrzyniak Wykład prowadzą: Jerzy Brzeziński Dariusz Wawrzyniak Plan wykładu Abstrakcja programowania współbieżnego Instrukcje atomowe i ich przeplot Istota synchronizacji Kryteria poprawności programów współbieżnych

Bardziej szczegółowo

Zarządzanie projektami

Zarządzanie projektami Dr Adam Kucharski Spis treści Podstawowe pojęcia Metoda CPM 3 3 Przykład analizy metodą CPM 5 Podstawowe pojęcia Przedsięwzięcia złożone z wielu czynności spotykane są na każdym kroku. Jako przykład może

Bardziej szczegółowo

Wprowadzenie do złożoności obliczeniowej

Wprowadzenie do złożoności obliczeniowej problemów Katedra Informatyki Politechniki Świętokrzyskiej Kielce, 16 stycznia 2007 problemów Plan wykładu 1 2 algorytmów 3 4 5 6 problemów problemów Plan wykładu 1 2 algorytmów 3 4 5 6 problemów problemów

Bardziej szczegółowo

Jesień LinuksowaLinux - Real-Time w systemach wbudowanych

Jesień LinuksowaLinux - Real-Time w systemach wbudowanych Jesień Linuksowa Linux - Real-Time w systemach wbudowanych marcin@bis-linux.com 13 padziernika 2012 Jesień LinuksowaLinux - Real-Time w systemach wbudowanych O mnie http://bis.org.pl/ GNU/Linux (administracja,

Bardziej szczegółowo

5. Model komunikujących się procesów, komunikaty

5. Model komunikujących się procesów, komunikaty Jędrzej Ułasiewicz str. 1 5. Model komunikujących się procesów, komunikaty Obecnie stosuje się następujące modele przetwarzania: Model procesów i komunikatów Model procesów komunikujących się poprzez pamięć

Bardziej szczegółowo

Ogólna koncepcja planowania. Planowanie przydziału procesora. Komponenty jądra w planowaniu. Tryb decyzji. Podejmowanie decyzji o wywłaszczeniu

Ogólna koncepcja planowania. Planowanie przydziału procesora. Komponenty jądra w planowaniu. Tryb decyzji. Podejmowanie decyzji o wywłaszczeniu Planowanie przydziału procesora Ogólna koncepcja planowania Tryb decyzji określa moment czasu, w którym oceniane i porównywane są priorytety procesów i dokonywany jest wybór procesu do wykonania. Funkcja

Bardziej szczegółowo

Rejestratory Sił, Naprężeń.

Rejestratory Sił, Naprężeń. JAS Projektowanie Systemów Komputerowych Rejestratory Sił, Naprężeń. 2012-01-04 2 Zawartość Typy rejestratorów.... 4 Tryby pracy.... 4 Obsługa programu.... 5 Menu główne programu.... 7 Pliki.... 7 Typ

Bardziej szczegółowo

Wstęp do programowania

Wstęp do programowania Wstęp do programowania Złożoność obliczeniowa, poprawność programów Paweł Daniluk Wydział Fizyki Jesień 2013 P. Daniluk(Wydział Fizyki) WP w. XII Jesień 2013 1 / 20 Złożoność obliczeniowa Problem Ile czasu

Bardziej szczegółowo

Technologia informacyjna. Urządzenia techniki komputerowej

Technologia informacyjna. Urządzenia techniki komputerowej Technologia informacyjna Urządzenia techniki komputerowej System komputerowy = hardware (sprzęt) + software (oprogramowanie) Sprzęt komputerowy (ang. hardware) zasoby o specyficznej strukturze i organizacji

Bardziej szczegółowo

MatliX + MatliX MS. Urządzenie do wizyjnej kontroli wymiarów oraz kontroli defektów powierzchni

MatliX + MatliX MS. Urządzenie do wizyjnej kontroli wymiarów oraz kontroli defektów powierzchni MatliX + MatliX MS Urządzenie do wizyjnej kontroli wymiarów oraz kontroli defektów powierzchni Matlix jest prostym urządzeniem do wizyjnej kontroli wymiarów i powierzchni komponentów o okrągłych oraz innych

Bardziej szczegółowo

Programowanie niskopoziomowe. dr inż. Paweł Pełczyński ppelczynski@swspiz.pl

Programowanie niskopoziomowe. dr inż. Paweł Pełczyński ppelczynski@swspiz.pl Programowanie niskopoziomowe dr inż. Paweł Pełczyński ppelczynski@swspiz.pl 1 Literatura Randall Hyde: Asembler. Sztuka programowania, Helion, 2004. Eugeniusz Wróbel: Praktyczny kurs asemblera, Helion,

Bardziej szczegółowo

TAK, WYMAGA NIE WYMAGA

TAK, WYMAGA NIE WYMAGA Pytania z dnia 07.04.2016 r. w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego prowadzonego w trybie przetargu nieograniczonego na dostawę wraz z montażem wyświetlacza wielkoformatowego (telebimu) w technologii

Bardziej szczegółowo