POWSTANIE INSTYTUTU PROFILAKTYKI SPOŁECZNEJ I RESOCJALIZACJI UNIWERSYTETU WARSZAWSKIEGO

Transkrypt

1 POWSTANIE INSTYTUTU PROFILAKTYKI SPOŁECZNEJ I RESOCJALIZACJI UNIWERSYTETU WARSZAWSKIEGO

2 Prawdopodobnie po raz pierwszy termin : profilaktyka społeczna został użyty w publikacji w grudniu 1971 r. w nazwie: Instytut Profilaktyki Społecznej w artykule: Jacek Kurczewski, Jerzy Kwaśniewski Postawa twórcza, Życie Warszawy, dodatek Życie i Nowoczesność, nr. 84, 23 XII 1971 r.

3

4

5 Latem 1971 r. Czesław Czapów wraz z Adamem Podgóreckim, Stanisławem Jedlewskim, Marią Łoś, Jerzym Kwaśniewskim oraz Jackiem Kurczewskim, napisali (działo się to w mieszkaniu Państwa Jedlewskich w Liceum Batorego, a na maszynie pisali na zmianę Jacek Kurczewski i Jerzy Kwaśniewski ) koncepcję utworzenia IPSiR, która przedłożona została następnie władzom Uniwersytetu Warszawskiego. Dokument ten nie zachował się (nie posiadam go), mowa jest o nim natomiast w koncepcji IPSiR przygotowanej na jego podstawie przez Komisję UW. Oto ona; jedna z jej pierwszych wersji:

6

7 Koncepcja ta stała się podstawą przygotowanego przez władze UW wystąpienia do Ministra Szkolnictwa Wyższego, który, decyzją z dnia 27 marca 1972 r. powołał IPSIR jako pozawydziałowy instytut w Uniwersytecie Warszawskim.

8 W myśl założeń tego projektu, IPSIR miał zajmować się: dokonywaniem ekspertalnych diagnoz problemów społecznych (włączając w to patologię działania instytucji); prowadzeniem własnych badań naukowych opartych na zasadach interdyscyplinarnej współpracy oraz kształceniem kadr specjalistów w zakresie profilaktyki społecznej i resocjalizacji, prowadzonym w ramach studiów dziennych i zaocznych oraz doktoranckich. Koncepcja przewidywała nachylenia specjalizacyjne dla studentów psychologii, pedagogiki, prawa i socjologii; IPSIR miał pełnić usługową działalność dydaktyczną wobec tych kierunków studiów. W ogólnych zarysach, z pewnymi istotnymi modyfikacjami, koncepcja ta znalazła urzeczywistnienie w Instytucie, który rozpoczął działalność w 1972r.

9 W omawianym projekcie IPSIR miał drugą nazwę: "Instytut Socjotechniki"; inspiracją jego utworzenia, jedną z podstaw jego koncepcji, były prace, wnioski i materiały przygotowane przez środowisko naukowe skupione w kierowanej przez Adama Podgóreckiego ogólnopolskiej Sekcji Socjotechniki Polskiego Towarzystwa Socjologicznego.

10 To właśnie w ramach prac środowiska naukowego Sekcji Socjotechniki PTS Czesław Czapów był współautorem, wraz z Adamem Podgóreckim oraz Marią Łoś wcześniejszej, z dnia 14 marca 1971r. pierwszej koncepcji Instytutu pod nazwą Instytutu Socjotechniki. Wedle tej koncepcji Instytut, pomyślany jako jednostka organizacyjna Uniwersytetu Warszawskiego, miał zajmować się przede wszystkim działalnością badawczą i ekspertalną problemów społecznych, a także prowadzeniem studium doktoranckiego, przygotowującego wysokokwalifikowane kadry specjalistów w tej dziedzinie. Oto zachowana kopia tego dokumentu.

11

12

13 Powyższy projekt dyskutowany był następnie, w kwietniu 1971 r., na zebraniu Zarządu Sekcji Socjotechniki PTS, gdzie zapadły ostateczne decyzje dotyczące działań zmierzających do utworzenia IPSiR. Oto zachowany protokół tego zebrania:

14

15

16

17 To po tym zebraniu, latem 1971 r. w domu prof. Jedlewskiego napisany został projekt IPSiR, który stał się następnie podstawą pracy Komisji Rektora UW. Techniczna wersja projektu IPSiR, zawierająca dane dotyczące struktury organizacyjnej, warunków lokalowych, składu kadrowego, wyposażenia i harmonogramu tworzenia Instytutu opracowana została przez Jerzego Kwaśniewskiego i następnie przekazana przez S. Jedlewskiego, jako organizatora Instytutu, rektorowi UW prof. Zygmuntowi Rybickiemu, który przesłał ostateczny wniosek o utworzenie IPSiR do Ministra Szkolnictwa Wyższego. Niedawno starałem się odszukać te dokumenty w Archiwum UW; dowiedziałem się, że jesienią 1980 roku wszystkie dokumenty uniwersyteckie z okresu zostały z polecenia ewakuującego się z UW rektora Rybickiego spalone. Nie ma żadnego śladu ani po dokumentach założycielskich ani też po dokumentach likwidacyjnych IPSiR z 1976 r. Podobno przez kilka dni uniwersyteckie piece były rozgrzane do czerwoności, a pracownicy administracyjni otrzymali alternatywę; pomagać palić dokumenty albo iść na urlop.

18 Wiosną 1972 roku, dzięki staraniom prof. Jedlewskiego UW otrzymał dwupiętrowy budynek po zakładzie wychowawczym przy ul. Podchorążych 20 z zastrzeżeniem, że będzie działać w nim IPSiR. Rozpoczęły się prace remontowe, które nadzorowałem, z ramienia organizatora IPSiR prof. S. Jedlewskiego razem z Bogdanem Silnickim, a jednocześnie trwało zatrudnianie pracowników Instytutu. Pierwszymi zatrudnionymi pracownikami byli pracownicy przeniesieni z Wydziału Pedagogiki i Psychologii UW, skupieni wokół prof. Jedlewskiego; Cz. Czapów, Jerzy Kwaśniewski (pełniący funkcję asystenta dyrektora IPSiR prof. Jedlewskiego) Lesław Pytka, Wanda Kaczyńska, Katarzyna Górska, Bogdan Silnicki, Ewa Kwiatkowska-Tochowicz, Daria Andrejew; psycholodzy: Maria Szostak, Paula Sawicka, Aleksandra Szymanowska, Maria Ziemska;. z Instytutu Socjologii UW skupieni wokół prof. Adama Podgóreckiego: Maria Łoś, Jacek Kurczewski, Maria Smoła, Magdalena Jasińska, Krzysztof Kiciński, Andrzej Kojder, Marek Tabin; oraz z Wydziału Prawa: prof. Stanisław Walczak wraz z Michałem Porowskim i Barbarą Kowalską-Ehrlich oraz doc. Adam Krukowski wraz z Teodorem Bulendą. Jednymi z pierwszych pracowników administracyjnych w IPSiR była Joanna Halska, Zenobia Żurańska, Barbara Sawicka oraz Zofia Waszak, natomiast obsługi: Halina i Józef Zychowie.

19 Pełne zatrudnienie osiągnął IPSiR w 1976 r.; niżej spis pracowników wykonany przez dyrektora prof. Stanisława Jedlewskiego niedługo przed 30 czerwca 1976 r. dniem reorganizacji IPSiR UW.

20

21

22 Normalną działalność naukowo-badawczą IPSiR rozpoczął jesienią 1972 r. a dydaktyczną, od razu na ogromną skalę kilkuset studentów na I roku studiów magisterskich PROFILAKTYKI SPOŁECZNEJ I RESOCJALIZACJI dziennych i zaocznych w 1973 r.. W zimie 1974/1975 r. Instytut opublikował sprawozdanie ze swej półtorarocznej działalności, które jest imponujące. Oto ono:

23

24

25

26

27

28

29

30

31

32

33

34

35

36

37

38

39

40

41

42

43

44

45

46

47

48

49

50

51

52

53

54

55

56

57

58

59

60