Publicznej na Wydziale Stosowanych Nauk Społecznych i Resocjalizacji

Transkrypt

1 PROFILAKTYKA SPOŁECZNA I RESOCJALIZACJA 2015, 25 ISSN Jarosław Utrat-Milecki 1 Uwagi nt. uprawnień do nadawania stopnia doktora nauk o polityce publicznej na Wydziale Stosowanych Nauk Społecznych i Resocjalizacji Uniwersytetu Warszawskiego (opis efektów kształcenia na planowanych Studiach Doktoranckich z Nauk o Polityce Publicznej na Wydziale Stosowanych Nauk Społecznych i Resocjalizacji) Comments Regarding the Entitlement to Grant A PhD in Public Policy at the Faculty of Applied Social Sciences and Resocialization, the University of Warsaw Efekty kształcenia Opis kierunkowych efektów kształcenia w obszarze nauk społecznych w programie kształcenia na studiach III stopnia Nauk o Polityce Publicznej na Wydziale Stosowanych Nauk Społecznych i Resocjalizacji Uniwersytetu Warszawskiego uwarunkowany jest brakiem prawnego określenia odrębnych kategorii i rodzajów efektów kształcenia w tym zakresie (Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego określił szczegółowo efekty kształcenia wyłącznie dla studiów pierwszego i drugiego stopnia, por. rozp. Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dn. 2 listopada 2011 r. w sprawie Krajowych Ram Kwalifikacji dla Szkolnictwa Wyższego, Dz. U. nr 253, poz. 1520, por. też odpowiednio rozporządzenie MNiSW z dn. 3 października 2014 r. w sprawie warunków prowadzenia studiów na określonym kierunku i poziomie kształcenia [Dz. U. 2014, 1 Dr hab. Jarosław Utrat-Milecki jest kierownikiem Zakładu Prawnych i Społecznych Badań Integralnokulturowych Instytutu Profilaktyki Społecznej i Resocjalizacji Uniwersytetu Warszawskiego. Adres j.utrat-milecki@uw.edu.pl

2 182 Jarosław Utrat-Milecki poz. 1370]). Ponadto, w Polsce dyscyplina nauk o polityce publicznej została po raz pierwszy wyszczególniona w rozporządzeniu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w sprawie dziedzin nauki i sztuki oraz dyscyplin naukowych i artystycznych z dn. 8 sierpnia 2011 (Dz. U. nr 179, poz. 1066) w obszarze i dziedzinie nauk społecznych, jest więc w sensie instytucjonalnym także w ramach studiów I i II stopnia nową dyscypliną naukową w Polsce. Sformułowanie opisu efektów kształcenia dla studiów doktoranckich Nauk o Polityce Publicznej odbyło się w odniesieniu do efektów kształcenia zdefiniowanych dla studiów drugiego stopnia w obszarze kształcenia w zakresie nauk społecznych (por. rozporządzenie MNiSW z dnia 2 listopada 2011 r. w sprawie Krajowych Ram Kwalifikacji dla Szkolnictwa Wyższego, (Dz. U. 2011, nr 253, poz. 1520), w szczególności z uwzględnieniem definicji efektów kształcenia na kierunkach drugiego stopnia profilaktyka społeczna i resocjalizacja, socjologia stosowana i antropologia społeczna oraz kryminologia prowadzonych na Wydziale Stosowanych Nauk Społecznych i Resocjalizacji Uniwersytetu Warszawskiego, biorąc pod uwagę wymagania rozporządzenia MNiSW z 1 września 2011 r. w sprawie kształcenia na studiach doktoranckich w uczelniach i jednostkach naukowych (Dz. U. nr 196 poz. 1169) wraz z rozporządzeniem MNiSW z dn. 1 lipca 2013 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie kształcenia na studiach doktoranckich w uczelniach i jednostkach naukowych (Dz. U. 2013, poz. 841) oraz odpowiednio zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 14 marca 2003 r. o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki w sprawie nadania w ramach przewodu doktorskiego stopnia naukowego doktora w dziedzinie nauki w zakresie dyscypliny nauki lub doktora sztuki określonej dziedziny sztuki w zakresie dyscypliny artystycznej, potwierdzone odpowiednim dyplomem (Dz. U. z 2003, nr 65 poz. 595 z późn. zm.). Nauki o Polityce Publicznej zostały wyodrębnione jako dyscyplina w dziedzinie nauk społecznych ze względu na wzrastającą potrzebę doskonalenia procesu kształtowania i oceny polityk publicznych, a w tym formułowania ich założeń, celów, planów strategicznych i realizacyjnych oraz ewaluacji i weryfikacji ich wyników. Badania o charakterze poznawczym (podstawowe) prowadzone w zakresie nauk o polityce publicznej mają na celu konceptualizowanie, operacjonalizowanie, a następnie opisywanie, wyjaśnianie oraz ewaluowanie polityki publicznej jako pewnej całości, a także tego, co się na nią składa w poszczególnych jej obszarach.

3 Uwagi nt. uprawnień do nadawania stopnia doktora nauk o polityce Badania nad polityką publiczną ze względu na znaczną liczbę polityk sektorowych wymagają podejścia interdyscyplinarnego. Wynika to też z faktu, że sam proces formułowania treści polityk publicznych, ich implementacji oraz ewaluacji angażuje rozmaite dyscypliny nauki (obszary wiedzy) politologicznej i prawniczej, w tym szczególnie polityki kryminalnej, wiedzy socjologicznej, ekonomicznej, z zakresu zarządzania, sektorowej, w tym szczególnie edukacyjnej. W konsekwencji podobne zróżnicowanie powinno stanowić istotną przesłankę do określania specjalności/specjalizacji w ramach nauk o polityce publicznej. Oznacza to, że efektem kształcenia na studiach III stopnia Nauk o Polityce Publicznej jest wiedza ogólna odnośnie podstaw nauk o polityce publicznej w zakresie metodologii i teorii, oraz instrumentów prawnych, planistycznych, organizacyjnych, kontrolnych itp. realizacji polityki publicznej. Natomiast w bezpośrednim powiązaniu z kierunkami studiów II stopnia Wydziału Stosowanych Nauk Społecznych i Resocjalizacji pozostają efekty kształcenia w ramach specjalizacji z zakresu nauk o polityce publicznej. Dotyczy to w szczególności polityki rozwoju społeczeństwa opartego na wiedzy i polityki publicznej w zakresie edukacji oraz wychowania, wielowymiarowej polityki społecznej odnośnie wszystkich grup społecznych, w tym społeczności lokalnych, polityki publicznej z zakresu spraw wewnętrznych, polityki ustrojowej odnośnie praw obywatelskich, równouprawnienia, oraz teorii i praktyki w zakresie systemu wymiaru sprawiedliwości w sprawach karnych (polityka kryminalna), polityki publicznej przeciwdziałania uzależnieniom, a także kwestie polityki publicznej w stosunku do migracji i integracji kulturowej rozpatrywanych w kontekście polskim, europejskim i międzynarodowym. W komentarzu do tworzonych podstaw rozwoju nowego kierunku nauk o polityce publicznej w obszarze wiedzy społecznej Jerzy Woźnicki wyszczególnił jej związki z dotychczasowymi kierunkami studiów (J. Woźnicki, Nauka 1/2012, s ) stwierdzając: Obszary polityki publicznej występują jako treści programowe w standardach kształcenia na kierunkach: politologia (samorząd i polityka lokalna, polityka społeczno-gospodarcza), ekonomia (polityka społeczna, polityka gospodarcza), zdrowie publiczne (polityka społeczna i zdrowotna), administracja (polityka społeczna), stosunki międzynarodowe (polityka zagraniczna Polski, międzynarodowa polityka społeczna), europeistyka (polityki wspólnotowe),

4 184 Jarosław Utrat-Milecki praca socjalna (problemy społeczne oraz instytucje polityki społecznej), profilaktyka społeczna i resocjalizacja (unikatowy kierunek na UW, przestępczość i polityka kryminalna), polityki wspólnotowe. Z zestawienia przedstawionego przez Woźnickiego jasno wynika, że istotne obszary polityki publicznej wchodzące w zakres zainteresowań nowej dyscypliny nauk o polityce publicznej są też odpowiednio analizowane w obszarze kierunków studiów i typów wiedzy reprezentowanych na Wydziale Stosowanych Nauk Społecznych i Resocjalizacji. W procesie tworzenia szczegółowego programu kształcenia, w tym określania efektów kształcenia oraz programu i planu studiów doktoranckich nauk o polityce publicznej uwzględnione będą także odpowiednio opinie interesariuszy wewnętrznych oraz zewnętrznych, w tym potencjalnych kandydatów na studia doktoranckie. Studia trzeciego stopnia Nauk o Polityce Publicznej prowadzone na Wydziale Stosowanych Nauk Społecznych i Resocjalizacji umożliwią studentom uzyskanie zaawansowanej wiedzy z zakresu nauk społecznych (to jest wiedzy na poziomie wyższym niż na studiach magisterskich), zwłaszcza z zakresu kierunków studiów drugiego stopnia prowadzonych na Wydziale, tj. profilaktyki społecznej i resocjalizacji, socjologii stosowanej i antropologii społecznej oraz kryminologii, a więc w ramach specjalności nauk o polityce publicznej z zakresu szeroko rozumianej polityki rozwoju społeczeństwa opartego na wiedzy, w tym w zakresie edukacji, polityki społecznej, oraz polityki ustrojowej odnośnie praw obywatelskich oraz teorii i praktyki w zakresie wymiaru sprawiedliwości w sprawach karnych (polityka kryminalna). Ponadto, studia te umożliwią zdobycie praktycznych umiejętności potrzebnych dla uczestniczenia w działaniach na odpowiedzialnych stanowiskach merytorycznych związanych z polityką publiczną w szczególności w kierunkowych obszarach zainteresowań Wydziału Stosowanych Nauk Społecznych i Resocjalizacji Uniwersytetu Warszawskiego. W procesie kształcenia student studiów doktoranckich nauk o polityce publicznej przygotowywany jest do realizacji pracy naukowej ukierunkowanej na napisanie rozprawy doktorskiej. Absolwent tych studiów doktoranckich posiada wiedzę, umiejętności i kompetencje społeczne niezbędne do prowadzenia pracy badawczej (samodzielnie i/lub w zespole) oraz dydaktycznej. Posiada kompetencje pozwalające na efektywną

5 Uwagi nt. uprawnień do nadawania stopnia doktora nauk o polityce pracę w szkolnictwie wyższym, instytucjach naukowych, organizacjach pozarządowych, organach samorządu lokalnego oraz przedsiębiorstwach w szczególności wykonujących zadania zlecone na rzecz administracji publicznej (państwowej i samorządowej). Uczestniczy w życiu społecznym, rozwijając i pogłębiając świadomość znaczenia badań z zakresu nauk o polityce publicznej dla rozwiązywania problemów społecznych. Posiada umiejętności komunikacyjne pozwalające aktywnie włączać się w rozwój życia naukowego. Dostrzega aksjologiczny wymiar pracy badawczej i polityki publicznej. Poczuwa się do odpowiedzialności w zakresie dbania o zachowanie najwyższych standardów profesjonalnych i etycznych.