Emisje pyłu u w wybranych gminach. liwości redukcji tej emisji. rejonu przygranicznego Polski. Cz. KLIŚ, M. CENOWSKI, E. STRZELECKA-JASTRZĄB

Transkrypt

1 Emisje pyłu u w wybranych gminach rejonu przygranicznego Polski i możliwo liwości redukcji tej emisji Program Operacyjny Współpracy pracy Transgranicznej Republika Czeska Rzeczpospolita Polska S. HŁAWICZKA Cz. KLIŚ, M. CENOWSKI, E. STRZELECKA-JASTRZĄB Konference Problematika emisi z malychzdroju znecistovani II Malenovice, 7-8 brezna, 2012

2 PROJEKT: Polepszenie jakości powietrza w regionie przygranicznym Czechy-Polska - obszar terytorialny Polski objęty Projektem - DOLNOŚLĄSKIE OPOLSKIE R e p u b l i k a C z e s k a ŚLĄSKIE 241 gmin podregion bielski podregion jeleniogórski podregion nyski podregion opolski podregion rybnicki podregion wałbrzyski powiat pszczyński

3 PROJEKT: Polepszenie jakości powietrza w regionie przygranicznym Czechy-Polska - obszar terytorialny Czech objęty Projektem - DOLNOŚLĄSKIE DOLNOŚLĄSKIE OPOLSKIE OPOLSKIE R e p u b l i k a C z e s k a Jednostki NUTS-3: Královéhradecký kraj Liberecký kraj Moravskoslezský kraj Olomoucký kraj Pardubický kraj ŚLĄSKIE ŚLĄSKIE

4 PROJEKT: Polepszenie jakości powietrza w regionie przygranicznym Czechy-Polska ZAKRES PREZENTACJI: sposób przeprowadzenia inwentaryzacji obszarów emisji pyłu z procesów ogrzewania mieszkań w gminach sposób szacowanie emisji pyłu PM10 i PM 2,5 modelowanie stężeń pyłu i modelowanie warunków meteorologicznych metoda opracowania programów redukcji emisji pyłów na przykładzie wybranych gmin

5 - etapy realizacji Projektu Inwentaryzacja obszarów emisji z procesów ogrzewania mieszkań Mapa CorinLandCover 2000 obszaru woj. dolnośląskiego objętego analizą

6 - etapy realizacji Projektu Lokalizacja źródeł ciepła w obszarze rozpatrywanych gmin granica gminy źródło danych: - Centr. Ośr. Dokument. Geodez. i Kartograf.- Państw. Rejestr Granic - EEA, warstwa GIS, CORINE LAND COVER 2000 wyznaczenie na terenie poszczególnych gmin obszarów zabudowy: zwartej, rozproszonej (luźnej) i silnie rozproszonej cel określenie przestrzennego rozmieszczenia potencjalnych źródeł emisji

7 - etapy realizacji Projektu Oszacowanie emisji pyłu PM10 i PM 2,5 na poziomie gminy i poszczególnych obszarów zabudowy (obszarów emisji) Jedn. zapotrz. ciepła GJ/m 2 C DANE O POWIERZCHNI MIESZKAŃ Z PODZIAŁEM NA RODZAJE ŹRÓDEŁ CIEPŁA i TYPY PALIW ZAPOTRZEBOWANIE NA CIEPŁO ZUŻYCIE PALIW Dane meteo o rozkładzie temperatury SPRAWNOŚĆ CIEPLNA ŹRÓDEŁ WSKAŹNIKI EMISJI DLA PM10 i PM2.5 EMISJE ROCZNE PM10 i PM2.5 Dane o powierzchni zabudowy i liczbie mieszkańców

8 - etapy realizacji Projektu Roczne emisje pyłu PM10 z obszaru rozpatrywanych gmin

9 - etapy realizacji Projektu Modelowanie stęż ężeń pyłu w wytypowanych punktach receptorowych Rozkład stęż ężeń PM2.5 jako efekt emisji pyłu z procesów ogrzewania mieszkań woj. dolnośląskie zastosowany model: CALPUFF-v. 5.8 z preprocesorem meteorologicznym CALMET Jelenia Góra Wałbrzych Kłodzko Stęż ęż. PM2,5 [µg/m 3 ]

10 MODELOWANIE STĘŻ ĘŻEŃ PYŁU elementem tego modelowania było: MODELOWANIE WARUNKÓW METEOROLOGICZNYCH. Modelowano: - wysokość warstwy granicznej (przestrzeń rozcieńczania zanieczyszczeń w atmosferze) - pole wiatru - na wysokości 10 m i 130 m nad gruntem

11 Modelowanie warunków meteorologicznych podczas epizodów pyłowych Przykładowa zależno ność zmian stęż ężeń pyłu u od pola wiatru i wys. warstwy granicznej epizod pyłowy w dniach: (analizowany okres: 168 godz., z krokiem czasowym = 1 godz.) dzień, godzina wysokość warstwy granicznej 150 µg/m 3 modelowane pole wiatru stęż ężenie pyłu (z pomiarów)

12 Modelowanie warunków meteorologicznych podczas epizodów pyłowych (analizowany okres: 168 godz., z krokiem czasowym = 1 godz.) 376 µg/m 3

13 Modelowanie warunków meteorologicznych podczas epizodów pyłowych (analizowany okres: 168 godz., z krokiem czasowym = 1 godz.) 194 µg/m 3

14 Modelowanie warunków meteorologicznych podczas epizodów pyłowych (analizowany okres: 168 godz., z krokiem czasowym = 1 godz.) 148 µg/m 3

15 Modelowanie warunków meteorologicznych podczas epizodów pyłowych (analizowany okres: 168 godz., z krokiem czasowym = 1 godz.) 595 µg/m 3

16 Modelowanie warunków meteorologicznych podczas epizodów pyłowych (analizowany okres: 168 godz., z krokiem czasowym = 1 godz.) 264 µg/m 3

17 Modelowanie warunków meteorologicznych podczas epizodów pyłowych (analizowany okres: 168 godz., z krokiem czasowym = 1 godz.) 68 µg/m 3

18 Udział stęż ężeń PM10 obliczonych (emisje z ogrzewania mieszkań) w całkowitych stęż ężeniach mierzonych na stacjach pomiarowych Opole Opole Minorytów (2006) modelowane zmierzone dopuszczalne 88% stęż ężenia z pomiarów stęż ężenia modelowane 12% StęŜenie PM10 [µg/m 3 ]

19 Udział stęż ężeń PM10 obliczonych (emisje z ogrzewania mieszkań) w stęż ężeniach ogółem mierzonych na stacjach pomiarowych modelowane zmierzone stęż ężenia z pomiarów dopuszczalne 51% Rybnik (2007) 49% stęż ężenia modelowan e StęŜenie PM10 [µg/m 3 ]

20 - etapy realizacji Projektu - Opracowanie programów redukcji emisji pyłów w 3 wybranych gminach wybrane gminy: Nowa Ruda woj. dolnośląskie Paczków woj. opolskie Rydułtowy woj. śląskie

21 Gmina Nowa Ruda model wysokościowy gminy Rodzaje ogrzewania mieszkań: - kotły węglowe - piece węglowe - ogrzewanie gazowe - ogrzew. centralne

22 Nowa Ruda gmina miejska podział gminy na analizowane obszary emisji wraz z lokalizacją receptorów i stacji monitoringu jakości powietrza

23 Nowa Ruda gmina miejska Zestawienie wartości 36-tych najwyższych stęż ężeń dobowych PM10 (efekt emisji pyłu z procesów ogrzewania mieszkań) w 2006 roku w punktach receptorowych w obszarach emisji w gminie wraz z proponowanymi wartościami redukcji emisji nazwa obszaru emisji numer receptora wartość 36-tego najwyŝszego stęŝenia 24-godzinnego PM10 w 2006 roku, [µg/m 3 ] wielkość wymaganej redukcji emisji PM10 w gminie Drogosław - część północna % Drogosław - część południow Zatorze Centrum % Słupiec % Poziom stęż ężenia PM10 przyjęty jako docelowy = 25µg/m 3

24 Nowa Ruda gmina miejska Roczne zapotrzebowanie na ciepło do ogrzewania mieszkań w 2006 r - Centrum Rodzaj mieszkania Wskaźnik zapotrzebowania na ciepło [W/m 2 şk] D21 [h şk] Zapotrzebowanie Powierzchnia na ciepło mieszkań [GJ/m 2 ] [m 2 ] Całkowite zapotrzebowanie na ciepło [GJ] 1 Mieszkania o małych stratach ciepła 1, , Mieszkania o średnich stratach ciepła 1, , Mieszkania o duŝych stratach ciepła 2, , Ogółem Inwentaryzacja instalacji grzewczych, zuŝycie paliw, emisja pyłu - Centrum Rodzaj ogrzewania mieszkania: Powierzchnia ZuŜycie Emisja EF ogrzewana paliwa PM10 [m 2 [g/gj] ] [GJ] [kg] 1 Ogrzewanie centralne z sieci , Piece węglowe (kaflowe, Ŝeliwne, kuchenne itp.) , Tradycyjne kotłownie węglowe starego typu , Tradycyjne kotłownie węglowe nowego typu , Kotłownie węglowe z automatycznym sterowaniem , Piece lub kotłownie węglowe Kotłownie spalające węgiel brunatny Urządzenia grzewcze na gaz ziemny Urządzenia grzewcze na propan butan Urządzenia grzewcze na paliwa gazowe , Kotłownie olejowe , Kotłownie spalające biomasę , Elektryczne urządzenia grzewcze , Ogółem Proponowana redukcja emisji o 48% czyli do poziomu kg

25 Nowa Ruda gmina miejska Zestawienie przykładowych wariantów redukcji emisji PM10 na obszarze Centrum zapewniających proponowaną wartość redukcji emisji dla tego obszaru wariant I II III IV V VI opis wariantu podłączenie 50% powierzchni mieszkań ogrzewanych piecami węglowymi do nitki ciepłowniczej (lub przeróbka na ogrzewanie elektryczne) wyposaŝenie 50% powierzchni mieszkań ogrzewanych za pomocą kotłów węglowych starego typu w kotły z automatycznym sterowaniem pełne ocieplenie 25% powierzchni mieszkań o duŝych stratach ciepła częściowe ocieplenie 25% powierzchni mieszkań o duŝych stratach ciepła podłączenie 40% powierzchni mieszkań ogrzewanych piecami węglowymi do nitki ciepłowniczej (lub przeróbka na ogrzewanie elektryczne) wyposaŝenie 40% powierzchni mieszkań ogrzewanych za pomocą kotłów węglowych starego typu w kotły z automatycznym sterowaniem pełne ocieplenie 30% powierzchni mieszkań o duŝych stratach ciepła częściowe ocieplenie 30% powierzchni mieszkań o duŝych stratach ciepła podłączenie 35% powierzchni mieszkań ogrzewanych piecami węglowymi do nitki ciepłowniczej (lub przeróbka na ogrzewanie elektryczne) wyposaŝenie 35% powierzchni mieszkań ogrzewanych za pomocą kotłów węglowych starego typu w kotły gazowe pełne ocieplenie 30% powierzchni mieszkań o duŝych stratach ciepła częściowe ocieplenie 30% powierzchni mieszkań o duŝych stratach ciepła podłączenie 35% powierzchni mieszkań ogrzewanych piecami węglowymi do nitki ciepłowniczej (lub przeróbka na ogrzewanie elektryczne) wyposaŝenie 35% powierzchni mieszkań ogrzewanych za pomocą kotłów węglowych starego typu w kotły olejowe pełne ocieplenie 80% powierzchni mieszkań o duŝych stratach ciepła podłączenie 25% powierzchni mieszkań ogrzewanych piecami węglowymi do nitki ciepłowniczej (lub przeróbka na ogrzewanie elektryczne) wyposaŝenie 25% powierzchni mieszkań ogrzewanych za pomocą kotłów węglowych starego typu w kotły z automatycznym sterowaniem pełne ocieplenie 80% powierzchni mieszkań o duŝych stratach ciepła podłączenie 25% powierzchni mieszkań ogrzewanych piecami węglowymi do nitki ciepłowniczej (lub przeróbka na ogrzewanie elektryczne) wyposaŝenie 25% powierzchni mieszkań ogrzewanych za pomocą kotłów węglowych starego typu w kotły gazowe wariant wartość emisji PM10 po przeprowadzeniu redukcji [kg/rok] powierzchnia mieszkań objęta dzałaniami szacunkowe koszty redukcji emisji [tys.zł] [m 2 ] I II III IV V VI

26 Nowa Ruda obszar emisji Centrum N W 0 E Kierunki napływu pyłów w okresach epizodów pyłowych S Rodzaje ogrzewania mieszkań: - kotły węglowe - piece węglowe - ogrzewanie gazowe - ogrzew. centralne