Data utworzenia :30 Anna M. Czarnecka. 1. Budowa komórki nerwowej:
|
|
- Kamila Król
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 1. Budowa komórki nerwowej: Neurony są zróżnicowane morfologicznie i czynnościowe. Różnice dotyczą przede wszystkim kierunku przenoszenia informacji w układzie nerwowym i długości aksonów: a) Jednobiegunowa unipolarna Mają tylko akson, mało zróżnicowane, posiadają tylko akson, w dojrzałym organizmie w niektórych jądrach podwzgórza; b) Dwubiegunowa bipolarna Mają dendryt i neuryt wychodzące z przeciwległych końców komórki, występują w siatkówce oka czy u jamochłonów; Odmianą są neurony rzekomojednobiegunowe (pseudounipolarne) zwojów rdzeniowych i zwojów czuciowych mózgu, gdzie początkowo biegnące razem wypustki rozgałęziają się na kształt litery T; c) Wielobiegunowa multipolarna Maja wiele dendrytów i neuryt, tworzą główną masę komórek ośrodkowego układu nerwowego neurony kojarzeniowe w substancji szarej, i zwojów współczulnych; d) Wypustki komórek nerwowych Dendryt Neuryt (akson, wypustka osiowa) Neuron: Neuron to podstawowa jednostka budulcowa i czynnościowa układu nerwowego. Komórka nerwowa. Składa się z ciała komórkowego (neurocyt), zawierającego kuliste jądro (otoczone dwuwarstwową błoną), i wypustek cytoplazmatycznych. Otacza ją lipidowo białkowa błona komórkowa (neurylemma). Część cytoplazmy (neuroplazmy) otaczająca jądro to perikarion. Neurony zawierają także organella charakterystyczne dla wszystkich komórek zwierzęcych: mitochondria (neurosomy), aparat Golgiego (duża ilość w komórkach wydzielających neurohormony). Specyficzne tylko dla nich są włókienka nerwowe, podwójnie załamujące światło nuerofibryle (z neurofilamentów), substancja tygroidowa (zwana inaczej ciałkami Nissla, w obrębie ciała komórki i w dendrytach, jest to specyficznie ułożone szorstkie ER, ma charakter zasadowy, intensywnie barwi się błękitem toluidynowym). W niektórych komórkach nerwowych znajdują się ziarenka barwnikowe, brak natomiast cytocentrum (brak centrioli = zanik zdolności podziałowych 1, wyjątkowo w układzie autonomicznym, w stanach chorobowych). Funkcje podporowe w komórce pełnią włókienka nerwowe in. nuerofibryle (cienkie rurkowate struktury wypełnione cytoplazmą, wnikające do wypustek, uczestniczą w procesach transportu). W perikarionie tworzą one sieć,a w wypustkach biegną równolegle. Obserwacje w mikroskopie elektronowym ujawniły, że nuerofibryle są skupieniem nitkowatych neurofilamentów, a w niektórych włóknach neyrotubuli. Z tworów deutoplazmatycznych spotyka się glikogen, lipofuscynę pigment. 1 Ostanie badania dowiodły, ze komórki nerwowe mogą się dzielić.
2 Dendryt wypustka protoplazmatyczna, odpowiada za odbiór bodźców i przesyłanie impulsu do neuronu, dośrodkowo, stosunkowo krótkie, lecz licznie, drzewiasto rozgałęzione (drzewko dendryczne); Neuryt zw. in. aksonem - cylindrem osiowym, to wypustka nerwowa, protoplazmatyczna, odpowiada za przekazywanie bodźców innym neuronom lub komórkom (mięśnie, gruczoły), odśrodkowo, przeważnie się nie rozgałęzia, choć z dala od perikarionu drzewko końcowe neurytu, kolateria z telodendriami; Od ciała komórki może odchodzić kilka wypustek obu rodzajów lub tylko jeden neuryt. W niektórych rodzajach komórek brak dendrytów (komórki adendryczne). Neuryty spotyka się w zasadzie pojedyncze (CUN i obwodowy układ nerwowy), ale istnieją komórki o dwu i więcej neurytach np. w układzie autonomicznym. U podstawy każdej wypustki cytoplazma tworzy lekkie wzniesienie zwane biegunem, stąd neurony jedno i wielobiegunowe. Oba rodzaje wypustek mogą tworzyć odgałęzienia boczne zw. kolateraliami. Ze względu na pełnione funkcje w układzie nerwowym wyróżniamy: Neurony czuciowe (aferentne, dośrodkowe) przewodzące impuls od receptorów (narządy zmysłu) do CUN; Długość ich aksonów zależy od odległości receptor ośrodek; są to komórki rzekomojednobiegunowe. Neurony ruchowe (eferentne, odśrodkowe) przewodzące impuls z CUN do efektorów (mięśnie, gruczoły); Długość ich aksonów zależy od odległości ośrodek efektor. Są to komórki wielobiegunowe z długim aksonem Neurony pośredniczące (kojarzeniowe, asocjacyjne) przewodzą impuls od neuronów czuciowych do ruchowych; mają z reguły wiele krótkich wypustek, za pomocą, których łączą się z wieloma innymi neuronami; krótki akson. Odbierają one i analizują wiele informacji docierających jednocześnie z różnych neuronów. Związane są z procesami uczenia się i tzw. wyższymi czynnościami nerwowymi. Występują w CUN. Począwszy od gadów tworzą korę nową (neocortex). 2. Budowa i znaczenie synaps Synapsa* miejsce styku (złącze) pomiędzy neuronami, oraz między neuronami, a innymi komórkami organizmu. (W zależności od elementów stykających się wyróżniamy synapsy: nerwowo nerwowe, nerwowo mięśniowe, nerwowo - gruczołowe i nerwowo płytkowe [chodzi o płytkę narządu elektrycznego ryb]); wg. innego kryterium międzyneuronalne i neuronowo - efektorowe. Synapsy zapewniają ciągłość czynnościową w układzie nerwowym i umożliwiają przekazywanie informacji. W każdej synapsie wyróżniamy: błonę presynaptyczna, błonę postsynaptyczną, szczelinę synaptyczną. Przekazuje impuls nerwowy na zasadzie chemicznej lub elektrycznej: Synapsa chemiczna (20 nm) przez wzbudzoną błonę neurytu wydzielane są tzw. transmitery, mediatory synaptyczne które wywołują impuls nerwowy w elemencie postsynaptycznym, podlegają zmęczeniu, przewodzą jednokierunkowo, niesymetryczne w budowie, występuje w CUN i obwodowym układzie nerwowym; Mediatorem pobudzającym jest np. acetylocholina, noradrenalina, dopomina, adrenalina, histamina, serotonina.; proces ten jest uzależniony od Ca 2+. Mediator po egzocytozie z błony presynaptycznej
3 szybko dyfunduje przez szczelinę i łączy się z błoną postsynaptyczna potencjał postsynaptyczna. Potencjały te są lokalne, sumują się, depolaryzację wywołują kiedy ich suma przekroczy próg pobudliwości. NA synapsie następuje opóźnienie przemieszczania się impulsów (tzw. opóźnienie synaptyczne). W procesie ewolucji układu nerwowego zachodziły zmiany, które miały na celu powstanie szlaków szybko przewodzących. Odbywało się to na skutek wydłużania aksonów, a jednocześnie zmniejszania ilości synaps. Synapsa elektryczna (2 nm) szczelina jest węższa i tworzy się połączenie białkowe koenksyna, nie podlegają zmęczeniu, przewodzą dwukierunkowo, symetryczne w budowie, dość rzadkie, tylko w CUN; * jeśli telodendria aksonu uzyskają kontakt z ciałem komórki to powstaje synapsa aksosomatyczna, jeśli z telodendriami dendrytów synapsa aksodendryczna. UWAGA: na synapsie następuje zwolnienie, ale wzmocnienie sygnału! Synapsa pobudzająca wyżej opisane. Sumowanie czasowe i przestrzenne! Synapsa hamująca do szczeliny synaptycznej uwalniany jest mediator powodujący hiperpolaryzację (zwiększenie ujemnego ładunku pod błoną) do powstania potencjały potrzebny jest silniejszy bodziec. Główny mediator hamujący to GABA, czyli kwas gamma aminomasłowy. Postsynaptyczny potencjał hamujący, czyli hiperpolaryzacja błony postsynaptycznej powstaje pod wpływem transmitera hamującego, jakim jest kwas gamma - aminomasłowy (GABA). Powstaje on w neuronach na skutek dekarboksylacji kwasu glutaminowego. Wiążą się z 2 receptorami GABA A lub GABA B związanie z GABA A powoduje otwarcie się dokomórkowych kanałów prądu Cl - i zwiększenie ujemnego potencjału w neuronach; związanie z GABA B powoduje otwieranie się kanału dla odkomórkowego prądu jonów K +, zamykanie się kanału odkomórkowego prądu jonów Ca 2+ zwiększenie stężenia w neuronach drugiego przekaźnika inozytolotrifosforanu 2 i diacyloglicerolu. Hamowanie presynaptyczne neurony kończące się synapsami pobudzającymi mogą również hamować przekazywanie impulsów przez inne neurony neurony pobudzające na drodze h.p. Ten typ hamowania wywołują synapsy aksonalno aksonalne. Impulsy nerwowe przewodzone przez synapsy pierwszego aksonu, znajdujące się w pobliżu zakończeń drugiego aksonu, depolaryzują jego błonę presynaptyczną i zmniejszają liczbę uwalnianych cząsteczek transmitera pobudzającego. Tym samym impulsy przewodzone przez ten drugi akson nie depolaryzują błony postsynaptycznej. Niezależnie od mediatorów, z zakończeń aksonów uwalniane są modulatory synaptyczne biologicznie aktywne peptydy, wpływają na błonę pre- i postsynaptyczną, zmieniają ich właściwości i tłumią działanie mediatorów. 2 Inozytolotrifosforan wywołuje w komórce przepływ jonów Ca 2+ z ER do cytoplazmy.
4 3. Pojęcie włókien nerwowych rdzennych i bezrdzennych (mikro i makroglej, komórki Schwanna) Komórki glejowe nie przewodzą bodźców, występują w CUN, część z nich (ependyma) ma charakter nabłonkowy i tworzy wyściółkę komór mózgu i kanału środkowego rdzenia kręgowego, inne tworzą wypustki cytoplazmatyczne, które wnikają między neurony i pełnią funkcję izolacyjną, podporowa i odżywczą podstawa strukturalno funkcjonalna, zrąb; biorą udział w wytwarzaniu mieliny oraz uzupełniają ubytki w tkance nerwowej. Neuroglej zbudowany jest z gwiaździstych gliocytów z licznymi, cienkimi, rozgałęzionymi wypustkami. Dzieli się na trzy rodzaje 3 : Makroglej Oligodendroglej Mikroglej Włoka nerwowe (nerwy, pnie)- to biegnąca wiązka wypustek komórek nerwowych kończące się w znacznej odległości od perikarionu. U człowieka do 1m długości. Otoczona tkanką łączna wiotką = onerwie. Pęczki wtórne otacza dodatkowo następna warstwa tkanki łącznej wiotkiej = nanerwie. Razem z tkanką łączą wiotką wnikają do nerwu naczynia krwionośne i limfatyczne. Ze względu na wypustki budujące nerw wyróżniamy nerwy: czuciowe zbudowane z neurytów neuronów czuciowych, ruchowe zbudowane z neurytów neuronów ruchowych, czuciowo ruchowe zbudowane z dendrytów i neurytów; Ze względu na osłonki wyróżniamy włókna: Bezrdzenne (szare, bezmielinowe) występują głównie w obrębie autonomicznego układu nerwowego, szybkość ich przewodzenia wynosi 0,5-2 m/s; zbudowane są z włókien osiowych leżących w obrębie pasma utworzonego z komórek glejowych tzn. otoczone są lemocytami, które tworzą tzw. osłonki Schwanna, na zewnątrz otoczonej jeszcze pochewką łącznotkankową. W czasie rozwoju włókna osiowe zajmują miejsce obok szeregu lemocytów, zagłębiają się na całej swej długości w cytoplazmę pasma glejowego, pchając przez sobą błonę otaczającą lemocyty, która zamyka się nad nimi tworząc podwójną blaszkę mezakson. Rdzenne (mielinowe) występują w ośrodkowym układzie nerwowym, jako tzw. włókna ośrodkowe lub białe, oraz w nerwach obwodowych tzw. włókna obwodowe, układu autonomicznego; z wyjątkiem nerwu wzrokowego i węchowych; szybkość ich przewodzenia wynosi m/s 4. Każde włókno osiowe otoczone jest osłonkami wewnętrzną (mielinowa, rdzenna) i zewnętrzną (neurolemma; osonka Schwanna). Osłonka mielinowa jest wytworem lemocytów włókna osiowe zagłębiają się w cytoplazmę lemocytu i pozostają w łączności z jej błona komórkową za pomocą mezaksony. Następnie lemocyty obracają się wokół włókna osiowego. Mezakson skręca się na kształt spirali. Powstają ściśle przylegające do siebie blaszki. Na obwodzie pozostaje cytoplazma lemocytu wraz 3 Patrz. Xero Tkanka glejowa 4 Wg. Wiśniewskiego: bez osłonki mielinowej 5 25 m/s, a w mielinowych m/s.
5 z jądrem tworząc neurolemmę. Mielina powstaje przez nałożenie na siebie wielu warstw substancji lipidowych. Nie tworzy ona jednak ciągłej osłony aksonu, lecz występują tzw. przewężenia Ranviera. W pobliżu węzła blaszki mielinowe zaginają się i wchodzą w kontakt z włóknem osiowym. Pomiędzy dwoma przewężeniami znajduje się tylko jeden lemocyt. Odcinki między przewężeniami wynoszą 1 doi 3 mm. (Uwaga: powyższy opis dotyczy włókien obwodowych. We włóknach rdzennych ośrodkowych nie ma pochewki łącznotkankowej, zastępuje ja tkanka glejowa, miejsce lemocytów zajmują oligodendrocyty, synteza blaszek mielinowych odbywa się w obrębie cytoplazmy). Mielina spełnia rolę ochrony mechanicznej i izolatora elektrycznego oraz ułatwia przenikanie substancji chemicznych do aksonu (składników pokarmowych, jonów). W skład mieliny wchodzą różne lipidy, np. cholesterol, fosfolipidy. Przewodzeni skokowe jest korzystniejsze energetycznie i czasowo. Włókna nagie (bezosłonkowe) pozbawione są osłonek; otoczone są tylko neurylemmą (lub dwiema osłonkami) w pobliżu perykarionu; np. nerw węchowy. Pobudzenie nerwowe odbywa drogę od receptora do efektora po wydzielonym szlaku nerwowym. Droga, którą przebywa to łuk odruchowy. 4. Struktury nerwowe tworzone przez neurony: Nerwy patrz. wyżej Sploty zbiory włókien nerwowych różnie zorientowanych. Zwój nerwowy skupisko neuronów, zlokalizowane poza CUN, Ośrodek nerwowy skupienie neuronów w CUN (w substancji szarej), odpowiada za regulację nerwową konkretnej czynności lub procesu. Komórki tworzące ośrodek nerwowy stanowią jedna funkcjonalna całość (niekoniecznie anatomiczną). Zwój skupienie komórek nerwowych poza CUN. Jądra nerwowe Mózg największe zgrupowanie tkanki nerwowej, tworzy CUN. Rdzeń kręgowy Substancja szara skupienie ciał komórek nerwowych i wypustek bezosłonkowych wielu neuronów; Substancja biała układ wypustek wielu neuronów z osłonkami;
biologia w gimnazjum OBWODOWY UKŁAD NERWOWY
biologia w gimnazjum 2 OBWODOWY UKŁAD NERWOWY BUDOWA KOMÓRKI NERWOWEJ KIERUNEK PRZEWODZENIA IMPULSU NEROWEGO DENDRYT ZAKOŃCZENIA AKSONU CIAŁO KOMÓRKI JĄDRO KOMÓRKOWE AKSON OSŁONKA MIELINOWA Komórka nerwowa
Bardziej szczegółowoTkanka nerwowa. Komórki: komórki nerwowe (neurony) sygnalizacja komórki neurogleju (glejowe) ochrona, wspomaganie
Komórki: komórki nerwowe (neurony) sygnalizacja komórki neurogleju (glejowe) ochrona, wspomaganie Tkanka nerwowa Substancja międzykomórkowa: prawie nieobecna (blaszki podstawne) pobudliwość przewodnictwo
Bardziej szczegółowoDr inż. Marta Kamińska
Nowe techniki i technologie dla medycyny Dr inż. Marta Kamińska Układ nerwowy Układ nerwowy zapewnia łączność organizmu ze światem zewnętrznym, zezpala układy w jedną całość, zprawując jednocześnie nad
Bardziej szczegółowoDroga impulsu nerwowego w organizmie człowieka
Droga impulsu nerwowego w organizmie człowieka Impuls nerwowy Impuls nerwowy jest zjawiskiem elektrycznym zachodzącym na powierzchni komórki nerwowej i pełni podstawową rolę w przekazywaniu informacji
Bardziej szczegółowoWykłady z anatomii dla studentów pielęgniarstwa i ratownictwa medycznego
Wykłady z anatomii dla studentów pielęgniarstwa i ratownictwa medycznego Układ nerwowy wykrywa zmiany zachodzące wewnątrz i na zewnątrz ustroju i reaguje na nie. Steruje wieloma ważnymi dla życia funkcjami
Bardziej szczegółowoUkład nerwowy. Centralny układ nerwowy Mózg Rdzeń kręgowy Obwodowy układ nerwowy Nerwy Zwoje Zakończenia nerwowe
Układ nerwowy Centralny układ nerwowy Mózg Rdzeń kręgowy Obwodowy układ nerwowy Nerwy Zwoje Zakończenia nerwowe Tkanka nerwowa Komórki nerwowe NEURONY Komórki glejowe Typy neuronów Czuciowe (afferentne)
Bardziej szczegółowoTkanka nerwowa. pobudliwość przewodnictwo
Komórki: komórki nerwowe (neurony) - sygnalizacja, neurosekrecja komórki neurogleju (glejowe) - ochrona, wspomaganie Tkanka nerwowa Substancja międzykomórkowa: prawie nieobecna (blaszki podstawne) pobudliwość
Bardziej szczegółowoTkanka mięśniowa pobudliwość kurczliwość Miofilamenty nie kurczą się, lecz przesuwają względem siebie ( główki miozyny kroczą po aktynie)
Tkanka mięśniowa Aparat kuczliwy: miofilamenty cienkie (aktyna i białka pomocnicze) miofilamenty grube (miozyna 2) pobudliwość kurczliwość Miofilamenty nie kurczą się, lecz przesuwają względem siebie (
Bardziej szczegółowoNeurologia dla studentów wydziału pielęgniarstwa. Bożena Adamkiewicz Andrzej Głąbiński Andrzej Klimek
Neurologia dla studentów wydziału pielęgniarstwa Bożena Adamkiewicz Andrzej Głąbiński Andrzej Klimek Spis treści Wstęp... 7 Część I. Wiadomości ogólne... 9 1. Podstawy struktury i funkcji układu nerwowego...
Bardziej szczegółowoBłona komórkowa grubość od 50 do 100 A. Istnieje pewna różnica potencjałów, po obu stronach błony, czyli na błonie panuje pewne
Błona komórkowa grubość od 50 do 100 A Istnieje pewna różnica potencjałów, po obu stronach błony, czyli na błonie panuje pewne napięcie elektryczne, zwane napięciem na błonie. Różnica potencjałów to ok.
Bardziej szczegółowoBłona komórkowa grubość od 50 do 100 A. Istnieje pewna różnica potencjałów, po obu stronach błony, czyli na błonie panuje pewne
Błona komórkowa grubość od 50 do 100 A Istnieje pewna różnica potencjałów, po obu stronach błony, czyli na błonie panuje pewne napięcie elektryczne, zwane napięciem na błonie. Różnica potencjałów to ok.
Bardziej szczegółowoDr inż. Marta Kamińska
Wykład 4 Nowe techniki i technologie dla medycyny Czynność bioelektryczna organizmu ludzkiego Dr inż. Marta Kamińska Wykład 4 Układ nerwowy Układ nerwowy zapewnia łączność organizmu ze światem zewnętrznym,
Bardziej szczegółowoMateriały pochodzą z Platformy Edukacyjnej Portalu www.szkolnictwo. pl
Materiały pochodzą z Platformy Edukacyjnej Portalu www.szkolnictwo. pl Wszelkie treści i zasoby edukacyjne publikowane na łamach Portalu www.szkolnictwo.pl mogą być wykorzystywane przez jego Użytkowników
Bardziej szczegółowoTkanka nerwowa. pobudliwość przewodnictwo
Komórki: komórki nerwowe (neurony) - sygnalizacja, neurosekrecja komórki neurogleju (glejowe) - ochrona, wspomaganie Tkanka nerwowa Substancja międzykomórkowa: prawie nieobecna (blaszki podstawne) pobudliwość
Bardziej szczegółowoTkanka nerwowa. pobudliwość przewodnictwo
Komórki: komórki nerwowe (neurony) - sygnalizacja, neurosekrecja komórki neurogleju (glejowe) - ochrona, wspomaganie Tkanka nerwowa Substancja międzykomórkowa: prawie nieobecna (blaszki podstawne) pobudliwość
Bardziej szczegółowoPotencjał spoczynkowy i czynnościowy
Potencjał spoczynkowy i czynnościowy Marcin Koculak Biologiczne mechanizmy zachowania https://backyardbrains.com/ Powtórka budowy komórki 2 Istota prądu Prąd jest uporządkowanym ruchem cząstek posiadających
Bardziej szczegółowoBudowa i zróżnicowanie neuronów - elektrofizjologia neuronu
Budowa i zróżnicowanie neuronów - elektrofizjologia neuronu Neuron jest podstawową jednostką przetwarzania informacji w mózgu. Sygnał biegnie w nim w kierunku od dendrytów, poprzez akson, do synaps. Neuron
Bardziej szczegółowoTKANKA NERWOWA 20 20.1. NEURONY
TKANKA NERWOWA 20 Zasadniczym składnikiem tkanki nerwowej są wysoko wyspecjalizowane komórki neurocyty, które łącząc się ze sobą nieraz bardzo długimi wypustkami tworzą zintegrowaną sieć obejmującą swoim
Bardziej szczegółowoTkanka nerwowa. pobudliwość przewodnictwo
Komórki: komórki nerwowe (neurony) - sygnalizacja, neurosekrecja komórki neurogleju (glejowe) - ochrona, wspomaganie Tkanka nerwowa Substancja międzykomórkowa: prawie nieobecna (blaszki podstawne) pobudliwość
Bardziej szczegółowoTkanka nerwowa. pobudliwość przewodnictwo
Komórki: komórki nerwowe (neurony) - sygnalizacja, neurosekrecja komórki neurogleju (glejowe) - ochrona, wspomaganie Tkanka nerwowa Substancja międzykomórkowa: prawie nieobecna (blaszki podstawne) pobudliwość
Bardziej szczegółowoTkanka nerwowa. pobudliwość przewodnictwo
Komórki: komórki nerwowe (neurony) - sygnalizacja, neurosekrecja komórki neurogleju (glejowe) - ochrona, wspomaganie Tkanka nerwowa Substancja międzykomórkowa: prawie nieobecna (blaszki podstawne) pobudliwość
Bardziej szczegółowoBudowa i funkcje komórek nerwowych
Budowa i funkcje komórek nerwowych Fizjologia Komórki nerwowe neurony w organizmie człowieka około 30 mld w większości skupione w ośrodkowym układzie nerwowym podstawowa funkcja przekazywanie informacji
Bardziej szczegółowoSztuczna inteligencja
Sztuczna inteligencja Wykład 6. Sieci biologiczne. Wstęp do sztucznych sieci neuronowych. źródła informacji: G. Fischbach Mind and Brain, Scientific American 1994 S. Silbernagl, A. Despopoulos Atlas fizjologii,
Bardziej szczegółowoTkanka nerwowa Centralny układ nerwowy
Tkanka nerwowa Centralny układ nerwowy Układ nerwowy człowieka to najbardziej złożony układ. Tworzy go ponad 100 mln neuronów, którym towarzyszą komórki glejowe, w jeszcze większej ilości. Każdy neuron
Bardziej szczegółowoV REGULACJA NERWOWA I ZMYSŁY
V REGULACJA NERWOWA I ZMYSŁY Zadanie 1. Na rysunku przedstawiającym budowę neuronu zaznacz elementy wymienione poniżej, wpisując odpowiednie symbole literowe. Następnie wskaż za pomocą strzałek kierunek
Bardziej szczegółowoTkanka nerwowa Zakończenia nerwowe
Tkanka nerwowa Zakończenia nerwowe Komórka nerwowa (neuron, neurocyt) - podstawowa jednostka strukturalno-czynnościowa, tkanka glejowa Neurony wraz z komórkami glejowymi pełnią funkcje: organizują i koordynują
Bardziej szczegółowoUkład nerwowy. Ośrodkowy i Obwodowy
Układ nerwowy Ośrodkowy i Obwodowy Układ nerwowy Ośrodkowy (centralny) układ nerwowy (CUN) Obwodowy układ nerwowy (OUN) Odbiera sygnały z otoczenia lub narządów wewnętrznych i przekazuje je za pośrednictwem
Bardziej szczegółowoFizjologia człowieka
Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu w Gdańsku Katedra: Promocji Zdrowia Zakład: Biomedycznych Podstaw Zdrowia Fizjologia człowieka Osoby prowadzące przedmiot: Prof. nadzw. dr hab. Zbigniew Jastrzębski
Bardziej szczegółowoRozdział 4 IDENTYFIKACJA I ANALIZA FIZJOLOGICZNYCH SYSTEMÓW STEROWANIA
59 Rozdział 4 IDENTYFIKACJA I ANALIZA FIZJOLOGICZNYCH SYSTEMÓW STEROWANIA Fizjologiczne systemy sterowania to systemy pełniące rolę koordynatora poszczególnych narządów, układów, a także pojedynczych komórek.
Bardziej szczegółowoTEST - BIOLOGIA WERONIKA GMURCZYK
TEST - BIOLOGIA WERONIKA GMURCZYK Temat: Układ nerwowy i hormonalny Zadanie 1. Zaznacz poprawną odpowiedź. Co to są hormony? a) związki chemiczne wytwarzane w gruczołach łojowych, które regulują pracę
Bardziej szczegółowoBiologiczne mechanizmy zachowania
Biologiczne mechanizmy zachowania Przekaźnictwo chemiczne w mózgu mgr Monika Mazurek IPs UJ Odkrycie synaps Ramon y Cajal (koniec XIX wieku) neurony nie łączą się między sobą, między nimi jest drobna szczelina.
Bardziej szczegółowoSCENARIUSZ LEKCJI BIOLOGII Z WYKORZYSTANIEM FILMU HALO, NEURON. ZGŁOŚ SIĘ.
SCENARIUSZ LEKCJI BIOLOGII Z WYKORZYSTANIEM FILMU HALO, NEURON. ZGŁOŚ SIĘ. SPIS TREŚCI: I. Wprowadzenie. II. Części lekcji. 1. Część wstępna. 2. Część realizacji. 3. Część podsumowująca. III. Karty pracy.
Bardziej szczegółowoTkanka nerwowa. neurony (pobudliwe) odbieranie i przekazywanie sygnałów komórki glejowe (wspomagające)
Tkanka nerwowa neurony (pobudliwe) odbieranie i przekazywanie sygnałów komórki glejowe (wspomagające) Sygnalizacja w komórkach nerwowych 100 tys. wejść informacyjnych przyjmowanie sygnału przewodzenie
Bardziej szczegółowoTkanka nerwowa. Komórki: komórki nerwowe (neurony) sygnalizacja komórki neurogleju (glejowe) ochrona, wspomaganie
Komórki: komórki nerwowe (neurony) sygnalizacja komórki neurogleju (glejowe) ochrona, wspomaganie Tkanka nerwowa Substancja międzykomórkowa: prawie nieobecna (blaszki podstawne) pobudliwość przewodnictwo
Bardziej szczegółowoBiologiczne mechanizmy zachowania - fizjologia. zajecia 1 :
Biologiczne mechanizmy zachowania - fizjologia zajecia 1 : 8.10.15 Kontakt: michaladammichalowski@gmail.com https://mmichalowskiuwr.wordpress.com/ II gr 08:00 10:0 III gr 10:15 11:45 IV gr 12:00 13:30
Bardziej szczegółowoFizjologia człowieka
Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu w Gdańsku Katedra: Promocji Zdrowia Zakład: Biomedycznych Podstaw Zdrowia Fizjologia człowieka Osoby prowadzące przedmiot: Prof. nadzw. dr hab. Zbigniew Jastrzębski
Bardziej szczegółowoAutonomiczny układ nerwowy - AUN
Autonomiczny układ nerwowy - AUN AUN - różnice anatomiczne część współczulna część przywspółczulna włókna nerwowe tworzą odrębne nerwy (nerw trzewny większy) wchodzą w skład nerwów czaszkowych lub rdzeniowych
Bardziej szczegółowoWybrane zagadnienia z fizjologii owadów
Wybrane zagadnienia z fizjologii Wykład I Rozmaitość funkcji w niezbyt skomplikowanej strukturze czyli anatomia funkcjonalna ośrodkowego układu nerwowego. Rozproszenie decentralizacja. Najważniejsze formy
Bardziej szczegółowogrupa a Klasa 7. Zaznacz prawidłowe zakończenie zdania. (0 1)
grupa a Regulacja nerwowo-hormonalna 37 pkt max... Imię i nazwisko Poniższy test składa się z 20 zadań. Przy każdym poleceniu podano liczbę punktów możliwą do uzyskania za prawidłową odpowiedź.... Za rozwiązanie
Bardziej szczegółowobiologiczne mechanizmy zachowania seminarium + laboratorium M.Eng. Michal Adam Michalowski
biologiczne mechanizmy zachowania seminarium + laboratorium M.Eng. Michal Adam Michalowski michal.michalowski@uwr.edu.pl michaladamichalowski@gmail.com michal.michalowski@uwr.edu.pl https://mmichalowskiuwr.wordpress.com/
Bardziej szczegółowoBiologiczne mechanizmy zachowania I. Anatomia funkcjonalna mózgu. Karolina Świder Zakład Psychofizjologii UJ
Biologiczne mechanizmy zachowania I. Anatomia funkcjonalna mózgu Karolina Świder Zakład Psychofizjologii UJ 1 BMZ I - 30 godz. wykładów + 30 godzin ćwiczeń egzamin testowy - obecność na ćwiczeniach: 2
Bardziej szczegółowoSIECI NEURONOWE Liniowe i nieliniowe sieci neuronowe
SIECI NEURONOWE Liniowe i nieliniowe sieci neuronowe JOANNA GRABSKA-CHRZĄSTOWSKA Wykłady w dużej mierze przygotowane w oparciu o materiały i pomysły PROF. RYSZARDA TADEUSIEWICZA BUDOWA RZECZYWISTEGO NEURONU
Bardziej szczegółowoTemat: Przegląd i budowa tkanek zwierzęcych.
Temat: Przegląd i budowa tkanek zwierzęcych. 1. Czym jest tkanka? To zespół komórek o podobnej budowie, które wypełniają w organizmie określone funkcje. Tkanki tworzą różne narządy, a te układy narządów.
Bardziej szczegółowoMultimedial Unit of Dept. of Anatomy JU
Multimedial Unit of Dept. of Anatomy JU Ośrodkowy układ nerwowy zaczyna się rozwijać na początku 3. tygodnia w postaci płytki nerwowej, położonej w pośrodkowo-grzbietowej okolicy, ku przodowi od węzła
Bardziej szczegółowoTkanka nabłonkowa. (budowa)
Tkanka nabłonkowa (budowa) Komórki tkanki nabłonkowej tworzą zwarte warstwy, zwane nabłonkami. Są układem ściśle upakowanych komórek tworzących błony. 1) główną masę tkanki stanowią komórki. 2) istota
Bardziej szczegółowoDiagnostyka i protetyka słuchu i wzroku. Układ nerwowy człowieka. Przygotowała: prof. Bożena Kostek
Diagnostyka i protetyka słuchu i wzroku Układ nerwowy człowieka Przygotowała: prof. Bożena Kostek receptory ośrodkowy układ nerwowy efektory układ autonomiczny ... ośrodkowy układ nerwowy receptory...
Bardziej szczegółowoUK AD NERWOWY 21. Tabela Neuroprzekaźniki synaptyczne układu nerwowego.
UK AD NERWOWY 21 Anatomicznie dzielimy go na dwie części: ośrodkowy układ nerwowy (OUN) i obwodowy układ nerwowy. Wyodrębniona jest również trzecia część układ nerwowy autonomiczny. Ośrodkowy układ nerwowy
Bardziej szczegółowoTkanka mięśniowa. pobudliwość kurczliwość
Tkanka mięśniowa Aparat kurczliwy w tkance mięśniowej: miofilamenty cienkie (aktyna i białka pomocnicze) miofilamenty grube (miozyna 2) pobudliwość kurczliwość Miofilamenty nie kurczą się, lecz przesuwają
Bardziej szczegółowoTkanka nerwowa Centralny układ nerwowy
Tkanka nerwowa Centralny układ nerwowy System połączonych ze sobą komórek nerwowych i glejowych. Układ nerwowy umożliwia szybkie i precyzyjne komunikowanie się pomiędzy oddalonymi od siebie okolicami organizmu,
Bardziej szczegółowoOBWODOWY UKŁAD NERWOWY
KRĘGOSŁUP Cechy dzięki którym chroni rdzeń : Elastyczność połączeń międzykręgowych sprężystości krążków Krzywizny kręgosłupa Obszerne światło kanału kręgowego i OBWODOWY UKŁAD NERWOWY Nerwy łączą się z
Bardziej szczegółowoSpis treści TKANKA NERWOWA
Spis treści 1 TKANKA NERWOWA 1.1 Układ nerwowy 1.2 Neurony (komórki nerwowe) 1.2.1 Ciało komórki 1.2.2 Wypustki 1.2.3 Wzrost i kształtowanie się neuronów 1.3 Synapsa 1.3.1 Chemiczna 1.3.2 Elektryczna (gap
Bardziej szczegółowoFIZJOLOGIA ZWIERZĄT prof. dr hab. Krystyna Skwarło-Sońta rok akad. 2012/2013
FIZJOLOGIA ZWIERZĄT prof. dr hab. Krystyna Skwarło-Sońta rok akad. 2012/2013 CZYNNIKI ŚRODOWISKOWE Zmieniająca się w ciągu roku długość dnia i nocy (fotoperiod), wyznacza sezonowość zmian pozostałych czynników:
Bardziej szczegółowoKomunikacja wewnątrz organizmu
Komunikacja wewnątrz organizmu Układ nerwowy generowanie i koordynacja szybkiej oraz precyzyjnej odpowiedzi Układ hormonalny koordynacja przebiegu i utrzymanie stanu równowagi kontrola funkcji realizowanych
Bardziej szczegółowoCzynności komórek nerwowych. Adriana Schetz IF US
Czynności komórek nerwowych Adriana Schetz IF US Plan wykładu 1. Komunikacja mędzykomórkowa 2. Neurony i komórki glejowe jedność architektoniczna 3. Czynności komórek nerwowych Komunikacja międzykomórkowa
Bardziej szczegółowoWstęp do sztucznych sieci neuronowych
Wstęp do sztucznych sieci neuronowych Michał Garbowski Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie Wydział Informatyki 15 grudnia 2011 Plan wykładu I 1 Wprowadzenie Inspiracja biologiczna
Bardziej szczegółowoPodstawy fizjologii zwierząt
Podstawy fizjologii zwierząt DR MAGDALENA MARKOWSKA ZAKŁAD FIZJOLOGII ZWIERZĄT, INSTYTUT ZOOLOGII WYDZIAŁ BIOLOGII, UNIWERSYTET WARSZAWSKI ANTROPOZOOLOGIA - PODSTAWY FIZJOLOGII ZWIERZĄT 1 Plan wykładu
Bardziej szczegółowoREDAKTORZY NAUKOWI Jan Konopacki, Tomasz Kowalczyk, Renata Bocian WSPÓŁAUTORZY. REDAKTOR INICJUJĄCY Iwona Gos. PROJEKT RYCIN Bartosz Caban
Renata Bocian, Bartosz Caban, Paulina Kaźmierska, Paulina Kłos-Wojtczak, Jan Konopacki Tomasz Kowalczyk, Magdalena Strzelczuk, Marek Wieczorek Uniwersytet Łódzki, Wydział Biologii i Ochrony Środowiska,
Bardziej szczegółowoNARZĄD WZROKU
NARZĄD WZROKU Oko można porównać do kamery cyfrowej, wyposażonej w: system soczewek (rogówka, soczewka, ciało szkliste) automatyczną regulację ostrości obrazu (akomodacja) automatyczną regulację przesłony
Bardziej szczegółowoUkład nerwowy. /Systema nervosum/
Układ nerwowy /Systema nervosum/ Autonomiczny układ nerwowy Autonomiczny układ nerwowy = = wegetatywny -jest częścią UN kontrolującą i wpływającą na czynności narządów wewnętrznych, w tym mięśni gładkich,
Bardziej szczegółowoBiologiczne podstawy zachowania WYKŁAD 3
Biologiczne podstawy zachowania WYKŁAD 3 Neurony. Komórki glejowe. Synapsa i przekaźnictwo synaptyczne. Prof. dr hab. Krzysztof Turlejski UKSW Instytut Biologii Doświadczalnej PAN Dwa rodzaje komórek układu
Bardziej szczegółowoRegulacja nerwowo-hormonalna. 1. WskaŜ strzałkami na rysunku gruczoły i napisz ich nazwy: przysadka mózgowa, tarczyca, jajniki, nadnercza.
Regulacja nerwowo-hormonalna 1. WskaŜ strzałkami na rysunku gruczoły i napisz ich nazwy: przysadka mózgowa, tarczyca, jajniki, nadnercza. 2. Zaznacz nazwę struktury, która koordynuje działalność wszystkich
Bardziej szczegółowoUKŁAD NERWOWY I HORMONALNY - PRZYKŁADOWE PYTANIA POWTORZENIOWE
UKŁAD NERWOWY I HORMONALNY - PRZYKŁADOWE PYTANIA POWTORZENIOWE Budowa i funkcje tkanki nerwowej 1. Narysuj neuron i podpisz jego elementy. 2. Wykaż zależność między budową i funkcją neuronu. 3. Jaką funkcję
Bardziej szczegółowoFIZJOLOGIA CZŁOWIEKA
FIZJOLOGIA CZŁOWIEKA Daniel McLaughlin, Jonathan Stamford, David White FIZJOLOGIA CZŁOWIEKA Daniel McLaughlin Jonathan Stamford David White Przekład zbiorowy pod redakcją Joanny Gromadzkiej-Ostrowskiej
Bardziej szczegółowoTkanka mięśniowa. pobudliwość kurczliwość. Mięśnie gładkie
Tkanka mięśniowa Aparat kurczliwy w tkance mięśniowej: miofilamenty cienkie (aktyna i białka pomocnicze) miofilamenty grube (miozyna 2) pobudliwość kurczliwość Miofilamenty nie kurczą się, lecz przesuwają
Bardziej szczegółowoTkanka nerwowa Centralny układ nerwowy
Tkanka nerwowa Centralny układ nerwowy Układ nerwowy umożliwia szybkie i precyzyjne komunikowanie się pomiędzy oddalonymi od siebie okolicami organizmu, dzięki czynności wyspecjalizowanych komórek gromadzących
Bardziej szczegółowobiologiczne mechanizmy zachowania seminarium + laboratorium M.Eng. Michal Adam Michalowski
biologiczne mechanizmy zachowania seminarium + laboratorium M.Eng. Michal Adam Michalowski michal.michalowski@uwr.edu.pl michaladamichalowski@gmail.com michal.michalowski@uwr.edu.pl https://mmichalowskiuwr.wordpress.com/
Bardziej szczegółowoWprowadzenie. ROZDZIAŁ 2 Neuroanatomia. Wprowadzenie 85 Układ ruchowy 86 Układ czuciowy 90 Układ wzrokowy 93 Pień mózgu 96 Móżdżek 100 Kora mózgu 103
ROZDZIAŁ 2 Neuroanatomia Wprowadzenie 85 Układ ruchowy 86 Układ czuciowy 90 Układ wzrokowy 93 Pień mózgu 96 Móżdżek 100 Kora mózgu 103 Wprowadzenie Udar mózgu jest schorzeniem uszkadzającym mózg. W związku
Bardziej szczegółowoPodstawową jednostką budulcowa i funkcjonalną układu nerwowego jest - neuron
Układ nerwowy człowieka Podstawową jednostką budulcowa i funkcjonalną układu nerwowego jest - neuron Przewodnictwo skokowe w neuronach (kanały sodowe i potasowe) W aksonach mających osłonki mielinowe potencjały
Bardziej szczegółowoWykład I. Komórka. 1. Bioczasteczki : węglowodany, białka, tłuszcze nukleotydy
Wykład I. Komórka 1. Bioczasteczki : węglowodany, białka, tłuszcze nukleotydy 2. Funkcje białek błonowych: 1. Transport: a. bierny b. czynny, z wykorzystaniem energii 2. Aktywność enzymatyczna 3. Receptory
Bardziej szczegółowoSztuczne sieci neuronowe
www.math.uni.lodz.pl/ radmat Cel wykładu Celem wykładu jest prezentacja różnych rodzajów sztucznych sieci neuronowych. Biologiczny model neuronu Mózg człowieka składa się z około 10 11 komórek nerwowych,
Bardziej szczegółowoUkład nerwowy składa się z ośrodkowego (centralnego) i obwodowego układu nerwowego. Zapewnia on stały kontakt organizmu ze środowiskiem zewnętrznym
Budowa i funkcje Układ nerwowy składa się z ośrodkowego (centralnego) i obwodowego układu nerwowego. Zapewnia on stały kontakt organizmu ze środowiskiem zewnętrznym oraz integrację narządów wewnętrznych.
Bardziej szczegółowoPodział tkanki mięśniowej w zależności od budowy i lokalizacji w organizmie
Tkanka mięśniowa Podział tkanki mięśniowej w zależności od budowy i lokalizacji w organizmie Tkanka mięśniowa poprzecznie prążkowana poprzecznie prążkowana serca gładka Tkanka mięśniowa Podstawową własnością
Bardziej szczegółowoCzynność rdzenia kręgowego Odruch
Czynność rdzenia kręgowego Odruch Bodziec za słaby nie wywołuje rozchodzącego się impulsu, ale tylko zmiany miejscowe bodziec podprogowy. Najsłabszy bodziec wywołujący już impuls bodziec progowy. Każdy
Bardziej szczegółowoCo to są wzorce rytmów?
Sieci neuropodobne XII, Centralne generatory wzorców 1 Co to są wzorce rytmów? Centralne generatory rytmów są układami neuronowymi powodujących cykliczną aktywację odpowiednich mięśni, mogą działać w pewnym
Bardziej szczegółowoMODELOWANIE RZECZYWISTOŚCI
MODELOWANIE RZECZYWISTOŚCI Daniel Wójcik Instytut Biologii Doświadczalnej PAN d.wojcik@nencki.gov.pl tel. 022 5892 424 http://www.neuroinf.pl/members/danek/swps/ Podręcznik Iwo Białynicki-Birula Iwona
Bardziej szczegółowow kontekście percepcji p zmysłów
Układ nerwowy człowieka w kontekście percepcji p zmysłów Układ nerwowy dzieli się ę na ośrodkowy i obwodowy. Do układu nerwowego ośrodkowego zalicza się mózgowie (mózg, móżdżek i pień mózgu) oraz rdzeń
Bardziej szczegółowoV REGULACJA NERWOWA I ZMYSŁY
V REGULACJA NERWOWA I ZMYSŁY Zadanie 1. Na rysunku przedstawiającym budowę neuronu zaznacz elementy wymienione poniżej, wpisując odpowiednie symbole literowe. Następnie wskaż za pomocą strzałek kierunek
Bardziej szczegółowoProf. dr hab. Nadzieja Drela Dr Magdalena Markowska ANATOMIA I MORFOLOGIA FUNKCJONALNA CZŁOWIEKA
Prof. dr hab. Nadzieja Drela Dr Magdalena Markowska ANATOMIA I MORFOLOGIA FUNKCJONALNA CZŁOWIEKA 1 Układ nerwowy i zmysły dr Magdalena Markowska Zakład Fizjologii Zwierząt Instytut Zoologii, Wydział Biologii,
Bardziej szczegółowoTemat: Budowa i działanie narządu wzroku.
Temat: Budowa i działanie narządu wzroku. Oko jest narządem wzroku. Umożliwia ono rozróżnianie barw i widzenie przedmiotów znajdujących się w różnych odległościach. Oko jest umiejscowione w kostnym oczodole.
Bardziej szczegółowoLeki przeciwbólowe (analgetica)
255 Rozdział 11 (analgetica) 11.1. Definicje bólu Ból to odczucie subiektywne, trudne do pełnego zdefiniowania. Powstaje na skutek uświadomienia (u człowieka) dotarcia do mózgu impulsów nerwowych, wywołanych
Bardziej szczegółowoPlastyczność mózgu a Kinezjologia Edukacyjna
Halina Nawrocka Plastyczność mózgu a Kinezjologia Edukacyjna Mielinizacja wyznacza kolejność rozwoju człowieka. Najpierw potrafimy wydawać dźwięki, a potem dopiero chodzić. Najpierw zaczynamy widzieć,
Bardziej szczegółowobiologiczne mechanizmy zachowania seminarium + laboratorium M.Eng. Michal Adam Michalowski
biologiczne mechanizmy zachowania seminarium + laboratorium M.Eng. Michal Adam Michalowski michal.michalowski@uwr.edu.pl michaladamichalowski@gmail.com michal.michalowski@uwr.edu.pl https://mmichalowskiuwr.wordpress.com/
Bardziej szczegółowoĆwiczenie XIII Autonomiczny układ nerwowy
Ćwiczenie XIII Autonomiczny układ nerwowy Organizacja układu autonomicznego Niezależny od naszej woli Sympatyczny i parasympatyczny - układ limbiczny - wyjście poprzez podwzgórze - komponenta w wyrażaniu
Bardziej szczegółowoHomeostaza. Regulacja hormonalna i nerwowa środowiska wewnętrznego. Rozwój odporności organizmu
Homeostaza. Regulacja hormonalna i nerwowa środowiska wewnętrznego. Rozwój odporności organizmu HOMEOSTAZA zdolność do utrzymywania stałości środowiska wewnętrznego ustroju, mimo zmian zachodzących w środowisku
Bardziej szczegółowoBól z tkanki nerwowej a ból odbierany przez tkankę nerwową - dwa sposoby terapeutyczne
Ból z tkanki nerwowej a ból odbierany przez tkankę nerwową - dwa sposoby terapeutyczne Dr n. med. Michał Dwornik Ból z tkanki nerwowej Rdzeń kręgowy Zwoje współczulne Korzenie rdzeniowe Nerwy rdzeniowe
Bardziej szczegółowoSTRUKTURA CENTRALNEGO UKŁADU NERWOWEGO (OUN)
Romuald Bohatyrewicz STRUKTURA CENTRALNEGO UKŁADU NERWOWEGO (OUN) OUN zawiera ok. 10 11 100 miliardów neuronów i 10-50 razy więcej komórek glejowych. 1. Neurony czynnościowo sklasyfikowano jako czuciowe,
Bardziej szczegółowoUKŁAD MIĘŚNIOWY. Slajd 1. Slajd 2. Slajd 3 MIOLOGIA OGÓLNA BUDOWA MIĘŚNIA
Slajd 1 Slajd 2 Slajd 3 MIOLOGIA OGÓLNA UKŁAD MIĘŚNIOWY Mięśnie tworzą czynny narząd ruchu. Zbudowane są z tkanki mięśniowej poprzecznie prążkowanej sterowanej przez ośrodkowy układ nerwowy. Ze względu
Bardziej szczegółowoTransport przez błony
Transport przez błony Transport bierny Nie wymaga nakładu energii Transport aktywny Wymaga nakładu energii Dyfuzja prosta Dyfuzja ułatwiona Przenośniki Kanały jonowe Transport przez pory w błonie jądrowej
Bardziej szczegółowoZAKRES WIEDZY WYMAGANEJ PRZED PRZYSTĄPIENIEM DO ZAJĘĆ:
UKŁAD NERWOWY Budowa komórki nerwowej. Pojęcia: pobudliwość, potencjał spoczynkowy, czynnościowy. Budowa synapsy. Rodzaje łuków odruchowych. 1. Pobudliwość pojęcie, komórki pobudliwe, zjawisko pobudliwości
Bardziej szczegółowoSkóra. - jest dużym i rozległym narządem, osiąga powierzchnię około 2 m 2. - u dorosłego człowieka waży 4-5 kg, co stanowi 6% masy ciała
Skóra - jest dużym i rozległym narządem, osiąga powierzchnię około 2 m 2 - u dorosłego człowieka waży 4-5 kg, co stanowi 6% masy ciała - grubość skóry jest zmienna i w zależności od okolicy ciała wynosi
Bardziej szczegółowoFizjologia CZŁOWIEKA W ZARYSIE PZWL. Wydawnictwo Lekarskie
W ł a d y s ł a w Z. T r a c z y k Fizjologia CZŁOWIEKA W ZARYSIE Wydawnictwo Lekarskie PZWL prof. dr hab. med. WŁADYSŁAW Z. TRACZYK Fizjologia CZŁOWIEKA W ZARYSIE W ydanie VIII - uaktualnione M Wydawnictwo
Bardziej szczegółowoTkanka łączna. komórki bogata macierz
Tkanka łączna komórki bogata macierz (przenosi siły mechaniczne) Funkcje spaja róŝne typy innych tkanek zapewnia podporę narządom, ochrania wraŝliwe części organizmu transport substancji odŝywczych i produktów
Bardziej szczegółowoBudowa i rodzaje tkanek zwierzęcych
Budowa i rodzaje tkanek zwierzęcych 1.WskaŜ prawidłową kolejność ukazującą stopniowe komplikowanie się budowy organizmów. A. komórka tkanka organizm narząd B. organizm narząd komórka tkanka C. komórka
Bardziej szczegółowoWprowadzenie do neurofizjologii
Wprowadzenie do neurofizjologii MATERIAŁY: D. Lewandowska, J. Orzeł-Gryglewska (red.), Fizjologia zwierząt i człowieka, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk, 2009. 1. Ryciny z Atlasu neuroanatomii
Bardziej szczegółowoUkład wewnątrzwydzielniczy
Układ wewnątrzwydzielniczy 1. Gruczoły dokrewne właściwe: przysadka mózgowa, szyszynka, gruczoł tarczowy, gruczoły przytarczyczne, nadnercza 2. Gruczoły dokrewne mieszane: trzustka, jajniki, jądra 3. Inne
Bardziej szczegółowoZAJĘCIA 1. uczenie się i pamięć mechanizmy komórkowe. dr Marek Binder Zakład Psychofizjologii
ZAJĘCIA 1 uczenie się i pamięć mechanizmy komórkowe dr Marek Binder Zakład Psychofizjologii problem engramu dwa aspekty poziom systemowy które części mózgu odpowiadają za pamięć gdzie tworzy się engram?
Bardziej szczegółowoKrwiobieg duży. Krwiobieg mały
Mięsień sercowy Budowa serca Krązenie krwi Krwiobieg duży Krew (bogata w tlen) wypływa z lewej komory serca przez zastawkę aortalną do głównej tętnicy ciała, aorty, rozgałęzia się na mniejsze tętnice,
Bardziej szczegółowoFizjologia człowieka
Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu w Gdańsku Katedra: Promocji Zdrowia Zakład: Biomedycznych Podstaw Zdrowia Fizjologia człowieka Osoby prowadzące przedmiot: Prof. nadzw. dr hab. Zbigniew Jastrzębski
Bardziej szczegółowoMechanoreceptory (dotyk, słuch) termoreceptory i nocyceptory
Mechanoreceptory (dotyk, słuch) termoreceptory i nocyceptory Iinformacja o intensywności bodźca: 1. Kodowanie intensywności bodźca (we włóknie nerwowym czuciowym) odbywa się za pomocą zmian częstotliwość
Bardziej szczegółowoBiologiczne mechanizmy zachowania - fizjologia. zajecia 2 :
Biologiczne mechanizmy zachowania - fizjologia zajecia 2 : 15.10.15 Kontakt: michaladammichalowski@gmail.com https://mmichalowskiuwr.wordpress.com/ I gr 08:30 10:00 II gr 10:15 11:45 III gr 12:00 13:30
Bardziej szczegółowo