PROJEKT BUDOWLANY. OBIEKT : Toruń, Zamek Krzyżacki mur Zwingeru od śluzy do Gdaniska (XVII w.): prace konserwatorsko remontowe

Transkrypt

1 PROJEKT BUDOWLANY BRANŻA : Budowlana OBIEKT : Toruń, Zamek Krzyżacki mur Zwingeru od śluzy do Gdaniska (XVII w.): prace konserwatorsko remontowe ADRES : Toruń ul. Przedzamcze 1 dz. nr 137, 139, 147, 148, 149, 163, obręb 16 INWESTOR : Gmina Miasta Toruń OPRACOWAŁ : Projekt Inwestor Branża Projektant Nr uprawnień Budowlana mgr inż. Piotr Bielecki 9/TO/ Toruń, ulica Dekerta 22, bwn@pro.onet.pl tel. (56) , fax (56) , kom Toruń, Zamek Krzyżacki mur Zwingeru od śluzy do Gdaniska (XVII w.): prace konserwatorsko remontowe Gmina Miasta Toruń Podpis Data 18 luty

2 Zawartość opracowania 1. Opis techniczny do projektu zagospodarowania 2. Opis techniczny do projektu budowlanego 3. Wytyczne do planu bioz 4. Mapa sytuacyjno-wysokościowa 1 : Szczegół 1 6. Szczegół 2 7. Szczegół 3 2

3 ROZDZIAŁ I OPIS TECHNICZNY DO PROJEKTU ZAGOSPODAROWANIA 1. Nazwa : Toruń, Zamek Krzyżacki mur Zwingeru od śluzy do Gdaniska (XVII w.): prace konserwatorsko remontowe 2. Adres : Toruń ul. Przedzamcze 1 dz. nr 137, 139, 147, 148, 149, 163, obręb Inwestor : Gmina Miasta Toruń 1. Podstawa opracowania - mapa sytuacyjno-wysokościowa w skali 1: 500, - program prac konserwatorskich opracowany przez Prof. dr hab. Jadwigę Łukaszewicz - zlecenie inwestora, - wizja lokalna. 2. Stan istniejący Działki stanowiące nieruchomość zamku krzyżackiego są położone w zespole staromiejskim miasta Toruniu u zbiegu ulic Przedzamcze i Bulwar Filadelfijski i są na nich obiekty i ruiny zamku krzyżackiego. Działka jest nie ogrodzona. Działka jest zadrzewiona. Teren jest pofałdowany warstwica 40,00 49,00 m npm. Do działek prowadzą ulice Przedzamcze i Bulwar Filadelfijski 3. Zagospodarowanie działek Zakres projektowanych prac konserwatorsko - remontowych nie wpłynie na zmiany w zagospodarowaniu obszaru ruin zamku krzyżackiego i jest zgodny z programem konserwatorskim zatwierdzonym przez Miejskiego Konserwatora Zabytków. Opracował : mgr inż. Piotr Bielecki 3

4 ROZDZIAŁ II OPIS TECHNICZNY DO PROJEKTU BUDOWLANEGO Nazwa : Toruń, Zamek Krzyżacki mur Zwingeru od śluzy do Gdaniska (XVII w.): prace konserwatorsko remontowe Adres : Toruń ul. Przedzamcze 1 dz. nr 137, 139, 147, 148, 149, 163, obręb 16 Inwestor : Gmina Miasta Toruń 1. Przedmiot opracowania Przedmiotem opracowania są prace konserwatorsko - remontowe muru Zwingeru od śluzy do Gdaniska (XVII w.) na terenie zamku krzyżackiego w Toruniu. 2. Podstawa opracowania - program prac konserwatorskich opracowany przez Prof. dr hab. Jadwigę Łukaszewicz - zlecenie inwestora, - wizja lokalna. 3. Adres : Toruń ul. Przedzamcze 1 dz. nr 137, 139, 147, 148, 149, 163, obręb Właściciel : Gmina Miasta Toruń 5. Opis obiektu Zamek krzyżacki w Toruniu jest wpisany do rejestru zabytków i podlega ochronie konserwatorskiej. Gotyckie mury podlegają ciągłym niekorzystnym oddziaływaniom atmosferycznym. Zarządca zamku utrzymuje wartość historyczną przez prowadzenie systematycznie prac konserwatorskich. Ciągłym problemem, którym boryka się zarządca zamku jest dzika roślinność. Samosiejki drzew i krzewów swoją bryłą korzeniową wrastają w mury powodując wzrost wilgotności pod fundamentami oraz niekontrolowany napór na płaszczyznę murów. Woda z terenu dziedzińca jest odprowadzana w sposób częściowo niekontrolowany powodując liczne zacieki i zawilgocenia muru co w połączeniu z mrozem przyczynia się do jego rozsadzania lica murów. Liczne mchy i rośliny obrastają lico murów, w szczególności w miejscach zawilgoconych. Na styku z gruntem mury są szczególnie zawilgocone, gdyż otaczający grunt zbyt wysoko obsypuje mur z cegły, a nie część kamienną. W pobliżu zamku przepływa struga oraz występują niekontrolowane cieki wodne. 4

5 6. Opis funkcjonalny Zamek krzyżacki jest wykorzystywany jako obiekt muzealny, organizacyjnie podporządkowany Urzędowi Miasta Torunia i Centrum Kultury Zamek Krzyżacki. Obiekt muzealny jest zwiedzany przez liczne wycieczki szkolne i przez turystów indywidualnych. Otoczenie zamku jest otwarte dla zwiedzających i mieszkańców. W przestrzeni między murami odbywa się wiele imprez masowych i pokazów organizowanych przez zarządcę Zamku. 7. Opis zamierzenia konserwatorsko-remontowego Zamierzenie konserwatorsko-remontowe obejmuje swym zakresem konserwację murów zwieńczenia zamku krzyżackiego od strony wschodniej i południowej od śluzy do Gdaniska. 8. Opis elementów budowlanych Stan zachowania wszystkich elementów murów jest dostateczny. Występujące pęknięcia muru pochodzą sprzed kilkudziesięciu lat, o czym świadczą założone plomby murarskie z 1965 roku. Obiekt jest stabilny i gwarantuje dalsze bezpieczne użytkowanie. Mury zamku były konserwowane w latach pięćdziesiątych i sześćdziesiątych dwudziestego wieku. Po tym czasie wykonywano jedynie doraźne naprawy murów metodami rzemieślniczymi z użyciem przypadkowych materiałów budowlanych cegieł i zapraw. Zastosowanie przypadkowych materiałów budowlanych nie przyczyniło się do poprawy stanu zachowania zabytkowych murów. Lico muru ma oznaki licznych skupisk destrukcji (ubytki lica muru) oraz pionowe pęknięcia o długości w sumie kilkudziesięciu metrów. Obecny stan techniczny murów nie zagraża bezpieczeństwu użytkowania. Obecny stan zachowania murów, z uwagi na szybko postępująca destrukcję wymusza podjęcie jak najszybciej zdecydowanych decyzji o przystąpieniu do prac konserwatorsko-remontowych w celu zlikwidowania wszelkich elementów destrukcyjnego oddziaływania na mury. 9. Opis projektowanego rozwiązania 9.1. Zakres prowadzenia prac konserwatorsko-remontowych Program prac konserwatorsko-remontowych, obejmuje swym zasięgiem konserwację muru od strony wschodniej i południowej na odcinku od śluzy do Gdaniska: 1) wykonanie wycinki drzewa z gatunku klon zwyczajny, o obwodzie pnia na wysokości 1,3 m wynoszącym 185 cm.; 2) sprawdzenie skuteczności odprowadzenia wód z terenu zamku oraz rozważenie możliwości wykonania drenażu w szczególności na odcinku północnym, gdzie woda przecieka przez mur; 3) wykonanie wykopu do poziomu fundamentów w wybranym miejscu pod nadzorem konserwatorskim oraz archeologicznym; 4) wykonanie odwiertu na dolnym poziomie gruntu od strony południowej przez całą grubość muru, celem ustalenia stratygrafii muru oraz zawilgocenia gruntu wypełniającego międzymurze; 5) przeprowadzenie podstawowych badań fizycznych materiałów budowlanych oraz ich budowy celem doprecyzowania (uszczegółowienia) właściwości materiałów używanych do prac konserwatorsko-remontowych. 5

6 6) dezynfekcja powierzchni muru; 7) wstępne wzmocnienie silnie zdezintegrowanych cegieł i zapraw; 8) mechaniczne usunięcie wszystkich zapraw cementowych w obrębie muru ceglanego i kamiennego; 9) mechaniczne usunięcie współczesnych cegieł z przemurowań w górnej warstwie muru; 10) oczyszczenie powierzchni muru ceglanego i kamiennego z powierzchniowych zabrudzeń (w tym graffiti i żywotności mchy, porosty, chwasty) oraz nawarstwień korozyjnych; 11) odsolenie silnie zasolonych fragmentów murów; 12) wzmocnienie strukturalne i powierzchniowe cegieł; 13) uzupełnienie ubytków w cegłach. 14) uzupełnienie ubytków w murze poprzez wstawienie nowych cegieł; 15) naprawy konstrukcyjne spękań murów i wzmocnienie konstrukcyjne narożnika muru pn.-wsch.; 16) uzupełnienie ubytków w zaprawach murarskich; 17) założenie warstwy izolacyjnej na koronie murów; 18) przemurowanie korony murów: - odbudowa zwieńczenia muru o grubości 43 do 46 cm o grubości średnio 3 warstw cegieł z wyprofilowaniem spadków; 19) wymurowania w obrębie szkarp; 20) scalenie kolorystyczne zapraw; 21) wykonanie prac konserwatorsko-remontowych w obrębie muru kamiennego: - odkopanie muru od strony wewnętrznej i zewnętrznej zamku na głębokość około 1m, - naprawa lub wymiana elementów kamiennych żygaczy; 22) wykonanie prac konserwatorsko-remontowych muru do 1m poniżej poziomu gruntu; 23) uporządkowanie terenu, uzupełnienie gleby i przywrócenie trawy; 24) wykonanie dokumentacji powykonawczej (konserwatorskiej) zrealizowanych prac Niniejszy projekt nie obejmuje prac pomocniczych niezbędnych dla wykonania prac konserwatorsko-remontowych. Wykonawca prac składając ofertę na wykonanie prac konserwatorsko-remontowych winien uwzględnić : a) specyfikę prowadzenia prac przy obiekcie wpisanym do rejestru zabytków i objętych ochroną konserwatorską; b) konieczność opracowania projektu organizacji prac konserwatorsko-remontowych zaplecza budowy, placów składowych, organizację imprez masowych, zminimalizowania dostępu do zamku przez turystów, uzyskania odpowiednich zezwoleń na prowadzenie prac; c) konieczność opracowania projektu technologii prowadzenia prac; d) konieczność zapewnienia skutecznej ochrony terenu prowadzenia prac; e) konieczność opracowania konserwatorskiej dokumentacji powykonawczej; f) przedmiar prac konserwatorsko-remontowych ma charakter orientacyjny i winien być zweryfikowany przez osobę dysponującą odpowiednią wiedzą i doświadczeniem; g) w trosce o zapewnienie odpowiedniej jakości prac oraz z uwagi na dużą ilość producentów, przed rozpoczęciem prac wykonawca jest zobowiązany przedłożyć do zatwierdzenia przez inspektora nadzoru karty materiałowe i technologiczne wybranych producentów do wbudowania; 6

7 h) rozpoczęcie prac i stosowanie konkretnych materiałów może nastąpić po zatwierdzeniu przez inspektora nadzoru wpisem do dziennika budowy; i) materiały do prac konserwatorsko-remontowych zakrytych partii murów o stopniu dezintegracji niemożliwym do określenia podczas oględzin Prace konserwatorsko-remontowe lica muru winny być przeprowadzone, zgodnie z projektem budowlanym i programem konserwatorskim. Prace ziemne do poziomu fundamentów w wybranym miejscu należy realizować pod nadzorem konserwatorskim oraz archeologicznym. W trakcie prac konieczne jest przeprowadzenie podstawowych badań fizycznych materiałów budowlanych oraz ich budowy celem doprecyzowania (uszczegółowienia) właściwości materiałów używanych do prac konserwatorsko-remontowych. Program prac konserwatorskich: 1. Dezynfekcja powierzchni muru Zabieg niszczenia drobnoustrojów (szczególnie glonów i porostów) należy wykonać w miejscach ich wzrostu przesycając starannie warstwy powierzchniowe muru na głębokość kilku centymetrów preparatem biobójczym produktem fabrycznym o gwarantowanej skuteczności. Po dwóch tygodniach stwierdzić skuteczność przeprowadzonych zabiegów i w przypadku dalszego ich wzrostu powtórzyć zabieg stosując preparat w formie 1% w etanolu. Po całkowitym obumarciu drobnoustrojów można przystąpić do ich usuwania oraz dalszych prac konserwatorsko-remontowych. 2. Wstępne wzmocnienie silnie zdezintegrowanych cegieł i zapraw Zachowane gotyckie fragmenty murów, w tym pojedyncze cegły oraz częściowo zaprawy, ze względu na wysoki stopień dezintegracji, wymagają wstępnego wzmocnienia. Zabieg ten jest niezbędny ze względu na możliwość uszkodzenia wspomnianych powyżej materiałów w trakcie prac polegających na usuwaniu powierzchniowych nawarstwień oraz odsalaniu. Wstępne wzmocnienie należy przeprowadzić poprzez nasycenie elementów ceramicznych preparatami zawierającymi częściowo skondensowany tetraetoksysilan. 3. Mechaniczne usunięcie wszystkich zapraw cementowych w obrębie muru ceglanego i kamiennego Korona muru została przemurowana w latach 60. XX w. i później współczesną cegłą na zaprawę cementową i przykryta została szlichtą betonową. Podobnie postąpiono z oblicowaniem muru od strony wewnętrznej. Koronę muru odizolowano na poziomie trzech warstw cegieł od góry: papą i izolacja bitumiczną. Nie zabezpieczyło to muru przed zniszczeniem ani poniżej izolacji ani powyżej. Wstawek cementowych jest znacznie więcej. Szczególnie mur południowy (ceglany i kamienny) został naprawiany (spoinowany i wypełniono ubytki) zaprawami cementowymi, które należy usunąć. Zabieg ten jest konieczny, ze względu na niszczący wpływ tego typu zapraw na materiały oryginalne, szczególnie ze względu na uszczelniający charakter tego typu powłok. Prace należy wykonać bardzo starannie, aby nie uszkodzić materiałów oryginalnych. 7

8 4. Mechaniczne usunięcie współczesnych cegieł z przemurowań w górnej warstwie muru Usunąć należy cegły popękane i te, których właściwości odbiegają od właściwości materiałów oryginalnych, szczególnie w górnej części muru, gdyż się odspajają i ułożone są na nieodpowiedniej (nieskutecznej) warstwie izolacyjnej. Cegłę rozbiórkową zachować do przemurowań. 5. Oczyszczenie powierzchni muru ceglanego i kamiennego z powierzchniowych zabrudzeń (w tym graffiti i żywotności mchy, porosty, chwasty) oraz nawarstwień korozyjnych Powierzchnię muru pokrywają szkodliwe, czarne, korozyjne nawarstwienia, tak więc zabieg oczyszczania należy wykonać bardzo delikatnie używając jak najmniej wody oraz najlepiej parę wodną. Do usunięcia z powierzchni czarnych nawarstwień oraz częściowo obumarłych drobnoustrojów proponuje się zastosowanie metody mechanicznej z użyciem miękkiego ścierniwa podawanego pod niskim ciśnieniem (np. metoda le gommage ). Dopuszcza się podobne metody spełniające postawione powyżej warunki. Nie dopuszcza się użycia metod chemicznych np. z zastosowaniem kwasu fluorowodorowego czy kwaśnego fluorku amonu. 6. Odsolenie silnie zasolonych fragmentów murów Na powierzchni murów, szczególnie w jego najniższych partiach widoczna jest silniejsza dezintegracja cegieł a szczególnie zapraw. Rozpuszczalne w wodzie sole są jednym z najgroźniejszych czynników niszczących mury ceglane. Analiza stopnia zasolenia pozwoli stwierdzić, jaki jest rozkład soli rozpuszczalnych w murze. Widoczne efekty w warstwach powierzchniowych muru dowodzą konieczności przeprowadzenia zabiegu odsalania na wybranych fragmentach muru. 7. Wzmocnienie strukturalne i powierzchniowe cegieł Stan zachowania cegieł jest dobry, tylko pojedyncze wymagają wzmocnienia i często tylko w warstwie sięgającej kilku milimetrów. Wzmocnienie należy wykonać stosując preparat o właściwościach hydrofilnych zawierający częściowo skondensowane estry kwasu krzemowego. 8. Uzupełnienie ubytków w cegłach Pojedyncze cegły uległy daleko posuniętej destrukcji i utworzyły się rozległe ubytki. Po wzmocnieniu zdezintegrowanych pozostałości należy uzupełnić ubytek pigmentowaną zaprawą o spoiwie wapiennym z przymieszką hydrauliczną np. z trasem. Zaprawa ta musi posiadać właściwości zbliżone do właściwości cegieł oryginalnych (w ramach wstępnych badań należy określić nasiąkliwość oraz czas kapilarnego przemieszczania się wody w oryginalnych cegłach oraz proponowanych zaprawach). 9. Uzupełnienie ubytków w murze poprzez wstawienie nowych cegieł W miejscach gdzie całe cegły uległy zniszczeniu lub wypadły oraz tam gdzie usunięto przemurowania należy zastosować współczesne cegły o wymiarach i właściwościach cegieł gotyckich. We współczesnych oblicowaniach dobrać cegły o współczesnych wymiarach. 10. Naprawy konstrukcyjne spękań murów i wzmocnienie konstrukcyjne narożnika muru pn.-wsch. Na podstawie załączonego budowlanego projektu, należy wykonać zszycie wszystkich spękań metodami najmniej inwazyjnymi, np. poprzez zszycie kotwami spiralnymi ze stali nierdzewnej w zaprawie iniekcyjnej z dostępnymi kartami techno licznymi producentów. 8

9 11. Uzupełnienie ubytków w zaprawach murarskich W zaprawie wapiennej spoinującej mur ceglany powstały liczne ubytki. Do uzupełnienie tych ubytków należy zastosować materiał o składzie i właściwościach analogicznych do oryginału. Proponowane są alternatywnie dwie zaprawy o spoiwie wapiennym, zaprawa wapienna z trasem. W analogicznej zaprawie należy wykonać uzupełnienia ubytków powstałych po usunięciu wtórnych zapraw i przemurowań. 12. Założenie warstwy izolacyjnej na koronie murów Ze względu na dużą szerokość i możliwość zalegania wód opadowych, śniegu lodu na górnej powierzchni muru, zaleca się założenie izolacji pod ostatnią warstwa cegieł z płynnej mineralnej papy ze szczególnym zwróceniem uwagi na styk obu części muru. 13. Przemurowanie korony murów Wykonanie w latach 60. XX w. przykrycie korony murów należy zrekonstruować (z zachowaniem obecnej formy), gdyż w wielu miejscach się nie zachowała. Stwierdzono liczne ubytki. Do przemurowań zastosować cegły współczesne o właściwościach zbliżonych do oryginalnych oraz zaprawy wapienne z niewielką ilością przymieszki hydraulicznej. Ostatnie dwie warstwy rozebrać, usunąć izolację z papy, gdyż nie spełniła swej roli, mur na tym poziomie się rozwarstwia. Pod ostatnią warstwę cegieł korony murów założyć izolację polimerowo-mineralną. Mur powyżej izolacji zhydrofobizować strukturalnie. 14. Wymurowania w obrębie szkarp Szkarpy jako miejsca wyjątkowo narażone na działanie czynników atmosferycznych szczególnie wód opadowych, należy uzupełnić cegłami o kompatybilnych właściwościach oraz zabezpieczyć przed czynnikami niszczącymi poprzez hydrofbizację. 15. Scalenie kolorystyczne zapraw W tym celu należy użyć farby wapienne na bazie wapna dyspergowanego. 16. Wykonanie prac konserwatorsko-remontowych w obrębie muru kamiennego Fragmenty zachowanego muru kamiennego zachowały się w złym stanie, szczególnie ze względu na prace naprawcze i stabilizujące z zastosowaniem szczelnych, o dużej wytrzymałości zapraw cementowych. Należy je całkowicie usunąć, wzmocnić zaprawy oryginalne, oczyścić bloki granitowe, podkleić łuski, wypełnić szczeliny w blokach granitowych ubytki zaprawy murarskie uzupełnić zaprawą wapienną z przymieszką hydrauliczną. 17. Wykonanie prac konserwatorsko-remontowych muru do 1m poniżej poziomu gruntu. Przeprowadzić analogiczne prace jak w przypadku odsłoniętego muru. 18. Wykonanie dokumentacji powykonawczej (konserwatorskiej) zrealizowanych prac. Dokumentację powykonawczą, należy wykonać w dwóch egz., oprawić w sztywną oprawę introligatorską oraz dwie kopie na nośniku elektronicznym CD/DVD, obejmującą: a) określenie zabytku; b) miejsce jego położenia; c) wskazanie właściciela zabytku; 9

10 d) część opisową, zawierającą informacje o dotychczas przeprowadzonych pracach oraz z przebiegu prac będących przedmiotem niniejszej umowy (zastosowanej technologii, materiałów, itp.); e) zalecenia dla użytkownika; f) część fotograficzną z realizacji zadania: przed, w trakcie i po pracach. W podpisie pod zdjęciami, należy zaznaczyć miejsce wykonania zdjęcia. Zdjęcia należy wykonać barwne na papierze fotograficznym - format min. 10 x 15 cm Opis techniczny zabezpieczenia rys Rysy powstały wskutek : - osiadania fundamentów spowodowane rozmyciem gruntu pod ławą - parcia poziomego naziomu jednostronnego - destrukcyjnego parcia korzeni drzew sąsiadujących z murem - zmian temperaturowych po dostaniu się wody do mikropęknięć Szerokość rys jest efektem czasu destrukcyjnego oddziaływania obciążeń zewnętrznych pionowych i poziomych. Zabezpieczenie rys należy wykonywać po wykonaniu następujących czynności : - dezynfekcji powierzchni - wstępnym wzmocnieniu cegieł i zapraw - usunięciu zapraw cementowych - usunięciu współczesnych cegieł - oczyszczeniu powierzchni z zabrudzeń - odsoleniu fragmentów zasolonych - wzmocnieniu słabych cegieł - uzupełnieniu ubytków cegieł i kamieni Ważnym elementem wykonania prac konserwatorskich jest wykonanie zabezpieczeń konstrukcyjnych przez ustabilizowanie murów jedną z trzech technik : Zabezpieczenie rys przez wykucie z muru uzupełnienie pękniętych cegieł nowymi wmurowanymi na zaprawę wapienną z dodatkiem cementu trasowego Zabezpieczenie rys o rozwartości do 2 mm polegające na wprowadzeniu do pustych fug poziomych na głębokość 3 cm poziomych prętów zbrojeniowych z blachy nierdzewnej o grubości 2 mm zwijanych spiralnie i osłoniętych od strony lica mury zaprawą do fugowania. Rysy pionowe należy wypełnić żywicą iniekcyjną najlepiej o parametrach utrzymywania elastyczności w ciągu eksploatacji. O sposobie iniekcji decyzję podejmie inspektor nadzoru na podstawie oceny fragmentów i szerokości rozwarcia na wniosek wykonawcy. Dopuszcza się iniekcję bezciśnieniową lub niskociśnieniową Zabezpieczenie rys o rozwartości 2 15 mm polegające na zszyciu muru o grubości 45 cm za pomocą prętów okrągłych gwintowanych o średnicy M 6 mm ze stali nierdzewnej wkładanych do wywierconych otworów o średnicy 14 mm i głębokości ca 50 cm. Przed włożeniem prętów, otwór należy wypełnić żywicą dwuskładnikową. Długość pręta winna być krótsza od głębokości otworu o 45 cm. Otwory należy wiercić pod kątem stopni do płaszczyzny lica muru oraz pod kątem

11 stopni w dół od płaszczyzny poziomej. W tym przypadku rysy pionowe należy wypełnić zaprawą iniekcyjna mineralną elastyczną. Dopuszcza się iniekcję bezciśnieniową lub niskociśnieniową. Po wykonaniu wzmocnień rys należy wykonać kolejne czynności wynikające z programu prac konserwatorskich : - uzupełnienie fug - wykonania izolacji poziomych korony murów - przemurowanie korony murów - scalenie kolorystyczne Opracowali : mgr inż. Piotr Bielecki dr hab. Jadwiga W. Łukaszewicz 11

12 ROZDZIAŁ III INFORMACJA DOTYCZĄCA BEZPIECZEŃSTWA I OCHRONY ZDROWIA NA BUDOWIE Nazwa : Toruń, Zamek Krzyżacki mur Zwingeru od śluzy do Gdaniska (XVII w.): prace konserwatorsko remontowe. Adres : Toruń ul. Przedzamcze 1 dz. nr 137, 139, 147, 148, 149, 163, obręb 16 Inwestor : Gmina Miasta Torunia 1. ZAKRES ROBÓT Zakres robót - przeprowadzenie prac konserwatorsko-remontowych Zamku Krzyżackiego w Toruniu przy ul. Przedzamcze mur Zwingeru od strony południowo-wschodniej na odcinku od śluzy do Gdaniska. 2. ISTNIEJĄCE OBIEKTY BUDOWLANE Nie występują. 3. KOLEJNOŚĆ WYKONYWANYCH ROBÓT 3.1. zagospodarowanie placu budowy 3.2. prace konserwatorsko-remontowe murów o wysokości do 7,0 m ponad poziom terenu 3.3. likwidacja zagospodarowania placu budowy i uporządkowanie terenu. 4. INSTRUKTAŻ PRACOWNIKÓW PRZED PRZYSTĄPIENIEM DO REALIZACJI ROBÓT SZCZEGÓLNIE NIEBEZPIECZNYCH - szkolenie pracowników w zakresie bhp; - zasady postępowania w przypadku wystąpienia zagrożenia; - zasady bezpośredniego nadzoru nad pracami szczególnie niebezpiecznymi przez wyznaczone w tym celu osoby; - zasady stosowania przez pracowników środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego. 5. ŚRODKI TECHNICZNE I ORGANIZACYJNE ZAPOBIEGAJĄCE NIEBEZPIECZEŃSTWOM WYNIKAJĄCYM Z WYKONYWANIA ROBÓT BUDOWLANYCH. Zagospodarowanie placu budowy Zagospodarowanie terenu budowy wykonuje się przed rozpoczęciem robót budowlanych, co najmniej w zakresie: a) wyznaczenia stref niebezpiecznych, b) wykonania wyjść i przejść dla pieszych, c) doprowadzenia energii elektrycznej oraz wody d) urządzenia pomieszczeń higieniczno-sanitarnych i socjalnych, e) zapewnienia łączności telefonicznej, f) urządzenia składowisk materiałów i wyrobów 12

13 6. INSTRUKTAŻ PRACOWNIKÓW PRZED PRZYSTĄPIENIEM DO REALIZACJI ROBÓT SZCZEGÓLNIE NIEBEZPIECZNYCH Szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy dla pracowników zatrudnionych na stanowiskach robotniczych, przeprowadza się jako: - szkolenie wstępne, - szkolenie na stanowisku pracy. 7. ŚRODKI TECHNICZNE I ORGANIZACYJNE ZAPOBIEGAJĄCE NIEBEZPIECZEŃSTWOM WYNIKAJĄCYM Z WYKONYWANIA ROBÓT BUDOWLANYCH WINIEN BYĆ ZAWARTY W PROJEKCIE ORGANIZACJI BUDOWY. 8. PODSTAWA PRAWNA OPRACOWANIA - ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t. jedn. Dz.U. z 1998 r. Nr 21 poz.94 z późń zmianami) - art.21 a ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz.U. z 2000 r. Nr 106 poz.1126 z późn. zm.) - ustawa z dnia 21 grudnia 2000 r. o dozorze technicznym (Dz.U.Nr 122 poz.1321 z póź. Zm.) - rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 23 czerwca 2003 r. w sprawie informacji dotyczącej bezpieczeństwa i ochrony zdrowia oraz planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia (Dz.U. Nr 120 poz.1126) - rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie szczególnych zasad szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U.Nr62 poz. 285) - rozporzą4zenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie rodzajów prac, które powinny być wykonywane przez co najmniej dwie osoby (Dz.U.Nr 62 poz. 288) - rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U.Nr 129 poz. 844 z póź.zm.) - rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 16 lipca 2002 r. w sprawie rodzajów urządzeń technicznych podlegających dozorowi technicznemu (Dz.U.Nr 120 poz. 1021) - rozporzą1zenie Ministra Infrastruktury z dnia 6 lutego 2003 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych (Dz.U.Nr 47 poz. 40 Opracował : mgr inż. Piotr Bielecki 13