DZIADY cz. III ADAMA MICKIEWICZA JAKO DRAMAT ROMANTYCZNY

Transkrypt

1 DZIADY cz. III ADAMA MICKIEWICZA JAKO DRAMAT ROMANTYCZNY

2 ROMANTYCZNA KONCEPCJA JEDNOSTKI Poeci romantyczni szczególnym kultem otaczali jednostkę. Oczywiście jednostka ta musiała być kimś nieprzeciętnym, wybitnym. Zatem niejako naturalnie popadała w konflikt z otoczeniem. Stąd jej osamotnienie i poczucie niezrozumienia przez ogół. Polscy romantycy kreowali swego bohatera na buntownika i patriotę, który samotnie walczył o wolność ojczyzny.jego poświęcenie dla sprawy najczęściej okupione było rezygnacją z osobistego szczęścia i miłości. Przy czym należy pamiętać, że zawsze był to wybór dramatyczny.

3 Miłość dla romantyków to siła, która miała olbrzymi wpływ na losy bohatera, często niszczyła w nim chęć życia, doprowadzała do samobójstwa (np.gustaw z IV cz. Dziadów ). Równocześnie bohaterowie romantyczni uwikłani byli w inne niż miłosne tarapaty i sprzeczności. Postaci literatury romantycznej często podkreślały własną odrębność, przyjmowały na siebie ważne zadania rewolucyjne.stąd sprzeczność między wielkimi ideałami i podporządkowaniem im wszystkiego, a wolnością i niezależnością. Na tym polega tragizm jednostki, która nie może zrealizować swych marzeń. Czuje się więc wewnętrznie rozdarta, przegrana i nieszczęśliwa. Romantyzm jest więc epoką, która ukazuje człowieka w całej jego złożoności świadczącej o nieprzeciętnym wnętrzu.

4 WAŻNE POJĘCIA MESJANIZM Pogląd rozpowszechniony przez romantyków, głoszący, że naród polski ma specjalną misję do spełnienia. Podobnie jak Mesjasz, Polska poprzez swoje cierpienia, ma doprowadzić do wyzwolenia wszystkich uciemiężonych narodów Europy. Polacy, według tego poglądu, mieli więc być narodem wybranym. Mesjanizm wyrósł po upadku powstania listopadowego, jako doktryna mająca wytłumaczyć sens walki, cierpienia i ofiar, jakie ponosili Polacy.

5 PROMETEIZM Postawa bohatera III części Dziadów, przypominająca mitycznego Prometeusza, dobroczyńcy ludzkości. Podobieństwo Konrada i Prometeusza widać na czterech płaszczyznach: buntownicza postawa, sprzeciw wobec Boga (bogów); cierpienie dla dobra ludzkości; poczucie własnej wyższości; dar poetycki

6 PROBLEMATYKA III cz. DZIADÓW A. MICKIEWICZA 1.Wprowadzenie do utworu a) Geneza dramatu b) Przedmowa c) Prolog d) Sceny realistyczne i fantastyczne (fantastyczno - wizyjne) w utworze

7 2. Martyrologia młodzieży w III cz. Dziadów a) Wierne przedstawienie wydarzeń wileńskich z lat scena I b) Nastrój panujący wśród więźniów w klasztorze ojców bazylianów c) Postawa patriotyczna i moralna więźniów wileńskich d) Obrazy męczeństwa patriotycznej młodzieży polskiej e) Postawa wroga podczas śledztwa

8 3. Wielka Improwizacja jako wyraz bólu patriotycznego poety a) Indywidualizm Konrada i jego osobiste wyznania b) Podjęcie walki Konrada z Bogiem c) Utożsamianie się Konrada z ojczyzną d) Bunt Konrada przeciwko Bogu i odwrócenie się od niego e) Klęska Konrada i jej sens ideowy

9 4. Charakterystyka społeczeństwa polskiego w III cz. Dziadów a) Obraz społeczeństwa warszawskiego - scena VII b) Ocena społeczeństwa przez Piotra Wysockiego c) Społeczeństwo wileńskie - scena VIII

10 5. Mesjanizm w III cz. Dziadów a) Widzenie księdza Piotra - scena V - trzy symboliczne obrazy w Widzeniu księdza Piotra b) Posłannictwo Polski jako narodu wybranego spośród wszystkich narodów c) Pozostałe sceny wizyjne w utworze

11 6. Dziady cz. III - Ustęp I Odbicie wspomnień Mickiewicza z podróży po Rosji II Obraz Rosji i despotyzmu carskiego oraz stosunek poety do cara i narodu rosyjskiego a) Droga do Rosji b) Przedmieścia stolicy c) Petersburg d) Pomnik Piotra Wielkiego e) Przegląd wojska f) Oleszkiewicz

12 7. Do przyjaciół Moskali - hołd Mickiewicza złożony pamięci dekabrystów; ból z powodu ich cierpień i śmierci oraz stwierdzenie, że sroższą od zesłania i katorgi niebios karą jest zaprzedanie się w służbę cara ( urzędem, orderem zhańbiony ) i współpraca z nim; - wyznanie poety o dramatycznej sytuacji osobistej ( jak wąż łudziłem despotę ); - żywienie uczuć przyjaźni i solidaryzowanie się z uciemiężonym narodem rosyjskim.

13 8. Dziady cz. III A. Mickiewicza jako dramat romantyczny a) Brak jedności czasu, miejsca i akcji b) Luźna kompozycja c) Występowanie samodzielnych epizodów luźno z akcją powiązanych d) Występowanie zbiorowości na scenie (kaplica cmentarna, scena więzienna) e) Łączenie świata realnego ze światem pozaziemskim f) Bohater romantyczny g) Połączenie rodzajów literackich (liryki, epiki, dramatu) h) Dominowanie pierwiastka lirycznego w utworze i) Łączenie elementów podniosłych ze scenami nasyconymi komizmem, satyrą, drwiną, groteską

14 j) Zmienność nastrojów w utworze (scena więzienna, widzenie Ewy, salon warszawski), stylu, języka k)elementy ludowości l) Czynniki spajające dramat w jedną całość: - tytuł utworu - główny bohater - główny problem (III cz.) - problem niepodległości Polski, cierpienia i walka narodu polskiego z caratem - rola obrzędu dziadów - wspólna idea nierozerwalnego związku, jaki istnieje między światem żywych a światem zmarłych

15 Dziękuję za uwagę Aniela Ignaszak