wzorcowych praktyk wychowawczych

Transkrypt

1 Bezpieczeństwo na drogach i pierwsza pomoc dla dzieci Wytyczne dotyczące wzorcowych praktyk wychowawczych Europejska kampania Czerwonego Krzyża w związku z bezpieczeństwem na drogach organizowana przez 26 europejskich stowarzyszeń krajowych Czerwonego Krzyża Wspomagana przez Komisję Europejską, Dyrekcję Generalną Energii i Transportu 1

2 Wytyczne dotyczące wzorcowych praktyk wychowawczych w związku z bezpieczeństwem na drogach i nauką udzielania pierwszej pomocy wydany przez: Czerwony Krzyż/Biuro UE Rue Belliard Bruksela - Belgia Tel: : infoboard@redcross-eu.net Website: Wydawca: Centrum referencyjne Czerwonego Krzyża ds. nauczania pierwszej pomocy Francuski Czerwony Krzyż Place Henry Dunant Paryż Website We współpracy z członkami zarządu kierującego europejską kampanią Czerwonego Krzyża w związku z bezpieczeństwem na drogach. Bruksela 2004 Redaktor naczelny: Luc Henskens Redakcja: Eric Bernes, Diane Issard, Ute Möhring Autorzy: Eric Bernes, Emilie Goller, Diane Issard, Ute Möhring, Angela Nesheva, Annamari Raikkola, Georgia von Schlieffen, Susanne Schunder, Marcel Stefanik, Matjaz Vrtovek. Produkcja: Niemiecki Czerwony Krzyż Carstennstrasse Berlin Website Układ: e-bildwerke, Illustracje: Reinhild Kassing, Tłumaczenie: allround GmbH von der Lühe Druk: eps GmbH Kassel 2

3 Treść Artykuł wstępny 5 Słowo wstępne Komisji Europejskiej 6 Słowo wstępne Toyota Motor Europe 7 Wprowadzenie 8 1. Co zrobić aby droga do szkoły stała się bezpieczniejsza 14 Działalność Opinie odnośnie niebezpiecznych miejsc w jednej dzielnicy Francja 15 Autobus do szkoły Anglia 16 Szkolny autobus jako mobilne narzędzie edukacyjne Niemcy 17 Wspólne korzystanie z samochodu Anglia 18 Środki pomocnicze Wyczucie na ulicy (Streetsense) Anglia Jak propagować prawidłowe zachowanie się w ruchu drogowym 20 Działalność Bezpieczeństwo dla dzieci jako pasażerów w samochodzie Niemcy 21 Świecenie w ciemności Finlandia 22 Sztuka teatralna My na drodze Francja 23 Kroki Anglia 24 Tydzień bezpieczeństwa na drogach Anglia 25 Lulli, niedźwiadek policyjny Islandia 26 Środki pomocnicze Przewodnik bezpieczeństwa na drogach Dania 27 Strona internetowa drugiej kampanii Czerwonego Krzyża w związku z bezpieczeństwem na drogach Europa 28 Książka dla dzieci o bezpieczeństwie na drogach Piotr i Anna w ruchu drogowym Estonia 29 Strona internetowa kampania Jeż Anglia 30 Piosenki dla dzieci o bezpieczentwie na drogach Anglia 31 Znaczki bezpieczeństwa Włochy 32 Young Health Care Officer Magazine Republika Czeska Jak można nauczyć dzieci bezpiecznej jazdy na rowerze 34 Działalność Dobrowolne zdobycie karty rowerowej Austria 35 Dziecinada Francja 36 Zostać królem/królową jazdy na rowerze Belgia 37 Dziecięca karta rowerowa Dania 38 Środki pomocnicze Bikewise Anglia 39 3

4 4. Jak dzieci mogłyby przyczynić się do bezpieczeństwa na drogach 40 Działalność Uczniowie jako straż drogowa Niemcy 41 Pierwszoklasiści uczą młodsze dzieci zasad bezpieczeństwa na drogach Francja 42 Konkurs nauki zachowania Rumunia 43 Dzieci uczą dzieci Lotwa 44 Videoclip na temat bezpieczeństwa na drogach i pierwszej pomocy Luksemburg 45 Competition Safety for all Francja Jak nauczyć dzieci zasad ratowania życia 47 Działalność Informacje odnośnie udzielania pierwszej pomocy w szkołach Dania 48 Konkurs udzielania pierwszej pomocy Litwa 49 Obudzić świadomość podniesienia bezpieczeństwa na drogach i nauczenie się udzielania pierwszej pomocy Portugalia 50 Tego lata opalę się robiąc coś pożytecznego Francja i Belgia 51 Helfi pomoże ci pomóc Austria 52 Uczenie udzielania pierwszej pomocy poprzez zabawę Słowenia 53 Środki pomocnicze Pierwsze pięć minut Słowacja 54 4

5 Artykuł wstępny Bezpieczeństwo na drodze: wkład stowarzyszeń krajowych Czerwonego Krzyża w Europie Stowarzyszenia krajowe Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca codziennie przychodzą z pomocą ludziom, którzy znajdują się w poważnym niebezpieczeństwie na skutek wystąpienia sytuacji, które zagrażają ich życiu lub możliwości godnego życia o takim stopniu bezpieczeństwa socjalnego i ekonomicznego, który byłby możliwy do zaakceptowania. Czerwony Krzyż i Czerwony Półksiężyc dostosowują swoje działania do potrzeb beneficjantów. Nie zaskakuje więc, że krajowe stowarzyszenia czerwonego krzyża Unii Europejskiej połączyły wysiłki, aby zareagować na jedną z największych wywołanych przez człowieka katastrof, które świat sam sobie dzisiaj funduje. Ucieszył nas fakt, że Komisja Europejska uznała zasięg naszej sieci i nasz potencjał takiego mobilizowania obywateli, by ich wkład w cele UE wiązał się także z redukcją do połowy liczby zabitych w wypadkach drogowych w najbliższych dziesięciu latach. Pierwsza kampania Europejskiego Czerwonego Krzyża związana z bezpieczeństwem ruchu drogowego rozpoczęła się w 2001 roku i skierowana była głównie do młodych kierowców w wieku lat. Jej istotą było zwiększenie świadomości i przekazanie podstawowej wiedzy o udzielaniu pierwszej pomocy. W 2003 roku kampanię rozszerzono na dzieci w wieku szkolnym, czyli grupę szczególnie narażoną w ruchu drogowym, oraz na realizację różnych działań w 26 krajach Europy. Zjednoczenie wysiłków to często najbardziej efektywna droga do zwiększenia bezpieczeństwa na drodze, a powodzenie tej europejskiej kampanii opierało się na współpracy i zaangażowaniu wielu partnerów: licznych organizacji, stowarzyszeń, szkół, gmin, lokalnych władz, Unii Europejskiej i prywatnych przedsiębiorstw, jak np. Toyoty. Nasza działalność w ostatnich trzech latach pozwoliła nam nauczyć się prawidłowego postępowania oraz wyrobić sobie pogląd i na podjąć inicjatywę. Często te pożyteczne działania nie wykraczają jednak poza poziom lokalny, podczas gdy mogłyby służyć innym. Dlatego postanowiliśmy, że będziemy promować wymianę doświadczeń oraz współpracę wspierając niniejsze wytyczne dotyczące prawidłowego zachowania się na drodze. Wytyczne mają stanowić rozsądny argument dla tych, którzy popierają bezpieczeństwo ruchu i naukę pierwszej pomocy adresowana do dzieci, zarówno na poziomie gmin i szkół, jak i na płaszczyźnie politycznej i strategicznej. Luc Henskens Dyrektor Czerwony Krzyż/Biuro UE 5

6 Słowo wstępne Komisji Europejskiej Komisja Europejska od wielu lat wspiera bezpieczeństwo w ruchu drogowym, a przyjęcie Trzeciego Europejskiego Programu Działań na rzecz Bezpieczeństwa w Ruchu Drogowym w 2003 roku dało tej pracy nowe impulsy. Pełny tytuł mówi sam za siebie: Zmniejszenie o połowę liczby ofiar wypadków w ruchu drogowym do 2010 roku wspólna odpowiedzialność. W 2004 roku w 25 krajach Unii Europejskiej na skutek wypadków drogowych zginie ponad pięćdziesiąt tysięcy osób, a ponad dwa miliony będzie rannych. Takiego wymiaru ludzkiej, społecznej i ekonomicznej katastrofy nie sposób zaakceptować należy się jej energicznie przeciwstawić. Wprawdzie podejmowane środki mogą być bardzo skuteczne, gdy wszyscy odpowiedzialni dokładają wszelkich starań, lecz niestety muszę przyznać, że tak dzieje się tylko w niewielu krajach.na szczęście dzieci nie są najbardziej zagrożoną grupą wiekową. Ale to one są jutrzejszymi nastolatkami i młodzieżą, a wtedy ich odsetek w ofiarach wypadków będzie dwa razy większy niż ich odsetek w całej ludności. Dlatego tak ważne jest szerzenie wśród dzieci oświaty związanej z ruchem drogowym, i to możliwie od najwcześniejszych lat.aby uporać się z tym drażliwym problemem, Komisja Europejska przyznała Czerwonemu Krzyżowi subwencję na europejską na skierowaną do dzieci kampanię bezpieczeństwa. Szczególnie interesujący jest fakt, że kampania ta jako jedna z pierwszych skierowana jest bezpośrednio do obywateli dziesięciu nowych państw członkowskich. Będzie to wkład do wzmocnienia obywatelstwa unijnego w całej Europie.Ważny element tej kampanii dotyczy promocji wzorowych praktyk oświatowych z zakresu ruchu drogowego, bazujących na przykładach skutecznych inicjatyw z możliwie wielu krajów.szczególnie wdzięczny jestem za wkład Czerwonego Krzyża, który po raz drugi po skutecznej kampanii na rzecz grupy wiekowej piętnasto-/dwudziestopięciolatków okazał się bardzo pomocnym partnerem w naszej walce o więcej bezpieczeństwa na drogach. Poza tym cieszę się, że przy tej sposobności mogę wszystkim rodzicom i nauczycielom przekazać tę prostą prawdę: bezpieczeństwo na drodze to poważna sprawa i mają Państwo obowiązek wychowywania dzieci pod tym względem. Musimy zadbać o to, by wytyczne zostały rozpowszechnione w jak największym stopniu dla dobra naszych dzieci! Loyola de Palacio Wiceprezydent Komisji Europejskiej 6

7 Słowo wstępne Toyota Motor Europe Jako światowy producent pojazdów samochodowych, zaangażowany także w Europie, chcielibyśmy uczynić wszystko co w naszej mocy, aby zwiększyć bezpieczeństwo wszystkich uczestników ruchu drogowego zarówno kierowców, jak i pasażerów. Od wielu lat Toyota realizuje w Japonii program bezpieczeństwa ruchu drogowego, przeznaczony specjalnie dla dzieci. Uznaliśmy bowiem, że dzieci należą do najbardziej narażonych uczestników ruchu; poza tym to nasza przyszłość. Toyota Motor Europe cieszy się zatem, że może wspierać europejską kampanię Czerwonego Krzyża na rzecz bezpieczeństwa ruchu drogowego Masz tylko jedno życie bądź ostrożny!. Jej wyjątkowość polega na tym, że uwzględnia działania wychowawcze dla dzieci w zakresie udzielania pierwszej pomocy i pokazuje, jak należy się zachować w razie wypadku; z drugiej strony zwiększana jest świadomość o bezpieczeństwie w ruchu drogowym, a także o krokach, które należy podjąć, aby bezpieczeństwo to zwiększyć. Z naszego punktu widzenia dodatkową zaletą kampanii było współdziałanie 26 krajowych organizacji Czerwonego Krzyża, z którymi wiele krajowych firm marketingowych i dystrybucyjnych oraz dealerów Toyoty utrzymuje partnerskie stosunki i realizuje wspólne przedsięwzięcia. Entuzjazm inicjatorów i uczestników ogromnie nas cieszy. Dzięki współpracy w całej Europie oraz dzięki włączeniu do kampanii obywateli, być może uda się nam dotrzeć do wielu dzieci i rodziców. Cieszymy się, że niniejsze wytyczne dotyczące wzorcowych praktyk wychowawczych w zakresie ruchu drogowego zostaną opublikowane jako dostrzegalny produkt i trwała pamiątka po kampanii. Wytyczne zawierają interesujący wybór doświadczeń. Mamy nadzieję, że zostaną one wykorzystane w szerokim zakresie, tak aby można było czerpać z zapoczątkowanych przez kampanię różnorodnych, dobrych inicjatyw i brać z nich przykład, a także aby poszerzał się krąg osób, zachowujących się prawidłowo w ruchu drogowym. Wiemy, że wysiłki związane ze zwiększeniem świadomości u wszystkich uczestników ruchu muszą być kontynuowane. Współpraca z europejskimi organizacjami Czerwonego Krzyża pozwala na wyrażenie takiej nadziei i dążenie do naszego wspólnego celu bardziej świadomego i bezpieczniejszego społeczeństwa. James Rosenstein, Wiceprezydent, sprawy zewnętrzne, Toyota Motor Europe 7

8 WPROWADZENIE Wytyczne dotyczące wzorcowych praktyk wychowawczych w zakresie ruchu drogowego oraz wychowania dzieci w zakresie pierwszej pomocy Niniejsze wytyczne zostały opracowane przez krajowe organizacje Czerwonego Krzyża w Europie oraz w krajach wstępujących do UE, w ramach europejskiej kampanii Czerwonego Krzyża na rzecz bezpieczeństwa ruchu drogowego Masz tylko jedno życie bądź ostrożny!. Cele Wytyczne zawierają stosowane lokalnie działania na rzecz bezpieczeństwa ruchu drogowego oraz działania zmierzające do uczenia pierwszej pomocy, które okazały się cenne przy zwiększaniu bezpieczeństwa dzieci w drodze do szkoły; pokazują dzieciom, jak mają się zachowywać na ulicy i w razie wypadku. Wytyczne mają zachęcać inne wspólnoty i organizacje do naśladowania tych praktyk w swoim otoczeniu. Wytyczne mają taką strukturę, że zebrane doświadczenia mogą pomóc całej Unii Europejskiej, a także innym krajom. Grupy docelowe Wytyczne mają być pomocne każdemu, kto chciałby wesprzeć gotowość swojej wspólnoty do lepszej ochrony życia dzieci w ruchu drogowym i do jego ratowania. Skierowane są do rodziców, nauczycieli, instytucji oświatowych, lokalnych władz i innych właściwych organizacji. Wybór praktyk i ich prezentacja Wytyczne dotyczące wzorcowych praktyk wychowawczych w zakresie ruchu drogowego obejmują 36 praktyk, które wybrano według następujących kryteriów: znaczenie dla tematu i dla grupy docelowej, stopień dotarcia z praktyką pod względem jej opracowania i realizacji, zdolność adaptacji do innych kontekstów. Uwzględniono także skuteczność każdej praktyki oraz stopień pozytywnego odzewu. Praktyki podzielono na pięć zakresów tematycznych, z których każdy obejmuje działalność i środki pomocnicze. Są to:. W jaki sposób drogę do szkoły możemy uczynić jeszcze bardziej bezpieczną. W jaki sposób można wspierać prawidłowe zachowanie na drodze. W jaki sposób można uczyć dzieci bezpiecznej jazdy na rowerze. W jaki sposób dzieci mogą odgrywać rolę w poprawie bezpieczeństwa ruchu drogowego. W jaki sposób dzieci można nauczyć metod ratowania życia Każda praktyka zaprezentowana została na odrębnej stronie, podzielonej na identyczne rozdziały i symbole, ilustrujące kluczowe aspekty i istotne informacje o jej opracowaniu i realizacji. W wypadku każdej praktyki zastosowano taki sam układ, aby ułatwić ich porównanie. Praktyką może być działanie lub środek pomocniczy. Na końcu podano szczegóły dotyczące kontaktu z każdą organizacją, która podjęła inicjatywę, tak aby zainteresowane strony mogły się do niej zwrócić po dodatkowe instrukcje lub wsparcie. Każda praktyka ma następującą strukturę: Tytuł/nazwa praktyki Poruszany aspekt bezpieczeństwa ruchu lub pierwszej pomocy /grupy docelowe Do kogo skierowane jest działanie lub środek pomocniczy 8

9 Cel praktyki Prezentacja działania lub środka pomocniczego Metodyka Wymogi Metody lub materiały wykorzystane do opracowania i realizacji praktyki Rezultaty Najważniejsze wyniki jakościowe i ilościowe Założenie Trudności związane z działaniem Najważniejsze doświadczenia tych, którzy opracowali i wprowadzili praktykę Szczegółowe dane o organizacji odpowiadającej za praktykę è è è Kolory świateł na skrzyżowaniu oznaczają stopnie trudności odnośnie opracowania i realizacji praktyki. Czerwone światło oznacza, że praktyka jest trudna w opracowaniu i realizacji, żółty oznacza średni stopień trudności, a zielony praktykę łatwą. Ten symbol oznacza, że chodzi tu o działanie. Ten symbol oznacza, że chodzi tu o środek pomocniczy. Treść wytycznych Wytyczne nie obejmują każdego aspektu, który dotyczyłby bezpieczeństwa dzieci w ruchu drogowym, lecz raczej przedstawiają główne tematy i podkreślają najważniejsze inicjatywy na rzecz bezpieczeństwa dzieci w ruchu drogowym w Unii Europejskiej i w krajach przystępujących do Unii. Inicjatywy wymieniają niektóre kryteria wzorcowych praktyk, które należy uwzględnić przy opracowywaniu nowych programów bezpieczeństwa dzieci w ruchu drogowym, mianowicie:. Inicjatywy musza nawiązywać do lokalnych warunków i muszą być istotne dla potrzeb społeczności lokalnej.. Włączeni muszą być wszyscy zainteresowani dzieci, rodzice, nauczyciele, instytucje oświatowe, lokalne władze oraz inne właściwe instytucje.. Dla powodzenia tych inicjatyw bardzo ważne są lokalna, regionalna lub krajowa współpraca pomiędzy sektorem publicznym a prywatnym oraz społecznością.. Realizacja inicjatyw musi trwać krótko i łatwo i musi być możliwa do powtórzenia.. Plany muszą być realistyczne.. Zmianę zachowania uzyskać można za pomocą programów szkoleniowych i innych środków profilaktycznych.. Wszystkie inicjatywy należy ocenić pod względem ich skuteczności i utrzymywania. Możliwości dostawy i dystrybucja wytycznych Wytyczne dostępne są w trzynastu następujących językach: duński, angielski, fiński, francuski, niemiecki, grecki, węgierski, polski, portugalski, rumuński, słowacki, słoweński i hiszpański. Dostępne są w wersji drukowanej oraz na CD-ROM-ie w stowarzyszeniach krajowych czerwonego krzyża krajówuczestników programu. Adresy kontaktowe znaleźć można w internecie na stronie: 9

10 Poza tym wytyczne otrzymać można w Biurze UE Czerwonego Krzyża: 65 rue Belliard, Box 7 B 1040 Bruksela BELGIA Telefon: Fax: : infoboard@redcross-eu.net Wytyczne dostępne są także jako plik PDF pod adresem:. Bezpieczeństwo ruchu drogowego a dzieci Z raportu UNICEFu o krajach OECD wynika, że wypadki komunikacyjne stanowią dla dzieci największe zagrożenie ze względu na możliwość utraty życia lub zdrowia. Przeprowadzona w 2001 roku w Wielkiej Brytanii ankieta wśród rodziców uczniów szkół podstawowych wykazała, że obawa przed wypadkami komunikacyjnymi, w których uczestniczą dzieci, jest największym zmartwiedeńiem rodziców. Troskę tę dzieli wielu innych rodziców i wychowawców w Europie. Poniższa tabela przedstawia liczbę dzieci w Unii Europejskiej, które w ostatnich pięciu latach zginęły lub zostały ranne w wypadkach komunikacyjnych Chłopcy Dziewczynki Rowerzyści Piesi Pasażerowie Dzieci (poniżej 11 lat), które w ostatnich pięciu latach zginęły lub zostały ciężko ranne w wypadkach na drogach Unii Europejskiej (15). Ze względu na swój wzrost i na brak doświadczenia w ruchu drogowym dzieci są jedną z najbardziej zagrożonych grup użytkowników dróg. Gdyby Państwo kucnęli i zobaczyli ulicę z perspektywy dziecka, to zrozumieliby Państwo, jak różny jest punkt widzenia, gdy ma się mniej niż metr wzrostu. Dzieci nie mają jasności co do ruchu na drodze i nie są w stanie dokładnie ocenić prędkości i odległości. Dziecko może na przykład dostrzec nadjeżdżający z dużą prędkością samochód i pomyśleć, że ma jeszcze dużo czasu na zabranie z ulicy piłki. Gdy dzieci wysiadają z autobusu albo gdy samochody parkują w pobliżu przejść dla pieszych, to dzieci nie są w stanie zobaczyć nadjeżdżających samochodów. Mają też trudności z rozpoznawaniem znaków drogowych. Zagrożone są także dzieci jeżdżące na rowerach, ponieważ nie potrafią odróżnić terenów zabaw wolnych od ruchu od jezdni, po których toczy się ruch drogowy. Dzieci jako pasażerowie są także zagrożone, ponieważ często nie stosuje się specjalnego fotelika, mimo iż jest on nakazany dla dzieci do 10, a nawet 12 lat. W niemal 50% wszystkich wypadków drogowych, w których uczestniczyły dzieci, nie były one albo w ogóle zapięte pasami, albo były zapięte nieprzepisowo. 10

11 Współuczestnictwo dzieci Dzieci nie należy postrzegać tylko jako ofiar. One także posiadają potencjał do ochrony siebie przed niebezpieczeństwami występującymi w ruchu drogowym i z entuzjazmem podchodzą do nauki. Na przykład na kursach pierwszej pomocy, w czasie zajęć symulacyjnych zawsze chcą odgrywać rolę ratownika albo poszkodowanego. Prawidłowo prowadzone szkolenie może zachęcać dzieci do poznawania reguł bezpieczeństwa na drodze oraz udzielania pierwszej pomocy, a także zrozumienia znaczenia tych umiejętności. Szkolenie to może również uczynić z nich w przyszłości dobrych kierowców. Aby kursy były rzeczywiście efektywne, współpracować muszą wszyscy zainteresowani (rodzice, nauczyciele, miejscowe władze itd.), tworząc odpowiednie warunki nauki dla dzieci. Pierwsza pomoc Uwzględnienie szkolenia w zakresie udzielania pierwszej pomocy w szkolnym planie lekcji sprawdziło się jako jedna z najbardziej efektywnych metod przyswajania sobie przez dzieci wiedzy i umiejętności, które pozwolą im na poruszanie się we wrogim świecie ruchu drogowego. Aby uzyskać jak najlepsze wyniki, praca dydaktyczna musi być jednak połączona z daleko idącymi działaniami zabezpieczającymi, jak szkolenie kierowców, tworzenie bezpiecznych pasaży dla pieszych i przejść dla pieszych, przygotowanie się na sytuację wypadku i na uczestnictwo w akcjach, a także wprowadzanie zasad ruchu. Ponieważ bezpieczeństwo w ruchu drogowym i szkolenie w zakresie pierwszej pomocy prawdopodobnie w wielu krajach nie są objęte planem nauczania, to ich opracowanie i realizacja zależy w dużej mierze od zmobilizowania dzieci i osób odpowiedzialnych. Dlatego należy zawsze zwracać uwagę na atrakcyjność programów w zakresie bezpieczeństwa ruchu i udzielania pierwszej pomocy. Stowarzyszenia krajowe Czerwonego Krzyża i bezpieczeństwo w ruchu drogowym We wszystkich krajach UE oraz w krajach do niej przystępujących istnieją stowarzyszenia krajowe czerwonego krzyża, które są członkami Międzynarodowej Federacji Stowarzyszeń Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca ( Federacja reprezentuje na całym świecie wszystkie 181 stowarzyszeń krajowych Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca. Jego zadanie polega na poprawie warunków życia ludzi zagrożonych, dzięki mobilizacji sił pomocy humanitarnej. Zagrożeni ludzie to tacy, w wypadku których istnieje największe ryzyko popadnięcia w sytuacje, które zagrażają ich życiu lub zdolności życia na możliwym do zaakceptowania poziomie bezpieczeństwa socjalnego i ekonomicznego oraz z zachowaniem godności ludzkiej. W zakresie pomocy humanitarnej stowarzyszenia krajowe działają jako pomocnicy instytucji publicznych w swoich krajach i oferują liczne usługi, między innymi pomoc w razie katastrof, programy zdrowotne i socjalne. Ich praca realizowana jest w imię siedmiu zasad Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca: humanitarność, bezinteresowność, neutralność, niezależność, dobrowolność, jedność i powszechność. Stowarzyszenia krajowe czerwonego krzyża w krajach UE i w krajach do niej przystępujących działają w celu zaspokojenia potrzeb zagrożonych uczestników ruchu drogowego: wspierając współpracę pomiędzy instytucjami rządowymi, organizacjami prywatnymi i gminami, służące bezpieczeństwu ruchu drogowego; wspierając zagrożonych uczestników ruchu drogowego programami nauki pierwszej pomocy, tworząc placówki pierwszej pomocy, służby ratownicze, udzielając pomocy psychologicznej i opracowując pomocnicze programy socjalne; organizując kampanie krajowe na rzecz bezpieczeństwa ruchu drogowego, kierowane do następujących grup: kierowcy, decydenci i opinia publiczna. Ponadto powstały sieci regionalne, skupiające wszystkie lub niektóre stowarzyszenia narodowe z Europy, które oferują pomoc przy programach pierwszej pomocy, wsparcia psychologicznego, programy dla młodzieży i ochotników. Z powodu swojej niezmiennej roli Międzynarodową Federację Stowarzyszeń Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca poproszono o to, by pełniło obowiązki członka-założyciela Światowego Partnerstwa na rzecz Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego (Global Road Safety Partnership, GRSP - które 11

12 skupia przedstawicieli społeczeństwa, rządu i świata biznesu w celu aktywnego poradzenia sobie z problemem wypadków drogowych w krajach rozwijających się i przystępujących do UE. Bank Światowy zainicjował program, a sekretariat Stowarzyszenia udzielił gościny sekretariatowi GRSP. Pierwsza pomoc oraz bezpieczeństwo w ruchu drogowym to jeden z celów akcji XXVII. Międzynarodowej Konferencji Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca 3, która odbyła się w 1999 roku. Hasłem tej akcji było wezwanie do zwiększenia ochrony zdrowia ludzi zagrożonych, na podstawie wzmożonego współdziałania państwa ze stowarzyszeniami krajowymi czerwonego krzyża. Pierwsza pomoc uznawana jest na całym świecie za istotny element działalności czerwonego krzyża/czerwonego półksiężyca, a miliony wolontariuszy i zawodowych pracowników tych organizacji tworzą główne służby ratunkowe i rekomendują stosowne programy szkoleniowe. Programy szkoleniowe dotyczące nauki pierwszej pomocy koncentrują się na ich odbiorcach, uwzględniając miejscowe warunki, kulturę i możliwości. Poza tym szkolenie ludzi w zakresie postępowania w razie wypadków drogowych powinno obejmować informacje o tym, w jaki sposób zredukować można ryzyko wypadku dzięki materiałom odblaskowym albo dzięki powstrzymaniu się od prowadzenia samochodu po wypiciu alkoholu, a także w jaki sposób ewentualnie można zredukować skutki wypadku dzięki noszeniu kasków w czasie jazdy motorem lub skuterem. Organizowane w Europie przez Czerwony Krzyż kampanie na rzecz bezpieczeństwa ruchu i promowania nauki pierwszej pomocy Od lutego 2003 roku do maja 2004 roku stowarzyszenia krajowe czerwonego krzyża realizowały w 26 krajach UE kampanię na rzecz bezpieczeństwa ruchu drogowego:. 14 stowarzyszenia krajowe czerwonego krzyża w Unii Europejskiej 4 (Austria, Belgia, Dania, Finlandia, Francja, Niemcy, Grecja, Irlandia, Włochy, Luksemburg, Portugalia, Hiszpania, Szwecja i Wielka Brytania),. 11 krajowe stowarzyszenia czerwonego krzyża w krajach przystępujących do Unii (Bułgaria, Czechy, Estonia, Węgry, Łotwa, Litwa, Malta, Polska, Słowacja, Słowenia, Rumunia),. Islandzki Czerwony Krzyż. Kampanię prowadził Niemiecki Czerwony Krzyż na zlecenie Czerwonego Krzyża/Biura Unii Europejskiej. Komisja Europejska, Generalna Dyrekcja Transportu i Energii oraz Toyota Motor Europe wspierały finansowo tę kampanię. Ponadto w tym ogólnoeuropejskim projekcie uczestniczyli współpracownicy Czerwonego Krzyża oraz wolontariusze, szkoły, rodzice, gminy, organizacje zajmujące się bezpieczeństwem ruchu oraz firmy prywatne. Kampania, której hasło brzmiało Masz tylko jedno życie...bądź ostrożny!, koncentrowała się na uczniach szkół podstawowych i na tych, którzy odpowiadają za ich dobro. Jej celem było wniesienie wkładu w zmniejszenie liczby uczniów rannych lub zabitych w wypadkach drogowych w UE i w krajach do niej przystępujących, mianowicie poprzez informowanie, zwiększenie świadomości związanej z zagrożeniami, wymianę wzorcowych praktyk dydaktycznych oraz organizowane w szkołach i gminach szkolenia w zakresie udzielania pierwszej pomocy. Organizowano imprezy i rozpowszechniano materiały, aby uczestnikom ruchu drogowego od samego początku stale i systematycznie przekazywać wiedzę, umiejętności i poglądy oraz aby udostępniać im odpowiednie materiały i mobilizować ich do zmiany zachowania i przyswajenia prostych umiejętności, które przydadzą się im w drodze do szkoły, w samochodzie, jako pieszym, rowerzystom albo wtedy, gdy jadą do szkoły autobusem, tramwajem albo autobusem szkolnym. Informacje i materiały związane z kampanią otrzymać można na stronie kampanii ( Jej działania obejmowały na przykład rozprowadzenie wśród dzieci w 26 krajach znaków odblaskowych. Odblaski te czynią dzieci widocznymi na 150 m dla kierowców, którzy włączyli światła mijania. Niniejsze wytyczne są jednym z najważniejszych osiągnięć kampanii. Do ich publikacji przyczynił się Europejskie Centrum Referencyjne Nauki Pierwszej Pomocy (z siedzibą przy Francuskim Czerwonym Krzyżu aidinaction.net) oraz komisja kierująca kampanią. Kampania wykorzystała sukcesy wcześniejszej kampanii w UE (wtedy 15 krajów), którą w latach przy wsparciu Komisji Europejskiej, Dyrekcji Generalnej Energii i Transportu, w ramach jej polityki transportowej, zorganizował Czerwony Krzyż. Kampania skierowana była do ludzi młodych w wieku od 15 do 25 lat. Informacje pod: 12

13 Idea ogólnoeuropejska Do zalet ogólnoeuropejskiej kampanii należą przede wszystkim kontakty i związki, wytworzone między ludźmi z różnych części regionu oraz z różnych sektorów i organizacji. Ponadto wspólne doświadczenia oraz porównywanie praktyk pomagają przy wspieraniu i wzmacnianiu inicjatyw lokalnych oraz przy opracowywaniu nowych idei i metod. Współdziałanie na rzecz wspólnego celu jest bardzo skuteczne, zainteresowani współpracują i motywują się bowiem nawzajem ponad granicami i we wszystkich organizacjach. Dodatkowa europejska wartość Dodatkowa wartość, polegająca na pracy w wymiarze ogólnoeuropejskim, okazała się dla całej kampanii bardzo ważna. Większość stowarzyszeń czerwonego krzyża biorących udział w kampanii miała bowiem poczucie, że stanowią część większej całości. Szerszy kontekst europejski był silną motywacją i miał duże znaczenie. Wszyscy partnerzy działali na rzecz wspólnego celu i przenikających się misji swoich wspólnot, przy czym byli na tyle elastyczni, by swoją działalność dostosować do lokalnych potrzeb i możliwości. Ta elastyczna i innowacyjna metoda stała się efektywną podstawą do wymiany wzorcowych praktyk w ramach partnerstw. W czasie spotkań różni partnerzy mieli okazję dowiedzieć się, w jaki sposób w innych regionach przenoszona na praktyczny grunt bywa działalność na rzecz bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Informowano się wzajemnie o wzorcowych praktykach i pomysłach, a niektóre z nich realizowane były przez siostrzane organizacje. Uczestnicy byli także w stanie wyprodukować materiały dla wszystkich, przy czym uwzględniono różne lokalne uwarunkowania i możliwości. Materiały te zostały dobrze przyjęte przez opinię publiczną 26 uczestniczących krajów. Poszerzenie Unii Europejskiej Kampanię przeprowadzono na krótko przed największym rozszerzeniem Unii Europejskiej, kiedy to w maju 2004 roku wejdzie do niej 10 nowych państw członkowskich. Ponieważ kampania objęła zarówno UE, jak i kraje do niej przystępujące, to stała się przyczynkiem do przybliżenia UE wolontariuszom i współpracownikom organizacji Czerwonego Krzyża oraz gminom w obecnych i nowych państwach członkowskich. Dla wielu stowarzyszeń czerwonego krzyża był to pierwszy kontakt z UE jako instytucją i sponsorem. Idea Czerwonego Krzyża Kampania przyczyniła się także do wzmocnienia idei Czerwonego Krzyża. Wielu wolontariuszy i współpracowników regionalnych i lokalnych zarzadów czerwonego krzyza ma rzadki kontakt z organizacjami Czerwonego Krzyża poza swoim krajem. Osoby zaangażowane w kampanię miały silne poczucie przynależności do większej wspólnoty. Wolontariusze i współpracownicy Czerwonego Krzyża byli dumni i zachwyceni, że są częścią ogólnoeuropejskiego projektu. Współpraca stwarza o wiele więcej możliwości niż praca w pojedynkę Kampania Czerwonego Krzyża na rzecz bezpieczeństwa ruchu drogowego polepszyła także kooperację pomiędzy stowarzyszeniami krajowymi CK a lokalnymi i regionalnymi decydentami. Fakt, że można było dzielić się metodami, pomysłami, doświadczeniami i informacjami, wyszedł wszystkim na dobre. Dzięki europejskiemu wymiarowi stowarzyszeniom Czerwonego Krzyża i ich lokalnym partnerom udało się zwiększyć wiarygodność: przeprowadzenie kampanii we własnych krajach stało się łatwiejsze. Poza tym kampania zainspirowała kraje w innych regionach Europy i poza jej granicami. Sprawdza się teraz możliwość jej naśladowania, aby można było pomóc organizacjom w wykorzystaniu zebranych doświadczeń i wytworzonych materiałów być może w ten sposób uda się ochronić i uratować więcej istnień ludzkich. Sukces europejskiej kampanii Czerwonego Krzyża na rzecz bezpieczeństwa ruchu drogowego możliwy był dzięki współpracy i uczestnictwu wielu partnerów: liczne organizacje, stowarzyszenia, szkoły, gminy, władze lokalne, Komisja Europejska i firmy prywatne, jak na przykład Toyota, współpracowały w celu zwiększenia bezpieczeństwa dzieci w ruchu drogowym. 13

14 1. W jaki sposób drogę do szkoły uczynić bardziej bezpieczną Dzieci zawsze i wszędzie konfrontowane są z zagrożeniami występującymi w ruchu drogowym. Jest jedna droga, która przemierzają niemal codziennie, dwa do czterech razy: to droga do i ze szkoły. Zebrane w bazie danych Unii Europejskiej CARE 5 statystyki pokazują, że odsetek dzieci w wieku 6-11 lat uczestniczących w wypadkach drogowych jest największy rano, a następnie, choć już w mniejszym wymiarze, po południu, gdy dzieci wracają ze szkoły. Niezależnie od tego, czy uczestniczą w nich dzieci czy dorośli większość wypadków zdarza się na drodze, którą przemierza się codziennie: zagrożenie jest tu nawet większe niż gdzie indziej, ponieważ ma się wrażenie, że drogę tę zna się już bardzo dobrze. Dzieci myślą, że na drodze do szkoły są bezpieczne, ale bardzo się mylą. Nie zdają sobie po prostu sprawy z tego, co może się stać, jeśli nie będą dostatecznie uważne. Dlatego nadzwyczaj ważne jest lepsze zabezpieczenie drogi do szkoły. Lepsze zabezpieczenie drogi do szkoły oznacza również rozpoznanie niebezpiecznych stref czy sytuacji i poinformowanie o nich dzieci, a także realizacja stosownych przedsięwzięć zapobiegawczych i korygujących. Na przykład dzięki korzystaniu z innych środków transportu zredukować można liczbę samochodów na drogach. W Unii Europejskiej około 75% codziennych przewozów odbywa się samochodami na odległość mniejszą niż 5 km. Rodzice powinni zaakceptować alternatywne sposoby przewozu, jak np. poruszanie się na piechotę, jazda rowerem, korzystanie z publicznych środków transportu albo możliwości wspólnego podwożenia dzieci. Pomoże to dzieciom gdy będą w odpowiednim wieku wybrać sobie własny środek transportu,. W tym rozdziale znajdą Państwo wzorcowe praktyki, które mogą pomóc w lepszym zabezpieczeniu drogi do szkoły. 14

15 Opinia odnośnie niebezpiecznych miejsc w dzielnicy mieszkaniowej W jaki sposób drogę do szkoły uczynić bardziej bezpieczną. dzieci. rodzice. Uświadomienie dzieciom i rodzicom zagrożeń związanych z drogą do szkoły.. Zachęcenie instytucji publicznych do zmniejszenia zagrożeń tam, gdzie jest to konieczne. Na podstawie listy niebezpiecznych miejsc i mapy dzielnicy, dzieci przy pomocy rodziców wskazują miejsca stanowiące dla nich niebezpieczeństwo. Przykłady zagrożeń:. za długa zebra bez wysepki na środku,. zebra znajdująca się za daleko od miejsca, w którym ja chcę przejść, co zmusza mnie do pójścia okrężną drogą,. gdy chcę przejść przez ulicę, to kierowcy mnie nie widzą, ponieważ samochody parkują zbyt blisko przejścia dla pieszych,. Bardzo często na chodniku znajdują się samochody itp. Metodyka wymogi Jedna lub kilka osób musi być zaangażowanych w przeprowadzanie sondażu i rozdawanie map jak i zbieranie rezultatów. Mogą to być nauczyciele, stowarzyszenia rodziców itp. Rezultaty. Dzieci i rodzice są bardziej świadomi zagrożeń w swojej okolicy i w miejsach, gdzie muszą uważać.. Po otrzymaniu zebranych odpowiedzi władze mogą podjąć niezbędne decyzje. Założenia trudności związane z działaniami Listę zagrożeń uzupełnić można o szczegółowe wyjaśnienie każdego pojedynczego zagrożenia. Institut national pour la sécurité des enfants (Association) Osoba kontaktowa Jacques Robin (prezes) Adres 3 rue du Général de Gaulle Malestroit - FRANCJA Telefon +33 (0) Fax +33 (0) Website institutsecuriteenfant@wanadoo.fr ç ç ç 15

16 Spacerujący autobus do szkoły W jaki sposób drogę do szkoły uczynić bardziej bezpieczną. dzieci. rodzice. szkoły. Zmniejszenie ilości samochodów na drogach prowadzących do szkół i znajdujących się niedaleko szkół.. Zwiększenie bezpieczeństwa dzieci, które same idą do szkoły. Ustala się trasę i punkty przystanków, aby zebrać dzieci, które chodzą do szkoły na piechotę. W szkole dzieci projektują symbole, które wykorzystane zostaną do znakowania na ulicy przystanków autobusowych. Rodzice czekają z dziećmi na spacerujący autobus, a jeśli się spóźnią, to są odpowiedzialni za zapewnienie bezpiecznego dotarcia dziecka do szkoły. Ochotniczo zgłaszający się rodzice organizują autobus, a jeden z nich jest koordynatorem. Każdy kierowca autobusu musi posiadać wykaz uczniów, którzy korzystają z tej formy komunikacji. Nagrody, np. naklejki, mogą stanowić dla dzieci bodziec do korzystania z autobusów. Metodyka wymogi Wszystkie spacerujące autobusy są inne: różnią się w zależności od potrzeb dzieci i rodziców. Niektóre szkoły mają więcej takich autobusów, a niektóre tylko jeden. Pierwszy krok polega na ustaleniu, którzy rodzice są zainteresowani i gdzie mieszkają. Drugi etap polega na ustaleniu trasy i przystanków. W celu poprawy widoczności spacerującego autobusu i zwiększenia bezpieczeństwa kierowców, kierowcy i dzieci noszą w czasie jazdy odblaskowe kurtki. Powodzenie akcji zależy od znalezienia koordynatora i wystarczającej liczby ochotników. Rezultaty. Dzieci, które jadą do szkoły spacerującym autobusem, są częścią dużej, widocznej grupy, nadzorowanej przez dorosłych.. Po drodze dzieci nabywają cenne umiejętności związane z pewniejszym poruszaniem się i stają się trochę bardziej niezależne.. Drogi przebywane na piechotę pomagają w zmniejszeniu ruchu w otoczeniu szkoły.. Regularne wprawianie się dzieci.. Wiele szkół w Wielkiej Brytanii stosuje ten system. Założenia trudności związane z działaniami Spacerujący autobus wymaga zaangażowanego uczestnictwa rodziców i szkół, w celu ustalenia trasy i przystanków, przygotowania środków pomocniczych i odprowadzania dzieci do szkoły na piechotę. Niektóre spacerujące autobusy tworzyć można samodzielnie, większość z nich wspierana jest jednak przez funkcjonariuszy policji drogowej, którzy oceniają ryzyko, szkolą i pomagają. è Hertfordshire County Council Osoba kontaktowa Sue Ellis lub Gary Noble Adres County Hall Pegs Lane, Hertford, Hertfordshire ANGLIA Telefon +44 (0) / +44 (0) Fax +44 (0) / +44 (0) Website sue.ellis@hertscc.gov.uk lub gary.noble@mouchelparkman.com 16

17 Szkolny autobus jako środek dydaktyczny na kółkach W jaki sposób drogę do szkoły uczynić bardziej bezpieczną. dzieci w wieku 6-13 lat, które do szkoły jeżdżą autobusem. rodzice. kierowcy autobusów. Zwiekszenie świadomości o potencjalnych zagrożeniach przy korzystaniu z autobusów.. Przekazanie dzieciom wiedzy o tym, w jaki sposób zminimalizować można zagrożenia w ruchu drogowym.. Udoskonalenie umiejętności społecznych i poprawa zachowania dzieci w publicznych środkach transportu. Autobusowa szkoła jest klasą na kółkach, prowadzoną przez prywatną firmę przewozową. Lekcji na temat bezpieczeństwa w autobusie i umiejętności społecznych udzielają nauczyciele/instruktorzy. Program nauczania obejmuje nastepujące tematy: jak mam się zachować na przystanku i w autobusie i jak mam z niego bezpiecznie wysiadać. Godzina teorii uzupełniana jest zajęciami praktycznymi na przystanku i w autobusie; zajęcia te obejmują także awaryjne zatrzymanie autobusu przy prędkości 15 km/godz. Ponadto szkoła dostarcza rodzicom informacji o bezpiecznych drogach do szkoły, a kierowcom autobusów o szczególnych potrzebach dzieci w w publicznych środkach komunikacji. Metodyka Wymogi. Współpraca pomiędzy firmami przewozowymi, szkołami, miejscowymi władzami, policją i rodzicami.. Szkolenie kierowców autobusów / instruktorów.. Wyposażenie (szkolny autobus, różne materiały dydaktyczne).. Finansowanie. Rezultaty. Efektywne połączenie wiedzy teoretycznej i praktycznej.. Po uczęszczaniu do autobusowej szkoły większość dzieci zachowuje się w sposób bardziej odpowiedzialny.. Od momentu zapoczątkowania tej inicjatywy udział wzięło w niej wiele firm przewozowych. Założenia trudności związane z działaniami. Aby osiągnąć pełny sukces, godziny lekcyjne należy uzupełnić o inne działania, które angażują także kierowców autobusów, nauczycieli, rodziców i dzieci. Dużego zaangażowania wymaga znalezienie i przekonanie wszystkich zainteresowanych (firm przewozowych itd.) Autokraft GmbH (przedsiębiorstwo prywatne) Osoba kontaktowa Hans-Martin Gabriel Adres Hamburger Chaussee Kiel NIEMCY Telefon Website busschule@autokraft.de ç 17

18 Wspólne podwożenie dzieci do szkoły W jaki sposób drogę do szkoły uczynić bardziej bezpieczną Rodzice Zmniejszenie liczby samochodów w pobliżu szkół, a tym samym zmniejszenie potencjalnego ryzyka wypadków. Krótko przed rozpoczęciem zajęć i zaraz po ich zakończeniu drogi w pobliżu szkół bardzo często są zakorkowane, bo dzieci wysiadają lub wsiadają do samochodów. Może to doprowadzić do niebezpiecznych sytuacji, na przykład kiedy dzieci przebiegają przez ulicę wśród samochodów. Ewentualnym rozwiązaniem prowadzącym do zmniejszenia liczby samochodów w pobliżu szkół są wspólnoty podwożące dzieci. W Cambridge organizacja Cambridge Transport and Educational Establishments (CTTE) opracowała specjalnie w tym celu utworzoną stronę internetową, wykorzystywaną do komunikowania się rodziców na stronie tej znaleźć można dane wspólnot podwożących dzieci. Metodyka wymogi Najpierw należy ustalić, którzy rodzice są zainteresowani i gdzie mieszkają (organizując spotkanie lub przesyłając ankietę za pośrednictwem szkół). Następnie należy ustalić trasę i czas przejazdu. Jeśli jest wielu zainteresowanych, to internet jest odpowiednim środkiem pomocniczym; konieczne jest jednak opracowanie systemu kontrolnego i haseł, aby zagwarantować poufność kontaktów. Rezultaty. Zmniejszenie liczby samochodów w pobliżu szkół, a tym samym zmniejszenie ryzyka wypadków dzieci.. W projekcie londyńskim wzięło udział osiem niezależnych szkół.. Osiem szkół prywatnych w Cambridge opracowało projekt wspólnot, a od tamtej pory w akcję zaangażowało się pięć kolejnych szkół teraz 2500 uczniów z 13 szkół objętych jest systemem.. Na skutek promocji wspólnot dowożących dzieci do szkoły zwiększyła się także liczba wspólnot w internecie. Założenia trudności związane z działaniami. Projekt musi być dobrze zorganizowany, tak aby akcja mogła sprawnie przebiegać.. Korzystanie z internetu może się dla niektórych okazać trudne, na przykład wtedy, gdy w domu lub w miejscu pracy nie ma do niego dostępu.. Wspólnoty dowożące dzieci nie są oferowane jako rozwiązanie problemów bezpieczeństwa w drodze do szkoły, ale stanowią jedno z licznych rozwiązań, które można przygotować i wprowadzić. Cambridgeshire County Council Osoba kontaktowa Kirsty Gilliland Adres Box ET1001 Caste Court, Shire Hall Cambridge, CB3 OAP ANGLIA Telefon Fax kirsty.gilliland@cambridgeshire.gov.uk è 18

19 Wyczucie na ulicy Streetsense W jaki sposób promować prawidłowe zachowanie na drodze. Uczniowie, szczególnie ci w fazie przejściowej pomiędzy szkoła podstawową a gimnazjum. Nauczyciele Zwiększenie świadomości na temat bezpieczeństwa w ruchu drogowym Szkocka kampania na rzecz bezpieczeństwa ruchu drogowego wypracowała odpowiednie pomocnicze środki dydaktyczne dla uczniów szkół podstawowych, także dla tych znajdujących się w fazie przejściowej pomiędzy szkołą podstawową a gimnazjum. Street Sense to pakiet broszur dla każdego przedziału wiekowego, zawierający wskazówki nauczycieli, propozycje tematów szkoleniowych i akcje uczniów. Ponadto pakiet obejmuje plakaty, zdjęcia, ulotki i płytę kompaktową. Street Sense wprowadzono we wrześniu 2003 roku we wszystkich szkockich szkołach podstawowych, aby zagwarantować, że wszystkie dzieci i młodzież w Szkocji przejdą szkolenie w zakresie bezpieczeństwa na drodze. Dzięki temu przyswoją sobie bezpieczne zachowanie się na drodze, zwłaszcza na drodze do szkoły. Adres: Szkocka Kampania na rzecz Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego Osoba kontaktowa: Catrina Steenberg (Education Officer) Heriot-Watt Research park North, Riccarton, Currie Edinburgh, EH14 4AP ANGLIA Telefon +44 (0) Fax +44 (0) Website Catrina.Steenberg@scotland.gsi.gov.uk ç 19

20 2. W jaki sposób promować można prawidłowe zachowanie się w ruchu drogowym Dzieci w Unii Europejskiej są w ruchu drogowym zagrożone, szczególnie w drodze do szkoły: Statystyki 6 pokazują, że odsetek dzieci w wieku 6-11 lat, które w ostatnich pięciu latach zostały ranne lub zabite w wypadkach drogowych, o określonej porze dnia może przekraczać 1,5, a nawet 2 dzieci na milion mieszkańców Unii Europejskiej. Najbardziej narażone są dzieci poruszające się na piechotę. Dlatego konieczne jest wprowadzanie działań na rzecz promocji prawidłowego zachowania się na drodze, na przykład poprzez zwiększenie świadomości o zagrożeniach występujących na drodze oraz poprzez działania dydaktyczne dla dzieci, zwłaszcza wtedy, gdy są one pieszymi. Szkolenie musi być łatwe, atrakcyjne i interakcyjne oraz i to jest najważniejsze obejmować zajęcia praktyczne, a nie tylko teorię. Po stronie rodziców leży największa odpowiedzialność za wychowanie swoich dzieci, jeśli chodzi o uświadomienia zagrożenia w ruchu drogowym i nauczenie przestrzegania określonych zasad. Ale liczą się także szkoły, lokalne instytucje, policja i stowarzyszenia. Poza tym określone środki dydaktyczne są bardzo pomocne przy zwiększaniu bezpieczeństwa, np. odblaski, które zapewniają lepszą widoczność. Ten rozdział zawiera wiele działań i środków pomocniczych na rzecz poprawy bezpieczeństwa dzieci w ruchu drogowym dzięki propagowaniu prawidłowego zachowania się na drodze. 20

21 Bezpieczeństwo dzieci jako pasażerów W jaki sposób promować prawidłowe zachowanie na drodze Rodzice dzieci w wieku przedszkolnym i uczniów szkół podstawowych. Informacje dla rodziców, w jaki sposób zwiększyć można bezpieczeństwo młodych współpasażerów.. Zwiększenie świadomości o prawidłowym korzystaniu z pasów bezpieczeństwa przez dzieci. Ponad 60% dzieci, które giną w wypadkach drogowych, to pasażerowie. Ten fakt z samochodów czyni najniebezpieczniejszy środek transportu dla dzieci. Bardzo często rodzice nie wykazują należytej odpowiedzialności za bezpieczeństwo i zdrowie swoich dzieci i nie dysponują dostateczną wiedzą, jeśli chodzi o zastosowanie pasów bezpieczeństwa przez dzieci. Aby wypełnić tę informacyjną i motywacyjną lukę, ADAC i Toyota wypracowały wspólnie nowy program, który za pośrednictwem przedszkoli, szkół i innych instytucji skierowany jest do rodziców. W czasie specjalnych imprez wyszkoleni instruktorzy informują o technicznych, prawnych i praktycznych aspektach stosowania systemów pasów bezpieczeństwa przez dzieci, łącząc to z demonstracją, zajęciami praktycznymi i indywidualnymi konsultacjami. Metodyka wymogi 1. Wypracowanie celowego programu dla rodziców, z takimi tematami jak:. ryzyko i skutki wypadków dla dzieci nie zapiętych pasami,. ramy ustawowe, egzekwowanie prawa, kary dla rodziców / kierowców,. bezpieczne wsiadanie i wysiadanie z samochodu,. wybór i prawidłowe korzystanie ze stosownych pasów dla dzieci,. przewóz kilku dzieci,. jak obchodzić sięz oporem dzieci,. zachowanie w czasie długiej podróży/ podróże samochodem na wakacje 2. Szkolenie przez instruktorów na terenie całego kraju 3. imprez w odpowiednich meijscach, np. w szkołach, w miejscach publicznych I miejscach wystawowych Toyoty. Rezultaty. Rodzicom doradza się wybór odpowiednich pasów bezpieczeństwa dla dzieci i uczy ich użytkownia.. Dzięki współracy pomiędzy klubem samochodowym a producentem samochodów można dotrzeć do szerokiego grona na płaszczyźnie lokalnej.. Ponad uczestników w 870 imprezach w pierwszych 8 miesiącach. Założenia trudności związane z działaniami Aby zagwarantować powodzenie metod, konieczne jest zmobilizowanie wielu osób. ADAC e.v. Osoba kontaktowa Franz Schibalski Adres Am Westpark 8 D München - NIEMCY Telefon Fax Website verkehr.sicherheit@zentrale.adac.de Toyota Deutschland GmbH Adres Toyota-Allee 2 D Köln NIEMCY Website mail@toyota.de ç 21

22 Światła w ciemności W jaki sposób promować prawidłowe zachowanie na drodze Dzieci Pokazać dzieciom jak ważne dla widoczności są odblaski. Dzieci powinny zauważać różnicę pomiędzy używaniem a nieużywaniem odblaskow w ciemnościach. Dzieci podzielone są na trzy grupy. Jedna grupa ma latarki, druga odblaski, a ostatnia nie ma nic. Grupa z latarkami próbuje jak najszybciej znaleźć innych. Oczywiście dużo łatwiej jest odnaleźć dzieci mające odblaski. Zabawa ta rozgrywa się wieczorem, kiedy na dworze jest ciemno lub w zaciemnionym pokoju. Metodyka założenia. Nauczyciele i/lub dzieci musza wyjaśnić zasady i nadzorować dzieci.. Konieczne jest znalezienie ciemnych lub zacienionych miejsc i posiadanie latarek i odblasków. Rezultaty Po takim teście dzieci widzą jak ważne jest używanie odblasków w ciemnościach i są bardziej zmotywowane do ich noszenia. Założenia trudności związane z działaniami. Gra nie funkcjonuje, jeżeli nie jest dostatecznie ciemno.. W zabawę tę można bawić się poza szkołą, podczas obozów letnich lub w czasie przyjęć urodzinowych Fiński Czerwony Krzyż Osoba kontaktowa Niina Hirvonen Adres Tehtaankatu 1 a Helsinki FINLANDIA Telefon Fax Website niina.hirvonen@redcross.fi è 22

23 Sztuka teatralna My na drodze W jaki sposób promować prawidłowe zachowanie na drodze. dzieci ze szkół podstawowych i średnich. nauczyciele. Zwiększenie świadomości odnośnie bezpieczeństwa w ruchu drogowym.. Poddawanie dzieciom pomysłów w celu stworzenia własnej sztuki bez pomocy nauczycieli. Sztuka pt. My na drodze zajmuje się problemami zachowania na drodze w sposób humorystyczny ale i realistyczny. Jest to oryginalny sposób zajmowania się bezpieczeństwem na drogach i skuteczny środek w przekazaniu ważnej informacji. Sztuka składa się z kilku sekwencji, przede wszystkim z:. rapowanie małego pieszego (muzyka),. bajka braci Grimm,. historia o człowieku, który przebył ciężki wypadek itp. Po przedstawieniu organizowane są dyskusje. Metodyka wymogi Sztukę tę można było zrealizować dzięki współpracy pomiędzy szkolnym teatrem amatorskim Théâtre évasion, a AFTC (stowarzyszenie rodzin ludzi z urazami czaszki) Konieczne jest napisanie skryptu, znalezienie aktorów i miejsca z odpowiednim wzposażeniem. Rezultaty. Informacje odnośnie bazpieczeństwa na drogach dostarczane są w sposób interaktywny i pełen fantazji i przyciągają zaineresowanie dzieci dzieci ze szkół podstawowych i średnich obejrzało sztukę.. Inicjatywa otrzymała nagrodę Norauto* 2002 za propagowanie bezpieczeństwa na drodze Założenia trudności związane z działaniami Działania te wymagają wielu przygotowań: napisanie skryptu, urządzenie sceny itp. R éveil AFTC (stowarzyszenie) Osoba kontaktowa Myriam Molders Adres 1 avenue Georges Hannart Croix FRANCJA Telefon +33 (0) Fax +33 (0) coma-reveil@nordnet.fr * Norauto has a lot of sales outlets where cars are repaired. ç 23

24 Kroki W jaki sposób promować prawidłowe zachowanie na drodze. dzieci. dorośli Nauczyć dzieci pewnego poruszania się po drogach w celu uniknięcia wypadków. Kroki to trening dla dzieci jako pieszych. Dzieci wychodzą ze szkoły z nauczycielem lub instruktorem w celu obserwowania ruchu ulicznego i dyskutowania na temat bezpieczeństwa na drogach. Kroki to program trójetapowy, każdy etap bazuje na poprzednim. Głównym punktem są zasady, które dzieci muszą znać, aby pewnie zachowywać się na drogach. Nauczyciele omawiają następujące tematy.. bezpieczne miejsca. zatrzymaj się, rozejrzyj się i posłuchaj. szybko i wolno. blisko i daleko. przechodzenie przez jezdnię itp. Nauczyciele prowadzą protokoły z postępów każdego dziecka i w przypadku, gdy dziecko zrozumie dany etap Potrafi wyciągnąć wnioski, otrzyma świadectwo. Metodyka wymogi Nauczycielami /instruktorami są ochotnicy wykształceni przez pracowników urzędow komunikacji. Tuturzy otrzymują podręcznik z zawartymi wytycznymi. Rezultaty Dzieci uczą się czegoś na temat bezpieczeństwa na drogach, poprzez bezpośrednią konfrontację z sytuacjami i zagrożeniami na drogach. Założenia trudności związane z działaniami. Wypracowanie programu. Wizyty w szkołach Buckinghamshire County Council Adres County Hall, Walton Street, Aylesbury Buckinghamshire HP20 1UA ANGLIA Telefon +44 (0) Website enquiries@ buckscc.gov.uk è 24