USTAWA z dnia 7 maja 2010 r. o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych (Dz. U. z dnia 16 czerwca 2010 r.)

Transkrypt

1 USTAWA z dnia 7 maja 2010 r. o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych (Dz. U. z dnia 16 czerwca 2010 r.) Mając na uwadze rozpędzający się proces inwestycyjny w budowę infrastruktury łączności elektronicznej oraz wciąż małą świadomość znaczenia informatyzacji dla lokalnego rozwoju wśród przedstawicieli Jednostek Samorządu Terytorialnego, Fundacja Wspomagania Wsi we współpracy z Mazowieckim Stowarzyszeniem Gmin na Rzecz Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego zorganizowała 19 października 2011 r. debatę przy okrągłym stole. W spotkaniu uczestniczyli przedstawiciele: samorządów lokalnych; operatorów teleinformatycznych; izb gospodarczych zrzeszających operatorów; Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji (MSWiA); Urzędu Komunikacji Elektronicznej (UKE); organizacji pozarządowych; oraz niezależni eksperci. Uczestnicy poddali pod publiczną dyskusję następujące istotne problemy i rekomendacje, zakładając, że ewentualna nowelizacja ustawy szerokopasmowej weźmie je pod uwagę. Stan na dziś Ustawa z dnia 7 maja 2010 r. o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych, zwana potocznie Megaustawą lub ustawą szerokopasmową, ustaliła nowe ramy prawne dla budowy sieci szerokopasmowych w polityce publicznej. Samorządom przypisano zadania związane z budową infrastruktury telekomunikacyjnej, czyli zapewnieniem mieszkańcom dostępności nowoczesnych usług informacyjnych oraz zmieniono szereg przepisów warunkujących przebieg inwestycji telekomunikacyjnych. Niestety, Ustawa, czytana dzisiaj, nie poprzedzona wyjaśnieniami, nie daje odpowiedzi, po co budujemy sieci szerokopasmowe, a tym samym nie wyjaśnia, dlaczego została uchwalona. To konsekwencja działań rządu, który wysyła w sprawach sieci szerokopasmowych niejednolite sygnały. Brakuje jednoznacznego przekazu, który motywowałby samorządy, autonomiczne w kształtowaniu polityki 1

2 lokalnej, do potraktowania technologii informacyjnych jako narzędzi pobudzających rozwój gospodarczy i tworzących nowe miejsca pracy. W rezultacie samorządy w większości mają trudność w rozumieniu ustawy szerokopasmowej, szczególnie przy złożonym systemie regulowania rynkiem. Organizatorzy uporządkowali zgłaszane postulaty i wskazali ich odbiorców. Diagnozy - przyczyny rekomendacje Problemy strategiczne (ustrojowe) Akty prawne są pozbawione wyjaśnień, czemu one służą i jakie intencje przyświecały prawodawcom. Adresat: Sejm RP, Rządowe Centrum Legislacyjne Tym samym np. ustawa szerokopasmowa może być odbierana jako techniczna zmiana w prowadzeniu inwestycji infrastrukturalnych, a nie jako dokument mający wpływ na zrównoważony rozwój poszczególnych gmin. Należy dążyć, by praktyka legislacyjna wzorowała się na sposobie tworzenia prawa w Unii Europejskiej. Wciąż nie przyjęto przepisów wykonawczych do ustawy szerokopasmowej. Adresat: Ministerstwo Infrastruktury, Ministerstwo Sprawiedliwości, Główny Geodeta Kraju Trudno prowadzić inwestycje w oparciu o same zapisy Ustawy. Brakuje szczególnie rozporządzeń, które uregulowałyby zasady projektowania np. w pasie drogowym. Brak tych wytycznych zatrzymuje proces projektowania nowych inwestycji uwzględniający wskazania "megaustawy". Szybkiego uregulowania wymaga prawo drogi i wzajemny związek między poszczególnymi instalacjami w drodze. Ustawa skierowana jest przede wszystkim do instytucji publicznych, podczas gdy większość infrastruktury liniowej jest własnością lub jest zarządzana przez sektor prywatny. Jednoznaczne określenie zasad dostępu do nieruchomości i infrastruktury radykalnie przyspieszyłoby proces inwestycyjny w dziedzinie telekomunikacji. 2

3 Zasady projektowania inwestycji zawarte w Ustawie powinny być uwzględnione w ocenie wniosków o środki unijne. Adresat: Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Władza Wdrażająca Programy Unijne, Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości Inwestorzy powinni być premiowani w konkursach o dotacje, jeśli optymalizują koszty prowadzenia inwestycji infrastrukturalnych, czyli np. łączą budowę np. drogi z kładzeniem światłowodów. Realizacja inwestycji w jednym czasie obniża koszty projektowo-geodezyjne. Zmniejsza się również prawdopodobieństwo kolizji inwestycji. Nie ma dodatkowych wykopów, nie są rozbierane chodniki, które ułożono kilka miesięcy wcześniej. Optymalizacja kosztów realizowania inwestycji przez samorządy nie powinna budzić podejrzeń. Słowem, inwestorzy nie mogą być karani za rozwój łączności elektronicznej przy okazji inwestycji finansowanych ze środków unijnych. Możliwym rozwiązaniem jest włożenie tej inwestycji w koszty niekwalifikowane. Innym rozwiązaniem, które ułatwiłoby prowadzenie inwestycji szerokopasmowych w pasie drogi, byłaby drobna zmiana w procesie uzyskiwania pozwoleń na budowę tj. dołożenie kanalizacji teletechnicznej i światłowodu w trakcie rozpoczętej budowy nie wymuszałoby na inwestorze przechodzenia od nowa całej procedury. Działalność JST jako operatora telekomunikacyjnego z myślą o tzw. bezpłatnym dostępie do Internetu winna być ostatecznością, zaś za wzorcowy model należy uznać partnerstwo publicznoprywatne, o ile doprecyzujemy, na czym miałoby ono polegać w rozwoju sieci szerokopasmowych. Adresat: Ministerstwo Infrastruktury, Ministerstwo Gospodarki Samorząd zwykle decyduje się na rozpoczęcie działalności telekomunikacyjnej, zgodnie z ustawą szerokopasmową, gdy nie znajdzie innego sposobu na rozwój rynku telekomunikacyjnego. Chociaż UKE wnikliwie analizuje wszystkie wnioski w tym zakresie i poddaje konstruktywnej krytyce koncepcje udostępniania Internetu za darmo, czas przekonać JST, że równie skutecznie mogliby to robić sami przedsiębiorcy w ramach lokalnych konkursów czy przetargów. W naszej ocenie na dostęp do pełni usług szerokopasmowych stać już większość społeczeństwa, również mieszkających na terenach wiejskich. Jedynym sposobem na dalsze obniżki cen dostępu jest wzrost konkurencji. Operatorzy, jeśli wiedzą, że jej nie mają, to utrzymują zawyżone ceny. Warto by o tym pamiętali politycy, którzy traktują Internet populistycznie, nie bacząc na racje operatorów. 3

4 Po roku obowiązywania ustawy szerokopasmowej, pomimo akcji informacyjnej ze strony UKE i innych podmiotów, wciąż JST jej nie znają i bronią się przed jej zapisami. Adresat: Ministerstwo Infrastruktury, Urząd Komunikacji Elektronicznej, Komisja Wspólna Rządu i Samorządu Terytorialnego, Związek Powiatów Polskich, Związek Miast Polskich, Unia Metropolii Polskich, Unia Miast i Miasteczek RP, Związek Gmin Wiejskich RP Zdarza się, że urzędnicy JST negują zapisy ustawy szerokopasmowej, powołując się na własną praktykę. Taka sytuacja jest niedopuszczalna i wymaga zwiększenia nadzoru wojewody nad inwestycjami szerokopasmowymi. Jednocześnie to sygnał, iż informacja o znaczeniu tej ustawy i w ogóle o związkach między infrastrukturą szerokopasmową a zrównoważonym rozwojem lokalnym, nie przebija się do świadomości osób sprawujących władzę publiczną. Stąd postulat do organizacji JST, by aktywniej włączyły tą tematykę do swoich działań. Problemy operacyjne Nieaktualne zasoby Powiatowych Ośrodków Geodezyjno- Kartograficznych skutecznie wydłużają i podrażają koszty wszelkich inwestycji. Potrzebny jest ustawowy nakaz niezwłocznego udostępnienia przez gestorów infrastruktury aktualnych informacji o jej przebiegu do bazy geodezyjnej ewidencji sieci uzbrojenia terenu (GESUT) oraz dostęp doń wykonawców bez ponoszenia dodatkowych kosztów. Adresat: Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, Główny Geodeta Kraju, Ministerstwo Infrastruktury Brak aktualnych podkładów geodezyjnych i ich wygórowana cena powodują, że koszt przygotowania inwestycji jest zbyt wysoki. Dla małych operatorów może uniemożliwić działania inwestycyjne. GESUT i mapa zasadnicza nie nadążają z tempem inwestycji infrastrukturalnych w Polsce. Ich konstrukcja jest archaiczna i nieprzyjazna inwestorom. Sytuację zmieni wejście w życie projektu rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie bazy danych geodezyjnej ewidencji sieci uzbrojenia terenu, bazy danych obiektów topograficznych oraz mapy zasadniczej. 4

5 Instrukcje techniczne o odległości między sobą podziemnej infrastruktury technicznej są przestarzałe i niedostosowane do współczesnej techniki. W konsekwencji projektanci np. przebiegu gazociągów czy też wodociągów protestują przeciwko kładzeniu tuż obok światłowodów. Problem ma podłoże w przyczynach strategicznych opisanych powyżej. Adresat: Ministerstwo Infrastruktury Jeśli nawet JST zdecyduje się położyć kanalizację teletechniczną obok budowanej innej infrastruktury liniowej, to może napotkać gwałtowny opór ze strony wykonawców zobligowanych do przestrzegania przestarzałych instrukcji technicznych, nakazujących zachowanie bardzo dużych odstępów między liniami telekomunikacyjnymi a innymi elementami uzbrojenia terenu. Konieczne jest uwspółcześnienie instrukcji technicznych i zarazem rozpropagowanie zmian technologicznych w środowisku inżynierskim. Fundacja Wspomagania Wsi, Mazowieckie Stowaryszenie Gmin na Rzecz Rozowju Społeczństwa Informacyjnego październik,

6 Uczestnikami debaty byli: Przedstawiciele przedsiębiorców: Arkadiusz Milewski, Telekomunikacja Polska S.A. Piotr Marciniak, Krajowa Izba Komunikacji Ethernetowej Eugeniusz Gaca, Krajowa Izba Gospodarcza Elektroniki i Telekomunikacji Michał Matuszewski, NowoNET Józef Fedorczak, Telefony Podlaskie SA Tadeusz Kempisty, Telefony Podlaskie SA Dominik Szczepanik, Interkam Przedstawiciele lokalnych samorządów: Beata Sznajder, Urząd Miejski Mszczonów Marek Janikowski, Wójt Gminy Stoszowice Maria Truszkowska, Miasto Sokołów Podlaski Artur Kołodziej, Gmina Ostrów Mazowiecka Przedstawiciele instytucji centralnych: Maciej Koziara, Urząd Komunikacji Elektronicznej Piotr Combik, Urząd Komunikacji Elektronicznej Elżbieta Kroszczyńska, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji Przedstawiciele organizacji pozarządowych, eksperci: Piotr Rutkowski, Fundacja Instytut Mikromakro Krzysztof Heller, Infostrategia Wiesław Baług, ekspert rynku teleinformatycznego Dariusz Gacoń, Instytut Łączności Tomasz Wątor, Agencja Rozwoju Mazowsza Wiesława Kwiatkowska, Mazowieckie Stowarzyszenie Gmin na Rzecz Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego Jacek Pietrusiak, Fundacja Wspomagania Wsi Gospodarze spotkania: Piotr Szczepański, Fundacja Wspomagania Wsi Jerzy Żelichowski, Mazowieckie Stowarzyszenie Gmin na Rzecz Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego Debatę poprowadził red. Sławomir Kosieliński. Raport, podsumowanie oraz relacja wideo z debaty zostały opublikowane na stronach serwisu Internet na Wsi. 6