Koncentrat białka serwatki (ang. Whey Protein Concentrate, WPC) i modulowanie glutationu w terapii nowotworowej.

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Koncentrat białka serwatki (ang. Whey Protein Concentrate, WPC) i modulowanie glutationu w terapii nowotworowej."

Transkrypt

1 Koncentrat białka serwatki (ang. Whey Protein Concentrate, WPC) i modulowanie glutationu w terapii nowotworowej. Whey Protein Concentrate (WPC) and Glutathione Modulation in Cancer Treatment GUSTAVO BOUNOUS Research and Development Department, Immunotec Research Ltd., Vaudreuil-Dorion, Quebec, Canada Abstrakt: Glutationowy system antyoksydacyjny jest naczelnym mechanizmem obronnym komórek. Obniżenie stężenia tego peptydu jest zazwyczaj skutkiem tworzenia reaktywnych form tlenu w czasie zwiększonej aktywności metabolicznej komórek. Zjawisko to może zachodzić w limfocytach podczas rozwoju odpowiedzi immunologicznej i komórkach mięśniowych podczas intensywnego wysiłku. Nie jest zaskakującym, że przeprowadzono (i nadal się prowadzi) wiele badań nad tym tripeptydem. Koncentrat białek serwatki okazał się efektywnym i bezpiecznym donorem cysteiny dla podnoszenia poziomu GSH w trakcie obniżenia jego poziomu w stanach niewydolności immunologicznej. Cysteina jest kluczowym, limitującym aminokwasem podczas wewnątrzkomórkowej syntezy GSH. Eksperymenty prowadzone na zwierzętach wykazały, że koncentrat białek serwatki wykazuje działanie prewencyjne i pomaga w zahamowaniu rozwoju już istniejących nowotworów. Mechanizm takiego działania opiera się o podwyższanie stężenia GSH w odpowiednich tkankach, a działanie anty-nowotworowe może opierać się na stymulacji odporności poprzez szlaki zależne od GSH. Formowanie rodników tlenowych jest bardzo często kluczowym etapem tworzenia nowotworów, zatem działanie GSH na wolne rodniki i usuwanie substancji kancerogennych może mieć znaczący wpływ na nowotworzenie, indukowane poprzez wiele różnych szlaków. Opisy przypadków prezentowane tutaj są silnym dowodem na przeciwnowotworowe działanie koncentratu białek serwatki, używanego jako suplementu diety, w niektórych nowotworach układu moczowopłciowego. Autorzy mają nadzieję, że taka nietoksyczna suplemantacja diety, nie oparta o aktualne wskazania w chemoterapii nowotworów, przyciągnie uwagę onkologów badaczy i praktyków. Glutation. Komórki ssacze rozwinęły wiele mechanizmów zapobiegających i usuwających szkodliwe skutki procesów oksydacyjnych zachodzących pod wpływem procesów metabolicznych. Glutationowy system antyoksydacyjny jest głównym spośród nich, ponieważ GSH uczestniczy bezpośrednio w usuwaniu reaktywnych związków tlenu poprzez perosksydazę GSH i utrzymuje w zredukowanej, aktywnej formie witaminy C i E, które także wykazują działanie antyoksydacyjne 1. Dodatkowo GSH uczestniczy w detoksykacji związków egzogennych w reakcjach katalizowanych przez transferazy glutationowe 2. Z tych powodów GSH odgrywa centralną rolę w obronie organizmu przed infekcjami, wolnymi rodnikami, substancjami rakotwórczymi. Nie jest też zaskoczeniem, że w wątrobie, głównym organie odpowiedzialnym za detoksykację i eliminację toksyn, stwierdzano najwyższe stężenia GSH 3.

2 Grupa sulfhydrylowa (tiolowa) jest odpowiedzialna za właściwości chemiczne całej cząsteczki GSH (L-gamma-glutamylo-L-cysteinyloglicyny). Jako że biodostępność spożywanego GSH u człowieka jest zaniedbywalna 4 i że nie ma dowodów na transport GSH do wnętrza komórek 2,3, glutation musi być syntetyzowany wewnątrzkomórkowo. Chociaż dostarczanie cysteiny, glutaminianu i glicyny (komponentów GSH) może okazać się ograniczone w szczególnych wypadkach, to wiele badań wykazało, że prawdziwym czynnikiem limitującym w syntezie GSH jest dostępność cysteiny. Jednakowoż, wolna cysteina nie jest idealnym źródłem dla syntezy jest toksyczna 5 i ulega spontanicznemu utlenieniu. Z drugiej strony, cysteina, wystepująca w formie cystyny (dwie cysteiny złączone wiązaniem dwusiarczkowym) uwalniana w układzie pokarmowym podczas trawienia, jest stabilniejsza, niż wolny aminokwas: wiązanie dwusiarczkowe jest odporne na działanie pepsyny i trypsyny, ale może być przerwane przez działanie ciepła, lub czynników mechanicznych 6. Dlatego też cystyna jest bezpiecznie transportowana przez osocze i jest bezzwłocznie redukowana do dwóch cząsteczek cysteiny w momencie transportu do wnętrza komórki 7. Glutation i odporność. Wykazano, że zdolność limfocytów do wyrównywania strat wynikłych z uszkodzeń oksydacyjnych (podczas wymagającego tlenu podziału klonalnego i następczej produkcji przeciwciał i pomocniczych limfocytów CD4 oraz cytolitycznych limfocytów T) mierzony jest poprzez określenie zdolności tych komórek do odtwarzania wewnątrzkomórkowych zapasów GSH, co umożliwia im rozwinięcie pełnej odpowiedzi na stymulację antygenową 8,9. Koncentrat białek serwatki a odporność. Na początku lat 1980-tych odkryto, że myszy karmione koncentratem białek serwatki (20% dziennej diety) wykazywały znaczący wzrost produkcji przeciwciał jako odpowiedzi na antygen zależny od komórek typu T 10,11. Ten efekt podtrzymywania odporności został potwierdzony w zastosowaniu takiej suplementacji diety w przeciwdziałaniu infekcji pneumokokowej 12. Wzrost, kompozycja białkowa surowicy krwi, liczba limfocytów we krwi 10-13, a przede wszystkim produkcja limfocytów B w szpiku 14 nie ulegają zmianom w wyniku diety zawierającej WPC. Zawartość cysteiny w WPC wydaje się odgrywać znaczącą rolę w bioaktywności takiej diety. W rzeczywistości optymalizacja odpowiedzi immunologicznej u zwierząt karmionych WPC jest związana z większą produkcją GSH w limfocytach, wynikającą z dodatkowych dawek prekursora cystyny 13. Potwierdzenie immunostymulacyjnego efektu WPC (Parker i wsp. 15 ) było pierwszym. W 1995 pojawiło się następne niezależne doniesienie potwierdzające te unikalne właściwości WPC. W badaniu tym spożycie białek mleka krowiego (zarówno jako suplementu, jak i jedynego źródła białka w zbilansowanej diecie), niezmiennie wzmacniało drugorzędową odpowiedź humoralną na immunizację owoalbuminą, w porównaniu z innymi źródłami białka białko sojowe i białko serwatki mleka owczego. Po 5 8 tygodniach żywienia WPC zwiększał komórkową odpowiedź immunologiczną. Te właściwości wydają się niezwiązane z prostym efektem dietetycznym 16.

3 Koncentrat białek serwatki a nowotwór. Poszukiwania potencjalnych mechanizmów wzmacniania odpowiedzi immunologicznej przez WPC ujawniły kontrowersyjny pogląd, że stymulowanie produkcji GSH przez koncentrat białek serwatki może mieć udział w poszerzeniu protekcyjnego efektu względem podatności na nowotwory, jak i ogólnej detoksykacji czynników środowiskowych. Badanie przeprowadzone na Uniwersytecie Wisconsin przekonująco wykazało, że fizjologiczne poziomy androgenów mają zdolność obniżania poziomu GSH w ludzkich komórkach prostaty, wrażliwych na androgeny, co może być mechanizmem, który umożliwia onkogenezę w obrębie prostaty w warunkach ekspozycji na androgeny 17. I odwrotnie lekko podniesiony poziom GSH w komórkach okrężnicy, uzyskany na skutek podawania WPC, jest związany z niższym obciążniem nowotworami w eksperymentalnym modelu ludzkiego raka okrężnicy (Ryc. 1), co sugeruje, że poziom GSH w tkance moduluje tempo tworzenia nowotworów. W roku 1988 wykazano, po 24 tygodniach podawania dimetylohydrazyny (DMH), że częstość nowotworów okrężnicy u myszy karmionych WPC była znacząco niższa niż u myszy karmionych odpowiednimi dawkami kazeiny, jak i pokarmem Purina. Podobnie zasięg nowotworów był mniejszy u zwierząt karmionych WPC, w porównaniu do myszy karmionych kazeiną, jak i Puriną. Masa ciała była porównywalna we wszystkich grupach 18. W kolejnych, podobnych badaniach wszystkie zwierzęta stale karmione WPC przeżywały cały okres trwania eksperymentu, podczas gdy 32% z pozostałych grup zdechło. W tym badaniu części zwierząt zamieniono dietę (Purina na WPC) na ostatnie 8 tygodni badania. Znacząca różnica między ilością i rozmiarami nowotworów pomiędzy tymi zwierzętami a grupą utrzmywaną cały czas na diecie Purina podczas całego (28- tygodniowego) eksperymentu wskazuje na efekty, pomimo rozpoczętego procesu nowotworowego 19. Prawie identyczne wyniki uzyskano dla szczurów w badaniu australijskim 20 (Ryc. 1). Ostatnio, w badaniu przeprowadzonym w Arkansas, wykazano, że diety oparte o białka serwatki dają wyraźnie większą ochronę przed indukowanym chemicznie rakiem gruczołu mlekowego (u szczurów) niż oparte o soję lub kazeinę 21. Właściwości przeciwnowotworowe, wzmacnianie odpowiedzi immunologicznej są definiowane jako bioaktywność produktu. Przy omawianiu wpływu białek mleka na nowotwory ważne jest rozróżnienie pomiędzy efektem anty nowotworowym i anty onkogennym. Nasza hipoteza brzmi, że (i) WPC może mieć znaczenie dla obu tych efektów, (ii) mechanizm działania polega na zwiększaniu stężenia GSH w odpowiednich tkankach, najprawdopodobniej poprzez dostarczanie wysokich poziomów substratów do syntezy GSH, (iii) może mieć działanie przeciwnowotworowe (przy niskim poziomie komórek rakowych) poprzez stymulację odporności na drodze szlaku GSH, (iv) efekt anty onkogenny może wynikać z podnoszenia poziomu GSH substancji zdolnej przeprowadzać detoksykację substancji rakotwórczych. W modelach spontanicznej onkogenezy GSH również może odgrywać pewną rolę. Wiadomo, że tworzenie rodników tlenowych jest często krytycznym etapem onkogenezy 22, dlatego też udział GSH w usuwaniu rodników 2 może być znaczący w zapobieganiu nowotworzeniu, indukowanemu wieloma różnymi czynnikami 23. Hipoteza związana z rakiem prostaty 17 może być tego przykładem. Dodatkowo odkryto intrygujący związek pomiędzy poziomem GSH w komórce nowotworowej a prekursorami GSH bądź suplementami cysteiny. Ten fenomen ujrzał

4 światło dzienne dzięki badaniom in vitro. Wykazały one istotną możliwość bezpośredniego oddziaływania systemów dostarczania cysteiny na komórki rakowe. W roku 1986 Russo i wsp. zaobserwowali, że wewnątrzkomórkowe poziomy GSH są 7- krotnie wyższe w liniach komórkowych ludzkiego gruczolakoraka (z płuc) niż w linii normalnych ludzkich fibroblastów. W liniach komórek raka podawanie OTZ (węglanu oksotiazoliny, podnoszącego poziom cysteiny, niezbędnego do syntezy GSH) nie wykazywało żadnego efektu, chociaż w liniach normalnych komórek fibroblastów uzyskano poziomy rzędu % 24. Podobny fenomen zaobserwowano w badaniach in vivo w szczurzym modelu raka sutka, gdzie poziom GSH podnosił się w szpiku kostnym, przy jednoczesnym obniżeniu w tkankach nowotworowych 25. Naturalny system dostarczania cysteiny wykazywał również in vitro dla komórek nowotworowych efekt anty GSH w wypadku produktów syntetycznych. Zatem eksperymenty in vitro wykazały spowodowane przez WPC obniżenie poziomu GSH i zahamowanie wzrostu w szczurzym raku gruczołu mlekowego i komórkach linii Jurkat T, w stężeniach, które dla normalnych komórek stymulują wzrost i indukują syntezę GSH 26. Selektywność pokazana w tych eksperymentach może być wyjaśniona tym, że synteza GSH jest ściśle regulowana mechanizmem ujemnego sprzężenia zwrotnego. A ponieważ wyjściowa zawartość GSH w komórkach raka jest wyższa, niż w zdrowych komórkach, łatwiej osiągany jest poziom, przy którym dochodzi do uruchomienia mechanizmu negatywnego sprzężenia zwrotnego. Wszystkie te obserwacje mogą pomóc w zrozumieniu stwierdzanego in vitro zahamowania wzrostu nowotworów w obecność WPC, gdzie nie ma możliwości zachodzenia ustrojowych reakcji immunologicznych. Przykładowo, podanie serwatki mleka krowiego do podłoża hodowlanego komórek ludzkiego raka piersi i prostaty skutkuje znaczącym obniżeniem tempa wzrostu komórek. Należy odnotować, że efekt taki występuje tylko po 24 godzinnej inkubacji 27. Szczególnie znaczące jest to, że białka zawarte w WPC, takie jak albumina, alfa laktoalbumina i laktoferryna, o najwyższej zawartości cystyny pojedynczo wykazują działanie inhibujące na komórki nowotworowe. Niezdenaturowane, zawierają prawie identyczną liczbę reszt cystyny (w przeliczeniu na ogólną liczbę aminokwasów) 28,29. Albumina zawiera 17 reszt cystyny na cząsteczkę o masie i 6 dipeptydów glutamylocystynowych (Glu-Cys). Laktoferryna 17 reszt cystyny na masę i 4 dipepetydy Glu-Cys; alfa laktoalbumina 4 reszty cystynowe na masę Odwrotnie beta lactoglobulina zawiera tylko dwie grupy cystynowe, przy masie cząsteczkowej równej , a IgG1, główna immunoglobulina mleka krowiego tylko cztery mostki dwusiarczkowe (cystyny) przy masie cząsteczkowej Albumina bydlęca zahamowuje (in vitro) wzrost wrażliwych na estrogen linii ludzkich komórek raka piersi 30. Wybiórcza apoptoza (śmierć komórek) ludzkich komórek nowotworowych została uzyskana poprzez inkubację w obecności alfa laktoalbuminy 31. Artykuł ten wzbudził wielki społeczny odzew, ponieważ tytuł zapowiadał taki efekt dla ludzkiego mleka, z towarzyszącym stwierdzeniem, że niemowlęta karmione piersią wykazują mniejszą częstotliwość infekcji i nowotworów wieku dziecięcego. Prawdą jest, że alfa laktoalbumina jest dominującym białkiem mleka ludzkiego (Tab. 1), prawdą jest również to, że krowi WPC zawiera % alfa laktoalbuminy, a większość białek nie krowiego mleka jest homologiczna z białkami mleka Bos taurus, włączając w to alfa laktoalbuminy, kodowane przez pojedynczy gen 32. W hodowlach komórkowych laktoferryna wykazuje działanie przeciwnowotworowe wobec ludzkiej linii raka

5 trzustki 33. Wszystkie te trzy białka serwatki zawierają podobny, relatywnie wysoki poziom cysteiny. Opisane powyżej przeciwnowotworowe właściwości donorów cysteiny in vitro pozwalają przypuszczać, że efekt przeciwnowotworowy wykazywany (in vitro) przez białka serwatki, bogate w cysteinę jest także związany z ich aktywnością, jako donorów cysteiny. Pozwala to przypuszczać, że komórki rakowe obniżają tempo syntezy GSH i tracą wewnątrzkomórkowy glutation w obecności naturalnych bądź sztucznych, donorów cysteiny. Ostatnio wykazano, że kilka spośród antyoksydantów zawierających siarkę (takich jak NAC i OTZ) selektywnie indukuje apoptozę zależną od białka p53 w transformowanych komórkach. Podobnego zjawiska nie obserwowano w zdrowych komórkach. W przeciwieństwie do nich, antyoksydanty, których aktywność ogranicza się do zmiatania wolnych rodników, wydają się nie mieć takich właściwości. Działanie takie (jak wykazano) wiąże się z 5 10 krotnym wzrostem aktywności p53, a nie z syntezą GSH 34. W związku z tym naturalne źródła cysteiny, takie jak koncentrat białek serwatki (WPC), mogą zapobiegać i spowalniać wzrost istniejących nowotworów, bezpośrednio podnosząc komórkowe poziomy tioli. RYCINA 1 Wyniki badań demonstrujących wpływ specjalnie przygotowanych żywieniowych WPC na wzrost nowotworów Substancją indukującą nowotworzenie był dwuwodorochlorek dimetylohyrazyny, indukujący powstawanie nowotworów okrężnicy, podobnych do tych znajdowanych u ludzi (pod względem typu lezji i odpowiedzi na chemoterapię 2 ). Różne rodzaje diet podawane były przed i przez cały okres podawania DMH (24 tygodnie). Nie zauważono wpływu diety na masę ciała Rozpowszechenie nowotworów(przypadki/gr upę) Badanie przeprowadzone w Kanadzie: Bounous G et al. Clin Invest Med 11: 213, 1988 (A/J mice) Rozpowszechenie nowotworów(przypadki/gr upę) Badanie przeprowadzone w Australii: McIntosh G et al. J Nutr 125: 809, 1995 (Sprague-Dawley rats) 0 0 WPC Kazeina Purina WPC Kazeina Mięso Ziarno Soi P=0.0 2 P<0.02

6 Colon GSH WPC Casein Meat These findings confirmed and extended earlier observations of a Canadian research group [Bounous et al, 1991] that also identified dairy proteins, and whey protein in particular, as being protective against the development of intestinal cancers induced by DMH. 1. Enker WE, Jacobitz JL. Experimental carcinogenesis of the colon induced by 1,2-dimethylhydrazinedl HCL : Value as a model of human disease. J Surg Res 21 : 291, Corbett TH, Griswold DP, Roberts GJ, Peckham JC et al. Evaluation of single agents and combinations of chemotherapeutic agents in mouse colon carcinogenesis. Cancer 40 : 2650, Rodent chow (purina) containing varying amounts of beef, fish, corn, and whey proteins. TABELA 1: SKŁAD BIAŁKOWY LUDZKIEGO I KROWIEGO MLEKA Skład (g/litr) Białko Mleko krowie Mleko ludzkie Cysteina/Cząsteczkę Kazeina * Beta-lactoglobulina 3.2 Śladowo 2 Alfa-lactalbumina Albumina osocza Laktoferryna Łącznie cystyna (mol/litr) 8.19 x x 10-4 Łącznie cystyna (mg/g białka) *Kazeina zawiera 0 do 2 reszt cystyny na cząsteczkę Na podstawie: Jennes R. Inter-species comparison of milk proteins. W: Developments in Dairy Chemistry-1. Fox W. (Ed.). ASP NY : 87, 1982; and Eigel WN, Butler JE, Ernstrom CA, Farell HM et al. Nomenclature of proteins of cow s milk. J Dairy Sci 67 : , Fifth revision.

7 OPISY PRZYPADKÓW Wykazanie wpływu koncentratu białek serwatki (WPC) 11 na nowotwory układu moczowo - płciowego KURACJA GRUCZOLAKORAKA MACICY: OPIS PRZYPADKU DANIEL MOREAU, M.D. F.R.C.S. (C) - (OBSTETRICS AND GYNECOLOGY) Ottawa Civic Hospital - Canada M. A. urodzona 13 września 1962!5 maja 1997 konsultacja specjalistyczna, z powodu wyników badania cytologicznego wykonanego przez lekarza pierwszego kontaktu. Wynik dysplazja średniego stopnia, obraz zgodny z przebiegiem infekcji ludzkim wirusem typu papilloma. Wymaz z szyjki macicy wykazał (15 maja 1997) ostre zmiany w strukturze komórek. 8 lutego 1998 badanie testem Pap także wykazało ostrą dysplazję. Wynik został potwierdzony 30 kwietnia Badanie Próbki pobranej z szyjki wykazało obecność fragmentów nabłonka z dużymi malformacjami. 7 sierpnia 1998 łyżeczkowanie potwierdziło obecność gruczolakoraka. 10 września 1998 potwierdzono diagnozę. Pacjentkę poinformowano o możliwości wykonania zabiegu całkowitego usunięcia macicy. Nie poddając się zabiegowi, począwszy od listopada 1998, pacjentka przyjmowała po 20 g dziennie specjalnie przygotowanego koncentratu białek serwatki. 8 marca 1999 w badaniu cytologicznym stwierdzono prawdopodobne atypowe komórki, a biopsja karku i łyżeczkowanie szyjki macicy (9 kwietnia 1999) wykazały tylko lekkie malfomacje komórek. 13 lipca 1999 (ponowne badanie 22 grudnia 1999) uzyskano całkowicie prawidłowy obraz w badaniu cytologicznym. BIAŁKA SERWATKI W KURACJI PRZERZUTÓW RAKA NERKOKOMÓRKOWEGO ROBERT BENDER, M.D.,DYREKTOR MEDYCZNY Community Medical Group of Corona Corona, CA Data urodzenia: 7 stycznia 1948 Pacjentka: 52-letnia kobieta. Rasy kaukaskiej z objawami krawienia z dróg rodnych listopad Badanie wykazało dużą lezję (rozmiar truskawki) na ujściu cewki moczowej. 1 Koncentrat białek serwatki, dokładniej izolat o zdefiniowanej zawartości białek, w natywanej postaci, nie poddawanych obróbce, sprzedawany jako Immunocal/HMS90, otrzymano od IMMUNOTEC RESEARCH LTD.

8 29 stycznia 1997 guza usunięto. Wynik badania cytoskopowego był negatywny. Badanie patologiczne wykazało przerzutowego raka nerkokomórkowego. Prześwietlenie klatki piersiowej bez większych zmian. Badanie USG nie wykazało żadnych zmian, z wyjątkiem (wcześniejszego) całkowitego usunięcia macicy. Badanie tomografii komputerowej (CT) brzucha (7 lutego 1997) ujawniło guz na lewej nerce rozmiar 10 X 8,6 X 10 cm obejmujący górną część nerki, z obszarem nekrozy w centralnej części, rozszerzający się na okoliczną tkankę tłuszczową i powięź boczną. Badanie CT miednicy nie wykazało żadnych zmian, skan kości bez zmian. 11 marca 1997 u pacjentki wykonano zabieg całkowitego usunięcia lewej nerki. Okazało się, że guz łączy się z mięśniem lędźwiowo udowym, jednocześnie nie stwierdzono, żeby obejmował śledzionę lub okrężnicę. Nie stwierdzono zmian w węzłach limfatycznych w obszarze wokół-aortalnym. Nie stwierdzono znaczących zmian w wątrobie, nie zanotowano przerzutów. Żyła nerkowa wolna od zmian. Nuclear grade (współczynnik złośliwości) 2+4. Dla nadnercza zmiany łagodne, węzły limfatyczne bez zmian. Nowotwór ścian pochwy powrócił po pierwszym wycięciu. W sierpniu 1997 podczas badań kontrolnych w badaniu CT klatki piersiowej wykazano wiele drobnych, rozsianych guzków w obrębie płuc, zlokalizowanych głównie w podstawie płuc z towarzyszącą chorobą gruczołów w obszarze przedtchawiczym i prawym wokółtchawiczym, najbardziej typowe dla przerzutów o obrębie płuc. Dodatkowo dwie masy o małej gęstości obejmujące oba (prawy i lewy) płaty wątroby były podejrzewanie o pochodzenie przerzutowe. Skan kości również ujawnił obszar w prawej kości biodrowej, położony przyśrodkowo, blisko połączenia SI, który również podejrzewano o pochodzenie przerzutowe. Pacjentka odmówiła rekomendowanych naświetlań miednicy (radioterapia), a także rekomendowanej chemoterapii interferon, interleukiny i 5-FU. Ponowne kontrole październik i grudzień W badaniu CT ujawniono wzrost liczby przerzutów w wątrobie. CT klatki piersiowej ujawniło (w obrębie śródpiersia) rozległe gruczolaki i parenchymę płuc z wielokrotnymi małymi zgrubieniami w obu płatach płucnych. Kolejne badanie wykonano w kwietniu Wynik postępująca choroba, z wzrastającą liczbą (i rozmiarem) guzków w obrębie wątroby i narastające, rozlane zmiany gruczołów w obrębie śródpiersia i guzki w obrębie płuc. Z powodu tych zmian pacjentka cierpiała z powodu narastającej choroby przerzutowej, nie możliwe było zaoferowanie leczenia, które dawałoby nadzieję na poprawę stanu. Pacjentka rozważyła inne metody terapii. Dlatego (w czerwcu 1998) rozpoczęto kurację specjalnie przygotowanym koncentratem białek serwatki. Pacjentka przyjmowała 1 porcję (10 g) przed południem i 2 porcje po południu. W ciągu 2 tygodni przyjmowania preparatu u pacjentki ustąpiły nudności. Pacjentka stwierdziła też znaczną poprawę apetytu i wzrost energii. Badania CT brzucha i klatki piersiowej (sierpień 1998) nie wykazały znaczących zmian w płucach i wątrobie. Ogólnie zanotowano poprawę stanu klinicznego pacjentki. W listopadzie 1998 wykonano prześwietlenie klatki piersiowej, które wykazało obniżenie poziomu ziarnistości w płucach oraz brak progresji gruczolaków śródpiersia. W styczniu 1999 prześwietlenie płuc było wolne od widocznych zmian. W marcu 1999 u pacjentki pojawiły się gwałtowne wymioty, przeprowadzono dalsze badania. CT brzucha wykazało brak zatorów w jelitach, a lezje przerzutów w jelitach uległy zmniejszeniu, przy jednoczesnym wzroście obszaru nekrozy w centralnej części guza. Badanie CT miednicy nie wykazało żadnych istotnych zmian wyłącznie stan po całkowitym usunięciu lewej nerki. Skan w obszarze GI nie wykazał żadnych zmian chorobowych, z wyjątkiem prawdopodobnego zapalenia dwunastnicy. Wymioty nie powtarzały się

9 Badanie CT brzucha, klatki piersiowej, miednicy (lipiec 1999) wykazało dalsze zmniejszanie się ziarnistości w płucach i prawie całkowity zanik gruczolaków wokól tchawicy i ostrogi. Wątroba okazało się stabilna, bez widocznych zmian. Badanie CT przeprowadzone w listopadzie 1999 (badanie brzucha), w porównaniu z badaniem z lipca, wykazało prawdopodobne lekkie zmniejszenie obszaru obniżonej gęstości przypuszczalnego obszaru przerzutów. Nie zanotowano nowych przerzutów. CT miednicy nie wykazało żadnych odchyleń od normy, a CT klatki piersiowej pozostaje wolne od granularności w płucach, bez nowych objawów choroby. Pacjentka żyje do dziś, pełnią życia, a jedyną terapią pozostaje specjalnie przygotowany koncentrat białek serwatki. Badanie prospektywne nad wpływem specjalnie przygotowanego koncentratu białek serwatki na progresję raka prostaty JOHN M. ZABOROWSKI, M.D. Physicians Care Center Chicago, IL CEL: Sprawdzenie hipotezy, czy manipulowanie poziomami GSH, poprzez podawnie specjalnie przygotowanego koncentratu białek serwatki, a w ten sposób spowodowanie wiązania elektrofilnych substancji onkogennych, zaangażowanych w powstawanie raka prostaty, może prowadzić do remisji i/lub destrukcji (apoptozy) komórek raka u pacjentów z rakiem prostaty. METODY: Pacjenci z podniesionym poziomem PSA i rakiem prostaty (bez innych dolegliwości) dostawali koncentrat białek serwatki w dawce 10g, 2 razy dziennie. Każdemu pacjentowi zmierzono poziom PSA przed przystąpieniem do badania i w trakcje całego badania. Pacjenci nie przyjmowali żadnych leków, które wpływałyby na poziom PSA. WYNIKI: Pacje nt Wiek Początek badania Zakończe nie badania Począt kowy PSA Data Końco wy PSA Data JR trwa ZR LD SK HS trwa Spośród 10 pacjentów, których wyselekcjonowano w klinice, 5 wybrało interwencję chirurgiczną.

10 3 wykazało początkową poprawę, m. in. obniżenie poziomu PSA, następnie zrezygnowało z udziału w badaniu, z różnych przyczyn. 2 pozostałych pacjentów odpowiedziało pozytywnie na kurację. Jeden z nich wykazywał podniesienie poziomu PSA po zaprzestaniu przyjmowania suplementu na 2 miesiące. 2 miesiące po przywróceniu suplementu PSA uległo obniżeniu do wartości niższych niż na początku badania. WNIOSKI: potrzeba dalszych badań, na większej liczbie osób, żeby potwierdzić uzyskane wyniki. U wszystkich pacjentów zaobserwowano obniżenie poziomu PSA po podaniu suplementu uzyskanego z izolatu białek serwatki. Obawa o wiarygodność terapii opartej na produktach naturalnych i presja w kierunku podporządkowania się aktualnym standardom w leczeniu raka prostaty mogły być powodem znacznego odsetka osób porzucających badanie, jak i niedokładnego przestrzegania zaleceń przez pacjentów uczestniczących w badaniu. Białka serwatki w leczeniu przerzutowego raka prostaty ROGER G. MAZLEN, M.D., F.A.C.N. Mount Sinai Medical School and Medical Center New York Opis Przypadku. 77 letni mężczyzna z przerzutowym gruczolakorakiem prostaty, z rozległymi przerzutami do kości, rozprzestrzeniającym się do obszaru odbytniczego. Przed przystąpieniem do badania PSA Wolne PSA (<4.01 mg/ml) Nieskuteczne zastosowanie terapii tradycyjnych, przerwano chemoterapię ze względu na toksyczne działanie na serce. Podawano prednizon 10 mg/dzień. Liczne przerzuty w kościach CT z r. Rozpoczęcie terapii WPC 10g/dziennie 29/10/98 PSA Wolne PSA % ( Dobre samopoczucie ) Zwiększono dawkę WPC (20 gram/dzień) Terapia 20 gram WPC/dzień 01/3/99 PSA Wolne PSA (Lupren IM) (Cytoxan) (dobre samopoczucie)

11 Niewłaściwe użycie WPC w gorącej wodzie- list/grudz. Miejscowa radioterapia przerzutów w kości. 10 zabiegów Powrót do zażywania WPC, właściwe dawkowanie Pacjent odczuwa poprawę Białka serwatki w kuracji raka pęcherza moczowego Pacjent: A.G. Mężczyzna, 74 lata I Historia medyczna BPH (Łagodny rozrost prostaty) 1987 r. Rak prostaty zdiagnozowany w 1993 roku. Leczony radioterapią, ze stentem w lewej tętnicy nerkowej. Obecny poziom PSA 0,9. Nadciśnienie naczyniowo - nerkowe 1997 Prawa nerka atroficzna 1997 Choroba tętnicy wieńcowej/dusznica Bolesna II Wywiad demograficzny Palacz, porzucenie nałogu w 1989 r. A) Rak pęcherza w Wielokrotne nawroty r. usunięto wieloogniskowy guz (stopnia I) z 5 miejsc - rak brodawczakowaty komórek przejściowych. Przed zabiegiem poddany terapii BCG. Cystoskopowe badanie pęcherza, co 3 miesiące. B) Podczas wizyty kontrolnej ( ) przepisano dawkę 10g (jedna torebka) dziennie WPC. Badania cytoskopowe ( i ) nie wykazywały nawrotu raka brodawczakowatego Badanie prospektywne wpływu specjalnie przygotowanego koncentratu białek serwatki na rozwój raka prostaty. BELA S. DENES, M.D., FACS DIRECTOR The Prostate Center of Greater St-Louis - Missouri Prezentujemy tutaj pierwsze doświadczenia z leczeniem 8 pacjentów z potwierdzonym (biopsja) rakiem prostaty. Pacjenci leczeni byli tylko przy zastosowaniu WPC. Odpowiedź na terapię monitorowana była przy użyciu pomiarów stężenia PSA. PSA to wysoce czuły marker nowotworów prostaty, szeroko używany jako wskaźnik odpowiedzi na terapię. Dane demograficzne pacjentów Mężczyźni pod opieką poradni, którzy poddani zostali biopsji prostaty. Wszyscy mieli podniesione poziomy PSA, część z nich zmiany w prostacie wyczuwalne w badaniu palpacyjnym. Nie poddawani żadnym wcześniejszym terapiom w kierunku raka prostaty. Średnia wieku 82,5 (77 do 89 lat)

12 Średni poziom PSA 14,2 ng/ml (5.0 do 44 ng/ml). Oznaczenia wykonano przy użyciu: Smith-Kline-Beecham Labs., hyrbertech assay. Średni poziom testosteronu: 391 ng/ml (253 do 619 ng/ml) Średni wynik w skali Gleasona 5,5 (4 do 7) Ogólna jakość życia pacjentów bardzo dobra, wszyscy żyli samodzielnie. Bez symptomów innych, aktywnych klinicznie chorób (bóle kości, krwiomocz, stany zapalne gruczołów, niewydolność nerek) i w rutynowej praktyce klinicznej podlegali by obserwacji, zanim PSA osiągnie większe wartości, lub pojawią się objawy aktywnej klinicznie choroby. Protokół terapii Po analizie biopsji i uzyskaniu świadomej zgody pacjenci zostali zakwalifikowani do badania. Specjalnie przygotowane suplementy koncentrat białek serwatki zostały dostarczone pacjentom. Nie przepisywano innych leków. Pacjenci zostali poinstruowani o zakazie używania palmy sabałowej i jej pochodnych. Badanie PSA w surowicy wykonywano w tygodniach: 0, 6 i 12. Poziom testosteronu po 12 tygodniach. Pacjenci mogli w każdej chwili zrezygnować z udziału w badaniu. REZULTATY Spośród 10 osób biorących udział w badaniu 8 ukończyło pełny cykl (3 miesiące) terapii. 6 spośród 8 (76%) wykazało znaczne obniżenie poziomu PSA w tygodniach 6 i 12. Jeden pacjent wykazywał stabilny poziom PSA, a jeden powolny wzrost poziomu PSA pomiędzy 6, a 12 tygodniem badania. Żaden z pacjentów nie rozwinął pełni objawów klinicznych. Jeden pacjent (T. M.) obecnie zakończył 24 tydzień terapii. Początkowy poziom PSA 42. Po 12 tygodniu obniżony do 37 i ciągle obniża się. Obecnie 28. Średni spadek poziomu PSA w grupie to 1.8 ng/ml (0.2 do 7.0), co odpowiada spadkowi o 12.8 %. PODSUMOWANIE Przedstawione powyżej wstępne wyniki kuracji raka prostaty przy użyciu koncentratu białek serwatki są bardzo zachęcające. Grupa starszych pacjentów z potwierdzonym rakiem prostaty, bez wcześniejszych terapii, wykazała znaczące obniżenie poziomu PSA po 3 miesiącach leczenia. Wszyscy pacjenci bardzo dobrze tolerowali preparat. Suplementy diety oparte na białkach serwatki wydają się prezentować aktywność kliniczną u starszych mężczyzn, z rakiem prostaty, nie poddawanych wcześniej innym terapiom. Parametr efektywności stężenie PSA. Planowane są dalsze badania, mające na celu wyjaśnienie mechanizmu działania preparatu, i potencjalnego zastosowania, jako terapii głównej lub wspomagającej. Poprawa stężeń PSA uzyskana przy pokarmowym podawaniu prekursorów glutationu, uzyskanych ze specjalnie przygotowanego koncentratu białek serwatki (SWPC) JIMMY GUTMAN, M.D., FACEP Assistant Professor, McGill University - Canada Department of Family Medicine, Emergency Medicine Poziom PSA jest od dawna tradycyjnym wskaźnikiem obecności nowotworu prostaty, jak i używany jest w monitorowaniu efektywności terapii. Celem tego opisu przypadków jest

13 prześledzenie zmian poziomu PSA w zdiagnozowanych przypadkach raka prostaty, u pacjentów, których poziom glutationu został podniesiony przy użyciu SPWC. METODY Dwóch pacjentów z potwierdzonym (biopsja) nowotworem prostaty i kompletem rutynowych badań badanie ogólne, rutynowe badania krwi, poziom PSA. Obydwaj wyrazili zainteresowanie przetestowaniem proaktywnym preparatem, który może pomóc w zwalczaniu ich choroby. Obydwaj rozpoczęli kurację od 10 g/dzień, jednocześnie rozpoczęto dokumentowanie poziomu PSA. HISTORIE MEDYCZNE PACJENTÓW I WYNIKI Przypadek #1 Mężczyzna, pochodzenia włoskiego, podejrzewany o wystąpienie raka prostaty (na podstawie badania PSA), w wieku 66 lat. Biopsja ujawniła nowotwór wewnątrz epitelialny, wysokiego stopnia. Historia, badanie ogólne i badania laboratoryjne nie sugerowały występowania przerzutów. Przyjmowane leki: ranitydyna (Zantac) na wrzody żołądka, terazosyna nadciśnienie. Poza tymi dolegliwościami w dobrym zdrowiu, przestrzegający zdrowej diety, zdrowy styl życia. Wartości PSA na rycinie 1, znaczny spadek po zastosowaniu SPWC. Przypadek #2 Pacjent pochodzący z Haiti, lekkie (nieleczone) nadciśnienie, diagnoza raka prostaty w wieku 54 lat. Biopsje ujawniły guza wysokiego stopnia, pacjenta poddano radioterapii i terapii androgenami Casodex i Zoladex. Poziom PSA wykazywał początkowo pozytywną odpowiedź na terapię hormonalną, ale później następował wzrost PSA. Urolog zasugerował kolejną serię terapii anty-androgenowej. Przy słabej reakcji na chemoterapię i skutkach ubocznych pierwszej serii pacjent odmówił chemoterapii. Wybrał terapię SWPC. Poziomy PSA rycina 2. Dyskusja Te dwa przypadki pokazują znaczącą poprawę poziomu PSA u pacjentów z potwierdzonymi w biopsji przypadkami raka prostaty na skutek przyjmowania prekursorów glutationu, znajdujących się w specjalnie przygotowanym koncentracie białek serwatki. Nie ma wyjaśnienia obecnością konkurencyjnej terapii. Większe, ślepe i randomizowane badania zostaną przeprowadzone. Materiały źródłowe:

14

WYBRANE SKŁADNIKI POKARMOWE A GENY

WYBRANE SKŁADNIKI POKARMOWE A GENY WYBRANE SKŁADNIKI POKARMOWE A GENY d r i n ż. Magdalena Górnicka Zakład Oceny Żywienia Katedra Żywienia Człowieka WitaminyA, E i C oraz karotenoidy Selen Flawonoidy AKRYLOAMID Powstaje podczas przetwarzania

Bardziej szczegółowo

Materiał i metody. Wyniki

Materiał i metody. Wyniki Abstract in Polish Wprowadzenie Selen jest pierwiastkiem śladowym niezbędnym do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Selen jest wbudowywany do białek w postaci selenocysteiny tworząc selenobiałka (selenoproteiny).

Bardziej szczegółowo

Wytyczne postępowania dla lekarzy POZ i lekarzy medycyny pracy w zakresie raka nerki, pęcherza moczowego i prostaty 2011

Wytyczne postępowania dla lekarzy POZ i lekarzy medycyny pracy w zakresie raka nerki, pęcherza moczowego i prostaty 2011 Wytyczne postępowania dla lekarzy POZ i lekarzy medycyny pracy w zakresie raka nerki, pęcherza moczowego i prostaty 2011 Wytyczne postępowania dla lekarzy POZ i lekarzy medycyny pracy w zakresie raka nerki,

Bardziej szczegółowo

Pakiet onkologiczny. w podstawowej opiece zdrowotnej

Pakiet onkologiczny. w podstawowej opiece zdrowotnej Pakiet onkologiczny w podstawowej opiece zdrowotnej Agnieszka Jankowska-Zduńczyk Specjalista medycyny rodzinnej Konsultant krajowy w dziedzinie medycyny rodzinnej Profilaktyka chorób nowotworowych Pakiet

Bardziej szczegółowo

Podstawowe informacje o chorobach i raku gruczołu krokowego

Podstawowe informacje o chorobach i raku gruczołu krokowego W TROSCE O PACJENTA CHOREGO NA RAKA GRUCZOŁU KROKOWEGO Ogólnopolski program edukacyjny Podstawowe informacje o chorobach i raku gruczołu krokowego Program realizowany pod patronatem Polskiego Towarzystwa

Bardziej szczegółowo

JAK DZIAŁA WĄTROBA? Wątroba spełnia cztery funkcje. Najczęstsze przyczyny chorób wątroby. Objawy towarzyszące chorobom wątroby

JAK DZIAŁA WĄTROBA? Wątroba spełnia cztery funkcje. Najczęstsze przyczyny chorób wątroby. Objawy towarzyszące chorobom wątroby SPIS TREŚCI JAK DZIAŁA WĄTROBA? Wątroba spełnia cztery funkcje Wątroba jest największym narządem wewnętrznym naszego organizmu. Wątroba jest kluczowym organem regulującym nasz metabolizm (każda substancja

Bardziej szczegółowo

Przykładowe badania PET/CT wykonane w ZMN SCO

Przykładowe badania PET/CT wykonane w ZMN SCO Przykładowe badania PET/CT wykonane w ZMN SCO Pacjentka lat 47 ocena zmian w płucach w poszukiwaniu ogniska pierwotnego liczne zmiany meta w obu płucach, w układzie kostnym, wątrobie i węzłach chłonnych

Bardziej szczegółowo

Częstotliwość występowania tej choroby to 1: żywych urodzeń w Polsce ok. 5-6 przypadków rocznie.

Częstotliwość występowania tej choroby to 1: żywych urodzeń w Polsce ok. 5-6 przypadków rocznie. GALAKTOZEMIA Częstotliwość występowania tej choroby to 1:60 000 żywych urodzeń w Polsce ok. 5-6 przypadków rocznie. galaktoza - cukier prosty (razem z glukozą i fruktozą wchłaniany w przewodzie pokarmowym),

Bardziej szczegółowo

STRESZCZENIE PRACY DOKTORSKIEJ

STRESZCZENIE PRACY DOKTORSKIEJ mgr Bartłomiej Rospond POSZUKIWANIE NEUROBIOLOGICZNEGO MECHANIZMU UZALEŻNIENIA OD POKARMU - WPŁYW CUKRÓW I TŁUSZCZÓW NA EKSPRESJĘ RECEPTORÓW DOPAMINOWYCH D 2 W GRZBIETOWYM PRĄŻKOWIU U SZCZURÓW STRESZCZENIE

Bardziej szczegółowo

Radioterapia w leczeniu raka pęcherza moczowego - zalecenia

Radioterapia w leczeniu raka pęcherza moczowego - zalecenia Radioterapia w leczeniu raka pęcherza moczowego - zalecenia Radioterapia w leczeniu raka pęcherza moczowego może być stosowana łącznie z leczeniem operacyjnym chemioterapią. Na podstawie literatury anglojęzycznej

Bardziej szczegółowo

ZBYT PÓŹNE WYKRYWANIE RAKA NERKI ROLA LEKARZA PIERWSZEGO KONTAKTU

ZBYT PÓŹNE WYKRYWANIE RAKA NERKI ROLA LEKARZA PIERWSZEGO KONTAKTU ZBYT PÓŹNE WYKRYWANIE RAKA NERKI ROLA LEKARZA PIERWSZEGO KONTAKTU 14 czerwca 2012 r dr n. med. Piotr Tomczak Klinika Onkologii U.M. Poznań Epidemiologia raka nerki RCC stanowi 2 3% nowotworów złośliwych

Bardziej szczegółowo

Europejski Tydzień Walki z Rakiem

Europejski Tydzień Walki z Rakiem 1 Europejski Tydzień Walki z Rakiem 25-31 maj 2014 (http://www.kodekswalkizrakiem.pl/kodeks/) Od 25 do 31 maja obchodzimy Europejski Tydzień Walki z Rakiem. Jego celem jest edukacja społeczeństwa w zakresie

Bardziej szczegółowo

Ruch zwiększa recykling komórkowy Natura i wychowanie

Ruch zwiększa recykling komórkowy Natura i wychowanie Wiadomości naukowe o chorobie Huntingtona. Prostym językiem. Napisane przez naukowców. Dla globalnej społeczności HD. Ruch zwiększa recykling komórkowy Ćwiczenia potęgują recykling komórkowy u myszy. Czy

Bardziej szczegółowo

Badania laboratoryjne (i inne) są wykonywane w jednych z najlepszych na świecie laboratoriów.

Badania laboratoryjne (i inne) są wykonywane w jednych z najlepszych na świecie laboratoriów. {jcomments off} BADANIA KLINICZNE 1. W badaniach klinicznych testuje się nowe leki. 2. Badania kliniczne są często jedyną okazją do podjęcia leczenia w przypadku nieskuteczności lub niskiej sktutecznosći

Bardziej szczegółowo

CIBA-GEIGY Sintrom 4

CIBA-GEIGY Sintrom 4 CIBA-GEIGY Sintrom 4 Sintrom 4 Substancja czynna: 3-[a-(4-nitrofenylo-)-0- -acetyloetylo]-4-hydroksykumaryna /=acenocoumarol/. Tabletki 4 mg. Sintrom działa szybko i jest wydalany w krótkim okresie czasu.

Bardziej szczegółowo

FOCUS Plus - Silniejsza ryba radzi sobie lepiej w trudnych warunkach

FOCUS Plus - Silniejsza ryba radzi sobie lepiej w trudnych warunkach FOCUS Plus - Silniejsza ryba radzi sobie lepiej w trudnych warunkach FOCUS Plus to dodatek dostępny dla standardowych pasz tuczowych BioMaru, dostosowany specjalnie do potrzeb ryb narażonych na trudne

Bardziej szczegółowo

LECZENIE CHOROBY LEŚNIOWSKIEGO - CROHNA (chlc) (ICD-10 K 50)

LECZENIE CHOROBY LEŚNIOWSKIEGO - CROHNA (chlc) (ICD-10 K 50) Załącznik B.32.a. LECZENIE CHOROBY LEŚNIOWSKIEGO - CROHNA (chlc) (ICD-10 K 50) ZAKRES ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO ŚWIADCZENIOBIORCY SCHEMAT DAWKOWANIA LEKÓW W PROGRAMIE BADANIA DIAGNOSTYCZNE WYKONYWANE

Bardziej szczegółowo

Elektroterapia ECCT. Zasady Aplikacji. Wybór stroju terapeutycznego do terapii ECCT. Kask Kamizelka Spodnie Kombinezon Koc. Wyposażenie dodatkowe

Elektroterapia ECCT. Zasady Aplikacji. Wybór stroju terapeutycznego do terapii ECCT. Kask Kamizelka Spodnie Kombinezon Koc. Wyposażenie dodatkowe Wybór stroju terapeutycznego do terapii ECCT Kask Kamizelka Spodnie Kombinezon Koc S HV Detektor pola terapeutycznego Wyposażenie dodatkowe Rozgałęźnik Ładowarka i zestaw akumulatorów Ogólne zasady stosowania

Bardziej szczegółowo

CZĘŚĆ SZCZEGÓŁOWA NAJCZĘSTSZE NOWOTWORY OBJAWY, ROZPOZNAWANIE I LECZENIE

CZĘŚĆ SZCZEGÓŁOWA NAJCZĘSTSZE NOWOTWORY OBJAWY, ROZPOZNAWANIE I LECZENIE CZĘŚĆ SZCZEGÓŁOWA ROZDZIA 4 NAJCZĘSTSZE NOWOTWORY OBJAWY, ROZPOZNAWANIE I LECZENIE Arkadiusz Jeziorski W Polsce do lekarzy onkologów zgłasza się rocznie ponad 130 tysięcy nowych pacjentów; około 80 tysięcy

Bardziej szczegółowo

dzienniczek pacjenta rak nerki

dzienniczek pacjenta rak nerki dzienniczek pacjenta rak nerki Grafika i skład: Fundacja Wygrajmy Zdrowie Wydanie I Styczeń 2015 Wszelkie prawa zastrzeżone. Podstawowe dane Imię i nazwisko: Data urodzenia: Lekarz prowadzący: Palcówka

Bardziej szczegółowo

Ocena Pracy Doktorskiej mgr Moniki Aleksandry Ziętarskiej

Ocena Pracy Doktorskiej mgr Moniki Aleksandry Ziętarskiej Prof. dr hab. n. med. Robert Słotwiński Warszawa 30.07.2018 Zakład Immunologii Biochemii i Żywienia Wydziału Nauki o Zdrowiu Warszawski Uniwersytet Medyczny Ocena Pracy Doktorskiej mgr Moniki Aleksandry

Bardziej szczegółowo

ANEKS III UZUPEŁNIENIA DO CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO ORAZ ULOTKI PLA PACJENTA

ANEKS III UZUPEŁNIENIA DO CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO ORAZ ULOTKI PLA PACJENTA ANEKS III UZUPEŁNIENIA DO CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO ORAZ ULOTKI PLA PACJENTA 42 UZUPEŁNIENIA ZAWARTE W ODPOWIEDNICH PUNKTACH CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO DLA PRODUKTÓW ZAWIERAJĄCYCH

Bardziej szczegółowo

Ilość zachorowań na grypę stale rośnie.

Ilość zachorowań na grypę stale rośnie. Ilość zachorowań na grypę stale rośnie. Od początku 2010 roku zachorowalność na grypę z roku na rok stale rośnie. W sezonie 2010/11 na grypę zachorowało 1 085 471 osób. Sezon 2016/17 to aż 4 841 678 zachorowań

Bardziej szczegółowo

KEYTRUDA (pembrolizumab)

KEYTRUDA (pembrolizumab) Poradnik dotyczący leku KEYTRUDA (pembrolizumab) Informacja dla Pacjentów Niniejszy produkt leczniczy będzie dodatkowo monitorowany. Umożliwi to szybkie zidentyfikowanie nowych informacji o bezpieczeństwie.

Bardziej szczegółowo

Badanie termograficzne piersi

Badanie termograficzne piersi Badanie termograficzne piersi Termografia piersi jest procesem tworzenia obrazu w podczerwieni, w celu analizy i oceny ryzyka zachorowania na raka piersi. Termografia jest nieinwazyjna, bezpieczna i bezbolesna

Bardziej szczegółowo

Personalizacja leczenia rozsianego raka nerki.

Personalizacja leczenia rozsianego raka nerki. RAFAŁ STEC Personalizacja leczenia rozsianego raka nerki. Warszawa, 13 października 2018 roku Opis przypadku nr 1. Rozpoznanie Data rozpoznania: 07.11.2007 r. Pacjent: 65 lat, K Dane na temat guza: - Stopień

Bardziej szczegółowo

Podsumowanie u zarządzania rzyzkiem dla produktu leczniczego Cartexan przeznaczone do publicznej wiadomości

Podsumowanie u zarządzania rzyzkiem dla produktu leczniczego Cartexan przeznaczone do publicznej wiadomości Podsumowanie u zarządzania rzyzkiem dla produktu leczniczego Cartexan przeznaczone do publicznej wiadomości Omówienie rozpowszechnienia choroby Rosnąca oczekiwana długość życia i starzejące się społeczeństwo

Bardziej szczegółowo

Rodzinna gorączka śródziemnomorska

Rodzinna gorączka śródziemnomorska www.printo.it/pediatric-rheumatology/pl/intro Rodzinna gorączka śródziemnomorska Wersja 2016 2. DIAGNOZA I LECZENIE 2.1 Jak diagnozuje się tę chorobę? Zasadniczo stosuje się następujące podejście: Podejrzenie

Bardziej szczegółowo

Podstawowe wiadomości o nowotworach nerki, pęcherza moczowego i prostaty

Podstawowe wiadomości o nowotworach nerki, pęcherza moczowego i prostaty Podstawowe wiadomości o nowotworach nerki, pęcherza moczowego i prostaty Człowiek najlepsza inwestycja Projekt pn. Opracowanie i wdrożenie programu profilaktycznego w zakresie wczesnego wykrywania nowotworów

Bardziej szczegółowo

LECZENIE CHOROBY LEŚNIOWSKIEGO - CROHNA (chlc) (ICD-10 K 50)

LECZENIE CHOROBY LEŚNIOWSKIEGO - CROHNA (chlc) (ICD-10 K 50) Załącznik B.32. LECZENIE CHOROBY LEŚNIOWSKIEGO - CROHNA (chlc) (ICD-10 K 50) ZAKRES ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO ŚWIADCZENIOBIORCY SCHEMAT DAWKOWANIA LEKÓW W PROGRAMIE BADANIA DIAGNOSTYCZNE WYKONYWANE W

Bardziej szczegółowo

BioMarine - czyli jak skutecznie walczyć z infekcjami wirusowymi, bakteryjnymi i grzybiczymi?

BioMarine - czyli jak skutecznie walczyć z infekcjami wirusowymi, bakteryjnymi i grzybiczymi? BioMarine - czyli jak skutecznie walczyć z infekcjami wirusowymi, bakteryjnymi i grzybiczymi? Jak powstają infekcje? Większość infekcji rozwija się głównie z powodu osłabionych mechanizmów obronnych i

Bardziej szczegółowo

Ocena ogólna: Raport całkowity z okresu od 04.05.2007 do 15.11.2007

Ocena ogólna: Raport całkowity z okresu od 04.05.2007 do 15.11.2007 W Niepublicznym Zakładzie Opieki Zdrowotnej ABC medic Praktyka Grupowa Lekarzy Rodzinnych w Zielonej Górze w okresie od 04.05.2007-15.11.2007 została przeprowadzona ocena efektów klinicznych u pacjentów

Bardziej szczegółowo

Urologiczne leczenie paliatywne zaawansowanych raków nerki. Dr n. med. Roman Sosnowski Klinika Nowotworów Układu Moczowego, COI, Warszawa

Urologiczne leczenie paliatywne zaawansowanych raków nerki. Dr n. med. Roman Sosnowski Klinika Nowotworów Układu Moczowego, COI, Warszawa Urologiczne leczenie paliatywne zaawansowanych raków nerki Dr n. med. Roman Sosnowski Klinika Nowotworów Układu Moczowego, COI, Warszawa Nefrektomia Nefrektomia jest metodą umożliwiającą całkowite wyleczenie

Bardziej szczegółowo

przytarczyce, niedoczynność przytarczyc, hipokalcemia, rak tarczycy, wycięcie tarczycy, tyreoidektomia

przytarczyce, niedoczynność przytarczyc, hipokalcemia, rak tarczycy, wycięcie tarczycy, tyreoidektomia SŁOWA KLUCZOWE: przytarczyce, niedoczynność przytarczyc, hipokalcemia, rak tarczycy, wycięcie tarczycy, tyreoidektomia STRESZCZENIE Wstęp. Ze względu na stosunki anatomiczne oraz wspólne unaczynienie tarczycy

Bardziej szczegółowo

BADANIA KONTROLNE CHORYCH NA NOWOTWORY ZŁOŚLIWE

BADANIA KONTROLNE CHORYCH NA NOWOTWORY ZŁOŚLIWE BADANIA KONTROLNE CHORYCH NA NOWOTWORY ZŁOŚLIWE Marian Reinfuss CENTRUM ONKOLOGII ODDZIAŁ W KRAKOWIE OCENA WARTOŚCI CENTRUM ONKOLOGII ODDZIAŁ W KRAKOWIE PROWADZENIA BADAŃ KONTROLNYCH 1. długość przeŝycia

Bardziej szczegółowo

Przerzut raka żołądka do migdałka podniebiennego

Przerzut raka żołądka do migdałka podniebiennego Dariusz Kaczmarczyk Przerzut raka żołądka do migdałka podniebiennego Klinika Chirurgii Nowotworów Głowy i Szyi Uniwersytetu Medycznego w Łodzi Kierownik: Prof. dr hab. med. Alina Morawiec Sztandera Opis

Bardziej szczegółowo

BIOLOGICZNIE AKTYWNY SUPLEMENT DIETY. www.calivita.com.pl

BIOLOGICZNIE AKTYWNY SUPLEMENT DIETY. www.calivita.com.pl BIOLOGICZNIE AKTYWNY SUPLEMENT DIETY WOLNE RODNIKI TO AKTYWNE ATOMY LUB CZĄSTECZKI, KTÓRE ZGUBIŁY JEDEN ELEKTRON. PRÓBUJĄC GO ODZYSKAĆ, SZYBKO WCHODZĄ W REAKCJE Z RÓŻNYMI ELEMENTAMI KOMÓREK, USZKADZAJĄC

Bardziej szczegółowo

Informacje dla pacjenta i fachowych pracowników ochrony zdrowia zaangażowanych w opiekę medyczną lub leczenie

Informacje dla pacjenta i fachowych pracowników ochrony zdrowia zaangażowanych w opiekę medyczną lub leczenie brygatynib Informacje dla pacjenta i fachowych pracowników ochrony zdrowia zaangażowanych w opiekę medyczną lub leczenie Imię i nazwisko pacjenta: Dane lekarza (który przepisał lek Alunbrig ): Numer telefonu

Bardziej szczegółowo

INTESTA jedyny. oryginalny maślan sodu w chronionej patentem matrycy trójglicerydowej

INTESTA jedyny. oryginalny maślan sodu w chronionej patentem matrycy trójglicerydowej INTESTA jedyny oryginalny maślan sodu w chronionej patentem matrycy trójglicerydowej Dlaczego INTESTA? kwas masłowy jest podstawowym materiałem energetycznym dla nabłonka przewodu pokarmowego, zastosowanie,

Bardziej szczegółowo

WARSZAWSCY LEKARZE ZASTOSOWALI NOWĄ METODĘ LECZENIA RAKA JAJNIKA

WARSZAWSCY LEKARZE ZASTOSOWALI NOWĄ METODĘ LECZENIA RAKA JAJNIKA WARSZAWSCY LEKARZE ZASTOSOWALI NOWĄ METODĘ LECZENIA RAKA JAJNIKA..,WWW.MONEY.PL ( 00:00:00) www.money.pl/archiwum/wiadomosci_agencyjne/pap/artykul/warszawscy;lekarze;zastosowali;nowa;metode;leczenia;raka;j

Bardziej szczegółowo

Opis programu Leczenie radioizotopowe

Opis programu Leczenie radioizotopowe Opis programu Leczenie radioizotopowe I. Leczenie radioizotopowe z zastosowaniem 131-I Leczenie dotyczy schorzeń tarczycy (choroby Graves-Basedowa, wola guzowatego, guzów autonomicznych). Polega ono na

Bardziej szczegółowo

Leczenie skojarzone w onkologii. Joanna Streb, Oddział Kliniczny Onkologii Szpitala Uniwersyteckiego

Leczenie skojarzone w onkologii. Joanna Streb, Oddział Kliniczny Onkologii Szpitala Uniwersyteckiego Leczenie skojarzone w onkologii Joanna Streb, Oddział Kliniczny Onkologii Szpitala Uniwersyteckiego Zastosowanie leczenia skojarzonego w onkologii Chemioradioterapia sekwencyjna lub jednoczasowa: Nowotwory

Bardziej szczegółowo

CMC/2015/03/WJ/03. Dzienniczek pomiarów ciśnienia tętniczego i częstości akcji serca

CMC/2015/03/WJ/03. Dzienniczek pomiarów ciśnienia tętniczego i częstości akcji serca CMC/2015/03/WJ/03 Dzienniczek pomiarów ciśnienia tętniczego i częstości akcji serca Dane pacjenta Imię:... Nazwisko:... PESEL:... Rozpoznane choroby: Nadciśnienie tętnicze Choroba wieńcowa Przebyty zawał

Bardziej szczegółowo

Mechanizm działania terapii fotodynamicznej w diagnozowaniu i leczeniu nowotworów. Anna Szczypka Aleksandra Tyrawska

Mechanizm działania terapii fotodynamicznej w diagnozowaniu i leczeniu nowotworów. Anna Szczypka Aleksandra Tyrawska Mechanizm działania terapii fotodynamicznej w diagnozowaniu i leczeniu nowotworów Anna Szczypka Aleksandra Tyrawska Metody fotodynamiczne PDT Technika diagnostyczna i terapeutyczna zaliczana do form fotochemioterapii

Bardziej szczegółowo

WCZESNE OBJAWY CHOROBY NOWOTWOROWEJ U DZIECI

WCZESNE OBJAWY CHOROBY NOWOTWOROWEJ U DZIECI WCZESNE OBJAWY CHOROBY NOWOTWOROWEJ U DZIECI Elżbieta Adamkiewicz-Drożyńska Katedra i Klinika Pediatrii, Hematologii i Onkologii Początki choroby nowotworowej u dzieci Kumulacja wielu zmian genetycznych

Bardziej szczegółowo

Suplementy. Wilkasy 2014. Krzysztof Gawin

Suplementy. Wilkasy 2014. Krzysztof Gawin Suplementy Wilkasy 2014 Krzysztof Gawin Suplementy diety - definicja Suplement diety jest środkiem spożywczym, którego celem jest uzupełnienie normalnej diety, będący skoncentrowanym źródłem witamin lub

Bardziej szczegółowo

DIAGNOSTYKA ULTRASONOGRAFICZNA TARCZYCY. Michał Brzewski Anna Jakubowska Zakład Radiologii Pediatrycznej AM Warszawa

DIAGNOSTYKA ULTRASONOGRAFICZNA TARCZYCY. Michał Brzewski Anna Jakubowska Zakład Radiologii Pediatrycznej AM Warszawa DIAGNOSTYKA ULTRASONOGRAFICZNA TARCZYCY Michał Brzewski Anna Jakubowska Zakład Radiologii Pediatrycznej AM Warszawa 1 PROBLEMY DIAGNOSTYCZNE Wady rozwojowe Wole Guzki tarczycy Nowotwory tarczycy Zaburzenia

Bardziej szczegółowo

LECZENIE AKTYWNEJ POSTACI ZIARNINIAKOWATOŚCI Z ZAPALENIEM NACZYŃ (GPA) LUB MIKROSKOPOWEGO ZAPALENIA NACZYŃ (MPA) (ICD-10 M31.3, M 31.

LECZENIE AKTYWNEJ POSTACI ZIARNINIAKOWATOŚCI Z ZAPALENIEM NACZYŃ (GPA) LUB MIKROSKOPOWEGO ZAPALENIA NACZYŃ (MPA) (ICD-10 M31.3, M 31. Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 764 Poz. 86 Załącznik B.75. LECZENIE AKTYWNEJ POSTACI ZIARNINIAKOWATOŚCI Z ZAPALENIEM NACZYŃ (GPA) LUB MIKROSKOPOWEGO ZAPALENIA NACZYŃ (MPA) (ICD-10 M31.3, M 31.8) ŚWIADCZENIOBIORCY

Bardziej szczegółowo

LECZENIE CHOROBY LEŚNIOWSKIEGO - CROHNA (chlc) (ICD-10 K 50)

LECZENIE CHOROBY LEŚNIOWSKIEGO - CROHNA (chlc) (ICD-10 K 50) Załącznik B.32. LECZENIE CHOROBY LEŚNIOWSKIEGO - CROHNA (chlc) (ICD-10 K 50) ZAKRES ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO ŚWIADCZENIOBIORCY A. Leczenie infliksymabem 1. Leczenie choroby Leśniowskiego-Crohna (chlc)

Bardziej szczegółowo

Rak prostaty męska sprawa. Dr med. Piotr Machoy

Rak prostaty męska sprawa. Dr med. Piotr Machoy Rak prostaty męska sprawa Dr med. Piotr Machoy Wstęp Rocznie w Europie ok. 10% zgonów u mężczyzn z powodu chorób nowotworowych spowodowanych jest przez raka prostaty Rak prostaty (RS) jest jednym z trzech

Bardziej szczegółowo

GRUCZOLAKOWŁÓKNIAK (fibroadenoma mammae) ZWYRODNIENIE WŁÓKNISTPTORBIELOWATE (mastopathia fibrocystica,morbus Kronig, morbus Reclus)

GRUCZOLAKOWŁÓKNIAK (fibroadenoma mammae) ZWYRODNIENIE WŁÓKNISTPTORBIELOWATE (mastopathia fibrocystica,morbus Kronig, morbus Reclus) NOWOTWORY PIERSI NOWOTWORY ŁAGODNE SUTKA: GRUCZOLAKOWŁÓKNIAK (fibroadenoma mammae) TORBIEL (cystis mammae) ZWYRODNIENIE WŁÓKNISTPTORBIELOWATE (mastopathia fibrocystica,morbus Kronig, morbus Reclus) BRODAWCZAK

Bardziej szczegółowo

Rysunek. Układ limfatyczny.

Rysunek. Układ limfatyczny. Informacja dotyczy rodzaju chłoniaka nieziarniczego zwanego chłoniakiem z małych limfocytów B. Warto również przeczytać informacje na temat przewlekłej białaczki limfocytowej (CLL), która jest podobnym

Bardziej szczegółowo

LECZENIE NOWOTWORÓW PODŚCIELISKA PRZEWODU POKARMOWEGO (GIST) (ICD-10 C 15, C 16, C 17, C 18, C 20, C 48)

LECZENIE NOWOTWORÓW PODŚCIELISKA PRZEWODU POKARMOWEGO (GIST) (ICD-10 C 15, C 16, C 17, C 18, C 20, C 48) Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 492 Poz. 66 Załącznik B.3. LECZENIE NOWOTWORÓW PODŚCIELISKA PRZEWODU POKARMOWEGO (GIST) (ICD-10 C 15, C 16, C 17, C 18, C 20, C 48) ŚWIADCZENIOBIORCY 1. Leczenie adjuwantowe

Bardziej szczegółowo

LECZENIE CHOROBY LEŚNIOWSKIEGO - CROHNA (chlc) (ICD-10 K 50)

LECZENIE CHOROBY LEŚNIOWSKIEGO - CROHNA (chlc) (ICD-10 K 50) Załącznik B.32. LECZENIE CHOROBY LEŚNIOWSKIEGO - CROHNA (chlc) (ICD-10 K 50) ZAKRES ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO ŚWIADCZENIOBIORCY SCHEMAT DAWKOWANIA LEKÓW W PROGRAMIE BADANIA DIAGNOSTYCZNE WYKONYWANE W

Bardziej szczegółowo

UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE KATEDRA I KLINIKA REUMATOLOGII I UKŁADOWYCH CHORÓB TKANKI ŁĄCZNEJ PRACA DOKTORSKA.

UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE KATEDRA I KLINIKA REUMATOLOGII I UKŁADOWYCH CHORÓB TKANKI ŁĄCZNEJ PRACA DOKTORSKA. UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE KATEDRA I KLINIKA REUMATOLOGII I UKŁADOWYCH CHORÓB TKANKI ŁĄCZNEJ PRACA DOKTORSKA Małgorzata Biskup Czynniki ryzyka sercowo-naczyniowego u chorych na reumatoidalne zapalenie

Bardziej szczegółowo

Tyreologia opis przypadku 15

Tyreologia opis przypadku 15 Kurs Polskiego Towarzystwa Endokrynologicznego Tyreologia opis przypadku 15 partner kursu: (firma nie ma wpływu na zawartość merytoryczną) Opis przypadku 28-letnia kobieta zgłosił się do Poradni Endokrynologicznej.

Bardziej szczegółowo

Przedmowa. Zawartość. 1. Wprowadzenie Kompleksowe podejście do żywienia Koncepcja równowagi (bilansu)

Przedmowa. Zawartość. 1. Wprowadzenie Kompleksowe podejście do żywienia Koncepcja równowagi (bilansu) 140964 Zawartość Przedmowa 1. Wprowadzenie 1.1. Kompleksowe podejście do żywienia 1.2. Koncepcja równowagi (bilansu) 1.2.1. Model podaży i zapotrzebowania 1.2.2. Przekarmienie 1.2.3. Niedożywienie 1.2.4.

Bardziej szczegółowo

Tyreologia opis przypadku 3

Tyreologia opis przypadku 3 Kurs Polskiego Towarzystwa Endokrynologicznego Tyreologia opis przypadku 3 partner kursu: (firma nie ma wpływu na zawartość merytoryczną) Opis przypadku 25-letnia kobieta zgłosiła się do Poradni Endokrynologicznej

Bardziej szczegółowo

PROGRAM ZAPOBIEGANIA CIĄŻY LISTA KONTROLNA PRZEPISYWANIA LEKU TOCTINO

PROGRAM ZAPOBIEGANIA CIĄŻY LISTA KONTROLNA PRZEPISYWANIA LEKU TOCTINO PROGRAM ZAPOBIEGANIA CIĄŻY LISTA KONTROLNA PRZEPISYWANIA LEKU TOCTINO Karta pacjenta Imię i nazwisko pacjenta Podmiot odpowiedzialny Stiefel Laboratories (Ireland) Ltd Finisklin Business Park, Sligo Irlandia

Bardziej szczegółowo

Standardy leczenia wirusowych zapaleń wątroby typu C Rekomendacje Polskiej Grupy Ekspertów HCV - maj 2010

Standardy leczenia wirusowych zapaleń wątroby typu C Rekomendacje Polskiej Grupy Ekspertów HCV - maj 2010 Standardy leczenia wirusowych zapaleń wątroby typu C Rekomendacje Polskiej Grupy Ekspertów HCV - maj 2010 1. Leczeniem powinni być objęci chorzy z ostrym, przewlekłym zapaleniem wątroby oraz wyrównaną

Bardziej szczegółowo

czerniak (nowotwór skóry), który rozprzestrzenił się lub którego nie można usunąć chirurgicznie;

czerniak (nowotwór skóry), który rozprzestrzenił się lub którego nie można usunąć chirurgicznie; EMA/524789/2017 EMEA/H/C/003820 Streszczenie EPAR dla ogółu społeczeństwa pembrolizumab Niniejszy dokument jest streszczeniem Europejskiego Publicznego Sprawozdania Oceniającego (EPAR) dotyczącego leku.

Bardziej szczegółowo

Tyreologia opis przypadku 10

Tyreologia opis przypadku 10 Kurs Polskiego Towarzystwa Endokrynologicznego Tyreologia opis przypadku 10 partner kursu: (firma nie ma wpływu na zawartość merytoryczną) Tyreologia Opis przypadku ATA/AACE Guidelines HYPERTHYROIDISM

Bardziej szczegółowo

ECCT. Elektropojemnościowa terapia przeciwnowotworowa. Bezkontaktowe pola TTF (ang. Tumor Treating Fields)

ECCT. Elektropojemnościowa terapia przeciwnowotworowa. Bezkontaktowe pola TTF (ang. Tumor Treating Fields) ECCT Elektropojemnościowa terapia przeciwnowotworowa Bezkontaktowe pola TTF (ang. Tumor Treating Fields) Terapia ECCT informacje ogólne System terapeutyczny ECCT składa się z dwóch części: modułu oscylatora

Bardziej szczegółowo

BROSZURA INFORMACYJNA DLA PACJENTA. PROGRAM ZAPOBIEGANIA CIĄŻY TOCTINO (Alitretynoina)

BROSZURA INFORMACYJNA DLA PACJENTA. PROGRAM ZAPOBIEGANIA CIĄŻY TOCTINO (Alitretynoina) BROSZURA INFORMACYJNA DLA PACJENTA PROGRAM ZAPOBIEGANIA CIĄŻY TOCTINO (Alitretynoina) Podmiot odpowiedzialny Stiefel Laboratories (Ireland) Ltd Finisklin Business Park, Sligo Irlandia Przedstawiciel podmiotu

Bardziej szczegółowo

Przegląd wiedzy na temat leku Opdivo i uzasadnienie udzielenia Pozwolenia na dopuszczenie do obrotu w UE

Przegląd wiedzy na temat leku Opdivo i uzasadnienie udzielenia Pozwolenia na dopuszczenie do obrotu w UE EMA/489091/2018 EMEA/H/C/003985 Przegląd wiedzy na temat leku Opdivo i uzasadnienie udzielenia Pozwolenia na dopuszczenie do obrotu w UE Co to jest lek Opdivo i w jakim celu się go stosuje Opdivo jest

Bardziej szczegółowo

Badanie efektywności wibroakustycznej metody leczenia w kompleksowej terapii chorych na przerost gruczołu krokowego

Badanie efektywności wibroakustycznej metody leczenia w kompleksowej terapii chorych na przerost gruczołu krokowego Wojskowa Akademia Medyczna im. S.M. Kirowa, Sankt Petersburg, Rosja prof. dr n. med. Siergiej Borysowicz Pietrow, dr n. med. Nikołaj Siemionowicz Lewkowskij, dr n. med. Anatolij Iwanowicz Kurtow, dr n.

Bardziej szczegółowo

Rysunek. Układ Limfatyczny.

Rysunek. Układ Limfatyczny. Informacja dotyczy chłoniaka rozlanego z dużych komórek B, będącego odmianą chłoniaka nieziarniczego. Chłoniak nieziarniczy Chłoniak nieziarniczy jest nowotworem układu chłonnego, który jest częścią systemu

Bardziej szczegółowo

LECZENIE AKTYWNEJ POSTACI ZIARNINIAKOWATOŚCI Z ZAPALENIEM NACZYŃ (GPA) LUB MIKROSKOPOWEGO ZAPALENIA NACZYŃ (MPA) (ICD-10 M31.3, M 31.

LECZENIE AKTYWNEJ POSTACI ZIARNINIAKOWATOŚCI Z ZAPALENIEM NACZYŃ (GPA) LUB MIKROSKOPOWEGO ZAPALENIA NACZYŃ (MPA) (ICD-10 M31.3, M 31. Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 765 Poz. 42 Załącznik B.75. LECZENIE AKTYWNEJ POSTACI ZIARNINIAKOWATOŚCI Z ZAPALENIEM NACZYŃ (GPA) LUB MIKROSKOPOWEGO ZAPALENIA NACZYŃ (MPA) (ICD-10 M31.3, M 31.8) ŚWIADCZENIOBIORCY

Bardziej szczegółowo

WYBRANE ZACHOWANIA ŻYWIENIOWE OSÓB LECZONYCH PRZECIWNOWOTWOROWO

WYBRANE ZACHOWANIA ŻYWIENIOWE OSÓB LECZONYCH PRZECIWNOWOTWOROWO WYBRANE ZACHOWANIA ŻYWIENIOWE OSÓB LECZONYCH PRZECIWNOWOTWOROWO Ewa Lange, Jolanta Krusiec, Bronisława Tymolewska-Niebuda, Aleksandra Skrzypkowska Katedra Dietetyki, Wydział Nauk o Żywieniu Człowieka i

Bardziej szczegółowo

TIENS SKONCENTROWANY EKSTARKT Z DAKTYLI CHIŃSKICH

TIENS SKONCENTROWANY EKSTARKT Z DAKTYLI CHIŃSKICH TIENS SKONCENTROWANY EKSTARKT Z DAKTYLI CHIŃSKICH TIENS SKONCENTROWANY EKSTRAKT Z DAKTYLI CHIŃSKICH Główny surowiec Skoncentrowanego Ekstraktu z Daktyli Chińskich TIENS to najwyższej jakości owoce głożyny

Bardziej szczegółowo

ANEKS WNIOSKI NAUKOWE I PODSTAWY DO ODMOWY PRZEDSTAWIONE PRZEZ EMEA

ANEKS WNIOSKI NAUKOWE I PODSTAWY DO ODMOWY PRZEDSTAWIONE PRZEZ EMEA ANEKS WNIOSKI NAUKOWE I PODSTAWY DO ODMOWY PRZEDSTAWIONE PRZEZ EMEA PONOWNE ZBADANIE OPINII CHMP Z 19 LIPCA 2007 R. NA TEMAT PREPARATU NATALIZUMAB ELAN PHARMA Podczas posiedzenia w lipcu 2007 r. CHMP przyjął

Bardziej szczegółowo

Natureheals

Natureheals Natureheals www.donatmg.eu/en Magnez NAUKOWCY OKREŚLILI MAGNEZ MIANEM MINERAŁU DO WALKI ZE STRESEM, NAZYWAJĄC GO RÓWNIEŻ BALSAMEM DLA NERWÓW I MIĘŚNI. MAGNEZ JEST JEDNYM Z NAJWAŻNIEJSZYCH MINERAŁÓW NIEZBĘDNYCH

Bardziej szczegółowo

Anna Durka. Opiekun pracy: Dr n. med. Waldemar Machała

Anna Durka. Opiekun pracy: Dr n. med. Waldemar Machała Anna Durka Zastosowanie aktywowanego białka C (Xigris) u pacjentów leczonych z powodu ciężkiej sepsy w II Zakladzie Anestezjologii i Intensywnej Terapii USK nr 2 im. WAM w Łodzi. Opiekun pracy: Dr n. med.

Bardziej szczegółowo

Dieta może być stosowana również przez osoby chorujące na nadciśnienie tętnicze, zmagające się z hiperlipidemią, nadwagą oraz otyłością.

Dieta może być stosowana również przez osoby chorujące na nadciśnienie tętnicze, zmagające się z hiperlipidemią, nadwagą oraz otyłością. Dieta może być stosowana również przez osoby chorujące na nadciśnienie tętnicze, zmagające się z hiperlipidemią, nadwagą oraz otyłością. Jadłospis 14-dniowy Anna Piekarczyk Dieta nie jest dietą indywidualną

Bardziej szczegółowo

MAM HAKA NA CHŁONIAKA

MAM HAKA NA CHŁONIAKA MAM HAKA NA CHŁONIAKA CHARAKTERYSTYKA OGÓLNA Chłoniaki są to choroby nowotworowe, w których następuje nieprawidłowy wzrost komórek układu limfatycznego (chłonnego). Podobnie jak inne nowotwory, chłoniaki

Bardziej szczegółowo

B. ULOTKA INFORMACYJNA

B. ULOTKA INFORMACYJNA B. ULOTKA INFORMACYJNA 1 ULOTKA INFORMACYJNA Versifel FeLV 1. NAZWA I ADRES PODMIOTU ODPOWIEDZIALNEGO ORAZ WYTWÓRCY ODPOWIEDZIALNEGO ZA ZWOLNIENIE SERII, JEŚLI JEST INNY Podmiot odpowiedzialny: Zoetis

Bardziej szczegółowo

Diety do żywienia medycznego do podaży przez zgłębnik

Diety do żywienia medycznego do podaży przez zgłębnik Diety do żywienia medycznego do podaży przez zgłębnik Dieta kompletna pod względem odżywczym, gotowa do użycia, zawierająca DHA/EPA, bezresztkowa, przeznaczona do stosowania przez zgłębnik Wskazania: okres

Bardziej szczegółowo

Antyoksydanty pokarmowe a korzyści zdrowotne. dr hab. Agata Wawrzyniak, prof. SGGW Katedra Żywienia Człowieka SGGW

Antyoksydanty pokarmowe a korzyści zdrowotne. dr hab. Agata Wawrzyniak, prof. SGGW Katedra Żywienia Człowieka SGGW Antyoksydanty pokarmowe a korzyści zdrowotne dr hab. Agata Wawrzyniak, prof. SGGW Katedra Żywienia Człowieka SGGW Warszawa, dn. 14.12.2016 wolne rodniki uszkodzone cząsteczki chemiczne w postaci wysoce

Bardziej szczegółowo

Domowe żywienie enteralne dzieci w praktyce. dr hab. n. med. Jarosław Kierkuś

Domowe żywienie enteralne dzieci w praktyce. dr hab. n. med. Jarosław Kierkuś Domowe żywienie enteralne dzieci w praktyce. dr hab. n. med. Jarosław Kierkuś Klinika Gastroenterologii, Hepatologii, Zaburzeń Odżywiania i Pediatrii IPCZD, Warszawa HEN program domowego żywienia enteralnego

Bardziej szczegółowo

Promotor: prof. dr hab. Katarzyna Bogunia-Kubik Promotor pomocniczy: dr inż. Agnieszka Chrobak

Promotor: prof. dr hab. Katarzyna Bogunia-Kubik Promotor pomocniczy: dr inż. Agnieszka Chrobak INSTYTUT IMMUNOLOGII I TERAPII DOŚWIADCZALNEJ IM. LUDWIKA HIRSZFELDA WE WROCŁAWIU POLSKA AKADEMIA NAUK mgr Milena Iwaszko Rola polimorfizmu receptorów z rodziny CD94/NKG2 oraz cząsteczki HLA-E w patogenezie

Bardziej szczegółowo

LECZENIE PRZEWLEKŁEGO WIRUSOWEGO ZAPALENIA WĄTROBY TYPU C TERAPIĄ BEZINTERFERONOWĄ (ICD-10 B 18.2)

LECZENIE PRZEWLEKŁEGO WIRUSOWEGO ZAPALENIA WĄTROBY TYPU C TERAPIĄ BEZINTERFERONOWĄ (ICD-10 B 18.2) Załącznik B.71. LECZENIE PRZEWLEKŁEGO WIRUSOWEGO ZAPALENIA WĄTROBY TYPU C TERAPIĄ BEZINTERFERONOWĄ (ICD-10 B 18.2) ŚWIADCZENIOBIORCY 1. Kryteria kwalifikacji: 1) Do programu kwalifikowani są dorośli świadczeniobiorcy

Bardziej szczegółowo

Długotrwały niedobór witaminy C (hipoascorbemia) powoduje miażdżycę oraz osadzanie się lipoproteiny(a) w naczyniach krwionośnych transgenicznych myszy

Długotrwały niedobór witaminy C (hipoascorbemia) powoduje miażdżycę oraz osadzanie się lipoproteiny(a) w naczyniach krwionośnych transgenicznych myszy Długotrwały niedobór witaminy C (hipoascorbemia) powoduje miażdżycę oraz osadzanie się lipoproteiny(a) w naczyniach krwionośnych transgenicznych myszy Nowa publikacja Instytutu Medycyny Komórkowej dr Ratha

Bardziej szczegółowo

Rak gruczołu krokowego

Rak gruczołu krokowego Rak gruczołu krokowego Rak stercza (PCa - prostatic cancer) należy do najczęściej występujących nowotworów złośliwych u mężczyzn. W Polsce pod względem zapadalności ustępuje jedynie rakowi płuca i wyprzedza

Bardziej szczegółowo

STATYSTYKI DOTYCZĄCE RAKA GRUCZOŁU KROKOWEGO

STATYSTYKI DOTYCZĄCE RAKA GRUCZOŁU KROKOWEGO bioprognos OncoPROSTATE Nieinwazyjne badanie krwi umożliwiające zasugerowanie diagnozy u pacjentów z podejrzeniem nowotworu złośliwego gruczołu krokowego oraz ograniczenie liczby nieadekwatnych badań diagnostycznych,

Bardziej szczegółowo

zaawansowanym rakiem nerkowokomórkowym, rodzajem raka nerki, u pacjentów, którzy byli wcześniej leczeni lekami przeciwnowotworowymi;

zaawansowanym rakiem nerkowokomórkowym, rodzajem raka nerki, u pacjentów, którzy byli wcześniej leczeni lekami przeciwnowotworowymi; EMA/303208/2017 EMEA/H/C/003985 Streszczenie EPAR dla ogółu społeczeństwa niwolumab Niniejszy dokument jest streszczeniem Europejskiego Publicznego Sprawozdania Oceniającego (EPAR) dotyczącego leku. Wyjaśnia,

Bardziej szczegółowo

LECZENIE INHIBITORAMI TNF ALFA ŚWIADCZENIOBIORCÓW Z CIĘŻKĄ, AKTYWNĄ POSTACIĄ ZESZTYWNIAJĄCEGO ZAPALENIA STAWÓW KRĘGOSŁUPA (ZZSK) (ICD-10 M 45)

LECZENIE INHIBITORAMI TNF ALFA ŚWIADCZENIOBIORCÓW Z CIĘŻKĄ, AKTYWNĄ POSTACIĄ ZESZTYWNIAJĄCEGO ZAPALENIA STAWÓW KRĘGOSŁUPA (ZZSK) (ICD-10 M 45) Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 615 Poz. 27 Załącznik B.36. LECZENIE INHIBITORAMI TNF ALFA ŚWIADCZENIOBIORCÓW Z CIĘŻKĄ, AKTYWNĄ POSTACIĄ ZESZTYWNIAJĄCEGO ZAPALENIA STAWÓW KRĘGOSŁUPA (ZZSK) (ICD-10 M

Bardziej szczegółowo

Do moich badań wybrałam przede wszystkim linię kostniakomięsaka 143B ze względu na jej wysoki potencjał przerzutowania. Do wykonania pracy

Do moich badań wybrałam przede wszystkim linię kostniakomięsaka 143B ze względu na jej wysoki potencjał przerzutowania. Do wykonania pracy Streszczenie Choroby nowotworowe stanowią bardzo ważny problem zdrowotny na świecie. Dlatego, medycyna dąży do znalezienia nowych skutecznych leków, ale również rozwiązań do walki z nowotworami. Głównym

Bardziej szczegółowo

Kiedy lekarz powinien decydować o wyborze terapii oraz klinicznej ocenie korzyści do ryzyka stosowania leków biologicznych lub biopodobnych?

Kiedy lekarz powinien decydować o wyborze terapii oraz klinicznej ocenie korzyści do ryzyka stosowania leków biologicznych lub biopodobnych? Kiedy lekarz powinien decydować o wyborze terapii oraz klinicznej ocenie korzyści do ryzyka stosowania leków biologicznych lub biopodobnych? prof. dr hab. med.. Piotr Fiedor Warszawski Uniwersytet Medyczny

Bardziej szczegółowo

Dietetyk stacjonarny. biogo.pl

Dietetyk stacjonarny. biogo.pl Dietetyk stacjonarny biogo.pl Konsultacje dietetyczne odbywają się w gabinecie znajdującym się przy ulicy Szewskiej 18 we Wrocławiu. W zależności od wybranego pakietu pacjent ma możliwość skorzystania

Bardziej szczegółowo

WSTĘP. Skaner PET-CT GE Discovery IQ uruchomiony we Wrocławiu w 2015 roku.

WSTĘP. Skaner PET-CT GE Discovery IQ uruchomiony we Wrocławiu w 2015 roku. WSTĘP Technika PET, obok MRI, jest jedną z najbardziej dynamicznie rozwijających się metod obrazowych w medycynie. Przełomowymi wydarzeniami w rozwoju PET było wprowadzenie wielorzędowych gamma kamer,

Bardziej szczegółowo

IL-4, IL-10, IL-17) oraz czynników transkrypcyjnych (T-bet, GATA3, E4BP4, RORγt, FoxP3) wyodrębniono subpopulacje: inkt1 (T-bet + IFN-γ + ), inkt2

IL-4, IL-10, IL-17) oraz czynników transkrypcyjnych (T-bet, GATA3, E4BP4, RORγt, FoxP3) wyodrębniono subpopulacje: inkt1 (T-bet + IFN-γ + ), inkt2 Streszczenie Mimo dotychczasowych postępów współczesnej terapii, przewlekła białaczka limfocytowa (PBL) nadal pozostaje chorobą nieuleczalną. Kluczem do znalezienia skutecznych rozwiązań terapeutycznych

Bardziej szczegółowo

Lista rzeczy, które należy sprawdzić przepisując Isoderm ( ) (Kursywą przedstawione są informacje dotyczące wyłącznie kobiet)

Lista rzeczy, które należy sprawdzić przepisując Isoderm ( ) (Kursywą przedstawione są informacje dotyczące wyłącznie kobiet) Broszura dokumentacyjna z wykazem czynności kontrolnych opracowana na podstawie zaleceń Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych dla produktu leczniczego Isoderm

Bardziej szczegółowo

LECZENIE CIĘŻKIEJ, AKTYWNEJ POSTACI ZESZTYWNIAJĄCEGO ZAPALENIA STAWÓW KRĘGOSŁUPA (ZZSK) (ICD-10 M 45)

LECZENIE CIĘŻKIEJ, AKTYWNEJ POSTACI ZESZTYWNIAJĄCEGO ZAPALENIA STAWÓW KRĘGOSŁUPA (ZZSK) (ICD-10 M 45) Załącznik B.36. LECZENIE CIĘŻKIEJ, AKTYWNEJ POSTACI ZESZTYWNIAJĄCEGO ZAPALENIA STAWÓW KRĘGOSŁUPA (ZZSK) (ICD-10 M 45) ZAKRES ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO SCHEMAT DAWKOWANIA LEKÓW ŚWIADCZENIOBIORCY W PROGRAMIE

Bardziej szczegółowo

LECZENIE INHIBITORAMI TNF ALFA ŚWIADCZENIOBIORCÓW Z CIĘŻKĄ, AKTYWNĄ POSTACIĄ ZESZTYWNIAJĄCEGO ZAPALENIA STAWÓW KRĘGOSŁUPA (ZZSK) (ICD-10 M 45)

LECZENIE INHIBITORAMI TNF ALFA ŚWIADCZENIOBIORCÓW Z CIĘŻKĄ, AKTYWNĄ POSTACIĄ ZESZTYWNIAJĄCEGO ZAPALENIA STAWÓW KRĘGOSŁUPA (ZZSK) (ICD-10 M 45) Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 732 Poz. 71 Załącznik B.36. LECZENIE INHIBITORAMI TNF ALFA ŚWIADCZENIOBIORCÓW Z CIĘŻKĄ, AKTYWNĄ POSTACIĄ ZESZTYWNIAJĄCEGO ZAPALENIA STAWÓW KRĘGOSŁUPA (ZZSK) (ICD-10 M

Bardziej szczegółowo

Interwencje żywieniowe u dzieci otyłych aktualne spojrzenie

Interwencje żywieniowe u dzieci otyłych aktualne spojrzenie Interwencje żywieniowe u dzieci otyłych aktualne spojrzenie H. Dyląg, 1 H. Weker 1, M. Barańska 2 1 Zakład Żywienia 2 Zakład Wczesnej Interwencji Psychologicznej karmienie na żądanie 7-5 posiłków 3 posiłki

Bardziej szczegółowo

Rozsiany rak piersi z przerzutami rady dla pacjentek i ich rodzin

Rozsiany rak piersi z przerzutami rady dla pacjentek i ich rodzin Rozsiany rak piersi z przerzutami rady dla pacjentek i ich rodzin Rozsiany rak piersi oznacza, że komórki rakowe z pierwotnego guza rozprzestrzeniły się na inne części ciała. Te komórki rakowe tworzą nowe

Bardziej szczegółowo

Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla użytkownika. Bendamustine Kabi, 2,5 mg/ml, proszek do sporządzania koncentratu roztworu do infuzji

Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla użytkownika. Bendamustine Kabi, 2,5 mg/ml, proszek do sporządzania koncentratu roztworu do infuzji Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla użytkownika Bendamustine Kabi, 2,5 mg/ml, proszek do sporządzania koncentratu roztworu do infuzji Bendamustini hydrochloridum Należy uważnie zapoznać się

Bardziej szczegółowo

Ellagi Guard Ochrona kwasem elagowym

Ellagi Guard Ochrona kwasem elagowym Ellagi Guard Ochrona kwasem elagowym Ellagi Guard wspomaga wysiłki mające na celu utrzymanie dobrego stanu zdrowia. Jest on, bogaty w składniki, które są silnymi przeciwutleniaczami, zwalczającymi wolne

Bardziej szczegółowo