BADANIA KINETYKI REDUKCJI TLENKÓW AZOTU WĘGLOWODORAMI NA KOKSIE AKTYWNYM MODYFIKOWANYM KOBALTEM
|
|
- Kamila Sobolewska
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Węgiel aktywny w ochronie środowiska i przemyśle (26) KRZYSZTOF JASTRZĄB, JÓZEF SZARAWARA Politechnika Śląska, Wydział Chemiczny, ul. B. Krzywoustego 6, 44- Gliwice BADANIA KINETYKI REDUKCJI TLENKÓW AZOTU WĘGLOWODORAMI NA KOKSIE AKTYWNYM MODYFIKOWANYM KOBALTEM Omówiono badania kinetyki procesu redukcji NO na katalizatorze węglowym aktywowanym kobaltem. Redukcję prowadzono za pomocą reduktora organicznego - propanu-butanu oraz bezpośrednio materiałem węglowym katalizatora. Wykazano, że kinetykę tego procesu z dostateczną dokładnością opisuje model kinetyczny typu Yanga-Hougena. SŁOWA KLUCZOWE: SCR, redukcja tlenków azotu, koks aktywny, kataliza, kinetyka chemiczna WSTĘP Jedną z metod usuwania tlenków azotu z gazów spalinowych jest selektywna, katalityczna redukcja gazowym amoniakiem (SCR). Z uwagi na wysoką cenę amoniaku podejmowane są próby zastosowania węglowodorów jako czynników redukcyjnych (tzw. metoda HC-SCR). Najczęściej proponowanymi reduktorami są metan bądź tlenek węgla, zaś katalizatorami są zwykle nośniki modyfikowane tlenkami metali przejściowych lub metalami szlachetnymi. Najlepsze efekty uzyskano dotychczas na zeolitach ZSM-5 aktywowanych solami miedzi oraz kobaltu [-3]. Prowadzone są również nieliczne próby zastosowania materiałów węglowych jako katalizatorów redukcji tlenków azotu węglowodorami [4, 5]. Znacznie częściej materiały węglowe są używane do katalitycznej redukcji tlenków azotu amoniakiem. Jako przykład zastosowania metody SCR i amoniaku można podać proces MET-Mitsui-BF [6-8]. W oparciu o tę metodę pracuje m.in. instalacja przemysłowa w Arzbergu w Niemczech, wykorzystująca koks aktywny AKP-5. Niestety jest to metoda stosunkowo droga w eksploatacji. Jednym ze sposobów ograniczenia kosztów eksploatacyjnych jest zastąpienie amoniaku innymi tańszymi czynnikami redukcyjnymi, np. metanem lub propanem-butanem. Zastosowanie takiego rozwiązanie pozwala ponadto na uniknięcie powstawania soli amonowych zatykających złoże koksu aktywnego i jego strukturę porowatą oraz powodujących zwiększenie zużycia amoniaku jako czynnika redukcyjnego. Inną zaletą może być obniżenie temperatury procesu, a co za tym idzie uproszczenie rozwiązań aparaturowych. Przedstawiane zalety uzasadniają podjęcie badań nad zastosowaniem me-
2 Badania kinetyki redukcji tlenków azotu węglowodorami 339 tody HC-SCR, wykorzystującej węglowodory jako czynniki redukcyjne oraz modyfikowanych koksów aktywnych jako katalizatorów redukcji tlenków azotu. Przeprowadzono szeroko zakrojone badania redukcji tlenków azotu węglowodorami przy użyciu różnych katalizatorów otrzymanych na bazie koksu aktywnego AKP-5 produkcji GRYFSKAND w Hajnówce [9] z dodatkiem metali szlachetnych i grup przejściowych jako czynników aktywujących. Jednym z bardziej perspektywicznych okazał się katalizator otrzymany na bazie soli kobaltu(ii) przy użyciu propanu-butanu jako reduktora tlenków azotu [, ]. Powyższy układ katalizator- -reduktor zapewniał stosunkowo duży stopień redukcji tlenków azotu. Katalizator otrzymano metodą impregnacji nośnika węglowego AKP-5 wodnym roztworem azotanu kobaltu(ii). Nasycony roztworem nośnik węglowy suszono w temperaturze 2 C, a następnie prażono,5 godz. w temperaturze 6 C. Otrzymany w ten sposób katalizator węglowy zawierał 5% wagowych Co w przeliczeniu na czysty metal. Jako reduktor organiczny stosowano propan-butan produkcji CFH o składzie: 64,84% propanu, 33,48% n-butanu,,85% izobutanu,,53% etanu i,2 innych składników.. METODYKA BADAŃ Badania prowadzono w układzie czterech szeregowych reaktorów, wykonanych ze stali szlachetnej. Każdy reaktor posiadał średnicę,38 m i wysokość L =,3 m. Umożliwiło to badania na złożu katalizatora o sumarycznej wysokości,2 m i masie kg. Reaktory termostatowano za pomocą sterowanych elektronicznie spiral oporowych. Przez nagrzany do założonej temperatury układ reakcyjny przepływała modelowa mieszanina gazowa, zawierająca azot i tlenek azotu NO (w części badań dodatkowo propan-butan), o stałym natężeniu przepływu F v = 45 dm 3 /h (liniowa prędkość przepływu gazu przez reaktor u =, m/s). W tych warunkach proces biegnie w obszarze kinetycznym, dyfuzja zewnętrzna nie wpływa na szybkość procesu [2, 3]. Parametrem kinetycznym w tych badaniach był czas kontaktu zdefiniowany wzorem (V R - objętość reaktora) V F R v Stosowany układ czterech szeregowych reaktorów kontaktowych umożliwiał przebadanie kinetyki redukcji NO przy następujących czasach kontaktu = 3, 6, 9, 2 s. W badaniach oznaczano stężenie NO na wlocie do układu badawczego i wylocie z każdego reaktora za pomocą przepływowego analizatora URAS firmy Hartman &Braun. Osiągnięcie stanu stacjonarnego układu w tych badaniach było bardzo trudne i czasochłonne. Świeżo przygotowany katalizator C/Ni należało wstępnie formować przez ok. 3 godzin w temperaturze 2 C w układzie z przepływającymi gazami zawierającymi NO. Natomiast stabilizacja pracy reaktora, z uformo- L u
3 34 K. Jastrząb, J. Szarawara wanym katalizatorem, po każdej zmianie temperatury lub stężenia NO następowała po czasie 23 godzin. Stężenie NO na wylocie z poszczególnych sekcji reaktora x i po osiągnięciu stanu stacjonarnego procesu pozwoliło na określenie bezwymiarowego stopnia redukcji NO (), będącego wielkością wynikową (x - stężenie NO na wlocie do reaktora) xi i x 2. PLAN BADAŃ I OPIS UZYSKANYCH WYNIKÓW Badania redukcji NO prowadzono w dwóch układach pomiarowych: katalizator C/Co - N 2 - NO oraz katalizator C/Co - N 2 - NO - reduktor organiczny. Przebadano proces w następującym zakresie parametrów: czas kontaktu = 32 s temperatura T = 24 C stężenie NO 22 ppm obecność lub brak reduktora organicznego (w przypadku stosowania propan- -butanu jego stężenie było stałe i wynosiło ppm). Ogólnie otrzymano 8 punktów doświadczalnych, wyrażających zależność stopnia redukcji NO od trzech zmiennych, tj. czasu kontaktu, temperatury T i stężenia początkowego NO x. Na rysunkach i 2 przedstawiono przykładowe funkcje (T, ) oraz (x NO, ) otrzymane w układzie bez dodatku reduktora organicznego, a na rysunkach 3 i 4 analogiczne zależności w układzie z propan-butanem.,75 2 s,5, T, o C Rys.. Przebieg zależności (T, ) w układzie bez reduktora organicznego, x = 5 ppm NO
4 Badania kinetyki redukcji tlenków azotu węglowodorami 34,75 2 s,5, x, ppm NO Rys. 2. Przebieg zależności (x, ) otrzymanej układzie bez reduktora organicznego, T = 3 C,75 2 s,5, T, o C Rys. 3. Przebieg zależności (T, ) w układzie z dodatkiem propanu-butanu, x = 5 ppm NO,75 2 s,5, x, ppm NO Rys. 4. Przebieg zależności (x, ) otrzymanej układzie z dodatkiem propanu-butanu, T = 3C
5 342 K. Jastrząb, J. Szarawara Rysunki te pozwalają przeanalizować i opisać wpływ poszczególnych parametrów na przebieg procesu redukcji NO na katalizatorze węglowo-kobaltowym: proces redukcji w istotny sposób zależy od temperatury. Wraz ze wzrostem temperatury rośnie stopień przereagowania. W temperaturze 3 C stopień przereagowania jest bliski zeru, a całkowite przereagowanie obserwuje się dla temperatur powyżej 455 C; wraz ze wzrostem czasu kontaktu rośnie stopień przereagowania NO. Przy małych czasów kontaktu stopień przereagowania jest bliski zeru bez względu na stężenie NO na wlocie do reaktora. W wyższych temperaturach natomiast dla czasów kontaktu dłuższych od obserwuje się całkowite przereagowanie NO; stopień przereagowania NO maleje wraz ze wzrostem stężenia NO na wlocie do reaktora, największy spadek obserwuje się dla stężeń około 2 ppm NO. Można to zaobserwować w każdej temperaturze i dla każdego czasu kontaktu; obecność propanu-butanu jako czynnika redukcyjnego nieznacznie zwiększa stopień przereagowania tlenków azotu. Wzrost ten mieści się w przedziale,,3 w zależności od parametrów procesu. Generalnie należy stwierdzić, że w procesie redukcji bierze udział zarówno czynnik gazowy: propan-butan, jak i materiał węglowy katalizatora. Należy jednak podkreślić, że w przypadku stosowania czystego nośnika AKP-5 redukcja NO w zakresie temperatur 35 C zachodzi w niewielkim stopniu, niezależnie od obecności reduktora organicznego [9]. Świadczy to o katalitycznym wpływie kobaltu na proces redukcji NO. 3. OPRACOWANIE MODELU KINETYCZNEGO PROCESU Dla pełnej analizy jakościowej i ilościowej otrzymanych wyników podjęto próbę opracowania matematycznego modelu kinetycznego badanego procesu. Redukcja NO na katalizatorze węglowym jest procesem heterogenicznym o bliżej nieokreślonym mechanizmie cząsteczkowym, dlatego do opisu kinetyki tego procesu przyjęto ogólny model Yanga-Hougena. W tym przypadku redukcja NO węglem fazy stałej lub węglowodorami zachodzi jako reakcja nieodwracalna, a ponadto udział reagenta organicznego w globalnym procesie redukcji jest nieokreślony (nie mierzono stężenia reduktora w gazach wyjściowych). W takim przypadku szybkość procesu może być wyrażona równaniem d k C( ) E E r C, k k exp, 2 A A exp d A C ( ) RT RT gdzie: C - początkowe stężenie NO, mol/m 3 ; k, A, k, A - stałe kinetyczne; E - pozorna energia aktywacji, E 2 - entalpia adsorpcji. Po rozwiązaniu powyższego równania różniczkowego otrzymano równanie kinetyczne w formie całkowej
6 Badania kinetyki redukcji tlenków azotu węglowodorami 343 E 2 ln A exp C RT E k exp RT Zależność ta posłużyła do wyznaczenia wartości współczynników: k, A, E, E 2 na podstawie danych doświadczalnych (tab. ). Obliczenia przeprowadzono dla obu układów badawczych, korzystając z programu Korelacja, opracowanego w IICh PAN w Gliwicach. Uzyskano następujące wyniki obliczeń korelacyjnych. TABELA. Obliczone wartości współczynników: k, A, E, E 2 Układ badawczy k, /s E, J/mol A, m 3 /mol E 2, J/mol Parametry statystyczne C/Co C/Co + R k = 68,256 E = 25675,34 k = 73,586 E = 3222,87 A = 2,6 E 2 = 795,675 A =,32 E 2 = 24955,772 R =,488 =,33, s =,24 R =,637 =,3477, s =,255 gdzie: - średni błąd względny, s - średnie względne odchylenie kwadratowe, R - współczynnik kore-lacji wielokrotnej (determinancji) Stosunkowo niskie wartości współczynników determinancji R mogą świadczyć o nie najlepszym dopasowaniu otrzymanych korelacji. Uwzględniając jednak małe wartości średnich błędów względnych można przyjąć, że opracowany model kinetyczny z wystarczającą dokładnością opisuje kinetykę procesu i może być stosowany do celów praktycznych. PODSUMOWANIE Uzyskane wyniki potwierdzają możliwość prowadzenia redukcji tlenków azotu propan-butanem na preparowanym laboratoryjnie katalizatorze węglowo-kobaltowym. Zadowalające stopnie przereagowania osiągnięto w przedziale temperatur 35 C przy dłuższych czasach kontaktu. Uzyskane dane doświadczalne w połączeniu z opracowanym modelem kinetycznym mogą posłużyć do opisu procesu, jak również do projektowania reaktora z nieruchomym złożem katalizatora. Uzyskane równania kinetyczne pozwalają bowiem w prosty sposób na obliczenie czasu kontaktu, a zarazem długości reaktora niezbędnych do uzyskania wymaganego stopnia usunięcia tlenków azotu przy założonej temperaturze procesu i stężeniu NO. Obliczenia takie można wykonać zarówno w układzie z dodatkiem propanu- -butanu, jak i bez obecności reduktora organicznego. Należy podkreślić, że zostało to osiągnięte bez głębszego wnikania w mechanizm cząsteczkowy procesu.
7 344 K. Jastrząb, J. Szarawara LITERATURA [] Cho B., J. Catal. 993, 42, 48. [2] Amiridis M., Zhang T., Ferrauto R., Appl. Catal. B 996, (2), 23. [3] Li Y., Armor J., J. Catal. 994, 5, 376. [4] Jurczyk K., Drago R., Appl. Catal. A 998, 73(2), 45. [5] Wiśniewski M., Skowrońska K., Zawadzki J., Badania mechanizmu katalitycznej redukcji NO za pomocą CH 4 na filmach węglowych, IX Ogólnopolskie Mikrosympozjum Tematyczne Adsorpcja i kataliza w ochronie środowiska, Poznań, czerwca 2. [6] Olson D., Tsui K., Shiraishi I., Fuel Process. Technol. 2, 65-66, 393. [7] Juntgen H., Richter E., Knoblauch K., Hoang-Phu Toan T., Chem. Eng. Sci. 988, 43(3), 49. [8] Szarawara J., Jastrząb K., Polish J. Chem. Techn. 25, 7(3), 95. [9] Jastrząb K., Zin M., Inżynieria i Ochrona Środowiska 2, 3(3-4), 377. [] Jastrząb K., Katalizatory do redukcji tlenków azotu węglowodorami otrzymywane na bazie koksów aktywnych, III Międzynarodowa Konferencja Nowe materiały węglowe i kompozytowe, Ustroń Zawodzie, 9-2 maja 24. [] Szarawara J., Jastrząb K., Katalityczna redukcja tlenków azotu węglowodorami na koksie aktyw-nym, Konferencja Naukowo-Techniczna Węgiel aktywny w ochronie środowiska, Częstochowa--Ustroń, 2-4 czerwca 24. [2] Jastrząb K., Szarawara J., Polish J. Appl. Chem. 996, 4(3), 87. [3] Jastrząb K., Szarawara J., Polish J. Chem. Technol. 22, 4(3), 8. THE RESEARCH OF THE NO REDUCTION KINETIC PROCESS BY HYDROCARBONS ON THE ACTIVE COKE MODIFIED BY COBALT The research of the NO reduction kinetic process on the carbon catalyst activated by cobalt have been discuss in this paper. Reduction has been carry out by means of the organic reducer - propane butane and directly by means of the carbon material of catalyst. It has been proved that the kinetic of this process is describing by Yang- -Hougen kinetic model with the sufficient accuracy. KEYWORDS: SCR, nitrogen oxides reduction, active coke, catalysis, chemical kinetic
Kinetyka. energia swobodna, G. postęp reakcji. stan 1 stan 2. kinetyka
Kinetyka postęp reakcji energia swobodna, G termodynamika kinetyka termodynamika stan 1 stan 2 Kinetyka Stawia dwa pytania: 1) Jak szybko biegną reakcje? 2) W jaki sposób przebiegają reakcje? 1) Jak szybko
Bardziej szczegółowoKinetyka. Kinetyka. Stawia dwa pytania: 1)Jak szybko biegną reakcje? 2) W jaki sposób przebiegają reakcje? energia swobodna, G. postęp reakcji.
Kinetyka energia swobodna, G termodynamika stan 1 kinetyka termodynamika stan 2 postęp reakcji 1 Kinetyka Stawia dwa pytania: 1)Jak szybko biegną reakcje? 2) W jaki sposób przebiegają reakcje? 2 Jak szybko
Bardziej szczegółowoKINETYKA REAKCJI CO 2 Z WYBRANYMI TYPAMI AMIN W ROZTWORACH WODNYCH
XXI Ogólnopolska Konferencja Inżynierii Chemicznej i Procesowej Kołobrzeg, 2-6 września 213 ANDRZEJ CHACUK, HANNA KIERZKOWSKA PAWLAK, MARTA SIEMIENIEC KINETYKA REAKCJI CO 2 Z WYBRANYMI TYPAMI AMIN W ROZTWORACH
Bardziej szczegółowoUSUWANIE PAR RTĘCI NA ZŁOŻU KOKSU AKTYWNEGO AKP-5
Węgiel aktywny w ochronie środowiska i przemyśle (2008) KRZYSZTOF JASTRZĄB Politechnika Śląska, Wydział Chemiczny, ul. B. Krzywoustego 6, 44-100 Gliwice USUWANIE PAR RTĘCI NA ZŁOŻU KOKSU AKTYWNEGO AKP-5
Bardziej szczegółowoInżynieria procesów przetwórstwa węgla, zima 15/16
Inżynieria procesów przetwórstwa węgla, zima 15/16 Ćwiczenia 1 7.10.2015 1. Załóżmy, że balon ma kształt sfery o promieniu 3m. a. Jaka ilość wodoru potrzebna jest do jego wypełnienia, aby na poziomie morza
Bardziej szczegółowoZADANIE 1 W temperaturze 700 K gazowa mieszanina dwutlenku węgla i wodoru reaguje z wytworzeniem pary wodnej i tlenku węgla. Stała równowagi reakcji
ZADANIE 1 W temperaturze 700 K gazowa mieszanina dwutlenku węgla i wodoru reaguje z wytworzeniem pary wodnej i tlenku węgla. Stała równowagi reakcji w tej temperaturze wynosi K p = 0,11. Reaktor został
Bardziej szczegółowo57 Zjazd PTChem i SITPChem Częstochowa, Promotowany miedzią niklowy katalizator do uwodornienia benzenu
57 Zjazd PTChem i SITPChem Częstochowa, 14-18.09.2014 Promotowany miedzią niklowy katalizator do uwodornienia benzenu Kamila Michalska Kazimierz Stołecki Tadeusz Borowiecki Uwodornienie benzenu do cykloheksanu
Bardziej szczegółowoKatalityczne spalanie jako metoda oczyszczania gazów przemysłowych Instrukcja wykonania ćwiczenia nr 18
Katalityczne spalanie jako metoda oczyszczania gazów przemysłowych Instrukcja wykonania ćwiczenia nr 18 Celem ćwiczenia jest przedstawienie reakcji katalitycznego utleniania węglowodorów jako wysoce wydajnej
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 26 KATALITYCZNE ODWODNIENIE HEPTANOLU
Ćwiczenie 26 KATALITYCZNE ODWODNIENIE HEPTANOLU Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zapoznanie z procesem heterogenicznej katalizy oraz z metodami określania parametrów kinetycznych procesu takich jak:
Bardziej szczegółowoKrzysztof Gosiewski, Anna Pawlaczyk-Kurek
* Krzysztof Gosiewski, Anna Pawlaczyk-Kurek Instytut Inżynierii Chemicznej PAN ul. Bałtycka 5, 44-100 Gliwice 15 lutego 2018 1 * A. Opracowanie metody modelowania sprzęgającej symulację modelem CFD z wynikami
Bardziej szczegółowoWykład 4. Anna Ptaszek. 27 października Katedra Inżynierii i Aparatury Przemysłu Spożywczego. Chemia fizyczna - wykład 4. Anna Ptaszek 1 / 31
Wykład 4 Katedra Inżynierii i Aparatury Przemysłu Spożywczego 27 października 2015 1 / 31 Podstawy kinetyki chemicznej pochodna funkcji i jej interpretacja, pojęcie szybkości i prędkości, stechiometria
Bardziej szczegółowoZagadnienia do pracy klasowej: Kinetyka, równowaga, termochemia, chemia roztworów wodnych
Zagadnienia do pracy klasowej: Kinetyka, równowaga, termochemia, chemia roztworów wodnych 1. Równanie kinetyczne, szybkość reakcji, rząd i cząsteczkowość reakcji. Zmiana szybkości reakcji na skutek zmiany
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 12 KATALITYCZNE ODWODORNIENIE HEPTANU
Ćwiczenie 12 KATALITYCZNE ODWODORNIENIE HEPTANU Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zapoznanie z procesem heterogenicznej katalizy oraz z metodami określania parametrów procesu takich jak: stopień przemiany,
Bardziej szczegółowoWykład 4. Anna Ptaszek. 9 października Katedra Inżynierii i Aparatury Przemysłu Spożywczego. Chemia fizyczna - wykład 4. Anna Ptaszek 1 / 29
Wykład 4 Katedra Inżynierii i Aparatury Przemysłu Spożywczego 9 października 2015 1 / 29 Podstawy kinetyki chemicznej pochodna funkcji i jej interpretacja, pojęcie szybkości i prędkości, stechiometria
Bardziej szczegółowoSZYBKOŚĆ REAKCJI CHEMICZNYCH. RÓWNOWAGA CHEMICZNA
SZYBKOŚĆ REAKCJI CHEMICZNYCH. RÓWNOWAGA CHEMICZNA Zadania dla studentów ze skryptu,,obliczenia z chemii ogólnej Wydawnictwa Uniwersytetu Gdańskiego 1. Reakcja między substancjami A i B zachodzi według
Bardziej szczegółowoWYDZIAŁ CHEMICZNY POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ KATEDRA TECHNOLOGII CHEMICZNEJ. Laboratorium PODSTAWY TECHNOLOGII CHEMICZNEJ
WYDZIAŁ CHMICZNY POLITCHNIKI WARSZAWSKIJ KATDRA TCHNOLOGII CHMICZNJ Laboratorium PODSTAWY TCHNOLOGII CHMICZNJ Instrukcja do ćwiczenia pt. OCZYSZCZANI POWITRZA Z LOTNYCH ZWIĄZKÓW ORGANICZNYCH Prowadzący:
Bardziej szczegółowoVIII Podkarpacki Konkurs Chemiczny 2015/2016
III Podkarpacki Konkurs Chemiczny 015/016 ETAP I 1.11.015 r. Godz. 10.00-1.00 Uwaga! Masy molowe pierwiastków podano na końcu zestawu. Zadanie 1 (10 pkt) 1. Kierunek której reakcji nie zmieni się pod wpływem
Bardziej szczegółowo1. Zaproponuj doświadczenie pozwalające oszacować szybkość reakcji hydrolizy octanu etylu w środowisku obojętnym
1. Zaproponuj doświadczenie pozwalające oszacować szybkość reakcji hydrolizy octanu etylu w środowisku obojętnym 2. W pewnej chwili szybkość powstawania produktu C w reakcji: 2A + B 4C wynosiła 6 [mol/dm
Bardziej szczegółowoKATALITYCZNE ODWODORNIENIE HEPTANU
Zakład Technologii Chemicznej Pracownia z Technologii Chemicznej Ćwiczenie 12 KATALITYCZNE ODWODORNIENIE HEPTANU WARSZAWA 2012 Prowadzi dr inż. Jadwiga Skupińska Ćwiczenie 12 KATALITYCZNE ODWODORNIENIE
Bardziej szczegółowoPrzedmiot: Chemia budowlana Zakład Materiałoznawstwa i Technologii Betonu
Przedmiot: Chemia budowlana Zakład Materiałoznawstwa i Technologii Betonu Ćw. 4 Kinetyka reakcji chemicznych Zagadnienia do przygotowania: Szybkość reakcji chemicznej, zależność szybkości reakcji chemicznej
Bardziej szczegółowoOFERTA TEMATÓW PROJEKTÓW DYPLOMOWYCH (MAGISTERSKICH) do zrealizowania w Katedrze INŻYNIERII CHEMICZNEJ I PROCESOWEJ
OFERTA TEMATÓW PROJEKTÓW DYPLOMOWYCH (MAGISTERSKICH) do zrealizowania w Katedrze INŻYNIERII CHEMICZNEJ I PROCESOWEJ Badania kinetyki utleniania wybranych grup związków organicznych podczas procesów oczyszczania
Bardziej szczegółowoRzeszów, 27 listopada, 2012 r.
Rzeszów, 27 listopada, 2012 r. OPINIA o całokształcie dorobku naukowego dr inż. Marii MADEJ- LACHOWSKIEJ ze szczególnym uwzględnieniem rozprawy habilitacyjnej pt. Reforming metanolu parą wodną termodynamika,
Bardziej szczegółowoOdwracalność przemiany chemicznej
Odwracalność przemiany chemicznej Na ogół wszystkie reakcje chemiczne są odwracalne, tzn. z danych substratów tworzą się produkty, a jednocześnie produkty reakcji ulegają rozkładowi na substraty. Fakt
Bardziej szczegółowoZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 1(97)/2014
ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 1(97)/2014 Władysław Mitianiec 1 MODELOWANIE I SYMULACJA REDUKCJI NO X W SELEKTYWNYM REAKTORZE KATALITYCZNYM l. Wstęp Jednymi z najbardziej szkodliwych składników spalin
Bardziej szczegółowoKatalityczny proces metanizacji tlenku węgla
WYDZIAŁ CHEMICZNY POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ Katedra Technologii Chemicznej TECHNOLOGIA CHEMICZNA - LABORATORIUM 6 semestr 1 stopnia studiów Instrukcja do ćwiczenia pt.: Katalityczny proces metanizacji
Bardziej szczegółowoOptymalizacja składu katalizatora trójfunkcyjnego
MAREK KUŁAŻYŃSKI, JERZY SZCZYGIEŁ i JERZY WALENDZIEWSKI Instytut Chemii i Technologii Nafty i Węgła Politechniki Wrocławskiej Optymalizacja składu katalizatora trójfunkcyjnego Badano wpływ zawartości platyny,
Bardziej szczegółowo1. Stechiometria 1.1. Obliczenia składu substancji na podstawie wzoru
1. Stechiometria 1.1. Obliczenia składu substancji na podstawie wzoru Wzór związku chemicznego podaje jakościowy jego skład z jakich pierwiastków jest zbudowany oraz liczbę atomów poszczególnych pierwiastków
Bardziej szczegółowoCZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA SZYBKOŚĆ REAKCJI CHEMICZNYCH. ILOŚCIOWE ZBADANIE SZYBKOŚCI ROZPADU NADTLENKU WODORU.
CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA SZYBKOŚĆ REAKCJI CHEMICZNYCH. ILOŚCIOWE ZBADANIE SZYBKOŚCI ROZPADU NADTLENKU WODORU. Projekt zrealizowany w ramach Mazowieckiego programu stypendialnego dla uczniów szczególnie uzdolnionych
Bardziej szczegółowoKryteria oceniania z chemii kl VII
Kryteria oceniania z chemii kl VII Ocena dopuszczająca -stosuje zasady BHP w pracowni -nazywa sprzęt laboratoryjny i szkło oraz określa ich przeznaczenie -opisuje właściwości substancji używanych na co
Bardziej szczegółowoĆwiczenie IX KATALITYCZNY ROZKŁAD WODY UTLENIONEJ
Wprowadzenie Ćwiczenie IX KATALITYCZNY ROZKŁAD WODY UTLENIONEJ opracowanie: Barbara Stypuła Celem ćwiczenia jest poznanie roli katalizatora w procesach chemicznych oraz prostego sposobu wyznaczenia wpływu
Bardziej szczegółowoWojewódzki Konkurs Przedmiotowy z Chemii dla uczniów gimnazjów województwa śląskiego w roku szkolnym 2014/2015
Wojewódzki Konkurs Przedmiotowy z Chemii dla uczniów gimnazjów województwa śląskiego w roku szkolnym 2014/2015 PRZYKŁADOWE ROZWIĄZANIA WRAZ Z PUNKTACJĄ Maksymalna liczba punktów możliwa do uzyskania po
Bardziej szczegółowoTematy i zakres treści z chemii - zakres rozszerzony, dla klas 2 LO2 i 3 TZA/archt. kraj.
Tematy i zakres treści z chemii - zakres rozszerzony, dla klas 2 LO2 i 3 TZA/archt. kraj. Tytuł i numer rozdziału w podręczniku Nr lekcji Temat lekcji Szkło i sprzęt laboratoryjny 1. Pracownia chemiczna.
Bardziej szczegółowob) Podaj liczbę moli chloru cząsteczkowego, która całkowicie przereaguje z jednym molem glinu.
Informacja do zadań 1 i 2 Chlorek glinu otrzymuje się w reakcji glinu z chlorowodorem lub działając chlorem na glin. Związek ten tworzy kryształy, rozpuszczalne w wodzie zakwaszonej kwasem solnym. Z roztworów
Bardziej szczegółowoWojewódzki Konkurs Przedmiotowy z Chemii dla uczniów dotychczasowych gimnazjów województwa śląskiego w roku szkolnym 2017/2018
Wojewódzki Konkurs Przedmiotowy z Chemii dla uczniów dotychczasowych gimnazjów województwa śląskiego w roku szkolnym 2017/2018 PRZYKŁADOWE ROZWIĄZANIA ZADAŃ I SCHEMAT PUNKTOWANIA Maksymalna liczba punktów
Bardziej szczegółowoKatalityczne spalanie jako metoda oczyszczania gazów przemysłowych Instrukcja wykonania ćwiczenia nr 18
Katalityczne spalanie jako metoda oczyszczania gazów przemysłowych Instrukcja wykonania ćwiczenia nr 18 Celem ćwiczenia jest przedstawienie reakcji katalitycznego utleniania węglowodorów jako wysoce wydajnej
Bardziej szczegółowoTo jest. Ocena bardzo dobra [ ] energetycznych. s p d f. Ocena dobra [ ] izotopowym. atomowych Z. ,, d oraz f.
34 Wymagania programowe To jest przyrodniczych,,,,, chemicznego na podstawie zapisu A Z E,,,, podaje masy atomowe pierwiastków chemicznych,, n,,,,, s, p, d oraz f przyrodniczych,,,,, oraz Z,,, d oraz f,,
Bardziej szczegółowoGranulowany węgiel aktywny z łupin orzechów kokosowych: BT bitumiczny AT - antracytowy 999-DL06
Granulowany węgiel aktywny z łupin orzechów kokosowych: BT bitumiczny AT - antracytowy 999-DL06 Granulowany Węgiel Aktywny GAC (GAC - ang. Granular Activated Carbon) jest wysoce wydajnym medium filtracyjnym.
Bardziej szczegółowoWPŁYW SPOSOBU PREPARATYKI NA AKTYWNOŚĆ UKŁADÓW La Mg O. THE EFFECT OF PREPARATION OF La Mg O CATALYSTS ON THEIR ACTIVITY
OTMAR VOGT *, JAN OGONOWSKI *, BARBARA LITAWA WPŁYW SPOSOBU PREPARATYKI NA AKTYWNOŚĆ UKŁADÓW La Mg O THE EFFECT OF PREPARATION OF La Mg O CATALYSTS ON THEIR ACTIVITY Streszczenie Abstract Badano wpływ
Bardziej szczegółowoMateriały pomocnicze do laboratorium z przedmiotu Metody i Narzędzia Symulacji Komputerowej
Materiały pomocnicze do laboratorium z przedmiotu Metody i Narzędzia Symulacji Komputerowej w Systemach Technicznych Symulacja prosta dyszy pomiarowej Bendemanna Opracował: dr inż. Andrzej J. Zmysłowski
Bardziej szczegółowoX / \ Y Y Y Z / \ W W ... imię i nazwisko,nazwa szkoły, miasto
Zadanie 1. (3 pkt) Nadtlenek litu (Li 2 O 2 ) jest ciałem stałym, występującym w temperaturze pokojowej w postaci białych kryształów. Stosowany jest w oczyszczaczach powietrza, gdzie ważna jest waga użytego
Bardziej szczegółoworelacje ilościowe ( masowe,objętościowe i molowe ) dotyczące połączeń 1. pierwiastków w związkach chemicznych 2. związków chemicznych w reakcjach
1 STECHIOMETRIA INTERPRETACJA ILOŚCIOWA ZJAWISK CHEMICZNYCH relacje ilościowe ( masowe,objętościowe i molowe ) dotyczące połączeń 1. pierwiastków w związkach chemicznych 2. związków chemicznych w reakcjach
Bardziej szczegółowoWOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII... DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW - rok szkolny 2011/2012 eliminacje wojewódzkie
ŁÓDZKIE CENTRUM DOSKONALENIA NAUCZYCIELI I KSZTAŁCENIA PRAKTYCZNEGO kod Uzyskane punkty..... WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII... DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW - rok szkolny 2011/2012 eliminacje wojewódzkie
Bardziej szczegółowoZadanie 2. (1 pkt) Uzupełnij tabelę, wpisując wzory sumaryczne tlenków w odpowiednie kolumny. CrO CO 2 Fe 2 O 3 BaO SO 3 NO Cu 2 O
Test maturalny Chemia ogólna i nieorganiczna Zadanie 1. (1 pkt) Uzupełnij zdania. Pierwiastek chemiczny o liczbie atomowej 16 znajduje się w.... grupie i. okresie układu okresowego pierwiastków chemicznych,
Bardziej szczegółowoPodstawy teoretyczne technologii chemicznej / Józef Szarawara, Jerzy Piotrowski. Warszawa, Spis treści. Przedmowa 13
Podstawy teoretyczne technologii chemicznej / Józef Szarawara, Jerzy Piotrowski. Warszawa, 2010 Spis treści Przedmowa 13 Wykaz waŝniejszych oznaczeń 16 1. Projektowanie i realizacja procesu technologicznego
Bardziej szczegółowoKataliza heterogenna (heterogeniczna)
Kataliza heterogenna (heterogeniczna) ma miejsce, gdy katalizator i reagenty znajdują się w różnych fazach. Substraty osadzają się na powierzchni katalizatora (adsorpcja) i reagują ze sobą. Następnie gotowy
Bardziej szczegółowoTechnologia Chemiczna II st. od roku akad. 2015/2016
Przedmioty kierunkowe na drugim stopniu studiów stacjonarnych Kierunek: Technologia Chemiczna Semestr Przedmioty kierunkowe w tygodniu 1. 1. Inżynieria reaktorów chemicznych 60 2E 2 5 2. Badania struktur
Bardziej szczegółowoKatalityczny proces metanizacji tlenku węgla
WYDZIAŁ CHEMICZNY POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ Katedra Technologii Chemicznej TECHNOLOGIA CHEMICZNA - LABORATORIUM 6 semestr 1 stopnia studiów Instrukcja do ćwiczenia pt.: Katalityczny proces metanizacji
Bardziej szczegółowoCHEMIA. Wymagania szczegółowe. Wymagania ogólne
CHEMIA Wymagania ogólne Wymagania szczegółowe Uczeń: zapisuje konfiguracje elektronowe atomów pierwiastków do Z = 36 i jonów o podanym ładunku, uwzględniając rozmieszczenie elektronów na podpowłokach [
Bardziej szczegółowoPL B1. Sposób epoksydacji (1Z,5E,9E)-1,5,9-cyklododekatrienu do 1,2-epoksy-(5Z,9E)-5,9-cyklododekadienu
PL 212327 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 212327 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 383638 (22) Data zgłoszenia: 29.10.2007 (51) Int.Cl.
Bardziej szczegółowoWOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW - rok szkolny 2016/2017 eliminacje rejonowe
kod ŁÓDZKIE CENTRUM DOSKONALENIA NAUCZYCIELI I KSZTAŁCENIA PRAKTYCZNEGO Uzyskane punkty.. WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW - rok szkolny 2016/2017 eliminacje rejonowe Zadanie
Bardziej szczegółowoPodstawowe pojęcia i prawa chemiczne
Podstawowe pojęcia i prawa chemiczne Pierwiastki, nazewnictwo i symbole. Budowa atomu, izotopy. Przemiany promieniotwórcze, okres półtrwania. Układ okresowy. Właściwości pierwiastków a ich położenie w
Bardziej szczegółowoXIII Konkurs Chemiczny dla Uczniów Szkół Średnich Etap II rozwiązania zadań
XIII Konkurs Chemiczny dla Uczniów Szkół Średnich Etap II rozwiązania zadań UWAGI OGÓLNE: Za błędy w obliczeniu masy molowej -50% pkt. Za duże błędy rachunkowe -50 % pkt. Jeśli zadanie składało się z kilku
Bardziej szczegółowoZadanie 2. [2 pkt.] Podaj symbole dwóch kationów i dwóch anionów, dobierając wszystkie jony tak, aby zawierały taką samą liczbę elektronów.
2 Zadanie 1. [1 pkt] Pewien pierwiastek X tworzy cząsteczki X 2. Stwierdzono, że cząsteczki te mogą mieć różne masy cząsteczkowe. Wyjaśnij, dlaczego cząsteczki o tym samym wzorze mogą mieć różne masy cząsteczkowe.
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 8 Wyznaczanie stałej szybkości reakcji utleniania jonów tiosiarczanowych
CHEMI FIZYCZN Ćwiczenie 8 Wyznaczanie stałej szybkości reakcji utleniania jonów tiosiarczanowych W ćwiczeniu przeprowadzana jest reakcja utleniania jonów tiosiarczanowych za pomocą jonów żelaza(iii). Przebieg
Bardziej szczegółowoWĘGLOWODORY POWTÓRZENIE WIADOMOŚCI
WĘGLOWODORY POWTÓRZENIE WIADOMOŚCI 1. W kórym punkcie zapisano wyłącznie węglowodory odbarwiające wodę bromową: a) C 2 H 6 ; C 4 H 10 ; C 6 H 14 b) C 9 H 20 ; C 8 H 16 ; C 2 H 4 c) C 2 H 2 ; C 3 H 6 ;
Bardziej szczegółowoKonkurs chemiczny - gimnazjum. 2017/2018. Etap wojewódzki MODEL ODPOWIEDZI I SCHEMAT PUNKTOWANIA ZADAŃ KONKURSU CHEMICZNEGO ETAP III (WOJEWÓDZKI)
MODEL ODPOWIEDZI I SCHEMAT PUNKTOWANIA ZADAŃ KONKURSU CHEMICZNEGO ETAP III (WOJEWÓDZKI) Zadania zamknięte: 1 pkt poprawnie zaznaczona odpowiedź; 0 pkt błędnie zaznaczona odpowiedź. Zadanie 1 2 3 4 5 6
Bardziej szczegółowoLaboratorium Inżynierii Bioreaktorów
Laboratorium Inżynierii Bioreaktorów Ćwiczenie nr 3 Reaktor chemiczny: Wyznaczanie równania kinetycznego oraz charakterystyka reaktorów o działaniu ciągłym (kaskada reaktorów) Cele ćwiczenia: 1 Wyznaczenie
Bardziej szczegółowoKonkurs Chemiczny dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych rok szkolny 2013/2014
ŁÓDZKIE CENTRUM DOSKONALENIA NAUCZYCIELI I KSZTAŁCENIA PRAKTYCZNEGO Konkurs Chemiczny dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych rok szkolny 2013/2014 Imię i nazwisko uczestnika Szkoła Klasa Nauczyciel Imię
Bardziej szczegółowoKI + Pb(NO 3 ) 2 PbI 2 + KNO 3. fermentacja alkoholowa
Kinetyka chemiczna KI + Pb(NO 3 ) 2 PbI 2 + KNO 3 fermentacja alkoholowa czynniki wpływaj ywające na szybkość reakcji chemicznych stęż ężenie reagentów w (lub ciśnienie gazów w jeżeli eli reakcja przebiega
Bardziej szczegółowoĆwiczenia rachunkowe z termodynamiki technicznej i chemicznej Zalecane zadania kolokwium 1. (2014/15)
Ćwiczenia rachunkowe z termodynamiki technicznej i chemicznej Zalecane zadania kolokwium 1. (2014/15) (Uwaga! Liczba w nawiasie przy odpowiedzi oznacza numer zadania (zestaw.nr), którego rozwiązanie dostępne
Bardziej szczegółowoMateriał powtórzeniowy do sprawdzianu - reakcje egzoenergetyczne i endoenergetyczne, szybkość reakcji chemicznych
Materiał powtórzeniowy do sprawdzianu - reakcje egzoenergetyczne i endoenergetyczne, szybkość reakcji chemicznych I. Reakcje egzoenergetyczne i endoenergetyczne 1. Układ i otoczenie Układ - ogół substancji
Bardziej szczegółowoInstalacja testowa do wytwarzania biowęgla z różnych rodzajów biomasy
Oddział Inżynierii Procesowej Materiałów Budowlanych w Opolu ul. Oświęcimska 21 45-741 Opole info_opole@icimb.pl, www.icimb.pl Instalacja testowa do wytwarzania biowęgla z różnych rodzajów biomasy Franciszek
Bardziej szczegółowoPodstawowe prawa opisujące właściwości gazów zostały wyprowadzone dla gazu modelowego, nazywanego gazem doskonałym (idealnym).
Spis treści 1 Stan gazowy 2 Gaz doskonały 21 Definicja mikroskopowa 22 Definicja makroskopowa (termodynamiczna) 3 Prawa gazowe 31 Prawo Boyle a-mariotte a 32 Prawo Gay-Lussaca 33 Prawo Charlesa 34 Prawo
Bardziej szczegółowoĆwiczenia audytoryjne z Chemii fizycznej 1 Zalecane zadania kolokwium 1. (2018/19)
Ćwiczenia audytoryjne z Chemii fizycznej 1 Zalecane zadania kolokwium 1. (2018/19) Uwaga! Uzyskane wyniki mogą się nieco różnić od podanych w materiałach, ze względu na uaktualnianie wartości zapisanych
Bardziej szczegółowoWojewódzki Konkurs Przedmiotowy z Chemii dla uczniów dotychczasowych gimnazjów województwa śląskiego w roku szkolnym 2017/2018
Wojewódzki Konkurs Przedmiotowy z Chemii dla uczniów dotychczasowych gimnazjów województwa śląskiego w roku szkolnym 2017/2018 PRZYKŁADOWE ROZWIĄZANIA ZADAŃ I SCHEMAT PUNKTOWANIA Maksymalna liczba punktów
Bardziej szczegółowoOTMAR VOGT, JAN OGONOWSKI *, BARBARA LITAWA. Streszczenie
OTMAR VOGT, JAN OGONOWSKI *, BARBARA LITAWA WPŁYW WŁAŚCIWOŚCI KWASOWO-ZASADOWYCH I REDUKOWALNOŚCI KATALIZATORÓW Bi Si O MODYFIKOWANYCH WYBRANYMI JONAMI METALI NA ICH AKTYWNOŚĆ W PROCESIE OCM CO 2 THE INFLUENCE
Bardziej szczegółowoKinetyka chemiczna jest działem fizykochemii zajmującym się szybkością i mechanizmem reakcji chemicznych w różnych warunkach. a RT.
Ćwiczenie 12, 13. Kinetyka chemiczna. Kinetyka chemiczna jest działem fizykochemii zajmującym się szybkością i mechanizmem reakcji chemicznych w różnych warunkach. Szybkość reakcji chemicznej jest związana
Bardziej szczegółowoKINETYKA INWERSJI SACHAROZY
Dorota Warmińska, Maciej Śmiechowski Katedra Chemii Fizycznej, Wydział Chemiczny, Politechnika Gdańska KINETYKA INWERSJI SACHAROZY Wstęp teoretyczny Kataliza kwasowo-zasadowa Kataliza kwasowo-zasadowa
Bardziej szczegółowoLaboratorium Inżynierii Bioreaktorów
Laboratorium Inżynierii Bioreaktorów Ćwiczenie nr 1 Reaktor chemiczny: Wyznaczanie równania kinetycznego oraz charakterystyka reaktorów o działaniu ciągłym Cele ćwiczenia: 1 Wyznaczenie równania kinetycznego
Bardziej szczegółowoKRYTERIA OCENIANIA ODPOWIEDZI Próbna Matura z OPERONEM. Chemia Poziom podstawowy
KRYTERIA OCENIANIA ODPOWIEDZI Próbna Matura z OPERONEM Chemia Poziom podstawowy Listopad 03 W niniejszym schemacie oceniania zadań otwartych są prezentowane przykładowe poprawne odpowiedzi. W tego typu
Bardziej szczegółowoPRZEPISY PUBLIKACJA NR 98/P
PRZEPISY PUBLIKACJA NR 98/P WYTYCZNE DOTYCZĄCE WYMAGAŃ DLA OKRĘTOWYCH SILNIKÓW WYSOKOPRĘŻNYCH WYPOSAŻONYCH W SYSTEM OCZYSZCZANIA GAZÓW SPALINOWYCH Z NO X ZA POMOCĄ SELEKTYWNEJ REDUKCJI KATALITYCZNEJ (SCR)
Bardziej szczegółowo1 Kinetyka reakcji chemicznych
Podstawy obliczeń chemicznych 1 1 Kinetyka reakcji chemicznych Szybkość reakcji chemicznej definiuje się jako ubytek stężenia substratu lub wzrost stężenia produktu w jednostce czasu. ν = c [ ] 2 c 1 mol
Bardziej szczegółowoOgólnopolski Szczyt Energetyczny OSE Gdańsk kwietnia 2018, Gdańsk
Ogólnopolski Szczyt Energetyczny OSE Gdańsk 2018 16-17 kwietnia 2018, Gdańsk Innowacyjne wykorzystanie napędów strumienicowych FJBS w kotle wodnorurowym zapewnia poprawę warunków eksploatacji i obniżenie
Bardziej szczegółowoWyznaczanie stałej szybkości reakcji wymiany jonowej
Wyznaczanie stałej szybkości reakcji wymiany jonowej Ćwiczenie laboratoryjne nr 4 Elementy termodynamiki i kinetyki procesowej Anna Ptaszek Elementy kinetyki chemicznej Pojęcie szybkości reakcji Pojęcie
Bardziej szczegółowoWOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW - rok szkolny 2016/2017 eliminacje wojewódzkie
kod ŁÓDZKIE CENTRUM DOSKONALENIA NAUCZYCIELI I KSZTAŁCENIA PRAKTYCZNEGO Uzyskane punkty.. WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW - rok szkolny 2016/2017 eliminacje wojewódzkie Zadanie
Bardziej szczegółowoII Podkarpacki Konkurs Chemiczny 2009/10. ETAP II r. Godz Zadanie 1 (10 pkt.)
II Podkarpacki Konkurs Chemiczny 2009/10 ETAP II 19.12.2009 r. Godz. 10.00-12.00 KPKCh Zadanie 1 (10 pkt.) 1. Gęstość 22% roztworu kwasu chlorowodorowego o stężeniu 6,69 mol/dm 3 wynosi: a) 1,19 g/cm 3
Bardziej szczegółowoZALEŻNOŚĆ WSPÓŁCZYNNIKA DYFUZJI WODY W KOSTKACH MARCHWI OD TEMPERATURY POWIETRZA SUSZĄCEGO
Inżynieria Rolnicza 5(13)/211 ZALEŻNOŚĆ WSPÓŁCZYNNIKA DYFUZJI WODY W KOSTKACH MARCHWI OD TEMPERATURY POWIETRZA SUSZĄCEGO Marian Szarycz, Krzysztof Lech, Klaudiusz Jałoszyński Instytut Inżynierii Rolniczej,
Bardziej szczegółowoMAŁOPOLSKI KONKURS CHEMICZNY DLA GIMNAZJALISTÓW
Ajsztajn MAŁOPOLSKI KONKURS CHEMICZNY DLA GIMNAZJALISTÓW Etap I (szkolny) Uwagi ogólne: Materiały dla nauczycieli Rozwiązania zadań wraz z punktacją - Za prawidłowe rozwiązanie zadań rachunkowych inną
Bardziej szczegółowoKonkurs przedmiotowy z chemii dla uczniów gimnazjów 13 stycznia 2017 r. zawody II stopnia (rejonowe)
Konkurs przedmiotowy z chemii dla uczniów gimnazjów 13 stycznia 2017 r. zawody II stopnia (rejonowe) Kod ucznia Suma punktów Witamy Cię na drugim etapie konkursu chemicznego. Podczas konkursu możesz korzystać
Bardziej szczegółowo3. Badanie kinetyki enzymów
3. Badanie kinetyki enzymów Przy stałym stężeniu enzymu, a przy zmieniającym się początkowym stężeniu substratu, zmiany szybkości reakcji katalizy, wyrażonej jako liczba moli substratu przetworzonego w
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM PODSTAW BUDOWY URZĄDZEŃ DLA PROCESÓW MECHANICZNYCH
LABORATORIUM PODSTAW BUDOWY URZĄDZEŃ DLA PROCESÓW MECHANICZNYCH Temat: Badanie cyklonu ZAKŁAD APARATURY PRZEMYSŁOWEJ POLITECHNIKA WARSZAWSKA WYDZIAŁ BMiP 1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zapoznanie
Bardziej szczegółowoIX Podkarpacki Konkurs Chemiczny 2016/2017. ETAP I r. Godz Zadanie 1 (11 pkt)
IX Podkarpacki Konkurs Chemiczny 016/017 ETAP I 10.11.016 r. Godz. 10.00-1.00 Uwaga! Masy molowe pierwiastków podano na końcu zestawu. KOPKCh Zadanie 1 (1) 1. Liczba elektronów walencyjnych w atomach bromu
Bardziej szczegółowoSynteza Nanoproszków Metody Chemiczne II
Synteza Nanoproszków Metody Chemiczne II Bottom Up Metody chemiczne Wytrącanie, współstrącanie, Mikroemulsja, Metoda hydrotermalna, Metoda solwotermalna, Zol-żel, Synteza fotochemiczna, Synteza sonochemiczna,
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA BIAŁOSTOCKA
POLITECHNIKA BIAŁOSTOCKA KATEDRA ZARZĄDZANIA PRODUKCJĄ Instrukcja do zajęć laboratoryjnych z przedmiotu: Towaroznawstwo Kod przedmiotu: LS03282; LN03282 Ćwiczenie 4 POMIARY REFRAKTOMETRYCZNE Autorzy: dr
Bardziej szczegółowoTechnologia chemiczna. Zajęcia 2
Technologia chemiczna Zajęcia 2 Podstawą wszystkich obliczeń w technologii chemicznej jest bilans materiałowy. Od jego wykonania rozpoczyna się projektowanie i rachunek ekonomiczny planowanego lub istniejącego
Bardziej szczegółowoInstrukcja stanowiskowa
POLITECHNIKA WARSZAWSKA Wydział Budownictwa, Mechaniki i Petrochemii Instytut Inżynierii Mechanicznej w Płocku Zakład Aparatury Przemysłowej LABORATORIUM WYMIANY CIEPŁA I MASY Instrukcja stanowiskowa Temat:
Bardziej szczegółowoOpracował: dr inż. Tadeusz Lemek
Materiały dydaktyczne na zajęcia wyrównawcze z chemii dla studentów pierwszego roku kierunku zamawianego Inżynieria i Gospodarka Wodna w ramach projektu Era inżyniera pewna lokata na przyszłość Opracował:
Bardziej szczegółowoWykład 5. Anna Ptaszek. 9 października Katedra Inżynierii i Aparatury Przemysłu Spożywczego. Chemia fizyczna - wykład 5. Anna Ptaszek 1 / 20
Wykład 5 Katedra Inżynierii i Aparatury Przemysłu Spożywczego 9 października 2015 1 / 20 Zjawiska powierzchniowe Adsorpcja na powierzchni ciała stałego (adsorbentu): adsorpcja fizyczna: substancja adsorbująca
Bardziej szczegółowoBILANS CIEPLNY CZYNNIKI ENERGETYCZNE
POLITECHNIKA WARSZAWSKA Wydział Chemiczny LABORATORIUM PROCESÓW TECHNOLOGICZNYCH PROJEKTOWANIE PROCESÓW TECHNOLOGICZNYCH Ludwik Synoradzki, Jerzy Wisialski BILANS CIEPLNY CZYNNIKI ENERGETYCZNE Jerzy Wisialski
Bardziej szczegółowoKATALITYCZNE ODWODNIENIE ALKOHOLU
Zakład Technologii Chemicznej Pracownia z Technologii Chemicznej Ćwiczenie 26 KATALITYCZNE ODWODNIENIE ALKOHOLU WARSZAWA 2012 Prowadzi dr inż. Jadwiga Skupińska Ćwiczenie 26 KATALITYCZNE ODWADNIANIE ALKOHOLU
Bardziej szczegółowoInżynieria Biomedyczna
1.Obliczyć przy jakim stężeniu kwasu octowego stopień dysocjacji osiągnie wartość 3.%, jeżeli wiadomo, że stopień dysocjacji 15.%-wego roztworu (d=1.2 g/cm 3 ) w 2. Do 1 cm 3 2% (d=1.2 g/cm 3 ) roztworu
Bardziej szczegółowoKI + Pb(NO 3 ) 2 PbI 2 + KNO 3. fermentacja alkoholowa
Kinetyka chemiczna KI + Pb(NO 3 ) 2 PbI 2 + KNO 3 fermentacja alkoholowa czynniki wpływaj ywające na szybkość reakcji chemicznych stęż ężenie reagentów w (lub ciśnienie gazów w jeżeli eli reakcja przebiega
Bardziej szczegółowoKonkurs Chemiczny dla gimnazjalistów województwa zachodniopomorskiego w roku szkolnym 2014/2015. Etap wojewódzki
Konkurs Chemiczny dla gimnazjalistów województwa zachodniopomorskiego w roku szkolnym 04/05 Etap wojewódzki Klucz odpowiedzi i schemat punktowania Część I. Test jednokrotnego wyboru z jedną poprawną odpowiedzią
Bardziej szczegółowoKonkurs Chemiczny dla uczniów szkół podstawowych województwa zachodniopomorskiego w roku szkolnym 2018/2019. Etap wojewódzki
Konkurs Chemiczny dla uczniów szkół podstawowych województwa zachodniopomorskiego w roku szkolnym 8/9 Etap wojewódzki Klucz odpowiedzi i schemat punktowania Część I. Test jednokrotnego wyboru z jedną poprawną
Bardziej szczegółowoPL B1. Sposób otrzymywania nanomateriałów na bazie żelaza i kobaltu o określonych rozmiarach krystalitów
RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 206909 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 361256 (22) Data zgłoszenia: 14.07.2003 (51) Int.Cl. C01G 49/00 (2006.01)
Bardziej szczegółowoZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 1(87)/2012
ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 1(87)/2012 Wojciech Kamela 1 Stanisław Kruczyński 2 PORÓWNANIE WŁAŚCIWOŚCI KATALITYCZNYCH TLENKOWYCH I PLATYNOWYCH REAKTORÓW SYSTEMU NH 3 -SCR l. Wstęp Największy problem
Bardziej szczegółowoRzeszów, 16 kwietnia, 2018 r. RECENZJA
Rzeszów, 16 kwietnia, 2018 r. RECENZJA rozprawy doktorskiej mgr inż. Agaty PRZEWŁOCKIEJ pt.: Biosorpcjne usuwanie mieszaniny jonów Ni(II), Pb(II) oraz Zn(II) z roztworu wodnego przy zastosowaniu złoża
Bardziej szczegółowoPOMORSKA LIGA ZADANIOWA ZDOLNI Z POMORZA
POMORSKA LIGA ZADANIOWA ZDOLNI Z POMORZA Konkurs dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych województwa pomorskiego w roku szkolnym 2018/2019 Etap I kwalifikacyjny; Przedmiot: chemia Przed przystąpieniem do
Bardziej szczegółowoZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 1(87)/2012
ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 1(87)/2012 Wojciech Kamela 1, Stanisław Kruczyński 2, Piotr Orliński 3, Marcin K. Wojs 4 OCENA WPŁYWU ŁADUNKU PLATYNY NA REDUKCJĘ NO X W REAKTORZE Pt/Al 2 O 3 l. Wstęp
Bardziej szczegółowo