Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia Terminal Naftowy PERN w Gdańsku

Transkrypt

1 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia Terminal Naftowy PERN w Gdańsku Gdańsk - luty 2013

2

3 Zespół autorski mgr Monika Bednarska inż. Jerzy Czarnecki mgr inż. Marzenna Ćwikła-Duda prof. dr hab. inż. Jerzy A. Ejsmont mgr inż. Marek Małaczyński mgr Tomasz Mokwa dr inż. Sylwia Sobieszczyk mgr Katarzyna Sudnik dr inż. Andrzej Tyszecki mgr Anna Wojnarowska

4

5 SPIS TREŚCI STRESZCZENIE WPROWADZENIE Wstęp Podstawa wykonania raportu Kwalifikacja przedsięwzięcia i uwarunkowania proceduralne Metoda opracowania USTALENIA DOKUMENTÓW PROGRAMOWYCH I PLANISTYCZNYCH Dokumenty na poziomie krajowym Dokumenty na poziomie regionalnym Dokumenty miasta Gdańska Studium miasta Gdańska Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego CHARAKTERYSTYKA STANU ISTNIEJĄCEGO Położenie i zagospodarowanie terenu Powiązania transportowe Transport lądowy Transport morski Powiązania funkcjonalno-przestrzenne CHARAKTERYSTYKA PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA Przesłanki realizacji przedsięwzięcia Lokalizacja planowanego przedsięwzięcia Ogólna charakterystyka Terminala Naftowego Planowane rozwiązania techniczno-funkcjonalne Rodzaje technologii i wykorzystanie terenu Faza budowy Faza eksploatacji Powiązania transportowe OPIS PRZEWIDYWANYCH SKUTKÓW DLA ŚRODOWISKA W PRZYPADKU NIEPODEJMOWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA WARIANTY PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA Wariant proponowany przez Wnioskodawcę Wariant alternatywny Analiza rozpatrywanych wariantów oraz wariant najkorzystniejszy dla środowiska CHARAKTERYSTYKA STANU ŚRODOWISKA Położenie i ukształtowanie terenu Budowa geologiczna, utwory powierzchniowe i gleby Warunki hydrogeologiczne i wody podziemne Morskie wody przybrzeżne Warunki gruntowo-wodne Zagrożenie powodziowe Warunki klimatyczne i stan czystości powietrza Klimat akustyczny Opis elementów przyrodniczych oraz obszary chronione Rośliny, zwierzęta, grzyby i siedliska przyrodnicze Korytarze ekologiczne i migracyjne Obszary chronione, w tym Natura Walory kulturowe i zabytki Użytkowanie i zagospodarowanie terenu

6 7.12. Krajobraz Dobra materialne Warunki życia ludzi IDENTYFIKACJA ODDZIAŁYWAŃ PREFEROWANEGO WARIANTU PRZEDSIĘWZIĘCIA Powierzchnia ziemi Wpływ na warunki hydrogeologiczne i wody podziemne Wpływ na wody powierzchniowe i odprowadzanie ścieków Wpływ na powietrze atmosferyczne Hałas i wibracje Przyroda i obszary chronione Wpływ na zabytki Wpływ na użytkowanie i zagospodarowanie terenu Wpływ na krajobraz Wpływ na dobra materialne Wpływ na zdrowie i warunki życia ludzi Gospodarka odpadami, w tym masy ziemne Zagrożenia środowiska w sytuacjach awaryjnych Zapobieganie awariom Rodzaje awarii skutkujących skażeniem środowiska Przebieg awarii i ocena potencjalnych skutków Poziom przygotowania PERN SA do bezpiecznej eksploatacji Terminala Naftowego Zagrożenie dla obszaru Natura 2000 w wyniku awarii Oddziaływanie w fazie zamknięcia i likwidacji Skumulowane oddziaływania planowanego przedsięwzięcia PORÓWNANIE STOSOWANEJ TECHNOLOGII Z TECHNOLOGIĄ SPEŁNIAJĄCĄ WYMAGANIA, O KTÓRYCH MOWA W ART 143 USTAWY PRAWO OCHRONY ŚRODOWISKA ODDZIAŁYWANIE TRANSGRANICZNE OPIS PRZEWIDYWANYCH DZIAŁAŃ MAJĄCYCH NA CELU ZAPOBIEGANIE I OGRANICZANIE NEGATYWNYCH ODDZIAŁYWAŃ NA ŚRODOWISKO OBSZAR OGRANICZONEGO UŻYTKOWANIA ANALIZA MOŻLIWYCH KONFLIKTÓW SPOŁECZNYCH ZWIĄZANYCH Z PLANOWANYM PRZEDSIĘWZIĘCIEM PROPOZYCJA MONITORINGU ODDZIAŁYWANIA PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA WSKAZANIE TRUDNOŚCI WYNIKAJĄCYCH Z NIEDOSTATKÓW TECHNIKI LUB LUK WE WSPÓŁCZESNEJ WIEDZY, JAKIE NAPOTKANO OPRACOWUJĄC RAPORT WNIOSKI ŹRÓDŁA INFORMACJI I WYKORZYSTANE MATERIAŁY ZAŁĄCZNIKI Załącznik nr 1 - Karta terenu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Port Północny I w mieście Gdańsku Załącznik nr 2 - Wykaz roślin naczyniowych stwierdzonych na terenie planowanego Terminala Naftowego w Porcie Północnym Załącznik nr 3 - Wyniki obliczeń dot. zanieczyszczenia powietrza 2

7 STRESZCZENIE WPROWADZENIE Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia Terminal Naftowy PERN w Gdańsku został wykonany przez Biuro Projektowo-Doradcze EKO-KONSULT w Gdańsku na podstawie umowy z Przedsiębiorstwem Eksploatacji Rurociągów Naftowych Przyjaźń SA w Płocku, na etapie poprzedzającym uzyskanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach na podstawie ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199 poz. 1227, z późniejszymi zmianami). Raport wykonano na podstawie następujących opracowań: Koncepcja Techniczna Terminala Naftowego w Gdańsku, PERN Przyjaźń SA, Płock, czerwiec 2012 r., Wytyczne funkcjonalno-użytkowe. Generalna Realizacja Inwestycji dla zadania: Terminal Naftowy w Gdańsku, Płock, grudzień 2012 r., Raport o oddziaływaniu na środowisko rozbudowy stanowisk przeładunkowych bazy przeładunku paliw płynnych PPPP Naftoport Sp. z o.o. w Porcie Północnym w Gdańsku, Biuro Projektów B.P.B.M. Bimor Sp. z o.o. - ECG ORBITAL Sp. z o.o., Gdynia, sierpień 2010 r., mapa ewidencyjna dla celów informacyjnych. Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. Nr 213 poz. 1397) planowany Terminal Naftowy został zaliczony do przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko: instalacje do magazynowania ropy naftowej, produktów naftowych lub substancji chemicznych, o łącznej pojemności nie mniejszej niż m 3, wraz z urządzeniami do przeładunku ( 2 ust. 1 pkt 22), a rurociągi przesyłowe planowane pomiędzy Terminalem Naftowym a Naftoportem, przez tereny lądowe oraz w obrębie akwenu Portu Północnego, zakwalifikowano do mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko ( 3 ust. 1 pkt 32) instalacje do przesyłu ropy naftowej, produktów naftowych lub substancji chemicznych, inne niż wymienione w 2 ust. 1 pkt 21. Ocenę przeprowadzono wykorzystując obowiązujące przepisy prawa, materiały archiwalne, opracowania branżowe, literaturę przedmiotu, doświadczenia autorów oraz porównania przez analogię z podobnymi instalacjami. USTALENIA DOKUMENTÓW PROGRAMOWYCH I PLANISTYCZNYCH Budowa Terminala Naftowego jest spójna z ustaleniami dokumentów strategicznych na poziomie krajowym, wojewódzkim i miasta Gdańska. Terminal Naftowy znajduje się w VI korytarzu europejskich sieci transportowych TEN, jego lokalizacja jest zgodna z Planem zagospodarowania przestrzennego województwa pomorskiego oraz ustaleniami Miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Port Północny I w mieście Gdańsku. 3

8 CHARAKTERYSTYKA STANU ISTNIEJĄCEGO Teren planowanego Terminala Naftowego PERN znajduje się w obrębie terenów portowych miasta Gdańska na styku z akwenem wodnym Portu Północnego. Jest to teren niezagospodarowany; w sąsiedztwie znajdują się portowe instalacje wodociągowokanalizacyjne, linie elektroenergetyczne oraz infrastruktura drogowa i kolejowa. W obrębie Wyspy Stogi w Gdańsku funkcjonują obecnie: Baza Paliw w Porcie Północnym należąca do Przedsiębiorstwa Przeładunku Paliw Płynnych Naftoport Sp. z o.o., Baza Magazynowa ropy naftowej na Krakowcu (Górki Zachodnie) należąca do Przedsiębiorstwa Eksploatacji Rurociągów Naftowych Przyjaźń w Płocku oraz układ 3 rurociągów ropy naftowej należących do PERN i układ 6 rurociągów produktowych należących do Grupy LOTOS SA i połączonych z rafinerią Grupy LOTOS na południowym brzegu Martwej Wisły. W Bazie Paliw Naftoport (w Porcie Północnym) eksploatowane są cztery stanowiska do obsługi tankowców: O, P, R, T. Baza Magazynowa PERN na Krakowcu (Górki Zachodnie) ma możliwość magazynowania około m 3 ropy naftowej dostarczanej statkami do Bazy Paliw Naftoportu oraz jej ekspediowania do rafinerii Grupy LOTOS lub Zakładu Głównego ORLEN w Płocku, bądź w odwrotnym kierunku do zbiorników tankowca w Bazie Paliw Naftoportu. Baza Paliw Naftoportu połączona jest trzema rurociągami ropy naftowej z Bazą Magazynową PERN Przyjaźń na Krakowcu (Górki Zachodnie). Rurociągi produktowe łączące rafinerię Grupy LOTOS z Portem Północnym przeznaczone są do tłoczenia: benzyn, paliwa lotniczego, oleju napędowego, oleju opałowego i benzyn surowych. Rurociągi produktowe prowadzone są równolegle do 3 rurociągów ropy naftowej w niewielkiej odległości od siebie. Rurociągi poza terenem Portu Północnego ułożone są pod ziemią oraz pod dnem Martwej Wisły. CHARAKTERYSTYKA PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA Lokalizacja planowanego Terminala Naftowego PERN w pobliżu trzech istniejących rurociągów surowcowych PERN łączących Bazę Magazynową PERN na Krakowcu z pirsem przeładunkowym Naftoportu umożliwia włączenie rurociągów surowcowych wychodzących z Terminala Naftowego PERN oraz przesył ropy naftowej w relacjach: import - eksport, a także jej przesył w kraju istniejącą siecią rurociągów naftowych. Teren przeznaczony pod Terminal Naftowy PERN leży bezpośrednio na zachodnim brzegu Zatoki Gdańskiej. Sąsiaduje z bocznicą kolejową i z działką GASPOL-u. Od strony południowej teren sąsiaduje z niezagospodarowaną działką przeznaczoną pod terminal ładunków masowych. Od strony południowo-zachodniej sąsiaduje z niezagospodarowanym terenem Zarządu Morskiego Portu Gdańsk SA. 4

9 Planowane rurociągi surowcowe będą przebiegać od Terminala Naftowego PERN na odcinku około 520 metrów, po czym zostaną włączone do istniejących rurociągów ropy naftowej DN Sześć planowanych rurociągów produktowych zostanie wyprowadzonych równolegle do rurociągów surowcowych, następnie zostaną przeprowadzone na estakadzie nad istniejącymi rurociągami surowcowymi PERN do pirsu przeładunkowego Naftoportu na odcinku około metrów. Nowoprojektowane rurociągi produktowe i odcinki rurociągów surowcowych zostaną przeprowadzone w obrębie terenów Zarządu Morskiego Portu Gdańsk SA. Terminal Naftowy PERN będzie elementem systemu zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego kraju w zakresie zaopatrzenia w surowiec do produkcji rafinerii Grupy LOTOS w Gdańsku i Zakładu Głównego ORLEN w Płocku oraz gospodarki kraju w paliwa płynne. Jego obiekty i urządzenia umożliwią magazynowanie, przesył i dystrybucję ropy naftowej i paliw płynnych w powiązaniu z istniejącą infrastrukturą PERN Przyjaźń SA i innych podmiotów sektora paliwowego. Na terenie Terminala Naftowego zostaną zlokalizowane m.in.: zbiorniki na ropę naftową - 6 szt., zbiorniki na produkty naftowe i metanol - 14 szt., zbiorniki na biokomponenty, instalacje technologiczne ropy naftowej z układem pomp i podłączeniem do kolejowej instalacji odbiorczej, instalacje technologiczne paliw z pompowniami dla poszczególnych mediów, systemem nalewaków samochodowych i włączeniem w instalacje nalewczo-odbiorcze kolejowe, pompownia wodno-pianowa dla celów ochrony przeciwpożarowej z ujęciem wody i zbiornikiem ppoż., instalacje przeciwpożarowe, instalacje uzupełniające (stacja transformatorowa z siecią średniego napięcia, sieć teleinformatyczna, systemy monitoringu z systemem alarmowym, systemy pomiarów i automatyki, kanalizacja z oczyszczalnią ścieków technologicznych, sieci wodne, system odzysku oparów węglowodorów tzw. VRU), bocznica kolejowa z układem kolejowym obejmującym zadaszone stacje nalewcze i odkryte stacje rozładowcze, wagi kolejowe, pompownią nalewaków kolejowych i budynkiem nastawni / sterowni, terminal autocystern ze stanowiskiem nalewczym, pompownią nalewaków, podziemnymi zbiornikami dodatków i infrastrukturą drogową dla autocystern, drogi i place, budynek administracyjno-techniczny, ogrodzenie. Planowany Terminal Naftowy PERN w Porcie Północnym będzie dysponować łącznie m 3 pojemności magazynowych dla ropy naftowej i produktów naftowych (paliw), w tym: m 3 na ropę naftową, m 3 na produkty, w tym: 5

10 m 3 diesel, m 3 paliwo lotnicze, m 3 olej opałowy, m 3 metanol. Instalacje technologiczne ropy naftowej obejmują m.in.: rurociągi technologiczne międzyobiektowe, łączące zbiorniki z pompownią, nalewakami kolejowymi i rurociągami zewnętrznymi, służące do napełnienia i opróżnienia zbiorników ropy naftowej, rurociągi przesyłowe służące do połączenia Terminala Naftowego z istniejącymi trzema rurociągami ropy naftowej, rozdzielnię technologiczną (rurociągi, armatura) służącą do przekierowania ropy do różnych zbiorników, pompy do przesyłu ropy naftowej. Rurociągi ropy naftowej w Terminalu Naftowym będą ułożone pod powierzchnią terenu oraz na powierzchni terenu na stalowych podparciach, estakadach lub w muldach. Instalacje technologiczne produktów i metanolu obejmują m.in.: rurociągi technologiczne międzyobiektowe na terenie Terminala Naftowego, rurociągi przesyłowe łączące Terminal Naftowy z pirsem przeładunkowym Naftoportu, układ rozdzielni technologicznych służących do przekierowywania paliw do różnych zbiorników i punktów odbioru, pompownie dla poszczególnych mediów, instalacje nalewcze dla autocystern, instalacje nalewczo-odbiorcze dla cystern kolejowych, zbiorniki na biokomponenty i dodatki do paliw, instalację odzysku oparów (VRU). Rurociągi produktów w Terminalu Naftowym będą lokalnie ułożone jako rurociągi naziemne i podziemne, stalowe, spawane, na podporach stalowych lub w muldach. Na skrzyżowaniach z drogami i infrastrukturą przewiduje się przejścia podziemne. Rurociągi zewnętrzne (przesyłowe) produktów będą łączyć Terminal Naftowy PERN z pirsem przeładunkowym Naftoportu. Rurociągi zewnętrzne będą obejmować 6 rurociągów do przesyłu produktów: paliwa lotniczego, oleju napędowego, metanolu, produktów jasnych (diesel i paliwo lotnicze), oleju opałowego, obiegowego dla oleju opałowego. Rurociągi produktowe - przesyłowe, zostaną ułożone na lekkiej konstrukcji stalowej - estakadzie przebiegającej nad istniejącymi trzema rurociągami przesyłowymi ropy naftowej należącymi do PERN Przyjaźń SA. 6

11 Terminal kolejowy będzie wyposażony w system służący do napełniania pustych i przyjmowania pełnych cystern kolejowych; w jego skład wejdą: układ kolejowy obejmujący automatyczną stację nalewczą oraz wiatę rozładowczą, wagi kolejowe, system przetaczania cystern kolejowych, budynek nastawni/sterowni, nalewaki kolejowe wyposażone w instalację odzysku oparów (VRU). Przewiduje się wybudowanie wielostanowiskowego systemu napełniania cystern samochodowych, umożliwiającego obsługę około 200 autocystern na dobę. Stanowiska nalewaków znajdą się na wydzielonym terenie Terminala Naftowego, umożliwiającym jednoczesny postój 20 pojazdów. Nalewaki autocystern będą wyposażone w instalacje odzysku oparów. Instalacja przeciwpożarowa Terminala Naftowego będzie obejmować: pompownię wodno - pianową, ujęcie wody morskiej (z wód portowych), zbiorniki wody przeciwpożarowej, sieć wodną i pianową, stanowiska rozdzielcze przeciwpożarowe w pobliżu zbiorników, nazbiornikowe instalacje przeciwpożarowe (pianowe i zraszaczowe), instalacje gaśnicze frontu nalewakowego autocystern, instalacje gaśnicze frontu nalewczo-odbiorczego cystern kolejowych, system detekcji i gaszenia pożaru, system monitoringu stężeń węglowodorów. Instalacjami uzupełniającymi będą sieci zaopatrzenia w wodę, energię elektryczną, sieci teleinformatyczne, monitorujące, automatyki oraz centralnego nadzoru procesów technologicznych. Ponadto funkcjonować będą sieci odbioru ścieków bytowych, technologicznych i opadowych z własną oczyszczalnią wód zaolejonych. WARIANTY PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA Wariant Wnioskodawcy rozpatrywanej lokalizacji Terminala Naftowego jest przestrzennie najkorzystniejszy ze względu na możliwość połączenia istniejącymi rurociągami z Bazą Magazynową PERN na Krakowcu (Górki Zachodnie), Bazą Paliw Naftoportu oraz powiązania z rozbudowywanym układem drogowo-kolejowym w Porcie Północnym. Rozmieszczenie obiektów wewnętrznych Terminala Naftowego (zbiorników, pompowni, rurociągów technologicznych) oraz przyjęte rozwiązania technologiczne w bardzo wysokim stopniu ograniczą oddziaływania związane z emisjami węglowodorów, oddziaływania akustyczne oraz możliwość zanieczyszczenia środowiska gruntowo-wodnego substancjami ropopochodnymi. Lokalizacja wszystkich obiektów, w tym rurociągów przesyłowych w obrębie terenów administrowanych przez Zarząd Morskiego Portu Gdańsk SA, skutecznie zabezpiecza środowisko przed ryzykiem zdarzeń awaryjnych oraz możliwością przewiertów w celu kradzieży paliw. Prowadzenie rurociągów produktowych na lekkiej estakadzie, nad wiązką 7

12 trzech istniejących rurociągów ropy naftowej w obrębie terenów lądowych oraz wzdłuż pirsu przeładunkowego Naftoportu, umożliwi oszczędne gospodarowanie terenami portowymi oraz efektywne wykorzystanie istniejącej infrastruktury portowej. Takie rozwiązanie zapewnia możliwość skutecznej interwencji i ograniczenia ewentualnego wycieku ropopochodnych w przypadku awaryjnego rozszczelnienia rurociągu. CHARAKTERYSTYKA STANU ŚRODOWISKA Teren przeznaczony pod budowę Terminala Naftowego oraz rurociągi przesyłowe, w przeważającej części został uzyskany przez refulację podczas budowy Portu Północnego. Po zarefulowaniu brzeg od strony Zatoki Gdańskiej umocniono betonowym falochronem. Budowa geologiczna terenu omawianej lokalizacji została przekształcona w trakcie budowy Portu Północnego. Obecnie teren planowanego Terminala Naftowego nie jest użytkowany, a teren planowanych rurociągów produktowych został zagospodarowany poprzez ułożenie pod ziemią wiązki rurociągów ropy naftowej i produktów ropopochodnych. Teren lokalizacji planowanego przedsięwzięcia położony jest w północno-zachodniej części Wyspy Stogi - znajduje się w obrębie terenów zagrożonych powodzią i podtopieniami, na których lokalizowanie nowych obiektów wymaga przeprowadzenia postępowania wodnoprawnego, zgodnie z ustaleniami Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Gdańska. Poziomy wodonośne, z których korzystają lokalne ujęcia wody są dobrze izolowane od powierzchni terenu. Czynnikiem wpływającym na intensywność rozpraszania się zanieczyszczeń w atmosferze jest prędkość wiatru. Największe prędkości wiatru notowane są w tym rejonie najczęściej w miesiącach zimowych. Latem i wczesną wiosną częstość występowania silnych wiatrów znacznie się zmniejsza, a wiatry bardzo silne występują sporadycznie. Największe prędkości w ciągu roku, osiągają wiatry z sektora zachodniego. Wiatry silne, o prędkości ponad 10 m/s, występują przez 92 dni w roku, zaś o prędkości ponad 15 m/s przez 11 dni w roku. Średnia roczna prędkość wiatru wynosi 4,2 m/s. Planowany Terminal Naftowy zlokalizowany jest poza obszarami sieci Natura Najbliżej położony jest obszar specjalnej ochrony ptaków PLB Zatoka Pucka. Ostoja przylega do wschodniej granicy terenu planowanego Terminala Naftowego. Kolejnym, blisko położonym obszarem Natura 2000 jest specjalny obszar ochrony siedlisk PLH Twierdza Wisłoujście (oddalony o około 1,5 km od terenu Terminala). Zabytkowy zespół Twierdzy Wisłoujście jest częścią systemu fortyfikacji gdańskich o trudnej do oszacowania wartości materialnej, ze względu na jej wyjątkowe wartości historyczne. W bliskim sąsiedztwie planowanego Terminala Naftowego - w kierunku południowowschodnim - znajduje się strefa zachowanych elementów historycznej struktury przestrzennej, objęta ochroną zgodnie z obowiązującymi miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego. W strefie tej znajdują się zespoły militarne będące pozostałością po umocnieniach na południe od Zatoki Gdańskiej, takie jak: betonowe bunkry baterii i stanowiska obserwacyjne z początku XX wieku. 8

13 Teren przeznaczony pod budowę Terminala Naftowego PERN obejmuje powierzchnię około 27 ha, a pod wiązkę rurociągów około 2 ha. Obszar ten jest obecnie (luty 2013 r.) pozostawiony poza użytkowaniem. Z całego terenu planowanej inwestycji w 2012 roku została usunięta zieleń - krzewy rokitnika na sztucznym siedlisku oraz samosiejki pospolitych drzew. Na zachodniej granicy terenu Terminala Naftowego przebiegają tory kolejowe oraz droga. Dalej w tym kierunku znajduje się niezagospodarowany teren Portu Północnego. W jednej trzeciej swojej granicy od strony akwenu portowego omawiany obszar ma przyczółek żelbetowy pod pirs przeładunkowy. Poza tą konstrukcją stanowiącą element umocnionego nabrzeża, na terenie przeznaczonym pod inwestycję nie występują żadne obiekty przedstawiające wartość materialną. IDENTYFIKACJA ODDZIAŁYWAŃ PREFEROWANEGO WARIANTU PRZEDSIĘWZIĘCIA Prace związane z budową Terminala Naftowego PERN będą prowadzone zgodnie z uzyskanymi decyzjami administracyjnymi i uzgodnieniami, w tym z Zarządem Morskiego Portu Gdańsk SA. Zatrudnieni zostaną przeszkoleni pracownicy wyposażeni w nowoczesny sprzęt i urządzenia. Zostaną opracowane procedury prowadzenia prac i nadzoru technicznego odrębnie dla robót wykonywanych na terenach lądowych i odrębnie dla robót prowadzonych od strony akwenu portowego. Realizację Terminala Naftowego zaplanowano w dwóch etapach. Etap I ma być zrealizowany w okresie: IV kwartał 2013 r. - IV kwartał 2015 r. W tym okresie przewiduje się budowę 6 zbiorników na ropę naftową wraz z niezbędnymi instalacjami technologicznymi i rurociągami surowcowymi. Ponadto zostaną częściowo zrealizowane drogi wewnętrzne, place oraz niezbędne instalacje. Etap I obejmuje także włączenie w istniejące rurociągi ropy naftowej DN W etapie II (lata ) zakłada się sukcesywną realizację kolejnych zbiorników produktowych wraz z oddzielnymi instalacjami i rurociągami dla poszczególnych rodzajów mediów oraz kolejowy i autocysternowy front ekspedycyjny. Równocześnie rozbudowane zostaną wszystkie niezbędne sieci. W etapie II zostaną także wybudowane zewnętrzne rurociągi produktowe łączące Terminal Naftowy z pirsem przeładunkowym Naftoportu. Proces budowy Terminala Naftowego będzie obejmować: prace przygotowawcze, na które składają się: - prace geodezyjne, - odłożenie wierzchniej warstwy gruntu (gleby), - niwelacja terenu, - zagospodarowanie i organizacja zaplecza budowy, prace zasadnicze, na które składają się: - wykonanie infrastruktury podziemnej, - wykonanie posadowienia (fundamentów zbiorników i innych obiektów), - prace montażowe, roboty spawalnicze zbiorników z płaszczami ochronnymi, - montaż rurociągów technologicznych i armatury, - budowa dróg wewnętrznych i placów, 9

14 - montaż urządzeń towarzyszących: oświetlenia, automatyki, łączności, - montaż wyposażenia frontów nalewkowych, - zagospodarowanie terenów zielonych. Budowa Terminala Naftowego wywoła zmiany o charakterze trwałych przekształceń, będą to: zajęcie i zmiana sposobu użytkowania terenów, przekształcenie powierzchni ziemi, lokalna zmiana warunków gruntowo-wodnych w warstwie przypowierzchniowej, zmiana krajobrazu. Rozwiązania techniczne chroniące środowisko obejmować będą: budowę zbiorników o podwójnych dnach i ścianach, nowoczesne uszczelnienia dachów pływających zbiorników surowcowych, naziemne układanie rurociągów na podporach stalowych, stanowiska przeładunkowe kolejowe i samochodowe zlokalizowane na szczelnych tacach, wyposażone w instalacje odzysku oparów (VRU) oczyszczalnię ścieków wód opadowo-roztopowych i przemysłowych, umieszczenie na szczelnych tacach pomp technologicznych i armatury, kontrolę jakości podczas budowy oraz próby odbiorowe przed rozruchem instalacji (próby wytrzymałości i szczelności instalacji), zastosowanie ochrony przed korozją, regularne przeglądy i kontrole stanu urządzeń według wytycznych branżowych, przepisów prawa lub ustaleń własnych użytkownika dla urządzeń, dla których przepisy nie regulują takich zasad. W fazie eksploatacji oddziaływanie rurociągów technologicznych i przesyłowych, zarówno surowcowych jak i produktowych nie będzie powodować: negatywnego oddziaływania na atmosferę, gdyż będą one w pełni hermetyczne, akustycznych uciążliwości dla środowiska, zapotrzebowania na wodę, wytwarzania ścieków, wytwarzania odpadów, negatywnych oddziaływań na faunę, florę, w tym na obszar Natura 2000, negatywnych oddziaływań na ludzi, ich zdrowie i warunki życia, negatywnych oddziaływać na dobra materialne oraz dobra kultury. Mało znaczące oddziaływania wystąpią w obrębie Portu Północnego (na terenach lądowych i pirsie przeładunkowym) związanych z lokalnymi zmianami krajobrazu na terenach przekształconych i częściowo zdegradowanych. Realizacja planowanego przedsięwzięcia spowoduje zmiany na powierzchni terenu w obrębie Terminala Naftowego. Na etapie budowy teren zostanie częściowo zajęty pod zaplecza budowy. Realizacja inwestycji będzie wymagała prowadzenia prac ziemnych; w trakcie prac przygotowawczych teren zostanie zniwelowany. Nie przewiduje się 10

15 konieczności wymiany gruntów, natomiast zakłada się wzmocnienie podłoża pod zbiornikami. Wpływy w fazie budowy związane będą z pracą ciężkiego sprzętu, ponieważ teren przeznaczony pod Terminal Naftowy charakteryzuje się płytkim zaleganiem wód gruntowych. Prace ciężkiego sprzętu oraz roboty ziemne związane z niwelacją terenu będą wymagały przemieszczenia lokalnie znacznych mas ziemnych. W przypadku, gdy w trakcie prac budowlanych będą składowane piaski w pryzmach może dojść do ich przesuszenia i pylenia. Takie oddziaływania nie będą powodować znaczących niekorzystnych zmian na otaczającym terenie, ponieważ podobne procesy zachodzą naturalnie w rejonie planowanej inwestycji. W trakcie prowadzenia robót ziemnych, prac budowlanych i utrzymywania otwartych wykopów istnieje zagrożenie lokalnego zanieczyszczenia wód w przypadku niekontrolowanych wycieków paliw z maszyn i urządzeń. Nie przewiduje się możliwości wystąpienia zanieczyszczenia głębszych warstw wód podziemnych. Ze względu na uwarunkowania hydrologiczne nie zachodzi także możliwość zanieczyszczenia wód powierzchniowych. Woda do celów gospodarczych będzie służyć utrzymaniu czystości, przeprowadzaniu okresowych prób technicznych itp. działaniom. Woda do celów przeciwpożarowych będzie ujmowana z wód portowych lub zbiornika ppoż. Sieci przeciwpożarowe będą wykonane na terenie całego Terminala Naftowego. Sieć kanalizacji przemysłowej będzie odprowadzać wody opadowe z dróg, placów, parkingów, przestrzeni międzypłaszczowych zbiorników, frontów nalewczych i innych powierzchni utwardzonych. Ponieważ wody z powierzchni uszczelnionych pod urządzeniami i armaturą Terminala Naftowego mogą zawierać niewielkie ilości produktów ropopochodnych, będą one poddawane podczyszczaniu przed odprowadzeniem, poprzez zbiornik ścieków oczyszczonych, do wód portowych. Emisja zanieczyszczeń podczas budowy spowodowana ruchem sprzętu budowlanego i pojazdów samochodowych będzie miała charakter niezorganizowany i krótkotrwały, o zasięgu ograniczonym do terenu budowy. Źródłem emisji będzie: spalanie paliwa w silnikach maszyn budowlanych oraz środków transportu. Obliczenia rozkładu stężeń średniorocznych węglowodorów związanych z eksploatacją Terminala Naftowego zostały wykonane dla emisji średniorocznej ze wszystkich zbiorników oraz instalacji odzysku oparów węglowodorowych. Największe wartości stężeń wystąpią w pobliżu instalacji VRU, która będzie największym źródłem emisji. Poza granicami Terminala Naftowego stężenia średnioroczne będą minimalne i wyniosą około 1% wartości dopuszczalnej. Z przeprowadzonych symulacji akustycznych wynika, że największym źródłem hałasu w Terminalu Naftowym będą pompy główne. W zależności od ich lokalizacji zasięg hałasu będzie obejmował większy lub mniejszy teren w obrębie Terminala. Jeżeli pompownie będą rozproszone to na granicy działki wystąpią poziomy hałasu o wysokości db. Jeżeli zostanie zrealizowana pompownia centralna to w jej rejonie można spodziewać się 11

16 poziomów równoważnych wynoszących db. W pozostałych rejonach, na granicy działki poziomy hałasu wynosić będą db. Zmniejszenie powierzchni terenów otwartych w obrębie terenów portowoprzemysłowych, zabudowanie obiektami zaplanowanymi dla tej inwestycji oraz ogrodzenie terenu spowodują wyparcie występujących tu ssaków. Planowana inwestycja nie wpłynie znacząco negatywnie na lokalne populacje ssaków, płazów i gadów; nie będzie miała przełożenia na zakłócenie lokalnych tras ich przemieszczeń i migracji. W fazie budowy planowanego Terminala Naftowego nie przewiduje się oddziaływania na nietoperze. Prowadzone prace związane z budową Terminala (drogi dojazdowe prowadzące na plac budowy) nie spowodują utraty przez nietoperze siedliska, ponieważ obszar ten jest mało atrakcyjny zarówno jako żerowisko, jak i miejsce zakładania kolonii rozrodczych, czy wyszukiwania kryjówek dziennych. Nie przewiduje się by budowa Terminala Naftowego mogła negatywnie wpłynąć na lokalne populacje nietoperzy zasiedlające latem Wyspę Stogi, ponieważ unikają one bytowania na tym terenie. Usunięte zbiorowiska roślinne oraz odsłonięta gleba w obrębie terenu budowy spowodują zmianę charakteru istniejącej roślinności. Niektóre fragmenty analizowanego obszaru zostaną zajęte przez zieleń urządzoną. Dotychczasowa zieleń została trwale usunięta w 2012 roku, a w przyszłości zostanie zastąpiona przez planowaną infrastrukturę wraz z zagospodarowaniem. W trakcie budowy ulegnie zmianie sposób użytkowania terenu planowanej inwestycji. Przekształcona zostanie powierzchnia omawianego terenu, zmianie ulegnie fizjonomia krajobrazu, zmienią się warunki gruntowo-wodne w warstwie przypowierzchniowej omawianego terenu. Zmiany te dotyczyć będą wyłącznie obszaru w granicach planowanej inwestycji. W fazie budowy Terminala Naftowego nie przewiduje się innych, pośrednich oddziaływań na położone najbliżej obszary Natura W fazie eksploatacji Terminal Naftowy będzie oddziaływać na przyległy akwen wód portowych poprzez nieznacznie podwyższone tło akustyczne, związane z okresową pracą pompowni, przede wszystkim ropy naftowej. Pozostałe operacje związane z funkcjonowaniem frontów nalewakowych, ze względu na odsunięcie ich lokalizacji od linii brzegowej, nie spowodują pogorszenia klimatu akustycznego w obrębie obszaru Natura Pośrednim skutkiem eksploatacji Terminala Naftowego będzie wzrost natężenia ruchu statków w obrębie toru wodnego prowadzącego do Portu Północnego oraz akwenów Bazy Paliw Naftoportu, który przebiega przez obszar Natura 2000 PLB Zatoka Pucka. Zwiększony ruch jednostek pływających będzie miał okresowo wpływ na ptaki wodne przebywające w obrębie akwenu. Ruch statków może powodować ucieczkę przed zbliżającymi się jednostkami pływającymi. W niewielkiej odległości od Portu Północnego (kilku kilometrów) znajdują się akweny o znacznie korzystniejszych warunkach dla bytowania ptaków morskich, niż wody portowe Portu północnego. Są to ekstensywnie wykorzystywane przez człowieka rejony Stogów, ujścia Wisły Śmiałej i Wisły Przekopu, gdzie ptaki w 12

17 przypadku ewentualnego płoszenia z basenów portowych, mogą znaleźć korzystniejsze warunki bytowania niż w Porcie Północnym. W wyniku przeprowadzonej oceny oddziaływania na środowisko planowanej inwestycji polegającej na budowie Terminala Naftowego, na obszary Natura 2000 stwierdzono, że: planowane przedsięwzięcie nie wpłynie na spójność i integralność sieci obszarów Natura 2000, planowane przedsięwzięcie nie będzie powodować przekształceń siedlisk oraz nie będzie powodować trwałych bądź okresowych, pośrednich lub bezpośrednich zagrożeń dla siedlisk i gatunków priorytetowych, w związku z realizacją planowanego przedsięwzięcia nie są wymagane specjalne działania i kompensacje przyrodnicze w celu ochrony siedlisk i gatunków występujących w obrębie obszarów Natura 2000 poddanych ocenie. Planowane przedsięwzięcie jest zlokalizowane na terenie planowanym pod funkcje portowe. Teren planowanego Terminala Naftowego nie jest obecnie zagospodarowany lub zainwestowany, więc nie wystąpią oddziaływania na dobra materialne. Niezbędny zakres przebudowy infrastruktury na przebiegu rurociągów przesyłowych, nie będzie powodować istotnych oddziaływań na środowisko. W związku z położeniem planowanego Terminala Naftowego na terenie przemysłowo-portowym, z dala od zabudowy mieszkaniowej oraz głównych tras komunikacyjnych można stwierdzić, że warunki życia mieszkańców dzielnic Stogi i Nowy Port nie ulegną zmianie w trakcie budowy oraz eksploatacji ocenianego przedsięwzięcia. W okresie budowy wszystkie odpady będą musiały być selektywnie zbierane w pojemnikach lub kontenerach, w wydzielonych miejscach, z dostępem dla firm odbierających odpady, z którymi wykonawcy będą mieli zawarte stosowne umowy. Wytwórcy odpadów i ich odbiorcy muszą legitymować się właściwymi zezwoleniami organów administracji na prowadzenie działalności w zakresie gospodarki odpadami. Na etapie koncepcji trudno jest zestawić ilości odpadów budowlanych. Zostaną one określone na etapie projektu wykonawczego. Na etapie opracowania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego oraz prognoz do tych planów oszacowano łączne środowiskowe skutki zagospodarowania obszaru Portu Północnego, obejmującego bazy i terminale do przeładunku rudy, zboża, węgla, paliw i ropy naftowej, gazu, kontenerów oraz rozwoju infrastruktury technicznej (rurociągi przesyłowe, kolektory, sieci energetyczne) i infrastruktury transportowej (dróg i kolei). Z przeprowadzonego oszacowania wynikało, że realizacja planowanego zagospodarowania nie będzie powodować przekraczania standardów środowiska zagrażających wymogom jego ochrony oraz warunkom zdrowia i życia ludzi. Skumulowane oddziaływania Terminala Naftowego wraz z rurociągami należy rozpatrywać w powiązaniu z istniejącym i planowanym zagospodarowaniem terenów portowych. Poza okresem realizacji, kiedy oddziaływania będą miały charakter krótkookresowy i przejściowy, oddziaływania skumulowane na powietrze będą odnosić się 13

18 przede wszystkim do skutków równoczesnego funkcjonowania Terminala Naftowego i pozostałych obiektów przeładunku węglowodorów: instalacji Naftoportu oraz terminala przeładunkowo-składowego GASPOL. Funkcjonowanie wszystkich rurociągów do przesyłu ropy i ropopochodnych nie będzie powodować żadnych oddziaływań skumulowanych. Z obliczeń stężeń węglowodorów wynika, że w zakresie stężeń średniorocznych nie wystąpią, istotne oddziaływania skumulowane. Ze względu na znaczną odległość, nie będą nakładać się na siebie stężenia średnioroczne z planowanego Terminala Naftowego i instalacji Naftoportu. Nie wystąpi zatem oddziaływanie skumulowane. Analizując możliwość wystąpienia pośrednich oddziaływań skumulowanych przeprowadzono obliczenia uwzględniające zwiększony ruch statków w Bazie Paliw Naftoportu w wyniku eksploatacji planowanego Terminala Naftowego. W przypadku zwiększenia przeładunków statków w Naftoporcie (w relacji eksportowej) zwiększy się emisja roczna i średnioroczna z instalacji VRU Naftoportu. Z wykonanych obliczeń wynika, że w zakresie stężeń średniorocznych również nie wystąpią istotne oddziaływania skumulowane. Realizacja przedsięwzięcia będzie miała niewielki wpływ na długookresowe średnie poziomy hałasu przemysłowego. Planowany Terminal Naftowy nie będzie powodował skumulowanych oddziaływań z innymi przedsięwzięciami realizowanymi na terenie Portu Północnego takimi jak: rozbudowa Terminala DCT i budowa Centrum Logistycznego, poza oddziaływaniami transportu drogowego (np. Trasa Sucharskiego) i kolejowego, które były przedmiotem odrębnych postępowań administracyjnych na etapie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, które uwzględniały zwiększenie ruchu pojazdów w związku z planowanym zagospodarowaniem terenu Portu Północnego. Terminal Naftowy nie będzie bezpośrednio oddziaływać na obszar Natura 2000 PLB Zatoka Pucka, nie będzie więc powodować skumulowanych oddziaływań ze względu na cel i przedmiot ochrony na tym obszarze. ODDZIAŁYWANIE TRANSGRANICZNE Zgodnie z ustawą z dnia 21 marca 1991 r. o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej, obszarami morskimi Rzeczypospolitej Polskiej są - zwane polskimi obszarami morskimi : morskie wody wewnętrzne, morze terytorialne oraz wyłączna strefa ekonomiczna. Morskie wody wewnętrzne i morze terytorialne wchodzą w skład terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Zgodnie z powyższym granica Rzeczypospolitej Polskiej (państwa) przebiega w odległości 12 mil morskich (22,224 km) liczonych od podstawowej linii morza terytorialnego. Po przeanalizowaniu zakresu planowanego przedsięwzięcia oraz zidentyfikowaniu jego oddziaływań na środowisko, ich skali i zasięgu w niniejszym raporcie o oddziaływaniu na środowisko, należy stwierdzić, że planowane przedsięwzięcie nie będzie powodować transgranicznego oddziaływania na środowisko. 14

19 OPIS PRZEWIDYWANYCH DZIAŁAŃ MAJĄCYCH NA CELU ZAPOBIEGANIE I OGRANICZANIE NEGATYWNYCH ODDZIAŁYWAŃ NA ŚRODOWISKO Technologie stosowane w planowanym Terminalu Naftowym będą oszczędne w gospodarowaniu wodą, paliwami i materiałami, nie będą powodować nadmiernych emisji do środowiska. Magazynowanie, przeładunki i przesył ropy naftowej oraz produktów ropopochodnych, czyli substancji powodujących ryzyko poważnej awarii przemysłowej, wymagają zastosowania najbardziej skutecznych i efektywnych rozwiązań technicznych, zabezpieczeń oraz rozwiązań organizacyjnych ograniczających do minimum ryzyka związane z wystąpieniem awarii skutkującej wybuchem lub pożarem. Koncepcja budowy Terminala Naftowego przewiduje szeroki zestaw technicznych środków umożliwiających bezawaryjne funkcjonowanie zbiorników, armatury i rurociągów przesyłowych położonych w obrębie obszaru Zarządu Morskiego Portu Gdańsk. Proponowane działania techniczno-proceduralne będą skutecznie ograniczać potencjalne niekorzystne wpływy na środowisko planowanego przedsięwzięcia w obrębie lokalizacji Terminala Naftowego. Rurociągi prowadzone nad powierzchnią terenu nie będą powodować poważnych zagrożeń środowiska. W stosunku do wszystkich obiektów i urządzeń podjęte zostaną działania prewencyjne przewidziane przepisami i procedurami związanymi z zapobieganiem poważnym awariom przemysłowym. OBSZAR OGRANICZONEGO UŻYTKOWANIA Planowane przedsięwzięcie polegające na budowie Terminala Naftowego wraz z rurociągami przesyłowymi do Bazy Paliw Naftoportu jest zlokalizowane w całości w obrębie Portu Północnego w mieście Gdańsku. Jest to teren portowo - przemysłowo - składowy. Dla takiego rodzaju przedsięwzięcia oraz typu terenów, zgodnie z ustawą Prawo ochrony środowiska nie tworzy się obszaru ograniczonego użytkowania. ANALIZA MOŻLIWYCH KONFLIKTÓW SPOŁECZNYCH ZWIĄZANYCH Z PLANOWANYM PRZEDSIĘWZIĘCIEM Potencjalne konflikty społeczne zwiazane z realizacją takich obiektów jak Terminal Naftowy lub rurociągi przesyłowe związane są z naruszeniem interesów osób trzecich w wyniku ich budowy lub podczas funkcjonowania. Lokalizacja Terminala Naftowego została usankcjonowana ustaleniami Miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Port Północny I, podczas procedowania którego przeprowadzono proces udziału społecznego z wykorzystaniem m.in. prognozy oddziaływania ustaleń projektu tego planu na środowisko. Poza uspołecznieniem procesu planowania najistotniejszym uwarunkowaniem wybranej lokalizacji Terminala jest jego położenie wraz ze wszystkimi planowanymi rurociągami przesyłowymi i towarzyszącą infrastrukturą w obrębie terenów administrowanych przez Zarząd Morskiego Portu Gdańsk, z którym Wnioskodawca zawarł stosowne porozumienia dotyczące realizacji i funkcjonowania inwestycji. Ograniczone oddziaływania na środowisko, w tym na przyrodę oraz przyległy chroniony obszar Natura 2000, brak istotnych zagrożeń pogorszenia warunków życia i zdrowia ludzi zarówno podczas budowy jak i bezawaryjnej eksploatacji, ograniczają ryzyko wystąpienia konfliktów społecznych. W przypadku wystąpienia poważnej awarii 15

20 przemysłowej, działania podejmowane dla jej likwidacji zostaną ograniczone do terenu Terminala i nie spowodują istotnych zagrożeń w bezpośrednim otoczeniu. PROPOZYCJA MONITORINGU ODDZIAŁYWANIA PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA Monitorowanie w przypadku analizowanego przedsięwzięcia będzie obejmowało stałe kontrolowanie zbiorników, armatury i rurociągów w obrębie Terminala Naftowego oraz rurociągów ropy naftowej i produktów ropopochodnych poza terenem Terminala. Zastosowany zostanie zintegrowany system nadzoru nad pracą rurociągów z detekcją wycieków (ciągły pomiar parametrów roboczych: ciśnienie, przepływ, temperatura, stan pracy urządzeń). Monitorowanie środowiska w przypadku analizowanego przedsięwzięcia ma na celu stałe kontrolowanie stanu szczelności rurociągów. Praca rurociągów będzie odbywać się pod stałym nadzorem służb eksploatacyjnych PERN Przyjaźń SA. Parametrami podlegającymi ciągłej kontroli powinny być m.in: wydajność pompowania, ciśnienie w rurociągach, szczelność rur ochronnych, zakłócenia pracy spowodowane celowym rozszczelnieniem rurociągów. WSKAZANIE TRUDNOŚCI WYNIKAJĄCYCH Z NIEDOSTATKÓW TECHNIKI LUB LUK WE WSPÓŁCZESNEJ WIEDZY, JAKIE NAPOTKANO OPRACOWUJĄC RAPORT Informacje zawarte w koncepcji są wystarczające do określenia potencjalnych oddziaływań planowanego przedsięwzięcia na środowisko zarówno w czasie budowy jak i eksploatacji Terminala Naftowego jak i rurociągów przesyłowych. WNIOSKI Koncepcja budowy Terminala Naftowego powiązanego z Bazą Paliw w Naftoporcie i Bazą Magazynową PERN na Krakowcu uwzględnia warunki i wymagania zawarte w ustaleniach obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, poprawiając efektywność wykorzystania terenów i infrastruktury Portu Północnego w Gdańsku. Lokalizacja Terminala Naftowego na terenach częściowo narefulowanych, niezagospodarowanych, przekształconych antropogenicznie, nie uszczupla terenów aktywnych biologicznie i przyrodniczo cennych, nie ingeruje w naturalne elementy środowiska jak np. brzeg morski, wydmy, las nadmorski. Planowany Terminal Naftowy ma być zrealizowany na styku z akwenem portowym objętym ochroną w ramach sieci Natura PLB Zatoka Pucka. Funkcjonowanie Terminala nie spowoduje żadnych istotnych skutków dla warunków zdrowotnych i rekreacyjnych dzielnicy. Nie pogorszą się warunki życia mieszkańców Stogów. Planowana inwestycja wiąże się z nieodwracalnym przekształceniem terenu przeznaczonego na realizację Terminala. Po zakończeniu etapu budowy pokrywa roślinna zostanie ograniczona do zieleni nasadzonej na części powierzchni nieutwardzonych. Przed rozpoczęciem inwestycji teren pod budowę został pozbawiony drzew i krzewów. 16

21 Budowa Terminala Naftowego wraz z rurociągami łączącymi go z Bazą Paliw Naftoportu nie spowoduje bezpośredniego negatywnego wpływu planowanej inwestycji podczas budowy i eksploatacji na florę, faunę, siedliska przyrodnicze oraz obszary Natura Planowany Terminal Naftowy nie będzie znacząco oddziaływać na glebę, podłoże gruntowe i wody podziemne, ponieważ zostaną zastosowane skuteczne rozwiązania techniczne polegające na zabezpieczeniach w postaci: budowy zbiorników na szczelnym podłożu ze ścianami osłonowymi (podwójny płaszcz), umożliwiającymi przejęcie całej pojemności zbiornika w przypadku awaryjnego wycieku. Szczelne tace na stanowiskach przeładunkowych autocystern i cystern kolejowych pozwolą na przyjęcie pełnej objętości cysterny w przypadku awaryjnego rozlewu. Rurociągi technologiczne będą rozprowadzane na powierzchni terenu, z wyjątkiem skrzyżowań się z drogami gdy będą ułożone pod ziemią. Wszystkie instalacje Terminala Naftowego będą poddane stałemu monitoringowi. W celu oszacowania oddziaływań skumulowanych wykonano obliczenia rozkładu stężeń średniorocznych dla wszystkich źródeł emisji węglowodorów w Porcie Północnym tzn. dla projektowanego Terminala Naftowego oraz istniejącego terminala GASPOL i Bazy Paliw Naftoportu. Z wykonanych obliczeń wynika, że w zakresie stężeń średniorocznych nie wystąpią istotne oddziaływania skumulowane. Pod względem akustycznym Terminal Naftowy nie będzie uciążliwy dla środowiska. Na granicy Terminala, równoważny poziom hałasu pochodzący od inwestycji nie przekroczy akceptowalnych poziomów akustycznych dla pompowni rozproszonej i dla pompowni centralnej. Hałas od planowanego Terminala nie będzie docierał do rejonów podlegających ochronie akustycznej. Eksploatacja Terminala Naftowego faktycznie tylko w sytuacjach awaryjnych może powodować znaczące niekorzystne skutki dla środowiska i zdrowia ludzi. Powoduje to, przy rozważaniu problemów związanych z ograniczeniem znaczącego oddziaływania, koncentrację na działaniach prewencyjnych, eliminujących lub minimalizujących możliwości wystąpienia poważnej awarii przemysłowej. Planowany Terminal Naftowy może być powodem poważnej awarii przemysłowej. Równocześnie jednak istnieją wiarygodne przesłanki, by uznać, że PERN Przyjaźń SA jest przedsiębiorstwem mającym kilkadziesiąt lat doświadczeń w eksploatacji i zarządzaniu obiektami stwarzającymi podobne ryzyko. Opracowane w PERN Przyjaźń SA i stale doskonalone rozwiązania zabezpieczające m.in. przed skutkami poważnej awarii spełniają wszelkie wymogi prawne i organizacyjne. Ich rozciągnięcie na nowy obiekt będzie gwarancją utrzymywania najwyższych standardów bezpieczeństwa, w tym ekologicznego. Ze względu na zakwalifikowanie Terminala Naftowego jako zakładu o dużym ryzyku zagrożenia awarią, przed oddaniem do eksploatacji konieczne będzie opracowanie: raportu o bezpieczeństwie, programu zabezpieczenia przed awariami oraz wewnętrznego planu operacyjno-ratowniczego w uzgodnieniu z Komendantem Wojewódzkim PSP oraz WIOŚ. 17

22 Podstawowymi rodzajami transportu do i z Terminala Naftowego będą: transport morski (tankowce) oraz transport rurociągowy; uzupełniającymi będą transport kolejowy i drogowy. Przewóz produktów ropopochodnych cysternami kolejowymi i drogowymi będzie koncentrować się w obrębie miasta na linii kolejowej w kierunku do Pruszcza Gdańskiego oraz zmodernizowaną ulicą Sucharskiego - do układu dróg krajowych i regionalnych. Warunki techniczne szlaku kolejowego i układu drogowego umożliwiają sprawne przewozy ładunków niebezpiecznych w relacjach do i z Portu Gdańskiego. 18

23 1. WPROWADZENIE 1.1. WSTĘP Niniejszy Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia Terminal Naftowy PERN w Gdańsku 1 został wykonany przez Biuro Projektowo-Doradcze EKO-KONSULT w Gdańsku na podstawie umowy z Przedsiębiorstwem Eksploatacji Rurociągów Naftowych Przyjaźń SA w Płocku, na etapie poprzedzającym uzyskanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach na podstawie ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199 poz. 1227, z późniejszymi zmianami). Przedsiębiorstwo Eksploatacji Rurociągów Naftowych Przyjaźń SA realizację przedsięwzięcia na podstawie: planuje decyzji o pozwoleniu na budowę, decyzji o zatwierdzeniu projektu budowlanego oraz decyzji o pozwoleniu na wznowienie robót budowlanych - wydawanych na podstawie ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118, z późniejszymi zmianami), pozwolenia wodnoprawnego na pobór wody oraz wykonanie urządzeń wodnych - wydawanego na podstawie ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. - Prawo wodne (Dz. U. Nr 115, poz. 1229, z późniejszymi zmianami). Wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach następuje także przed dokonaniem zgłoszenia budowy lub wykonania robót budowlanych oraz zgłoszeniem zmiany sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części na podstawie ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane. Celem planowanego przedsięwzięcia jest zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego kraju w zakresie zaopatrzenia w paliwa płynne poprzez rozbudowę zapasów interwencyjnych ropy naftowej i produktów naftowych oraz komponentów do produkcji paliw, powiązanie techniczno-funkcjonalne z systemem rurociągów przesyłowych pomiędzy: Naftoportem (ropa naftowa i produkty naftowe dostarczane do kraju drogą morską), Bazą Magazynową Przedsiębiorstwa Eksploatacji Rurociągów Naftowych (PERN) na Krakowcu (Górki Zachodnie), rafinerią Grupy LOTOS, Bazą PERN w Miszewku Strzałkowskim koło Płocka (ropa naftowa dostarczana do kraju rurociągiem Przyjaźń z Rosji oraz zachodnim odcinkiem rurociągu Przyjaźń do rafinerii niemieckich), Zakładem Głównym ORLEN w Płocku, 1 Obecna wersja Raportu uwzględnia uzupełnienia na Wezwanie Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Gdańsku z dnia r. oraz zmiany warunków środowiska przyrodniczego w obrębie terenu planowanego przedsięwzięcia związanego z realizacją decyzji Ministra Środowiska z dnia 7 stycznia 2008 r. oraz decyzji Prezydenta Miasta Gdańska z dnia 30 grudnia 2010 r. 19

24 aby zapewnić ciągłość dostaw ropy naftowej do Polski. Sprawność funkcjonowania tego systemu jest uzależniona od rozbudowy instalacji przeładunkowo-magazynowych w Porcie Północnym PODSTAWA WYKONANIA RAPORTU Raport wykonano na podstawie następujących opracowań: Koncepcja Techniczna Terminala Naftowego w Gdańsku, PERN Przyjaźń SA, Płock, czerwiec 2012 r., Wytyczne funkcjonalno-użytkowe. Generalna Realizacja Inwestycji dla zadania: Terminal Naftowy w Gdańsku, Płock, grudzień 2012 r., Raport o oddziaływaniu na środowisko rozbudowy stanowisk przeładunkowych bazy przeładunku paliw płynnych PPPP Naftoport Sp. z o.o. w Porcie Północnym w Gdańsku, Biuro Projektów B.P.B.M. BIMOR Sp. z o.o. - ECG ORBITAL Sp. z o.o., Gdynia, sierpień 2010 r., mapa ewidencyjna dla celów informacyjnych. Raport wykonano m.in. z wykorzystaniem następujących dokumentów programowych i planistycznych: Strategia rozwoju województwa pomorskiego 2020, przyjęta przez Sejmik Województwa Pomorskiego Uchwałą nr 458/XXII/12 z dnia 24 września 2012 r., Plan zagospodarowania przestrzennego województwa pomorskiego, przyjęty przez Sejmik Województwa Pomorskiego uchwałą nr 1004/XXXIX/09 z dnia 26 października 2009 r., Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Gdańsk, przyjęte przez Radę Miasta Gdańska uchwałą nr XVIII/431/07 z dnia 20 grudnia 2007 r., Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego Port Północny I w mieście Gdańsku przyjęty przez Radę Miasta Gdańska uchwałą nr XXXIX/1104/09 z dnia 27 sierpnia 2009 r. [1304] KWALIFIKACJA PRZEDSIĘWZIĘCIA I UWARUNKOWANIA PROCEDURALNE Planowane przedsięwzięcie jest zlokalizowane na terenie Portu Północnego w Gdańsku, obejmuje budowę Terminala Naftowego wraz z rurociągami przesyłowymi ropy naftowej i produktów naftowych. Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. Nr 213 poz. 1397) planowane przedsięwzięcie zaliczone jest do mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko: instalacje do magazynowania ropy naftowej, produktów naftowych lub substancji chemicznych, o łącznej pojemności nie mniejszej niż m 3, wraz z urządzeniami do przeładunku (Terminal Naftowy) ( 2 ust. 1 pkt 22), rurociągi przesyłowe planowane pomiędzy Terminalem Naftowym a Naftoportem przez tereny lądowe oraz w obrębie akwenu Portu Północnego zakwalifikowano do mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko ( 3 ust. 1 pkt 32) instalacje do przesyłu ropy naftowej, produktów naftowych lub substancji chemicznych, inne niż wymienione w 2 ust. 1 pkt