Ożywmy Port Lotniczy k. Zielonej Góry

Transkrypt

1 Ożywmy Port Lotniczy k. Zielonej Góry Autor: Wieczorna Image not found

2 Strategia krótkoterminowej poprawy skomunikowania reaktywowanego Portu Lotniczego Zielona Góra/ Wielkopolska Image not readable or empty file:///c:/users/elvis/appdata/local/temp/msohtmlclip1/01/clip_image001.gif Rys. Obszar oddziaływania portu - około 3 mln osób mieszkających w Zachodniej Wielkopolsce oraz na Ziemi Lubuskiej.

3 Image not readable or empty file:///c:/users/elvis/appdata/local/temp/msohtmlclip1/01/clip_image003.jpg Klub Przyjaciół Lubuskiego Portu Lotniczego 2005 Image not readable or empty file:///c:/users/elvis/appdata/local/temp/msohtmlclip1/01/clip_image005.jpg Cele: Lotnisko regionalne, obsługujące Zachodnią Wielkopolskę oraz Ziemię Lubuską, w szczególności miasta: Zielona Góra, Gorzów Wlkp. Leszno. Lotnisko zapasowe dla portów w Poznaniu i Wrocławiu. Lotnisko oferujące połączenia tanich linii lotniczych i atrakcyjne nie tylko dla klienta biznesowego, ale także masowego. Lotnisko zapewniajace możliwość obsługi ruchu cargo. Część 1. Poprawa skomunikowania portu lotniczego z miastami regionu

4 Autor: Adam Fularz, Klub Przyjaciół Lubuskiego Portu Lotniczego oraz Institute for Transport Studies, Leeds, UK Z uwagi na niezbyt korzystne położenie portu lotniczego względem infrastruktury transportowej oraz znaczną odległość (34 km) do centrum Zielonej Góry priorytetem działań mających na celu zakończone sukcesem reaktywowanie portu lotniczego jest zapewnienie jak najlepszego powiązania lotniska z istniejącą i planowaną infrastrukturą komunikacyjną. Proponowane są następujące działania 1. Zrezygnowanie z wprowadzenia kursów autobusu szynowego na trasie Gorzów Wielkopolski- Zbąszynek- Sulechów- Czerwieńsk- Zielona Góra i wprowadzenie kursów tylko w relacji Gorzów Wlkp.- Zbąszynek Port Lotniczy Zielona Góra/ Wielkopolska, a podróż do Zieloenj Góry kontynuowana będzie autobusem, na który pasażerowie się przesiądą. W tym celu zostanie wykorzystana bocznica kolejowa dochodząca na teren portu lotniczego. Bocznica zostanie zmodernizowana jeśli będzie to konieczne dla uzyskania wysokiej prędkości handlowej (choć na ogół nie powinno być problemem wykorzystanie jej w obecnym stanie) oraz zbudowany zostanie tymczasowy krótki peron pozwalajacy na przyjęcie autobusu szynowego oraz przesiadkę pasażerów na autobus do Zielonej Góry. Wraz z rozwojem lotniska zaleca się przedłużenie bocznicy pod budynek portu (przed przedłużeniem bocznicy podróżni po dotraciu koleją będą podwożeni autobusem pod sam terminal) oraz budowę stałego peronu. 1. Jak już wspomniano, na terenie portu lotniczego nastąpi przesiadka na autobus do Zielonej Góry. Pozwoli to na osiągnięcie jednym ruchem dwóch celów: a) skomunikowania lotniska, b) szybkiego połączenia stolic obu województw. Wprowadzenie kursów szynobusu przez Czerwieńsk niepotrzebnie wydłuża czas podróży o około 30 minut i czyni je nieatrakcyjnym dla podróżnych, którzy mogą skorzystać z licznych autobusów pospiesznych na tej trasie. Szybka przesiadka w porcie lotniczym z autobusu szynowego z Gorzowa na autobus do Zielonej Góry skróci czas podróży autobusem szynowym o 30 minut i uczyni podróż z przesiadką atrakcyjną czasowo wobec autobusów pospiesznych.

5 Proponowane przykładowe połączenie: Autobus z Zielonej Góry 7:55 do Portu Lotniczego Babimost 8:25, przesiadka na autobus szynowy (odj 8:31) - Zbąszynek 8:45 Międzyrzecz 9:31 Skwierzyna 9:54 Gorzów Wlkp. 10:27 1. Tylko wykorzystanie bocznicy kolejowej lotniska umożliwi zaoferowanie połaczeń do Gorzowa Wielkopolskiego. Brak odpowiedniej infrastruktury drogowej utrudnia bowiem wprowadzenie wygodnego połączenia autobusowego w tej relacji. Ponadto w ten sposób uniknie się dofinansowywania z pieniedzy samorządowych dublujących się relacji transportu zbiorowego bez potrzeby dofinansowywania pustych kursów jakie mogłyby wystąpić w szczególności na początku rozruchu lotniska. Należy wprowadzić co najmniej 3 połączenia portu z Gorzowem dziennie, skomunikowane z autobusem z Zielonej Góry. Połączenia te winny być ogłaszane w rozkładzie jazdy PKP na stacjach kolejowych jako połączenia do Zielonej Góry, nie zaś tylko do portu lotniczego. Autobus do Zielonej Góry winien zatrzymywać się bezpośrednio przed dworcem PKP, tak by umożliwiał dalszą przesiadkę na kolej. 1. Wykorzystanie bocznicy kolejowej lotniska umożliwi także wprowadzenie we współpracy z samorządami Wielkopolski bezpośredniego połączenia Leszno- Wolsztyn- Zbąszynek- Port Lotniczy i objęcia komuniakcją zbiorową trzeciego największego miasta regionu bliskiej okolicy portu lotniczego. Należy zdecydowanie wykorzystać fakt że inne lotniska z braku infrastruktury nie mogą mieć połączenia kolejowego (szczególnie Poznań) i przez to są w pewnym sensie komunikacyjnie upośledzone w obsłudze podróżnych chcących dotrzeć bezpośrednio na lotnisko bez niedogodnych przesiadek. 1. Kolejnym krokiem jest poprawa lokalnego skomunikowania Portu Lotniczego. Konieczne jest zapewnieni tego, by port miał wiele połaczeń do dworca kolejowego w Zbąszynku (docelowo co najmniej 5 kursów dziennie) oraz połączenia do Sulechowa, Świebodzina, Wolsztyna, Nowego Tomyśla etc. 1. Komunikacja autobusowa z Zielonej Góry musi mieć charakter komunikacji miejskiej, oferować znaczną ilosć kursów na trasie na lotnisko oraz obsługiwac główne przystanki w mieście. Autobus powinien posiadać udogodnienia- specjalne stojaki wewnątrz pojazdu

6 do przewozu bagażu podróznych na lotnisko. Pojazd winien być przystosowany do rozwijania dużych prędkości na drodze krajowej nr 3, czas przejazdu do terminalu winien wynosić minut. Operator może być dowolny, nie musi być nim MZK. Ważne jest jednak by był on ujęty w ruchu miejskiem (proponowany numer linii komunikacyjnej to 7. Proponowana relacja: Port Lotniczy- Sulechów (I przystanek) - Sulcechowska- Wiadukt- Staszica (II przystanek)- Dworzec PKP (III przystanek, końcowy), ewentualnie dalej z postojami na wszystkich przystankach na trasie: Dworzec PKS- ul. Boh. Westerplatte- ul. Wojska Polskiego- ul. Wyszyńskiego ul. Zawadzkiego-Pętla. 1. Proponuje się nawet rozważenie skrócenia kursów części pociągów osobowych do Zielonej Góry tylko do Babimostu (ewentualnie do Portu Lotniczego, lecz brak elektryfikacji linii to utrudnia) oraz przewożenie podróżnych od stacji Babimost do Zielonej Góry autobusem przez terminal lotniska, co spowoduje skrócenie czasu podróży o około 35 minut względem trasy kolejowej przez Czerwieńsk oraz umożliwi lepsze skomunikowanie portu lotniczego bez konieczności finansowania pustych kursów. Proponuje się rozważenie elektryfikacji bocznicy do lotniska w dalszej perspektywie oraz kończenie kursów poc. regionalnych z Poznania przy termianlu portu, a następnie dowożenie podróżnych do Zielonej Góry autobusami z portu. Pozwoli to na jak najlepsze skomunikowanie lotniska w poczatkowym okresie jego funkcjonowania po wznowieniu lotów, oraz skróci pasażerom kolei czas podróży o około minut. 1. Zmiana nazwy handlowej (nie zaś prawnej) portu pozwoli na przyciagnięcie szerszego grona klientów niż dotychczas. Regułą w przypadku lotnisk regionalnych jest, że drugim członem nazwy jest nazwa regionu obsługiwanego przez port. W przypadku portu w Babimoście jest to Wielkopolska, tam także mieszka większość potencjalnych pasażerów tego portu (m.in z uwagi na wyższą gęstość zaludnienia) wobec czego postulowana nazwa handlowa to Port Lotniczy Zielona Góra/ Wielkopolska. Taka nazwa gwarantuje też lepsze postrzeganie lotniska przez potencjalnych przewoźników, szukających zwykle znacznego kręgu potencjalnych pasażerów, wobec czego nazwa powinna odnosić się do większego obszaru terytorialnego niż tylko Zielona Góra. W przypadku nastawienia na przyciągnięcie przewoźników niskokosztowych i realizacji formuły lotniska low-cost, z niskimi opłatami lotniskowymi, wóczas nazwa portu jest zwykle nazwą aglomeracji w jego pobliżu. W przypadku portu w Babimoście nazwa taka musiałaby brzmieć Zielona Góra/ Poznań. Budzi to jednak pewne kontrowersje, i w przypadku portu lotniczego noszącego nazwę Frankfurt (Hahn), oddalonego od samego Frankfurtu nad Menem o ponad 140 km, było nawet przyczyną procesu sądowego, który to lotnisko niskokosztowe wygrało. Niemniej, pierwsza propozycja (Zielona Góra/ Wielkopolska) wydaje się budzić relatywnie najmniej kontrowersji, jako że lotnisko jest położone niemal na granicy

7 województw i na obszarze który historycznie jest częścią Wielkopolski. 1. Konieczna jest generalna zmiana sposobu oznaczenia kierunku do Portu Lotniczego na znakach drogowych regionu. W niemal wszystkich miastach mających lotniska ten fakt jest uwidoczniony na dużej części tablic kierunkowych przed skrzyżowaniami, a kierunek na Port Lotniczy jest wskazywany takimi samymi literami jak kierunek na inne miasta Polski (np. Poznań albo Wrocław.). W Zielonej Górze znaleźć można kilka niewielkich rozmiarów tabliczek wskazujących podróżnym i potencjalnym pasażerom kierunek na port lotniczy, i wyglądają one raczej jak tabliczki wskazujące drogę do atrakcji turystycznych lub hoteli. Brak jest oznakowania drogi do portu typowego dla tego stosowanego w innych miastach Polski. 1. Proponuje się podjęcie próby przyciągnięcia przewoźnika niskokosztowego na trasie do Wielkiej Brytanii (obecnie najpopularniejsza relacja tanich linii typu low-cost w polskich portach regionalnych) poprzez przekonanie go do wprowadzenia międzylądowania w porcie lotniczym w drodze na lotnisko w Poznaniu. Krótki dystans w linii powietrznej pomiędzy oboma portami powoduje że samolot nie poterzebuje ponownie wznosić się na pełną wysokość i moze pokonać ten dystans lecąc wolniej na niższym pułapie. Tak zresztą odbywały się loty do Warszawy z międzylądowaniem w Poznaniu. Do Poznania z Londynu od 23 września latać będa linie Ryanair, a od 18 września loty uruchamia Wizzair. Linia Wizzair jest także tanią linią, i ma już spore doświadczenie w organizowaniu międzylądowań. Niemniej linie Ryanair z pewnością byłyby gwarancją niższych cen biletów niż linie Wizzair i przyciagnęłyby na lotnisko więcej potencjalnych podróżnych. Tania linia lotnicza jest konieczna, by przyciągnąć do portu pasażera masowego, i pokazać, że Zielona Góra-Wielkopolska też może być portem lotniczym oferujacym atrakcyjne połaczenia dla regionu. Posiadanie połączeń typu low-cost z Europą Zachodnią jest w wielu miastach czynnikiem sprzyjąjącym lokowaniu przez inwestorów w nich oddziałów swych firm. Możliwość taniego transportu jest ważna zarówno dla zwykłych mieszkańców, jak i dla potencjalnych inwestorów, dla których oznacza to obniżenie kosztów działalności związanych z przejazdami pracowników. Niemniej jedno jest pewne- przewoźnicy zechcą korzystać z naszego portu, tylko jeśli będzie on bardzo dobrze skomunikowany z regionem. Dlatego jego poprawne połączenie z miastami regionu jest sprawą priorytetową.

8 Adam Fularz, 2005 Appendix: Korzyści ekonomiczne z lotniska Rozdział ten w całości pochodzi z tekstu pt. Memorandum w sprawie inwestycji w rozwój Portu Lotniczego Łódź Lublinek, por. (opracowane przez: Stowarzyszenie Lotnisko dla Łodzi na podstawie raportu Oddziaływanie społeczne i ekonomiczne portów lotniczych w Europie, wydanego przez ACI Europe - Airports Council International w styczniu 2004 r.) Port lotniczy stanowi niezbędną infrastrukturę regionu, służącą wspieraniu rozwoju ekonomicznego i przemian społecznych. Lotnisko to także przedsiębiorstwo, zdolne po osiągnięciu pewnego rozmiaru, zarówno do wypracowania zysków dla swoich udziałowców, jak i do generowania dochodów firm, położonych w zasięgu jego oddziaływania. Komisja Europejska wyraziła dobitnie swoje stanowisko w tej kwestii w raporcie Transport White Paper : Trudno jest sobie wyobrazić dynamiczny wzrost gospodarczy, zapewniający tworzenie miejsc pracy i dobrobyt społeczeństwa, bez sprawnego systemu transportu, który pozwala wykorzystać wszystkie możliwości, jakie jest w stanie wygenerować zarówno rynek krajowy, jak i globalny. Całokształt oddziaływania ekonomicznego portów lotniczych można opisać w następujących czterech wzajemnie zależnych kategoriach: 1. Wpływ bezpośredni to miejsca pracy i przychód, będące w całości lub przeważającej mierze wynikiem funkcjonowania operacyjnego lotniska, 2. Wpływ pośredni to miejsca pracy i przychód, wytworzone w gospodarce regionu przez

9 sieć dostawców towarów i usług dla lotniska, 3. Wpływ indukowany (wynikowy) to miejsca pracy i przychód, wytworzone w gospodarce regionu poprzez wydawanie dochodów pracowników zatrudnionych w firmach powstałych w wyniku oddziaływania bezpośredniego i pośredniego lotniska, 4. Wpływ katalityczny to miejsca pracy i przychód, wytworzone w gospodarce regionu poprzez szeroką rolę lotniska we wzmacnianiu produktywności przedsiębiorstw i sprzyjaniu napływowi nowych inwestycji oraz zwiększeniu ruchu turystycznego. Dobry dostęp do rynków, zarówno krajowych, jak i międzynarodowych, za pomocą dogodnych połączeń transportowych jest uważany za absolutnie podstawowy warunek do podejmowania decyzji o lokowaniu nowych inwestycji. Dotyczy to zwłaszcza branży związanych z zaawansowanymi technologiami. Region w promieniu 30 minut jazdy od lotniska doświadcza niezwykle szybkiego wzrostu gospodarczego. Przykłady: 31% przedsiębiorstw zlokalizowanych w strefie oddziaływania portu lotniczego w Monachium wskazało czynnik bliskości lotniska jako kluczowy dla lokalizacji firmy. 80% podmiotów produkcyjnych w Hamburgu określiło wpływ portu lotniczego jako istotny w pozyskiwaniu nowych klientów. Rozwój firm w niektórych branżach jest w sposób szczególny uzależniony od dogodnego dostępu do transportu lotniczego. Należą do nich: ubezpieczenia bankowość i finanse transport poligrafia przemysł paliwowy media usługi biznesowe badania i rozwój (R&D) informatyka przemysł precyzyjny.

10 Tereny wokół lotnisk są często wykorzystywane do tworzenia stref inwestycyjnych. Obecność portu lotniczego jest wskaźnikiem atrakcyjności i poziomu życia w regionie. Obsługa każdego miliona pasażerów w okresie rocznym, wymusza stworzenie około 1000 miejsc pracy w samym porcie lotniczym (wpływ bezpośredni), a 2000 miejsc pracy łącznie w regionie. Pozwala to zwiększyć dochód regionu brutto od 1,4 do 2,5%. Liczba miejsc pracy, stworzonych w efekcie oddziaływania bezpośredniego, może być jeszcze wyższa w przypadku niewielkich lotnisk, nie odnoszących korzyści z efektu skali, i wynosić nawet Dobra jakość pasażerskich i towarowych połączeń lotniczych jest kluczowa dla konkurencyjności regionu. Zwiększenie liczby połączeń lotniczych wpływa na potencjał wzrostu gospodarczego regionu, który z kolei powoduje wzrost zapotrzebowania na nowe połączenia lotnicze, tworząc samonapędzający się układ. Obecność portu lotniczego wpływa pobudzająco na rozwój gospodarczy regionu poprzez: przyciąganie i lokalizację nowych inwestycji, szczególnie zagranicznych, zapobieganie uciekaniu firm z regionu, zwiększenie konkurencyjności firm poprzez stworzenie im możliwości ekspansji na nowe rynki stymulowanie eksportu poprzez bezpośrednie połączenia transportowe z ważnymi rynkami poprawę jakości życia mieszkańców zwiększanie liczby przybywających turystów. Łatwy dostęp do globalnej sieci połączeń lotniczych jest szczególnie ważny dla regionów niestołecznych. W dobie globalizacji sprzyja to przenoszeniu przedsiębiorstw do tych regionów.

11 Posiadanie własnego portu lotniczego jest szczególnie ważne dla miast, organizujących dużą liczbę imprez: targowych, sportowych, naukowych i kulturalnych. Nawet niewielkie lotniska mogą mieć olbrzymi wpływ na aktywność ekonomiczną firm w swoim regionie. Obecność funkcjonalnego lotniska jest niezwykle istotna w rejonach, w których istnieje możliwość połączeń z innymi środkami transportu, posiadających węzły autostradowe i szybką kolej. Zapewnia to często funkcjonowanie takiego regionu jako centrum logistycznego. Porty lotnicze wybitnie sprzyjają tworzeniu i rozwojowi centrów nowoczesnych technologii. Przykład: Centrum Sophia-Antipolis Science Park, położone obok lotniska w Nicei przyciągnęło firm zatrudniających łącznie pracowników. Aktualnie wzrasta rola towarowego transportu lotniczego. Obecnie już ponad 30% przewozów towarów (według wartości) odbywa się drogą lotniczą. Z powodu braku dostępności połączeń lotniczych wiele regionów zostało pozbawionych korzyści wynikających z ponadregionalnego wzrostu gospodarczego, co skutkuje osłabieniem ich atrakcyjności jako całości. Port lotniczy i firmy z nim powiązane, tworzą miejsca pracy dla wielu wysoko wykwalifikowanych fachowców, wpływając na ogólny poziom wykształcenia w regionie. Obszary wokół lotnisk cechują się niższą stopą bezrobocia w porównaniu do terenów bardziej oddalonych.

12 Szczególnie korzystnym rozwiązaniem dla portów lotniczych jest tworzenie na swoim terenie baz linii lotniczych. Ma to istotny wpływ na zwiększenie liczby miejsc pracy, generowanych przez lotnisko. Lotnisko odprowadza podatki, zarówno do budżetu lokalnego, jak i centralnego. Port lotniczy, po osiągnięciu pewnego rozmiaru, jest z zasady dochodowym przedsiębiorstwem. Przyjmuje się, że zyski pojawiają się najczęściej po przekroczeniu progu pasażerów rocznie. Jeżeli lotnisko obsługuje również ruch towarowy, wymagana liczba pasażerów jest odpowiednio mniejsza. Nawet jeżeli port lotniczy nie przynosi zysków jako spółka, jego stymulujący wpływ na gospodarkę regionu wielokrotnie przewyższa bilansowe straty spółki zarządzającej lotniskiem. Lotnisko ma poważny wpływ na liczbę turystów, odwiedzających region. Szacuje się, że obecnie około 1/3 turystów, przyjeżdżających do dużych miast, korzysta z transportu lotniczego. Polska należy do pierwszej dziesiątki państw europejskich, które odwiedza najwięcej turystów. Pojawienie się na rynku przewoźników niskokosztowych stworzyło nowy rodzaj turystyki, określanej jako turystyka weekendowa. Celem takich wyjazdów są często nowe miejsca, niepopularne wcześniej na turystycznym rynku. Przykład: Badania przeprowadzone w Cork w Irlandii wskazują, że 40% turystów nie pojawiłoby się w tym regionie, gdyby nie istnienie połączeń lotniczych. Ocenia się, że przyjazdy tych właśnie turystów pozwoliły ocalić w Cork blisko miejsc pracy. Rozwój turystyki poza poprawą wskaźników ekonomicznych ma trudny do przecenienia korzystny wpływ społeczny. Lotnisko jest niezbędne dla miast z dużą społecznością akademicką. Połączenia lotnicze warunkują żywą wymianę międzynarodową studentów i kadry naukowej, a co za tym idzie swobodny przepływ idei. Wzrastająca pozycja na rynku przewoźników niskokosztowych stwarza niespotykane w przeszłości możliwości dynamicznego wzrostu liczby pasażerów, obsługiwanych przez niewielkie, marginalne dotąd lotniska. Zdaniem zdecydowanej większości analityków przemysł lotniczy czeka w najbliższych latach szybki stabilny wzrost.

13 Komisja Europejska uważa mobilność, którą zapewnia transport (zwłaszcza lotniczy), za podstawowy element w dalszej integracji europejskiej. Połączenia lotnicze zwiększają przepływ zasobów ludzkich, co ma znaczący wpływ na redukcję bezrobocia. Stopniowe otwieranie rynków pracy przez starych członków Unii Europejskiej stwarza tutaj nowe możliwości. Utrata połączeń lotniczych prowadzi, nawet w krótkiej perspektywie czasowej, do niepożądanych zmian w gospodarce regionu. Przykład: Badania przeprowadzone po bankructwie linii lotniczych Swissair, wskutek którego doszło do likwidacji połączeń niektórych szwajcarskich lotnisk z Zurychem. Wykazały one spadek regionalnego produktu brutto w tych kantonach nawet o 3%. Podobne skutki może mieć zaniechanie rozbudowy lotniska, uniemożliwiające otwieranie nowych połączeń.