Propozycje zmian do ustawy o publicznym transporcie zbiorowym (projekt z dnia r.)

Transkrypt

1 Propozycje zmian do ustawy o publicznym transporcie zbiorowym (projekt z dnia r.) I. Plany transportowe Ograniczenie zakresu planów do niezbędnych informacji tj. informacji o linii komunikacyjnej, liniach komunikacyjnych lub sieci komunikacyjnej niezbędnych do zaspokojenia potrzeb przewozowych mieszkańców obszaru właściwości organizatora bez względu na to, czy są to linie dochodowe czy niedochodowe. Plany transportowe mają obowiązek opracować wszyscy organizatorzy publicznego transportu zbiorowego niezależnie od liczby mieszkańców danej jednostki samorządowej. Każda linia ma mieć oznaczenie oraz informację o liczbie pasażerów na danej linii z uwzględnieniem potoków pasażerskich w określonych przez organizatora przedziałach czasowych w ciągu doby oraz poszczególnych dni tygodnia. W planie ma być również informacja o przystankach komunikacyjnych, dworcach i węzłach przesiadkowych zlokalizowanych na danej linii. Ponadto linie objęte planem transportowym mają być ujęte w pakiety obejmujące co najmniej jedną linię komunikacyjną o wysokim średnim potoku pasażerskim i co najmniej jedną linię komunikacyjną o niskim średnim potoku pasażerskim, przewidzianych do obsługi przez operatorów i przewoźników w transporcie drogowym. II. Dostęp do rynku w ramach pakietów linii komunikacyjnych Dostęp do rynku przewozów drogowych będzie możliwy tylko w drodze umów pomiędzy operatorem a organizatorem zawartych w następstwie przetargów z wyjątkiem międzywojewódzkich przewozów pasażerskich, gdzie nadal pozostaje potwierdzenie zgłoszenia przewozu. Umowa o świadczenie usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego w transporcie drogowym dotyczy pakietów linii komunikacyjnych objętych planem transportowym obowiązującym na obszarze właściwości danego organizatora obejmujących co najmniej jedną linię komunikacyjną o wysokim średnim potoku pasażerskim i co najmniej jedną linię komunikacyjną o niskim średnim potoku pasażerskim. III. Prawo wyłączne W ramach postępowania przetargowego organizator samodzielnie podejmuje decyzję czy przyznaje operatorowi prawo wyłączne na obsługę danego pakietu linii komunikacyjnych. IV. Dopłaty do biletów ulgowych Projekt przewiduje utrzymanie dopłat do ulgowych przejazdów zarówno dla operatorów jak i przewoźników w drogowych przewozach międzywojewódzkich. Marszałek województwa będzie otrzymywał subwencję z budżetu państwa na finansowanie strat wynikających z uprawnień do ulgowych przejazdów w wysokości odpowiadającej kwocie dopłat z tego tytułu udzielonych operatorom i przewoźnikom w roku poprzedzającym. Zasady dopłat do ulgowych przejazdów dla operatora będzie określała umowa o świadczenie usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego, natomiast dla przewoźników umowa zawarta z marszałkiem województwa. W transporcie drogowym minister właściwy do spraw transportu w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw finansów publicznych określi w drodze rozporządzenia maksymalną wysokość kwot dopłaty z tytułu stosowania ulg ustawowych w odniesieniu do jednego kilometra przewozu 1

2 osób z uwzględnieniem kosztów przewozowych ponoszonych przez przewoźników i operatorów oraz rodzaju i wysokości stosowanych ulg. V. Przystanki komunikacyjne, dworce i węzły przesiadkowe Uzgodnienie zasad korzystania z przystanków, dworców i węzłów przesiadkowych ma być dokonywane z właścicielami lub zarządzającymi tymi obiektami przed zawarciem umowy o świadczenie usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego lub przed uzyskaniem potwierdzenia zgłoszenia przewozu. Za korzystanie z przystanków, dworców oraz zintegrowanych węzłów przesiadkowych ma być pobierana opłata zmiana polega na wprowadzeniu obowiązku pobierania opłaty zamiast dotychczasowego fakultatywnego pobierania opłaty. Opłaty za korzystanie z przystanków, dworców oraz zintegrowanych węzłów przesiadkowych mają być przeznaczane na utrzymanie ww. obiektów przez właścicieli lub zarządzających nimi zmiana polega na tym, że utrzymanie przystanków będzie należało do podmiotów, które pobierają opłaty za korzystanie z ww. obiektów. Gminy będą zobligowane do utrzymania tylko tych przystanków, dworców lub węzłów których są właścicielem lub zarządzającym. Obecnie gminy są obowiązane utrzymywać przystanki w czystości nawet, gdy nie są ich właścicielami Zaproponowano podniesienie stawki opłat za jedno zatrzymanie na: 1) dworcu lub węźle przesiadkowym z dotychczasowej stawki: 1 zł na 1,50 zł 2) dworcu wyznaczonym jako dworzec dla niepełnosprawnych z dotychczasowej stawki: 2 zł na 2,50 zł. Dotychczasowa stawka za zatrzymanie na przystanku pozostaje na niezmienionym poziomie tj zł W związku z zaproponowanym wprowadzeniem obowiązku ponoszenia opłat za korzystanie z przystanków, dworców i węzłów podniesiono stawki tylko w odniesieniu do dworców i węzłów o 50 gr, aby nie spowodować dużych obciążeń finansowych dla operatorów i przewoźników. VI. Centralna Ewidencja Operatorów i Przewoźników W ewidencji prowadzonej przez ministra właściwego do spraw transportu gromadzi się dane o przedsiębiorcach: 1) z którymi została rozwiązana umowa o świadczenie usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego; 2) wobec których została wydana ostateczna decyzja o cofnięciu potwierdzenia zgłoszenia przewozu. Zmiana polega na uzupełnieniu ewidencji o informacje na temat przedsiębiorców, z którymi została rozwiązana umowa o świadczenie usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego, w związku z tym, że dostęp do rynku w zakresie transportu drogowego ma się odbywać w trybie przetargów i umów (z wyjątkiem przewozów międzywojewódzkich). Zasadnym jest zatem, aby w ewidencji znajdowały się również dane dotyczące operatorów. Ponadto zmianie ulega sposób prowadzenia ewidencji, zamiast systemu teleinformatycznego proponuje się postać elektroniczną ewidencji. Takie rozwiązanie jest prostsze i nie będzie generować dodatkowych kosztów dla ministra. 2

3 VII. Przepisy przejściowe Zaproponowano przesunięcie o kolejny rok tj. do dnia 31 grudnia 2018 r. dotychczasowych zasad wykonywania przewozów regularnych w transporcie drogowym w zakresie: 1) ważności zezwoleń na wykonywanie przewozów regularnych w transporcie drogowym i 2) dopłat z tytułu stosowania ulg ustawowych. Czas ten jest potrzebny na przeprowadzenie postępowań przetargowych w odniesieniu do linii komunikacyjnych obsługiwanych aktualnie na podstawie zezwoleń, zgodnie z przepisami ustawy o transporcie drogowym. Termin ogłoszenia zamiaru przeprowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego nie ulega zmianie i zgodnie z rozporządzeniem 1370/2007 wynosi 1 rok. Dodatkowo znosi się obowiązek publikacji ogłoszenia w przypadku, gdy umowa o świadczenie usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego ma dotyczyć świadczenia tych usług w wymiarze mniejszym niż kilometrów rocznie. Obecnie ustawa o publicznym transporcie drogowym przewiduje obowiązek publikacji w takim przypadku w terminie 6 miesięcy przed przeprowadzeniem postępowania. W celu realizacji tych propozycji zaproponowano zmiany w przepisach zmieniających ustawy o publicznym transporcie zbiorowym tj. w ustawie o transporcie drogowym i ustawie o uprawnieniach do ulgowych przejazdów oraz poprzez wprowadzenie przepisów przejściowych w projekcie ustawy. W ramach przepisów przejściowych zaproponowano umorzenie wszystkich postępowań prowadzonych w sprawach zezwoleń na wykonywanie regularnych przewozów osób w transporcie drogowym oraz w sprawach potwierdzeń zgłoszenia przewozu, które były wszczęte i niezakończone decyzja ostateczną. Potwierdzenia zgłoszenia przewozu, które zostały już wydane na podstawie dotychczasowych przepisów proponuje się, aby zostały zwrócone do właściwych organów (za zwrotem opłaty). Umowy o świadczenie usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego, zawarte na podstawie przepisów ustawy o publicznym transporcie zbiorowym, przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, powinny obowiązywać przez okres, na który zostały zawarte. Nie przewiduje się ich rozwiązania. W przepisach dostosowujących proponuje się, aby organizatorzy dostosowali obowiązujące na ich obszarze właściwości plany transportowe do nowych wymagań lub opracowali nowe plany w terminie do dnia 31 grudnia 2017 r. Proponuje się aby do dnia 31 grudnia 2017 r. organizatorzy publicznego transportu zbiorowego, w odniesieniu do linii komunikacyjnych obsługiwanych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, przez przewoźników wykonujących przewozy regularne na podstawie przepisów ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym, przygotowali specyfikacje istotnych warunków zamówienia w celu zawarcia umów o świadczenie usług publicznych w zakresie publicznego transportu zbiorowego. Publikacja ogłoszeń powinna nastąpić najpóźniej dnia 1 stycznia 2018 r. tak, aby możliwe było wyłonienie operatorów na dzień 1 stycznia 2019 r., tj. dzień, w którym zaczną obowiązywać nowe zasady wykonywania przewozów publicznego transportu zbiorowego w transporcie drogowym, zgodnie z niniejszą nowelizacją. Zaproponowano, aby dotychczasowe akty wykonawcze do ustawy tj.: 1) rozporządzenie ministra właściwego do spraw transportu w sprawie szczegółowego zakresu planu transportowego oraz 3

4 2) rozporządzenie w sprawie planu transportowego w zakresie linii komunikacyjnej lub sieci komunikacyjnej w międzywojewódzkich i międzynarodowych przewozach pasażerskich w transporcie kolejowym, pozostały ważne do czasu wydania nowych aktów wykonawczych jednak nie dłużej niż przez okres 12 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy. Nie mniej jednak rozporządzenie dotyczące szczegółowego zakresu planu transportowego powinno zostać wydane najszybciej jak to możliwe, aby organizatorzy mogli dostosować swoje plany lub opracować nowe plany zgodnie z wytycznymi określonymi w tym rozporządzeniu. Projekty przedmiotowych rozporządzeń powinny być dołączone do projektu ustawy już na etapie Komitetu RM. Proponuje się, aby ustawa weszła w życie z dniem 1 sierpnia 2017 r. z wyjątkiem zmiany w zakresie dopłat do ulgowych przejazdów ( art. 56 ust. 1 pkt 2), który powinien wejść w życie z dniem 1 stycznia 2019 r. tj. z dniem w którym zaczną obowiązywać nowe zasady wykonywania przewozów i dopłat do ulgowych przejazdów. VIII. Zmiany w innych ustawach 1) ustawa o drogach publicznych Zwolnienie z opłaty via Toll autobusów na liniach regularnych do 50 km. Linie regularne w przewozie osób codziennie zapewniają dojazd dzieci, młodzieży i studentów do szkół, uczelni, miejsc pracy oraz innych instytucji lokalnym społecznościom. Konieczność uiszczania opłat w systemie viatoll dotyka najbiedniejsze rodziny codziennie korzystające z takich przewozów. Przewoźnicy są zmuszeni opłatę w systemie viatoll uwzględnić w cenie biletu, której ciężar jest przenoszony na pasażera. 2) ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach Propozycja zmiany polega na wprowadzeniu dla gmin obowiązku utrzymania czystości i porządku tylko na tych przystankach komunikacyjnych, dworcach i zintegrowanych węzłach przesiadkowych, których jest właścicielem lub zarządzającym. Aktualnie gminy mają obowiązek utrzymania czystości i porządku na wszystkich przystankach położonych na obszarze gminy bez względu na kategorię dróg, co oznacza, że gmina utrzymuje nie swoje przystanki. Inne podmioty tj. właściciele lub zarządzający pobierają opłaty za korzystanie z tych obiektów a gmina ma obowiązek ich utrzymania. 3) ustawa Prawo o ruchu drogowym Zwiększenie dopuszczalnej prędkości autobusów do 100 km/h na autostradzie i drodze ekspresowej oraz do 90 km/h na pozostałych drogach (poza terenem zabudowanym). Zmiana ta jest związana ze stale podnoszonym standardem technicznym autobusów, przy czym podkreślić należy, iż zwiększenie maksymalnych prędkości nie dotyczy wszystkich autobusów, a jedynie tych spełniających dodatkowe warunki techniczne określone w przepisach, o których mowa w art. 66 ust. 5 ustawy prawo o ruchu drogowym. 4) ustawa o transporcie drogowym Przewoźnicy obecnie wykonujący przewozy regularne na liniach komunikacyjnych wyręczają samorządy z organizowania tego przewozu, a tym samym z ponoszenia dużych kosztów ze środków 4

5 publicznych tych jednostek na zapewnienie komunikacji. Zaproponowano wprowadzenie przepisu dopuszczającego wysiadanie pasażerów na ich prośbę, na przystankach poza przystankami określonymi w rozkładzie jazdy, w uzasadnionych przypadkach, poza obszarami miast. Doprecyzowano przepisy dotyczące odmowy wydania bądź zmiany zezwolenia na wykonywanie przewozów regularnych. Określono przypadki obligatoryjnej i fakultatywnej odmowy wydania lub zmiany zezwolenia, a także przesłanki braku konieczności zmiany zezwolenia. Doprecyzowano tryb przeprowadzania czynności kontrolnych (doręczenie upoważnienia do przeprowadzania kontroli) oraz wprowadzono karę administracyjną w przypadku nie spełniania wymagań dotyczących wyposażenia i oznakowania w zakresie tablicy kierunkowej: 200 zł. 5