GATUNKI DZIENNIKARSKIE - WPROWADZENIE. mgr Anna Dudzińska mail:

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "GATUNKI DZIENNIKARSKIE - WPROWADZENIE. mgr Anna Dudzińska mail:"

Mikołaj Kurek
7 lat temu
Przeglądów:

1 GATUNKI DZIENNIKARSKIE - WPROWADZENIE mgr Anna Dudzińska mail: adudzinska@wsiz.rzeszow.pl

2 PRZEGLĄD PRASY Cytaty z najciekawszych materiałów publicystycznych i informacyjnych zamieszczone w gazetach i czasopismach Obecnie również w telewizji, Internecie Dobór tekstów jest autorski

3 INFOGRAFIA I INFOGRAFIKA Infografia informacja ilustrowana fotografią. Tekst nie opisuje fotografii, ale jest jej uzupełnieniem. Infografika (mapy, tabele, wykresy) gatunek towarzyszący większej całości, wydzielony w tekst boksach Występują samodzielnie Najczystsza informacja, ALE dobór skali, prezentowanych faktów zależy od autora

4 SPRAWOZDANIE Prezentuje zdarzenia, które ZAKOŃCZYŁY SIĘ Zdarzenia o wyjątkowym charakterze Cechy charakterystyczne: dynamika prezentowania faktów porządek czasowy chronologia zdarzeń wiele punktów widzenia brak szczegółowej charakterystyki postaci dozwolone streszczenie wypowiedzi, cytaty

5 RELACJA Prezentuje zdarzenia, które NIE SKOŃCZYŁY SIĘ Jest równoległa z rozwijającą się akcją Z jednej strony fakty, z drugiej barwny, emocjonalny przebieg zdarzeń Autor relacji = komentator, sprawozdawca Prowadzona na żywo Dopuszczalne drobne potknięcia stylistyczne

Relacja Zachęcam młodych kolegów, tę generację, która dziś siedzi przy mikrofonie telewizyjnym i radiowym, żeby próbowali pisać. Pisanie jest męką, ale uczy języka.

6 Relacja Zachęcam młodych kolegów, tę generację, która dziś siedzi przy mikrofonie telewizyjnym i radiowym, żeby próbowali pisać. Pisanie jest męką, ale uczy języka. Nie można pisać kostropato w książce czy felietonie. Trzeba szukać nowych wyrazów i szanować słowo. (Rozmowa Mirosława Żukowskiego z Bohdanem Tomaszewskim Sen o szkockiej orkiestrze )

7 RAPORT Chronologiczne przywoływanie faktów i zestawienie ich w celu kontrastu Gatunkowo odmiana sprawozdania, bliski najprostszej formie reportażu Dopuszczalna jest zdawkowa charakterystyka postaci, opis zachowań, funkcji, cytowanie postaci Występują śródtytuły Występuje infografika Apla Często występuje w tygodnikach

8 KORESPONDENCJA Należy do najstarszych gatunków dziennikarskich DEFINICJA: Rozbudowana informacja, zakładająca istnienie różnicy geograficznej (odległości) między miejscem, gdzie ma być opublikowana. W tym też sensie mówi się o korespondencji z zagranicy i różnych rodzajach korespondencji krajowej, np. korespondencji stołecznej, którą publikuje się w innym mieście czy też korespondencji prowincjonalnej opublikowanej w stolicy (K. Wolny-Zmorzyński, A. Kaliszewski, W. Furman, Gatunki dziennikarskie. Teoria, praktyka, język, za: Z. Bauer Gatunki dziennikarskie )

KORESPONDENCJA CECHY GATUNKU Cechy: aktualność, zwięzłość, najistotniejsze fakty, opisowe i pogłębione ujęcia Swoboda w zakresie tematu i formy Obowiązuje chronologia Występują fotografie Autorski

9 KORESPONDENCJA CECHY GATUNKU Cechy: aktualność, zwięzłość, najistotniejsze fakty, opisowe i pogłębione ujęcia Swoboda w zakresie tematu i formy Obowiązuje chronologia Występują fotografie Autorski dobór faktów z wyraźnym zasugerowaniem odbiorcy punktu widzenia autora Korespondencje prasowe, radiowe, telewizyjne przedstawiają ważne wydarzenia z życia politycznego, społecznego, kulturalnego danego kraju

10 ŻYCIORYS I SYLWETKA Małe gatunki Autor skupia się na przywołaniu najważniejszych szczegółów z życia postaci Polska socjalistyczna życiorys chronologia ważniejszych wydarzeń z biogramu postaci, podawanie istotnych faktów, dat Obecnie gatunek nabrał żywszego charakteru teraz to sylwetka, postać, portret, główka prezentacja osobowości, wyglądu zewnętrznego, sposobu życia, zainteresowań, nie ma wymogu chronologii czasowej

11 SYLWETKA Prezentujemy charakterystyczne elementy osobowości prezentowanej postaci Selekcja informacji Nie oceniamy, a opisujemy Pamiętajmy o podaniu źródła Ważny jest ciekawy, żywy opis

12 REPORTAŻ Początki reportażu upatruje się w początkach piśmiennictwa Praprzodkiem reportażu jest plotka Reportaż słowo pochodzi od łać. reporto = donoszę o danym wydarzeniu ludziom, którzy tego zdarzenia nie widzieli DEFINICJA: Reportaż utwory o charakterze sprawozdań z wydarzeń, których autor był bezpośrednim świadkiem lub uczestnikiem; szczegóły odgrywają ważną rolę; human touch

13 W REPORTAŻU Autor rzeczowo przedstawia fakty zgodne z rzeczywistością, używając przy tym artystycznych środków wyrazu: obrazowość, język charakterystyczny dla dzieł literackich, aktualność, istotność, komunikatywność i interakcyjność z odbiorcą Autor podejmuje aktualną tematykę Autor występuje w charakterze obserwatora, świadka, współuczestnika wydarzeń, rekonstruktora

14 PODZIAŁ WG. MIEJSCA I SPOSOBU PUBLIKACJI Reportaż pisany (fabularny/problemowy) publikowany w prasie dziennikach/czasopismach/ magazynach/w formie książkowej/seriach reportaży Reportaż radiowy nagrywany i puszczany przez rozgłośnię radiową; szumy/efekty akustyczne/wypowiedzi bohaterów i ich zestawienie/montaż istotne dla lepszej percepcji, jak również słowny opis sytuacji ( ) Reportaż radiowy różni się od pisanego. Inna jest jego wrażliwość. Wyraża się w słowie bezpośrednio usłyszanym, podczas kiedy w reportażu pisanym dużą rolę odgrywa narracja i opis. Słowo wypowiedziane przez bohatera lub świadka wydarzeń nieraz ginie w reportażu, a jest ono jego wielką wartością. Korzyść z publikowania reportaży radiowych jest obopólna. Dla radia utrwalenie ulotnej pracy, dla gazety - zyskanie czegoś nowego, co inaczej brzmi, co inaczej czuje ( ) - B. Dudko, Dlaczego radio w gazecie? [w:] To nie jest mój pies, ale moje łóżko. Reportaże roku 1997

15 PODZIAŁ WG. MIEJSCA I SPOSOBU PUBLIKACJI Reportaż filmowy gatunek filmu dokumentalnego; głównym założeniem reportażu jest obiektywizm i prezentacja rzeczywistych wydarzeń, ukazuje wycinek rzeczywistości; cecha charakterystyczna niedopowiedzenie wniosku/tezy Reportaż telewizyjny bezpośredni przekaz z miejsca zdarzenia transmisja; reportaż przekazuje wiadomości, o których wie; interpretacja i reżyseria bliższa jest już reportażowi filmowego

16 PODZIAŁ WG. MIEJSCA I SPOSOBU PUBLIKACJI Fotoreportaż informacja wizualna, pokazuje rzeczywistość taka, jaka ona jest, ma wywoływać reakcję u odbiorcy, drugorzędne jest słowo element informacyjny, składa się z minimum 3 zdjęć pierwsza pokazuje bohatera, druga czas zdarzenia, trzecia miejsce akcji, następne odautorskie dopowiedzenie prezentowanej historii, pokazuje on człowieka i jego świat, główny temat fotoreportażu zdarzenie, w których bohaterami są ludzie Pictorial fotografie o zabarwieniu erotycznym, prezentujące kobietę, autor pictorialu stara się przeniknąć do psychiki modelki, może, ale nie musi być opatrzony tekstem

17 PODZIAŁ REPORTAŻU WEDŁUG K. WOLNEGO-ZMORZYŃSKIEGO Ze względu na formę: Fabularny Problemowy (publicystyczny) Ze względu na miejsce i sposób publikacji: Pisany Dźwiękowy Telewizyjny Fotoreportaż

18 REPORTAŻ FABULARNY REPORTER JEST BEZSTRONNY, to pośrednik, prezentujący fakty Przedstawione fakty są tylko informacją, na podstawie której odbiorca sam wyciąga wnioski Ważny jest język i jego obrazowość Zjawiska są prezentowane w związku przyczynowoskutkowym W miarę rozwoju reportażu, wyłania się fabuła, którą odbiorca może sobie wyobrazić, sam wyciąga wnioski, ocenia bohaterów Fakty podane chronologicznie lub na zasadzie przeciwstawiania zdarzeń, albo rekonstruując je

19 LITERATURA M. Wojtak Analiza gatunków prasowych K. Wolny-Zmorzyński, A. Kaliszewski, W. Furman Gatunki dziennikarskie. Teoria, praktyka, język M. Chyliński, S. Russ-Mohl Dziennikarstwo Biblia dziennikarstwa, pod red. A. Skworza, A. Niziołka Brendan Hennessy, Dziennikarstwo publicystyczne Z. Bauer, Dziennikarstwo i świat mediów K. Mroziewicz, Dziennikarz w globalnej wiosce

Podobne dokumenty

GATUNKI DZIENNIKARSKIE

GATUNKI DZIENNIKARSKIE GATUNKI INFORMACYJNE CZ.1 RODZAJE DZIENNIKARSKIE RODZAJE DZIENNIKARSKIE RODZAJ INFORMACYJNY RODZAJ PUBLICYSTYCZNY GATUNKI POGRANICZA Wzmianka (flash,news) Notatka Infografia Zapowiedź