DOLINA ŚRODKOWEJ WARTY PLB300002

Transkrypt

1 DOLINA ŚRODKOWEJ WARTY PLB Warta w okolicach Uniejowa Fot. Grzegorz Rąkowski

2 Obszar obejmuje dolinę Warty na odcinku ponad 120 km pomiędzy miejscowościami Babin koło Uniejowa i Nowe Miasto nad Wartą. Dolina rzeki na omawianym odcinku niemal w całości mieści się w obrębie Pradoliny Warciańsko-Odrzańskiej i ma szerokość od 500 m do 5 km, a w jej przebiegu zaznacza się kilka przewężeń i rozszerzeń. Dolinę ograniczają krawędzie wysoczyzn morenowych, a jej dno pokrywają mady, torfowiska i piaski, tworzące miejscami wydmy. Obszar doliny jest użytkowany rolniczo, zachował jednak charakter półnaturalny. Warta jest jedynie częściowo obwałowana i uregulowana, a jej koryto jest kręte. Część doliny jest okresowo zalewana podczas wezbrań rzeki, której rytm hydrologiczny jest obecne regulowany w położonym powyżej omawianego obszaru Zbiorniku Jeziorsko. Większą część terenu zajmują łąki i pastwiska, są także pola uprawne oraz zakrzaczenia i zadrzewienia. W obrębie doliny znajdują się liczne starorzecza z zespołami szuwarów oraz podmokłe zagłębienia z zespołami roślinności torfowiskowej. Wydmy w obrębie doliny porastają bory sosnowe i murawy napiaskowe. W niektórych miejscach, zwłaszcza w okolicach Pyzdr, znajdują się skupienia słonorośli. W zachodniej części obszaru znajduje się porastający oba brzegi Warty kompleks Lasów Żerkowsko-Czeszewskich z przewagą cennych lasów grądowych i łęgowych natomiast w bezpośrednim sąsiedztwie wschodniej części obszaru znajdują się dwie odkrywkowe kopalnie węgla brunatnego. W obrębie omawianego obszaru znajdują się: siedliskowy obszar Natura 2000 Ostoja Nadwarciańska PLH (26 653,1 ha), 2 rezerwaty przyrody: Dwunastak (9,12 ha) i Czeszewski Las (222,62 ha), fragmenty parków krajobrazowych Nadwarciańskiego i Żerkowsko-Czeszewskiego oraz fragmenty obszarów chronionego krajobrazu: Pyzdrskiego, Uniejowskiego, Goplańsko-Kujawskiego, Nadwarciańskiego, Powidzko- Wieniszewskiego, Szwajcaria Żerkowska i Złotogórskiego. Zachowaniu i utrzymaniu siedlisk cennych gatunków ptaków w Dolinie Środkowej Warty sprzyja prowadzona przez użytkowników terenu ekstensywna gospodarka łąkarska. Do największych zagrożeń dla awifauny i jej siedlisk na omawianym obszarze należą: gwałtowne zmiany poziomu wody w Warcie w wyniku niewłaściwego reżimu wodnego zbiornika Jeziorsko, melioracje, zamiana użytków zielonych w grunty orne, bezpośrednie sąsiedztwo odkrywkowych kopalni węgla brunatnego, presja ssaków drapieżnych oraz rozwój turystyki i rekreacji. Dolina Środkowej Warty jest jedną z najważniejszych w środkowej Polsce ostoi ptaków wodno-błotnych związanych z siedliskami doliny rzeki średniej wielkości, która częściowo zachowała naturalny charakter, w szczególności rybitw, kaczek i siewkowców. Jest to najważniejsza w kraju ostoja lęgowa dudka Upupa epops ( par lęgowych, ponad 1% ogólnokrajowej populacji lęgowej) oraz jedna z głównych krajowych ostoi lęgowych rybitwy białoskrzydłej Chlidonias leucopterus (do 130 par lęgowych, ponad 20% ogólnokrajowej populacji lęgowej), rybitwy białowąsej Chlidonias hybrida (do 200 par lęgowych, ponad 15% ogólnokrajowej populacji lęgowej), rybitwy czarnej Chlidonias niger ( par lęgowych, ok. 3% ogólnokrajowej populacji lęgowej), gęgawy Anser anser ( par lęgowych, ponad 5% ogólnokrajowej populacji lęgowej), krakwy Anas (70 75 par lęgowych, ponad 3% ogólnokrajowej populacji lęgowej), płaskonosa Anas cypeata (55 80 par lęgowych, ponad 3% ogólnokrajowej populacji lęgowej), kszyka Gallinago gallinago ( par lęgowych, ponad 1% ogólnokrajowej populacji lęgowej), rycyka Limosa limosa ( par lęgowych, blisko 2% ogólnokrajowej populacji lęgowej), kulika wielkiego Numenius arquata (10 14 par lęgowych, ponad 2% ogólnokrajowej populacji lęgowej) i krwawodzioba Tringa totanus ( par lęgowych, ponad 5% ogólnokrajowej populacji lęgowej). Znaczną liczebność osiągają tu również gniazdujące na terenie obszaru populacje czapli siwej Ardea cinerea ( par lęgowych, ponad 2% ogólnokrajowej populacji lęgowej), bociana białego Ciconia ciconia ( par lęgowych), cyraneczki Anas crecca (14 23 par lęgowych, ponad 1% ogólnokrajowej populacji lęgowej), cyranki Anas querquedula (50 90 par lęgowych, ponad 2% ogólnokrajowej populacji lęgowej), kropiatki Porzana porzana (25 50 odzywających się samców, ponad 1% ogólnokrajowej populacji lęgowej), derkacza Crex crex ( odzywających się samców), dzięcioła średniego Dendrocopos medius ( par lęgowych, ponad 1% ogólnokrajowej populacji lęgowej) i podróżniczka Luscinia svecica (12 25 par lęgowych, ponad 1% ogólnokrajowej populacji lęgowej).

3 Powierzchnia: ,36 ha Rok zatwierdzenia: 2004 Regiony geograficzne: Nizina Południowowielkopolska, Pojezierze Wielkopolskie, Pradolina Warciańsko-Odrzańska Mezoregiony: Kotlina Kolska, Wysoczyzna Kłodawska, Pojezierze Kujawskie, Dolina Konińska, Równina Rychwalska, Kotlina Śremska Położenie administracyjne: województwo łódzkie, powiat poddębicki; województwo wielkopolskie, miasto Konin oraz powiaty koniński, turecki, kolski, słupecki, wrzesiński, jarociński i średzki

4 Dudek Fot. Grzegorz i Tomasz Kłosowscy

5 Sprawujący nadzór nad obszarem: Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Poznaniu ul. 28 Czerwca 1956 r. 223/ Poznań tel: , fax: sekretariat.poznan@rdos.gov.pl Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Łodzi ul. Traugutta Łódź tel: , fax: sekretariat.lodz@rdos.gov.pl Dane Bazy Danych Ogólnogeograficznych, będące treścią niniejszego opracowania, są materiałem państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego, prowadzonego przez Głównego Geodetę Kraju na podstawie przepisów ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne. Osoby korzystające z tych materiałów nie mają prawa do ich zwielokrotniania, sprzedawania, udostępniania lub w inny sposób wprowadzania do obrotu lub rozpowszechniania ich treści w całości bądź we fragmentach, w szczególności do ich przesyłania lub udostępniania w systemach i sieciach komputerowych lub jakichkolwiek innych systemach teleinformatycznych.