AGENCJA RESTRUKTURYZACJI I MODERNIZACJI ROLNICTWA PROGRAM ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH

Transkrypt

1 AGENCJA RESTRUKTURYZACJI I MODERNIZACJI ROLNICTWA PROGRAM ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH To unijny program oferujący wsparcie na inwestycje w rolnictwie i przetwórstwie poprawiające konkurencyjność sektora rolno - spoŝywczego. Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, największa Agencja płatnicza w Europie, jest odpowiedzialna za realizację całego programu, którego budŝet wynosi 17,2 mld euro. PROW obejmuje 22 działania, które są wdraŝane w ramach 4 osi priorytetowych. Wszystkie te działania są finansowane z Europejskiego Funduszu Rolnego na Rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz współfinansowane z krajowego budŝetu. 14 Działań z PROW wdraŝa ARiMR, 6 samorządy wojewódzkie a po jednym Agencja Rynku Rolnego i Fundacja Programów Pomocy dla Rolnictwa (FAPA). Środki finansowe Programu znajdują swe przeznaczenie jako pomoc dla inwestorów, którzy tworzą nowe miejsca pracy na obszarach wiejskich, na rozwój ekologicznych metod gospodarowania oraz na przedsięwzięcia chroniące naturalne środowisko i walory wiejskiego krajobrazu. Z PROW moŝna uzyskać dofinansowanie takŝe na "odnowę wsi", na działania poprawiające jakość Ŝycia jej mieszkańców oraz wdraŝanie zespołowych inicjatyw rozbudzających aktywność lokalnych społeczności.

2 DZIAŁANIA WDRAśANE PRZEZ ARiMR: OŚ I Poprawa konkurencyjności sektora rolnego i leśnego DZIAŁANIE 114: KORZYSTANIE Z USŁUG DORADCZYCH PRZEZ ROLNIKÓW I POSIADACZY LASÓW (aktualnie nabór zakończony ogłoszenie kolejnego komunikatem Prezesa ARiMR na stronie internetowej) Pomoc w ramach działania "Korzystanie z usług doradczych przez rolników i posiadaczy lasów" PROW mogą otrzymać osoby fizyczne, osoby prawne lub jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, które: posiadają numer identyfikacyjny nadany przez ARiMR; nie zostały wykluczone z ubiegania się o przyznanie pomocy na podstawie rozporządzenia Rady (WE) Nr 1698/2005 z dnia 20 września 2005 r. oraz przepisów Unii Europejskiej wydanych w trybie rozporządzenia lub przepisów odrębnych. Nie mogą uzyskać pomocy osoby, którym ARiMR przyznała juŝ w drodze decyzji rentę strukturalną i które to świadczenie otrzymują albo jako członkowie organizacji producentów owoców i warzyw otrzymały pomoc na realizację usług doradczych ze środków wspólnej organizacji rynku owoców i warzyw UE w ramach wsparcia udzielanego w zakresie funduszu operacyjnego, o którym mowa w rozporządzeniu Komisji (WE) Nr 1580/2007. WARUNKI UZYSKANIA WSPARCIA Od wnioskodawcy ubiegającego się o przyznanie pomocy na rodzaje usług doradczych dla rolników wymaga się, aby; prowadził działalność rolniczą w zakresie produkcji roślinnej albo w zakresie produkcji roślinnej i zwierzęcej; w roku kalendarzowym poprzedzającym złoŝenie wniosku o pomoc otrzymał wypłatę płatności bezpośredniej lub jednolitej płatności obszarowej bądź ostateczną decyzję o przyznaniu którejś z tych płatności; zawarł z uprawnionym podmiotem doradczym umowę o świadczenie usług doradczych, która zawiera przynajmniej usługę kompleksową oceny gospodarstwa rolnego w zakresie spełniania wymogów wzajemnej zgodności i usługę polegającą na ocenie gospodarstwa rolnego w zakresie spełniania zasad bezpieczeństwa i higieny pracy Od wnioskodawcy ubiegającego się o przyznanie pomocy na rodzaje usług doradczych dla posiadaczy lasów wymaga się, aby; w roku kalendarzowym poprzedzającym złoŝenie wniosku o przyznanie pomocy był podatnikiem podatku leśnego; zawarł z uprawnionym podmiotem doradczym umowę na jedną z usług doradczych 2 S t r o n a

3 UMOWA O ŚWIADCZENIE USŁUG DORADCZYCH Wnioskodawca ubiegający się o przyznanie pomocy powinien zawrzeć umowę o świadczenie usług doradczych z uprawnionym podmiotem doradczym. Takie uprawnienie posiadają: jednostki doradztwa rolniczego (ODR); izby rolnicze; podmioty, które uzyskały akredytację Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi. W umowie powinny być zawarte elementy podane w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 17 kwietnia 2008 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania "Korzystanie z usług doradczych przez rolników i posiadaczy lasów" PROW (Dz. U. Nr 78, poz. 470 z późn. zm.). WYSOKOŚĆ POMOCY Pomoc wynosi 80% poniesionych i udokumentowanych kosztów kwalifikowanych na usługi doradcze zrealizowane po dniu, w którym decyzja w sprawie przyznania pomocy stała się ostateczna, przy czym koszty kwalifikowane to koszty usług doradczych, do których nie zalicza się podatku od towarów i usług (VAT). Przy czym suma płatności otrzymywanych w ramach działania w okresie objętym PROW nie moŝe przekroczyć, równowartości 1500 euro. DZIAŁANIE 121 MODERNIZACJA GOSPODARSTW ROLNYCH (nabór zostanie wkrótce wznowiony III/IV KWARTAŁ 2010r.) O pomoc mogą ubiegać się osoby fizyczne, osoby prawne, wspólnicy spółek cywilnych, spółki osobowe prawa handlowego, jeśli: są posiadaczami samoistnymi lub zaleŝnymi (np. właścicielami lub dzierŝawcami) gospodarstwa rolnego w rozumieniu Kodeksu cywilnego, o powierzchni co najmniej 1ha uŝytków rolnych lub nieruchomości słuŝącej do prowadzenia produkcji w zakresie działów specjalnych produkcji rolnej w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników, zwanych dalej gospodarstwem, którego wielkość ekonomiczna wynosi co najmniej równowartość 4 ESU; prowadzą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej produkcję roślinną lub zwierzęcą, w tym równieŝ produkcję materiału siewnego, szkółkarskiego, hodowlanego lub reprodukcyjnego, produkcję warzywniczą, roślin ozdobnych, grzybów uprawnych, sadownictwa, hodowlę i produkcję materiału zarodowego zwierząt, ptactwa i owadów uŝytkowych lub produkcję zwierzęcą typu przemysłowego fermowego, z wyłączeniem chowu i hodowli ryb, zwaną dalej działalnością rolniczą ; Pomoc moŝe być przyznana na operację obejmującą wyłącznie inwestycje związane z prowadzeniem działalności rolniczej: która spełnia wymagania określone w Programie, w szczególności jest uzasadniona ekonomicznie; która nie jest finansowana z udziałem innych środków publicznych; której realizacja przyczyni się do poprawy ogólnych wyników gospodarstwa, w tym: wzrostu wartości dodanej brutto w gospodarstwie (GVA), w szczególności w wyniku 3 S t r o n a

4 racjonalizacji technologii produkcji lub wprowadzenia innowacji, zmiany profilu lub skali produkcji, poprawy jakości produkcji lub zwiększenia wartości dodanej produktu, co najmniej o 10% w odniesieniu do roku bazowego w okresie 5 lat od dnia dokonania przez Agencję płatności ostatecznej; w przypadku operacji obejmujących inwestycje polegające na nabyciu rzeczy będących przedmiotem leasingu płatności pośredniej, w ramach której po raz pierwszy zostaną ujęte raty zapłacone tytułem wykonania umowy leasingu, lub poprawy sytuacji w gospodarstwie w zakresie ochrony środowiska, lub poprawy sytuacji w gospodarstwie w zakresie warunków utrzymania zwierząt, lub poprawy sytuacji w gospodarstwie w zakresie higieny i bezpieczeństwa produkcji, lub poprawy sytuacji w gospodarstwie w zakresie infrastruktury drogowej; która nie spowoduje wzrostu produkcji, dla której brak jest rynku zbytu; która nie ma charakteru inwestycji odtworzeniowej. Przyznanie pomocy na operację obejmującą inwestycje mające na celu dostosowanie gospodarstwa do standardów wymaganych przepisami prawa jest moŝliwe tylko w zakresie: higieny produkcji mleka oraz warunków utrzymania zwierząt jeŝeli inwestycję podejmuje Beneficjent działania Ułatwianie startu młodym rolnikom objętego PROW , zgodnie ze złoŝonym przez niego planem rozwoju gospodarstwa, a dostosowanie gospodarstwa nastąpi w okresie 36 miesięcy od dnia rozpoczęcia prowadzenia działalności rolniczej, który został szczegółowo określony w 7 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania Ułatwianie startu młodym rolnikom objętego PROW (Dz.U. z 2007 r., Nr 200, poz z późn.zm.); ochrony wód przed zanieczyszczeniami powodowanymi przez azotany pochodzenia rolniczego - pod warunkiem, Ŝe dostosowanie nastąpi w terminie nie dłuŝszym niŝ 36 miesięcy od dnia, w którym dane wymaganie stało się obowiązujące. Maksymalny poziom pomocy, określany równieŝ mianem intensywność pomocy, wynosi od 40-60% i zaleŝny jest od wieku Beneficjenta oraz kategorii obszaru, na którym będzie realizowana operacja. Pomoc przyznaje się i wypłaca do wysokości limitu, który w okresie realizacji Programu wynosi maksymalnie 300 tys. zł na jednego beneficjenta i jedno gospodarstwo. Przy ustalaniu limitu uwzględnia się sumę kwot pomocy wypłaconej w ramach operacji zrealizowanych i kwot pomocy przyznanej w ramach operacji niezakończonych. Do realizacji mogą być przyjęte operacje, w których planowana wysokość kosztów kwalifikowalnych wynosi powyŝej 20 tys. zł. Nie dotyczy to operacji obejmujących wyłącznie wyposaŝenie gospodarstwa rolnego w urządzenia do składowania nawozów naturalnych lub projektów związanych z dostosowaniem do norm wspólnotowych. 4 S t r o n a

5 DZIAŁANIE 123 ZWIĘKSZANIE WARTOŚCI DODANEJ PODSTAWOWEJ PRODUKCJI ROLNEJ I LEŚNEJ (nabór zostanie wkrótce wznowiony III/IV KWARTAŁ 2010r.) Celem działanie jest poprawa konkurencyjności przedsiębiorstw w sektorze przetwórstwa i wprowadzania do obrotu produktów rolnych, uwarunkowana wzrostem wartości dodanej, jakości produkcji, obniŝeniem kosztów oraz rozwojem nowych produktów, procesów i technologii produkcji, jak równieŝ poprawa warunków produkcji w odniesieniu do obowiązujących lub nowowprowadzanych standardów. O pomoc moŝe ubiegać się osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, która m.in.: działa jako przedsiębiorca wykonujący działalność jako mikro-, małe lub średnie przedsiębiorstwo, lub zatrudniające mniej niŝ 750 pracowników, lub przedsiębiorstwo, którego obrót nie przekracza równowartości w zł 200 mln euro, wykonuje działalność w zakresie co najmniej jednego z rodzajów działalności wymienionych w załączniku do rozporządzenia dla ww. działania lub w zakresie przetwórstwa roślin na produkty, które są wykorzystywane na cele energetyczne, oraz spełnia pozostałe obowiązujące wymogi formalne. Pomoc moŝe być przyznana na operację, która m.in.: dotyczy przetwórstwa i wprowadzenia do obrotu produktów rolnych objętych załącznikiem I do Traktatu Wspólnot Europejskich (TWE) w zakresie określonym w Programie, związana jest z modernizacją lub budową zakładów przetwórstwa produktów rolnych lub infrastruktury handlu hurtowego produktami rolnymi, prowadzi do poprawy ogólnych wyników przedsiębiorstwa, czego odzwierciedleniem będzie wzrost wartości dodanej brutto (nie dotyczy projektów związanych z ochroną środowiska), nie została rozpoczęta się przed dniem złoŝenia Wniosku o przyznanie pomocy, realizowana jest w zakładach spełniających obowiązujące standardy higieniczno sanitarne, ochrony środowiska i dobrostanu zwierząt, nie jest finansowana z udziałem innych środków publicznych, spełnia wszystkie wymagania określone przepisami prawa mające zastosowanie do tej operacji, nie dotyczy sprzedaŝy detalicznej. Pomoc udzielana jest w formie refundacji części poniesionych kosztów kwalifikowanych operacji. Zgodnie z Ustawą z dnia 12 lutego 2010 r. o zmianie ustawy o uruchamianiu środków pochodzących z budŝetu Unii Europejskiej przeznaczonych na finansowanie wspólnej polityki rolnej (Dz.U. z 2010r., Nr 57, poz.351), opublikowaną w dniu 9 kwietnia br. dotychczasowi oraz przyszli beneficjenci będą mieli moŝliwość korzystania z zaliczek na realizację operacji. Ustawa weszła z Ŝycie 10 maja 2010 r. Maksymalny poziom pomocy jest zróŝnicowany i wynosi od 25 50%kosztów kwalifikowanych. Maksymalna wysokość pomocy przyznana jednemu beneficjentowi w okresie realizacji Programu nie moŝe przekroczyć 20 mln zł. Jednocześnie wysokość pomocy przyznanej na realizację jednej operacji nie moŝe być niŝsza niŝ 100 tys. zł. 5 S t r o n a

6 DZIAŁANIE 132: UCZESTNICTWO ROLNIKÓW W SYSTEMACH JAKOŚCI śywności (nabór otwarty od 15/04/2009r. do wyczerpania limitu) Działanie uczestnictwo rolników w systemach jakości Ŝywności objęte Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata jest adresowane do producentów rolnych, wytwarzających produkty rolne w ramach wspólnotowych i krajowych systemów jakości Ŝywności. Rolnicy korzystający z działania mogą przez 5 lat ubiegać się m.in. o zwrot (do określonej kwoty) kosztów kontroli, po których wydaje się certyfikaty i świadectwa jakości oraz kosztów składek członkowskich jakie ponoszą na rzecz grup producentów. POMOC MOśE OTRZYMAĆ producent rolny (osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej), wpisany do ewidencji producentów rolnych prowadzonej przez ARiMR, który nie został wykluczony z ubiegania się o pomoc na podstawie przepisów Unii Europejskiej i krajowych oraz wytwarza w ramach niŝej wymienionych systemów jakości Ŝywności produkty przeznaczone do spoŝycia przez ludzi. MoŜliwości uzyskania pomocy finansowej przysługuje rolnikom wytwarzającym produkty a) w ramach wspólnotowych systemów jakości Ŝywności: wpisane do rejestru: Gwarantowanych Tradycyjnych Specjalności; wpisane do rejestru oraz Chronionych Nazwy Pochodzenia i Chronionych Oznaczeń Geograficznych; Produkcji ekologicznej produktów rolnych, b) w ramach krajowych, uznanych systemów jakości Ŝywności: Integrowanej Produkcji; Jakość - Tradycja (od r.) POMOC OBEJMUJE ZWROT KOSZTÓW: 1. kontroli, po których przeprowadzeniu wydaje się: - certyfikat zgodności lub świadectwo jakości handlowej produktów wytwarzanych w ramach systemów Gwarantowanych Tradycyjnych Specjalności oraz Chronionych Nazw Pochodzenia i Chronionych Oznaczeń Geograficznych; - certyfikat, o którym mowa w rozporządzeniu Komisji (WE) nr 889/2008 z dnia 5 września 2008 r. ustanawiającym szczegółowe zasady wdraŝania rozporządzenia Rady (WE) nr 834/2007 w sprawie produkcji ekologicznej i znakowania produktów ekologicznych w odniesieniu do produkcji ekologicznej, znakowania i kontroli (Dz. Urz. UE L 250 z , str. 1), w załączniku XII; - certyfikaty potwierdzające stosowanie integrowanej produkcji (do tych kosztów zalicza się koszty poniesione na uzyskanie zaświadczeń o nieprzekroczeniu w roślinach i produktach roślinnych dopuszczalnych poziomów pozostałości środków ochrony roślin, metali cięŝkich, azotanów i innych pierwiastków oraz substancji szkodliwych). - certyfikat zgodności potwierdzający, Ŝe produkty zostały wytworzone zgodnie ze specyfikacją i standardami systemu "Jakość Tradycja". 6 S t r o n a

7 2. składek poniesionych na rzecz grupy producentów, działającej w jednej z form organizacyjnych wymienionych w załączniku nr 1 do rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 22 stycznia 2008 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania oraz wypłaty pomocy finansowej w ramach działania "Uczestnictwo rolników w systemach jakości Ŝywności" objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata , która w roku poprzedzającym rok złoŝenia wniosku o płatność, realizowała zadania określone w załączniku nr 2 do tego rozporządzenia. 3. zakupu specjalistycznych publikacji na temat prowadzenia produkcji integrowanej oraz zakupu pułapek feromonowych i lepowych (dotyczy tylko systemu IP), MAKSYMALNA, ROCZNA WYSOKOŚĆ POMOCY uzaleŝniona jest od tego, w jakim systemie jakości rolnik uczestniczy i wynosi: 3200zł - w systemach Gwarantowanych Tradycyjnych Specjalności oraz Chronionych Nazw Pochodzenia i Chronionych Oznaczeń Geograficznych. 996 zł - w systemie Produkcji ekologicznej zł - w systemie Integrowanej Produkcji (w tym do 750 zł koszty składki na rzecz grupy producentów oraz zakupu publikacji na temat IP i zakupu pułapek feromonowych i lepowych) zł - w systemie "Jakość Tradycja". MoŜna jednocześnie ubiegać się (na osobnych) wnioskach o pomoc, a potem o płatność, z tytułu uczestniczenia w róŝnych systemach jakości Ŝywności albo w związku z wytwarzaniem róŝnych produktów posiadających Gwarantowaną Tradycyjną Specjalność, Chronioną Nazwę Pochodzenia lub Chronione Oznaczenie Geograficzne. Producent rolny otrzyma wsparcie na podstawie kosztów rzeczywiście poniesionych i udokumentowanych. Do naliczanej płatności nie będzie wliczany zapłacony podatek od towarów i usług (VAT). Roczna suma uzyskiwanego wsparcia nie moŝe być wyŝsza niŝ równowartość 3000 euro na gospodarstwo. DZIAŁANIE 142: GRUPY PRODUCENTÓW ROLNYCH (nabór otwarty od 16 lipca 2007r.) Wsparcie dla grup producentów rolnych w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata jest kontynuacją działania zapoczątkowanego w Planie Rozwoju Obszarów Wiejskich z lat Udzielana pomoc finansowa ma ułatwić tworzenie i funkcjonowanie grup producentów rolnych powstających w celu: dostosowania produkcji do wymogów rynkowych, wspólnego wprowadzania przez członków grupy towarów do obrotu, w tym przygotowania do sprzedaŝy, centralizacji sprzedaŝy i dostaw do odbiorców hurtowych oraz ustalania wspólnych zasad informowania o produkcji, ze szczególnym uwzględnieniem zbiorów i dostępności produktów. 7 S t r o n a

8 O pomoc mogą ubiegać się grupy producentów rolnych zarejestrowane, na podstawie ustawy z dnia 15 września 2000 r. o grupach producentów rolnych i ich związkach oraz o zmianie innych ustaw (Dz. U. Nr 88, poz. 983, z późn. zm.). Na podstawie znowelizowanej ustawy z dnia 22 września 2006 r. o uruchomieniu środków pochodzących z budŝetu Unii Europejskiej przeznaczonych na finansowanie wspólnej polityki rolnej (Dz. U. Nr 187, poz z późn. zm.) od 10 maja 2010 r. grupy producentów rolnych mogą ubiegać się o nową formę wsparcia tzw. wyprzedające finansowanie. Grupy producentów rolnych działają na podstawie przepisów ustawy z dnia 15 września 2000r. o grupach producentów rolnych i ich związkach oraz o zmianie innych ustaw (Dz. U. Nr 88, poz. 983 z późn. zm.). Ustawa określa, Ŝe członkami grupy mogą być osoby fizyczne, jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej oraz osoby prawne prowadzące gospodarstwo rolne w rozumieniu przepisów o podatku rolnym lub prowadzące działalność rolniczą w zakresie działów specjalnych produkcji rolnej. Wysokość pomocy Wsparcie w ramach działania "Grupy producentów rolnych" objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata (podobnie jak w ramach PROW ) udziela się w postaci zryczałtowanej pomocy w formie rocznych rat przez okres pierwszych pięciu lat (kolejnych 12-miesięcznych okresów prowadzenia działalności przez grupę), liczonych od dnia dokonania wpisu grupy producentów rolnych do rejestru przez marszałka województwa właściwego dla miejsca siedziby grupy. Pomoc, naliczana jest na podstawie rocznej wartości netto przychodów ze sprzedaŝy produktów lub grup produktów wytworzonych w gospodarstwach członków grupy i wynosi: 5%, 5%, 4%, 3% i 2% wartości produkcji sprzedanej, stanowiącej równowartość w złotych do sumy euro, odpowiednio w pierwszym, drugim, trzecim, czwartym i piątym roku, albo 2,5%, 2,5%, 2%, 1,5% i 1,5% wartości produkcji sprzedanej, stanowiącej równowartość w złotych powyŝej sumy euro, odpowiednio w pierwszym, drugim, trzecim, czwartym i piątym roku. Grupa producentów rolnych moŝe otrzymać wsparcie tylko raz w ciągu swojej działalności, niezaleŝnie od tego czy źródłem tej pomocy był budŝet krajowy czy budŝet UE. DZIAŁANIE 113: RENTY STRUKTURALNE (nabór zostanie wkrótce wznowiony III KWARTAŁ 2010r.) Regulujące akty prawne znajdują się w końcowej fazie projektu. DZIAŁANIE 112: UŁATWIANIE STRATU MŁODYM ROLNIKOM (nabór zostanie wkrótce wznowiony III KWARTAŁ 2010r.) Regulujące akty prawne znajdują się w końcowej fazie projektu. 8 S t r o n a

9 OŚ II Poprawa środowiska naturalnego i obszarów wiejskich DZIAŁANIE 211/212: WSPIERANIE GOSPODAROWANIA NA OBSZARACH GÓRSKICH I INNYCH OBSZARACH O NIEKORZYSTNYCH WARUNKACH GOSPODAROWANIA (najbliŝszy nabór wniosków 15 marca 2011r.) Celem realizacji płatności ONW jest zapewnienie ciągłości rolniczego uŝytkowania ziemi i tym samym utrzymanie Ŝywotności obszarów wiejskich, zachowanie walorów krajobrazowych obszarów wiejskich oraz utrzymanie zrównowaŝonego sposobu gospodarowania uwzględniającego aspekty ochrony środowiska. W ramach delimitacji obszarów górskich i innych obszarów i niekorzystnych warunkach gospodarowania wyróŝnia się: obszary nizinne obszary górskie obszary ze specyficznymi naturalnymi utrudnieniami Płatność ONW przysługuje rolnikowi na jego wniosek: do połoŝonej na obszarach ONW powierzchni działek rolnych lub ich części, będących w posiadaniu rolnika w dniu 31 maja roku, w którym został złoŝony wniosek o przyznanie tej płatności, wynoszącej nie więcej niŝ 300 ha, do powierzchni działek rolnych lub ich części połoŝonych na obszarach ONW, na których jest prowadzona działalność rolnicza wynosi co najmniej 1 ha, przy czym minimalna powierzchnia działki rolnej lub jej część nie moŝe być mniejsza niŝ 0,1 ha, jeŝeli został mu nadany numer identyfikacyjny w trybie przepisów o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności, jeŝeli są przestrzegane wymogi i normy przez cały rok kalendarzowy, w którym został złoŝony wniosek o przyznanie tej płatności. Rolnik, który ubiega się o przyznanie płatności ONW po raz pierwszy zobowiązuje się do prowadzenia działalności rolniczej na gruntach rolnych, na które uzyskał pomoc z tytułu gospodarowania na obszarach górskich i innych obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania, przez okres 5 lat od dnia otrzymania pierwszej płatności. W przypadku, gdy działki rolne połoŝone na obszarach ONW lub ich części są przedmiotem współposiadania rolnik zobowiązany jest dołączyć do wniosku zgodę współposiadacza na ubieganie się o przyznanie płatności przez rolnika wnioskującego o płatność ONW. Zakres pomocy Wysokość płatności ONW w danym roku kalendarzowym ustala się jako iloczyn stawek płatności na 1 hektar gruntu rolnego i powierzchni tych gruntów kwalifikującej się do płatności ONW, nie większej jednak niŝ maksymalny kwalifikowany obszar, określony w systemie identyfikacji działek rolnych, o którym mowa w przepisach o krajowym systemie 9 S t r o n a

10 ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności, po uwzględnieniu zmniejszeń lub wykluczeń wynikających ze stwierdzonych nieprawidłowości lub niezgodności. Płatność ONW jest udzielana rolnikowi do działek rolnych lub ich części połoŝonych na obszarach ONW, uŝytkowanych jako wykorzystywane uŝytki rolne, w wysokości: zł na 1 ha - na obszarze ONW typu nizinnego strefy nizinnej I; zł na 1 ha - na obszarze ONW typu nizinnego strefy nizinnej II; zł na 1 ha - na obszarze ONW typu ze specyficznymi utrudnieniami; zł na 1 ha - na obszarze ONW typu górskiego; Płatność ONW do powierzchni działek rolnych lub ich części połoŝonych na obszarach ONW przekraczającej 50 ha jest przyznawana w wysokości: 50% stawki podstawowej za powierzchnię powyŝej 50 ha do 100 ha 25% stawki podstawowej za powierzchnię powyŝej 100 ha do 300 ha Do powierzchni działek rolnych lub ich części połoŝonych na obszarach ONW deklarowanych do płatności ONW wynoszącej powyŝej 300 ha, płatność ONW nie przysługuje. Wykaz obszarów ONW zaliczonych do poszczególnych typów stanowi załącznik do rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 11 marca 2009 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania "Wspieranie gospodarowania na obszarach górskich i innych obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania (ONW)" objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata DZIAŁANIE 214: PROGRAM ROLNOŚRODOWISKOWY (najbliŝszy nabór wniosków 15 marca 2011r.) Celem realizacji programu rolnośrodowiskowego w ramach PROW jest poprawa środowiska przyrodniczego i obszarów wiejskich, a w szczególności: przywracanie walorów lub utrzymanie stanu cennych siedlisk uŝytkowanych rolniczo oraz zachowanie róŝnorodności biologicznej na obszarach wiejskich, promowanie zrównowaŝonego systemu gospodarowania, odpowiednie uŝytkowanie gleb i ochrona wód, ochrona zagroŝonych lokalnych ras zwierząt gospodarskich i lokalnych odmian roślin uprawnych. W celu uzyskania zamierzonego efektu środowiskowego, program rolnośrodowiskowy powinien być realizowany przynajmniej przez kilka lat - dlatego jest to zobowiązanie wieloletnie, w którym przyjęto 5-letni okres realizacji. Płatność rolnośrodowiskową przyznaje się rolnikowi, jeŝeli: 1) został mu nadany numer identyfikacyjny w trybie przepisów o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności, 10 S t r o n a

11 2) łączna powierzchnia posiadanych przez niego działek rolnych w rozumieniu przepisów o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności, na których jest prowadzona działalność rolnicza wynosi co najmniej 1 ha; 3) realizuje 5-letnie zobowiązanie rolno środowiskowe obejmujące wymogi wykraczające ponad podstawowe wymagania, w ramach określonych pakietów i ich wariantów, zgodnie z planem działalności rolnośrodowiskowej, na gruntach, na których rolnik zadeklarował realizacje tego zobowiązania we wniosku 4) spełnia warunki przyznania płatności rolnośrodowiskowej w ramach określonych pakietów lub ich wariantów określone w rozporządzeniu z dnia 26 lutego 2009 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania "Program rolnośrodowiskowy" objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata (Dz. U. Nr 33, poz. 262) zmienionego rozporządzeniem z dnia 28 września 2009 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania "Program rolnośrodowiskowy" objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata (Dz. U. Nr 34, poz. 200) oraz rozporządzeniem z dnia 11 marca 2010 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania "Program rolnośrodowiskowy" objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata (Dz. U. Nr 39 poz. 218). Zakres pomocy Wysokość płatności rolnośrodowiskowej w danym roku kalendarzowym ustala się jako iloczyn stawek płatności na: hektar uŝytku rolnego i powierzchni działek rolnych, sztukę zwierzęcia i średniorocznego stanu krów, klaczy, loch i matek owiec, metr bieŝący strefy buforowej i długość tej strefy. Stawki płatności rolnośrodowiskowej w ramach poszczególnych pakietów: Pakiet Pakiet 1. Rolnictwo zrównowaŝone Pakiet 2. Rolnictwo ekologiczne Pakiet 3. Ekstensywne trwałe uŝytki zielone Pakiet 4. Ochrona zagroŝonych gatunków ptaków i siedlisk przyrodniczych poza obszarami Natura 2000 Pakiet 5. Ochrona zagroŝonych gatunków ptaków i siedlisk przyrodniczych na obszarach Natura 2000 Pakiet 6. Zachowanie zagroŝonych zasobów genetycznych roślin w rolnictwie Pakiet 7. Zachowanie zagroŝonych zasobów genetycznych zwierząt w rolnictwie Pakiet 8. Ochrona gleb i wód Pakiet 9. Strefy buforowe Rozpiętość stawek płatności w ramach pakietu 360 zł/ha 160 zł/ha do zł/ha w zaleŝności od wariantu 500 zł/ha od 550 zł/ha do zł/ha w zaleŝności od wariantu od 550 zł/ha do zł/ha w zaleŝności od wariantu od 570zł/ha do 4700 zł/ha w zaleŝności od wariantu od 320zł/szt do 1500 zł/hsz w zaleŝności od wariantu od 330zł/ha do 420 zł/ha w zaleŝności od wariantu od 40 zł/100 mb do 110 zł/100 mb w zaleŝności od wariantu 11 S t r o n a

12 W przypadku pakietów: rolnictwo zrównowaŝone, rolnictwo ekologiczne ochrona gleb i wód oraz ekstensywne trwałe uŝytki zielone obowiązuje zasada degresywności. Degresywność płatności dla Pakietu 1 Rolnictwo zrównowaŝone, Pakietu 2 Rolnictwo ekologiczne, Pakietu 8 Ochrona gleb i wód: 100% stawki płatności - za powierzchnię od 0,1 ha do 100 ha 50% stawki płatności - za powierzchnię od 100,01 ha do 200 ha 10 % stawki płatności - za powierzchnię powyŝej 200 ha Degresywność płatności dla Pakietu 3 Ekstensywne trwałe uŝytki zielone: 100% stawki płatności - za powierzchnię od 0,1 ha do 10 ha 75% stawki płatności - za powierzchnię od 10,01 do 50 ha 50% stawki płatności - za powierzchnię od 50,01 do 100 ha 10% stawki płatności - za powierzchnię powyŝej 100 ha Forma pomocy: Płatność rolnośrodowiskowa jest wypłacana w formie zryczałtowanej i stanowi rekompensatę utraconych dochodów, dodatkowych poniesionych kosztów oraz ponoszonych kosztów transakcyjnych. DZIAŁANIE 221/223: ZALESIANIE GRUNTÓW ROLNYCH ORAZ GRUNTÓW INNYCH NIś ROLNE (aktualne terminy naborów: - wnioski kontynuacyjne 15 marca 11 czerwca; nabór nowych wniosków nabór otwarty w terminie 01 czerwca 31 lipca) POMOC MOśE UZYSKAĆ: rolnik, który został wpisany do ewidencji producentów (prowadzonej przez ARiMR), stanowiącej część krajowego systemu ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności; grupa rolników (co najmniej 3), których grunty sąsiadują ze sobą, a ich łączna powierzchnia jest nie mniejsza niŝ 2 ha; jednostki samorządu terytorialnego lub jednostki organizacyjne gmin, powiatów oraz województw. Pomoc na zalesianie nie przysługuje do gruntów połoŝonych na: obszarach NATURA 2000 lub obszarach znajdujących się na liście, o której mowa w art. 27 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2009 r. Nr 151, poz. 1220, Nr 157, poz i Nr 215, poz. 1664), chyba, Ŝe planowane zalesienie nie jest sprzeczne z planami ochrony albo planami zadań ochronnych tych obszarów; obszarach rezerwatów przyrody, parków krajobrazowych, parków narodowych lub obszarach ich otulin, chyba Ŝe planowane zalesienie nie jest sprzeczne z celami ochrony tych obszarów. Pomoc na zalesianie w ramach PROW moŝe być przyznana jednemu rolnikowi do powierzchni nie większej niŝ 20 ha. 12 S t r o n a

13 CEL REALIZACJI DZIAŁANIA W Polsce występuje znaczny udział gruntów niskich klas bonitacyjnych, uŝytkowanych jako grunty rolne. Zalesienie takich gruntów podniesie ich wartość ekonomiczną, zwiększy udział lasów w globalnym bilansie węgla, a ściśle określone sposoby zakładania upraw leśnych i dobór gatunków drzew, wpłyną korzystnie na zwiększenie bioróŝnorodności. SCHEMAT I - ZALESIANIE GRUNTÓW ROLNYCH Pomoc obejmie zakładanie upraw leśnych na gruntach uŝytkowanych rolniczo. Pomoc finansowa będzie udzielana do gruntów: stanowiących grunty orne lub sady oraz zostały przeznaczone do zalesienia w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku tego planu, gdy zalesianie tych gruntów nie jest sprzeczne z ustaleniami studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy; stanowiących własność lub współwłasność wnioskodawcy albo własność jego małŝonka; o powierzchni większej niŝ 0,5 ha i szerokości większej niŝ 20 m, przy czym wymagania, które dotyczy szerokości gruntu nie stosuje się, jeŝeli grunty graniczą z lasem, w przypadku jednego wnioskodawcy; o powierzchni nie mniejszej niŝ 2 ha i szerokości większej niŝ 20 m, przy czym wymagania, które dotyczy szerokości gruntu nie stosuje się, jeŝeli grunty graniczą z lasem, w przypadku grupy rolników SCHEMAT II - ZALESIANIE GRUNTÓW INNYCH NIś ROLNE Pomoc obejmie zakładanie upraw leśnych na gruntach, które nie są uŝytkowane rolniczo. Pomoc finansowa będzie udzielana do gruntów: wykazanych w ewidencji gruntów jako uŝytki rolne lub grunty zadrzewione i zakrzewione na uŝytkach rolnych, niewykorzystywanych do produkcji rolniczej; przeznaczonych do zalesienia w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku tego planu, gdy zalesienie tych gruntów nie jest sprzeczne z ustaleniami studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy; stanowiących własność lub współwłasność wnioskodawcy albo własność jego małŝonka; powierzchni większej niŝ 0,5 ha i szerokości większej niŝ 20 m, przy czym wymagania, które dotyczy szerokości gruntu nie stosuje się, jeŝeli grunty graniczą z lasem, w przypadku jednego wnioskodawcy; powierzchni nie mniejszej niŝ 2 ha i szerokości większej niŝ 20 m, przy czym wymagania, które dotyczy szerokości gruntu nie stosuje się, jeŝeli grunty graniczą z lasem, w przypadku grupy rolników. Kwota pomocy przyznawanej w ramach wsparcia na zalesianie wynosi od 1700 (w przypadku zalesienia z wykorzystaniem sukcesji naturalnej) do 6260 zł/ha. Dodatkowo moŝna równieŝ uzyskać płatność za wykonanie zaleconego przez nadleśniczego, ogrodzenia młodej uprawy leśnej 2-metrową siatką metalową, w kwocie 2590 zł/ha lub 6,50 zł za metr bieŝący wykonanego ogrodzenia. 13 S t r o n a

14 Kwota pomocy przyznawanej w ramach premii pielęgnacyjnej wynosi od 970 do 2050 zł/ha. Dodatkowo moŝna równieŝ uzyskać płatność za zastosowanie zaleconych przez nadleśniczego, indywidualnych środków ochrony uprawy leśnej przed zwierzyną, w wysokości od 190 do 700 zł/ha. OŚ III Jakość Ŝycia na obszarach wiejskich i róŝnicowanie gospodarki wiejskiej Działanie 311 RóŜnicowanie w kierunku działalności nierolniczej (ogłoszenie kolejnego komunikatem Prezesa ARiMR na stronie internetowej) RóŜnicowanie działalności rolniczej w kierunku podejmowania lub rozwijania przez rolników, domowników i małŝonków rolników działalności nierolniczej lub związanej z rolnictwem, co wpłynie na tworzenie pozarolniczych źródeł dochodów, promocję zatrudnienia poza rolnictwem na obszarach wiejskich. O pomoc moŝe ubiegać się rolnik lub jego domownik w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników, lub małŝonek tego rolnika, który m.in.: jest obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej, jest pełnoletni i nie ukończył 60 roku Ŝycia, ma miejsce zamieszkania w miejscowości naleŝącej do: gminy wiejskiej, lub gminy miejsko-wiejskiej, z wyłączeniem miast liczących powyŝej 5 tys. mieszkańców, lub gminy miejskiej, z wyłączeniem miejscowości liczących powyŝej 5 tys. mieszkańców, nie podlega wykluczeniu z ubiegania się o przyznanie pomocy na podstawie odpowiednich przepisów Unii Europejskiej, nie wystąpił o przyznanie lub nie przyznano mu renty strukturalnej w ramach PROW lub PROW , jest nieprzerwanie ubezpieczony w pełnym zakresie na podstawie przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników przez okres co najmniej ostatnich 12 miesięcy poprzedzających miesiąc złoŝenia wniosku o przyznanie pomocy, nie będzie realizował operacji jako wspólnik spółki cywilnej, jeŝeli za rok poprzedzający rok złoŝenia wniosku o przyznanie pomocy, do gruntów rolnych wchodzących w skład gospodarstwa rolnego posiadanego przez rolnika, przyznano płatność do gruntów rolnych. Pomoc moŝe być przyznana na operację obejmującą wyłącznie inwestycje związane z podjęciem lub prowadzeniem działalności nierolniczej, jeśli m.in.: operacja jest uzasadniona ekonomicznie, operacja spełnia wymagania wynikające z obowiązujących przepisów prawa, które mają do niej zastosowanie, działalność, której dotyczy operacja, zarejestrowana jest w miejscowości naleŝącej do gminy: 14 S t r o n a

15 wiejskiej, albo miejsko-wiejskiej, z wyłączeniem miast liczących powyŝej 5 tys. mieszkańców, albo miejskiej, z wyłączeniem miejscowości liczących powyŝej 5 tys. mieszkańców; inwestycje związane z budową, remontem, wyposaŝeniem, zagospodarowaniem nieruchomości objętych operacją, dotyczą nieruchomości połoŝonych w ww. miejscowościach, operacja wiąŝe się z moŝliwością zatrudnienia w ramach podjętej albo rozwijanej działalności nierolniczej, operacja nie jest finansowana z udziałem innych środków publicznych, operacja nie została rozpoczęta przed dniem złoŝenia Wniosku o przyznanie pomocy. Pomoc jest udzielana z tytułu podejmowania lub rozwijania działalności w zakresie: usług dla gospodarstw rolnych lub leśnictwa, usług dla ludności, sprzedaŝy hurtowej i detalicznej, rzemiosła lub rękodzielnictwa, robót i usług budowlanych oraz instalacyjnych, usług turystycznych oraz związanych ze sportem, rekreacją i wypoczynkiem, w tym wynajmowania pokoi w budynku mieszkalnym oraz sprzedaŝy posiłków domowych lub świadczenia innych usług związanych z pobytem turystów w gospodarstwie rolnym, usług transportowych, usług komunalnych, przetwórstwa produktów rolnych lub jadalnych produktów leśnych, magazynowania lub przechowywania towarów, wytwarzania produktów energetycznych z biomasy, rachunkowości, doradztwa lub usług informatycznych. Działanie 312 Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw ( nabór aktualnie przeprowadzany w dniach: od r. do r.) O pomoc mogą ubiegać się: osoby fizyczne, osoby prawne - podejmujące lub prowadzące działalność gospodarczą, spółki prawa handlowego nieposiadające osobowości prawnej, wspólnicy spółek cywilnych prowadzące(y) działalność gospodarczą, jako mikroprzedsiębiorstwo1, zatrudniające mniej niŝ 10 pracowników i którego roczny obrót i/lub całkowity bilans roczny w okresie referencyjnym nie przekracza 2 mln euro, spełniające obowiązujące wymogi formalne określone w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 17 lipca 2008 roku w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania oraz wypłaty pomocy finansowej w ramach działania Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw objętego PROW na lata (Dz.U. z 2008 r., Nr 139, poz. 883 z późn. zm.) oraz w dokumentach programowych. Okres referencyjny przyjęty w omawianym działaniu 15 S t r o n a

16 do określania statusu przedsiębiorcy obejmuje maksymalnie 3 kolejne, zamknięte okresy obrachunkowe poprzedzające rok złoŝenia wniosku o przyznanie pomocy. Pomoc moŝe być przyznana na operacje obejmujące wyłącznie inwestycje związane z podejmowaniem lub wykonywaniem działalności gospodarczej, jeśli m.in.: operacja jest uzasadniona ekonomicznie (w tym pod względem jej kosztów oraz zapewnia osiągnięcie i zachowanie celu działania Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw), operacja spełnia wymagania wynikające z obowiązujących przepisów prawa, które mają do niej zastosowanie, siedziba lub oddział lub miejsce zamieszkania przedsiębiorcy oraz, w przypadku operacji związanych z budową, przebudową, remontem połączonym z modernizacją, wyposaŝeniem lub zagospodarowaniem nieruchomości objętej operacją - miejsce połoŝenia nieruchomości, znajdują się w przypadku: grup producentów rolnych, wstępnie uznanych grup producentów owoców i warzyw, organizacji producentów owoców i warzyw oraz podmiotów podejmujących lub wykonujących działalność gospodarczą obejmującą świadczenie usług dla gospodarstw rolnych lub leśnictwa w miejscowości naleŝącej do gminy: wiejskiej, miejsko-wiejskiej, z wyłączeniem miast liczących powyŝej 20 tys. mieszkańców, lub miejskiej, z wyłączeniem miejscowości liczących powyŝej 5 tys. mieszkańców, grup, organizacji i podmiotów innych niŝ wyŝej wymienione w miejscowości naleŝącej do gminy: wiejskiej, miejsko-wiejskiej, z wyłączeniem miast liczących powyŝej 5 tys. mieszkańców, lub miejskiej, z wyłączeniem miejscowości liczących powyŝej 5 tys. mieszkańców; biznes plan przewiduje utworzenie co najmniej 1 miejsca pracy, co uzasadnione jest zakresem rzeczowym operacji, w okresie ostatnich 2 lat poprzedzających złoŝenie wniosku o przyznanie pomocy w ramach przedmiotowego działania Wnioskodawca nie uzyskał pomocy w ramach działania Wsparcie oraz promocja przedsiębiorczości i samozatrudnienie, objętego Programem Operacyjnym Kapitał Ludzki, , operacja nie jest finansowana z udziałem innych środków publicznych, planowana wysokość kosztów kwalifikowalnych operacji wynosi powyŝej 20 tys. zł, płatność ostateczna będzie obejmować nie mniej niŝ 25% łącznej planowanej wysokości pomocy - w przypadku operacji 2 etapowych. Pomoc moŝe być udzielana z tytułu operacji związanych z podejmowaniem lub rozwijaniem mikroprzedsiębiorstw, działających w zakresie: usług dla gospodarstw rolnych lub leśnictwa, usług dla ludności, sprzedaŝy hurtowej i detalicznej, rzemiosła lub rękodzielnictwa, robót i usług budowlanych oraz instalacyjnych, usług turystycznych oraz związanych ze sportem, rekreacją i wypoczynkiem, usług transportowych, usług komunalnych, przetwórstwa produktów rolnych lub jadalnych produktów leśnych, 16 S t r o n a

17 magazynowania lub przechowywania towarów, wytwarzania produktów energetycznych z biomasy, rachunkowości, doradztwa lub usług informatycznych. OŚ IV Leader Leader jest podejściem przekrojowym, które ma przyczynić się do aktywizacji społeczności wiejskiej poprzez łączenie partnerów społecznych i gospodarczych do planowania i wdraŝania lokalnych inicjatyw. Działanie 413 WdraŜanie lokalnych strategii rozwoju Działanie ma na celu umoŝliwienie mieszkańcom obszaru objętego lokalną strategią rozwoju (LSR) realizacji projektów w ramach tej strategii. Realizacja strategii powinna przyczynić się do poprawy jakości Ŝycia na obszarach wiejskich m.in. poprzez wzrost aktywność lokalnych społeczności oraz stymulowanie powstawania nowych miejsc pracy. W ramach realizacji LSR, zatwierdzonych przez samorząd województwa, LGD wybiera projekty do realizacji w ramach środków przyznawanych na realizację strategii. Pracownicy LGD pomagają wnioskodawcom w przygotowaniu projektów. W ramach tego działania, beneficjenci będą mogli ubiegać się o finansowanie operacji z zakresu działań Osi 3 RóŜnicowanie w kierunku działalności nierolniczej, Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw i Odnowa i rozwój wsi na zasadach określonych w rozporządzeniach do tych działań oraz na operacje, które nie kwalifikują się do wsparcia w ramach działań osi 3, ale równieŝ przyczyniają się do poprawy jakości Ŝycia lub zróŝnicowania działalności gospodarczej tzw. małe projekty Beneficjentami małych projektów mogą być: - osoby fizyczne: pełnoletnie, które są obywatelami Unii Europejskiej; które nie mają ustalonego prawa do okresowej lub stałej renty przyznanej w związku z całkowitą niezdolnością do pracy lub z tytułu niezdolności do pełnienia słuŝby; zameldowane lub prowadzące działalność na obszarze działania LGD; - osoby prawne i jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej utworzone na podstawie przepisów ustaw, w tym fundacje i stowarzyszenia, niebędące jednostkami sektora finansów publicznych, w rozumieniu przepisów o finansach publicznych, i niedziałające w celu osiągnięcia zysku, które posiadają siedzibę lub prowadzą działalność na obszarze działania LGD; - osoby prawne i jednostki organizacyjne działające na podstawie przepisów o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczpospolitej Polskiej, o stosunku Państwa do innych kościołów i związków wyznaniowych oraz o gwarancjach wolności sumienia i wyznania, które posiadają siedzibę lub prowadzą działalność na obszarze działania LGD. 17 S t r o n a

18 Zakres pomocy w ramach małych projektów obejmuje: 1) podnoszenie świadomości mieszkańców wsi, w tym poprzez organizację szkoleń i innych przedsięwzięć o charakterze edukacyjnym i warsztatowym dla ludności z obszaru objętego LSR; 2) podniesienia jakości Ŝycia ludności na obszarze działania LGD, w tym poprzez: udostępnianie na potrzeby społeczności wiejskiej urządzeń i sprzętu komputerowego, w tym urządzeń i sprzętu umoŝliwiającego dostęp do Internetu; organizację imprez kulturalnych, rekreacyjnych, sportowych na obszarze objętym działalnością LGD; 3) rozwój aktywności społeczności lokalnej, w tym poprzez: promocję lokalnej twórczości ludowej, kulturalnej i artystycznej z wykorzystaniem lokalnego dziedzictwa kulturowego, historycznego oraz przyrodniczego; kultywowanie miejscowych tradycji, obrzędów i zwyczajów; kultywowanie tradycyjnych zawodów i rzemiosła; 4) rozwój agroturystyki i turystyki na obszarach wiejskich, w tym poprzez: utworzenie lub zmodernizowanie bazy informacji turystycznej oraz stron WWW, przygotowanie i wydanie folderów i innych publikacji informacyjnych dla obszaru objętego Lokalną Strategią Rozwoju; budowę/odbudowę małej infrastruktury turystycznej, w szczególności punktów widokowych, miejsc wypoczynkowych i biwakowych, tras narciarstwa biegowego i zjazdowego, tras rowerowych, ścieŝek spacerowych, dydaktycznych; 5) zachowanie lub odtworzenie, zabezpieczenie i oznakowanie cennego dziedzictwa przyrodniczego i krajobrazowego ze szczególnym wskazaniem na obszary chronione w tym obszary objęte siecią Natura 2000; 6) zachowanie dziedzictwa kulturowego i historycznego, w tym poprzez: prowadzenie badań, gromadzenie danych, odbudowa lub renowacja, zabezpieczanie, uporządkowanie i oznakowanie niewielkich obiektów kulturowych i historycznych waŝnych lub charakterystycznych dla danej miejscowości; odnawianie, uporządkowanie i oznakowanie prywatnych budynków i obiektów charakterystycznych dla budownictwa i krajobrazu danego regionu; remont świetlic wiejskich i zakup ich wyposaŝenia; 7) rozwój lokalnej aktywności gospodarczej poprzez inicjowanie powstawania, rozwoju, przetwarzania, wprowadzenia na rynek oraz podnoszenia jakości produktów i usług bazujących na lokalnych zasobach, w tym naturalnych surowcach lub produktach rolnych i leśnych, oraz tradycyjnych sektorach gospodarki. Wysokość pomocy na operacje z zakresu małych projektów wynosić będzie maksymalnie 70% kosztów kwalifikowanych operacji nie więcej jednak niŝ 25 tys. zł; przy czym całkowity koszt operacji nie moŝe być niŝszy niŝ 4,5 tys. zł oraz wyŝszy, niŝ 100 tys. zł. Wnioski o pomoc będą składane w siedzibie właściwej terytorialnie LGD. Nabory wniosków prowadzone są w trybie zamkniętym w terminach ogłoszonych przez samorząd województwa (SW) na wniosek LGD. LGD będzie oceniać wnioski pod względem zgodności operacji z lokalną strategią rozwoju (LSR) wg kryteriów określonych w LSR. Tylko wnioski o przyznanie pomocy na operacje zgodne z LSR mogą być wybrane do finansowania i przesłane do SW w celu oceny 18 S t r o n a

19 formalnej. Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa wypłaca pomoc w formie refundacji. Harmonogram naboru wniosków w ramach PROW na lata obsługiwanych przez ARiMR Kod Nazwa działania Planowany termin naboru w 2010r. OŚ I 112 Ułatwianie startu młodym rolnikom III kwartał 113 Renty strukturalne III kwartał 114 Korzystanie z usług doradczych Nabór zostanie ogłoszony komunikatem Prezesa ARiMR 121 Modernizacja gospodarstw rolnych III/IV kwartał 123 Zwiększanie wartości dodanej podstawowej Iii/IV kwartał produkcji rolnej i leśnej 132 Uczestnictwo rolników w systemach jakości Nabór ciągły od 15 kwietnia 2009r. Ŝywności 142 Grupy producentów rolnych Nabór ciągły od 16 lipca 2007r. OŚ II 211/212 Wspieranie gospodarowania na obszarach NajbliŜszy nabór 15 marca 2011r. górskich i innych 214 Program rolnośrodowiskowy NajbliŜszy nabór 15 marca 2011r. 221/223 Zalesianie gruntów rolnych oraz zalesianie gruntów inne niŝ rolne OŚ III ; dla wniosków kontynuacyjnych RóŜnicowanie w kierunku działalności Nabór zostanie ogłoszony nierolniczej komunikatem Prezesa ARiMR 312 Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw 28 czerwiec 09 lipiec OŚ IV LEADER 413 WdraŜanie lokalnych strategii rozwoju Decyzja LGD w porozumieniu z SW Wnioski wraz z załącznikami składane są osobiście lub przez osobę upowaŝnioną, listem poleconym lub pocztą kurierską, do Biura Powiatowego ARiMR, właściwego ze względu na miejsce zamieszkania albo siedzibę wnioskodawcy. Informację o moŝliwości składania w danym roku kalendarzowym wniosków o pomoc podaje do publicznej wiadomości Prezes Agencji na stronie internetowej 19 S t r o n a