Podsumowanie wyników badania ankietowego dotyczącego realizacji wskaźników rezultatu w projektach 8.4 PO IG

Transkrypt

1 KRAJOWA IZBA KOMUNIKACJI ETHERNETOWEJ ul. Lindleya Warszawa Tel , Fax biuro@kike.pl, grap@kike.pl, KRS , REGON: , NIP Warszawa, dnia 17 maja 2015 Podsumowanie wyników badania ankietowego dotyczącego realizacji wskaźników rezultatu w projektach 8.4 PO IG Kontekst Z uwagi na zbliżający się termin bezwzględnego zakończenia realizacji przedmiotowej projektów dofinansowanych w ramach działania 8.4 PO IG ( ), przy równoczesnych sygnałach od beneficjentów nt. trudności z osiągnięciem kluczowego wskaźnika rezultatu w zakresie akwizycji abonentów (Liczba użytkowników końcowych podłączonych do szerokopasmowego Internetu w ramach projektu), KIKE w porozumieniu z CPPC przeprowadziła wśród swoich członków badanie ankietowe. Badanie przeprowadzono za pomocą narzędzia badawczego anonimowej ankiety, zawierającej zestaw 4 pytań: 3 pytań zamkniętych i 1 pytania otwartego. Wzór ankiety przedstawiono w załączniku 1 do niniejszego opracowania. Formularze ankietowe dystrybuowano wśród członków Izby kilkoma kanałami: Wysyłka przez Opublikowanie na stronie internetowej kike.pl Dołączenie kopii papierowej do materiałów konferencyjnych na XVI Konferencji KIKE Czas realizacji badania to Dzięki znacznej mobilizacji wśród członków Izby udało się zebrać 71 wypełnionych ankiet, co oznacza, iż posiadamy dane nt. 71 realizowanych projektów (dopuszczono sytuację, w której beneficjent realizujący więcej niż 1 projekt wypełniał ankiety osobno dla każdej inwestycji). Zebrane wyniki można więc uznać za reprezentatywne, gdyż stanowią one odpowiednio: Ok. 13% ogólnej liczby realizowanych projektów w ramach 8.4 PO IG Ok. 45% ogólnej liczby projektów realizowanych przez członków KIKE 1

2 Wyniki Pytanie 1 Czy w okresie realizacji projektu z PO IG 8.4. przewidujecie Państwo problem z realizacją wskaźników rezultatu (akwizycji) na poziomie... ponizej 40% 40% - 59% 60% 80% 100% nie przewidujemy problemu 0,0% 5,0% 10,0% 15,0% 20,0% 25,0% 30,0% 35,0% nie przewidujemy problemu 32,4% % 15,5% 11 80% 19,7% 14 60% 18,3% 13 40% - 59% 7,0% 5 ponizej 40% 7,0% 5 Pytanie 2 Czy firma wystąpiła/wystąpi o przedłużenie przedłużenie czasu na realizację wskaźnika akwizycji? NIE 25% TAK 75% 2

3 TAK 74,6% 53 NIE 25,4% 18 Pytanie pomocnicze (2a) Jeśli tak, to o jaki okres przedłużenia wnioskuje firma? 12 m-cy lub dłużej 9 m-cy 6 m-cy 3 m-ce nie dotyczy 0,0% 10,0% 20,0% 30,0% 40,0% 50,0% 60,0% nie dotyczy 25,4% 18 3 m-ce 16,9% 12 6 m-cy 49,3% 35 9 m-cy 1,4% 1 12 m-cy lub dłużej 7,0% 5 Pytanie 3 3

4 Czy spodziewają się Państwo problemów z osiągnięciem co najmniej 60 % akwizycji do końca czasu realizacji projektu? TAK 25% NIE 75% TAK 25,4% 18 NIE 74,6% 53 Pytanie 4 główne problemy związane z akwizycją 60,0% 50,0% 40,0% 30,0% 20,0% 10,0% 0,0% konkurencja bariery popytowe opóźnienia bariery administracyjne KONKURENCJA 47 49,0% Umowy terminowe klientów uniemożliwiają zmianę operatora bez naliczenia kary 18 18,8% silna konkurencja i obecność innych operatorów na obszarze 14 14,6% 4

5 projektu realizacja innych projektów dofinansowanych 6 6,3% konkurencja sieci komórkowych 6 6,3% zmiana sytuacji rynkowej od momentu złożenia wniosku 3 3,1% BARIERY POPYTOWE 26 27,1% brak potrzeby u klientów (mają wolniejszy internet, który im wystarcza) 11 11,5% brak popytu u klientów spowodowany mylnymi informacjami uzyskanymi od konkurencji 6 6,3% brak popytu wśród klientów (np. z uwagi na podeszły wiek, wyjazdy zarobkowe) 5 5,2% brak popytu u klientów spowodowany "psuciem rynku" przez dotacje (internet za 1 zł) 2 2,1% mieszkańcy boją się podpisywać umowy na etapie budowy/projektowania sieci 1 1,0% mieszkańcy boją się, że zostaną oszukani (liczne przypadki nieuczciwej sprzedaży) 1 1,0% OPÓŹNIENIA 19 19,8% opóźnienie w realizacji projektu wynikające z problemów technicznych (z gestorem sieci energetycznej, uzgodnienia, pozwolenia) 11 11,5% zbyt krótki czas na realizację projektu (2 lata wystarczy zaledwie na budowę, ale już nie na akwizycję) 8 8,3% BARIERY ADMINISTRACYJNE 4 4,2% bariery administracyjne (lokalna biurokracja) 3 3,1% opóźnienie w podpisaniu umowy o dofinansowanie, co naruszyło harmonogram prac 1 1,0% (wyniki się nie sumują, respondent mógł podać więcej niż 1 wskazanie) Wnioski Sytuacja obecna Na podstawie odpowiedzi udzielanych na pytanie 1 można przyjąć, iż w chwili obecnej (czyli na pół roku przed deadline em bezwzględnego zakończenia rzeczowego inwestycji) realizowane projekty podzielić można na 3 równe liczebnością grupy: 1. Inwestycje realizowane bezproblemowo lub mające nieznaczne (w skali kilku %) trudności w osiągnięciu wskaźnika akwizycji 2. Inwestycje przekraczające wymagany obecnie minimalny poziom wskaźnika (60%), lecz mające trudności w dalszej akwizycji 3. Inwestycje poważnie zagrożone, które nie osiągnęły progu 60% realizacji wskaźnika akwizycji Na podstawie odpowiedzi udzielanych na pyt. 4, a także rozmów z beneficjentami, można wysnuć wniosek, iż gros projektów należących do grupy 3 boryka się przede wszystkim z niezależnymi od siebie problemami, polegającymi na: 5

6 istnieniu na obszarze realizacji projektu silnej konkurencji (często ze strony dużych operatorów), z którymi potencjalni abonenci są związani długoterminowymi umowami, a których zerwanie wiąże się z wysokimi karami konkurencją ze strony usług mobilnych LTE brakiem popytu na usługi szerokopasmowe ze strony potencjalnych odbiorców, wynikającym ze zmiany struktury społecznej względem oryginalnych planów (wyjazdy zarobkowe, starzenie się społeczeństwa), która była niemożliwa do przewidzenia w momencie przygotowania wniosku w latach Oznacza to, iż w większości rozpatrywanych przypadków operatorzy, pomimo bardzo aktywnej akcji marketingowej, nie są w stanie w przewidzianym umową okresie osiągnąć zakładanej wartości wskaźnika akwizycji. Natomiast wielu z nich deklaruje, iż będzie w stanie to zrobić w okresie kolejnych miesięcy, w toku wygaszania umów czasowych przez klientów z dotychczasowymi dostawcami usług. Rekomendacja Proponujemy, aby z uwagi na powyższy stan rzeczy CPPC rozpatrzyła umożliwienie beneficjentom znajdującym się w szczególnie trudnej sytuacji ponowne (drugie i ostatnie) przedłużenie okresu na osiągnięcie wskaźnika rezultatu w zakresie akwizycji usług o maksymalny czas 6 miesięcy. Przedłużenie okresu osiągania wskaźników Analiza odpowiedzi respondentów, udzielanych na pytanie 2 wskazuje, iż o przedłużenie okresu realizacji wskaźników rezultatu wystąpił (lub wystąpi) nieco większy odsetek beneficjentów, niż wynikałoby to z odpowiedzi udzielanych na pytanie 1. O ile bowiem 32,4% respondentów nie przewiduje żadnych trudności w osiągnięciu wskaźnika akwizycji, o tyle już jedynie 25,4% deklaruje, iż nie potrzebuje dodatkowego czasu, przewidzianego przez CPPC. Zjawisko to zinterpretować można w następujący sposób: pytanie 2 dotyczy też planów beneficjenta na przyszłość. Można zatem przyjąć, iż część operatorów, którzy nie zakończyli jeszcze realizacji projektów, planuje wystąpić o przedłużenie w sytuacji wystąpienia nieprzewidzianych zdarzeń. Należy bowiem podkreślić, iż wiele projektów domykanych jest na styk, w ostatniej chwili, bez marginesu błędu. Dzieje się tak z uwagi na napięty od samego początku harmonogram prac, co dotyczy zwłaszcza projektów z naboru 2013, które podpisały umowy jesienią 2013, a nierzadko dopiero wiosną 2014, jeśli wnioski te pochodziły z suplementów listy rankingowej. Dlatego też nawet drobne opóźnienie na ostatniej prostej powodować może kilkutygodniowy poślizg w realizacji projektu, na który zgodnie z obowiązującą umową o dofinansowanie beneficjentowi nie starczy już czasu. Rekomendacja Proponujemy umożliwienie beneficjentom kończącym realizację projektów w miesiącach letnich 2015 przedłużenie rzeczowej realizacji projektów w skali mikro, o niezbędny do ewentualnego domknięcia inwestycji okres, wynoszący od 1 do 3 miesięcy. Podkreślamy, iż chodzi tu o sytuacje specjalne, gdy firmie z uwagi na przewidziane okoliczności brakuje dosłownie kilku tygodni na zakończenie projektu. Zdaniem KIKE (na podstawie rozmów z operatorami) będą to zdarzenia incydentalne, które jednak mogą mieć miejsce. 6

7 Krytyczne problemy Porównanie odpowiedzi respondentów na pytania 1 i 3 wskazuje, iż pewien ich odsetek nawet po wykorzystaniu dodatkowego okresu przewidzianego obecnie przez CPPC przewiduje trudności z osiągnięciem granicznej wartości 60% wskaźnika akwizycji. Problem ten może potencjalnie dotyczyć ¼ beneficjentów, z następującym zastrzeżeniem: zdaniem KIKE firmy zrzeszone w Izbie najsprawniej ze wszystkich realizują projekty dofinansowane. Z sygnałów otrzymywanych z rynku możemy domniemywać, iż w ogólnej masie beneficjentów problem ten może być nieco większy. Rekomendacja Dlatego też proponujemy dalsze prace nad rozwiązaniem, umożliwiającym szerszą interpretację realizacji wskaźnika rezultatu Liczba użytkowników końcowych podłączonych do szerokopasmowego Internetu w ramach projektu. Z naszym analiz, prowadzonych zarówno jesienią 2014, jak i obecnie, nie wynika bowiem wprost, jakoby osiągnięcie w/w wskaźnika musiałoby być równoznaczne z podpisaniem umów abonenckich. Jesteśmy przy tym przekonani, iż występowanie problemów z osiągnięciem wskaźnika akwizycji nie jest równoznaczne z brakiem realizacji rzeczowej inwestycji. Wręcz przeciwnie z informacji od beneficjentów wynika, iż praktycznie wszyscy oni wybudowali nowoczesne sieci FTTH, z których planują korzystać w kolejnych latach. Cel działania, jakim było zapewnienie dostępu do sieci szerokopasmowego internetu, został więc osiągnięty. Z Raport KIKE: Projekty szerokopasmowe z dofinansowaniem UE, opublikowanego latem ub. r. wynika, iż w zasięgu sieci dofinansowanych z działania 8.4 mieszka ok 12% ludności Polski, tj. ponad 4 mln osób. Fakt, iż nie podpisały one umów abonenckich nie oznacza, iż nie mogą tego uczynić w każdej chwili. Proces akwizycji trwa dość długo z uwagi na wysoką konkurencyjność rynku ISP. Dlatego też ukaranie beneficjenta poprzez nałożenie na niego obowiązku zwrotu dotacji wraz z odsetkami byłoby działaniem przeciwskutecznym, gdyż Uniemożliwiłoby pełne wykorzystanie potencjału zbudowanych już sieci Mogłoby ograniczyć dostęp użytkowników do najnowocześniejszych sieci światłowodowych, budowanych głównie przez małych i średnich operatorów Mogłoby doprowadzić do serii bankructw MSP ISP. Podsumowanie Reasumując, proponujemy wielotorowe i elastyczne podejście do kwestii zamykania realizacji projektów z działania 8.4 PO IG w zależności od indywidualnej sytuacji beneficjenta: 1. W przypadku projektów, które z różnych i nieprzewidzianych powodów doświadczają niewielkiego opóźnienia w realizacji rzeczowej inwestycji wnosimy o umożliwienie im krótkiego (1-3 m-ce) przedłużenia okresu realizacji, niezbędnego do sfinalizowania inwestycji 2. W przypadku projektów, w których obecnie występują trudności z osiągnięciem wskaźnika akwizycji proponujemy umożliwienie powtórnego przyznania dodatkowych 6 m-cy na podpisanie brakujących umów abonenckich 3. W przypadku projektów, które są szczególnie zagrożone proponujemy przyjęcie rozszerzającej interpretacji osiągnięcia wskaźnika akwizycji, co umożliwiłoby usankcjonowanie stanu faktycznego tj. rzeczowego oddania do użytku inwestycji, przy trwającej akcji marketingowej na rzecz pozyskania nowych klientów. Krajowa Izba Komunikacji Ethernetowej pozostaje do dyspozycji celem prowadzenia 7

8 dalszych prac, pozwalających na korzystne dla obu stron zakończenie realizacji działania 8.4 PO IG, i jednoczesne płynne przejście do realizacji nowych projektów Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa. Opracował zespół GRAP KIKE w składzie Piotr Marciniak Piotr Wiąckiewicz Agnieszka Kuźnicka V-ce Prezes KIKE Grupa Robocza Grupa Robocza Grupa Robocza ds. Administracji Publicznej ds. Administracji Publicznej ds. Administracji Publicznej KIKE KIKE KIKE Załącznik: Wzór kwestionariusza badawczego 8

9 9