Szczegółowe informacje o przychodach i kosztach poszczególnych funduszy przedstawia poniższa tabela: Przychody. w tys. zł

Transkrypt

1 Rozdział 5 Państwowe fundusze celowe Zgodnie z art. 9 pkt 7 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240, z późn. zm.) do sektora finansów publicznych zalicza się państwowe fundusze celowe. Podstawą gospodarki finansowej funduszu celowego jest roczny plan finansowy obejmujący koszty ponoszone na realizację celów wskazanych w ustawie powołującej fundusz. W 2012 r. łączne przychody państwowych funduszy celowych wyniosły tys. zł (po wyeliminowaniu przepływów między funduszami) 1, w tym dotacje z budżetu państwa tys. zł, które stanowiły 26,3% przychodów funduszy. W 2012 r. łączne koszty funduszy celowych (po wyeliminowaniu przepływów między funduszami) 1, wyniosły tys. zł. Szczegółowe informacje o przychodach i kosztach poszczególnych funduszy przedstawia poniższa tabela: Wyszczególnienie Przychody w tym: dotacja z budżetu Koszty realizacji zadań (wydatki) w tys. zł Razem* I Fundusze związane z ubezpieczeniami społecznymi* Fundusz Ubezpieczeń Społecznych Fundusz Emerytalno - Rentowy Fundusz Prewencji i Rehabilitacji Fundusz Administracyjny Fundusz Emerytur Pomostowych II Fundusze związane z zadaniami socjalnymi państwa Fundusz Pracy Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych III Fundusze związane z prywatyzacją Fundusz Reprywatyzacji Fundusz Restrukturyzacji Przedsiębiorców Fundusz Skarbu Państwa Fundusz Rekompensacyjny Odpis od Funduszu Emerytalno-Rentowego na Fundusz Administracyjny w wysokości tys. zł 177

2 Wyszczególnienie Przychody w tym: dotacja z budżetu Koszty realizacji zadań (wydatki) w tys. zł IV Fundusze związane z bezpieczeństwem i obronnościa kraju Fundusz Wsparcia Policji Fundusz Modernizacji Bezpieczeństwa Publicznego Fundusz Centralna Ewidencja Pojazdów i Kierowców Fundusz Aktywizacji Zawodowej Skazanych oraz Rozwoju Przywięziennych Zakładów Pracy Fundusz Modernizacji Sił Zbrojnych Fundusz Wsparcia Straży Granicznej Fundusz Wsparcia Państwowej Straży Pożarnej Fundusz Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej V Fundusze związane z nauką, kulturą i kulturą fizyczną Fundusz Promocji Twórczości Fundusz Zajęć Sportowych dla Uczniów Fundusz Rozwoju Kultury Fizycznej Fundusz Promocji Kultury Fundusz Nauki i Technologii Polskiej VI Pozostałe Fundusz Gospodarki Zasobem Geodezyjnym i Kartograficznym Fundusz Kredytu Technologicznego Fundusz Rozwiązywania Problemów Hazardowych * Po wyeliminowaniu przepływów 5.1. Fundusze związane z ubezpieczeniami społecznymi Zrealizowane przychody ww. funduszy po wyeliminowaniu przepływów w 2012 r. wyniosły tys. zł, co stanowi 90,3% przychodów wszystkich funduszy, a koszty tys. zł (91,4% kosztów realizacji zadań ogółem). W tej grupie funduszy znajdują się te, które otrzymują największe dotacje z budżetu państwa, tj. Fundusz Ubezpieczeń Społecznych oraz Fundusz Emerytalno-Rentowy. W roku 2012 fundusze z tej grupy łącznie otrzymały z budżetu państwa tys. zł w formie dotacji. Fundusz Ubezpieczeń Społecznych Fundusz Ubezpieczeń Społecznych utworzony został ustawą z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. Fundusz ten jest państwowym funduszem celowym i nie posiada osobowości prawnej, a dysponentem jego środków jest Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Celem działania Funduszu jest realizacja zadań z zakresu 178

3 ubezpieczeń społecznych, a podstawowymi źródłami przychodów są składki na ubezpieczenia społeczne, dotacja z budżetu państwa oraz od 2004 r. refundacja z tytułu przekazania składek do OFE. Ustawa budżetowa na rok 2012 ustaliła także, że Fundusz zostanie zasilony środkami z Funduszu Rezerwy Demograficznej w wysokości tys. zł. Wypłatę świadczeń finansowanych z FUS gwarantuje państwo. Zgodnie z zasadami wprowadzonej z dniem 1 stycznia 1999 r. reformy ubezpieczeń społecznych, dotychczasowa jedna składka na ubezpieczenie społeczne została podzielona w zależności od ryzyka ubezpieczeniowego na odrębne składki na ubezpieczenie: emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe. Składki na ubezpieczenie emerytalne opłacane są w równych częściach przez pracowników i pracodawców (po 9,76%). Składki na ubezpieczenia rentowe były opłacane w 2012 r. w wysokości 1,5% przez pracownika i 6,5% po stronie pracodawcy od dnia 1 lutego. Składkę na ubezpieczenie chorobowe (2,45%) opłacają pracownicy, a składkę na ubezpieczenie wypadkowe pracodawcy. Część składki na ubezpieczenie emerytalne odprowadzana jest do otwartych funduszy emerytalnych, stanowiących drugi, kapitałowy filar ubezpieczeń społecznych, z tym że dla osób urodzonych po dniu 31 grudnia 1968 r. przystąpienie do OFE było obowiązkowe, a dla osób urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r. dobrowolne. Za osoby urodzone przed 1 stycznia 1949 r. składka na fundusz emerytalny jest w całości odprowadzana do FUS. Zgodnie z ustawą z dnia 25 marca 2011 r. o zmianie niektórych ustaw związanych z funkcjonowaniem systemu ubezpieczeń społecznych od maja 2011 r. nastąpiła zmiana wielkości transferów części składki emerytalnej odprowadzanej do otwartych funduszy emerytalnych. W 2012 r. zamiast dotychczasowej składki 7,3% podstawy wymiaru ZUS przekazał do otwartych funduszy emerytalnych 2,3% podstawy wymiaru składki, a pozostałe 5% podstawy wymiaru trafiało na specjalne subkonto w ZUS. Podstawa naliczania składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe ograniczona została do trzydziestokrotności prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej. W ramach powołanego od dnia 1 stycznia 1999 r. Funduszu Ubezpieczeń Społecznych zostały wyodrębnione fundusze odpowiadające określonym ryzykom ubezpieczeniowym, zgodnie z podziałem składki, a więc: emerytalny, rentowy, chorobowy i wypadkowy. W planie finansowym FUS na 2012 r. zawartym w ustawie budżetowej przychody ze składek ustalono w wysokości: przypis składek tys. zł, wpływy składek tys. zł, co oznacza wskaźnik ściągalności składek na poziomie 99%. 179

4 Ustalony w ustawie budżetowej plan przychodów FUS ze składek uwzględniał wzrost nominalny wynagrodzeń w gospodarce narodowej o 4% i wzrost zatrudnienia o 0,8%. W planie ustawy budżetowej przyjęto, że do otwartych funduszy emerytalnych ZUS przekaże składki w wysokości tys. zł i środki w takiej wysokości przewidziano po stronie przychodów FUS, stanowiące refundację dla FUS z tytułu przekazania składek do OFE. Z danych sprawozdawczych Funduszu Ubezpieczeń Społecznych wynika, że w 2012 r. przypis składek na ubezpieczenie społeczne wyniósł tys. zł i stanowił 99% planu ustalonego w ustawie budżetowej oraz o 18,1% więcej w stosunku do roku poprzedniego. Wpływy ze składek zrealizowane zostały w kwocie tys. zł i osiągnęły 98,6% planu wg ustawy budżetowej. Wskaźnik ściągalności składek ukształtował się na poziomie 98,6% i był niższy o 0,4 pkt proc. od zakładanego w planie (plan 99%). Wpływy ze składek w stosunku do poprzedniego roku wzrosły o 18,6%. W ustawie budżetowej na 2012 r. dotacja z budżetu państwa dla Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ustalona została w kwocie tys. zł, a faktycznie zrealizowana w wysokości niższej niż zakładano w planie i wyniosła tys. zł (o tys. zł mniej) ze względu na niższe skutki finansowe waloryzacji świadczeń emerytalno-rentowych w wyniku zmiany zasad waloryzacji z procentowej na kwotową. W porównaniu do kwoty dotacji przekazanej do FUS w 2011 r. ( tys. zł) dotacja zrealizowana przez FUS w 2012 r. była wyższa o 5,4%. Występujący w 2012 r. przejściowy niedobór FUS został sfinansowany udzieloną ze środków z budżetu państwa w 2012 r. pożyczką w kwocie 3 mld zł oraz kredytami bankowymi (0,8 mld zł). Planowana po stronie przychodów FUS kwota refundacji składki przekazanej do OFE w wysokości tys. zł została zrealizowana w kwocie tys. zł, tj. 89,5% planu wg ustawy budżetowej i 53% kwoty refundacji z roku ubiegłego z powodu obniżenia transferów do otwartych funduszy emerytalnych od maja 2011 r. Środki z FRD zostały przekazane do FUS w planowanej wysokości, tj tys. zł. Łączne przychody Funduszu Ubezpieczeń Społecznych wyniosły tys. zł, co stanowi 98,5% kwoty planowanej w ustawie budżetowej oraz 107,5% przychodów zrealizowanych w 2011 r. W 2012 r. koszty Funduszu Ubezpieczeń Społecznych wyniosły tys. zł stanowiąc 100,1% planu, a w stosunku do roku poprzedniego stanowiły 105,2%. Łączna kwota kosztów obejmuje również koszty mające charakter wyłącznie memoriałowy, 180

5 tj. odpisy aktualizujące wartość należności z tytułu składek, a także rezerwy w łącznej wysokości tys. zł, podczas gdy w roku ubiegłym koszty te wyniosły tys. zł (kwoty te są wyłącznie zapisem księgowym i nie wpływają na faktyczne wydatki FUS). Podstawowym zadaniem realizowanym z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych są transfery na rzecz ludności obejmujące wypłaty świadczeń długoterminowych (emerytury i renty) oraz pozostałe świadczenia (zasiłki: chorobowe, macierzyńskie, pogrzebowe, jednorazowe odszkodowania powypadkowe itd.). Wypłaty świadczeń wyniosły w 2012 r tys. zł i stanowiły 99,4% kwoty planowanej. Wydatki na emerytury i renty z dodatkami wyniosły tys. zł i były niższe od planu ustawy o 0,5% (o tys. zł). Na niższe od zakładanych w planie ukształtowanie się wydatków w 2012 r. miała wpływ przede wszystkim zmiana zasad waloryzacji świadczeń emerytalno-rentowych z procentowej (104,8%) na kwotową (71 zł). Natomiast w stosunku do poprzedniego roku odnotowano wzrost wydatków na świadczenia emerytalno-rentowe o 4,7%. W 2012 r. przeciętna miesięczna liczba emerytur i rent finansowanych z FUS wyniosła tys. (o 14,4 tys. więcej niż w planie), zaś przeciętne świadczenie emerytalno-rentowe wyniosło 1.749,96 zł i było niższe od planowanego o 0,7%; wysokość świadczenia wzrosła w stosunku do poprzedniego roku o 5,4%. Koszty pozostałych świadczeń wyniosły tys. zł i zostały zrealizowane na poziomie 98,1% planu oraz stanowiły 109,3% kosztów zrealizowanych w 2011 r. Główną pozycję tych kosztów (53,2%) stanowiły zasiłki chorobowe, które wyniosły tys. zł (99,2% planu) i wzrosły w stosunku do 2011 r. o 8,3%. Liczba dni absencji chorobowej finansowanej przez FUS wyniosła 125,2 mln i wzrosła w porównaniu do roku poprzedniego o 3,6 mln dni (o 3,0%), co wiąże się z korzystaniem w większym zakresie ze zwolnień lekarskich przez ubezpieczonych. Koszt wypłat zasiłków macierzyńskich ukształtował się na poziomie tys. zł (95,7% planu). Liczba dni zasiłków macierzyńskich wyniosła 46,3 mln dni zasiłkowych i wzrosła w stosunku do 2011 r. o 4,7 mln dni (wzrost o 11,3%). Jest to efektem wzrostu liczby dni w następstwie wydłużenia od 1 stycznia 2012 r. dodatkowego urlopu macierzyńskiego o 2 lub 3 tygodnie odpowiednio w przypadku urodzenia jednego lub więcej dzieci, a także wydłużenia urlopu ojcowskiego o jeden tydzień. Koszty zasiłków pogrzebowych wyniosły tys. zł i zmniejszyły się o 11,1% w relacji do kosztów zrealizowanych na ten cel w 2011 r. Na wyższym niż zaplanowano poziomie ukształtowały się wypłaty z tytułu świadczeń rehabilitacyjnych, które wyniosły tys. zł (107% planu) i wzrosły o 15,7% w relacji do 2011 r. w wyniku zwiększenia liczby świadczeń, co było spowodowane m.in. kierowaniem większej liczby ubezpieczonych na świadczenie rehabilitacyjne przed przyznaniem renty z tytułu niezdolności do pracy. 181

6 Koszty bieżące Funduszu w kwocie tys. zł przeznaczone zostały przede wszystkim na odpis na działalność Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w kwocie tys. zł, prewencję rentową tys. zł, prewencję wypadkową tys. zł oraz na koszty obsługi kredytu w kwocie tys. zł. W 2012 r. FUS otrzymał z budżetu państwa, oprócz podanej wcześniej kwoty dotacji, również nieoprocentowaną pożyczkę z budżetu państwa w wysokości tys. zł, której termin spłaty do budżetu ustalono na 30 kwietnia 2014 r. Środki pożyczki zostały przeznaczone na zasilenie FUS w celu uzupełnienia środków pozwalających na pełne i terminowe sfinansowanie wypłaty świadczeń gwarantowanych przez państwo. W 2012 r. z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych zrealizowane zostały następujące zadania w łącznej wysokości tys. zł: wypłata emerytur tys. zł, z tego: z funduszu emerytalnego tys. zł i z funduszu rentowego tys. zł. Wydatki na emerytury były niższe o tys. zł (o 0,6%) od planu oraz o 4,6% więcej od wykonania w 2011 r., wypłata rent tys. zł, z tego: z funduszu rentowego tys. zł, a z funduszu wypadkowego tys. zł. Wydatki na renty stanowiły 99,9% planu oraz były wyższe o 4,5% w porównaniu do 2011 r., wypłata dodatków do emerytur i rent: pielęgnacyjnych, dla sierot zupełnych i za tajne nauczanie tys. zł, tj. 100% planu oraz były wyższe o 7,6% w relacji do 2011 r., wypłata zasiłków chorobowych tys. zł, tj. 99,2% planu i o 8,3% więcej w relacji do wykonania w 2011 r., wypłata pozostałych zasiłków i świadczeń tys. zł, tj. 96,8% planu; kwota ta obejmuje wypłatę następujących świadczeń: zasiłki macierzyńskie, zasiłki pogrzebowe, zasiłki opiekuńcze, świadczenia rehabilitacyjne, jednorazowe odszkodowania powypadkowe, finansowanie prewencji rentowej tys. zł, tj. 96,1% kwoty planowanej, finansowanie prewencji wypadkowej tys. zł, tj. 91,7% kwoty planowanej. Stan środków obrotowych Funduszu na koniec 2012 r. był ujemny i wyniósł ( ) tys. zł, z tego: środki pieniężne w kwocie tys. zł, należności w kwocie tys. zł, zobowiązania (minus) tys. zł. 182

7 W kwocie zobowiązań Funduszu na koniec 2012 r. w wysokości ( ) tys. zł można wyodrębnić zobowiązania głównie z tytułu: pożyczek z budżetu państwa na kwotę tys. zł, zaciągniętych kredytów bankowych (z odsetkami) na kwotę tys. zł, rozrachunków z tytułu nie odprowadzonych składek do OFE tys. zł, podatku dochodowego od świadczeń i składki na ubezpieczenie zdrowotne od świadczeń tys. zł, dotacji roku następnego tys. zł (w grudniu 2012 r. FUS otrzymał z dotacji budżetowej planowanej dla tego funduszu na rok 2013 dotację w tej wysokości na wypłatę świadczeń emerytalno-rentowych w styczniu 2013 r. i ta kwota dotacji przekazana w grudniu 2012 r. do FUS z puli środków 2013 r. stanowi na koniec 2012 r. zobowiązanie funduszu), rezerw tys. zł, pozostałe zobowiązania tys. zł. Fundusz Emerytalno-Rentowy Fundusz emerytalno-rentowy (FER) funkcjonuje na podstawie przepisów ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. z 2008 r., Nr 50, poz. 291, z późn. zm.). Ubezpieczenia społeczne dla rolników realizuje Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, która prowadzi samodzielną gospodarkę finansową. Głównym zadaniem funduszu emerytalno-rentowego jest finansowanie gwarantowanych przez państwo świadczeń z ubezpieczenia emerytalno-rentowego, a ponadto finansowanie emerytur i rent z innego ubezpieczenia społecznego wypłacanych łącznie ze świadczeniami z ubezpieczenia emerytalno-rentowego wraz z dodatkami, ubezpieczeń zdrowotnych rolników i ich domowników oraz refundacji określonych kosztów Funduszowi Ubezpieczeń Społecznych, jeżeli przepisy emerytalne przewidują taką refundację. Stan Funduszu na początek roku 2012 wyniósł tys. zł, w tym: środki pieniężne tys. zł, należności tys. zł, zobowiązania (minus) tys. zł. Fundusz finansowany jest przede wszystkim z uzupełniającej dotacji z budżetu państwa oraz dotacji z budżetu państwa przeznaczonej na składki na ubezpieczenie zdrowotne, bowiem składka opłacana przez rolników pokrywa tylko część wydatków. Zgodnie z wykonaniem planu finansowego funduszu za 2012 r. wpływy ze składek wyniosły 183

8 tys. zł i stanowiły 8,7% ogółu przychodów funduszu, a w stosunku do kwoty zaplanowanej w ustawie budżetowej wzrosły o 4,2%. Wyższe wykonanie tej pozycji było efektem intensywnych działań mających na celu poprawę ściągalności. W 2012 r. ściągalność składek ukształtowała się na poziomie 100,5% wobec planowanej 99%. W toku wykonywania budżetu państwa zwiększony został plan dotacji z budżetu państwa o kwotę tys. zł, z przeznaczeniem na: - waloryzację kwotową świadczeń emerytalno rentowych tys. zł, - sfinansowanie niedoboru środków na składkę na ubezpieczenia zdrowotne rolników finansowaną z dotacji budżetu państwa tys. zł. Przychody funduszu emerytalno-rentowego zaplanowane w wysokości tys. zł zostały zwiększone do kwoty tys. zł. Natomiast przychody zrealizowane to kwota tys. zł, z tego: - dotacja z budżetu państwa tys. zł, - przypis składek od rolników tys. zł, - przypis pozostałych oraz innych przychodów tys. zł. Zrealizowane przychody stanowiły 100,3% planu po zmianach, a w stosunku do przychodów za 2011 r. są wyższe o 3,2%. Przychody Funduszu przeznaczone były m.in. na finansowanie: - emerytur rolniczych oraz rent rolniczych, - zasiłków pogrzebowych, - składek na ubezpieczenie zdrowotne płaconych za rolników i ich domowników. Koszty funduszu emerytalno-rentowego w 2012 r. ukształtowały się na poziomie tys. zł i stanowiły 99,7% planu po zmianach, a w stosunku do ustawy budżetowej były wyższe o 1,5%. Różnica w wykonaniu kosztów w stosunku do planu ustawy budżetowej na 2012 r. spowodowana była wyższymi kosztami poniesionymi na wypłatę świadczeń emerytalno-rentowych w związku z waloryzacją kwotową świadczeń emerytalno-rentowych. Najważniejszym zadaniem Funduszu jest finansowanie wypłat emerytur i rent rolnych. Koszty te wyniosły tys. zł, co stanowi 81,8% kosztów ogółem i były wyższe od ustalonych w planie ustawy budżetowej o kwotę tys. zł ze względu na waloryzację kwotową świadczeń. Liczba świadczeniobiorców wyniosła 1.285,73 tys. osób, a przeciętne świadczenie emerytalno-rentowe ukształtowało się na poziomie 903,00 zł. Drugim zadaniem, pod względem udziału w kosztach ogółem (10,5%) jest finansowanie składek na ubezpieczenie zdrowotne za rolników i ich domowników, które zgodnie z ustawą 184

9 z dnia 13 stycznia 2012 r. o składkach na ubezpieczenie zdrowotne rolników za 2012 r. pokrywane są z dotacji z budżetu państwa. Koszty z tego tytułu wyniosły tys. zł, co stanowi 100,3% planu, a w stosunku do roku 2011 były niższe o 4,3%. Niższe wykonanie w tej pozycji w stosunku do roku 2011 wynika ze zmiany przepisów dotyczących składek na ubezpieczenie zdrowotne rolników. Zgodnie z przepisami ww. ustawy od dnia 1 kwietnia 2012 r. składkę na ubezpieczenia zdrowotne za każdą osobę podlegającą ubezpieczeniu: w gospodarstwach rolnych o powierzchni poniżej 6 ha przeliczeniowych użytków rolnych, opłaca Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, w gospodarstwach rolnych o powierzchni powyżej 6 ha przeliczeniowych użytków rolnych, opłaca rolnik, za domowników rolników prowadzących działalność w zakresie działów specjalnych produkcji rolnej, opłaca Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Kolejnym zadaniem realizowanym przez Fundusz jest wypłata zasiłków pogrzebowych, które stanowią 1,3% ogółu kosztów. Koszty z tego tytułu zostały zrealizowane w kwocie tys. zł, tj. 91,6% planu i były niższe o 13,8% w stosunku do roku Niższe wykonanie w stosunku do roku 2011 spowodowane zostało zmniejszeniem kwoty zasiłku pogrzebowego od 1 marca 2011 r. do wysokości zł, zgodnie z ustawą z dnia 26 listopada 2010 r. o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej. Odpis na fundusz administracyjny - wydatek bieżący Funduszu wyniósł tys. zł i został zrealizowany zgodnie z planem przyjętym w ustawie budżetowej. Na koniec 2012 r. stan funduszu emerytalno-rentowego wyniósł tys. zł, w tym: środki pieniężne tys. zł, należności tys. zł, zobowiązania (minus) tys. zł. Fundusz Prewencji i Rehabilitacji Fundusz prewencji i rehabilitacji działa na podstawie ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. z 2008 r., Nr 50, poz. 291, z późn. zm.) i przeznaczony jest na finansowanie kosztów rzeczowych Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego związanych z: 1) zapobieganiem wypadkom przy pracy rolniczej i chorobom zawodowym rolników m.in. poprzez: a) analizowanie przyczyn wypadków i chorób, 185

10 b) prowadzenie dobrowolnych nieodpłatnych szkoleń i instruktażu dla ubezpieczonych w zakresie zasad ochrony życia i zdrowia w gospodarstwie rolnym oraz postępowania w razie wypadku przy pracy rolniczej, c) upowszechnianie wśród ubezpieczonych wiedzy o zagrożeniach wypadkami przy pracy rolniczej i rolniczych chorobach zawodowych; 2) finansowaniem działań na rzecz pomocy ubezpieczonym i osobom uprawnionym do świadczeń z ubezpieczenia, wykazującym całkowitą niezdolność do pracy w gospodarstwie rolnym, ale rokującym jej odzyskanie w wyniku leczenia i rehabilitacji albo zagrożonym taką niezdolnością, w tym m.in.: a) kierowanie na rehabilitację leczniczą do zakładów rehabilitacyjnych, b) prowadzenie zakładów rehabilitacji leczniczej, c) prowadzenie, we własnym zakresie, badań i analiz przyczyn niezdolności do pracy, d) promocję zdrowia. Fundusz tworzy się z odpisu od funduszu składkowego, w wysokości do 5% planowanych kosztów tego funduszu, oraz z dotacji z budżetu państwa. W toku wykonywania budżetu zgodnie z przepisami ustawy o finansach publicznych dysponent Funduszu po uzyskaniu zgody Ministra Finansów i opinii sejmowej komisji do spraw budżetu dokonał zmiany kwot kosztów ujętych w planie finansowym funduszu. Ze środków finansowych pozostałych na koniec 2011 roku w wysokości tys. zł dokonał zwiększenia wydatków bieżących do wysokości tys. zł i wydatków inwestycyjnych do wysokości tys. zł. Przychody Funduszu prewencji i rehabilitacji wyniosły w 2012 r tys. zł, tj. 100,5% planu według ustawy budżetowej, w tym: - odpis z funduszu składkowego tys. zł (100,8% w stosunku do kwoty odpisu w roku 2011), - dotacja z budżetu państwa tys. zł (103,8% w stosunku do wysokości dotacji w roku 2011), - pozostałe przychody 447 tys. zł obejmują w szczególności wpływy z tytułu odsetek od środków na rachunkach bankowych oraz z tytułu odpłatności rodziców za pobyt dzieci na turnusach rehabilitacyjnych. Przychody te stanowią 24,7% roku przychodów roku Dotacja z budżetu państwa stanowi 3,0% przychodów ogółem Funduszu. 186

11 Koszty Funduszu ukształtowały się na poziomie tys. zł, tj. 103,1% planu według ustawy budżetowej i 95,8% w stosunku do planu po zmianach. Natomiast w stosunku do roku 2011 koszty zwiększyły się o 3,3%. Na koszty Funduszu złożyły się: - koszty bieżące (w tym na świadczenia zdrowotne i działania prewencyjne) tys. zł 103,7% planu według ustawy budżetowej, a w stosunku do roku 2011 koszty zwiększyły się o 2,8%, - wydatki inwestycyjne tys. zł 79% planu po zmianach. Na koniec 2012 r. stan funduszu prewencji i rehabilitacji wyniósł tys. zł, w tym : środki pieniężne tys. zł, należności 745 tys. zł, zobowiązania (minus) tys. zł. Fundusz Administracyjny Fundusz administracyjny funkcjonuje na podstawie ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. z 2008 r., Nr 50, poz. 291, z późn. zm.) i przeznaczony jest na finansowanie kosztów obsługi ubezpieczenia społecznego rolników i kosztów obsługi zadań w zakresie ubezpieczenia zdrowotnego. Fundusz tworzy się z odpisów od funduszu składkowego w wysokości do 9% planowanych wydatków oraz z odpisów od funduszu emerytalno-rentowego w wysokości do 3,5% planowanych wydatków oraz z refundacji przez właściwe instytucje kosztów związanych z realizacją ubezpieczenia zdrowotnego oraz realizacją innych zadań powierzonych Prezesowi Kasy na podstawie odrębnych przepisów. W razie powstania niedoboru fundusz administracyjny jest zasilany ze środków funduszu składkowego. Zdecydowaną większość przychodów funduszu administracyjnego zapewnia odpis od funduszu emerytalno-rentowego, a więc de facto dotacja z budżetu państwa. Przychody Funduszu z powyższych tytułów wyniosły w 2012 r tys. zł, z tego: - odpis z funduszu emerytalno rentowego tys. zł (105,6% w stosunku do roku 2011), - odpis z funduszu składkowego tys. zł (100,9% w stosunku do roku 2011), - pozostałe przychody tys. zł, w stosunku do roku 2011 wyniosły 95,8% 187

12 (refundacja przez ZUS kosztów obsługi tzw. świadczeń zbiegowych; refundacja kosztów obsługi: ubezpieczeń zdrowotnych, świadczeń kombatanckich, rent socjalnych, świadczeń górniczych i za pracę przymusową). Przychody Funduszu przeznaczone zostały m.in.: - na pokrycie kosztów poboru składki i wypłaty świadczeń z ubezpieczenia, - na obsługę administracyjno-księgową funduszy oraz jednostek organizacyjnych KRUS, - na inwestycje KRUS (obiekty budowlane). W toku wykonywania budżetu zgodnie z przepisami ustawy o finansach publicznych dysponent funduszu po uzyskaniu zgody Ministra Finansów i opinii sejmowej komisji do spraw budżetu dokonał zmiany kwot kosztów ujętych w planie finansowym funduszu. Ze środków finansowych pozostałych na koniec 2011 roku w wysokości tys. zł dokonał zwiększenia kosztów o kwotę tys. zł, z tego wydatki bieżące zostały zwiększone o tys. zł, a wydatki inwestycyjne o kwotę tys. zł. Biorąc pod uwagę katalog zadań finansowanych ze środków Funduszu, koszty zrealizowano w wysokości tys. zł, w tym: 1) koszty bieżące tys. zł, obejmowały: - wynagrodzenia pracowników Kasy (wraz z pochodnymi) tys. zł (58,7% kosztów ogółem funduszu), - opłaty pocztowe i usługi bankowe tys. zł, - Program PPWOW 10% wkład własny 18 tys. zł, - pozostałe koszty bieżące (m. in. zakup materiałów i wyposażenia, zakup energii, zakup usług remontowych) tys. zł. 2) wydatki inwestycyjne tys. zł; w ramach tej kwoty wydatki w wysokości tys. zł zostały przeznaczone na Program PPWOW (10% wkład własny), 3) pozostałe koszty 26 tys. zł, 4) odpisy aktualizujące należności 53 tys. zł. Koszty Funduszu zostały zrealizowane w wysokości 93,4% planu po zmianach. Natomiast w stosunku do roku 2011 wyniosły 100,5%. Stan funduszu administracyjnego na koniec 2012 r. wyniósł tys. zł, w tym: środki pieniężne tys. zł, należności tys. zł, zobowiązania (minus) tys. zł. 188

13 Fundusz Emerytur Pomostowych Z dniem 1 stycznia 2010 r. na podstawie ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. Nr 237, poz. 1656, z późn. zm.) został utworzony Fundusz Emerytur Pomostowych, który jako państwowy fundusz celowy powołany został w celu finansowania emerytur pomostowych. Przychody FEP pochodzą głównie ze składek, w całości finansowanych przez płatników w wysokości 1,5% podstawy wymiaru oraz dotacji z budżetu państwa. Główną pozycję kosztów stanowią wypłaty emerytur pomostowych. Przychody Funduszu (przypis) wyniosły w 2012 r tys. zł, natomiast wpływy Funduszu ukształtowały się na poziomie tys. zł, tj. 97,5% planu, z tego: składki (wpływy) tys. zł (99,8% planu), pozostałe przychody (wpływy) tys. zł (26,9% planu). Pozostałe przychody obejmowały przede wszystkim przychody z tytułu wyceny posiadanych papierów wartościowych oraz oprocentowania środków na rachunkach bankowych. Koszty Funduszu wyniosły tys. zł i były niższe o tys. zł od planu. Na emerytury pomostowe wydatkowano tys. zł, tj. o tys. zł mniej niż założono w planie. Przeciętna liczba świadczeniobiorców ukształtowała się na poziomie 6 tys. osób, a przeciętna wysokość emerytury pomostowej wyniosła 2.236,11 zł (łącznie z kwotą dodatku pielęgnacyjnego finansowanego z FUS). Na niższe wykonanie kosztów miało wpływ wolniejsze niż zakładano tempo przyrostu liczby świadczeniobiorców. Spowodowane to było trudnościami w skompletowaniu przez osoby składające wnioski o emeryturę dokumentów wystawianych przez pracodawców, dotyczących okresów pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, oraz obawą przed wydaniem przez ZUS decyzji nieprzyznającej świadczenia po uprzednim rozwiązaniu stosunku pracy. Kolejną pozycję kosztów Funduszu stanowi odpis na działalność ZUS, który wyniósł tys. zł, tj.100% planu. W 2012 r. koszty Funduszu dotyczące rezerw i pozostałych zmniejszeń wyniosły 355 tys. zł. Stan FEP na koniec 2012 r. wyniósł tys. zł, z tego: stan środków pieniężnych tys. zł, ulokowane środki finansowe tys. zł, należności tys. zł, zobowiązania (minus) tys. zł. 189

14 5.2. Fundusze związane z zadaniami socjalnymi państwa Zadania realizowane przez ww. Fundusze to: wypłata zasiłków dla bezrobotnych łącznie ze składkami na ubezpieczenia społeczne, zasiłki przedemerytalne, szkolenia bezrobotnych i środki na aktywizację bezrobotnych, dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych oraz refundacja składek na ubezpieczenia społeczne uprawnionym osobom niepełnosprawnym, ochrona roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy. Zrealizowane przychody ww. Funduszy wyniosły tys. zł, a koszty poniesione zostały w wysokości tys. zł. W tej grupie zasilenie z budżetu państwa w postaci dotacji ( tys. zł) otrzymał Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Fundusz Pracy Fundusz Pracy działa na podstawie ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2008 r. Nr 69, poz. 415, z późn. zm.). Podstawowym celem Funduszu jest aktywizacja zawodowa bezrobotnych oraz łagodzenie skutków bezrobocia. Przychody Funduszu Pracy wyniosły tys. zł i były niższe od planu po zmianach o 3,4%, tj. o tys. zł. Wpływy z obowiązkowej składki 2,5% wyniosły tys. zł. Były one niższe od planu po zmianach o tys. zł, tj. o 7,9%. Płatności w ramach środków europejskich wyniosły tys. zł i były wyższe od planowanych o 66,6%, tj. o tys. zł. Kwota ta stanowi zwrot poniesionych wydatków z Funduszu Pracy na realizację projektów w ramach Poddziałania PO KL Poprawa zdolności do zatrudnienia oraz podnoszenia poziomu aktywności zawodowej osób bezrobotnych. Pozostałe przychody wyniosły tys. zł, tj. 110,7% planu po zmianach. Kwota ta uwzględnia m.in. wpływy ze sprzedaży akcji i udziałów należących do Skarbu Państwa ,3 tys. zł, odsetki od środków zgromadzonych na rachunkach bankowych tys. zł, w tym odsetki od wolnych środków przekazanych w zarządzanie Ministrowi Finansów wyniosły ,6 tys. zł, wpłaty z tytułu kar i grzywien 2.346,4 tys. zł. Koszty realizacji zadań (wydatki) Funduszu Pracy wyniosły tys. zł, co stanowiło 98,1% planu po zmianach i były niższe od planu po zmianach o kwotę tys. zł. 190

15 Wydatki na zasiłki dla bezrobotnych łącznie ze składkami na ubezpieczenia społeczne wyniosły tys. zł (wypłata zasiłków dla bezrobotnych tys. zł, składki na ubezpieczenia społeczne tys. zł). Były one niższe od planu po zmianach o tys. zł. W ustawie budżetowej na 2012 r. założono, że przeciętna liczba wypłaconych zasiłków dla bezrobotnych, w przeliczeniu na zasiłki podstawowe, wyniesie 320 tys., a wyniosła 323,5 tys. Przeciętna wysokość zasiłku w 2012 r. wyniosła 689,46 zł i była wyższa od planowanej o 21,16 zł. Liczba zarejestrowanych bezrobotnych na koniec roku 2012 wyniosła 2.136,8 tys. osób i była o 154,1 tys. osób wyższa niż na koniec 2011 r. Stopa bezrobocia na koniec 2012 r. wyniosła 13,4 % i była o 0,9 punktu procentowego wyższa niż na koniec roku Wydatki na zasiłki przedemerytalne i świadczenia przedemerytalne wyniosły tys. zł, tj. 99,8% planu po zmianach. Na dodatki aktywizacyjne dla bezrobotnych posiadających prawo do zasiłku, którzy podjęli zatrudnienie w wyniku skierowania przez powiatowy urząd pracy bądź z własnej inicjatywy, wydatkowano tys. zł. W ramach tej kwoty wypłacono średniomiesięcznie 31,2 tys. dodatków. Na świadczenia integracyjne przyznawane na podstawie przepisów o zatrudnieniu socjalnym wydatkowano tys. zł. Wypłacono średniomiesięcznie 2,9 tys. świadczeń integracyjnych. Na aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu wydatkowano tys. zł, tj. o tys. zł (o 2,7 %) mniej, niż w planie po zmianach. Z kwoty tys. zł przeznaczono na: szkolenie bezrobotnych oraz innych uprawnionych osób tys. zł (tj. 93,3% planu po zmianach), w tym na koszty szkolenia tys. zł. W 2012 r. szkolenia rozpoczęło 79,6 tys. bezrobotnych, prace interwencyjne tys. zł (tj. 98,3% planu po zmianach) prace interwencyjne rozpoczęło 31,4 tys. bezrobotnych, roboty publiczne tys. zł (tj. 97,6% planu po zmianach) roboty publiczne rozpoczęło 30,4 tys. bezrobotnych, prace społecznie użyteczne tys. zł (tj. 100% planu po zmianach) w tych pracach rozpoczęło udział 46,9 tys. bezrobotnych, stypendia w ramach aktywizacji zawodowej bezrobotnych odbywających staż oraz uczących się tys. zł (99,3% planu po zmianach) w 2012 r. staże rozpoczęło 174,7 tys. bezrobotnych, 191

16 przygotowanie zawodowe dorosłych tys. zł (tj. 48,5% planu po zmianach) tą formą aktywizacji objęto 355 bezrobotnych, przygotowanie zawodowe młodocianych pracowników tys. zł (tj. 97,5% planu po zmianach) w 2012 r. zrefundowano wynagrodzenia i składki na ubezpieczenia społeczne za młodocianych pracowników, dofinansowanie pracodawcom kosztów kształcenia młodocianych pracowników tys. zł, tj. 99,9% planu po zmianach, refundację pracodawcom kosztów wyposażenia lub doposażenia stanowiska pracy dla skierowanego bezrobotnego wydatkowano tys. zł, w ramach tej kwoty pracę podjęło 34,1 tys. bezrobotnych, dofinansowanie kosztów podjęcia działalności gospodarczej przez bezrobotnego oraz usługi prawne i doradcze - wydatkowano tys. zł, tj. 99,9 % planu po zmianach. Wydatki te nie podlegają zwrotowi pod warunkiem prowadzenia działalności gospodarczej przez okres co najmniej 12 miesięcy. W ramach tych wydatków działalność gospodarczą podjęło 40,1 tys. bezrobotnych, programy specjalne i projekty pilotażowe tys. zł, sfinansowanie kosztów przejazdów, zakwaterowania i wyżywienia bezrobotnych tys. zł, badania lekarskie bezrobotnych tys. zł, koszty umorzenia pożyczek i inne tys. zł (47,6% planu) umorzenia dotyczyły przede wszystkim pożyczek udzielonych bezrobotnym, którzy prowadzili działalność gospodarczą przez okres co najmniej 24 miesięcy, refundację poniesionych przez pracodawcę kosztów z tytułu opłaconych składek na ubezpieczenia społeczne w związku z zatrudnieniem skierowanego bezrobotnego 396 tys. zł, refundację kosztów opieki nad dzieckiem lub dziećmi do lat 7 lub osobą zależną w przypadku podjęcia przez bezrobotnego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, odbywania stażu, przygotowania zawodowego w miejscu pracy lub szkolenia 563 tys. zł, koszty związane ze specjalizacją oraz realizacją staży podyplomowych lekarzy, lekarzy dentystów, pielęgniarek i położnych tys. zł. Na wynagrodzenia, składki, dodatki do wynagrodzeń oraz odpisy na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych wydatkowano tys. zł, co stanowiło 96,2% planu po zmianach, z tego na: 192

17 wynagrodzenia i składki pracowników powiatowych urzędów pracy tys. zł (100% planu ), dodatki do wynagrodzeń pracowników powiatowych i wojewódzkich urzędów pracy oraz Ochotniczych Hufców Pracy tys. zł (84% planu po zmianach), wynagrodzenia i składki pracowników wojewódzkich urzędów pracy oraz odpisy na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych tys. zł (91% planu). Koszty pozostałych zadań wyniosły tys. zł (tj. 93,1% planu po zmianach) i były przeznaczone głównie na: koszty związane z rozwojem i eksploatacją systemu informatycznego tys. zł, koszty wysyłki zawiadomień, druków, prowizji bankowych, komunikowania się z bezrobotnymi i innymi podmiotami tys. zł, koszty szkolenia kadr publicznych służb zatrudnienia oraz Ochotniczych Hufców Pracy tys. zł, koszty poboru składek na Fundusz Pracy przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych tys. zł. Na wydatki inwestycyjne i zakupy inwestycyjne dla publicznych służb zatrudnienia oraz Ochotniczych Hufców Pracy przeznaczono tys. zł, tj. 64,95% planu po zmianach. Stan funduszu na początek 2012 r. wyniósł tys. zł, w tym: środki pieniężne tys. zł, należności z tytułu udzielonych pożyczek tys. zł oraz zobowiązania (minus) tys. zł. Stan funduszu na koniec 2012 r. wyniósł tys. zł, w tym: środki pieniężne tys. zł, należności z tytułu udzielonych pożyczek tys. zł oraz zobowiązania (minus) tys. zł. Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych działa na podstawie ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Przychody Funduszu w 2012 r. wyniosły tys. zł i były niższe od planu po zmianach o tys. zł, tj. o 3,4%. Na kwotę przychodów złożyły się głównie: dotacje z budżetu państwa tys. zł (98,2% planu), z tego: dotacja na dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych i zrekompensowanie gminom 50% dochodów utraconych na skutek zastosowania 193

18 ustawowych zwolnień dla prowadzących zakłady pracy chronionej lub zakłady aktywności zawodowej z podatku od nieruchomości, rolnego, leśnego i od czynności cywilnoprawnych ( tys. zł, tj. 100% planu) oraz dotacja celowa na finansowanie projektów z udziałem środków UE ( tys. zł, tj. 62,3% planu), wpłaty pracodawców tys. zł (niższe od planu o tys. zł, tj. o 5,7%), pozostałe przychody tys. zł (wyższe od planu o tys. zł tj. o 63,5%). Koszty Funduszu wyniosły tys. zł i były niższe od planu o tys. zł, tj. o 3,9%. Koszty z tytułu dofinansowania do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych wyniosły tys. zł (99,5% planu po zmianach), z tego na: chronionym rynku pracy tys. zł, otwartym rynku pracy tys. zł i mieszanym rynku pracy tys. zł. W ramach kwoty tys. zł wypłacono dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych zatrudnionych przez pracodawców. Do jednostek samorządu terytorialnego przekazano kwotę tys. zł, (99,7% planu), z tego: do samorządów województw tys. zł i do powiatów tys. zł. Sejmik województwa i rada powiatu w formie uchwały określają zadania z zakresu rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych, na które przeznaczają środki Funduszu przekazane przez Prezesa Zarządu PFRON. Koszty z tytułu refundacji składek na ubezpieczenia społeczne osobom niepełnosprawnym wykonującym działalność gospodarczą, niepełnosprawnym rolnikom lub rolnikom zobowiązanym do opłacania składek za niepełnosprawnego domownika oraz pracodawcom zatrudniającym osoby niepełnosprawne wyniosły tys. zł (85,5% planu). Przyczyną niższych od zakładanych kosztów realizacji tego zadania była mniejsza liczba wniosków o wypłatę refundacji związana m. in. ze zmianą przepisów dotyczącą zróżnicowania wysokości refundacji w zależności od stopnia niepełnosprawności. Koszty programów zatwierdzonych przez Radę Nadzorczą wyniosły tys. zł (95,1% planu po zmianach) i przeznaczone były głównie na programy: Aktywny samorząd tys. zł i Student II tys. zł. Na realizację programów wspieranych ze środków pomocowych Unii Europejskiej wydatkowano tys. zł (41,2% planu). Fundusz finansował projekty w ramach: Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki , Priorytet 1 Zatrudnienie i integracja społeczna, Działanie 1.3 Ogólnopolskie programy integracji i aktywizacji zawodowej, Poddziałanie PFRON Projekty systemowe. 194

19 Niski stopień wykonania kosztów na to zadanie był związany z późnym przyjęciem Planu Działania na 2012 r. przez Instytucję Zarządzającą, przedłużającym się procesem zatwierdzania wniosków o dofinansowanie projektów przez Instytucję Pośredniczącą II stopnia i zawierania umów, a także oszczędnościami powstałymi w trakcie realizacji projektów. Na zrekompensowanie gminom dochodów utraconych z tytułu zastosowania ustawowych zwolnień z podatków od nieruchomości, rolnego, leśnego i od czynności cywilnoprawnych dla prowadzących zakłady pracy chronionej lub zakłady aktywności zawodowej wydatkowano tys. zł (92,1% planu). Na realizację działań wyrównujących różnice między regionami, w szczególności w jednostkach samorządu terytorialnego, na terenie których stopa bezrobocia jest wyższa niż 110% średniej stopy bezrobocia w kraju lub nie utworzono warsztatu terapii zajęciowej albo zakładu aktywności zawodowej wydatkowano tys. zł (92,6% planu po zmianach). Realizacja tego zadania odbywa się na zasadach określonych w Programie wyrównywania różnic między regionami II zatwierdzonym przez Radę Nadzorczą PFRON. Na zadania zlecane fundacjom i organizacjom pozarządowym wydatkowano tys. zł (95,5% planu). Koszty związane z bieżącą działalnością Biura i Oddziałów Funduszu wyniosły tys. zł (72,3% planu), w tym wynagrodzenia osobowe wraz z pochodnymi tys. zł (98,3% planu). Przeciętne zatrudnienie wyniosło 939,51 etatów (w Biurze Funduszu 602,66 etatów, w Oddziałach 336,85 etatów), a przeciętne wynagrodzenie osobowe wyniosło 4.631,67 zł. Odpis aktualizujący wartość należności z tytułu wpłat na PFRON, pożyczek, odsetek od pożyczek oraz innych należności wyniósł tys. zł (99,4% planu). Wydatki inwestycyjne własne i zakupy inwestycyjne własne wykonane zostały w wysokości tys. zł (20,1% planu po zmianach), z tego: w Biurze Funduszu tys. zł i w Oddziałach Funduszu 332 tys. zł. Na niskie wykonanie ww. wydatków miało wpływ głównie ograniczenie wydatków na systemy informatyczne oraz wydłużenie postępowań przetargowych związanych z zakupem sprzętu komputerowego do wykorzystania przez Fundusz w 2013 r. Zwrot dotacji wykorzystanych niezgodnie z przeznaczeniem lub pobranych w nadmiernej wysokości wyniósł 244 tys. zł. Pozostałe koszty Funduszu wyniosły tys. zł (54,3% planu po zmianach), w tym na zwrot kosztów budowy lub rozbudowy obiektów i pomieszczeń zakładu, kosztów transportowych i administracyjnych przeznaczono tys. zł (60,7% planu po zmianach), 195

20 na dofinansowanie w wysokości 50% oprocentowania kredytów bankowych zaciągniętych przez zakłady pracy chronionej wydatkowano tys. zł (63% planu po zmianach). Stan Funduszu na początek 2012 roku wyniósł tys. zł, w tym: środki pieniężne tys. zł, należności tys. zł, zobowiązania (minus) tys. zł. Stan Funduszu na koniec 2012 roku wyniósł tys. zł, w tym: środki pieniężne tys. zł, należności tys. zł, zobowiązania (minus) tys. zł. Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych działa na podstawie ustawy z dnia 13 lipca 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy (Dz. U. Nr 158, poz. 1121, z późn. zm.). Stan Funduszu na początek 2012 r. został zaplanowany w wysokości tys. zł, a wykonany w kwocie tys. zł, co stanowi 96,3% planu, w tym zrealizowano: środki pieniężne w kwocie tys. zł, co stanowi 106,8% planu, (w tym tys. zł w zarządzaniu terminowym; tys. zł w zarządzaniu overnight), należności w kwocie tys. zł, co stanowi 82,6% planu, w tym: tys. zł z tytułu wypłaconych świadczeń, tys. zł z pozostałych tytułów, zobowiązania w kwocie tys. zł, co stanowi 96,4% planu. Z dniem 1 stycznia 2012 r. aktywa trwałe i inne składniki majątkowe Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych przejęte na podstawie art. 99 ust. 1a ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r.- Przepisy wprowadzające ustawę o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1241, z późn. zm.) zostały wyodrębnione (w kwocie tys. zł) w ramach ewidencji bilansowej Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej, tj. urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw pracy będącego dysponentem Funduszu. Przychody Funduszu zaplanowane w wysokości tys. zł, zrealizowane zostały w kwocie tys. zł, co stanowi 130,6% planu. Na przychody Funduszu uzyskane w roku 2012 złożyły się poniższe tytuły: składki od pracodawców (0,10% podstawy wymiaru) w kwocie tys. zł, co stanowiły wykonanie planu na poziomie 98,4%, pozostałe przychody w kwocie tys. zł, w tym: odsetki bankowe w kwocie tys. zł; wyższe niż planowane wykonanie tego tytułu wynika z przyjęcia założenia na etapie konstruowania projektu planu 196

21 finansowego, minimalnego oprocentowania środków przekazanych w zarządzanie u Ministra Finansów, pozostałe odsetki zrealizowano w kwocie tys. zł; są to odsetki ustawowe naliczone od wierzytelności Funduszu, pozostałe przychody z innych tytułów w kwocie tys. zł; w pozycji tej ujmowane są między innymi przychody z tytułu przejęcia środków ZFŚS po zlikwidowanych przedsiębiorstwach, przychody ze sprzedaży składników majątkowych, przychody z najmu, jak również z tytułu zwrotu opłat komorniczych, sądowych, egzekucyjnych oraz kosztów zastępstwa procesowego. Koszty zadań Funduszu w 2012 r. wyniosły tys. zł, z tego: transfery na rzecz ludności w kwocie 24 tys. zł, co stanowi 0,5% planu, wypłacone dla 34 osób, z tego: międzynarodowe postępowania upadłościowe zrealizowano ogółem w kwocie 2 tys. zł dla 1 osoby, wypłaty na podstawie ustawy z dnia 1 lipca 2009 r. o łagodzeniu skutków kryzysu ekonomicznego dla pracowników i przedsiębiorców (Dz. U. Nr 125 poz. 1035) w kwocie 22 tys. zł dla 33 osób, koszty poboru składki w kwocie tys. zł, co stanowi 97,9% planu, umorzenia nieściągalnych należności z tytułu wypłaconych świadczeń w kwocie tys. zł, co stanowi 46% planu; umorzeniu podlegają należności w stosunku do których wyczerpane zostały wszystkie procedury windykacyjne, zwrot wypłaconych świadczeń okazał się niemożliwy lub związany byłby z poniesieniem kosztów znacznie przewyższających wysokość dochodzonych należności, wpłaty do budżetu państwa w kwocie tys. zł, tj. 78,9% planu; jest to refundacja kosztów związanych z przejęciem pracowników i zadań dotychczasowego Krajowego Biura FGŚP przez dysponenta Funduszu, różne przelewy w kwocie tys. zł, tj. 77,7% planu; jest to refundacja kosztów związanych z przejęciem pracowników i zadań dotychczasowych Biur Terenowych FGŚP przez marszałków województw, zwrot niewykorzystanych środków do Funduszu Pracy w kwocie tys. zł. zwrot do Funduszu Pracy niewykorzystanych środków przekazanych zgodnie z art. 7 ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy oraz niektórych innych ustaw z przeznaczeniem na wypłaty świadczeń, o których mowa w ustawie z dnia 1 lipca 2009 r. o łagodzeniu 197

22 skutków kryzysu ekonomicznego dla pracowników i przedsiębiorców (Dz. U. z 2009 r. Nr 125, poz. 1035, z późn. zm.), wydatki inwestycyjne zrealizowano w kwocie 226 tys. zł, co stanowi 32,3% planu; poziom realizacji tego tytułu wynika głównie z wielkości złożonych zapotrzebowań wojewódzkich urzędów pracy na środki FGŚP celem dokonania zakupów inwestycyjnych. Transfery na rzecz ludności mieszczące się w należnościach planowane w kwocie tys. zł, zrealizowano w kwocie tys. zł dla osób, co stanowi 126,5% planu (w tym zaliczki przeznaczone na uregulowanie niezaspokojonych świadczeń pracowniczych na podstawie art. 14 a ustawy o ochronie roszczeń pracowniczych ( ) zrealizowano w wysokości 627 tys. zł dla 372 osób), z tego: gwarantowane wynagrodzenia za pracę: wynagrodzenia za pracę planowane w kwocie tys. zł, zrealizowano w kwocie tys. zł na świadczeń (średnio na jedno świadczenie zł) co stanowi 141,3% planu, wynagrodzenia za czas niezawinionego przez pracownika przestoju, za czas niewykonywania pracy (zwolnienia od pracy) i za czas innej usprawiedliwionej nieobecności w pracy, planowane w kwocie tys. zł, zrealizowano w kwocie tys. zł na świadczenia (średnio na jedno świadczenie zł) co stanowi 66,3% planu, wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby, o którym mowa w art. 92 Kodeksu pracy, planowane w kwocie tys. zł, zrealizowano w kwocie tys. zł na świadczenia (średnio na jedno świadczenie 949 zł) co stanowi 202,9% planu, wynagrodzenia za czas urlopu wypoczynkowego planowane w kwocie tys. zł, zrealizowano w kwocie tys. zł na świadczeń (średnio na jedno świadczenie 990 zł) co stanowi 222,8% planu, odprawy pieniężne przysługujące na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn nie dotyczących pracowników planowane w kwocie tys. zł, zrealizowano w kwocie tys. zł na świadczenia (średnio na jedno świadczenie zł) co stanowi 103,9% planu, składki na ubezpieczenia społeczne należne od pracodawców na podstawie przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych planowane w kwocie tys. zł, zrealizowano w kwocie tys. zł na świadczenia (średnio na jedno świadczenie 675 zł) co stanowi 159,5% planu, 198