XII Olimpiada Szachowa Moskwa 1956

Transkrypt

1

2 XII Olimpiada Szachowa Moskwa 1956 Krzysztof Puszczewicz Wydanie pierwsze 2015 (#PL PDF) Copyright Krzysztof Puszczewicz, Wrocław Wszelkie prawa zastrzeżone do niniejszej publikacji oraz do serii Wielka Księga Olimpiad Szachowych. Projekt okładki: Sebastian Paszkiewicz Zdjęcie: stomaster.livejournal.com Wszelkie prawa do wersji elektronicznej: Comrel , Internet: ISBN

3 Dodatkowe informacje znajdziesz na oficjalnej stronie internetowej serii Wielka Księga Olimpiad Szachowych 3

4 Spis treści XII Olimpiada Szachowa... 5 Półfinały, 1 września 1956 r Półfinały, 2 września 1956 r Półfinały, 3 września 1956 r Półfinały, 4 września 1956 r Półfinały, 5 września 1956 r Półfinały, 6 września 1956 r Półfinały, 7 września 1956 r Półfinały, 8 września 1956 r Półfinały, 9 września 1956 r Wyniki eliminacji Wyniki indywidualne zespołów Finały, 10 września 1956 r Finały, 11 września 1956 r Finały, 12 września 1956 r Finały, 13 września 1956 r Finały, 15 września 1956 r Finały, 16 września 1956 r Finały, 17 września 1956 r Finały, 20 września 1956 r Finały, 21 września 1956 r Finały, 22 września 1956 r Finały, 24 września 1956 r Wyniki w finale A Wyniki w finale B Wyniki w finale C Rezultaty końcowe Wyniki indywidualne zespołów

5 XII Olimpiada Szachowa Moskwa, 31 sierpnia 25 września 1956 r. Kolejna, XII już Olimpiada została przeprowadzona w stolicy ZSRR, kraju, który trzykrotnie triumfował w tych rozgrywkach i, niezależnie od tego, uznawany był za największe szachowe mocarstwo świata. Sowiecka Federacja Szachowa była jedyną, która na każdy Turniej Nacji wysyłała ekipę składającą się wyłącznie z arcymistrzów! Teraz dostąpiła zaszczytu pełnienia funkcji gospodarza tej największej imprezy szachowej. W rozgrywkach udział wzięły nadal trzy kontynenty, ale nareszcie został pobity rekord frekwencji, pochodzący jeszcze z Buenos Aires, z 1939 roku! Do Moskwy przyjechały reprezentacje 34 państw! Regulamin i tempo gry (2,5 godziny na 40 posunięć i po godzinie na każde następne 16) były takie jak na trzech poprzednich Olimpiadach. Już po raz drugi zabrakło czterokrotnego mistrza olimpijskiego, zespołu USA! Jako przyczynę absencji, Amerykanie podali brak środków finansowych na podróż! Z takiego samego powodu nie przyjechali Włosi. Na łamach Szachów w ZSRR w numerze 11 z 1956 roku znany mistrz Porreca nawet napisał artykuł przepraszający organizatorów za absencję zespołu włoskiego. Byliśmy przygotowani, ale nie znalazł się nikt, kto chciałby opłacić wyjazd ekipy, żalił się w artykule Dlaczego nie graliśmy w Olimpiadzie. Nie przybyły grające w Amsterdamie Włochy i Kanada. Można było za to oglądać aż pięciu debiutantów: Indie, Iran, Mongolię, Filipiny i Puerto Rico. Po przerwie ponownie stawiły się na starcie drużyny NRD, Szkocji, Chile a także, po raz pierwszy po wojnie, Rumunii. Ta ostatnia w niczym nie przypomniała starego składu, który zwykle kończył rozgrywki w ogonie tabeli. Młodzi i ambitni zawodnicy bez problemu awansowali do finału głównego! Prawie wszystkie reprezentacje wystawiły komplet zawodników. W piątkę grały jedynie Holandia, Szwajcaria i Austria, a we czwórkę Filipiny i Indie. Dwustopniowy system rozgrywek stał się już tradycją. Zespoły zostały podzielone na cztery grupy: dwie po 8 i dwie po 9 drużyn. Trzy najlepsze awansowały do finału A (głównego), trzy kolejne do finału B, a pozostałe do finału C. Rozstawienia dokonano znowu na podstawie tajnego głosowania kapitanów wszystkich zespołów, jakie odbyło się w ostatnim dniu sierpnia. 5

6 Miejscem przeprowadzenia Olimpiady był Centralny Teatr Armii Czerwonej, zaś sędzią głównym został arcymistrz Igor Bondarewski, któremu pomagał Ari Ilmakunnas, sędzia klasy międzynarodowej, który mógł dzielić się doświadczeniem, jakie nabył współpracując przy organizacji Olimpiady w Helsinkach w 1952 roku. Zespół gospodarzy walczył w podobnym składzie jak w Amsterdamie w 1954 roku: mistrz świata Botwinnik, Smysłow, Keres i Bronstein, którzy zamienili się szachownicami. Geller oraz, w zastępstwie Kotowa, Tajmanow uzupełniali reprezentację głównego faworyta Olimpiady. W zespole Bułgarii, jedyni mistrzowie międzynarodowi, Cwetkow i Milew, grali na szachownicach rezerwowych! Osłabiony był zespół Szwecji. Grał, co prawda arcymistrz Stahlberg, ale brakowało Stoltza, Lundina i Danielssona! Niewiele zmienił się względem poprzedniej Olimpiady skład Izraela. W ekipie pojawił się dawno nie oglądany emigrant z ZSRR Dobkin, a mistrzowie międzynarodowi Porath i Czerniak zamienili się szachownicami. Holandia wystawiła znowu Prinsa i Kramera, ale zabrakło Cortlevera no i, przede wszystkim, Euwego! Jugosławia dysponowała trzema arcymistrzami. Na drugą deskę awansował Matanović (już arcymistrz!), ale zabrakło Trifunovicia, Rabara i Fuderera. Za to pojawiła się nowa gwiazda szachów jugosłowiańskich doskonały arcymistrz Ivkov! Na pierwszej szachownicy Danii grał znowu Bent Larsen, który po zakończeniu Olimpiady otrzymał tytuł arcymistrza. Liderem Francji był, dawno nie widziany, uczestnik przedwojennych Olimpiad (Londyn 1927, Haga 1928 i Warszawa 1935) mistrz międzynarodowy, 59-letni Andre Muffang. Argentyna wystawiła aż czterech arcymistrzów z Najdorfem na czele i bardzo silnym mistrzem międzynarodowym Bolbochanem. Julio Bolbochan nie miał tytułu arcymistrza, bowiem w turniejach międzynarodowych wypadał przeciętnie, ale gdy grał jako członek drużyny był nie poznania! Był groźny dla każdego przeciwnika! W zespole NRF znów grali Unzicker i Schmid, a Darga awansował na trzecią szachownicę. W ekipie Anglii walczył znany z wojennej Olimpiady w Buenos Aires (1939 r.) Milner-Barry. Węgry reprezentował... WERSJA DEMO 6

7 Półfinały, 1 września 1956 r. Sensacyjny pogrom ekipy polskiej" Grupa: 1 Wyniki I rundy: Puerto Rico 2,5 : 1,5 Saara ZSRR 3,0 : 1,0 Szwecja Polska 0,5 : 3,5 Szwajcaria Norwegia 1,0 : 3,0 Bułgaria Debiutujący na Olimpiadzie Puertorykańczycy rozpoczęli rozgrywki od zwycięstwa nad Saarą, co było niespodzianką pierwszej rundy. Już po godzinie gry Benitez pokonał Folza i Puerto Rico objęło prowadzenie. Pod koniec rundy Arturo Colon Romero zakończył partię z Benknerem zwycięskim atakiem i podwyższył wynik meczu do 2,0 : 0,0. Pozostałe partie odłożono. W dogrywce Pla w dobrej pozycji zagrał niedokładnie i Weichselbaumer uratował się wiecznym szachem. Rozmiar porażki zmniejszył doświadczony Lorson, który zrealizował przewagę piona w partii z bratem Arturo, Miguelem. Główny faworyt grupy, ekipa ZSRR, rozpoczęła turniej od wartościowego zwycięstwa nad Szwecją. Do końca rundy zakończyły się wynikiem remisowym partie Stenborg Smysłow i Backlund Bronstein. Nie były to jednak tzw. arcymistrzowskie remisy, lecz po długiej walce. W dogrywce Smysłow zadał Stahlbergowi jedyną porażkę w świetnie rozegranej końcówce wieżowej. Dogrywana była także partia Keres Sköld, w której Rosjanin miał przewagę piona. Finał partii nie polegał jednak na zrealizowaniu tej przewagi, bowiem Szwed w poszukiwaniu wiecznego szacha, niepoprawnie oddał skoczka i Keres po przyjęciu prezentu szybko zmusił go do kapitulacji. Polacy po meczu ze Szwajcarami mogli zapomnieć o finale głównym! Zaczęło się od partii Dworzyński Walther i Keller Gromek, w których Polacy zostali rozgromieni! Dwie partie, Śliwa Blau i Bhend Plater zostały odłożone w pozycjach lepszych dla Szwajcarów. W dogrywce Śliwa z największym trudem zremisował, a Plater przegrał. Zespół szwajcarski znacznie odmłodził swoją drużynę, co spowodowało od razu znaczną poprawę wyników. Dwudziestoletni Dieter Keller był dwukrotnym uczestnikiem mistrzostw świata juniorów. W roku 1953 zajął dzielone V VIII miejsce, zaś dwa lata potem był szósty. Niewiele 13

8 starsi byli Edwin Bhend i Edgar Walther. Młodzież była prowadzona przez doświadczonych weteranów w osobach Maximiliana Blau a i Hansa Johnera. Ten ostatni liczył sobie już 67 lat i był uczestnikiem pierwszej Olimpiady w Londynie w 1927 roku! Także odmłodzona ekipa Bułgarii nie miała żadnych problemów w starciu z Norwegami. 22. letni mistrz Bułgarii z 1955 roku, Nikola Padewski bez wysiłku pokonał doświadczonego (udział we wszystkich Olimpiadach od Dubrownika 1950) Vestöla. Mniej więcej w tym samym momencie Milew triumfował nad Johannessenem. W pozostałych partiach tego meczu podpisano remisy. Stan po I rundzie: 1 Szwajcaria 3,5 2 3 Bułgaria i ZSRR 3,0 4 Puerto Rico 2,5 5 Saara 1,5 6 7 Norwegia i Szwecja 1,0 8 Polska 0,5 1.Partia hiszpańska [C98] Colon Romero A. (Puerto Rico) Benkner (Saara) 1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Gb5 a6 4.Ga4 Sf Ge7 6.We1 b5 7.Gb3 d6 8.c h3 Sa5 10.Gc2 c5 11.d4 Hc7 12.Sbd2 Gb7 13.d5 Gc8 14.Sf1 Sc4 15.g4 Wd8 16.Sg3 g6 17.Kh2 Se8 18.Wg1 Sg7 19.b3 Sb6 20.Gh6 Gf8 21.Hd2 He7 22.Wg2 f6 23.g5 Sd7 24.Wag1 fg5 25.Gg5 Sf6 26.Sh4 We8 27.Gd1 Wa7 28.f4 Hd8 29.f5 Ge7 30.Kh1 Wf8 31.fg6 h6 32.Gf6 Gf6 33.Hh6 Se8 34.Sgf5 Gf5 35.Sf5 Hc7 36.g7 Sg7 37.Sg7 Gg7 38.Wg7 Hg7 39.Wg7 Wg7 40.Gg4 i czarne poddały się. 14

9 2.Debiut Retiego [A16] Lorson (Saara) Colon Romero M. (Puerto Rico) 1.c4 Sf6 2.Sc3 g6 3.b3 Gg7 4.Gb g3 c6 6.Gg2 d5 7.cd5 cd5 8.d4 Sc6 9.Sf3 Gf Wc8 11.Wc1 Gh6 12.e3 Se4 13.Sh4 Sc3 14.Gc3 Ge6 15.f4 f5 16.Sf3 Hb6 17.Hd2 Gf7 18.Se5 Se5 19.de5 e6 20.Wfd1 a6 21.Gf1 g5 22.Gd4 Hd8 23.Wc8 Hc8 24.Wc1 Hd7 25.Hc3 gf4 26.ef4 b5 27.Hc7 Hc7 28.Wc7 Wa8 29.Kf2 Gf8 30.Gc5 Ge8 31.Gf8 Kf8 32.Ke3 b4 33.Kd4 a5 34.Kc5 Wb8 35.Ga6 a4 36.Gb7 (Jeszcze silniejsze było 36.Wc8) 36 ab3 37.ab3 Wd8 38.Wc8 Wc8 39.Gc8 Ke7 40.Kb4 Gd7 41.Ga6 Kd8 42.Kc5 Kc7 43.b4 Kb8 44.Ge2 Ga4 45.g4 fg4 46.Gg4 Gd7 47.Gf3 Kc7 48.b5 Gc8 49.b6 Kb7 50.f5 ef5 51.Gd5 Kb8 52.e6 f4 53.e7 Gd7 54.Gc6 i czarne poddały się. 3.Obrona Nimzowitscha [E55] Pla (Puerto Rico) Weichselbaumer (Saara) 1.d4 Sf6 2.c4 e6 3.Sc3 Gb4 4.e3 c5 5.Gd3 d5 6.Sf dc4 8.Gc4 Sbd7 9.a3 cd4 10.ab4 dc3 11.bc3 Hc7 12.Hb3 e5 13.Ge2 Sb6 14.Sd2 Ge6 15.Hb2 Wfc8 16.Wa3 Sc4 17.Sc4 Gc4 18.Gc4 Hc4 19.f3 e4 20.Wd1 ef3 21.gf3 Hh4 22.Wd4 Hh5 23.Hg2 a5 24.Gb2 b6 25.c4 Wd8 26.Wad3 Wd4 27.Gd4 Se8 28.Gb6 ab4 29.Wd2 Wa1 30.Kf2 Hh4 31.Hg3 Hc4 32.He5 Hf1 33.Kg3 He1 34.Kh3 Hf1 35.Kg3 Wa8 36.Gd8 He1 37.Kh3 Sc7 38.Wg2 Se6 39.Gb6 We8 40.Gd4 Kf8 41.Wg7 Sd4 42.Hd4 Hf1 43.Wg2 Hf3 44.Wg3 Hh5 45.Kg2 He2 46.Kh3 Hf1 47.Kh4 i remis. 4.Obrona francuska [C01] Folz (Saara) Benitez F. (Puerto Rico) 1.e4 e6 2.d4 d5 3.ed5 ed5 4.Gd3 Sf6 5.Se2 Ge Gg5 Se4 8.Ge7 He7 9.f3 Sd6 10.Sbc3 c6 11.Sg3 Ge6 12.We1 Sd7 13.Hd2 Hf6 14.Kh1 g6 15.Hf2 h5 16.Sh5 gh5 17.Hg3 Kh8 18.Hd6 Wg8 19.We2 h4 20.h3 Wg3 21.Wae1 Wag8 22.f4 Hg7 23.Se4 de4 24.Ge4 Gh3 25.He7 Sf6 i białe poddały się. 15

10 5.Debiut Retiego [A11] GM Botwinnik (ZSRR) GM Stahlberg (Szwecja) 1.c4 Sf6 2.g3 c6 3.Sf3 d5 4.b3 g6 5.Gb2 Gg7 6.Gg Sbd7 8.Hc2 We8 9.Sc3 Sf8 10.d4 Gf5 11.Hc1 Se4 12.Wd1 Sc3 13.Gc3 Ge4 14.Se1 Gg2 15.Kg2 Sd7 16.Hc2 Hc7 17.Gb2 Wac8 18.Wac1 dc4 19.Hc4 Ha5 20.Sd3 e5 21.de5 Ge5 22.b4 b5 23.ba5 bc4 24.Se5 Se5 25.h3 Wb8 26.Gc3 We7 27.Wb1 Wb1 28.Wb1 f6 29.a6 c5 30.Wb8 Kf7 31.Wc8 Sd7 32.Kf1 Ke6 33.Wc6! Kd5 34.Wc7 Kd6 35.Wa7 We8 36.Ga5 Kc6 37.Ke1 Sb6 38.Gb6 Kb6 39.Wf7 Ka6 40.Wf6 Kb5 41.Wf3 Wd8 42.e4 Wd4 43.e5 Kc6 44.We3 Kd7 45.f4 Ke6 46.Ke2 Wd8 47.a4 Wb8 48.Wa3 Wb2 49.Kd1 Wb6 50.a5 Wa6 51.Kd2 g5 52.Kc3 gf4 53.gf4 Kd5 54.Wa1 h5 55.h4 i czarne poddały się. Jedyna porażka Stahlberga! Trwa partia Botwinnik (po prawej) Stahlberg Zdjęcie: 16

11 6.Obrona Nimzowitscha [E55] Stenborg (Szwecja) GM Smysłow (ZSRR) 1.d4 Sf6 2.c4 e6 3.Sc3 Gb4 4.e Gd3 d5 6.Sf3 c dc4 8.Gc4 Sbd7 9.a3 cd4 10.ed4 Gc3 11.bc3 Hc7 12.Hd3 e5 13.Se5 Se5 14.de5 He5 15.Hd4 Hd4 16.cd4 Ge6 17.Ge6 fe6 18.Wb1 b6 19.Ge3 Sd5 20.Wfc1 Wac8 21.Wc8 Wc8 22.Wc1 Wc1 23.Gc1 Kf7 24.Kf1 Ke7 25.Ke2 Kd6 26.Kd3 b5 27.g4 Sf6 28.g5 Sd5 29.Gd2 Sb6 30.Ke4 Sc4 31.Gb4 Kc6 32.Gf8 g6 33.h4 a5 34.Ge7 b4 35.ab4 a4 36.b5 Kb5 37.d5 37 e5? (Czarne wypuszczają wygraną. Należało grać 37 ed5! Teraz ocalały biały pion d5 zapewni białym remis) 38.f4 ef4 39.Kf4 Kb6 40.Ke4 Kc7 41.Kd4 i remis! 7.Partia hiszpańska [C99] GM Keres (ZSRR) Sköld (Szwecja) 1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Gb5 a6 4.Ga4 Sf Ge7 6.We1 b5 7.Gb3 d6 8.c h3 Sa5 10.Gc2 c5 11.d4 Hc7 12.Sbd2 cd4 13.cd4 Sc6 14.Sb3 a5 15.Ge3 a4 16.Sbd2 Gd7 17.Wc1 Hb8 18.Gb1 Wc8 19.Sf1 Sa5 20.Wc8 Gc8 21.Gd2 Sc4 22.Gb4 Wa7 23.b3 ab3 24.ab3 Sa5 25.de5 de5 26.Ge7 Wd7 27.Hc2 We7 28.Se3 Ge6 29.Sd5 Gd5 30.ed5 Hd6 31.Se5 Hd5 32.We3 We6 33.Hc7 We8 34.Sg4 We3 35.Se3 Ha8 36.b4 Sc6 37.Ga2 Sb4 38.Gf7 Kh8 39.Hc5 Sd3 40.Hb5 Sf4 41.He5 Se2 42.Kf1 Sd7 43.Hb2 Sf4 44.Hd4 Sc5 45.Hf4 Ha1 46.Ke2 Hb2 47.Kf3 Sd3 48.Hd6 i czarne poddały się. 8.Debiut Retiego [A13] Backlund (Szwecja) GM Bronstein (ZSRR) 1.c4 e6 2.g3 d5 3.Gg2 d4 4.d3 Sf6 5.Sf3 Sc6 6.a3 a5 7.b3 Ge h3 e5 10.e3 Sd7 11.ed4 ed4 12.Sbd2 Sc5 13.Se4 Se6 14.Se1 Kh8 15.f4 f5 16.Sf2 g5 17.fg5 Gg5 18.Sf3 Ge3 19.He2 f4 20.g4 Sc5 21.Wb1 We8 22.Hc2 h5 23.b4 ab4 24.ab4 hg4 25.hg4 Sd7 26.Ge3 fe3 27.Se4 Sce5 28.Sfg5 Kg7 29.Wf4 Wa6 30.Wbf1 Wg6 i remis. 17

12 9.Gambit hetmański [D30] IM Śliwa (Polska) IM Blau (Szwajcaria) 1.d4 Sf6 2.c4 e6 3.Sf3 d5 4.cd5 ed5 5.Gg5 Ge7 6.e3 Se4 7.Ge7 He7 8.Sc3 Sc3 9.bc Hb3 c6 11.Gd3 Sd Sf6 13.Wab1 b6 14.c4 Ge6 15.Wfc1 c5 16.dc5 Hc5 17.cd5 Gd5 18.Gc4 Wac8 19.Sd2 Wfd8 20.Hb2 Hd6 21.Gd5 Hd5 22.Sf3 h6 23.Sd4 Sg4 24.h3 Sf6 25.Ha3 Hd7 26.Hd3 Wc5 27.Wd1 Wg5 28.Kh1 Hd5 29.Hf1 Hb7 30.Wbc1 Wgd5 31.Wc2 Se4 32.Wdc1 Sc5 33.Kg1 Ha6 34.Ha6 Sa6 35.Wc8 Sc5 36.Wd8 Wd8 37.Kf1 Kf8 38.Ke2 Wd7 39.Sf5 h5 40.g4 hg4 41.hg4 g6 42.Sd4 Ke7 43.f3 Se6 44.Sc6 Kd6 45.Sb4 Sc5 46.e4 Ke6 47.Ke3 f5 48.gf5 gf5 49.Wh1 fe4 50.fe4 Wg7 51.Wh6 Kd7 52.Sd5 Wg1 53.Sc3 Wg3 54.Kd4 Wd3 55.Kc4 We3 i remis. 10.Obrona Pirca [B07] Bhend (Szwajcaria) IM Plater (Polska) 1.e4 d6 2.d4 Sf6 3.Sc3 g6 4.Ge2 Gg7 5.h4 h5 6.Sh3 c6 7.Sg e5 9.de5 de5 10.Hd8 Wd8 11.Gc4 Wf8 12.a4 Sh7 13.f4 Sg5 14.fg5 Ge6 15.Ge6 fe6 16.Ge3 Sa6 17.Wad1 Sb4 18.Wd2 b6 19.Sb1 c5 20.c3 Sc6 21.Wd6 Wf1 22.Kf1 Wd8 23.Wd8 Sd8 24.Sd2 Sc6 25.Sc4 Gf8 26.Gg1 Kf7 27.Gh2 Gg7 28.Ke2 Ke7 29.Gg1 Kd7 30.Kf3 Gf8 31.g4 hg4 32.Kg4 Ke8 33.Gh2 Gg7 34.h5 gh5 35.Kh5 Kf7 36.Gg3 Kg8 37.Gf2 Kh7 38.Gh4 Se7 39.Gg3 Sc6 40.Gf2 Gf8 41.g6 Kg8 42.Gh4 Gg7 43.Sd6 Gf8 44.Se8 Gg7? 45.Gf6! Gf6 46.Sf6 Kg7 47.Kg5 i czarne poddały się. 18

13 11.Obrona sycylijska [B97] Dworzyński (Polska) Walther (Szwajcaria) 1.e4 c5 2.Sf3 d6 3.d4 cd4 4.Sd4 Sf6 5.Sc3 a6 6.Gg5 e6 7.f4 Hb6 8.Hd2 Hb2 9.Wb1 Ha3 10.e5 de5 11.fe5 Sfd7 12.Ge2 Ha Gc5 14.Kh1 Gd4 15.Hd4 Sc6 16.Hf Se4 He5 18.Gd3 f5 19.Sd2 Sf6 20.Sc4 Sg4 21.Hh4 Hc7 22.Sb6 Wb8 23.Gf4 e5 24.Gg3? (Bardzo duży błąd. Należało grać 24.h3) 24 Ge6! 25.Wfe1 Wf6 26.h3 Wbf8 27.Kg1 Sh6 28.Ha4 Sf7 29.Ha3 Wg6 30.Gf2 e4 31.Gc4 Gc4 32.Sc4 Sfe5 33.Se5 Se5 34.Kh1 Hc2 35.He3 f4 i białe poddały się. 12.Obrona sycylijska [B56] Keller (Szwajcaria) Gromek (Polska) 1.e4 c5 2.Sf3 Sc6 3.d4 cd4 4.Sd4 Sf6 5.Sc3 d6 6.g3 e5 7.Sde2 Ge7 8.Gg a6 10.h3 b5 11.Ge3 Sa5 12.b3 Hc7 13.Hd2 Gb7 14.g4 Wac8 15.Wac1 Wfd8 16.Sd5 Gd5 17.ed5 Sd7 18.Sg3 We8 19.g5 Gf8 20.h4 Hd8 21.Gh3 Sb7 22.He2 Wc7 23.h5 g6 24.c4 bc4 25.Wc4 Wc4 26.Hc4 a5 27.a3 f5 28.gf6 Sf6 29.hg6 hg6 30.Ge6 Kg7 31.Hh4 Sg8 32.Sf5! (32 gf5 33.Hg3 z matem) i czarne poddały się. 19

14 Nikola Padewski Zdjęcie: Archiwum autora 13.Partia hiszpańska [C86] Vestöl (Norwegia) Padewski (Bułgaria) 1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Gb5 a6 4.Ga4 Sf Ge7 6.He2 b5 7.Gb c3 d5 9.d3 Hd6 10.Wd1 Ge6 11.Sbd2 Wfe8 12.Sf1 Gf8 13.Sg3 h6 14.Sh4 g6 15.h3 Wad8 16.Sf3 Sd7 17.Sh2 Kh7 18.Gc2 d4 19.Kh1 b4 20.c4 Sc5 21.b3 Gg7 22.Wf1 f5 23.ef5 Gf5 24.Hd2 e4 25.de4 d3 26.Gd1 Ge4 27.Wb1 h5 28.Wg1 h4 29.Sgf1 Gf5 30.f3 Kg8 31.g4 hg3 32.Wg3 Sd4 33.Gb2 Se2 34.Wg4 Gg4 35.Sg4 Sg3 36.Sg3 Hg3 i białe poddały się. 14.Obrona Tarrascha [D40] Minew (Bułgaria) Morcken (Norwegia) 1.c4 e6 2.Sc3 d5 3.e3 Sf6 4.Sf3 c5 5.d4 Sc6 6.a3 b6 7.cd5 Sd5 8.Gb5 Gb7 9.Se5 Wc8 10.Ha4 Hc7 11.Ha7 Sc3 12.bc3 Gd6 13.Gc6 Gc6 14.Hc7 Wc7 15.Sc6 Wc6 16.Kd2 Kd7 17.Gb2 Wa8 18.Kc2 c4 19.a4 Wc7 20.Ga3 Wa4 21.Gd6 Wa1 22.Wa1 Kd6 23.Wa8 h5 24.Kb2 Kc6 25.Ka3 Kb5 26.Wa4 e5 27.Wb4 Ka5 28.de5 b5 29.Wb2 Wd7 30.We2 Wd3 31.Kb2 b4 32.cb4 Kb4 33.Kc1 Wc3 34.Kb1 Wb3 35.Kc1 Wc3 36.Kb1 i remis. 15.Obrona Nimzowitscha [E33] Lindblom (Norwegia) Kolarow (Bułgaria) 1.d4 Sf6 2.c4 e6 3.Sc3 Gb4 4.Hc2 Sc6 5.Sf3 d5 6.cd5 ed5 7.Gg5 h6 8.Gf6 Hf6 9.e a3 Gc3 11.Hc3 Gg4 12.Ge2 Wfe Hd6 14.Wac1 We7 15.Wfe1 Wae8 16.Sh4 Gd7 17.Gb5 Sd8 18.Gd3 c6 19.b4 a6 20.a4 Gg4 21.Sf5 Gf5 22.Gf5 Se6 i remis. 20

15 16.Obrona królewsko indyjska [E81] IM Milew (Bułgaria) Johannessen (Norwegia) 1.d4 Sf6 2.c4 g6 3.Sc3 Gg7 4.e4 d6 5.f3 e5 6.Sge Gg5 h6 8.Ge3 ed4 9.Sd4 c6 10.Sc2 d5 11.cd5 cd5 12.ed5 Gf5 13.Gc4 We8 14.Kf2 Gc2 15.Hc2 Sg4 16.fg4 Hf6 17.Ke2 Hf4 18.Sd1 Gd4 19.Wf1 Hg4 20.Kf2 Ge3 21.Se3 Hf4 22.Kg1 He3 23.Kh1 He4 24.Hb3 Sd7 25.d6 We5 26.Gf7 Kh7 27.Gc4 Sb6 28.Gd3 Hd5 29.Hc2 Hd6 30.Gg6 Kh8 31.Wad1 Wc8 32.Wd6 i czarne poddały się. Grupa: 2 Wyniki I rundy: Mongolia 2,5 : 1,5 Francja Izrael 3,0 : 1,0 Austria Holandia 3,0 : 1,0 Szkocja Jugosławia 3,0 : 1,0 Dania Pech Francuzów polegał na tym, że Boutteville i Burstein nie przyjechali na czas do Moskwy. Ponieważ zgłosili do Olimpiady pięciu zawodników, to w trakcie pierwszej rundy dysponowali tylko trójką! Mongołowie okazali się twardym orzeszkiem i po oddaniu partii Boutteville Żamsaran walkowerem i dość szybkim remisie na pierwszej szachownicy (Żugder Muffang) nieoczekiwanie Francja przegrywała z Mongolią 0,5 : 1,5. Partie Momo Noradounguian i Catozzi Tumurbator zostały odłożone. Noradounguian stał lepiej od Momo, a Catozzi miał wygraną pozycję! Jednakże dogrywki przyniosły rozczarowanie. Catozzi niepotrzebnie oddał piona (45.h5?) nie dostrzegając, że Tumurbator może go zabić gońcem nietykalnym, gdyż jego wzięcie oznaczało stratę hetmana. Potem oddał drugiego nie widząc, że grając 54.g3!! (zamiast 54.Hd2?) mógł go ochronić. Wygranie dwóch pionów pozwoliło Tumurbatorowi obronić się na remis! W pierwszej partii Momo, w gorszej pozycji, przeszedł do końcówki z różnopolowymi gońcami i Noradounguian był bezradny. Jak widzimy, o wygraniu meczu przez Mongołów zadecydował walkower na drugiej szachownicy, gdyż wszystkie pozostałe partie zakończyły się wynikiem remisowym! Ekipa izraelska, która na poprzedniej Olimpiadzie nie tylko awansowała do finału A, ale i tam zremisowała mecz z zespołem ZSRR, rozegrała mecz z Austrią z wielką siłą. W regulaminowym czasie wynik meczu brzmiał 1,0 : 1,0, bowiem Czerniak pokonał Robatscha, a Dückstein w odwecie triumfował w partii z Porathem. Partie Aloni Kinzel i Prameshuber Dobkin zostały odłożone. Pierwsza nie budziła wątpliwości wygrana szachisty izraelskiego. W drugiej pozycja była równa. W dogrywce Aloni szybko zdobył cały punkt, a druga partia została odłożona, nadal z równymi szansami. W trzeciej (!) dogrywce Prameshuber miał wieżę i dwa skoczki przeciwko dwóm wieżom Dobkina. Jednakże obie wieże były bardzo aktywne, a pion przewagi zapewniał temu ostatniemu równe szanse. W końcu Dobkin doczekał błędu ze strony przeciwnika, ale dopiero po ponad 21

16 osiemdziesięciu posunięciach! Prameshuber wykonał tragiczny ruch 86.Wg2, co doprowadziło do straty piona i uproszczenia pozycji. Dwa piony przewagi wystarczyły oczywiście Dobkinowi do wygrania partii! Bardzo odmłodzona ekipa jugosłowiańska była oczywiście faworytem grupy. Atutem ich przeciwników, zespołu duńskiego był oczywiście 21. letni Bent Larsen! Partia na pierwszej szachownicy, Gligorić Larsen, po trzech godzinach gry zakończyła się remisem. Nieoczekiwanie, wszak jeszcze młody, 33. letni Svetozar Gligorić, okazał się najstarszym zawodnikiem w zespole! Milić był od niego o rok młodszy, a debiutant, rezerwowy Bożydar Džurasević miał dopiero 23 lata! Prawie w tym samym czasie 23. letni Ivkov wprost rozgromił Ingersleva. O Borislavie Ivkovie świat usłyszał po raz pierwszy, kiedy w 1951 roku został pierwszym mistrzem świata juniorów. Zwrócił na siebie uwagę m.in. prasy amerykańskiej, kiedy zwyciężył świetnie obsadzony turniej w Mar del Placie w 1955 roku pozostawiając w polu pokonanych takich tuzów, jak Najdorf, Szabo, Gligorić, Pachman i wielu innych znakomitych arcymistrzów. Tylko partia Pedersen Matanović została odłożona. Końcówka wieżowa, jaką ze sobą toczyli była bardzo spektakularna, bowiem przy obecności po jednej wieży, każdy z nich miał trzy wolne piony! Pedersen na skrzydle hetmańskim, a Matanović na królewskim. Piony Jugosłowianina okazały się szybsze i po prawie siedemdziesięciu posunięciach 26. letni Matanović przyjmował gratulacje kolegów! Równo z końcem rundy, 20. letni Karaklajić podpisał remis z weteranem Jensem Enevoldsenem. Młody jugosłowiański mistrz nieoczekiwanie zdobył w 1955 roku mistrzostwo kraju, co dało mu przepustkę do ekipy olimpijskiej. Tenże rok przyniósł mu także zwycięstwo w turnieju w Lublanie i dzielenie pierwszego miejsca w Smederevskiej Polance. Był to jego jedyny udział w Olimpiadzie. Szkoci wywalczyli z Holendrami dwa remisy. Zresztą jeden z nich spadł im z nieba, bowiem 43.letni Mühring, który nieoczekiwanie znalazł się w składzie drużyny holenderskiej, praktycznie bez gry podpisał remis z Thompsonem. Stan po I rundzie: 1 3 Holandia, Izrael i Jugosławia 3,0 4 Mongolia 2,5 5 Francja 1,5 6 8 Szkocja, Austria i Dania 1,0 17.Partia hiszpańska [C79] Żugder (Mongolia) IM Muffang (Francja) 1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Gb5 a6 4.Ga4 Sf d6 6.c3 Se4 7.d4 Gd7 8.We1 f5 9.de5 de5 10.Gc6 Gc6 11.Se5 Hd1 12.Wd1 Gc5 13.Ge3 Ge3 14.fe Sc6 bc6 16.Sd2 Sd6 17.c4 c5 18.b3 Wfe8 19.Sf1 We5 20.Wd3 Wae8 21.Wad1 Kf7 22.Wd5 W8e7 23.W1d3 Ke8 24.Kf2 Kd7 25.Kf3 Kc6 26.We5 We5 27.Sg3 g6 i remis. 22

17 18.Partia nierozegrana Boutteville (Francja) Żamsaran (Mongolia) Czarne wygrały walkowerem. 19.Debiut czterech skoczków [C47] Momo (Mongolia) Noradounguian (Francja) 1.e4 e5 2.Sf3 Sf6 3.Sc3 Sc6 4.Gc4 Se4 5.Se4 d5 6.Gd5 Hd5 7.Sc3 Hd8 8.h3 Ge7 9.He2 Sd4 10.Sd4 ed4 11.Se f5 13.Sc5 Hd6 14.Sb3 c5 15.We1 Wf7 16.d3 Gd7 17.Sd2 Gf6 18.Sc4 Hd5 19.Gf4 We7 20.Hd2 Wae8 21.We7 We7 22.We1 We6 23.b3 b5 24.We6 He6 25.Sa5 Gc8 26.Gc7 g5 27.f4 h6 28.Kf2 Kf7 29.He2 He2 30.Ke2 Ke6 31.Gb8 a6 32.Ga7 Kd5 33.fg5 hg5 34.Gb6 g4 35.hg4 fg4 36.g3 Ge5 37.Kf2 Kd6 38.Kg2 Kd5 39.Kf2 Gd6 40.Kg2 Ke5 41.Kf2 Kd5 42.Kg2 Gb8 43.Kf2 Ge5 44.Kg2 Kd6 45.Kf2 Gf6 46.Ke2 Kd5 47.b4 c4 48.Gc7 Ge7 49.a3 Gf8 50.Gf4 Ge7 51.Kd2 Gd8 52.Ke2 Ga5 53.ba5 Ge6 54.Kd2 Kc5 55.Gg5 i remis. 20.Gambit hetmański [D63] Catozzi (Francja) Tumurbator (Mongolia) 1.d4 d5 2.Sf3 Sf6 3.c4 e6 4.Sc3 Ge7 5.Gg5 c6 6.e3 Sbd7 7.Wc a3 a6 9.Gd3 dc4 10.Gc4 Sd5 11.Ge7 He Sc3 13.Wc3 e5 14.de5 Se5 15.Se5 He5 16.f4 He7 17.f5 b5 18.f6 gf6 19.Gd3 He3 20.Kh1 Hg5 21.Gf5 Kh8 22.Wg3 Hh4 23.Wh3 Hc4 24.Wh7 Kg8 25.Wh8 Kg7 26.Wh7 Kg8 27.b3? (Białe w elementarnie wygranej pozycji popełniają błąd licząc na odejście białego hetmana. Czeka je jednak niespodzianka) 27 Gf5! 28.Wh8 Kh8 29.Hh5 Kg7 30.bc4 Gg6 31.Hf3 f5 32.c5 Wfc8 33.Hc3 Kg8 34.Wf4 Wf8 35.h3 f6 36.Hg3 Kf7 37.Wd4 Wa7 38.Wd6 Wc7 39.Wf6 Kf6 40.Hd6 Kg5 41.Hc7 Wf6 42.Hg3 Kh6 43.h4 Kh7 44.Hg5 We6 45.h5? Gh5! 46.Hf5 Wg6 47.Hf7 Kh6 48.Hf4 Kh7 49.Hc7 Kh6 50.Hf4 Kh7 51.Kg1 a5 52.Hc7 Kh6 53.Ha5 Gf3 54.Hd2 Kh5 55.Hd4 Wg2 56.Kf1 Kg5 57.He5 Kg6 58.Hd6 i remis. Nieprawdopodobny finał! 23

18 Po lewej mecz Polska Szwajcaria (Śliwa Blau), obok Blau a siedzi Bhend Zdjęcie: 21.Obrona Pirca [B08] IM Czerniak (Izrael) Robatsch (Austria) 1.d4 g6 2.e4 Gg7 3.Sc3 d6 4.Sf3 Sf6 5.Ge Gg4 7.h3 Gf3 8.Gf3 Sc6 9.Ge3 Sd7 10.Se2 e5 11.c3 Kh8 12.g4 Sb6 13.d5 Se7 14.Sg3 Sg8 15.Ge2 Gh6 16.f4 Sd7 17.Hd2 ef4 18.Gf4 Hh4 19.Kg2 Gf4 20.Wf4 Se5 21.c4 b6 22.Hc3 Kg7 23.Waf1 He7 24.Gd1 h6 25.Se2 Kh7 26.Sd4 g5 27.W4f2 Sg6 28.Gc2 Hd7 29.e5 de5 30.Se6 fe6 31.Wf8 Wf8 32.Wf8 Hg7 33.Gg6 Hg6 34.He5 ed5 35.Hc7 i czarne poddały się. 24

19 22.Obrona francuska [C01] IM Dückstein (Austria) IM Porath (Izrael) 1.e4 e6 2.d4 d5 3.Sc3 Sf6 4.ed5 ed5 5.Gd3 Gd6 6.Gg5 c6 7.Hd2 Gg4 8.Sge2 Sbd h6 10.Gh4 Hc7 11.He3 Kd8 12.f3 We8 13.Hd2 Gh5 14.Gg3 Gg6 15.Wde1 Sf8 16.Kb1 Gd3 17.Hd3 Sg6 18.Sd1 Sf4 19.Sf4 Gf4 20.Gh4 g5 21.Hf5 We1 22.We1 Se8 23.Gf2 Gh2 24.Hh3 Gf4 25.Hh6 Hd6 26.Hh5 Hf6 27.Se3 Kc7 28.Sg4 Hg6 29.Hg6 fg6 30.We7 Kd6 31.Wb7 Sc7 32.g3 Wh8 33.c3 Wh1 34.Kc2 Wc1 35.Kb3 Gd2 36.Wa7 Ge1 37.Ge3 Wd1 38.Kc2 Wa1 39.Gg5 Gg3 40.Gc1 Se6 41.b3 i czarne poddały się. Widownia w czasie ceremonii otwarcia Olimpiady Zdjęcie z filmu poświęconego Olimpiadzie 23.Obrona holenderska [A84] Aloni (Izrael) Kinzel (Austria) 1.d4 d5 2.c4 e6 3.Sc3 c6 4.Sf3 Sd7 5.e3 f5 6.Gd3 Sh Gd6 8.g b3 Hf6 10.Gb2 Sf7 11.He2 g5 12.Se1 g4 13.f3 gf3 14.Sf3 Sg5 15.Sh4 Hg7 16.cd5 cd5 17.Sb5 Ge7 18.Sc7 Wb8 19.Se6 Se6 20.Sf5 Wf5 21.Gf5 Sf6 22.Wac1 Gd7 23.e4 Sg5 24.ed5 Gf5 25.Wf5 Gd6 26.Wcf1 Sfe4 27.Hg4 Wf8 28.Wf8 Gf8 29.h4 h5 30.Hf5 Sg3 31.Hf8 Hf8 32.Wf8 Kf8 33.hg5 Se4 34.Ga3 Kf7 35.d6 Sg5 36.d7 Se6 37.d5 Sd8 38.Kg2 b5 39.Gd6 Sb7 40.Kg3 a5 41.Kh4 Kf6 42.Kh5 Kf5 43.Gc7 a4 44.b4 Ke4 45.d6 Ke5 46.Kg5 a3 47.Kg4 Ke6 48.d8H Sd8 49.Gd8 Kd6 50.Kf5 Kd5 51.Ge7 Kd4 52.Ke6 Kc3 53.Kd5 i czarne poddały się. 25

20 24.Debiut Barczy [A07] Prameshuber (Austria) Dobkin (Izrael) 1.d3 e5 2.Sf3 Sc6 3.g3 d5 4.Gg2 Sf Gg4 6.c3 Hd7 7.Ha4 Gd6 8.Gg5 Se7 9.Hd7 Gd7 10.Sbd2 h6 11.Gf6 gf6 12.c4 c6 13.e4 d4 14.h4 Gg4 15.a3 c5 16.Kh2 h5 17.Gh3 Sc6 18.Gg4 hg4 19.Se1 Gf8 20.f3 gf3 21.Wf3 Ke7 22.Sg2 Gh6 23.Sb3 b6 24.Waf1 Gg7 25.g4 Wag8 26.Kg3 Sd8 27.Sc1 Wh6 28.h5 Gh8 29.Kh3 Se6 30.Sh4 Sg5 31.Kg3 Wh7 32.Sf5 Kd7 33.h6 Sf3 34.Kf3 Wb8 35.Wf2 a5 36.b3 Wg8 37.Sa2 Wg6 38.Wh2 Wg8 39.Kg3 Wa8 40.Wb2 Kc7 41.Sc1 Kc6 42.Wc2 Wa7 43.Kf3 Wa8 44.Sa2 b5 45.cb5 Kb5 46.a4 Kb6 47.Sc1 Wb8 48.Wh2 Kc7 49.Ke2 Wg8 50.Wh4 Wg6 51.Kd2 Gg7 52.Sg7 Whh6 53.Sh5 Wh8 54.Ke2 Kd6 55.Kf3 Ke7 56.Wh2 Whg8 57.Wg2 Ke6 58.Wg1 Wg5 59.Se2 Wb8 60.Wb1 Wgg8 61.Sc1 Wg6 62.Wb2 Wbg8 63.Wc2 Wg4 64.Se2 W4g5 65.Shg3 Wc8 66.Sf5 Wgg8 67.Seg3 Wc6 68.Sf1 Wb8 69.Sd2 Wc7 70.Wc1 Kd7 71.Wf1 Wcb7 72.Ke2 Ke6 73.Sg7 Ke7 74.Sf5 Ke6 75.Kd1 Wh8 76.Wf2 c4 77.dc4 Wh3 78.Kc2 Wb8 79.Wg2 Wbh8 80.Sf1 Wf3 81.Sd2 Wfh3 82.Sg3 Wh2 83.Wg1 Wg8 84.Kd3 Wf2 85.Kc2 Wf4 86.Wg2 Wfg4 87.Sdf1 We4 88.Se4 Wg2 89.Kd3 Wb2 90.Sfd2 f5 91.Sc5 Kd6 92.Sb7 Kc7 93.Sa5 Kb6 94.c5 Kc5 95.Sac4 e4 96.Se4 fe4 97.Ke4 Wb3 i białe poddały się. Dobkina, emigranta z ZSRR, pamiętamy z udziału w warszawskiej Olimpiadzie w 1935 roku! 25.Partia wiedeńska [C25] IM Prins (Holandia) IM Fairhurst (Szkocja) 1.e4 e5 2.Sc3 Gc5 3.Sf3 d6 4.d4 ed4 5.Sd4 Sc6 6.Sc6 Hf6 7.He2 bc6 8.Ge3 Gb6 9.g3 Se7 10.Gg He5 12.Wfe1 Ge3 13.He3 Ha5 14.b3 We8 15.Sa4 Hh5 16.Hc3 Gh3 17.Gh1 Gd7 18.Wad1 Wad8 19.Gf3 Gg4 20.Gg4 Hg4 21.f3 Hh5 22.Kg2 Hb5 23.Hd4 c5 24.Hf2 Ha5 25.We2 Sc6 26.Wed2 Wa8 27.Hf1 We7 28.Hc4 Wae8 29.Hc3 Ha6 30.Hd3 Ha5 31.Sc3 Se5 32.He3 f5 33.Sd5 We6 34.Sf4 W6e7 35.c3 fe4 36.He4 Sf7 37.Hc4 Kh8 38.Sd5 Se5 39.Wf1 Wf7 40.b4 cb4 41.cb4 Ha3 42.f4 c6 43.He2 cd5 44.Wd5 Wef8 45.fe5 de5 46.We5 Hb4 47.We8 i remis. 26.Partia pionem hetmańskim [A48] Fallone (Szkocja) IM Kramer H. (Holandia) 1.d4 Sf6 2.Sf3 g6 3.Gf4 Gg7 4.e3 b6 5.Sbd2 Gb7 6.Gd3 d6 7.e4 Sbd7 8.c He8 10.We1 e5 11.Ge3 h6 12.Hc2 Sg4 13.Sf1 Se3 14.Se3 Sf6 15.Sc4 Sh5 16.d5 Hd7 17.Se3 Sf4 18.Gf1 Gc8 19.Sh4 He7 20.g3 Gd7 21.Shf5 gf5 22.gf4 fe4 23.f5 Hg5 24.Gg2 Gf5 25.Sf5 Hf5 26.We4 Hg6 27.h3 f5 28.Wg4 Hf7 29.Wg3 e4 30.Kh1 Kh8 31.We3 Ge5 32.Wg1 Wg8 33.He2 Waf8 34.h4 f4 i białe poddały się. 26

21 27.Obrona francuska [C03] IM Bouwmeester (Holandia) McGowan (Szkocja) 1.d4 e6 2.e4 d5 3.Sd2 a6 4.e5 c5 5.c3 Sc6 6.Sdf3 Sge7 7.Gd3 Sg6 8.Se2 Gd Hb6 10.b3 cd4 11.cd4 Sb4 12.Gb1 Gb5 13.We1 Ge2 14.We2 Ge7 15.Ge a3 Sc6 17.Gd3 a5 18.Hb1 Wfc8 19.Hb2 Sa7 20.Wc1 Wc1 21.Gc1 Wc8 22.a4 Gb4 23.Wc2 Wc2 24.Hc2 Hc6 25.Kf1 Hc2 26.Gc2 Gc3 27.Ke2 Sc6 28.Kd3 Gb4 29.g3 Sge7 30.Ke3 h6 31.Sg1 Kf8 32.Se2 Sc8 33.f4 g6 34.g4 S8e7 35.Kf3 Kg7 36.Gb2 Kg8 37.Sg3 b6 38.f5 gf5 39.gf5 ef5 40.Sf5 Sf5 41.Gf5 Sd8 42.Gh3 Kg7 43.Gg2 Sc6 44.Ke2 Se7 45.Gc1 Kg6 46.Ge3 Ga3 47.Kd3 Kg7 48.Gf2 Gb2 49.Gh4 Sc6 50.Gd5 Sd4 51.Gf6 Kf8 52.e6 fe6 53.Gd4 Gd4 54.Kd4 i czarne poddały się. Koperta z pamiątkowym kasownikiem Olimpiady Zdjęcie: Archiwum autora 28.Obrona sycylijska [B45] Thomson A. (Szkocja) IM Mühring (Holandia) 1.e4 c5 2.Sf3 Sc6 3.d4 cd4 4.Sd4 Sf6 5.Sc3 e6 6.Sc6 bc6 7.e5 Sd5 8.Sd5 cd5 9.Ge3 d6 10.Gb5 Gd7 11.Gd7 Hd7 12.ed6 Gd c3 Wfc8 15.Wc1 Wc6 16.Hd3 Hc7 17.g3 Wb8 18.Wc2 Wc8 19.Wfc1 Ha5 20.a3 i remis. 27

22 29.Obrona Nimzowitscha [E59] GM Gligorić (Jugosławia) IM Larsen (Dania) 1.d4 Sf6 2.c4 e6 3.Sc3 Gb4 4.e3 c5 5.Gd Sf3 d Sc6 8.a3 Gc3 9.bc3 dc4 10.Gc4 Hc7 11.Gd3 e5 12.Hc2 We8 13.Se5 Se5 14.de5 He5 15.f3 Gd7 16.Wb1 Gc6 17.c4 Wad8 18.We1 h5 19.Gf1 h4 20.e4 Sh5 21.Hf2 He7 22.Ge3 b6 23.Hb2 Wd6 24.Hf2 Ga4 25.Wb2 Hf6 26.Wd2 Wd2 27.Gd2 Wd8 28.Gc1 g5 29.g3 hg3 30.hg3 Gd1 31.e5 Hf3 32.Gg5 Wd4 33.Hf3 Gf3 34.Kf2 Gg4 35.a4 Ge6 36.Ge2 Gg4 i remis. Za wynik uzyskany w Moskwie, Bent Larsen od razu otrzymał tytuł arcymistrza! Svetozar Gligorić 1956 Zdjęcie: 28

23 30.Partia hiszpańska [C84] Pedersen (Dania) GM Matanović (Jugosławia) 1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Gb5 a6 4.Ga4 Sf6 5.d4 ed Ge7 7.e5 Se4 8.We1 b5 9.Gb3 Sc5 10.Sd4 Sd4 11.Hd Sc3 Sb3 13.ab3 Gb7 14.Sd5 We8 15.Gf4 Gf8 16.Gg3 d6 17.Gh4 Hd7 18.We3 Gd5 19.Hd5 Hf5 20.Wf3 Hg6 21.ed6 Gd6 22.Hf5 Hf5 23.Wf5 We2 24.Wc1 Wae8 25.Kf1 Gb4 26.f3 Gd6 27.We1 We1 28.Ge1 Gh2 29.g3 Gg1 30.Wd5 Gb6 31.b4 f6 32.b3 Kf7 33.c4 Ke6 34.Wd2 c6 35.Wa2 Wa8 36.We2 Kd7 37.Wd2 Kc8 38.Wd6 Kc7 39.c5 Ga7 40.g4 Wd8 41.We6 Wd7 42.Gg3 Kb7 43.Gd6 Gb8 44.Gb8 Kb8 45.Wc6 Wd3 46.Wa6 Wf3 47.Kg2 Wf4 48.Wb6 Kc7 49.Wb5 Wg4 50.Kf3 h5 51.Wb6 Wg5 52.We6 h4 53.We4 Wg3 54.Kf2 g5 55.We7 Kd8 56.Wf7 Wb3 57.Wf6 g4 58.Wh6 g3 59.Kg2 Wb2 60.Kg1 Wb4 61.c6 Kc7 62.Kg2 Wg4 63.Kh3 g2 64.Kg4 g1h 65.Kh4 He3 66.Wg6 Hf4 67.Kh5 Kb6 i białe poddały się. Aleksandar Matanović Zdjęcie: Chess Review numer 2/155 29

24 31.Obrona sycylijska [B66] GM Ivkov (Jugosławia) Ingerslev (Dania) 1.e4 c5 2.Sf3 Sc6 3.d4 cd4 4.Sd4 Sf6 5.Sc3 d6 6.Gg5 e6 7.Hd2 a h6 9.Gf4 Gd7 10.Sb3 e5 11.Ge3 b5 12.f3 Hc7 13.Sd5 Sd5 14.ed5 Sd8 15.Gd3 a5 16.Whe1 Ge7 17.Sd4 b4 18.Sf5 Gf6 19.f4 Kf8 20.fe5 de5 21.Wf1 Gf5 22.Wf5 Sb7 23.Hf2 He7 24.Ge4 Sd6 25.Gc5 Wc8 26.Gd6 Hd6 27.Ha7 Hc7 28.Ha6 Gg5 29.Kb1 Hc4 30.Hd6 Kg8 31.He5 a4 32.Wf7 Kf7 33.He6 Kf8 34.Gg6 Hc7 35.We1 i czarne poddały się. 32.Obrona Nimzowitscha [E21] IM Enevoldsen J. (Dania) IM Karaklajić (Jugosławia) 1.d4 Sf6 2.c4 e6 3.Sc3 Gb4 4.Sf Hb3 c5 6.e3 b6 7.Gd2 d6 8.Ge2 Sc6 9.a3 Gc3 10.Gc3 Se Hf6 12.Wac1 Wd8 13.Wfd1 Sc3 14.Hc3 Gb7 15.dc5 Hc3 16.Wc3 dc5 17.Wcd3 Wd3 18.Wd3 Wd8 19.Wd8 Sd8 20.Sd2 Kf8 21.Gf3 Ga6 22.Kf1 f5 23.Ke2 Sf7 24.Kd3 g5 25.Kc3 Ke7 26.g3 Se5 27.Ge2 g4 28.b4 Gb7 29.Gd1 Kd6 30.Ge2 Gc6 31.Gd1 h5 32.b5 Gb7 33.Ge2 Ge4 34.Gd1 Gb7 35.Ge2 Ke7 36.Kc2 Ge4 37.Se4 fe4 38.Kd2 Kf6 39.Kd1 Kf5 40.Kd2 Kg6 41.Kd1 i remis. Trwa runda Zdjęcie: Chess Review numer 11/

25 Grupa: 3 Wyniki I rundy: Indie 1,0 : 3,0 Islandia Luksemburg 1,0 : 3,0 Anglia Irlandia 1,0 : 3,0 Finlandia NRF 2,5 : 1,5 Chile Argentyna - Pauza Argentyna i NRF były głównymi faworytami grupy. Walkę o trzecie, premiowane awansem miejsce, spodziewano się ujrzeć między Anglią i Islandią. O niespodziankę mogła się postarać Finlandia, która już raz awansowała do finału A. Wyniki pierwszej rundy potwierdziły te prognozy, może za wyjątkiem dużych strat, jakie ponieśli Niemcy w starciu z Chilijczykami. Unzicker i Darga szybko wygrali swoje partie i do końca rundy Niemcy prowadzili 2,0 : 0,0. Partie Letelier Schmid i Jauregui Niephaus zostały odłożone. Walter Niephaus zagrał tylko na Olimpiadzie w Moskwie. Miał wówczas 33 lata. Po zajęciu trzeciego miejsca w mistrzostwach NRF w 1955 roku dostał przepustkę do ekipy olimpijskiej. Mistrzem kraju został wówczas Klaus Darga. Miał doświadczenie w rozgrywkach drużynowych, gdyż wcześniej brał udział w meczach towarzyskich NRF Holandia (1951 i 1954 r.), NRF Jugosławia (1951 i 1954 r.), NRF Szwajcaria (1952) i NRF Austria (1952). Jego przeciwnik, 24. letni Carlos Jauregui także był debiutantem (zagrał jeszcze raz w 1964 roku w Tel- Awiwie). Aktywnie grał głównie w latach pięćdziesiątych ubiegłego wieku, m.in. w Mar del Placie, ale bez znaczących wyników. W omawianej rundzie był autorem niespodzianki wygrywając po dobrej grze z Niephausem. Było to duże osiągnięcie, jeśli się weźmie pod uwagę fakt, że jego przeciwnik w eliminacjach wystąpił jeszcze cztery razy i wszystkie te pojedynki wygrał! Partia Letelier Schmid została odłożona w równej pozycji. W dogrywce doświadczony Letelier (Buenos Aires 1939 i Dubrownik 1950) wszystko postawił na promocję piona na linii e i dlatego nie przejął się stratą dwóch pionów. W efekcie zdobył wieżę, ale Schmid w zamian miał trzy wolne piony, co gwarantowało mu remis, który wkrótce podpisano. Hindusi dzielnie walczyli z Islandczykami. Po ponad trzech godzinach gry Mhaiskar przegrał z Möllerem, ale pozostałe walki trwały pełne pięć godzin. Ambitnym Hindusom dwie partie udało się zremisować. Anglicy mieli sensacyjne kłopoty z Luksemburgiem! Po ciężkiej walce partie Wade Conrady i Schneider Clarke zakończyły się zwycięstwami Anglików. Na pozostałych szachownicach było po prostu źle! Na pierwszej desce Golombek nie potrafił przebić się przez obronę Wantza, a na czwartej szachownicy Phillips pomylił się w debiucie, stracił dwa piony i jego pozycja z Philippe m stała się krytyczna. Wtedy górę wzięła rutyna szachistów angielskich. Golombek zrezygnował z gry na wygraną, a Phillips złożył dyplomatyczną propozycję równego podziału punktu i z ulgą obaj podpisali remisy! Warto zaznaczyć, że pojedynek na pierwszej szachownicy zakończył się 31

26 dopiero w dogrywce. Finowie w meczu z Irlandią planowali pewnie wynik 3,0 : 1,0, bowiem w partiach Maher Ojanen i Hänninen Grogan szybko podpisano remisy, a po długiej walce w pozostałych grach triumfowali Finowie. 27. letni Veikko Hänninen zagrał tylko w moskiewskiej Olimpiadzie. W półfinałach mistrzostw kraju podzielił drugie trzecie miejsce i awansował do finału. W Helsinkach rozegrano finał mistrzostw Finlandii na rok 1956, gdzie Hänninen spisał się doskonale dzieląc pierwsze drugie miejsce wraz z Salo. Wyniki czołówki: 1 2. Hänninen i Salo po 9 punktów z 13 partii, 3. Niemelä 8,5 p., 4. Fred 7,5 p. Rantanen podzielił piąte ósme miejsce, a Katajisto był dopiero dwunasty. W meczu uzupełniającym wygrał Salo. Najlepsi szachiści Böök i Ojanen nie wzięli udziału w rozgrywkach. Stan po I rundzie: 1 3 Finlandia*, Islandia* i Anglia* 3,0 4 NRF* 2,5 5 Chile* 1,5 6 8 Irlandia*, Luksemburg* i Indie* 1,0 9 Argentyna 0,0 33.Partia pionem hetmańskim [A49] Sapre (Indie) IM Olafsson F. (Islandia) 1.d4 Sf6 2.Sf3 g6 3.g3 Gg7 4.Gg d6 6.Sbd2 c5 7.dc5 dc5 8.e4 Sc6 9.c3 Hc7 10.Hc2 b6 11.We1 h6 12.Sf1 Wd8 13.Ge3 e6 14.Wed1 Ga6 15.h3 Gb7 16.Se1 Sa5 17.f4 Sc4 18.Gf2 b5 19.Se3 Sb6 20.c4 bc4 21.Sc4 Sc4 22.Hc4 Sd7 23.e5 Gf8 24.Gb7 Hb7 25.He2 Sb6 26.Wd8 Wd8 27.Wd1 Wd5 28.Wd5 Sd5 29.b3 h5 30.Sg2? (Błąd w równej pozycji. Teraz Olafsson wykonuje dwa silne posunięcia i otrzymuje wygraną pozycję) 30 Sc3! 31.Hc2 Hf3! 32.Kf1 Se4 33.Kg1 Sg3 34.Gg3 Hg3 35.h4 Ge7 36.Hc4 Kg7 37.Hb5 Hg4 38.Hc6 Gh4 39.Hc5 Gg3 40.Hc2 h4 i białe poddały się. 32

27 34.Obrona sycylijska [B76] Johannsson I. (Islandia) Ramdas Gupta (Indie) 1.e4 c5 2.Sf3 Sc6 3.d4 cd4 4.Sd4 d6 5.Sc3 g6 6.Ge3 Gg7 7.f3 Sf6 8.Hd a6 10.Kb1 Sd4 11.Gd4 b5 12.g4 Ge6 13.h4 h5 14.Gf6 Gf6 15.gh5 Ha5 16.Sd5 Hd2 17.Sf6 Kg7 18.Wd2 Kf6 19.hg6 fg6 20.Gh3 Gh3 21.Wh3 Wh8 22.Wg2 Wac8 23.Whg3 Wh4 24.Wg6 Ke5 25.W6g4 Wh1 26.Wg1 Wg1 27.Wg1 Kf4 28.Wg7 e5 29.Wf7 Ke3 30.Wf6 Wh8 31.b4 Wh1 32.Kb2 Wd1 33.Kc3 Wd4 34.Kb3 Kd2 35.a3 Ke3 36.a4 Kd2 37.a5 Ke3 38.c3 Wd3 39.Kc2 Wd2 40.Kb3 Wd3 41.Kc2 Wd2 42.Kb3 Wd3 i remis. 35.Obrona holenderska [A85] Mhaiskar (Indie) Möller (Islandia) 1.d4 e6 2.c4 f5 3.Sc3 Sf6 4.Gf4 Gb4 5.a3 Gc3 6.bc3 d6 7.e Wb1 b6 9.Gd3 Gb7 10.f3 Sbd7 11.Gg5 He8 12.Se2 Hh5 13.Gf6 Wf6 14.Sf4 Hf7 15.He2 Kh Wh6 17.Hf2 g5 18.Se2 Hh5 19.h3 Wf8 20.Hg3 e5 21.e4 f4 22.Hf2 Gc8 23.Wfe1 Sf6 24.Kf1 g4 25.fg4 25 Gg4 26.Sg1 f3 27.gf3 Gh3 28.Ke2 Hg5 29.Sh3 Wh3 30.Wg1 Hf4 31.Wg2 Sh5 32.Wf1 Sg3 i białe poddały się. 36.Obrona Nimzowitscha [E58] Thorbergsson (Islandia) Venkatraman (Indie) 1.d4 Sf6 2.c4 e6 3.Sc3 Gb4 4.e Gd3 d5 6.Sf3 c Sc6 8.a3 Gc3 9.bc3 b6 10.cd5 ed5 11.Se5 Hc7 12.Sc6 Hc6 13.f3 Gb7 14.a4 Hc7 15.We1 Wfe8 16.Ga3 g6 17.Hb1 Wad8 18.Gb2 We6 19.We2 Wde8 20.Gc1 Gc6 21.Gd2 Sh5 22.We1 c4 23.Gf1 f5 24.Ha2 Sf6 25.a5 b5 26.g3 Kg7 27.Kf2 h5 28.h4 Wf8 29.Gh3 Sg4 30.Gg4 fg4 31.f4 Hb7 32.Wh1 Hc8 33.Hb1 We4 34.Kg2 a6 35.Wf1 Wfe8 36.Wa2 W8e7 37.Wb2 He6 38.We1 Gb7 39.Wa2 Hd7 40.Hb4 Hf5 41.Hb1 i remis. 33

28 37.Obrona Caro Kann [B18] Wantz (Luksemburg) IM Golombek (Anglia) 1.e4 c6 2.d4 d5 3.Sc3 de4 4.Se4 Gf5 5.Sg3 Gg6 6.h4 h6 7.h5 Gh7 8.Gf4 Sf6 9.Sf3 Sbd7 10.Gd3 Gd3 11.Hd3 e6 12.c4 Gb4 13.Ke2 Ga5 14.Whd1 Gc7 15.Gc7 Hc7 16.We Kf1 Wad8 18.Wad1 Ha5 19.Hc3 Hc7 20.b4 Wfe8 21.Wd2 Hf4 22.He3 e5 23.de5 Hc4 24.Hd3 Hd3 25.Wd3 Sd5 26.a3 S7b6 27.Wed1 Sc4 28.We1 Sf4 29.Wc3 Sd2 30.Sd2 Wd2 31.Se4 Wd3 32.Wd3 Sd3 33.We3 Sf4 34.Sd6 We7 35.g4 Wd7 36.We4 Sd5 37.f4 Kf8 38.Kf2 f6 39.Kf3 fe5 40.fe5 a6 41.We1 Sc3 42.Wf1 Ke7 43.Kf4 Ke6 44.Wf3 Sb5 45.Sf5 Sc7 46.Ke4 Sd5 47.Sd4 Ke7 48.Sf5 Ke6 49.Sd4 i remis. 38.Gambit hetmański [D63] IM Wade (Anglia) Conrady (Luksemburg) 1.d4 Sf6 2.c4 e6 3.Sc3 d5 4.Gg5 Ge7 5.e Wc1 Sbd7 7.Sf3 a6 8.cd5 ed5 9.Hc2 We8 10.Gd3 Sf8 11.h3 c6 12.Se5 S6d7 13.Gf4 Se5 14.Ge5 Gd6 15.Gd6 Hd Hf6 17.b4 Hg5 18.Kh2 We6 19.Gf5 We8 20.Gd3 We6 21.Wb1 Wh6 22.f4 He7 23.Wf3 Wd6 24.f5 f6 25.Se2 Wd8 26.Sf4 We8 27.Hf2 Hd6 28.Wg3 We7 29.Kh1 Gd7 30.Hd2 Wae8 31.Wf1 Wc8 32.Wff3 Ge8 33.Wg4 h6 34.Wfg3 Wcc7 35.Wh4 Kh8 36.He2 Hb4 37.Kh2 Hd6 38.Hg4 h5 39.Sh5? (Natychmiast wygrywało 39.Sg6!! Gg6 40.fg6 z szybkim matem) 39 Gh5 40.Wh5 Kg8 41.e4 b5 42.Hh4 Kf7 43.Wh8 Ke8 44.Hh5 Wf7 45.e5 fe5 46.Wg6 Hb4 47.We6 Kd8 48.Wc6 Wce7 49.Wa6 Hd4 50.Wa8 Kc7 51.He2 e4 52.Gb5 He5 53.g3 Hf5 54.Hc2 Kd6 55.Wa6 Ke5 56.Hc3 i czarne poddały się. 34

29 39.Partia pionem hetmańskim [D00] Schneider L. (Luksemburg) Clarke P. (Anglia) 1.d4 Sf6 2.Sc3 d5 3.e4 de4 4.f3 ef3 5.Sf3 Gg4 6.h3 Gh5 7.Gb5 c6 8.Gc4 e6 9.g4 Gg6 10.He2 Gd Gg5 Kh8 13.Wad1 Sbd7 14.Se5 Hc7 15.Sg6 hg6 16.Gf6 Sf6 17.Wf3 Wae8 18.Se4 Se4 19.He4 b5 20.Gb3 c5 21.dc5 Hc5 22.Kg2 Ge5 23.c3 Gf6 24.Wfd3 a5 25.Wd6 Wc8 26.W1d3 b4 27.cb4 ab4 28.a3 ba3 29.ba3 Wa8 30.a4 Wab8 31.Wc6 Ha3 32.Hc4 Hb2 33.Hc2 He5 34.Wc4 Gh4 35.Hd1 Wfd8 36.Hf3 Wd3 37.Hd3 Wd8 i białe poddały się. 40.Obrona Caro Kann [B13] Phillips (Anglia) Philippe (Luksemburg) 1.e4 d5 2.ed5 Sf6 3.c4 c6 4.d4 cd5 5.Sc3 Sc6 6.Sf3 Gg4 7.cd5 Sd5 8.Gc4 e6 9.Ge3 Wc8 10.Wc1 Se3 11.fe3 Gf3 12.Hf3 Sd4 13.ed4 Wc Hd7 15.a3 a6 16.Kh1 Wd4 17.Se4 f6 18.Hh5 Ke7 19.Sg5 g6 20.Hf3 Gg7 21.Hg3 e5 22.Sf3 i remis. Mecz Luksemburg Anglia Na pierwszym planie: Wantz (po lewej) Golombek Na drugim planie: Wade Na trzecim planie: Clarke P. Na czwartym planie: Phillips Zdjęcie: Archiwum autora 35

30 41.Partia pionem hetmańskim [D00] Maher (Irlandia) IM Ojanen (Finlandia) 1.d4 Sf6 2.Sf3 g6 3.Sc3 d5 4.Gf4 Gg7 5.e Ge2 c Gf5 8.Se5 Sbd7 9.Gf3 Se5 10.Ge5 Se8 11.Gg7 Sg7 12.e4 de4 13.Se4 Hb6 14.c3 Ge4 15.Ge4 Wad8 i remis. 42.Obrona królewsko indyjska [E69] Rantanen (Finlandia) Walsh (Irlandia) 1.d4 Sf6 2.c4 g6 3.Sf3 Gg7 4.Sc g3 d6 6.Gg2 Sbd e5 8.e4 c6 9.h3 h6 10.Ge3 Kh7 11.Hd2 He7 12.Wad1 Wd8 13.Wfe1 a6 14.a4 ed4 15.Gd4 We8 16.Sh2 Sc5 17.e5 de5 18.Ge5 Se6 19.Gd6 Hd8 20.Sf3 Sf8 21.Hf4 We1 22.Se1 Se6 23.He3 Se8 24.Ge5 Ha5 25.Sd3 Ge5 26.Se5 Hc7 27.f4 S6g7 28.Hc5 Ge6 29.Se2 Wd8 30.Wd8 Hd8 31.Hd4 He7 32.Kf2 Sf5 33.Hb6 Hc7 34.Hc7 Sc7 35.g4 Sd6 36.b3 f6 37.Sd3 Kg7 38.Sd4 Gc8 39.Ke3 Kf7 40.a5 Se6 41.Se6 Ke6 42.Kd4 Kd7 43.Gf1 Se8 44.Sf2 Kc7 45.h4 Sg7 46.Gd3 f5 47.gf5 Sf5 48.Gf5 Gf5 49.c5 Kd7 50.Ke5 Gc2 51.b4 Ke7 52.Sg4 h5 53.Se3 Gd3 54.f5 gf5 55.Sf5 Kd7 56.Kf6 Gc2 57.Sg3 Gd1 58.Kg5 Ke7 59.Sh5 Ke6 60.Sf6 Ke5 61.Se8 Kd4 62.Sd6 Kc3 63.Sb7 i czarne poddały się. 43.Obrona sycylijska [B21] Dunphy (Irlandia) Fred (Finlandia) 1.e4 c5 2.d4 cd4 3.c3 dc3 4.Sc3 Sc6 5.Gc4 e6 6.Sf3 d Ge7 8.He2 a6 9.a3 Sf6 10.Wd1 Hc7 11.Ga Gf4 e5 13.Gg5 Ge6 14.Sd5 Gd5 15.ed5 Sb8 16.Wac1 Hd8 17.Gd2 Sbd7 18.Gc3 Sh5 19.Gd2 g6 20.Wc3 We8 21.Wdc1 Gf6 22.Ge3 e4 23.Sd4 Sc5 24.Gb1 24 Sf4 25.Gf4 Gd4 26.Wh3 Hf6 27.Wd1 Sd3 28.Gd3 ed3 29.Hg4 We4 30.g3 We2 31.Wd3 Wf2 32.Kh1 He7 i białe poddały się. 36

31 44.Partia hiszpańska [C77] Hänninen (Finlandia) Grogan (Irlandia) 1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Gb5 a6 4.Ga4 Sf6 5.d3 d6 6.c3 Ge7 7.Sbd2 b5 8.Gc Sf1 We8 10.Sg3 Gf g6 12.h3 Gb7 13.Sh2 Hd7 14.Gg5 Gg7 15.f4 h6 16.fe5 Sh7 17.Ge3 Se5 18.Hd2 h5 19.Gb3 We7 20.Gh6 d5 21.Gg7 Kg7 22.d4 de4 i remis. 45.Obrona sycylijska [B98] GM Unzicker (NRF) Flores Alvarez (Chile) 1.e4 c5 2.Sf3 d6 3.d4 cd4 4.Sd4 Sf6 5.Sc3 a6 6.Gg5 e6 7.f4 Ge7 8.Hf3 h6 9.Gh4 Sbd Hc7 11.g4 g5 12.fg5 Se5 13.Hg3 Sfg4 14.gh6 Wh6 15.Ge7 He7 16.h4 Gd7 17.Ge Gg4 Wg6 19.Sf5 ef5 20.Sd5 Hf8 21.Hc3 Sc6 22.Gf5 Gf5 23.ef5 Wg4 24.Hf6 Hg7 25.h5 Hf6 26.Sf6 Wf4 27.h6 Wf5 28.Se4 Wf4 29.Sd6 Kb8 30.Sf7 Wd1 31.Kd1 i czarne poddały się. 46.Obrona sycylijska [B47] Letelier (Chile) IM Schmid (NRF) 1.e4 c5 2.Sf3 e6 3.d4 cd4 4.Sd4 a6 5.Sc3 Hc7 6.g3 Sf6 7.Gg2 Sc6 8.Sce2 Sd4 9.Sd4 Se4 10.Ge4 He5 11.f3 f5 12.Sf5 ef5 13.Hd5 d6 14.He5 de5 15.Gd5 Gb4 16.Ke2 h6 17.f4 Gd6 18.We1 Ke7 19.Kf1 e4 20.Ge3 Ge6 21.Wed1 Wac8 22.c3 Whd8 23.Ke2 g6 24.a4 Gc7 25.Ge6 Ke6 26.Wd8 Wd8 27.Wd1 Wg8 28.Wd4 Gd6 29.Wd1 g5 30.Wf1 Gc7 31.Kd2 Gd8 32.Ke2 Ge7 33.Wd1 Wa8 34.Wa1 g4 35.Wh1 Wg8 36.h4 gh3 37.Wh3 h5 38.Wh5 Wg3 39.Wh6 Kf7 40.Kf2 Wf3 41.Ke2 Kg7 42.We6 Kf7 43.We5 Gd6 44.Wf5 Ke6 45.Wh5 Gf4 46.Gf4 Wf4 47.Wh7 b5 48.Wa7 Wh4 49.Wa6 Kd5 50.Wa5 Wh2 51.Ke3 Wh3 52.Kd2 Wh2 53.Kc1 e3 54.Wb5 Ke4 55.Wb8 Wh1 56.Kc2 e2 57.We8 Kf3 58.b4 e1h 59.We1 We1 60.Kd3 Kf4 61.Kd4 Kf5 62.Kd5 i remis. Plakat promujący Olimpiadę 37

32 47.Obrona sycylijska [B29] Darga (NRF) Ader (Chile) 1.e4 c5 2.Sf3 Sf6 3.e5 Sd5 4.Sc3 e6 5.Sd5 ed5 6.d4 d6 7.Gb5 Sc Hb6 9.c4 Gg4 10.dc5 dc5 11.Hd5 Ge7 12.He4 Gh5 13.Gd Gc3 Gg6 15.He3 Wfd8 16.Wad1 Wd1 17.Wd1 Wd8 18.Wd8 Hd8 19.Hd2 Hd3 20.Hd3 Gd3 21.g3 g5 22.h3 Sb8 23.Se1 Ge2 24.e6 fe6 25.Ge5 Sc6 26.Gc6 bc6 27.b3 Kf7 28.f3 h5 29.Kf2 Gd1 30.Ke3 g4 31.hg4 hg4 32.f4 Kg6 33.Kd2 Kf5 34.Kd1 Ke4 35.Ke2 i czarne poddały się. 48.Obrona królewsko indyjska [E89] Jauregui (Chile) Niephaus (NRF) 1.d4 Sf6 2.c4 g6 3.Sc3 Gg7 4.e4 d6 5.f3 Sbd7 6.Ge3 e5 7.Hd2 c6 8.Sge d5 cd5 10.cd5 a6 11.g4 b5 12.Sg3 Sb6 13.b3 Kh8 14.Gg5 Kg8 15.Gd3 Gd7 16.h4 Wc8 17.h5 Wc7 18.Sce2 We8 19.Kf2 Gc8 20.Wag1 Sbd7 21.Wg2 Sc5 22.Gb1 b4 23.Sf5 gf5 24.gf5 Kf8 25.h6 Gh8 26.Gh4 Ke7 27.Wg7 Gg7 28.hg7 Scd7 29.Sg3 Wc3 30.Sh5 Hb6 31.Kg3 Wg8 32.Hh6 He3 33.Gf6 Sf6 34.Hf6 Ke8 35.Wf1 Wc1 36.Wc1 Hc1 37.Gd3 Hg1 38.Kh3 Hh1 39.Kg4 Hg2 40.Kh4 h6 41.Hh6 Hh2 42.Kg4 Hg1 43.Sg3 f6 44.Hf6 Ha7 45.Sh5 i czarne poddały się. Unzicker (po lewej) i Schmid (po prawej) w walce na ślepo 1957 Zdjęcie: Archiwum autora 38

33 Grupa: 4 Wyniki I rundy: Węgry 2,0 : 2,0 Czechosłowacja Belgia 1,5 : 2,5 NRD Rumunia 3,5 : 0,5 Filipiny Iran 1,0 : 3,0 Grecja Kolumbia - Pauza Tę grupę zgodnie uważano za najsilniejszą! Odmłodzona i o wiele silniejsza od przedwojennej była ekipa Rumunii! Oprócz niej szansę na zwycięstwo w grupie miały Węgry, NRD i Czechosłowacja. Pozostałe zespoły, twierdzono, powinny stanowić tło walki. Wyniki pierwszej rundy potwierdziły prognozy. Rumuni do momentu zakończeniu rundy prowadzili z Filipińczykami 2:0, a w odłożonych partiach, Balanel Badiles i Campomanes Ciocaltea, mieli przewagę. W dogrywce drugiej partii dwa wolne piony Rumuna szybko zadecydowały o wyniku partii. 24. letni debiutant Victor Ciocaltea w 1952 roku zdobył mistrzostwo kraju i od tego momentu tworzył czołówkę szachową Rumunii. Rok później walczył w Bukareszcie, gdzie uplasował się na dzielonym miejscu. W 1954 roku zagrał ponownie w Bukareszcie zajmując 16 miejsce (wygrał Korcznoj). W tymże roku uczestniczył w turnieju strefowym w Mariańskich Łaźniach, ale nie poszło mu najlepiej był dopiero czternasty. Największym jego sukcesem przed Olimpiadą było trzecie miejsce w turnieju w Dreźnie (1956 r.). Także w roku Olimpiady pojechał do Moskwy na sławny Memoriał Alechina, gdzie zajął czternaste miejsce. Turnieje organizowane wówczas w ZSRR przynosiły praktycznie zwycięstwa Rosjanom, którzy okupowali zwykle nawet pierwsze dziesięć (!) miejsc, ale były doskonałym treningiem dla gości zagranicznych! Wyniki Ciocaltei nie były imponujące, ale dały mu doskonałe ogranie, co procentowało w kolejnych rozgrywkach. W Olimpiadach przyszło mu grać jedenastokrotnie! Na pierwszej szachownicy, wydawało się, że Balanel pokona Badilesa. Nie docisnął jednak przeciwnika i Filipińczycy uratowali jedyne pół punktu w całym meczu! 30. letni wówczas Ion Balanel, mistrz Rumunii z lat 1950, 1953 i 1955 zagrał na Olimpiadzie tylko jeden raz! Powiemy jeszcze, że ówczesnym mistrzem Rumunii był 50. letni Octavio Troianescu, któremu z racji wieku przydzielono dopiero trzecią szachownicę. Mecz Węgry Czechosłowacja, faworytów grupy, był oczywiście w centrum uwagi! Pierwszy wynik padł w nim po ponad czerech godzinach gry. Benkö zremisował z weteranem Rejfirem. Przypomnijmy jeszcze, że Josef Rejfir był uczestnikiem Olimpiad w Hadze 1928, Hamburgu 1930, Pradze 1931, Folkestone 1933 i Warszawie 1935! Był prawdziwą historią przedwojennych turniejów narodów! Równo z końcem rundy padły kolejne rozstrzygnięcia: Filip zadał Szabo jedyną porażkę, a stan meczu wyrównał Alster triumfując nad Belym. Partię Pachman Barcza odłożono w pozycji, gdzie czeski szachista miał piona przewagi. Doświadczony Barcza bronił się dokładnie i chociaż po 39

34 dwóch dogrywkach jego przeciwnik nadal miał przewagę materialną, pozycja była idealnie równa, toteż podpisano remis. W meczu Belgia NRD, na pierwszej szachownicy, w partii O Kelly Uhlmann podpisano szybki remis. Jako druga zakończyła się partia Limbos Hermann (także równy podział punktu), a tuż przed końcem rundy trzeci taki wynik podpisał doświadczony Dunkelblum z debiutantem Dittmannem. Fuchs odłożył z Thibautem pozycję z pionem więcej. W dogrywce Czech wykazał się znakomitą znajomością końcówek. Wygrał partię na miarę zwycięstwa w całym meczu! W zespole NRD, i to od razu na pierwszej szachownicy, pojawił się debiutant, 21. letni Wolfgang Uhlmann, który wkrótce należał do ścisłej czołówki światowej i został uznany za najlepszego na świecie eksperta od obrony francuskiej! Niezmiennie, do 1988 roku grał na pierwszej szachownicy! Kiedy, w 1951 roku, został mistrzem NRD juniorów, otrzymał sponsorat państwa, aby mógł poświęcić się wyłącznie szachom! Przed Olimpiadą, triumfował w mistrzostwach kraju w 1954 i 1955 roku! Łącznie był jedenastokrotnym mistrzem NRD! Olimpiada w Moskwie rozpoczynała bogatą w sukcesy karierę Wolfganga Uhlmanna! Stan po I rundzie: 1 Rumunia* 3,5 2 Grecja* 3,0 3 NRD* 2,5 4 5 Czechosłowacja* i Węgry* 2,0 6 Belgia* 1,5 7 Iran* 1,0 8 Filipiny* 0,5 9 Kolumbia 0,0 49.Obrona sycylijska [B94] IM Balanel (Rumunia) Badilles (Filipiny) 1.e4 c5 2.Sf3 d6 3.d4 cd4 4.Sd4 Sf6 5.Sc3 a6 6.Gg5 e5 7.Sf5 Gf5 8.ef5 Sbd7 9.Ge2 Ge Gf3 Hc7 12.Hd2 Wad8 13.Ge3 b5 14.Sd5 Sd5 15.Gd5 Sf6 16.c3 Hd7 17.h3 Hf5 18.a4 Wb8 19.ab5 Sd5 20.Hd5 Wb5 21.Hd2 Wfb8 22.b4 Hc8 23.f4 Hc6 24.fe5 de5 25.Ha2 Wd5 26.Wad1 Wbd8 27.Wd5 Wd5 28.c4 Wd3 29.c5 Hg6 30.Hf2 Wc3 31.Hd2 Wc2 32.Hd5 h6 33.Wf2 Wf2 34.Gf2 Hb1 35.Kh2 Hb4 36.He5 Kf8 37.Hd5 f6 38.g3 Ha5 39.Hc4 Hb5 40.He6 Ha5 41.Kg2 Hc7 42.Hd5 a5 43.c6 a4 44.Hb5 a3 45.Hb7 Gd8 46.Gc5 Ke8 47.Ga3 Hb7 48.cb7 Gc7 49.g4 g6 50.Kf3 Kd7 51.Ke4 Kc6 52.Gb2 Kb7 53.Gf6 Kc6 54.Ge5 Gd8 55.Gg7 Kd6 56.Gh6 Ke6 57.Kf4 Kf7 58.Ke5 Gc7 59.Kd5 Gg3 60.Gg5 Gb8 61.Ge3 Gg3 i remis. 40

35 50.Partia angielska [A26] Campomanes (Filipiny) Ciocaltea (Rumunia) 1.c4 Sf6 2.Sc3 g6 3.Sf3 Gg7 4.g Gg2 d6 6.d3 e Sc6 8.Gg5 h6 9.Gf6 Hf6 10.Hd2 Hd8 11.Wab1 a5 12.e3 Ge6 13.b3 Hc8 14.Wfe1 Gh3 15.Gh1 Gg4 16.Wbc1 We8 17.Gg2 Hd7 18.Sd5 Se7 19.h3 Ge6 20.Sh2 Sc8 21.h4 c6 22.Sc3 Se7 23.Sa4 Hd8 24.Sf3 Wb8 25.c5 d5 26.Sb6 Sc8 27.Ha5 Sb6 28.Hb6 Hb6 29.cb6 Wa8 30.Wc2 Wa6 31.Wec1 Wb6 32.Gf1 Wa8 33.d4 f6 34.Ge2 Wb4 35.Kf1 Gf5 36.Wb2 Gg4 37.de5 fe5 38.Wd2 Wf8 39.Sg1 Ge6 40.Gd3 g5 41.hg5 hg5 42.Ke1 g4 43.Wdc2 Wf6 44.Wb1 Gf8 45.Wbc1 Wh6 46.Kf1 c5 47.e4 d4 48.Gc4 Gc4 49.Wc4 Wc4 50.Wc4 b5 51.Wc1 Wc6 52.f3 52 c4 53.bc4 bc4 54.Ke2 d3 55.Kd1 c3 i białe poddały się. 51.Partia szkocka [C45] IM Troianescu (Rumunia) Benitez C. (Filipiny) 1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.d4 ed4 4.Sd4 Sd4 5.Hd4 c5 6.Hd1 d6 7.Gb5 Gd7 8.Gd7 Hd Sf6 10.Sc3 Ge7 11.Gg Hd2 Wad8 13.Wad1 Se8 14.Wfe1 Sc7 15.Ge7 He7 16.We3 Wd7 17.Sd5 Hd8 18.Sc7 Hc7 19.Wd3 Wfd8 20.c4 f6 21.Wh3 g6 22.Wd3 a6 23.Hf4 Kg7 24.h4 b5 25.cb5 ab5 26.h5 c4 27.h6 Kg8 28.Wd5 Kf7 29.Wb5 c3 30.bc3 Hc3 31.Wbd5 Ha3 32.e5 f5 33.Hg5 i czarne poddały się. 52.Obrona sycylijska [B45] Cardoso R. (Filipiny) Soos (Rumunia) 1.e4 c5 2.Sf3 Sc6 3.d4 cd4 4.Sd4 Sf6 5.Sc3 e6 6.a3 Ge7 7.g Gg2 a Hc7 10.Ge3 b5 11.Sb3 d6 12.He2 Gb7 13.Wad1 Se5 14.Kh1 Sc4 15.Gc1 Sa3 16.ba3 Hc3 17.Wd3 Hc7 18.Gb2 Wac8 19.Wc1 Wfd8 20.Gc3 Wd7 21.f3 Ga8 22.Hd2 d5 23.Ga5 Hb8 24.Gb4 Wa7 25.He3 de4 26.fe4 Sg4 27.He2 Se5 28.Wdd1 Sc4 29.Wa1 Gf6 30.c3 Hb6 31.Hd3 a5 32.Gd6 Wd7 33.Gc5 Wd3 34.Gb6 Wd1 35.Wd1 Sb6 36.Wd6 Sc4 37.Wa6 Gc3 i białe poddały się. 41

36 53.Gambit hetmański [D36] GM Szabo (Węgry) GM Filip (Czechosłowacja) 1.c4 Sf6 2.Sc3 e6 3.Sf3 d5 4.d4 Ge7 5.cd5 ed5 6.Gg5 c6 7.Hc2 g6 8.e3 Gf5 9.Gd3 Gd3 10.Hd Gf6 Gf6 12.b4 b5 13.a4 ba4 14.Wa4 Sd Sb6 16.Wa6 He7 17.Wb1 Wab8 18.Hc2 Wfc8 19.Ha2 Wb7 20.h3 Gg7 21.Se1 Sc4 22.Sc2 Sd6 23.Wa1 Sb5 24.Sb5 cb5 25.Se1 Hb4 26.Hd5 Wbc7 27.Sd3 Hc4 28.Sf4 Hd5 29.Sd5 Wd7 30.Sb4 Gf8 31.Sd3 b4 32.Se5 Wdc7 33.Wa7 b3 34.Wc7 Wc7 35.Wb1 Wc3 36.Sf3 Ga3 37.Sd2 b2 38.Wf1? 38 Wc1! 39.f3 Gb4 40.Sb1 Ge1 i białe poddały się. Jedyna porażka Szabo! 54.Partia hiszpańska [C87] GM Pachman (Czechosłowacja) GM Barcza (Węgry) 1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Gb5 a6 4.Ga4 Sf d6 6.c3 Ge7 7.d We1 Sd7 9.Sbd2 Gf6 10.Sf1 Se7 11.Se3 Sg6 12.Sd5 h6 13.de5 de5 14.Gd7 Hd7 15.Sf6 gf6 16.Gh6 Hd1 17.Wed1 We8 18.Sd2 Ge6 19.f3 Wed8 20.Kf2 Wd6 21.Ke2 Wad8 22.b3 Wc6 23.c4 b5 24.cb5 ab5 25.Wdc1 Wdd6 26.Wc6 Wc6 27.a4 ba4 28.Wa4 Wc3 29.Wb4 Se7 30.Ge3 Sc6 31.Wa4 Gb3 32.Sb3 Wb3 33.Wc4 Wb2 34.Kf1 Se7 35.Wc7 Sg6 36.Wd7 Kg7 37.Wd2 Wb3 38.Kf2 Sh4 39.g3 Sg6 40.h4 Se7 41.Gc5 Sc6 42.Kg2 Wc3 43.Gf2 Sb4 44.g4 Sd3 45.Gg3 Kg6 46.Wa2 Sc5 47.h5 Kg7 48.g5 Se6 49.gf6 Kf6 50.Wa5 Wc5 51.Gh4 Kg7 52.Wc5 Sc5 53.Kh3 Se6 54.Kg4 Sd4 55.Gg3 f6 56.Gf2 Se2 57.Gb6 Kf7 58.Ge3 Kg7 59.f4 ef4 60.Gf4 Sd4 61.Ge3 Se2 62.Gd2 Kf7 63.Gb4 Kg7 64.Ge1 Kh6 65.Gf2 Kh7 66.Kf5 Kg7 67.h6 Kh6 68.Kf6 Sc3 69.e5 Se4 i remis. 42