Gambit Halloween: 1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Sc3 Sf6 4.Sxe5!, czyli jak w efektowny sposób wygrać miniaturkę z silnym zawodnikiem!

Transkrypt

1 Gambit Halloween: 1.e4, czyli jak w efektowny sposób wygrać miniaturkę z silnym zawodnikiem! Maciąga Marcin: d-artagnan@wp.pl Halloween to nie tylko mroczna noc pełna wampirów, duchów i czarownic święta obchodzonego w Ameryce 1-go listopada, ale to także nazwa interesującego gambitu w obronie 4 skoczków rozpoczynającego się od posunięć: 1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Sc3 Sf6 4.Sxe5! Pierwsza wzmianka o gambicie Halloween pochodzi z 1888 roku [1]. Wówczas to Oskar Cordel w swojej książce pt. Fuerher der Eroeffnungstheorie zamieścił po raz pierwszy analizy tego nietypowego debiutu znanego w tamtych czasach jeszcze pod nazwą gambitu Muellera- Schultza. Debiut swoją obecną nazwę zawdzięcza Rainerowi Schlenker, który przeszło 100 lat później w 1993 roku opublikował ciekawy na jego temat artykuł. Od tego też momentu można również zaobserwować nagły wzrost zainteresowania tym gambitem. Dla przykładu, w 1996 roku Stefen Jakob z Austrii umieścił na serwerze program szachowy BRAUSE, który w ciągu kilkunastu miesięcy rozegrał w gambicie Halloween 3269 partii zdobywając 72% punktów, niejednokrotnie też wygrywając w efektowny sposób [2]. Z kolei w 2003 roku Maurits Wind z Holandii zorganizował i sprawnie poprowadził turniej tematyczny, w którym miałem okazję wziąć udział, o gigantycznym jak na polskie warunki funduszu nagród wynoszącym blisko Euro. W turnieju o średnim rankingu 2229 Elo zagrało 13 zawodników w tym am Vadim Milov ze Szwajcarii, mm Ilmars Starostits z Łotwy, czy też mm Alfonso Jerez z Hiszpanii. Korespondencja odbywała się drogą elektroniczną. W turnieju zwyciężył M. Wind 8.5 pkt z 10 przed mf A. Torrecillasem z Hiszpanii 8 pkt i F. Steenbekkersem z Holandii 6.5 pkt, przy czym pierwsi dwaj zawodnicy nie przegrali żadnej partii [3]. Co ciekawe, kilka partii w tym turnieju zakończyło się efektownym zwycięstwem białych, a przecież był to turniej korespondencyjny na dosyć wysokim poziomie! W niniejszym artykule na wybranych partiach, które rozegrałem w ostatnim czasie, chciałbym pokazać, jak łatwo jest wygrać miniaturkę w gambicie Halloween. W zamieszczonych partiach ograniczyłem się tylko do podania rankingu zawodnika grającego czarnymi oraz tempa gry w trosce o swoich

2 przeciwników by żaden z nich nie stał się obiektem złośliwych komentarzy ze strony innych szachistów, którzy jeszcze nie zdążyli doświadczyć na własnej skórze gambitu Halloween. 4.Sxe5! Sxe5 5.d4 Partia 5 Sc6 6.d5 Sb Se7 5 6 Se Gb Sg6 6.e5 Gb He Sg8 7.Gc4 He Gb d d (1) Marcin Maciąga (2248) Czarne (2154), Warszawa 2004 r., 15 min, 1.e4 e5 Warto jest sobie wcześniej nakreślić dalszy plan gry po 1 Sf6 2.Sc3 d5 3.ed5 Sxd5 4.Gc4 Sxc3 5.Hf3 na wypadek, gdyby nie udało się nam przejść do obrony 4 skoczków. 2.Sf3 Sc6 Również warto jest zastanowić się nad wariantem 2 Sf6 3.Sc3 Gb4?! 4.Sxe Ge2 We8 6.Sd3 Gxc3 7.dc3 Sxe4 8.Sf4!, gdyby i tym razem nie udało się nam przejść do obrony 4 skoczków. 3.Sc3 Sf6 4.Sxe5! Kiedy słabszy szachista wykonuje takie posunięcie, to jeszcze można to sobie jakoś wytłumaczyć, ale gdy silny zawodnik gra w ten sposób, to już naprawdę można mieć mieszane odczucia. 4 Sxe5 5.d4 Sc6 6.d5 Sb8 7.e5 Sg8 8.d6! Delikatnie mówiąc, pionek na d6, który na długi czas sparaliżuje grę czarnym, wart jest co najmniej wieży. 8 c6? Czarne mając na uwadze groźbę Sc3-b5 popełniają decydujący o losach partii błąd. Prawidłową kontynuacją było 8 cd6 9.ed6 Ha5. 9.Gc4 Hh4 10.He2 Sh6 11.Se4 b5 12.Gb3 Hg4 13.f3 Hf5 14.Gg5!? Białe wygrywają na różne sposoby, ponieważ czarne i tak nie mają jak ocalić swojego hetmana przed pojmaniem po g2-g4 Hf5-g6 h2-h4-h5. 14 a5 15.g4 Sxg4 16.fg4 Hg a4 18.Gxf7+ Hxf7 19.Wxf7 Kxf7 20.Wf1+ Kg8 21.Hf3 1-0 (2) MM Czarne (1800), Warszawa 2003 r., 25 min, 4.Sxe5! Sxe5 5.d4 Sc6 Nie przyjęcie ofiary też jest niedobre dla czarnych, np. 5 Gb4?! 6.de5 Sxe4 7.Hg4! Sxc3 (7 d5 8.Hxg7 Wf8 9.Gd3 Sxc3 10.a3 Ga5 11.Gd2 He7 12.bc3) 8.Hxg7! Wf8 9.a3 Ga5 10.Gd2 Hh4 11.bc3 He4+ 12.Kd1 +/=. Dopiero drastyczny krok jakim jest 5 Gd6!? może pozwolić czarnym wyrównać grę, np. 6.Sb5!? Sg6 (6 Sxe4? 7.de5 Gc5 8.Hg4; 6 Sc6 7.e5 He7 8.Ge2 Sxe5 9.de5 Gxe5 10.f4!) 7.e5 Gxe5 8.de5 Sxe5 9.Gg Gxg5 gf6 11.Ge2. 6.d5 Sb8 7.e5 Sg8 8.d6 cd6 9.ed6 Hf6?! 10.Sb5 10 He5+? Czarne tracą w ten sposób ważne tempo, chociaż i tak wariant, który chcą grać, tj. 10 Sa6 11.Ge3 Hxb2 jest dla nich niekorzystny. 11.Ge3 Sa6 12.Hd2 Hxb2 13.Gd4 Hb4 14.c3 Ha5 15.Gc4 Do

3 zwycięstwa prowadziło również 15.He3+ Kd8 16.Sxa7. 15 Sf Partię wygrywało od razu 16.He3+ Kd8 17.Hg5!, chociaż po ruchu w tekście przewaga białych nadal nie podlega żadnej dyskusji. 16 Ge7 17.Wfe de7 We8 19.Sd6 Sc7 20.Gxf7+ Kh8 21.Hh6 1-0 (3) MM Czarne (2100), Internet 2003 r., 5 min, 1.e4 Sxe5 5.d4 Sc6 6.d5 Sb8 7.e5 Sg8 8.d6 cd6 9.ed6 Hb6?! 10.Sb5 Sa6 11.Gc4 11 f6 Dziwne posunięcie, chociaż zwarzywszy na fakt, że skrzydło hetmańskie czarnych jest całkowicie zblokowane trudno jest im coś lepszego zaproponować. Być może pewnego rodzaju rozwiązaniem dla czarnych było 11 Kd8!? (11 Hc6 12.He2+ Kd8 13.Gg5! f6 14.Gf7 Se7 15.Ge3 b /-) z dalszym planem Sa6-c5-e6. 12.Hh5+!? 12.Hd5 Kd8 13.Hf7 Gxd6 14.Hxg7. 12 g6 13.Qd5!? Sh6? Koniecznie należało grać 13 Kd8 14.Hf7 Gxd6 15.Hg7. 14.Gxh6 Gxh6 15.Qf7+ Kd8 16.He7 mat. (4) MM Czarne (1800), Internet 2004 r., 5 min, 1.e4 Sxe5 5.d4 Sc6 6.d5 Sb8 7.e5 He7 8.He2 Tak swoją drogą to ciekawe, na ile groźne dla czarnych było 8.Gf4!? d6 9.Gb5+ c Sg8 9.d6 9 cd6 Zawodnicy z klaustrofobią kontynuowaliby partię grając 9 Hd8?, co oczywiście po dalszym 10.Sd5 Sa6 11.Sf6+ doprowadziłoby ich do klęski. 10.Sd5 Grając 10.Gf4? nie można już było bardziej wzmocnić wariantu, ponieważ 10 de5 11.Sd5 ef4 prowadzi do równej pozycji. Ponadto, czarne miały w zanadrzu posunięcie 10 He6! dające im sporą przewagę. 10 Hd8?! Zdecydowanie lepsze było 10 Hxe5, chociaż i tak po 11.Sc7+ Kd8 12.Sxa8 b6 13.Ge3 Gb7 14.Sxb6 ab6!? 15.Gxb6+ Kc !? Hxe2 17.Gxe2 Gxg2!? 18.Wg1 Gb7 19.b4!? białe stały lepiej. 11.ed6+ Ge7 12.Gg5? Białe chcą szybko zakończyć partię, co jednak po 12 Ha5+ mogło dla nich źle się zakończyć. Prawidłową kontynuacją było 12 Sc7+ Kf8 13.de7+ Sxe7 14.Sxa8 z wygraną pozycją. 12 f6? 13.Gf4 Dokładniejsze było 13.Sc7+Kf8 14.de7+ Sxe7 15.Gf4. 13 Ha5+ 14.Sc3 Sc b6 16.de7 Sb4? Należało zbić pionka grając 16 Sgxe7, chociaż i tak na przykład po 17.Wd5!? Hb4 18.Gd6 Hh4 19.Wh5 Hd4 20.Sb5 czarne traciły co najmniej wieżę. 17.Sb5 d5 18.Sc7+ Kd7 19.e8H mat (5) MM Czarne (2000), Internet 2003 r., 5 min, 1.e4 Sxe5 5.d4 Sc6 6.d5 Se7?! 7.e5 Sfg8 8.d6

4 8 Sc6? Nieco lepsze było 8 Sg6, chociaż i wówczas po 9.Sb5 cd6 10.ed6 skrępowanym czarnym figurom nadal byłoby trudno zakończyć rozwój. 9.Sb5 cd6 10.ed6 Gxd6 11.Hxd6?! Dokładniejsze było 11.Sxd6+ Kf8 12.Gc4 Se5 13.Gb3 z wygraną pozycją. 11 Ha5+? Lepsze było 11 He7+, chociaż i tak po dalszym 12.Ge3 Kf8 13.Gc4!? białe wygrywały. 12.Gd2 Hb6 13.Sc7+ Kd8 14.Sxa8 1-0 Czarne poddały partię, ponieważ są bezradne wobec groźby mata (Hd6-f8) oraz zbicia skoczkiem hetmana (Sa8xb6). (6) MM Czarne (1800), Warszawa 2004 r., 10 min, 4.Sxe5! Sxe5 5.d4 Sc6 6.d5 Se5 7.f4 d6?! Oprócz tego posunięcia zawodnikom, którzy nie lubią się bronić można polecić jeszcze 7 Gd6?! 8.fe5 Gxe5 9.Hf3 He7 10.Gd3 d lub 7 Seg4?! 8.e5 Gc5 9.ef6 Sxf6 10.He2+ He7 w obydwu przypadkach z równą grą. Symbole?! przy tych posunięciach oznaczają przeczucie, że czarne jednak powinny zachować figurę. 8.fe5 de5 9.Gg5 9 Gg4?? 1-0 I czarne nie czekając już na odpowiedź przeciwnika poddały partię zauważywszy, że po dalszym 10.Gxf6 Gxd1 11.Gxd8 będą grać bez figury. Oczywiście, prawidłowym posunięciem w pozycji na diagramie jest 9 Ge7 i to teraz białe muszą zagrać dokładnie z uwagi na groźbę Sf6xd5. (7) MM Czarne (2226), Internet 2004 r., partia korespondencyjna, Poniższa partia pochodzi z turnieju tematycznego o którym wspomniano na wstępie. Jako ciekawostkę zdradzę tylko, że zawodnik grający czarnymi pochodzi z Argentyny. 1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Sc3 Sf6 4.Sxe5! Sxe5 5.d4 Sc6 6.d5 Se5 7.f4 Sg6 8.e5 Sg8 W przegranej przez białe na czas partii błyskawicznej Maciąga Grabarczyk, arcymistrz zwrócił figurę nie uzyskując w zamian nic, tj. 8 Gc5 9.Gc d6 9.ef6. 9.d6 9 c6? Pozycja na diagramie mocno przywołuje na myśl tą z partii (1). Co ciekawe, czarne również i w tym przypadku grają w podobny sposób, jak we wspomnianej partii, narażając hetmana na liczne niebezpieczeństwa. Z tej też przyczyny prawidłową kontynuacją było 9 cd6 10.ed6 Hf6 (10 Ha5 11.Hd4! Hb6 12.Hxb6 ab6 13.Sb5 Wa4 14.Ge3! We4 15.Kd2 Sxf4 16.Sa7!! +/=; 10 Hb6 11.Sb5 Kd8 12.f5 Se5 13.Gf4 f6 14.Hd2 Hc a6 15.Sa3 b5 16.Gxe5 fe5 17.Sc4 bc4 18.Ha5+ Ke8 19.Hxe5+ =) 11.Sb5 Kd8 12.Ge3 Sh6 ze złożoną pozycją. 10.Gd3 Hh4+ Penetracja obozu białych przez osamotnionego hetmana z góry jest skazana na porażkę.

5 Jakkolwiek, również po 10 b5 11.He2! b4 12.Se4 Ha5 13.Gd2 czarnym nadal ciężko się grało. 11.g3 Hh3 12.Se4 Hg2 13.Sf2 Hd5 14.c4 Hc5 15.He2 h5 Czarne tkwią w błędnym przekonaniu sądząc, że uda im się stworzyć atak na skrzydle królewskim. W ten sposób maszerując pionkiem h naprzód pogarszają one jeszcze, już i tak beznadziejną dla nich pozycję h4 Białe właśnie zakończyły rozwój głównie za sprawą kilku temp, które zyskały poprzez atakowanie czarnego hetmana i mogą teraz przystąpić do decydującego natarcia. 17.Ge3 Ha5 18.Gd2 Hc5 Wygrywało również 18 Hb6 19.f5 S6e7 (19 hg3 20.fg6 +/-) 20.f6 gf6 (20 Sg6 21.Gxg6 +/-) 21.ef6. 19.b4 1-0 W przypadku 19 Hd4 20.Ge3 Hc3 21.a3 ginął czarny hetman, który już nie był w stanie wydostać się z pułapki. (8) MM Czarne (1800), Warszawa 2004 r., 10 min, 4.Sxe5! Sxe5 5.d4 Sc6 6.d5 Gb4 Szybkie zwrócenie skoczka ma na celu przejęcie inicjatywy i należy do jednego z popularniejszych wariantów dla czarnych przeciwko gambitowi Halloween. 7.dc6 Gxc3+? Nie ma potrzeby śpieszyć się z wymianą gońca za skoczka. Oprócz głównej kontynuacji 7 Sxe4, na uwagę zasługuje 7 bc6 8.Gd d5, i teraz białe muszą grać 10.ed5 z równą pozycją, ponieważ wariant 10.e5 Sg4 11.f4? (11.h3 Sxe5 12.Gxh7+ =/+) 11 Gc5+ jest przegrywający. 8.bc3 dc6 Po 8 bc6 9.Gd d5 11.e5 Sg4 f4 widać, że oddanie czarnopolowego gońca 7 Gxc3? było przedwczesne. 9.Gd We8 11.f4! Groźba e4-e5 w połączeniu z motywem Gd3xh7+ zapewnia białym długotrwałą inicjatywę. 11 Sxe4?? 12.Gxe4 1-0 Czarne poddały partię z uwagi na 12 Hxd1 13.Wxd1 Wxe4 14.Wd8+ We8 15.Wxe8 mat. (9) MM Czarne (1800), Warszawa 2004 r., 10 min, 4.Sxe5! Sxe5 5.d4 Sc6 6.d5 Gb4 7.dc6 Sxe4 8.Hd4 Gxc3+ 9.bc3 He7 10.Hxg7 Sf6+ 11.Ge2 Wg8 12.Hh6 dc Hxe2 14.Gg5? Niestety, z uwagi na 14 Hg4 ostatnie posunięcie białych jest słabe. Jednak również 14.Ga3 mogło okazać się niesatysfakcjonujące z uwagi na 14 Wxg2+ 15.Kxg2 Hg4+ 16.Kh1 Hf3+ z remisem przez powtórzenie posunięć. 14 Ge6 14.Hg4. 15.Hxf6 1-0 Na ocalenie partii jest już w tej chwili za późno, np. 15 Kf8 16.He7+ Kg7 17.Wb1! b6 18.Wfe1 Hg4 19.Wb4 z wygraną pozycją. (10) MM Czarne (1800), Warszawa 2004 r., 10 min, 4.Sxe5! Sxe5 5.d4 Sc6 6.d5 Gb4 7.dc6 Sxe4 8.Hd4 He7

6 9.Hxg7 W pozycji na diagramie obiektywnie najsilniejszym wariantem dla obydwu stron jest 9.Ge3 0-0! 10.Gd3 Sxc3 11.bc3 Gd6! z niedużą przewagą czarnych. 9 Sxc3+ 10.Ge3 Sd5+ 11.c3 Wf8 12.cb4 Sxe3 13.fe3 Hxe3+ 14.Ge2 14 bc6? Końcówka powstała po 14 dc6 15.Hxh7 Gg4 16.Hd3 Hxd3 17.Gxd jest wygrana dla czarnych. 15.Kd1 He4?? Przegrywające posunięcie. Koniecznie należało zagrać 15 Gb7 z nieznaczną przewagą czarnych. 16.We1 Hd5+ 17.Gd3+ Kd8 18.Hf6 mat (11) MM Czarne (2000), Internet 2003 r., 5 min, 1.e4 Sxe5 5.d4 Sg6 6.e5 Gb4 7.Gc4? d5 Białe liczyły, że po 7 Sg8 8.Hf3 He7 uda im się przejść do jednego z głównych wariantów partia (14). Jednak teraz, z uwagi na wtrącone posunięcie d7-d5 pojawiła się dodatkowa możliwość zagrania skoczkiem na e4. 8.Gd3 Se Sxc3 10.bc3 Gxc3 11.Wb1 0-0 Białe źle rozegrały debiut i muszą teraz walczyć z figurą mniej. Ich ostatnią szansą będzie przeprowadzenie ataku na skrzydle królewskim, co przy drobnej pomocy przeciwnika może pozwolić jeszcze uratować partię. 12.Wb3 Ga5 13.f4 f5 14.ef6 Hxf6 15.f5 Se7?! 16.Gf4 Hxd4+ 17.Kh1 c5?! Podwójną korzyść przynosi to posunięcie, tj. chroni przed utratą hetmana po f5-f6, Gd3xh7+ i Hd1xd4, a z drugiej strony grozi zdobyciem figury po c5-c4, jednakże silniejszym posunięciem było 17 Gxf5! z natychmiastową wygraną. 18.Gd6 Sc6? 19.Gxf8 Kxf8 20.Hh5 He5? 21.Hxh7 c4? Czarne zupełnie nie doceniają ataku przeciwnika i sprawiają wrażenie jakby nadal grały w przekonaniu, że posiadają figurę więcej. Oczywiście, musi się to dla nich źle skończyć. 22.f6 gf6 23.Gg6 Ge6 24.We3! Gc3 25.Wxe5 Gxe5 26.Hh8+ Gg8 27.Wxf (12) MM Czarne (2000), Internet 2004 r., 5 min, 1.e4 Sxe5 5.d4 Sg6 6.e5 He7 7.Gb5 W ostatnim czasie ten ruch stał się popularny, chociaż w mojej opinii zupełnie niedocenioną dla białych kontynuacją jest 7.He2 Sg8 8.h4. 7 c cb5 9.Gg5 d5 10.Hd3 a6 11.Wae1 Ge6 12.f4 h6 13.ef6 Hd6 14.Wxe6+! Hxe6 15.f5 Hd6 16.We1+ Kd7 17.Gd2 b4?! 18.fg6 bc3 19.Hh3+ Kd8 20.Hxc3 fg6 21.f7 Ge7 22.Hb3 Kc8 23.Ga5 b5?

7 24.We6! Druga w partii ofiara wieży na polu e6, przy czym teraz już partia dla czarnych jest nie do uratowania. 24 Hd7 25.Wb6 Gd8 26.Hc3 Gc7 27.Wc6 Wa7 28.Hc5 Kb8 29.f8H+ 1-0 Hxe5 13.Gf4 He4 14.Sxc7+ Ke7 15.Hd6 mat (14) MM Czarne (2358), Warszawa 2003 r., 25 min, 4.Sxe5! Sxe5 5.d4 Sg6 6.e5 Sg8 7.Gc4 Gb4 8.Hf3 He Gxc3 10.bc3 Sh6 przejść na b1-h7 i wspomóc marsz pionka f. 13 c6?! Lepiej wyglądało 13 Wb8 z dalszą wymianą gońców białopolowych po Gc8-b7. 14.Gb3 d5 15.ed6 Hxd6 16.Gxh6 gh6 17.f4 Se7 18.Wae1 Sd5 19.f5 Hf6 20.We4 Sxc3 21.Wh4 Gb7?! 22.Hf3 Sd5?! 23.Gxd5 cd5 24.Hf4 (13) MM Czarne (1400), Warszawa 2004 r., 10 min, Ogromny sentyment mam do tej partii, ponieważ czarnymi gra moja obecna dziewczyna, którą poznałem tego dnia w klubie. 4.Sxe5! Sxe5 5.d4 Sg6 6.e5 Sg8 7.Gc4 He7? Hetman będzie tylko przeszkadzał czarnym w zakończeniu rozwoju na skrzydle królewskim d6? 9.We1 de5 10.de5 Sxe5? Czarne ostatnimi swoimi posunięciami pomogły tylko białym otworzyć linię e, co już wkrótce obróci się przeciwko nim. 11.Sd5 Hd6 12.Wxe5+ W pozycji na diagramie, która stosunkowo często powstaje, białe zwykle grywają g2-g3 w połączeniu z Hf3-h5, Gc1xh6 i f2-f4. Alternatywnie można też od razu zagrać Hf3-d3, Gc1xh6 i wtedy dopiero f2-f4. 11.g Hh5 b5 Kiedyś miała miejsce zabawna sytuacja. Mianowicie, pewien szachista z tytułem kandydata na mistrza usilnie próbował pokazać, że gambit Halloween jest debiutem niepoprawnym. Jednym z bardziej zabawnych wariantów podanych przez niego było 12 d6 13.Gxh6 gh6 14.f4 Ge6 15.f5 Gxc4. Niestety, biedaczek nie wziął teraz pod uwagę 16.f6 z nieuchronnym matem. 13.Gd5!? Nie jest jasne, czy goniec powinien pozostać na diagonali a2-g8, czy może Plan białych do tego momentu był bardzo przejrzysty. Przez cały ten czas próbowały one skonstruować atak na skrzydle królewskim wyczekując na błąd przeciwnika 24 Kg7?? Oczywiście po 24 Wfe8 czarne stały dużo lepiej. 25.Wxh6 Hxh6 26.f6+ Kh8 27.Hxh6 Wg8 28.We1 Gc8 29.We8 Gb7 30.Hg7 mat Kilka minut po partii, spacerując po sali, natknąłem się na przeciwnika, który właśnie analizował swoją ostatnią partię z aktualnym mistrzem Warszawy. Wokół stolika zebrała się większa grupka kibiców, która z dużym zainteresowaniem śledziła analizy nietypowej ofiary

8 figury. Jakie było ich wszystkich zdziwienie, kiedy dowiedzieli się ode mnie, że 11.g3, to jeszcze teoria! 14.Gc Ge4! Sf5 11.Hh5 h6 12.Ge3 c6 (15) MM Czarne (2000), Internet 2004 r., 5 min, 1.e4 Sxe5 5.d4 Sg6 6.e5 Sg8 7.Gc4 Gb4 8.Hf3 Gxc3+ 9.bc3 f He7 Główną kontynuacją w pozycji na diagramie jest 10 d5 11.ed6 (11.Gxd5 Sh4! 12.Hh5+ g6 13.Hxh4! =/+) 11 cd6 12.We1+ S8e7 13.Ga3 Hc7, która daje czarnym małą przewagę, chociaż muszą one dokładnie grać. 11.We1 fe5 12.de5 d6 Białe wygrywały zarówno w przypadku 12 Sxe5 13.Hh5+ g6 14.Hxe5 Hxe5 15.Wxe5+ Kf8 16.Gxg8 Wxg8 17.Gh6+ Kf7 18.Wae1 jak i również 12 Sh6 13.e6!? d6 14.Gb5+ c6 15.Gxc6+ Kd8 16.Hh5 Kc7 17.Gg5. 13.Gg5! Hxg5 14.ed6+ Kd8 15.We8+ Kxe8 15 Kd7 16.Hf7+ Kxd6 17.Wd8+ Hxd8 18.Hd5+ Ke7 19.We1+ +/-. 16.Hf7+ Kd8 17.dc7 mat (16) MM Czarne (2125), Internet 2004 r., 5 min, 1.e4 Sxe5 5.d4 Sg6 6.e5 Sg8 7.Gc4 d5 Bardzo solidny dla czarnych wariant, które zwracają pionka w celu oswobodzenia ich skrępowanej pozycji oraz stworzenia blokady na białych polach w centrum. Pomimo tego, z dwoma pionkami za figurę i silnym centrum białe zachowują duże szanse na korzystny wynik. 8.Gxd5 S8e7!? 9.Gg5 Hd7 Zaledwie do remisu prowadziło 9 h6 10.Hf3 Ge6 11.Gxb7 Wb8 12.Gc6+ Gd7 13.Gd5 Ge6 13.d5! Z uwagi na groźbę e5-e6 czarne muszą zachować ostrożność. 13 Sxe3 14.fe3 Hg4 15.Hxg4 Gxg4 16.h3 Gc8? Lepiej już było pogodzić się z remisem i zwrócić figurę grając 16 Sxe5 17.hg4 Gb4. 17.dc6 Wb8 18.c7 Wa8 19.e6! Se Ge7 21.ef7+ Sxf7 22.Whf Gd5 1-0 (czas) Czarne przekroczyły czas do namysłu, jednakże ich pozycja w tym momencie była już nie do uratowania, nawet pomimo faktu, że zostały one z figurą więcej. (17) MM Czarne (2000), Internet 2004 r., 5 min, 1.e4 Sxe5 5.d4 Sg6 6.e5 Sg8 7.Gc4 d6 8.Hf3 He de5 10.Gb5+

9 10 c6!? Zwykle w tej pozycji czarne grywają 10 Kd8. Przykładowo partia mogła się dalej potoczyć w następujący sposób: 11.Wd1 c6!? 12.Gxc6 bc6 13.Hxc6 Wb8 14.de5+ Gd7 15.Sb5. 11.Gxc6+ bc6 12.Hxc6+ Hd7 13.Hxa8 ed4 14.Sb5! Równie dobrze można było najpierw wtrącić szacha wieżą, tj. 14.We1+ Ge7!? 15.Sb5 Sf6 16.Sd6+ Hxd6 17.Hxc8+ Hd8 18.Hc6+ Hd7 19.Ha8+ Hd8 20.Hxa Gd2!? z dalszym planem marszu do przodu pionkiem a. 14 Hb7 15.We1+ Kd8 16.Hxa7? Białe niepotrzebnie połakomiły się na pionka a7 wychodząc z założenia, że pionek na d4 jest słaby i musi prędzej, czy później zginąć. W związku z tym, prawidłową kontynuacją dla białych było 16.Hxb7 Gxb7 17.Sxd4 z małą przewagą. 16 Hxa7 17.Sxa7 Gd7 18.Gd2 Gc5?? Ostatnim swoim posunięciem białe zastawiły sprytną pułapkę, w którą teraz czarne wpadają próbując zdobyć skoczka. Oczywiście, po 18 Kc7 19.a4 Kb6 20.Sb5 Gxb5 21.ab5 pozycja była równa. 19.Ga5+ Gb6 20.Gxb6 mat. (18) MM Czarne (2000), Warszawa 2003 r., 25 min, 4.Sxe5! Sxe5 5.d4 Sg6 6.e5 Sg8 7.Gc4 d6 8.Hf3 Ge6?! 9.Hxb7 9 Gxc4? Wzięcie gońca jest stosunkowo często spotykanym błędem, z tej też przyczyny dokładniejsze było 9 S8e7! 10.Sb5 Wc8 11.d5 Sxe5 12.de6 Sxc4 13.Sxa7 Wb8 14.Ha6 z równymi szansami, chociaż czarne muszą zachować ostrożność z uwagi na dużą inicjatywę białych. 10.Hc6+ Ke7 W jednej z moich partii nastąpiło 10 Hd7 11.Hxa8+ Ke7 i teraz bardzo żałuję, że nie zagrałem 12.Ge3. Wobec groźby otwarcia pozycji po i Wh1-e1 czarne znalazłyby się w trudnej sytuacji. 11.Hxc4 Później komputer pokazał, że najdokładniejszą kontynuacją prowadzącą do zwycięstwa białych jest 11.ed6+! cd6 12.Hxc4 Wc8 13.He2+ Kd7 14.Hb5+ Ke7 15.Sd5+ Ke f6 17.We1+ Kf7 18.Hb3. 11 Hd7 12.Gg5+ f6 13.Sd5+ Kd8 14.ef6 gf6 15.Sxf6 Sxf6 16.Gxf6+ Ge7 17.Gxh8 17 He8? 17 Sxh8 18.Hg8+? He8 19.Hxe8+ niekoniecznie wygrywało jeszcze partię, jednakże już ! z dalszym marszem pionka f stawiało czarne w kłopotliwej sytuacji, których figury są na dodatek nieskoordynowane. 18.Ge5 Gf6 Oczywiście, w przypadku 18 de5 nastąpiłoby 19.Hd5+ Hd7 20.Hxa de5 20.de5 Hxe5 21.Wad1+ Kc8 22.Ha6+ Kb8 23.Wfe1 1-0 (19) MM Czarne (2267), Internet 2003 r., 5 min, 1.e4 Sxe5 5.d4 Sg6 6.e5 Sg8 7.Gc4 d6 8.Hf3 Hd de5 10.de5 Sxe5 11.We1 Gd6 12.Gf4 f6

10 13.Gb5!? Główną kontynuacją, która również prowadzi do niezwykle ciekawej gry jest 13.Wad1. 13 c6 14.Wad1 He6 15.Hg3 Kf8 16.Se4 Ge7 17.Sg5 Hxa2? 18.Wxe5!! Obiektywnie czarne stoją lepiej, jednak przy szachownicy jest trudno wybronić się z tak dużych opresji w określonym limicie czasu. Jedyną poprawną kontynuacją dla czarnych było 18 fg5! 19.Hxg5 cb5! 20.We3 Gxf4 21.Hd8+ Kf7. 18 fe5? 19.Gxe5 Gxe5 20.Hxe5 Sf6 21.Wd8+ Se8 22.Hxe8 mat 1-0 (20) MM Czarne (2378), 10 min, 1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Sc3 Sf6 4.Sxe5! Sxe5 5.d4 Sg6 6.e5 Sg8 7.Gc4 d6 8.Hf3 f6 W przypadku 8 f5 najlepszą odpowiedzią białych jest 9.g4, odkąd zarówno wariant 9.h4 de5 10.h5 e4 11.Sxe4 Sh4 12.Hb3 He7! jak również 9.Gd2!? c d5 11.Sxd5 nie sprawdzają się de5 10.de5 Sxe5 11.We1 Drugą opcją dla białych było 11.He4 Se7? 12.Wd1 Gd7 13.Ge6 Hc8 14.Wxd7 z przewagą białych, jednakże po 11 He7! sytuacja się odwracała i to czarne teraz nieznacznie lepiej stały. 11 Hd4? Proszę zwrócić uwagę, że 11 Hd7 12.Gf4 Gd6 prowadziło z przestawieniem posunięć do pozycji pokazanej na diagramie w partii (19), jednakże czarne mogą zagrać lepiej, tzn. 11 He7! 12.Hg3 g5! 12.Wxe5 Hxe5 13.Gf4 Hc5 14.We1+ Se7 15.Gb3 W tym miejscu partia została przerwana i z czystej ciekawości zacząłem ze swoim przeciwnikiem zastanawiać się nad konsekwencjami posunięcia 15.Gb5+! Wówczas okazało się, że po dalszym 15 Gd7 16.Hxb7 Wd8 17.Gxc7 Gxb5 18.Gxd8 Kxd8 19.Sxb5 Ke8 20.Hb8+ Kf7 21.Sd6 Kg6 22.He8+ Kh6 23.Sf7+ białe miały wygraną pozycję. Tak nawiasem mówiąc, to ruch zagrany w partii, tj. 15.Gb3 również prowadził do przewagi. Konkluzja Gambit Halloween to niezwykły debiut z wręcz nieprawdopodobnie dużym bogactwem nieznanych dotychczas idei. Tak jak na gambit przystało, jedna ze stron poświęca materiał w zamian za pozycję i rozwój, jednak w odróżnieniu od zwykłego gambitu poświęconym materiałem w tym przypadku jest skoczek! Inicjatywa za figurę jest ogromna, dlatego też nierzadko partie kończą się błyskawicznym zwycięstwem białych. Wielu zawodników grających czarnymi woli zwrócić figurę, ale i wówczas okazuje się, że mogą mieć problemy z wyrównaniem. Prawdopodobnie najlepszym planem dla czarnych jest zachowanie figury po odejściu skoczkiem na g6, tj. 5 Sg6!, a następnie przetrzymanie zmasowanego ataku białych,

11 którego w żadnym wypadku czarnym nie wolno zlekceważyć. W praktyce zawodnicy z rankingiem poniżej 2100 Elo nie są w stanie poradzić sobie z tym atakiem, a i silniejsi są często bezradni i muszą uznać wyższość strategii białych figur. Jak można było się o tym osobiście przekonać po przeczytaniu niniejszego artykułu, potencjał białych w prowadzeniu ataku jest olbrzymi, dlatego też bardzo ciekawa jest możliwość grania odwróconego gambitu Halloween, tj. 1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Sc3 Sf6 4.g3 Sxe4!? [4]. Po dalszym 5.Sxe4 d5 powstaje pozycja w której nie można teraz odejść skoczkiem na g3, analogicznie jak w normalnym gambicie Halloween na g6, tj. 5 Sg6!, tylko trzeba nim wrócić na c3. Doskonałym przykładem jest poniższa partia grana przez dwóch znakomitych arcymistrzów, która pochodzi z meczu decydującego o zdobyciu drużynowego tytułu mistrza kraju w lidze czeskiej! am Ilia Smirin (2670) am Bartłomiej Macieja (2653), Czechy 2004 r., 1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Sc3 Sf6 4.g3 4 Sxe4!? Podobno Smirin był bardzo zdziwiony tą ofiarą skoczka nie wspominając już o kolegach Bartka z jego drużyny w której grał m.in. Zbynek Hracek. 5.Sxe4 d5 6.Sc3 Najwięcej emocji w odwróconym gambicie Halloween budzi fakt, że odejście teraz skoczkiem na g3, analogicznie jak w normalnym gambicie Halloween na g6, tj. 5 Sg6!, jest po prostu niewykonalne. 6...d4 7.Se4 Po 7.Sb1 e4 8.Sg1 d3 9.cd3 ed3 10.Hf3!? Sd4 powstawała pozycja krytyczna do oceny. 7 f5 8.Seg5 e4 9.Gc4 ef3 10.Sxf3 He7+ 11.Kf1 Ge6 12.d3 Gxc4 13.dc4 Hd7 14.Kg a3 h6 16.h4 Gd6 17.b4 17 Se5 Na szczególną uwagę zasługiwało teraz 17 f4!? 18.c5 (18.Sxd4? Ge5 19.c3 fg3 20.fg3 Sxd4 21.cd4 Gxd4 22.Wa2 Hc6 =/+) 18 Ge7 19.b5 [19.Gxf4 g5 20.hg5 (20.Gd2 Hd5 =/+) 20 hg5 21.Gxg5 Gxg5 22.b5! (22.Sxg5? Wxh1 -/+; 22.Wxh8? Wxh8 23.Sxg5 Hd5+ -/+) 22 Gf6 23.bc6 Hxc6 =/+] 19 Sa5!? 20.He1 (20.b6 ab6 21.cb6 cb6!? 22.Gxf4 g5 =) 20 Sc4 21.c6 bc6 22.bc6 Hxc6 23.Hxe7 Wde8 24.Hxg7 Se5 25.Gxf4 Hxf3+ 26.Kg1 Whg8 27.Hxh6 (27.Hf6 Sg4 28.Ha6+ Kb8 -/+) 27 Wg6 28.Hh7 Weg8 29.Gxe5 Wxg3+!! z nieuniknionym remisem przez powtórzenie posunięć. 18.c5 Sxf3 19.Hxf3 Ge5 20.Wb1 Hd5 21.Wb3 Gf6 22.We1 Hxf3+ 23.Wxf3 Wd5 24.Wd3 1/2-1/2 Wykaz cytowanych w tekście adresów stron internetowych o gambicie Halloween: 1. tour/breeze.htm 2. halloween/index.html; m /salclub/enroque.htm KONIEC