Razem łatwiej- Grupy producentów. Produkty lokalne jako dodatkowe źródło dochodów w gospodarstwie rolnym

Transkrypt

1 Razem łatwiej- Grupy producentów Produkty lokalne jako dodatkowe źródło dochodów w gospodarstwie rolnym 1

2 ZNACZENIE GOSPODARCZE Produkty regionalne (PDO/PGI) stanowią około 10% produkcji rolno-spożywczej w Europie. Ich udział stale wzrasta Badania pokazują, że wielkość ta za sprawą działań marketingowych - może w ciągu kilku lat wzrosnąć do 20% 2

3 ChNP, ChOG i GTS w Europie W systemie produktów regionalnych i tradycyjnych zarejestrowane jest ok. 800 wyrobów Kilkaset kolejnych czeka na rejestrację 80% z nich pochodzi z krajów południa Europy (Włosi przesłali około 100) Najwięcej zarejestrowanych produktów posiadają Francja (155) i Włochy(160) Polska 14 produktów 3

4 Ceny produktów nieprzetworzonych i przetworzonych o znanym pochodzeniu Średnia cena skupu mleka 29,8 Euro za 100 l Średnia cena skupu mleka w chronionych serach 35 Euro Beaufort 53,9 Euro - Reblochon ou reblochon de Savoie 47,6 Euro Abondance 43 Euro - Tomme de Savoie 40 Euro - Ser koryciński 3l mleka/1 kg sera 25 zł/kg czyli 1 l mleka ok. 8zł 4

5 PRZYKŁADY ZAREJESTROWANYCH NAZW JAKO ChNP Picodon FRANCJA 5

6 Picodon z Ardèche lub picodon z Drôme Stowarzyszenie Ochrony i Promocji Picodon z Drôme i Picodon z Ardèche Picodon to mały, okrągły podsuszany serek kozi o średnicy 5-7 cm i grubości 1,8-2,5 cm, który może być wytwarzany zarówno przez pojedynczego producenta, jak i przez spółdzielnię kilku producentów czy mleczarnię. 6

7 Związek Zawodowy ma na celu ochronę i promocję sera Picodon o Chronionej Nazwie Pochodzenia 1. Utrzymywanie zatwierdzonej jakości sera, który został zarejestrowany jako Chroniona Nazwa Pochodzenia - Deklarację Gotowości 2. Respektowanie jakości produktu musi być przestrzegane na wszystkich etapach, od początku, poprzez wszystkie etapy jego wytwarzania produktu aż do wprowadzenia produktu do obrotu. 3. Obowiązek regularnych kontroli specjalnej komisji kontrolnej podległej Związkowi. - jakość smakowa (zapachowa, barwa, itp.) sera (badanie organoleptyczne), - jakość fizyko-chemiczna 4. Stworzenie warunków dla dobrej komunikacji pomiędzy członkami związku i uzyskania ich zgody na przestrzeganie warunków specyfikacji i obowiązujących przepisów prawnych - zasad bakteriologicznych, etykietowania produktów, 5. Zapewnienie odpowiedniej reprezentacji związku (złożonej z jego członków) wobec władz publicznych, organizacji związkowych, władz terenowych, itp. 6. Zbadanie możliwości i realizacja działań mających na celu ochronę i sprzedaż «PICODON CHNP» zarówno w kraju, jak i poza jego granicami: Festyny-Konkursy- Święta Sera- Różne promocje 7

8 Skład grupy producentów sera Picodon w Drôme i Ardèche Producenci koziego mleka, którzy dostarczają mleko do mleczarni, która produkuje Picodon ChNP. Indywidualni producenci sera picodon ChNP Indywidualni producenci sera, którzy przekazują świeżo wyprodukowany ser do dalszego procesu do dojrzewalni. Właściciele dojrzewalni, którzy zajmują się dojrzewaniem sera i wprowadzeniem gotowego produktu ChNP do obrotu Spółdzielnie Właściciele mleczarni 8

9 W 2005 r. Związek sera Picodon miał poniższą charakterystykę: Obszar wytwarzania: ha Liczba członków : producentów mleka 131 serowarów (124 producentów indywidualnych, 1 spółdzielnia, 6 właścicieli mleczarni) 135 właścicieli dojrzewalni Roczna wielkość produkcji: 600 tonnes 9

10 WYMIERNE KORZYŚCI EKONOMICZNE Na serze regionalnym francuski rolnik zarabia 2 do 4 razy tyle, co w przypadku sprzedaży nieprzetworzonego mleka Klienci w UE mogą i chcą płacić więcej za wyroby o określonym pochodzeniu geograficznym! 10

11 Skąd czerpano wzorce certyfikowania produktów? Za przykład służyły rozwiązania francuskie, a w szczególności system AOC ( Appellation d Origine Contrôlée Nazwa Kontrolowanego Pochodzenia) Chroniona Nazwa Pochodzenia w systemie europejskim 11

12 12

13 Francja Beaufort PRZYKŁADY ZAREJESTROWANYCH NAZW JAKO CHNP 13

14 Reblochon Contacts SIR Syndicat Interprofessionnel du Reblochon Maison du Reblochon Rue Saint Blaise BP THÔNESTél.: Fax : www.reblochon.fr info@reblochon.fr Liens Le Reblochon Fermier Le Beaufort L'Emmental Tourisme La maison du lait 14

15 Abondance 15

16 Tomme de Savoie 16

17 Organizacja pozioma Kim są? Stowarzyszenie Tradycyjnych Serów Alpejskich 7 serów z Sabaudii ChNP (Abondance, Beaufort, Chevrotin, Emmental de Savoie, Reblochon, Tome des Bauges, Tomme de Savoie), Wytwórcy każdego z serów należą do grupy producentów związku ochrony danego sera. Siła sieci ekspertów. Koncentracja sił i środków. Współdziałanie organizacji partnerskich. Wsparcie ekspertów. 17

18 Zajęcia dla szkół podstawowych Edukacja, Promocja Terytorium, środowisko i zrównoważony rozwój Dietetyka i odżywianie (równowaga produktów, zmysły, smaki, itp.) Doświadczenie i tradycja, kultura serów, historia regionalna (wytwarzanie sera) 18

19 PRODUKTY REGIONALNE I TRADYCYJNE Związek z agroturystyką i turystyką wiejską MIASTO WIEŚ Sprzedaż produktów mieszkańcom miast MIASTO WIEŚ 19

20 GRUPY PRODUCENTÓW Tworzenie Grup Producentów zaangażowanych w proces rejestracji i promocji produktów regionalnych i tradycyjnych 20

21 CELE ORGANIZOWANIA SIĘ PRODUCENTÓW W GRUPY PRODUCENCKIE I. Organizowanie się grupy producentów w celu złożenie wniosku o rejestrację do Komisji Europejskiej II. III. Organizowanie się grupy producentów rolnych w celu wpisu do rejestru grup prowadzonego przez marszałka województwa (USTAWA z dnia 15 września 2000 r. o grupach producentów rolnych i ich związkach) Zorganizowanie w grupę w celu podniesienia efektywności wytwarzania i zbytu lub/i prowadzenia działalności gospodarczej 21

22 I. Dziennik urzędowy UE z 31 marca 2006 roku ROZPORZĄDZENIE RADY (WE) NR 510/2006 z dnia 20 marca 2006 r. w sprawie ochrony oznaczeń geograficznych i nazw pochodzenia produktów rolnych i środków spożywczych ROZPORZĄDZENIE RADY (WE) NR 509/2006 z dnia 20 marca 2006 r. w sprawie produktów rolnych i środków spożywczych będących gwarantowanymi tradycyjnymi specjalnościami 22

23 I. Grupa producentów Zgodnie z Rozporządzeniami 509/2006 i 510/2006 Grupa oznacza każdą organizację producentów lub przetwórców niezależnie od jej formy prawnej lub składu, której działalność związana jest z tym samym produktem rolnym lub środkiem spożywczym. W skład grupy mogą wchodzić także inne zainteresowane osoby 23

24 I. ORGANIZOWANIE SIĘ GRUPY PRODUCENCKIEJ W CELU ZŁOŻENIA WNIOSKU O REJESTRACJĘ DO KOMISJI EUROPEJSKIEJ Grupa producentów jest niezbędna dla złożenia do Komisji Europejskiej wniosku o rejestrację w celu uzyskania znaku: Chronionej Nazwy Pochodzenia lub Chronionego Oznaczenia Geograficznego Gwarantowanej Tradycyjnej Specjalności

25 I. ORGANIZOWANIE SIĘ GRUPY PRODUCENTÓW W CELU ZŁOŻENIA WNIOSKU O REJESTRACJĘ DO KOMISJI EUROPEJSKIEJ Dla Chronionej Nazwy Pochodzenia lub Chronionego Oznaczenia Geograficznego Rozporządzenie 510/2006 Grupa oznacza, niezależnie od jej formy prawnej i składu, każdą organizację producentów lub przetwórców tego samego produktu rolnego lub środka spożywczego. W skład grupy mogą także wchodzić inne zainteresowane strony. 25

26 I. ORGANIZOWANIE SIĘ GRUPY PRODUCENCKIEJ W CELU ZŁOŻENIA WNIOSKU O REJESTRACJĘ DO KOMISJI EUROPEJSKIEJ Dla Gwarantowanej Tradycyjnej Specjalności Rozporządzenie 509/2006 Grupa oznacza każdą organizację producentów lub przetwórców, niezależnie od jej formy lub składu, których działalność związana jest z tym samym produktem rolnym lub środkiem spożywczym 26

27 I. Pomoc finansowa dla rolników rejestrujących produkty PROW Rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 22 stycznia 2008 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania oraz wypłaty pomocy finansowej w ramach działania Uczestnictwo rolników w systemach jakości żywności oraz Działania informacyjne i promocyjne objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata Działanie 132 i 133 PROW

28 Uczestnictwo rolników w systemach jakości żywności PROW Działanie 132 (ARiMR) Warunki konieczne: GTS 3200,zł <= 3000 Euro CHNP lub CHOG 3200, zł dopłata roczna/1 produkt Rolnictwo ekologiczne Krajowy system jakości żywności prod. Integrowana Jakość Tradycja 1470,zł łącznie (noweliz. z 18 list.2009) Co można sfinansować: Poniesione koszty kontroli dla uzyskania certyfikatu zgodności Składki na rzecz grupy producentów 28

29 Działania informacyjne i promocyjne PROW Działanie 133 (ARR) Dla kogo pomoc? Dla grupy producentów grupa producentów oznacza organizację, mającą dowolną formę prawną, która łączy podmioty gospodarcze aktywnie biorące udział w systemie jakości żywności dla określonych produktów lub środków spożywczych GTS lub CHNP/CHOG, rolnictwo ekologiczne lub zintegrowane centralny rejestr przedsiębiorców Art.22 Ustawy z dnia 11 marca 2004r. O ARR i organizacji niektórych rynków rolnych 29

30 Działania informacyjne i promocyjne 2 PROW ARiMR Refundacja poniesionych kosztów w 70% Pomoc jest przyznawana do 2 lat Pokrywane są koszty kampanii promocyjno reklamowych i ich przygotowania 30

31 II. ORGANIZOWANIE SIĘ GRUPY PRODUCENTÓW ROLNYCH W CELU WPISU DO REJESTRU GRUP PROWADZONEGO PRZEZ MARSZAŁKA WOJEWÓDZTWA Zarejestrowane grupy producentów rolnych mogą uzyskiwać różnorodną pomoc finansową ze środków publicznych, w tym europejskich, związaną z ich organizowaniem i funkcjonowaniem. 31

32 III. ORGANIZOWANIE W GRUPĘ W CELU: PODNIESIENIA EFEKTYWNOŚCI WYTWARZANIA I ZBYTU LUB/I PROWADZENIA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ LUB/I MARKETINGU I PROMOCJI. Grupa producentów może się zorganizować do wspólnego wytwarzania produktu (np.wspólna serowarnia) lub wspólnego działania, na którymś z etapów wytwarzania i sprzedaży (np. chłodnia czy sortownia) lub wspólnej promocji. najczęściej używane formy organizowania się w grupy: spółdzielnie, zrzeszenia, spółki z o.o., spółki akcyjne, stowarzyszenia z prawem prowadzenia działalności gospodarczej, spółki cywilne,... 32

33 ORGANIZOWANIE SIĘ GRUPY PRODUCENCKIEJ W CELU ZŁOŻENIE WNIOSKU O REJESTRACJĘ DO KOMISJI EUROPEJSKIEJ Każda z wyżej wymienionych form prawnych organizowania się producentów, może być wykorzystana w celu złożenia wniosku o rejestrację do Komisji Europejskiej (KE) Można tez skorzystać z prostszych form organizacyjnych: Konsorcjum (umowa cywilno-prawna) Porozumienie o utworzeniu grupy 33

34 OSCYPEK, BRYNDZA PODHALAŃSKA, REDYKOŁKA Grupą producentów jest Regionalny Związek Hodowców Owiec i Kóz w Nowym Targu Zostało wykorzystane, istniejące od dawna i zmieniające swoją formę rolnicze zrzeszenie branżowe, do złożenia wniosku o ChNP. W skład Regionalnego Związku Hodowców Owiec i Kóz wchodzą hodowcy owiec i kóz ( ok. 1600) oraz bacowie (ok. 120), którzy utworzyli przy RZHOiK Koło Baców. (Tatrzańsko-Beskidzka Spółdzielnia Producentów Gazdowie zarejestrowana w czerwcu 2007 dla promocji hodowli owiec) 34

35 KIEŁBASA LISIECKA Konsorcjum Producentów Kiełbasy Lisieckiej Powstało specjalnie w celu złożenia wniosku o ChOG Konsorcjum przyjęło formę umowy cywilno-prawnej zawartej pomiędzy członkami. 35

36 WIŚNIA NADWIŚLANKA została założona dla uzyskania lepszych warunków zbytu, a następnie wykorzystana jako grupa producencka dla złożenia wniosku o rejestrację ChNP 36

37 SUSKA SECHLOŃSKA Stowarzyszenie Producentów Owoców i Warzyw w Ujanowicach Powstało by uzyskać wpis na Listę Grup Producentów Rolnych prowadzoną przez Marszałka Województwa Małopolskiego a następnie wykorzystane do przygotowania i złożenia wniosku o rejestrację w Komisji Europejskiej Suski Sechlońskiej jako ChOG. 37

38 Wytwarzanie i sprzedaż : DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZA Produktów nie przetworzonych, nie wymaga rejestrowania działalności gospodarczej Produktów przetworzonych, wymaga zarejestrowania działalności gospodarczej (np. indywidualna działalność gospodarcza prowadzona przez osobę fizyczną ) 38

39 CO ZROBIĆ ABY PRODUKOWAĆ ZGODNIE Z PRZEPISAMI? W jakim przypadku producent jest zobowiązany do rejestrowania działalności gospodarczej? Co zrobić, aby przestrzegać wymagań weterynaryjnych i higieniczno-sanitarnych? Czy i jakie są zobowiązania podatkowe związane ze sprzedażą produktów rolnych i środków spożywczych? 39

40 WYMAGANIA WETERYNARYJNE I HIGIENICZNO-SANITARNE Produkty: pochodzenia zwierzęcego - Powiatowy Inspektor Weterynarii (PIW) pozostałe produkty - Powiatowy Inspektorat Sanitarny (PIS) Sprzedaż: bezpośrednia (czyli do konsumenta): produkty nie przetworzone - rejestracja zakładu w PIW lub PIS marginalna, ograniczona, lokalna: prod. pochodzenia zwierzęcego, z własnego gospodarstwa, sprzedaż w woj. własnym i przyległych - zatwierdzenie zakładu w PIW Szczegółowe informacje: PIS, PIW, WODR 40

41 Bezpieczeństwo przy wytwarzaniu żywności Podstawowe akty prawne Rozporządzenie (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiające ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołujące Europejski Urząd ds. Bezp. Żywności oraz ustanawiające procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności Żywność pochodzenia zwierzęcego Żywność pochodzenia nie zwierzęcego 41

42 Bezpieczeństwo przy wytwarzaniu żywności Podstawowe akty prawne c.d. Produkty pochodzenia zwierzęcego Produkty spożywcze pochodzenia niezwierzęcego Rozporządzenie (WE) nr 853/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. ustanawiające szczegółowe przepisy dotyczące higieny w odniesieniu do żywności pochodzenia zwierzęcego Ustawa z dnia 16 grudnia 2005 r. o produktach pochodzenia zwierzęcego Rozporządzenie (WE) nr 852/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie higieny środków spożywczych Ustawa z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia 42

43 Bezpieczeństwo przy wytwarzaniu żywności Podstawowe akty prawne c.d. Produkty pochodzenia zwierzęcego Rozporządzenie MRiRW z dnia 15 grudnia 2006 r. w sprawie szczegółowych warunków uznania działalności marginalnej, lokalnej i ograniczonej Rozporządzenie MRiRW z dnia 29 grudnia 2006 r. w sprawie wymagań weterynaryjnych przy produkcji produktów pochodzenia zwierzęcego przeznaczonych do sprzedaży bezpośredniej Rozporządzenie MRiRW z dnia 27 lipca 2007 r. w sprawie ogólnych odstępstw od wymagań higienicznych w zakładach produkujących żywność tradycyjną pochodzenia zwierzęcego Produkty spożywcze pochodzenia niezwierzęcego Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 6 czerwca 2007 r. w sprawie dostaw bezpośrednich środków spożywczych Rozporządzenie Ministra Zdrowia 1) z dnia 18 lutego 2009 r. w sprawie ogólnych odstępstw od wymagań higienicznych w zakładach produkujących żywność tradycyjną niezwierzęcego pochodzenia 43

44 Ustawa z dnia 17 grudnia 2004 r. o rejestracji i ochronie nazw i oznaczeń produktów rolnych i środków spożywczych oraz o produktach tradycyjnych, nowelizowana 24 października 2008 r. Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 27 lipca 2007 r. w sprawie ogólnych odstępstw od wymagań higienicznych w zakładach produkujących żywność tradycyjną pochodzenia zwierzęcego Rozporządzenie Ministra zdrowia z dnia 18 lutego 2009 r. w sprawie ogólnych odstępstw od wymagań higienicznych w zakładach produkujących żywność tradycyjną nie zwierzęcego pochodzenia 44

45 PODATKI OD DOCHODÓW ZE SPRZEDAŻY PRODUKTÓW ROLNYCH I ŚRODKÓW SPOŻYWCZYCH Podatek od osób fizycznych Podatek od towarów i usług VAT 45

46 PODATEK OD OSÓB FIZYCZNYCH USTAWA z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych Przychody z działalności rolniczej, pochodzące ze sprzedaży nieprzetworzonych produktów roślinnych i zwierzęcych z własnej uprawy lub hodowli są nieopodatkowane Art.2 pkt 1. 1) Przychody ze sprzedaży produktów przetworzonych zasadniczo podlegają opodatkowaniu są jednak zwolnione od podatku przychody od produkcji z własnej uprawy i hodowli, poddanym prostemu przetwórstwu (kiszenie, ubój, ser) Art. 21 pkt.71 46

47 PODATEK VAT OD TOWARÓW I USŁUG USTAWA z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług Produkty rolne własnej produkcji i towary z nich wytworzone prostymi środkami są zwolnione od podatku (jeśli nie przekraczają kwoty 800 tys. Euro) Działalność handlowa na większą skalę może być zwolniona, jeśli wartość sprzedaży opodatkowanej nie przekracza w roku podatkowym równowartości EUR Art Zwalnia się od podatku podatników, u których wartość sprzedaży opodatkowanej nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty wyrażonej w złotych odpowiadającej równowartości euro. 47

48 GDZIE SZUKAĆ INFORMACJI?

49 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ Polska Izba Produktu Regionalnego i Lokalnego Ul. Kruczkowskiego 3, lok Warszawa tel.(48) Henryk Wujec Prezes Polskiej Izby Produktu Regionalnego i Lokalnego h.wujec@fdp.org.pl Tel