Raport z analizy danych ankietowych pochodzących z badania. Zachowania zdrowotne kobiet w ciąży. Warszawa, 2009 r.

Transkrypt

1 Raport z analizy danych ankietowych pochodzących z badania Zachowania zdrowotne kobiet w ciąży Warszawa, 29 r.

2 Raport sporządzono z wykorzystaniem środków przekazanych przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w ramach finansowania działalności wspomagającej badania Inicjatorami i koordynatorami projektu Zachowania zdrowotne kobiet w ciąży są: Andrzej Wojtyła - Główny Inspektor Sanitarny Przemysław Biliński - Zastępca Głównego Inspektora Sanitarnego Badania przeprowadził Główny Inspektorat Sanitarny we współpracy z Wojewódzkimi i Powiatowymi Stacjami Sanitarno - Epidemiologicznymi Analizę statystyczną wykonano z udziałem Firmy StatSoft Polska Sp. z o.o.. 2

3 Spis treści 1. Informacje ogólne Rozkłady procentowe odpowiedzi na poszczególne pytania Charakterystyka badanych kobiet Pytania dotyczące palenia tytoniu Pytania dotyczące spożycia alkoholu Pytania dotyczące zażywania środków odurzających i nasennych Pytanie dotyczące świadomości szkodliwości używek Informacje o ciąży i porodzie Proste zależności między zmiennymi (spożycie alkoholu) Zestawienia zależności Wykształcenie a spożycie alkoholu Wiek a spożycie alkoholu Miejsce zamieszkania a spożycie alkoholu Stan rodzinny a spożycie alkoholu Palenie a spożycie alkoholu Spożycie alkoholu a stosowanie środków odurzających Spożycie alkoholu a stosowanie środków nasennych Ciąża i poród a spożycie alkoholu Świadomość deklarowana a spożycie alkoholu Spożycie alkoholu a komplikacje Proste zależności między zmiennymi (palenie tytoniu) Zestawienia zależności Wykształcenie a palenie tytoniu Wiek a palenie tytoniu Miejsce zamieszkania a palenie tytoniu Stan rodzinny a palenie tytoniu Palenie tytoniu a spożycie alkoholu Palenie tytoniu a stosowanie środków odurzających Palenie tytoniu a stosowanie środków nasennych Ciąża i poród a palenie tytoniu Świadomość deklarowana a palenie tytoniu Palenie tytoniu a komplikacje Proste zależności między zmiennymi (stosowanie narkotyków, środków uspokajających lub nasennych) Zestawienia zależności Wykształcenie a stosowanie narkotyków, leków uspokajających lub nasennych Wiek a stosowanie narkotyków, leków uspokajających lub nasennych Miejsce zamieszkania a stosowanie narkotyków, leków uspokajających lub nasennych Stan rodzinny a stosowanie narkotyków, leków uspokajających lub nasennych Palenie tytoniu a stosowanie narkotyków, leków uspokajających lub nasennych Spożycie alkoholu a stosowanie narkotyków, leków uspokajających lub nasennych Stosowanie leków uspokajających lub nasennych a stosowanie narkotyków

4 5.9. Ciąża i poród a stosowanie narkotyków, leków uspokajających lub nasennych Świadomość deklarowana a stosowanie narkotyków, leków uspokajających lub nasennych Stosowanie narkotyków, leków uspokajających lub nasennych a komplikacje Formularz ankiety

5 1. Informacje ogólne Ankieta opracowana przez Państwową Inspekcję Sanitarną adresowana była do młodych matek przebywających zaraz po porodzie we wszystkich szpitalach posiadających przynajmniej jedną z podanych poniżej jednostek: a) oddział ginekologiczno-położniczy, b) oddział położniczy, c) oddział położniczy rooming-in, d) sala porodowa, e) oddział neonatologiczny. W sumie badaniem zostały objęte 382 szpitale. Ankietę przeprowadzono w czerwcu 29 r. jednego dnia w danym szpitalu. Ankieta była dobrowolna i anonimowa. Udział w ankiecie był proponowany wszystkim młodym matkom przebywającym w szpitalu. Spotkała się ona z bardzo pozytywnym oddźwiękiem ze strony badanych kobiet. Większość z nich zgodziła się udzielić odpowiedzi na pytania ankietowe, w wyniku czego zebrano 328 wypełnionych ankiet. Zróżnicowanie liczby zebranych ankiet w poszczególnych województwach przedstawiono na poniższym wykresie. wojew szpital Rys. 1. Struktura badanych kobiet wg zmiennej: " wojew szpital"

6 2. Rozkłady procentowe odpowiedzi na poszczególne pytania 2.1. Charakterystyka badanych kobiet W badanej grupie kobiet najmniejszy odsetek stanowią kobiety z wykształceniem podstawowym i zasadniczym zawodowym (łącznie około 15%) - Rys. 2. Udział kobiet z wykształceniem średnim i wyższym wynosi odpowiednio 43% i 42%. W analizie zależności wykorzystana będzie dodatkowa zmienna 1.wykształcenie, która powstała po przekodowaniu odpowiedzi na pyt. 1 do trzech kategorii (podstawowe/zawodowe, średnie i wyższe). Rozkład nowej zmiennej przedstawiono na Rys. 3. Analizując wiek badanych kobiet możemy stwierdzić, że najmniejszą grupę stanowią kobiety w wieku poniżej 23 i kobiety powyżej 34 roku życia (Rys. 4). podstawowe; 7% zasadnicze zawodowe; 8% wyższe magisterskie; 29% wyższe zawodowe; 12% średnie; 43% 1 wykształcenie Rys. 2. Struktura badanych kobiet wg zmiennej: "1 wykształcenie" podstawowe/zawodowe; 15% wyższe; 42% średnie; 43% 1.wykształcenie Rys. 3. Struktura badanych kobiet wg zmiennej: "1.wykształcenie"

7 powyżej 34; 12% do 22 lat; 13% od 32 do 34; 14% od 23 do 25; 16% od 29 do 31; 21% od 26 do 28; 24% 2 wiek Rys. 4. Struktura badanych kobiet wg zmiennej: "2 wiek" Na potrzeby analizy zależności utworzono nową zmienną 3.miejscowość, na podstawie odpowiedzi na pyt. 3. Wśród badanych kobiet 4% stanowią kobiety zamieszkałe na wsi. W miejscowościach poniżej 1 tys. mieszkańców mieszka 37% kobiet a powyżej 1 tys. mieszkańców 23% kobiet (Rys. 5). Bardziej szczegółowe dane przedstawiono w tabeli Tab. 1. Z kolei na wykresie Rys. 6 przedstawiono rozkład liczby badanych kobiet w poszczególnych województwach (ze względu na miejsce zamieszkania). W celu analizy migracji kobiet do szpitali położonych w innych województwach można porównać ten rozkład z licznościami przedstawionym na wykresie Rys. 1. Większość kobiet deklaruje, że mieszka z mężem. Co dziesiąta kobieta mieszka z partnerem, a 5% twierdzi, że mąż często przebywa poza domem (Tab. 2). Tab. 1. Struktura badanych kobiet wg zmiennej: "3 miejscowość" Klasa Liczba Procent przypadków powyżej , , , ,72 poniżej ,79 wieś ,98

8 ,98% 36,75% ,27% wieś poniżej 1 powyżej 1 3.miejscowość Rys. 5. Struktura badanych kobiet wg zmiennej: "3.miejscowość" 4 wojew mieszka Rys. 6. Struktura badanych kobiet wg zmiennej: "4 wojew mieszka" Tab. 2. Struktura badanych kobiet wg zmiennej: "5 mieszka z" N=3231 Klasa Liczba Procent przypadków mężem ,93 mąż poza domem 176 5,45 dziećmi 981 3,36 rodzicami ,61 rodzeństwem 181 5,6 partnerem 327 1,12 inni 248 7,68

9 2.2. Pytania dotyczące palenia tytoniu Połowa badanych twierdzi, że paliła tytoń (kiedykolwiek) - Rys. 7, z czego 62% w ciągu ostatnich 2 lat - Rys. 8. Kobiety, które paliły w ciągu ostatnich 2 lat najczęściej robiły to codziennie (6%) - Rys. 9. W analizie zależności zostanie uwzględniona zmienna 8.jak często od 2 lat, która powstała po scaleniu trzech odpowiedzi na pyt. 8 do jednej kategorii: rzadziej niż codziennie, jak na wykresie Rys. 1. Informacje o liczbie papierosów wypalanych miesięcznie w ciągu ostatnich 2 lat zawiera wykres Rys. 11. Spośród kobiet, które paliły w ciągu ostatnich 2 lat co dziesiąta pali obecnie (po porodzie), zgodnie z wykresem Rys ,39% 49,61% czy paliła tytoń Rys. 7. Struktura badanych kobiet wg zmiennej: "6 czy paliła tytoń" 1 62,41% ,59% palenie od 2 lat Rys. 8. Struktura badanych kobiet wg zmiennej: "7 palenie od 2 lat"

10 7 6 59,79% ,73% 14,73% 1,76% codziennie 1-2 w tygodniu 8 jak często od 2 lat pow. 2 w tygodniu rzadziej niż tydzień Rys. 9. Struktura badanych kobiet wg zmiennej: "8 jak często od 2 lat" ,79% 5 4 4,21% codziennie 8.jak często od 2 lat rzadziej niż codziennie Rys. 1. Struktura badanych kobiet wg zmiennej: "8.jak często od 2 lat" pow. 2 pacz.; 18% 1 paczka; 24% 13-2 pacz.; 23% 2-4 pacz.; 15% 5-12 pacz.; 21% 9 ile od 2 lat (na mies) Rys. 11. Struktura badanych kobiet wg zmiennej: "9 ile od 2 lat (na mies)"

11 ,44% ,56% 1 czy obecnie pali Rys. 12. Struktura badanych kobiet wg zmiennej: "1 czy obecnie pali" Rozkład odpowiedzi na pytanie 11 (jak dawno zaprzestała palenia) przedstawiono na wykresie Rys. 13. Na potrzeby analizy zależności odpowiedzi na pytanie zestawiono również w postaci czterech kategorii: nigdy nie paliła, rzuciła przed ciążą, rzuciła podczask ciąży, nadal pali, jak na wykresie Rys % kobiet, które palą obecnie (po porodzie) twierdzi, że próbowało zaprzestać palenia w ciągu ostatnich 2 lat (Rys. 15). Informacje dotyczące liczby takich prób, czasu ostatniej próby i okresu przerwy w paleniu umieszczono w tabeli Tab. 3 oraz na wykresach Rys. 16-Rys. 17. ostatnie 6 mies.; 1% powyżej 2 lat; 37% od 7 do 9 mies.; 23% od 1 do 2 lat; 11% od 1 do 12 mies.; 19% 11 nie pali od Rys. 13. Struktura badanych kobiet wg zmiennej: "11 nie pali od"

12 ,77% ,39% ,42% 2 5,43% nigdy nie paliła rzuciła podczas ciąży rzuciła przed ciążą nadal 11.nie pali od pali Rys. 14. Struktura badanych kobiet wg zmiennej: "11.nie pali od" 6 64,29% ,71% rzucanie od 2 lat Rys. 15. Struktura badanych kobiet wg zmiennej: "12 rzucanie od 2 lat" Tab. 3. Struktura badanych kobiet wg zmiennej: "13 ile razy rzucanie" Klasa Liczba Procent przypadków 1 raz 72 24,74 2 razy 71 24,4 3-4 razy 79 27,15 pow ,71

13 pow. 12 mies.; 13% ostatnie 6 mies.; 28% od 1 do 12 mies.; 33% od 7 do 9 mies.; 27% 14 ostatnia próba Rys. 16. Struktura badanych kobiet wg zmiennej: "14 ostatnia próba" pow. 1 mies.; 27% poniżej 1 mies.; 36% od 2 do 1 mies.; 37% 15 okres przerwy Rys. 17. Struktura badanych kobiet wg zmiennej: "15 okres przerwy" Kobiety pytane o formę pomocy, z jakiej korzystały podczas ostatniej próby zaprzestania palenia najczęściej twierdziły, że opierały się na własnej silnej woli (42%) oraz pomocy rodziny (35%) - Tab. 4. Spośród badanych kobiet, które nadal palą, 41% nie ograniczyło palenia w ciągu ostatnich 2 lat, 34% pali mniej a 32% pali lżejsze papierosy (Tab. 5). Rozkład liczby paczek papierosów wypalanych miesięcznie przez kobiety, które ograniczyły ilość papierosów przedstawiony został na wykresie Rys. 18. Biorąc pod uwagę moment ograniczenia palenia (pyt. 18), okazuje się, że najczęściej jest to okres 7-9 miesięcy przed porodem (29%) oraz ponad 2 lat przed porodem (24%) - Tab. 6. Dodatkowa zmienna 18.od kiedy mniej grupuje odpowiedzi na pyt. 18 w trzech kategoriach: nie ograniczyła, ograniczyła w ciąży i ograniczyła przed ciążą (Rys. 19).

14 Tab. 4. Struktura badanych kobiet wg zmiennej: "16 pomoc" N=495 Klasa Liczba Procent przypadków leki 7 1,41 ginekolog 8 16,16 lek. rodzinny 23 4,65 specjalista 1,2 rodzina ,15 telefon 2,4 silna wola 26 41,62 ciąża 26 5,25 antynikotynowe 22 4,44 pow. 2 pacz.; 9% 1 paczka; 12% 13-2 pacz.; 21% 2-4 pacz.; 21% 5-12 pacz.; 37% 17 ile mniej Rys. 18. Struktura badanych kobiet wg zmiennej: "17 ile mniej" Tab. 5. Struktura badanych kobiet wg zmiennej: "17 mniej od 2 lat" N=241 Klasa Liczba Procent przypadków mniej 82 34,2 lżejsze 77 31,95 inne 2,83 tyle samo 99 41,8 Tab. 6. Struktura badanych kobiet wg zmiennej: "18 od kiedy mniej" Klasa Liczba Procent przypadków ostatnie 6 mies. 8 15,9 od 7 do 9 mies ,68 od 1 do 12 mies ,51 od 1 do 2 lat 55 1,38 powyżej 2 lat ,34

15 nie ograniczyła; 29% ograniczyła przed ciąż; 49% ograniczyła w ciąży; 22% 18.od kiedy mniej Rys. 19. Struktura badanych kobiet wg zmiennej: "18.od kiedy mniej" Rozkłady procentowe liczby paczek wypalanych miesięcznie przez kobiety, które przyznały się do palenia papierosów obecnie (po porodzie) przedstawia wykres Rys. 2. Najczęściej badane kobiety twierdzą, że wypalają pierwszego papierosa dopiero godzinę po przebudzeniu (62%), zgodnie z Rys. 21. Ponad połowa ankietowanych twierdzi, że w ciągu ostatniego roku nikt w domu nie palił (Rys. 23). Z kolei 78% kobiet deklaruje, że w pomieszczeniach, w których ostatnio pracowały nie palono tytoniu (Rys. 25). Dodatkowe zmienne 2.po przebudzeniu i 21.ktoś w domu zostaną wykorzystane w analizie zależności. pow. 2 pacz.; 1% 1 paczka; 17% 13-2 pacz.; 16% 2-4 pacz.; 21% 5-12 pacz.; 36% 19 ile obecnie Rys. 2. Struktura badanych kobiet wg zmiennej: "19 ile obecnie"

16 9 8 62,17% ,85% 2 1 8,69% 6,29% pow 1 godz. do 1 godz. do pół godz. do 5 min. 2 po przebudzeniu Rys. 21. Struktura badanych kobiet wg zmiennej: "2 po przebudzeniu" ,17% ,85% 2 14,98% 1 pow 1 godz. do 1 godz. do pół godz. 2.po przebudzeniu Rys. 22. Struktura badanych kobiet wg zmiennej: "2.po przebudzeniu" codziennie; 29% nigdy; 55% kilka w tyg.; 6% kilka w mies.; 1% 21 ktoś w domu Rys. 23. Struktura badanych kobiet wg zmiennej: "21 ktoś w domu"

17 codziennie; 29% nigdy; 55% rzadziej niż codziennie; 16% 21.ktoś w domu Rys. 24. Struktura badanych kobiet wg zmiennej: "21.ktoś w domu" codziennie; 12% niecodziennie; 1% nie palono; 78% 22 ktoś w pracy Rys. 25. Struktura badanych kobiet wg zmiennej: "22 ktoś w pracy" 2.3. Pytania dotyczące spożycia alkoholu Co druga badana kobieta twierdzi, że w ciągu ostatnich 12 miesięcy piła napoje zawierające alkohol (Tab. 7). Odpowiedzi na pyt. 23 zebrane zostały również w trzech kategoriach: nigdy, raz w miesiącu lub rzadziej, częściej niż raz w miesiącu (zmienna 23. alkohol od roku do analizy zależności). Około 28% kobiet, które spożywały alkohol w ciągu ostatniego roku twierdzi, że piło jednorazowo ponad 2g czystego alkoholu. Aby umożliwić analizę zależności, odpowiedzi na pyt. 24 zebrano do trzech kategorii w zmiennej 24. zwykle ile alkoholu (Rys. 28). Z kolei, jeśli wziąć pod uwagę częstotliwość wypijania w ciągu roku przed porodem 3 piw,5l lub 6ml wina lub 18ml wódki (pyt. 25), to około 9% kobiet deklaruje, że robi to mniej niż raz w miesiącu a 4%, że częściej (Rys. 29). Dla pyt. 25 również została utworzona dodatkowa zmienna 25.od 12 mies ile alkoh..

18 Tab. 7. Struktura badanych kobiet wg zmiennej: "23 alkohol od roku" Klasa Liczba Procent przypadków nigdy ,87 1 w mies , na mies , na tydz. 44 1,37 pow. 3 na tydz. 4,12 częściej niż 1 w mies.; 1% nigdy; 51% 1 mies. lub rzadziej; 39% 23.alkohol od roku Rys. 26. Struktura badanych kobiet wg zmiennej: "23.alkohol od roku" 1 71,77% ,23% 2 3,89% 2,33%,78% od 1 do 2 g od 21 do 4 g od 41 do 6 g od 61 do 9 g 91 g i więcej 24 zwykle ile alkoholu Rys. 27. Struktura badanych kobiet wg zmiennej: "24 zwykle ile alkoholu"

19 1 74,68% ,9% 2 3,24% od 1 do 2 g od 21 do 4 g 41 g i więcej 24.zwykle ile alkoholu Rys. 28. Struktura badanych kobiet wg zmiennej: "24.zwykle ile alkoholu" ,91% ,98% 3,1% 1,1% nigdy mniej niż 1 w mies. 1 raz w mies. 1 raz w tyg. 25 od 12 mies ile alkoh. Rys. 29. Struktura badanych kobiet wg zmiennej: "25 od 12 mies ile alkoh."

20 ,91% ,98% 4,11% nigdy 1 mies. lub rzadziej 25.od 12 mies ile alkoh. częściej niż 1 w mies. Rys. 3. Struktura badanych kobiet wg zmiennej: "25.od 12 mies ile alkoh." Rozkład odpowiedzi na pytanie 26 (ile dni temu piła napój alkoholowy) przedstawiono na wykresie Rys. 31. Na podstawie kategorii uwzględnionych w dodatkowej zmiennej 26.ostatnio ile dni możemy stwierdzić, że około 15% kobiet przyznaje się do picia alkoholu w ciąży (Rys. 32). Na wykresie Rys. 33 przedstawiono z kolei rozkład odpowiedzi na pyt. 27. powyżej 12 mies.; 1% ostatnie 6 mies.; 29% od 1 do 12 mies.; 4% od 7 do 9 mies.; 21% 26 ostatnio ile dni Rys. 31. Struktura badanych kobiet wg zmiennej: "26 ostatnio ile dni"

21 ost. piła przed ciąż; 18% ost. piła w ciąży; 15% nie piła od roku; 66% 26.ostatnio ile dni Rys. 32. Struktura badanych kobiet wg zmiennej: "26.ostatnio ile dni" ,2% ,1% 3,6% 1,5%,6% od 1 do 2 g od 21 do 4 g od 41 do 6 g od 61 do 9 g 91 g i więcej 27 ostatnio ile alkoholu Rys. 33. Struktura badanych kobiet wg zmiennej: "27 ostatnio ile alkoholu" ,2% ,1% 1 5,7% od 1 do 2 g od 21 do 4 g 41 g i więcej 27.ostatnio ile alkoholu Rys. 34. Struktura badanych kobiet wg zmiennej: "27.ostatnio ile alkoholu"

22 2.4. Pytania dotyczące zażywania środków odurzających i nasennych Wśród 6% ankietowanych (Rys. 35), które przyznały się do zażywania (kiedykolwiek) środków odurzających, największy odsetek (77%) przyznaje się do kontaktu z marihuaną. Z kolei 15% przyznało się do stosowania amfetaminy (Tab. 8). Tabele Tab. 9-Tab. 11 zawierają rozkłady odpowiedzi na pytanie, ile razy stosowano środki odurzające (kiedykolwiek, w ciągu ostatnich 12 miesięcy i ostatnich 9 miesięcy). Analiza tabeli Tab. 12 pokazuje z kolei, że w przypadku kobiet, które stosowały środki odurzające najczęściej nie ma informacji kiedy robiły to ostatnio. Tab. 8. Struktura badanych kobiet wg zmiennej: "28 narkotyki" N=152 Klasa Liczba Procent przypadków marihuana ,97 LSD 4 2,63 amfetamina 22 14,47 ecstasy 5 3,29 grzyby 9 5,92 kokaina 7 4,61 heroina 4 2,63 wziewne 6 3,95 inne 9 5, ,23% ,77% 28 czy narkotyki Rys. 35. Struktura badanych kobiet wg zmiennej: "28 czy narkotyki" Tab. 9. Struktura badanych kobiet wg zmiennej: "28 narkotyki - liczba razy" Klasa Liczba Procent przypadków razy , 1-2 razy 78 4, razy 22 1, razy 1, razy 9,55

23 Klasa Liczba Procent przypadków 2-39 razy 5,3 4 lub więcej 8,48 Tab. 1. Struktura badanych kobiet wg zmiennej: "28 narkotyki - 12 mies" Klasa Liczba Procent przypadków razy , razy 5, razy 5,39 Tab. 11. Struktura badanych kobiet wg zmiennej: "28 narkotyki - 9 mies" Klasa Liczba Procent przypadków razy , razy 1, razy 1,8

24 Tab. 12. Struktura badanych kobiet wg zmiennej: "28 narkotyki kiedy ostatnio" Klasa Liczba Procent przypadków nie wiemy kiedy używała 125 4,33 używała w ciąży 11,38 ostatnio przed ciążą 6,21 nie używała nigdy ,8 Co dziesiąta badana kobieta (Rys. 36) przyznaje się do stosowania środków nasennych (kiedykolwiek). W większości przypadków środki te stosowane były z zalecenia lekarza, zgodnie z tabelą Tab. 13. Tabele Tab. 14-Tab. 16 zawierają rozkłady odpowiedzi na pytanie, ile razy stosowano środki nasenne (kiedykolwiek, w ciągu ostatnich 12 miesięcy i ostatnich 9 miesięcy). Analiza wykresu Rys. 37 pokazuje, podobnie jak w przypadku stosowania środków odurzających, że najczęściej nie ma informacji kiedy ostatnio kobiety je stosowały. Tab. 13. Struktura badanych kobiet wg zmiennej: "29 nasenne" N=276 Klasa Liczba Procent przypadków z zalecenia ,62 bez zalecenia 75 27, ,78% ,22% 29 czy nasenne Rys. 36. Struktura badanych kobiet wg zmiennej: "29 czy nasenne"

25 Tab. 14. Struktura badanych kobiet wg zmiennej: "29 nasenne - liczba razy" Klasa Liczba Procent przypadków razy , razy 129 7, razy 49 2,9 6-9 razy 31 1, razy 2 1, razy 11,65 4 lub więcej 26 1,54 Tab. 15. Struktura badanych kobiet wg zmiennej: "29 nasenne - 12 mies" Klasa Liczba Procent przypadków razy , razy 41 3,7 3-5 razy 18 1, razy 8, razy 1, razy 3,22 4 lub więcej 8,6 Tab. 16. Struktura badanych kobiet wg zmiennej: "29 nasenne - 9 mies" Klasa Liczba Procent przypadków razy , razy 34 2, razy 15 1, razy 1, razy 9, razy 1,7 4 lub więcej 9,67

26 ,48% ,94% 2,73% nie używała nigdy używała w ciąży nie wiemy kiedy używała 29 nasenne kiedy ostanio,84% ostanio przed ciążą Rys. 37. Struktura badanych kobiet wg zmiennej: "29 nasenne kiedy ostatnio" 2.5. Pytanie dotyczące świadomości szkodliwości używek Jeśli wziąć pod uwagę deklarowaną świadomość szkodliwości małych ilości alkoholu, dużych ilości alkoholu, palenia i biernego palenia na zdrowie kobiety i zdrowie płodu, to najmniejszy odsetek dotyczy szkodliwości małych ilości alkoholu (87%) oraz biernego palenia (92%), zgodnie z tabelą Tab. 17. Z drugiej strony widać, że deklarowana świadomość jest ogólnie dość wysoka - aby przeanalizować faktyczną świadomość kobiet w tym względzie należałoby raczej rozważyć odpowiedzi na pytania dotyczące spożycia alkoholu i palenia w trakcie ciąży. Tab. 17. Struktura badanych kobiet wg zmiennej: "31 świadomość" N=379 Klasa Liczba Procent przypadków mało alk ,4 dużo alk ,12 palenie ,72 bierne , Informacje o ciąży i porodzie Najczęściej ciąża była potwierdzana przez ginekologa w 5-6 tygodniu (31%) oraz w 7-8 tygodniu (27%), jak na wykresie Rys. 38. Kolejne pytania zostały wypełnione na podstawie informacji udzielanych przez personel oddziału. Prawie połowa ankietowanych kobiet przebyła właśnie pierwszą ciążę (Rys. 39). Odsetek kobiet, które wcześniej roniły wyniósł 13% (Rys. 4), z czego 19% kobiet poroniło więcej niż 1 raz (Tab. 18). Tabele Tab. 19 i Tab. 2 zawierają rozkład odpowiedzi na pytanie w którym tygodniu ciąży były poronienia. Zdecydowaną większość porodów stanowiły porody normalne (92%). Drugie w kolejności były porody miernie przedwczesne (5%), zgodnie z tabelą Tab. 21. Ogólnie

27 około 8% porodów stanowiły porody przedwczesne (Rys. 41). Liczba urodzonych chłopców była nieznacznie (6 punktów procentowych) wyższa od liczby dziewczynek (Rys. 42). po 1 tydz.; 14% 1-4 tydz.; 16% 9-1 tydz.; 12% 5-6 tydz.; 31% 7-8 tydz.; 27% 3 potwierdzenie ciąży Rys. 38. Struktura badanych kobiet wg zmiennej: "3 potwierdzenie ciąży" ,8% ,43% ,68% 2 6,9% pierwsza druga trzecia pow. trzeciej 32 która ciąża Rys. 39. Struktura badanych kobiet wg zmiennej: "32 która ciąża"

28 3 87,% ,% 33 czy roniła Rys. 4. Struktura badanych kobiet wg zmiennej: "33 czy roniła" Tab. 18. Struktura badanych kobiet wg zmiennej: "34 ile poronień" Klasa Liczba Procent przypadków , ,25 3 i więcej 1 2,5 Tab. 19. Struktura badanych kobiet wg zmiennej: "34 pierwsze poronienie" Klasa Liczba Procent przypadków do 4 tyg. 37 1,66 od 5 do ,2 od 7 do ,5 od 9 do ,71 od 11 do ,6 pow ,95 Tab. 2. Struktura badanych kobiet wg zmiennej: "34 drugie poronienie" Klasa Liczba Procent przypadków do 4 tyg. 3 6,12 od 5 do 6 4 8,16 od 7 do ,69 od 9 do ,49 od 11 do ,2 pow ,33

29 Tab. 21. Struktura badanych kobiet wg zmiennej: "35 kiedy poród" Klasa Liczba Procent przypadków poronienie 4,13 skrajnie przedwczesny 8,26 bardzo przedwczesny 81 2,6 miernie przedwczesny 153 4,91 normalny poród ,78 ciąża przenoszona 1, ,7% ,93% normalny poród 35 czy wcześniak wczesniactwo Rys. 41. Struktura badanych kobiet wg zmiennej: "35 czy wcześniak" 18 53,1% 16 46,99% chłopiec 36 płeć dziewczynka Rys. 42. Struktura badanych kobiet wg zmiennej: "36 płeć" Jeśli rozważymy wagę dzieci, to 84% miało wagę normalną, 1% powyżej normalnej a 6% poniżej normalnej - zgodnie z Tab. 22 i Rys. 43. Z kolei tabela Tab. 23 zawiera liczności odpowiadające kolejnym przedziałom wartości zmiennej 38 długość. Wyniki dojrzałości noworodków według skali Apgar w 1 minucie podano na wykresie Rys. 44. Na potrzeby analizy zależności utworzono dodatkową zmienną 39.Apgar w 1 min, która powstała po scaleniu trzech mniej licznych kategorii do jednej klasy: poniżej dobrego. Jak widać na

30 wykresie Rys. 45 do kategorii tej trafiło 13% dzieci. Wykres Rys. 46 prezentuje natomiast wyniki skali Apgar w ostatniej minucie, dla dzieci, w przypadku których wartość skali w ostatniej minucie różniła się od wartości w pierwszej minucie. Tab. 22. Struktura badanych kobiet wg zmiennej: "37 waga" Klasa Liczba Procent przypadków niewiarygodnie mała 7,22 skrajnie mała 3,1 bardzo mała 15,48 mała 179 5,7 normalna ,77 bardzo duża 36 9, ,77% ,74% 6,49% normalna powyżej normalnej poniżej normalnej 37.waga Rys. 43. Struktura badanych kobiet wg zmiennej: "37.waga" Tab. 23. Struktura badanych kobiet wg zmiennej: "38 długość" Klasa Liczba Procent przypadków do ,42 od 52 do ,4 od 54 do ,58 od 56 do ,77 od 58 do ,89 powyżej ,31

31 3 87,45% ,2% stan dobry 2,63% zamartwica sina zmęczenie porodem zamartwica 39 Apgar w 1 min,9% ciężka Rys. 44. Struktura badanych kobiet wg zmiennej: "39 Apgar w 1 min" 3 87,45% ,55% stan dobry 39.Apgar w 1 min poniżej dobrego Rys. 45. Struktura badanych kobiet wg zmiennej: "39.Apgar w 1 min" ,95% ,61% 2,44% stan dobry zmęczenie porodem zamartwica sina 39 Apgar w ostaniej min Rys. 46. Struktura badanych kobiet wg zmiennej: "39 Apgar w ostatniej min"

32 U około 3% badanych kobiet wystąpiła ciąża mnoga (Rys. 47). Co trzecia badana rodziła przez cesarskie cięcie (Rys. 48). Wady wrodzone stwierdzono u niecałych 2% noworodków, zgodnie z wykresem Rys. 49. Szczegółowe informacje dotyczące wymienianych wad przedstawiono w tabeli Tab. 24. U 15% kobiet wystąpiły natomiast komplikacje przy porodzie (Rys. 5) ,26% czy mnoga 2,74% Rys. 47. Struktura badanych kobiet wg zmiennej: "4 czy mnoga" cesarka; 33% naturalny; 67% 41 sposób porodu Rys. 48. Struktura badanych kobiet wg zmiennej: "41 sposób porodu"

33 ,22% czy wady 1,78% Rys. 49. Struktura badanych kobiet wg zmiennej: "42 czy wady" Tab. 24. Struktura badanych kobiet wg zmiennej: "42 wady wrodzone" Klasa Liczba Procent przypadków wada kończyn 6 12,77 układ oddechowy 2 4,26 układ nerwowy 8 17,2 układ moczowy 8 17,2 serce/układ krwionośny 1 21,28 rozszczep wargi/podn. 6 12,77 inne 7 14, ,57% ,43% 43 czy komplikacje Rys. 5. Struktura badanych kobiet wg zmiennej: "43 czy komplikacje"

34 3. Proste zależności między zmiennymi (spożycie alkoholu) 3.1. Zestawienia zależności W tabelach Tab Tab. 31 zestawiono pytania dotyczące spożycia alkoholu (pyt ) oraz deklarowanej świadomości szkodliwego działania alkoholu na życie matki i płodu (pyt. 31) z poszczególnymi pytaniami znajdującymi się w kwestionariuszu ankiety. W pierwszej kolumnie zamieszczono nazwę zmiennej z numerem pytania, w drugiej wartość prawdopodobieństwa testowego p dla testu niezależności chi-kwadrat, zaś w trzeciej wartość współczynnika V Cramera (lub współczynnika kontyngencji - w przypadku tabel 2x2) informującego o sile związku. Wartość w drugiej kolumnie niższa od,5 oznacza, że między zmiennymi istnieje statystycznie istotna zależność. W przypadku stwierdzenia istnienia związku należy sprawdzić jego siłę, o której informuje wartość z trzeciej kolumny. Wartości współczynników bliskie zeru oznaczają słaby związek, zaś wartości bliskie jedności silny związek między zestawionymi zmiennymi. Kolorem szarym wyróżniono wybrane najsilniejsze i najbardziej interesujące z punktu widzenia analizy zależności. Zostały one szczegółowo przedstawione w dalszej części raportu. Tab. 25. Zależności między zmienną 23.alkohol od roku a poszczególnymi pytaniami ankietowymi 1 Zmienna p dla testu Chi2 V Cramera / wsp. kontyngencji 1.wykształcenie,,12 2 wiek,1,6 3.miejscowość,,11 4 wojew mieszka,6 xx 5 mieszka z mężem,22 xx 5 mieszka z mąż poza domem,42 xx 5 mieszka z dziećmi,,6 5 mieszka z rodzicami,5 xx 5 mieszka z rodzeństwem,37 xx 5 mieszka z partnerem,3,5 6 czy paliła tytoń,,13 7 palenie od 2 lat,86 xx 8.jak często od 2 lat,55 xx 9 ile od 2 lat (na mies),59 xx 1 czy obecnie pali,14 xx 11.nie pali od,,9 12 rzucanie od 2 lat,2,1 13 ile razy rzucanie,3 xx 14 ostatnia próba,6 xx 15 okres przerwy,92 xx 17 ile mniej 2 xx xx 17 mniej od 2 lat: mniej,78 xx 17 mniej od 2 lat: lżejsze,94 xx 17 mniej od 2 lat: inne 3 xx xx 1 Do zbadania istnienia związku między zmiennymi wykorzystano test niezależności chi-kwadrat. Siłę tego związku zmierzono współczynnikiem V Cramera lub współczynnikiem kontyngencji (w przypadku tabel 2x2). 2 W tym wypadku nie spełniono założenia o minimalnej liczebności pól tabeli z wartościami oczekiwanymi.

35 Zmienna p dla testu Chi2 V Cramera / wsp. kontyngencji 17 mniej od 2 lat: tyle samo,89 xx 18.od kiedy mniej,74 xx 19 ile obecnie3 xx xx 2.po przebudzeniu,5 xx 21.ktoś w domu,6 xx 22 ktoś w pracy,4,4 24.zwykle ile alkoholu,,14 25.od 12 mies ile alkoh.,,32 26.ostatnio ile dni,,71 27.ostatnio ile alkoholu,,9 28 narkotyki marihuana,,17 28 narkotyki LSD3 xx xx 28 narkotyki amfetamina,,7 28 narkotyki ecstasy3 xx xx 28 narkotyki grzyby3 xx xx 28 narkotyki kokaina3 xx xx 28 narkotyki heroina3 xx xx 28 narkotyki wziewne3 xx xx 28 narkotyki inne3 xx xx 28 czy narkotyki,,16 28 narkotyki - pierwszy3 xx xx 28 narkotyki - liczba razy3 xx xx 28 narkotyki - 12 mies3 xx xx 28 narkotyki - 9 mies3 xx xx 28 narkotyki kiedy ostanio3 xx xx 29 nasenne: z zalecenia,,8 29 nasenne: bez zalecenia,,7 29 czy nasenne,,12 29 nasenne - pierwszy3 xx xx 29 nasenne - liczba razy3 xx xx 29 nasenne - 12 mies3 xx xx 29 nasenne - 9 mies3 xx xx 29 nasenne kiedy ostatnio,,7 3 potwierdzenie ciąży,,6 31 świadomość mało alk,,6 31 świadomość dużo alk,79 xx 31 świadomość palenie,6 xx 31 świadomość bierne,53 xx 32 która ciąża,,7 33 czy roniła,78 xx 34 ile poronień3 xx xx 34 pierwsze poronienie,57 xx 34 drugie poronienie3 xx xx 35 kiedy poród3 xx xx 35 czy wcześniak,94 xx 36 płeć,82 xx 37.waga,7 xx 38 długość,11 xx 39.Apgar w 1 min,71 xx 39 Apgar w ostatniej min3 xx xx 4 czy mnoga,2,5 41 sposób porodu,18 xx 42 czy wady,15 xx 42 wady wrodzone 4 xx xx 3 W tym wypadku nie spełniono założenia o minimalnej liczebności pól tabeli z wartościami oczekiwanymi.

36 Zmienna p dla testu Chi2 V Cramera / wsp. kontyngencji 43 czy komplikacje,4,4 43 komplikacje4 xx xx Tab. 26. Zależności między zmienną 24.zwykle ile alkoholu a poszczególnymi pytaniami ankietowymi 5 Zmienna p dla testu Chi2 V Cramera / wsp. kontyngencji 1.wykształcenie,34 xx 2 wiek,7 xx 3.miejscowość,1,8 4 wojew mieszka 6 xx xx 5 mieszka z mężem,67 xx 5 mieszka z mąż poza domem,5,7 5 mieszka z dziećmi,29 xx 5 mieszka z rodzicami,4 xx 5 mieszka z rodzeństwem,87 xx 5 mieszka z partnerem,63 xx 6 czy paliła tytoń,,16 7 palenie od 2 lat,13 xx 8.jak często od 2 lat,39 xx 9 ile od 2 lat (na mies),5 xx 1 czy obecnie pali,3,1 11.nie pali od,,14 12 rzucanie od 2 lat,99 xx 13 ile razy rzucanie6 xx xx 14 ostatnia próba6 xx xx 15 okres przerwy6 xx xx 17 ile mniej6 xx xx 17 mniej od 2 lat: mniej,37 xx 17 mniej od 2 lat: lżejsze,64 xx 17 mniej od 2 lat: inne6 xx xx 17 mniej od 2 lat: tyle samo,75 xx 18.od kiedy mniej6 xx xx 19 ile obecnie6 xx xx 2.po przebudzeniu,24 xx 21.ktoś w domu,24 xx 22 ktoś w pracy6 xx xx 23.alkohol od roku,,14 25.od 12 mies ile alkoh.,,23 26.ostatnio ile dni,12 xx 27.ostatnio ile alkoholu6 xx xx 28 narkotyki marihuana,,16 28 narkotyki LSD6 xx xx 28 narkotyki amfetamina6 xx xx 28 narkotyki ecstasy6 xx xx 28 narkotyki grzyby 7 xx xx 28 narkotyki kokaina7 xx xx 28 narkotyki heroina7 xx xx 28 narkotyki wziewne7 xx xx 4 W tym wypadku nie spełniono założenia o minimalnej liczebności pól tabeli z wartościami oczekiwanymi. 5 Do zbadania istnienia związku między zmiennymi wykorzystano test niezależności chi-kwadrat. Siłę tego związku zmierzono współczynnikiem V Cramera lub współczynnikiem kontyngencji (w przypadku tabel 2x2). 6 W tym wypadku nie spełniono założenia o minimalnej liczebności pól tabeli z wartościami oczekiwanymi. 7 W tym wypadku nie spełniono założenia o minimalnej liczebności pól tabeli z wartościami oczekiwanymi.

37 Zmienna p dla testu Chi2 V Cramera / wsp. kontyngencji 28 narkotyki inne7 xx xx 28 czy narkotyki,,14 28 narkotyki - pierwszy7 xx xx 28 narkotyki - liczba razy7 xx xx 28 narkotyki - 12 mies7 xx xx 28 narkotyki - 9 mies7 xx xx 28 narkotyki kiedy ostatnio7 xx xx 29 nasenne: z zalecenia,8 xx 29 nasenne: bez zalecenia,25 xx 29 czy nasenne,2,8 29 nasenne - pierwszy7 xx xx 29 nasenne - liczba razy7 xx xx 29 nasenne - 12 mies7 xx xx 29 nasenne - 9 mies7 xx xx 29 nasenne kiedy ostatnio7 xx xx 3 potwierdzenie ciąży,74 xx 31 świadomość mało alk,4 xx 31 świadomość dużo alk,37 xx 31 świadomość palenie7 xx xx 31 świadomość bierne,61 xx 32 która ciąża,4,7 33 czy roniła,47 xx 34 ile poronień7 xx xx 34 pierwsze poronienie7 xx xx 34 drugie poronienie7 xx xx 35 kiedy poród7 xx xx 35 czy wcześniak,6 xx 36 płeć,38 xx 37.waga7 xx xx 38 długość,37 xx 39.Apgar w 1 min,95 xx 39 Apgar w ostatniej min7 xx xx 4 czy mnoga7 xx xx 41 sposób porodu,85 xx 42 czy wady7 xx xx 42 wady wrodzone7 xx xx 43 czy komplikacje,9 xx 43 komplikacje7 xx xx

38 Tab. 27. Zależności między zmienną 25.od 12 mies ile alkoh. a poszczególnymi pytaniami ankietowymi 8 Zmienna p dla testu Chi2 V Cramera / wsp. kontyngencji 1.wykształcenie,45 xx 2 wiek,23 xx 3.miejscowość,,7 4 wojew mieszka,41 xx 5 mieszka z mężem,1,6 5 mieszka z mąż poza domem,66 xx 5 mieszka z dziećmi,,6 5 mieszka z rodzicami,29 xx 5 mieszka z rodzeństwem,68 xx 5 mieszka z partnerem,1,6 6 czy paliła tytoń,,15 7 palenie od 2 lat,,1 8.jak często od 2 lat,26 xx 9 ile od 2 lat (na mies),6 xx 1 czy obecnie pali,6 xx 11.nie pali od,,11 12 rzucanie od 2 lat,31 xx 13 ile razy rzucanie 9 xx xx 14 ostatnia próba,12 xx 15 okres przerwy,71 xx 17 ile mniej9 xx xx 17 mniej od 2 lat: mniej,8 xx 17 mniej od 2 lat: lżejsze,39 xx 17 mniej od 2 lat: inne9 xx xx 17 mniej od 2 lat: tyle samo,99 xx 18.od kiedy mniej,3,1 19 ile obecnie9 xx xx 2.po przebudzeniu,4 xx 21.ktoś w domu,,7 22 ktoś w pracy,,6 23.alkohol od roku,,32 24.zwykle ile alkoholu,,23 26.ostatnio ile dni,,28 27.ostatnio ile alkoholu,,24 28 narkotyki marihuana,,19 28 narkotyki LSD9 xx xx 28 narkotyki amfetamina9 xx xx 28 narkotyki ecstasy9 xx xx 28 narkotyki grzyby9 xx xx 28 narkotyki kokaina9 xx xx 28 narkotyki heroina9 xx xx 28 narkotyki wziewne9 xx xx 28 narkotyki inne9 xx xx 28 czy narkotyki,,16 28 narkotyki - pierwszy9 xx xx 28 narkotyki - liczba razy9 xx xx 28 narkotyki - 12 mies9 xx xx 28 narkotyki - 9 mies 1 xx xx 8 Do zbadania istnienia związku między zmiennymi wykorzystano test niezależności chi-kwadrat. Siłę tego związku zmierzono współczynnikiem V Cramera lub współczynnikiem kontyngencji (w przypadku tabel 2x2). 9 W tym wypadku nie spełniono założenia o minimalnej liczebności pól tabeli z wartościami oczekiwanymi. 1 W tym wypadku nie spełniono założenia o minimalnej liczebności pól tabeli z wartościami oczekiwanymi.

39 Zmienna p dla testu Chi2 V Cramera / wsp. kontyngencji 28 narkotyki kiedy ostatnio1 xx xx 29 nasenne: z zalecenia,5,5 29 nasenne: bez zalecenia,,9 29 czy nasenne,,9 29 nasenne - pierwszy1 xx xx 29 nasenne - liczba razy1 xx xx 29 nasenne - 12 mies1 xx xx 29 nasenne - 9 mies1 xx xx 29 nasenne kiedy ostatnio1 xx xx 3 potwierdzenie ciąży,39 xx 31 świadomość mało alk,6 xx 31 świadomość dużo alk,5 xx 31 świadomość palenie,2,5 31 świadomość bierne,7 xx 32 która ciąża,,8 33 czy roniła,4 xx 34 ile poronień1 xx xx 34 pierwsze poronienie1 xx xx 34 drugie poronienie1 xx xx 35 kiedy poród1 xx xx 35 czy wcześniak,69 xx 36 płeć,22 xx 37.waga,5,4 38 długość,2,6 39.Apgar w 1 min,41 xx 39 Apgar w ostatniej min1 xx xx 4 czy mnoga,3,5 41 sposób porodu,99 xx 42 czy wady1 xx xx 42 wady wrodzone1 xx xx 43 czy komplikacje,9 xx 43 komplikacje1 xx xx Tab. 28. Zależności między zmienną 26.ostatnio ile dni a poszczególnymi pytaniami ankietowymi 11 Zmienna p dla testu Chi2 V Cramera / wsp. kontyngencji 1.wykształcenie,,12 2 wiek,2,7 3.miejscowość,,12 4 wojew mieszka,,11 5 mieszka z mężem,32 xx 5 mieszka z mąż poza domem,58 xx 5 mieszka z dziećmi,1,6 5 mieszka z rodzicami,53 xx 5 mieszka z rodzeństwem,22 xx 5 mieszka z partnerem,13 xx 6 czy paliła tytoń,,9 7 palenie od 2 lat,84 xx 8.jak często od 2 lat,74 xx 9 ile od 2 lat (na mies),31 xx 1 czy obecnie pali,4,7 11 Do zbadania istnienia związku między zmiennymi wykorzystano test niezależności chi-kwadrat. Siłę tego związku zmierzono współczynnikiem V Cramera lub współczynnikiem kontyngencji (w przypadku tabel 2x2).

40 Zmienna p dla testu Chi2 V Cramera / wsp. kontyngencji 11.nie pali od,,8 12 rzucanie od 2 lat,3,11 13 ile razy rzucanie,63 xx 14 ostatnia próba,34 xx 15 okres przerwy,78 xx 17 ile mniej 12 xx xx 17 mniej od 2 lat: mniej,1,19 17 mniej od 2 lat: lżejsze,11 xx 17 mniej od 2 lat: inne12 xx xx 17 mniej od 2 lat: tyle samo,75 xx 18.od kiedy mniej,5 xx 19 ile obecnie12 xx xx 2.po przebudzeniu,23 xx 21.ktoś w domu,29 xx 22 ktoś w pracy,52 xx 23.alkohol od roku,,71 24.zwykle ile alkoholu,12 xx 25.od 12 mies ile alkoh.,,28 27.ostatnio ile alkoholu,5,8 28 narkotyki marihuana,,16 28 narkotyki LSD12 xx xx 28 narkotyki amfetamina12 xx xx 28 narkotyki ecstasy12 xx xx 28 narkotyki grzyby12 xx xx 28 narkotyki kokaina12 xx xx 28 narkotyki heroina12 xx xx 28 narkotyki wziewne12 xx xx 28 narkotyki inne12 xx xx 28 czy narkotyki,,15 28 narkotyki - pierwszy12 xx xx 28 narkotyki - liczba razy12 xx xx 28 narkotyki - 12 mies12 xx xx 28 narkotyki - 9 mies12 xx xx 28 narkotyki kiedy ostatnio12 xx xx 29 nasenne: z zalecenia,5 xx 29 nasenne: bez zalecenia,,9 29 czy nasenne,,8 29 nasenne - pierwszy12 xx xx 29 nasenne - liczba razy12 xx xx 29 nasenne - 12 mies12 xx xx 29 nasenne - 9 mies12 xx xx 29 nasenne kiedy ostatnio,1,6 3 potwierdzenie ciąży,,9 31 świadomość mało alk,,12 31 świadomość dużo alk,2 xx 31 świadomość palenie,8 xx 31 świadomość bierne,9 xx 32 która ciąża,,8 33 czy roniła,86 xx 34 ile poronień 13 xx xx 34 pierwsze poronienie,73 xx 12 W tym wypadku nie spełniono założenia o minimalnej liczebności pól tabeli z wartościami oczekiwanymi. 13 W tym wypadku nie spełniono założenia o minimalnej liczebności pól tabeli z wartościami oczekiwanymi.

41 Zmienna p dla testu Chi2 V Cramera / wsp. kontyngencji 34 drugie poronienie13 xx xx 35 kiedy poród13 xx xx 35 czy wcześniak,3 xx 36 płeć,64 xx 37.waga,38 xx 38 długość,16 xx 39.Apgar w 1 min,16 xx 39 Apgar w ostatniej min13 xx xx 4 czy mnoga,2,6 41 sposób porodu,32 xx 42 czy wady,1 xx 42 wady wrodzone13 xx xx 43 czy komplikacje,,8 43 komplikacje13 xx xx Tab. 29. Zależności między zmienną 27.ostatnio ile alkoholu a poszczególnymi pytaniami ankietowymi 14 Zmienna p dla testu Chi2 V Cramera / wsp. kontyngencji 1.wykształcenie,8 xx 2 wiek,42 xx 3.miejscowość,1,8 4 wojew mieszka 15 xx xx 5 mieszka z mężem,4,8 5 mieszka z mąż poza domem,15 xx 5 mieszka z dziećmi,6 xx 5 mieszka z rodzicami,17 xx 5 mieszka z rodzeństwem,59 xx 5 mieszka z partnerem,49 xx 6 czy paliła tytoń,,15 7 palenie od 2 lat,18 xx 8.jak często od 2 lat,45 xx 9 ile od 2 lat (na mies),55 xx 1 czy obecnie pali,85 xx 11.nie pali od,,11 11 potwierdzono a palenie,99 xx 12 rzucanie od 2 lat,53 xx 13 ile razy rzucanie15 xx xx 14 ostatnia próba15 xx xx 15 okres przerwy15 xx xx 16 pomoc leki15 xx xx 16 pomoc ginekolog15 xx xx 16 pomoc lek. rodzinny15 xx xx 16 pomoc specjalista15 xx xx 16 pomoc rodzina,24 xx 16 pomoc telefon 16 xx xx 17 ile mniej16 xx xx 17 mniej od 2 lat: mniej,16 xx 17 mniej od 2 lat: lżejsze16 xx xx 17 mniej od 2 lat: inne16 xx xx 14 Do zbadania istnienia związku między zmiennymi wykorzystano test niezależności chi-kwadrat. Siłę tego związku zmierzono współczynnikiem V Cramera lub współczynnikiem kontyngencji (w przypadku tabel 2x2). 15 W tym wypadku nie spełniono założenia o minimalnej liczebności pól tabeli z wartościami oczekiwanymi. 16 W tym wypadku nie spełniono założenia o minimalnej liczebności pól tabeli z wartościami oczekiwanymi.

42 Zmienna p dla testu Chi2 V Cramera / wsp. kontyngencji 17 mniej od 2 lat: tyle samo,7 xx 18.od kiedy mniej16 xx xx 19 ile obecnie16 xx xx 2.po przebudzeniu,9 xx 21.ktoś w domu,64 xx 22 ktoś w pracy,62 xx 23.alkohol od roku,,9 24.zwykle ile alkoholu16 xx xx 25.od 12 mies ile alkoh.,,24 26.ostatnio ile dni,5,8 28 narkotyki marihuana,,13 28 narkotyki LSD16 xx xx 28 narkotyki amfetamina16 xx xx 28 narkotyki ecstasy16 xx xx 28 narkotyki grzyby16 xx xx 28 narkotyki kokaina16 xx xx 28 narkotyki heroina16 xx xx 28 narkotyki wziewne16 xx xx 28 narkotyki inne16 xx xx 28 czy narkotyki,3,9 28 narkotyki kiedy ostatnio16 xx xx 29 nasenne: z zalecenia,8 xx 29 nasenne: bez zalecenia16 xx xx 29 czy nasenne,43 xx 29 nasenne kiedy ostatnio16 xx xx 3 potwierdzenie ciąży,71 xx 31 świadomość mało alk,4,8 31 świadomość dużo alk,13 xx 31 świadomość palenie16 xx xx 31 świadomość bierne,6 xx 32 która ciąża,,1 33 czy roniła,32 xx 34 ile poronień16 xx xx 35 kiedy poród16 xx xx 35 czy wcześniak,95 xx 36 płeć,6 xx 37.waga,7 xx 38 długość,55 xx 39.Apgar w 1 min,7 xx 4 czy mnoga16 xx xx 41 sposób porodu,65 xx 42 czy wady16 xx xx 42 wady wrodzone16 xx xx 43 czy komplikacje,67 xx Tab. 3. Zależności między zmienną 31 świadomość mało alk a poszczególnymi pytaniami ankietowymi 17 Zmienna p dla testu Chi2 V Cramera / wsp. kontyngencji 1.wykształcenie,,11 2 wiek,16 xx 3.miejscowość,2,5 17 Do zbadania istnienia związku między zmiennymi wykorzystano test niezależności chi-kwadrat. Siłę tego związku zmierzono współczynnikiem V Cramera lub współczynnikiem kontyngencji (w przypadku tabel 2x2).

43 Zmienna p dla testu Chi2 V Cramera / wsp. kontyngencji 4 wojew mieszka,16 xx 5 mieszka z mężem,,8 5 mieszka z mąż poza domem,6 xx 5 mieszka z dziećmi,8 xx 5 mieszka z rodzicami,46 xx 5 mieszka z rodzeństwem,51 xx 5 mieszka z partnerem,,6 6 czy paliła tytoń,,8 7 palenie od 2 lat,,14 8.jak często od 2 lat,4,7 9 ile od 2 lat (na mies),2 xx 1 czy obecnie pali,,2 11.nie pali od,,19 12 rzucanie od 2 lat,2,8 13 ile razy rzucanie,28 xx 14 ostatnia próba,,21 15 okres przerwy,4,14 17 ile mniej,74 xx 17 mniej od 2 lat: mniej,12 xx 17 mniej od 2 lat: lżejsze,,21 17 mniej od 2 lat: inne 18 xx xx 17 mniej od 2 lat: tyle samo,4,11 18.od kiedy mniej,,25 19 ile obecnie,21 xx 2.po przebudzeniu,,9 21.ktoś w domu,,1 22 ktoś w pracy,,11 23.alkohol od roku,,6 24.zwykle ile alkoholu,4 xx 25.od 12 mies ile alkoh.,6 xx 26.ostatnio ile dni,,12 27.ostatnio ile alkoholu,4,8 28 narkotyki marihuana,95 xx 28 narkotyki LSD18 xx xx 28 narkotyki amfetamina18 xx xx 28 narkotyki ecstasy18 xx xx 28 narkotyki grzyby18 xx xx 28 narkotyki kokaina18 xx xx 28 narkotyki heroina18 xx xx 28 narkotyki wziewne18 xx xx 28 narkotyki inne18 xx xx 28 czy narkotyki,86 xx 28 narkotyki - pierwszy18 xx xx 28 narkotyki - liczba razy18 xx xx 28 narkotyki - 12 mies 19 xx xx 28 narkotyki - 9 mies19 xx xx 28 narkotyki kiedy ostatnio19 xx xx 29 nasenne: z zalecenia,1 xx 29 nasenne: bez zalecenia,12 xx 29 czy nasenne,58 xx 29 nasenne - pierwszy19 xx xx 29 nasenne - liczba razy19 xx xx 29 nasenne - 12 mies19 xx xx 18 W tym wypadku nie spełniono założenia o minimalnej liczebności pól tabeli z wartościami oczekiwanymi. 19 W tym wypadku nie spełniono założenia o minimalnej liczebności pól tabeli z wartościami oczekiwanymi.

44 Zmienna p dla testu Chi2 V Cramera / wsp. kontyngencji 29 nasenne - 9 mies19 xx xx 29 nasenne kiedy ostatnio,6 xx 3 potwierdzenie ciąży,,12 31 świadomość dużo alk,,22 31 świadomość palenie,,23 31 świadomość bierne,,37 32 która ciąża,1,6 33 czy roniła,76 xx 34 ile poronień,94 xx 34 pierwsze poronienie,47 xx 34 drugie poronienie19 xx xx 35 kiedy poród19 xx xx 35 czy wcześniak,66 xx 36 płeć,1 xx 37.waga,63 xx 38 długość,18 xx 39.Apgar w 1 min,31 xx 39 Apgar w ostatniej min19 xx xx 4 czy mnoga,2 xx 41 sposób porodu,37 xx 42 czy wady,36 xx 42 wady wrodzone19 xx xx 43 czy komplikacje,91 xx 43 komplikacje19 xx xx Tab. 31. Zależności między zmienną 31 świadomość dużo alk a poszczególnymi pytaniami ankietowymi 2 Zmienna p dla testu Chi2 V Cramera / wsp. kontyngencji 1.wykształcenie,,9 2 wiek,29 xx 3.miejscowość,96 xx 4 wojew mieszka,,13 5 mieszka z mężem,,7 5 mieszka z mąż poza domem,69 xx 5 mieszka z dziećmi,84 xx 5 mieszka z rodzicami,8 xx 5 mieszka z rodzeństwem,55 xx 5 mieszka z partnerem,1,5 6 czy paliła tytoń,,6 7 palenie od 2 lat,,9 8.jak często od 2 lat,5 xx 9 ile od 2 lat (na mies),5,1 1 czy obecnie pali,,16 11.nie pali od,,16 12 rzucanie od 2 lat,5,7 13 ile razy rzucanie,91 xx 14 ostatnia próba,16 xx 15 okres przerwy,16 xx 17 ile mniej,28 xx 17 mniej od 2 lat: mniej,72 xx 17 mniej od 2 lat: lżejsze,1,14 2 Do zbadania istnienia związku między zmiennymi wykorzystano test niezależności chi-kwadrat. Siłę tego związku zmierzono współczynnikiem V Cramera lub współczynnikiem kontyngencji (w przypadku tabel 2x2).

45 Zmienna p dla testu Chi2 V Cramera / wsp. kontyngencji 17 mniej od 2 lat: inne 21 xx xx 17 mniej od 2 lat: tyle samo,8 xx 18.od kiedy mniej,,17 19 ile obecnie,2,24 2.po przebudzeniu,14 xx 21.ktoś w domu,,8 22 ktoś w pracy,,11 23.alkohol od roku,79 xx 24.zwykle ile alkoholu,37 xx 25.od 12 mies ile alkoh.,5 xx 26.ostatnio ile dni,2 xx 27.ostatnio ile alkoholu,13 xx 28 narkotyki marihuana,19 xx 28 narkotyki LSD21 xx xx 28 narkotyki amfetamina21 xx xx 28 narkotyki ecstasy21 xx xx 28 narkotyki grzyby21 xx xx 28 narkotyki kokaina21 xx xx 28 narkotyki heroina21 xx xx 28 narkotyki wziewne21 xx xx 28 narkotyki inne21 xx xx 28 czy narkotyki,14 xx 28 narkotyki - pierwszy21 xx xx 28 narkotyki - liczba razy21 xx xx 28 narkotyki - 12 mies21 xx xx 28 narkotyki - 9 mies21 xx xx 28 narkotyki kiedy ostatnio21 xx xx 29 nasenne: z zalecenia,96 xx 29 nasenne: bez zalecenia21 xx xx 29 czy nasenne,73 xx 29 nasenne - pierwszy21 xx xx 29 nasenne - liczba razy21 xx xx 29 nasenne - 12 mies21 xx xx 29 nasenne - 9 mies21 xx xx 29 nasenne kiedy ostatnio21 xx xx 3 potwierdzenie ciąży,1,7 31 świadomość mało alk,,22 31 świadomość palenie,,4 31 świadomość bierne,,39 32 która ciąża,2,6 33 czy roniła,11 xx 34 ile poronień 22 xx xx 34 pierwsze poronienie22 xx xx 34 drugie poronienie22 xx xx 35 kiedy poród22 xx xx 35 czy wcześniak,22 xx 36 płeć,64 xx 37.waga,83 xx 38 długość,6 xx 39.Apgar w 1 min,7 xx 39 Apgar w ostatniej min22 xx xx 4 czy mnoga22 xx xx 41 sposób porodu,38 xx 21 W tym wypadku nie spełniono założenia o minimalnej liczebności pól tabeli z wartościami oczekiwanymi. 22 W tym wypadku nie spełniono założenia o minimalnej liczebności pól tabeli z wartościami oczekiwanymi.

46 Zmienna p dla testu Chi2 V Cramera / wsp. kontyngencji 42 czy wady22 xx xx 42 wady wrodzone22 xx xx 43 czy komplikacje,15 xx 43 komplikacje22 xx xx 3.2. Wykształcenie a spożycie alkoholu Poniżej przedstawiono wybrane istotne statystycznie związki między poziomem wykształcenia kobiety a pytaniami ankietowymi dotyczącymi spożycia alkoholu. Tabele dwudzielcze zawierają szczegółowe rozkłady procentowe w rozważanych grupach. Na wykresach przedstawiono z kolei liczności odpowiadające poszczególnym kategoriom. Tab. 32. Zależność między zmienną "1.wykształcenie" a zmienną "23.alkohol od roku" (V Cramera =,12) 23.alkohol od roku 1.wykształcenie: 1 mies. lub częściej niż nigdy rzadziej 1 w mies. podstawowe/zawodowe 61,28% 34,16% 4,55% 1,% średnie 55,7% 36,8% 8,23% 1,% wyższe 42,5% 44,61% 13,34% 1,% Ogół 5,88% 39,33% 9,79% 1,% 9 Histogram 23.alkohol od roku; kategorie względem 1.wykształcenie 1.wykształcenie: podstawowowe/zawodowe 1.wykształcenie: średnie 1.wykształcenie: wyższe nigdy 1 mies. lub rzadziej częściej niż 1 w mies. 23.alkohol od roku Rys. 51. Zależność między zmienną "1.wykształcenie" a zmienną "23.alkohol od roku" Tab. 33. Zależność między zmienną "1.wykształcenie" a zmienną "26.ostatnio ile dni" (V Cramera =,12) 26.ostatnio ile dni 1.wykształcenie: ost. piła nie piła od roku ost. piła w ciąży przed ciążą podstawowe/zawodowe 77,89% 9,47% 12,63% 1,%

47 26.ostatnio ile dni 1.wykształcenie: średnie 7,12% 14,44% 15,44% 1,% wyższe 57,29% 18,48% 24,23% 1,% Ogół 66,23% 15,27% 18,49% 1,% 9 Histogram 26.ostatnio ile dni; kategorie względem 1.wykształcenie 1.wykształcenie: podstawowowe/zawodowe 1.wykształcenie: średnie 1.wykształcenie: wyższe nie piła od roku ost. piła w ciąży ost. piła przed ciążą 26.ostatnio ile dni Rys. 52. Zależność między zmienną "1.wykształcenie" a zmienną "26.ostatnio ile dni" Wraz ze wzrostem poziomu wykształcenia badanych kobiet, rośnie odsetek ankietowanych, które przyznają się do picia alkoholu w roku poprzedzającym poród. Spożywanie alkoholu częściej niż raz w miesiącu w roku poprzedzającym poród deklaruje około 13% kobiet z wykształceniem wyższym w stosunku do niecałych 5% kobiet z wykształceniem podstawowym lub zawodowym i 8% kobiet z wykształceniem średnim, zgodnie z tabelą Tab. 32. Z kolei na podstawie odpowiedzi udzielonych na pyt. 26 (kiedy ostatnio piła napój alkoholowy) można stwierdzić, że około 18% kobiet z wyższym wykształceniem twierdzi, że ostatnio piły w trakcie ciąży. Odpowiedni odsetek w grupie badanych kobiet z wykształceniem podstawowym/zawodowym wynosi ok. 9% (Tab. 33). Warto zwrócić uwagę na fakt, że powyższe wyniki oparte są jedynie na deklaracjach kobiet. W związku z tym, gdyby np. kobiety z wyższym poziomem wykształcenia były bardziej skłonne przyznać się do picia alkoholu w ciąży, mogłoby to zniekształcić faktyczny rozkład spożycia alkoholu w poszczególnych grupach. Tab. 34. Zależność między zmienną "1.wykształcenie" a zmienną "31 świadomość mało alk" (V Cramera =,11) 1.wykształcenie: 31 świadomość mało alk podstawowe/zawodowe 19,77% 8,23% 1,% średnie 13,48% 86,52% 1,% wyższe 9,18% 9,82% 1,% Ogół 12,55% 87,45% 1,%

48 14 Histogram 31 świadomość mało alk; kategorie względem 1.wykształcenie 1.wykształcenie: podstawowowe/zawodowe 1.wykształcenie: średnie 1.wykształcenie: wyższe świadomość mało alk Rys. 53. Zależność między zmienną "1.wykształcenie" a zmienną "31 świadomość mało alk" Tab. 35. Zależność między zmienną "1.wykształcenie" a zmienną "31 świadomość dużo alk" (V Cramera =,9) 1.wykształcenie: 31 świadomość dużo alk podstawowe/zawodowe 1,45% 89,55% 1,% średnie 5,98% 94,2% 1,% wyższe 4,28% 95,72% 1,% Ogół 5,9% 94,1% 1,% 14 Histogram 31 świadomość dużo alk; kategorie względem 1.wykształcenie 1.wykształcenie: podstawowowe/zawodowe 1.wykształcenie: średnie 1.wykształcenie: wyższe świadomość dużo alk Rys. 54. Zależność między zmienną "1.wykształcenie" a zmienną "31 świadomość dużo alk"

49 Konfrontacja poprzednich wyników z odpowiedziami na pyt. 31 (świadomość szkodliwości małych i dużych ilości alkoholu na zdrowie matki i płodu) pokazuje różnice między świadomością deklarowaną a spożyciem alkoholu w ciąży. W tym przypadku kobiety z wyższym poziomem wykształcenia częściej twierdzą, że mają świadomość szkodliwości picia zarówno małych jak i dużych ilości alkoholu. O szkodliwości małych ilości alkoholu w ciąży nie wie co piąta kobieta z wykształceniem podstawowym/zawodowym i co dziesiąta z wykształceniem wyższym (Tab. 34). Z kolei świadomość szkodliwości dużych ilości alkoholu w ciąży deklaruje ok. 9% kobiet z wykształceniem podstawowym lub zawodowym w stosunku do ok. 96% kobiet z wykształceniem wyższym (Tab. 35) Wiek a spożycie alkoholu Szczegółowe rozkłady procentowe dla wybranych istotnych statystycznie związków między wiekiem kobiety a pytaniami ankietowymi dotyczącymi spożycia alkoholu przedstawione zostały w poniższych tabelach dwudzielczych i na wykresach. Tab. 36. Zależność między zmienną "2 wiek" a zmienną "23.alkohol od roku" (V Cramera =,6) 23.alkohol od roku 2 wiek: 1 mies. lub częściej niż nigdy rzadziej 1 w mies. do 22 lat 58,79% 34,67% 6,53% 1,% od 23 do 25 49,7% 42,41% 7,89% 1,% od 26 do 28 51,2% 39,2% 9,6% 1,% od 29 do 31 46,76% 42,44% 1,8% 1,% od 32 do 34 47,57% 4,71% 11,73% 1,% powyżej 34 53,24% 35,68% 11,8% 1,% Ogół 5,72% 39,62% 9,66% 1,% 4 Histogram 23.alkohol od roku; kategorie względem 2 wiek 2 wiek: do 22 lat 2 wiek: od 23 do 25 2 wiek: od 26 do 28 2 wiek: od 29 do 31 2 wiek: od 32 do 34 2 wiek: powyżej nigdy 1 mies. lub rzadziej częściej niż 1 w mies. 23.alkohol od roku Rys. 55. Zależność między zmienną "2 wiek" a zmienną "23.alkohol od roku"