BEZPIECZEŃSTWO TRANSPORTU SAMOCHODOWEGO

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "BEZPIECZEŃSTWO TRANSPORTU SAMOCHODOWEGO"

Magda Krzemińska
7 lat temu
Przeglądów:

1 - 1 - POLITECHNIKA ŚWIETOKRZYSKA Katedra Pojazdów Samochodowych i Transportu LABORATORIUM POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH I CIĄGNIKÓW BEZPIECZEŃSTWO TRANSPORTU SAMOCHODOWEGO INSTRUKCJA DO ĆWICZENIA 3Bt Pomiary prędkości minimalnych i maksymalnych Badania drogowe skuteczności działania układu hamulcowego Studia: STACJONARNE 1 stopnia Kierunek: TRANSPORT Specjalność: Ścieżka: Opracował: Dr inż. Rafał JURECKI KIELCE 2010

2 - 2 - Wstęp CZ ĘŚĆ 1. POMIARY PRĘDKOSCI MINIMALANYCH I MAKSYMALNYCH Pomiary prędkości minimalnych samochodu na poszczególnych biegach oraz prędkości maksymalnej, maksymalnej użytecznej przeprowadza się w ramach badań kwalifikacyjnych dla ustalenia danych do charakterystyki technicznej pojazdu, umożliwiających ocenę trakcyjnych własności, spełnienia założeń konstrukcyjnych (w przypadku prototypów) lub wymagań warunków technicznych wykonania (pojazdy produkowane seryjnie), a także ustalenia zaleceń eksploatacyjnych w instrukcji obsługi. W/w pomiary przeprowadza się zgodnie z normami przedmiotowymi (patrz Literatura), która określa jaki powinien być stan techniczny badanego samochodu, jego obciążenia, warunki drogowe i atmosferyczne pomiarów oraz sposoby ich przeprowadzania. Metody przeprowadzenia pomiarów. Pomiary prędkości pojazdu przeprowadzamy metodami omówionymi w instrukcji do ćwiczenia 7B Ustalanie błędów wskazań szybkościomierza. Dla umożliwienia pełnej oceny doboru przełożeń w skrzynce przekładniowej i przekładni głównej, w czasie pomiarów prędkości dokonuje się pomiarów obrotów kół jezdnych oraz obrotów silnika. Pomiary ilości obrotów kół przeprowadza się za pomocą nadajników impulsów umocowanych do kół pojazdu (tzw. impulsatorów). Pomiary obrotów silnika można wykonać dowolnym obrotomierzem dostosowanym do pomiarów w czasie jazdy samochodu. W silnikach z zapłonem iskrowym najwygodniej jest stosować obrotomierz elektronowy ze wskaźnikiem wychyłowym lub cyfrowym, sterowany impulsami od instalacji zapłonowej pojazdu. W samochodach wyposażonych w silnik Diesla szeroko stosuje się urządzenia odczytujące prędkość obrotową z układu wtryskowego silnika lub bezpośrednio przez fabrycznie zamontowane złącze z koła zamachowego. CEL ĆWICZENIA Celem ćwiczenia jest praktyczne zapoznanie się z przeprowadzaniem pomiarów drogowych prędkości minimalnych na poszczególnych biegach oraz prędkości maksymalnej i maksymalnej użytecznej. PRZEBIEG ĆWICZENIA 1. Sprawdzić kompletność i jakość przyrządów pomiarowych. 2. Sprawdzić i zanotować w KARTA POMIAROWA 1 dane dotyczące obiektu badań, warunków atmosferycznych, wykorzystywanej aparatury i stanu technicznego samochodu. 3.Przeprowadzić cechowanie aparatury pomiarowej.

3 Wymierzyć i oznakować wymagane odcinki pomiarowe. 5. Wykonać pomiary prędkości minimalnej na poszczególnych biegach za pomocą stoperów i czujnika optoelektronicznego DATRON V 1. Wyniki wpisać do KARTA POMIAROWA Przeprowadzić pomiary prędkości maksymalnej i maksymalnej użytecznej. Wyniki pomiarów wpisać do KARTA POMIAROWA Opracować sprawozdanie z ćwiczeń, które powinno zawierać: temat ćwiczeń, cel ćwiczenia, opis przeprowadzonych pomiarów, wypełnione karty pomiarowe, obliczenia, analizę otrzymanych wyników wnioski. Zaliczenie. Na uzyskanie zaliczenia z niniejszego ćwiczenia wymagana jest znajomość niniejszej instrukcji, literatury obowiązkowej oraz prawidłowe opracowanie sprawozdania z ćwiczenia. Literatura. PN 82/S Pojazdy samochodowe. Prędkości masy i obciążenia. PN 92/S Badania pojazdów. Pomiary prędkości i intensywności rozpędzania CZEŚĆ 2. BADANIA DROGOWE SKUTECZNOŚCI DZIAŁANIA UKŁADU HAMULCOWEGO Wstęp Układ hamulcowy w pojazdach samochodowych jest jednym z najbarzdiej odpowiedzialnych układów w samochodzie, ponieważ od jego właściwego stanu technicznego, sprawności i skuteczności działania zależy w dużym stopniu bezpieczeństwo wszystkich użytkowników dróg Hamulce pojazdu samochodowego poruszającego się po drogach publicznych muszą spełniać w świetle powyższego fakty określone zalecenia pod względem uzyskiwania odpowiedniej dla danego typu drogi hamowania lub określonego opóźnienia. W $ 13do 15 Rozporządzenia Ministra Komunikacji z dnia 8 grudnia 1983r w sprawie warunków technicznych i badań pojazdów sprecyzowane są zalecenia związane z obowiązkowym wyposażeniem pojazdu, konstrukcją, sposobem uruchamiania oraz określonymi parametrami układu hamulcowego dla wszystkich typów pojazdów, które są dopuszczone do ruchu.

4 - 4 - Skuteczność działania zasadniczego układu hamulcowego jest uzależniona nie tylko od warunków technicznych, ale także od zewnętrznym warunków atmosferycznych i drogowych oraz indywidualnej techniki hamowania stosowanej przez kierującego. Dla producentów samochodów, w produkcji oraz przy badaniach kwalifikacyjnych i homologacyjnych nowo wyprodukowanych pojazdów obowiązuje Polska Norma PN 76/S 47000, określająca wymagania i badania dotyczące skuteczności działania układów hamulcowych. Norma precyzuje dokładnie warunki przeprowadzania pomiarów, technikę prowadzenia badań, stosowaną aparaturę, sposób interpretacji otrzymanych wyników oraz kryteria weryfikacyjne dla wszystkich typów pojazdów za wyjątkiem: pojazdów, które ze względu na swoją konstrukcję rozwijają prędkość nie przekraczającą 25 km/h oraz przyczep przewidzianych wyłącznie do łączenia ich z tymi pojazdami, a także wózków inwalidzkich.. Wszelkie pomiary przeprowadzone podczas ćwiczenia muszą być zgodne z wymaganiami przepisów szczegółowych dotyczących badań układów hamulcowych. Metody przeprowadzenia pomiarów. Pełna kontrola działania hamulców w warunkach drogowych obejmuje sprawdzenie skuteczności hamowania oraz równomierności działania hamulców na poszczególnych kołach. Równomierność działania hamulców sprawdza się wzrokowo, kontrolując przy hamowaniu śladu hamowania wszystkich kół zwracając uwagę na zachowanie się pojazdu, czy pojazd nie ma tendencji do ściągania. Istnieją dwie metody określania skuteczności hamowania badanego pojazdu w warunkach drogowych, a mianowicie: poprzez pomiar drogi hamowania i pomiar maksymalnego opóźnienia hamowania. Wyniki obu pomiarów są porównywalne ze sobą,, jeżeli pomiary przeprowadzone są w podobnych warunkach drogowych i przy tej samej prędkości początkowej pojazdu. Polska Norma oraz Kodeks Drogowy stawiają jako wymaganie przeprowadzenie pomiarów dla określonej prędkości początkowej oraz siły nacisku na pedał hamulca, charakterystycznych dla danego pojazdu. Otrzymanie tą drogą wyników punktowych jest wystarczające dla badań kontrolnych i homologacyjnych. Jednakże w celu uzyskania pełniejszych danych o zależnościach decydujących o skuteczności działania układu hamulcowego, podczas badań naukowych, pomiary drogi hamowania i opóźnienia maksymalnego przeprowadza się w sposób umożliwiający wyznaczenie charakterystyk tych wielkości w dwóch wariantach: W funkcji stałej prędkości początkowej hamowania, przy różnych siłach nacisku na pedał hamulca, W funkcji stałej siły nacisku na pedał hamulca, przy różnych prędkościach początkowych hamowania, Pomiary podczas ćwiczenia wykonujemy przy użyciu następujących urządzeń pomiarowych: Opóźnieniomierza bezwładnościowego dokonującego pomiarów wartości opóźnienia maksymalnego, Czujnika optoelektronicznego Datron V 1 z oprogramowaniem Datron David BUS m dokonującego pomiarów czasu i drogi hamowania, prędkości początkowej hamowania,

5 - 5 - jak również prędkości podczas hamownia, wyznaczajacego wartość opóźnienia hamowania chwilowego i średniego. Czujnika nacisku na pedał hamulca (Rys.1) mierzącego wartość siły, z jaką kierowca naciska na pedał hamulca. Podczas ćwiczenia pomiary należy przeprowadzić jednocześnie wyżej wymienionymi urządzeniami co zapewni sprawdzalność i porównywalność wyników przy zastosowaniu różnych metod pomiarowych. Rys.1 Czujnik nacisku na pedał hamulca z wyświetlaczem cyfrowym.

6 - 6 - CEL ĆWICZENIA Celem ćwiczenia jest praktyczne zapoznanie się z przeprowadzaniem pomiarów drogowych niezbędnych dla ustalenia skuteczności działania układu hamulcowego pojazdu samochodowego. PRZEBIEG ĆWICZENIA 1. Sprawdzić kompletność i jakość przyrządów pomiarowych. 2. Sprawdzić i zanotować w KARTA POMIAROWA 1 dane dotyczące obiektu badań, warunków atmosferycznych, wykorzystywanej aparatury i stanu technicznego samochodu. 3. Przeprowadzić cechowanie aparatury pomiarowej. 4. Dokonać pomiaru skuteczności hamowania, przy stałej prędkości początkowej hamowania Vo=50km/h przy różnych siłach nacisku na pedał hamulca. Wyniki wpisać do KARTA POMIAROWA 9. Wyznaczyć zależności: DATRON Sh=f(Pn), b=f(t), b=f(v), b=f(s), 5. Dokonać pomiaru skuteczności hamowania, przy stałej sile nacisku na pedał hamulca Pn=400N i różnych wartościach prędkości początkowej hamowania. Wyniki wpisać do KARTA POMIAROWA 10. Wyznaczyć zależności: DATRON Sh=f(Vo), b=f(t), b=f(v), b=f(s), 6. Opracować sprawozdanie z ćwiczeń, które powinno zawierać: temat ćwiczeń, cel ćwiczenia, opis przeprowadzonych pomiarów, wypełnione karty pomiarowe, obliczenia, analizę otrzymanych wyników wnioski. Zaliczenie. Na uzyskanie zaliczenia z niniejszego ćwiczenia wymagana jest znajomość niniejszej instrukcji, literatury obowiązkowej oraz prawidłowe opracowanie sprawozdania z ćwiczenia. Literatura. 1. PN ISO 611/Ak:1997 Pojazdy drogowe. Hamowanie pojazdów samochodowych i ich przyczep. 2. PN 93/S Pojazdy samochodowe i przyczepy. Skuteczność działania układów hamulcowych. Wymagania i badania.

Podobne dokumenty

BEZPIECZEŃSTWO TRANSPORTU SAMOCHODOWEGO

- 1 - POLITECHNIKA ŚWIETOKRZYSKA Katedra Pojazdów Samochodowych i Transportu LABORATORIUM POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH I CIĄGNIKÓW BEZPIECZEŃSTWO TRANSPORTU SAMOCHODOWEGO INSTRUKCJA DO ĆWICZENIA 4Bt Badania