Wydział Elektryczny. Katedra Automatyki i Elektroniki. Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych z przedmiotu:

Transkrypt

1 Politechnika Białostocka Wydział Elektryczny Katedra Automatyki i Elektroniki Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych z przedmiotu: ELEKTROTECHNIKA I ELEKTRONIKA W POJAZDACH SAMOCHODOWYCH UKŁAD ZAPŁONOWY BIAŁYSTOK 2005

2 1. CEL I ZAKRES ĆWICZENIA LABORATORYJNEGO Celem ćwiczenia laboratoryjnego jest poznanie zasady działania oraz metod diagnostyki układów zapłonowych stosowanych w silnikach ZI. W ramach ćwiczenia poznawana jest aparatura pomiarowa używana podczas diagnostyki układów zapłonowych. Zakres ćwiczenia obejmuje: pomiary prądu uzwojenia pierwotnego cewki zapłonowej, pomiary czasu zwarcia, zdejmowanie charakterystyki zmian czasu zwarcia w funkcji prędkości obrotowej, zdejmowanie charakterystyki prądu maksymalnego uzwojenia pierwotnego cewki zapłonowej od prędkości obrotowej, pomiar czasu zwłoki pomiędzy sygnałem z czujnika Halla, a momentem rozwarcia w zależności od prędkości obrotowej, pomiary prądu pobieranego przez układ zapłonowy, pomiary sygnału wyjściowego czujnika Halla, pomiary prędkości obrotowej silnika, pomiary zakłóceń generowanych przez właściwe i niewłaściwe przewody WN, diagnostykę i naprawę uszkodzonego układu zapłonowego. Szczegółowy zakres ćwiczenia ustala prowadzący. Oscyloskop cyfrowy wchodzący w skład zestawu diagnostycznego pozwala na obserwację wszystkich faz przebiegu zapłonu, co umożliwia określenie stanu układu zapłonowego. Przed przystąpieniem do realizacji badań należy zapoznać się z instrukcją obsługi oscyloskopu oraz przygotować wzorcowe oscylogramy uzyskane dla w pełni sprawnego układu zapłonowego. Na podstawie materiału wykładowego przygotować schemat połączeń zestawu diagnostycznego do układu zapłonowego badanego silnika. 2

3 Przebieg ćwiczenia: - podłączyć zestaw diagnostyczny do instalacji zapłonowej badanego silnika (szczegóły w materiałach wykładowych), - zaobserwować i zapisać na dyskietce w postaci pliku obrazu graficznego (np.:.pcx) przebieg napięcia po stronie pierwotnej cewki zapłonowej oraz przebieg prądu. W sprawozdaniu należy wyróżnić na ilustracji charakterystyczne odcinki cyklu pracy. - zdjąć charakterystykę zmian czasu zwarcia i kąta zwarcia w funkcji prędkości obrotowej, - zidentyfikować impulsy odpowiadające poszczególnym cylindrom, - porównać impulsy z wszystkich świec i na tej podstawie określić ewentualne nieprawidłowości w funkcjonowaniu instalacji zapłonowej, - w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w działaniu, należy usunąć wykryte usterki i zaobserwować oraz zarejestrować przebiegi po naprawie. Sprawozdanie: Sprawozdanie powinno zawierać schematy układów pomiarowych i wyniki pomiarów. Należy zanotować symbole oznaczeń wszystkich urządzeń pomiarowych oraz badanych elementów wykorzystywanych w trakcie ćwiczenia. Wyniki pomiarów należy przedstawić w formie tablic oraz wykresów. W sprawozdaniu powinien się znaleźć dokładny opis wykonywanych w trakcie laboratorium czynności związanych z realizacją poszczególnych zadań. Przebiegi zarejestrowane oscyloskopem cyfrowym należy zapisać na dyskietce (najlepiej w formacie.pcx kolor), a następnie wstawić do tekstu sprawozdania. W sprawozdaniu należy zamieścić: schemat połączeń zestawu diagnostycznego z instalacją zapłonową badanego silnika przebiegi uzyskane w trakcie badań instalacji w pełni sprawnej oraz częściowo uszkodzonej, na przebiegach zaznaczyć charakterystyczne odcinki pracy (wystarczy dla jednego cylindra), wyróżnić zakresy pracy przypadające na poszczególne cylindry, określić sprawność układu zapłonowego oraz opisać ewentualne nieprawidłowości z identyfikacją którego cylindra dotyczą, opis ewentualnej naprawy instalacji oraz przebiegi uzyskane po naprawie. Wszelkie wyniki eksperymentalne należy skomentować. Opracowane sprawozdanie powinno być złożone w terminie nie przekraczającym 2 tygodni. 3

4 Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia należy: Powtórzyć zasadę działania układu zapłonowego i jego poszczególnych elementów, Przypomnieć charakterystyczne prawidłowe przebiegi występujące w bezstykowym układzie zapłonowym oraz typowe usterki, Przygotować schemat badanej instalacji zapłonowej, Przygotować schemat połączeń zestawu diagnostycznego, Przypomnieć zasady obsługi oscyloskopu cyfrowego. Przygotować dyskietkę do rejestracji przebiegów z oscyloskopu cyfrowego 6. WYMAGANIA BHP Warunkiem przystąpienia do praktycznej realizacji ćwiczenia jest zapoznanie się z obowiązującą w laboratorium instrukcją BHP oraz przestrzeganie zasad w niej zawartych. UWAGA! W układzie zapłonowym występują wysokie napięcia, szczególnie po stronie wtórnej cewek zapłonowych, ale także po stronie pierwotnej. Należy zachować szczególną ostrożność podczas pomiarów wykonywanych w pobliżu przewodów wysokiego napięcia, świec zapłonowych, cewki zapłonowej i rozdzielacza wysokiego napięcia. Oprócz ochrony własnej, należy chronić przed uszkodzeniem przyrządy pomiarowe. Przed pomiarem należy upewnić się, czy dany przyrząd pomiarowy może pracować przy występującym w danej instalacji napięciu. Szkodliwe dla przyrządów pomiarowych mogą być też wyładowania elektrostatyczne oraz możliwość przeskoku iskry pomiędzy przewodem wysokiego napięcia, a końcówką pomiarową urządzenia pomiarowego. 7. LITERATURA Informator techniczny BOSCH: Sterowanie silników o zapłonie iskrowym, Wydanie 2004 Dziubiński M.: Elektroniczne układy pojazdów samochodowych, Lublin 2003 Herner A.: Elektronika w samochodzie. WKŁ, Warszawa 2001 Trzeciak K.: Diagnostyka samochodów osobowych, WKŁ 2003 Materiały wykładowe 4

5 5