Przedmiotowy System Oceniania z plastyki na poziomie szkoły podstawowej klasa 4 w ZPO w Sieciechowie Nauczyciel: Dariusz Kwieciński

Transkrypt

1 Przedmiotowy System Oceniania z plastyki na poziomie szkoły podstawowej klasa 4 w ZPO w Sieciechowie Przedmiotowy system oceniania z plastyki w szkole podstawowej dla klasy 4 Specyfika oceny z plastyki polega na wypadkowej oceny ze sprawności humanistycznej w zakresie postawy i działalności twórczej plastycznej ucznia oraz wiadomości z zakresu zagadnień plastycznych, a także dziejów sztuki. Nauczyciel uwzględnia wszystkie te elementy. Należy pamiętać, że uczeń mało sprawny manualnie może osiągać bardzo dobre oceny z zakresu dziejów sztuki, wypowiedzi pisemnych i ustnych lub odwrotnie - uczeń sprawny twórczo i manualnie może mieć kłopoty z osiąganiem bardzo dobrych ocen z zakresu dziejów sztuki. Dlatego celowym i sprawiedliwym wydaje się być zwrócenie uwagi na ten aspekt i rozważenie go na korzyść ucznia. W procesie oceny działań i osiągnięć ucznia na lekcjach plastyki są uwzględniane: postawa, zaangażowanie twórcze ucznia, zróżnicowanie możliwości, zdolności plastycznych, osobowość ucznia - dojrzewanie do samodzielności, przekraczania samego siebie, pokonywanie słabości oraz rozwój intelektualny i emocjonalny, jako element budowania poczucia własnej wartości ucznia, zachowanie, przygotowanie do zajęć, ograniczenia zdrowotne utrudniające wykonywanie niektórych zadań. Ocena z plastyki jest informacją dla ucznia o jego pracy na zajęciach, zaangażowaniu twórczym, postępach w nauce procesie poznawczym oraz jest zwróceniem uwagi na jego słabe strony wymagające ćwiczeń i konieczność utrwalenia materiału. Uczeń powinien również dokonywać samooceny oraz oceny osiągnięć innych uczniów zgodnie z wyznaczonymi przez nauczyciela kryteriami. W zakresie dziejów sztuki i zagadnień plastycznych oraz zadań o charakterze humanistycznym ocenie z plastyki podlega: - wypowiedź ustna odpowiedź na pytanie, prezentacja - wypowiedź pisemna opis, analiza dzieła sztuki, esej, wypowiedź w sprawdzianie wiadomości, konspekt tematyczny, referat, quiz, opracowanie projektu. W zakresie aktywności twórczej ocenie podlega: - wykonanie ćwiczeń rysunkowych, malarskich, rzeźbiarskich, kompozycyjnych - tworzenie prac plastycznych szkiców rysunkowych, rysunków studyjnych, prac malarskich, rzeźb, reliefów, przestrzennych, prac graficznych, informacji wizualnych, technik mieszanych - collage - wypowiedź plastyczna w formie niekonwencjonalnej ruch, instalacja plastyczna, drama, happening - wypowiedź plastyczna tworzona w technologii komputerowej i cyfrowej programy graficzne, fotografia, film - twórcza postawa w pracy nad zadaniem, własnym rozwojem oraz na rzecz grupy, zespołu - estetyka wykonania prac plastycznych - udział w życiu kulturalnym szkoły, środowiska, regionu, miasta. 1

2 Przedmiotowy System Oceniania z plastyki na poziomie szkoły podstawowej klasa 4 w ZPO w Sieciechowie OGÓLNE KRYTERIA OCENY 1. Gotowość ucznia do indywidualnego rozwoju w zakresie twórczym, poznawczym, komunikacyjnym i organizacyjnym. 2. Zaangażowanie w pracę twórczą przygotowanie materiałów dydaktycznych, plastycznych, aktywność na zajęciach, koncentracja i staranne oraz estetyczne wykonywanie zadań. 3. Chęć i stopień przyswojenia wiedzy z zakresu dziejów sztuki i problematyki plastycznej. 4. Aktywność i samodzielność ucznia w rozwiązywaniu problemów i zadań plastycznych. 5. Poziom zainteresowania sztuką aktywne uczestnictwo w lekcji, w dyskusjach, wyrażanie własnych poglądów i formułowanie wniosków. 6. Wykonywanie obligatoryjnych zadań, ćwiczeń i poleceń. 7. Organizacja własnego warsztatu pracy, porządkowanie wiedzy. 8. Dbałość o efekt końcowy wykonanej pracy oraz zgodność z tematem i poleceniem nauczyciela. 9. Umiejętność korzystania z informacji i materiałów źródłowych oraz mediów. 10. Oryginalne rozwiązania problemów i zadań plastycznych oraz humanistycznych z zakresu percepcji sztuki. 11. Zainteresowanie i posiadanie wiedzy z zakresu innych dziedzin sztuki i nauki oraz umiejętność myślenia przyczynowo skutkowego i kojarzenia faktów. 12. Umiejętność pracy w grupie oraz poczucie odpowiedzialności za własne i grupowe działanie. 13. Adekwatne wykorzystywanie zdobywanej wiedzy z zakresu dziejów sztuki i środków wyrazu artystycznego do ekspresji własnej. 14. Indywidualna dodatkowa twórczość plastyczna lub działalność kulturalna w środowisku szkolnym i pozaszkolnym. 15. kultura osobista w trakcie zajęć, wykonywanie poleceń, przestrzeganie zasad bezpieczeństwa podczas używania odpowiednich materiałów i narzędzi, zachowanie podczas zwiedzania zabytków. 16. Oceny ustala się w stopniach według tradycyjnej skali: Stopień celujący - 6 Stopień bardzo dobry - 5 Stopień dobry - 4 Stopień dostateczny - 3 Stopień dopuszczający - 2 Stopień niedostateczny - 1 2

3 Przedmiotowy System Oceniania z plastyki na poziomie szkoły podstawowej klasa 4 w ZPO w Sieciechowie SZCZEGÓŁOWE KRYTERIA OCENY Podstawą wystawienia oceny pozytywnej z plastyki jest regularna obecność ucznia na lekcjach lub nieregularna, usprawiedliwiona oraz oddanie prac plastycznych i posiadanie niezbędnego minimum wiedzy z zakresu historii sztuki i teorii plastyki. Ocena niedostateczna Uczeń: - jest z reguły nieobecny na lekcjach bez usprawiedliwienia lub nie wykazuje postawy twórczej w działaniu na zajęciach - jest stale nieprzygotowany do lekcji nie posiada wymaganych materiałów edukacyjnych i plastycznych - nie wykazuje chęci zdobywania wiedzy i nie posiada minimalnych wiadomości objętych programem z zakresu wiedzy o sztuce i problemach plastycznych - uzyskuje oceny niedostateczne z wypowiedzi ustnych i pisemnych oraz ze sprawdzianów wiedzy - nie wykonuje poleceń nauczyciela, ćwiczeń i prac plastycznych - nie wykazuje woli zmiany postawy i poprawy - nieuczestniczy w kulturze. Ocena dopuszczająca Uczeń: - bywa nieobecny na lekcji bez usprawiedliwienia - jest często nieprzygotowany do lekcji nie posiada wymaganych materiałów edukacyjnych i plastycznych - wykazuje minimalną postawę twórczą w działaniu na zajęciach: kompozycje schematyczne, uproszczone - wykazuje się małą chęcią w zdobywaniu wiedzy i posiada fragmentaryczną wiedzę z dziejów sztuki i problematyki plastycznej potrafi wymienić niektóre kierunki w sztuce oraz pojedyncze przykłady dzieł i ich autorów, posiada śladową wiedzę z dziedzin sztuk plastycznych - ćwiczenia, prace plastyczne, zadania, polecenia nauczyciela wykonuje rzadko, często nie na temat i niestarannie - wykazuje mała wolę zmiany postawy i poprawy - nie posiada umiejętności analizy i syntezy - bardzo rzadko używa nomenklatury plastycznej - często nie odrabia prac domowych - posługuje się niektórymi mediami w zakresie technologii komputerowej i cyfrowej - biernie uczestniczy w kulturze. 3

4 Przedmiotowy System Oceniania z plastyki na poziomie szkoły podstawowej klasa 4 w ZPO w Sieciechowie Ocena dostateczna Uczeń: - z reguły jest przygotowany do lekcji posiada wymagane materiały plastyczne i edukacyjne wykazuje postawę twórczą w działaniu na lekcji - wykazuje się chęcią w zdobywaniu wiedzy, ale jego zasób informacji jest podstawowy z zakresu problemów plastycznych i dziejów sztuki potrafi wymienić część kierunków w sztuce oraz dzieł sztuki i ich twórców, dokonuje fragmentarycznej analizy dzieła sztuki - posiada niepełną wiedzę z zakresu objętego programem nauczania - posiada małą zdolność analizy i syntezy, rzadko włącza się w dyskusję i odpowiada poprawnie na pytania - zna tylko niektóre określenia plastyczne i rzadko ich używa w wypowiedzi słownej i pisemnej - poprawnie wykonuje ćwiczenia plastyczne, zadania lekcyjne - odrabia prace domowe, choć nie zawsze poprawnie - rzadko angażuje się w życie kulturalne klasy i szkoły - nie zawsze dba o estetykę wykonanych prac oraz ich zgodność z zadanym tematem - posługuje się częściowo technologią komputerową i cyfrową - mało uczestniczy w kulturze. Ocena dobra Uczeń: - wykazuje postawę twórczą na lekcji i chęć do działania - jest zawsze przygotowany posiada wymagane materiały edukacyjne i plastyczne - posiada wymaganą wiedzę programową na poziomie dobrym, chętnie się uczy; w zakresie dziejów sztuki i problematyki plastycznej wymienia nazwy kierunków w sztuce potrafi je krótko charakteryzować, zna głównych przedstawicieli i ich dzieła oraz częściowo chronologię, dokonuje częściowej analizy dzieła sztuki - posługuje się podstawową terminologią plastyczną w wypowiedzi ustnej i pisemnej, czasem bierze udział w dyskusji - starannie i estetycznie wykonuje ćwiczenia plastyczne - posiada zdolność analizy i syntezy - odrabia poprawnie prace domowe - nie zawsze poprawnie i zgodnie z tematem wykonuje zadanie lekcyjne - czasem uczestniczy w życiu kulturalnym klasy i szkoły - posługuje się technologią komputerową w stopniu podstawowym - aktywnie uczestniczy w kulturze. Ocena bardzo dobra Uczeń: - wykazuje postawę twórczą i dużą chęć do działania na lekcji 4

5 Przedmiotowy System Oceniania z plastyki na poziomie szkoły podstawowej klasa 4 w ZPO w Sieciechowie - jest zawsze przygotowany posiada wymagane, czasem nadprogramowe, materiały edukacyjne i plastyczne - posiada pełną wiedzę programową i dużą chęć do nauki i rozwoju osobistego; z zakresu dziejów sztuki i problematyki plastycznej swobodnie operuje nazwami epok i ich chronologią, potrafi wymienić wielu przedstawicieli kierunków w sztuce i ich dzieła, dokonuje analizy dzieła sztuki - celowo i prawidłowo używa terminologii plastycznej w wypowiedzi ustnej i pisemnej - posiada zdolność analizy i syntezy oraz bierze udział w dyskusjach wyrażając swoje poglądy i formułuje wnioski - starannie wykonuje ćwiczenia plastyczne i zadania lekcyjne, poszukując oryginalnych rozwiązań problemów plastycznych - efekt końcowy pracy jest zawsze zgodny z tematem - bierze czynny udział w życiu kulturalnym klasy i szkoły, konkursach plastycznych i pozaszkolnych wydarzeniach kulturalnych - posługuje się technologią komputerową i cyfrową w stopniu rozszerzonym - bardzo aktywnie uczestniczy w kulturze. Ocena celująca Uczeń: - wykazuje postawę twórczą i dużą chęć działania na lekcjach - jest zawsze przygotowany posiada materiały edukacyjne i plastyczne wymagane, i nadprogramowe - swobodnie operuje pełną wiedzą programową i ponadprogramową z zakresu dziejów sztuki i problemów plastycznych zna kierunki w sztuce, chronologię, wielu przedstawicieli i ich dzieła oraz potrafi charakteryzować style w sztuce na tle społeczno historycznym, w kontekście innych dziedzin sztuki - dokonuje swobodnie syntezy i analizy problemów i zdarzeń, analizy dzieła sztuki - formułuje własne oryginalne poglądy i wnioski - czynnie bierze udział w dyskusji - jest zainteresowany sztuką w sposób szczególny uczestniczy w wielu konkursach plastycznych oraz w życiu kulturalnym klasy, szkoły, miasta, zna placówki muzealne i galerie w Polsce i w Europie - prace plastyczne i zadania lekcyjne wykonuje zgodnie z tematem, a ich rozwiązania są ciekawe i oryginalne - celowo stosuje wiedzę z zakresu dziejów sztuki i środków formalnych do własnej ekspresji plastycznej - potrafi wyszukiwać informacje we wszystkich nośnikach i mediach, posługuje się biegle techniką komputerową i cyfrową - zawsze odrabia prace domowe i podejmuje się dodatkowych zadań 5

6 Przedmiotowy System Oceniania z plastyki na poziomie szkoły podstawowej klasa 4 w ZPO w Sieciechowie - bardzo aktywnie uczestniczy w kulturze, jest zainteresowany aktualnymi wydarzeniami i zjawiskami artystycznymi. Uczeń ma prawo do poprawy oceny i do zgłoszenia 2 razy w semestrze nieprzygotowania. Nieprzygotowanie nie zwalnia ucznia z uczestniczenia w lekcji. KRYTERIA WYPOWIEDZI ARTYSTYCZNEJ KRYTERIUM OCENA BARDZO DOBRY DOBRY DOSTATECZNY DOPUSZCZAJĄCY kompozycja zachowana logika, twórcze wykonanie zachowana logika, typowe rozwiązanie zachwiana logika brak logiki, nieprawidłowy dobór dobór środków wyrazu wyczerpujący i twórczy dobór środków 2-3 usterki lub braki w zakresie wykorzystania środków 50% środków wyrazu wykorzystanych prawidłowo pojedyncze środki wyrazu zastosowane przypadkowo działalność oryginalne pomysły, własna interpretacja poprawny przekaz bierny sposób odtwarzania przekaz nieuporządkowany, chaotyczna wypowiedź kreatywność twórczy sposób przedstawienia tematu, zastosowanie wiedzy w sytuacjach problemowych wypowiedź typowa, inwencja własna ograniczona wypowiedź odtwórcza, minimalny stopień kreatywności brak kreatywności własnej, brak pomysłu i własnych rozwiązań 6

7 Numer lekcji Przedmiotowy System Oceniania z plastyki na poziomie szkoły podstawowej klasa 4 w ZPO w Sieciechowie Temat lekcji/temat pracy plastycznej/numer treści w nowej podstawie programowej 1. O wyobraźni, naśladowaniu rzeczywistości i zabawie. Artyści malują to, co lubią. / W świecie ludzi, roślin i zwierząt / Pojęcia i terminy sztuka, piękno, wyobraźnia plastyka artysta obrazy (dzieło malarskie, wyobrażenie przedmiotu) rzeźby budowle przedmioty użytkowe (pojęcie podane w sposób opisowy) autoportret, portret realizm (pojęcie podane w sposób opisowy) Kryteria wymagań na poszczególne oceny szkolne 7 Kryteria na poszczególne oceny dopuszczający dostateczny dobry bardzo dobry Słówko wstępu barwnej, uproszczonej plastycznej na dowolny temat o małej ilości elementów, niewielkiej oryginalności, stosowanie prostych form do uzupełnienia pracy kolażem orientacyjne określanie znaczenia sztuki dla człowieka, znajomość wybranych tematów dzieł sztuki, dziedzin plastyki i znaczenia wyobraźni w tworzeniu określanie znaczenia sztuki dla artysty, znajomość roli artysty, różnorodnych tematów dzieł sztuki, dziedzin plastyki, określanie znaczenia wyobraźni w tworzeniu, wskazywanie i opisywanie dzieł opartych na odtwarzaniu rzeczywistości oraz grze wyobraźni wieloelementowej na dowolny temat, kreatywność, pomysłowość w ujęciu tematu,, stosowaniu ciekawych zestawień kolorów, wzbogacanie pracy poprzez stosowanie ciekawych form plastycznych wykonanych techniką kolażu oryginalnego autoportretu O kresce 2. Jak pracuje artysta? wyobraźnia, znajomość prostych określanie związku znajomość wielu określanie wpływu

8 / Wśród gałązek, krzewów i pajęczyn / Teatr cieni. / O kocie i jego wąsach zwierzęta domowe i dzikie lub W gospodarstwie wiejskim, ogrodzie zoologicznym i cyrku / wyobrażenie obraz (dzieło malarskie) malarz rysunek kreska podstawowe przybory i materiały rysunkowe (kredki, ołówek, pióro, papier) pracownia kreska kontur rysunek rysunek konturowy przybory rysunkowe, techniki rysunku rzeczy w naturze przypominających kreskę, posługiwanie się kilkoma rodzajami zróżnicowanych kresek w rysunku, prostej, linearnej plastycznej przedstawiającej naturę, przedmioty zbliżone kształtem do kreski, praca o niewielkim stopniu oryginalności znajomość pojęcia konturu, narysowanie określonych przedmiotów za pomocą rysunku konturowego zakomponowanie prostej, typowej pracy plastycznej na używanego narzędzia z różnorodnością uzyskiwanych kresek w rysunku na podstawie własnej twórczości i wybranego dzieła plastycznego znajomość wybranych narzędzi z pracowni artysty i ich zastosowania wskazywanie konturu w wybranym dziele plastycznym znajomość wybranych cech przedstawianych zwierząt i ich otoczenia różnych rzeczy w naturze przypominających kreskę, posługiwanie się wieloma rodzajami zróżnicowanych kresek w rysunku dostosowanymi do przedstawianych przedmiotów, umiejętność różnicowania formy i charakteru kresek, dobre wykorzystywanie możliwości określonych narzędzi podczas tworzenia różnych linii znajomość pojęcia konturu, rozumienie abstrakcyjnego charakteru tego pojęcia, określanie konturów różnorodnych przedmiotów, szkicowanie używanego narzędzia na tworzenie różnorodnych kresek w rysunku, określanie charakteru kresek we własnych pracach i opisywanie ich w różnych poznanych dziełach plastycznych oryginalnej, wieloelementowej linearnej inspirowanej naturą, przedstawiającej przedmioty zbliżone formą do kreski trafne oddawanie kreską formy i charakteru przedstawianych obiektów wskazywanie różnorodnego sposobu posługiwania się konturem przez artystów zakomponowanie wieloelementowej, oryginalnej i 8

9 2,1 4. Kreska jako środek wyrazu artystycznego. / Wielkie ryby w oceanie lub Domy w tajemniczym miasteczku / 2,1 kreska kreska jako środek wyrazu artystycznego kreska jako indywidualna i oryginalna cecha określony temat, posługiwanie się konturem, kreską wykonaną różnymi narzędziami, umieszczenie niewielkiej ilości elementów w za pomocą kreski napisu, którego forma w luźny sposób nawiązuje do przekazywanych treści za rozumienie znaczenia kreski jako środka artystycznego wyrazu, nadającego pracom różny charakter, porównywanie dwóch dzieł o konturów różnymi narzędziami tworzenie za pomocą kreski oryginalnego napisu, którego forma w trafny sposób oddaje przekazywane treści nietypowej plastycznej na zadany temat, posługiwanie się konturem, ciekawą kreską wykonaną różnymi narzędziami inspirowanie się naturą, oddawanie najbardziej charakterystycznych cech zwierząt i ich otoczenia w pracy plastycznej posługiwanie się komturem w wycinance sylwetek zwierząt, poprzedzone obserwacją charakterystycznych cech określonych gatunków rozumienie znaczenia kreski jako środka artystycznego wyrazu, nadającego pracom różny charakter, np. nastój, porównywanie kresek w kilku 9

10 5. Ślady przedmiotów, ślady różnych materiałów. / Kompozycja abstrakcyjna lub dowolna / twórczości danego artysty rysunek, przybory rysunkowe i malarskie programy graficzne grafika, grafik oryginał, reprodukcja powielanie, odbitka graficzna płyta graficzna (matryca), odbijanie kreska pomocą kreski wybranymi narzędziami prostej, pokazującej kreskę jako środek wyrazu artystycznego, który wpływa na zróżnicowany charakter pracy O grafice orientacyjna znajomość pojęcia grafiki jako dziedziny sztuki i grafika jako twórcy odbijanie różnych materiałów mogących budować matrycę zróżnicowanej formie rozumienie odbijania matrycy jako sposobu powstawania odbitek znajomość reprodukcji przynajmniej dwóch dzieł graficznych, określanie kreski jako środka wyrazu w grafice tworzenie matrycy z przynajmniej dwóch rodzajów materiałów o zróżnicowanej znajomość i definiowanie pojęcia grafiki jako dziedziny sztuki i grafika jako twórcy rozumienie odbijania matrycy (powielenia) jako sposobu powstawania odbitek wyjaśnianie sposobu powstawania różnorodnych dzieł graficznych na skutek odbijania płyt z różnych materiałów, używania różnych wybranych dziełach plastycznych za pomocą kreski wybranymi narzędziami oryginalnej, wieloelementowej, pokazującej kreskę jako środek wyrazu artystycznego, który wpływa na zróżnicowany charakter pracy opisywanie kilku różnych dzieł graficznych, wskazywanie różnorodnie zastosowanej kreski jako zasadniczego środka wyrazu artystycznego w grafice matrycy z ciekawej kilku rodzajów materiałów o zróżnicowanej powierzchni 10

11 powierzchni tworzenie odbitki z samodzielnie przygotowanej matrycy (płytki) narzędzi do wykonania płyt, odbijania ich pod prasą graficzną odbijanie różnorodnych powierzchni w celu tworzenia ciekawych odbitek staranne tworzenie odbitki z samodzielnie przygotowanej matrycy (płytki) 6. Frotaż (przecierka). / Kompozycja w kole lub Smoki i dinozaury / 2,1 grafika, grafik odbitka graficzna, powielanie płyta graficzna frotaż określanie frotażu jako techniki graficznej, rozumienie, na czym polega technika frotażu wykonanie frotażu z dowolnej matrycy, powstałej z materiału o chropowatej powierzchni znajomość wybranego dzieła powstałego techniką frotażu wykonanie matrycy i odbitki do frotażu o zaplanowanej, prostej określanie i omawianie specyfiki frotażu jako techniki graficznej, omawianie, na czym polega tworzenie techniką frotażu matrycy i odbitki wykonanie ciekawego frotażu (czarno-białego lub barwnego) z dowolnej matrycy lub wykorzystanie nietypowego materiału do wykonania frotażu wykonanie ciekawie zakomponowanej matrycy i odbitki techniką frotażu znajomość i opisywanie kilku wybranych dzieł wykonanych techniką frotażu 7. Jak technika, przybory malarskie malarstwo, malarz O barwie orientacyjne określanie malarstwa określanie kreski i barwy jako określanie, definiowanie oryginalnej, 11

12 i podłoża zmieniają obrazy? / W dżungli lub W lesie / 8. Barwy czyste podstawowe i pochodne. / Tęczowy ogród lub Rajski ptak / barwa (kolor) kreska obraz (dzieło malarskie) płaszczyzna papier, płótno, deska, ściana lub szyba (okno) jako powierzchnie, na których tworzone są dzieła malarskie techniki malarskie (akwarela, tempera, plakatówka, pastele, malarstwo olejne, mozaika, witraż, kolaż) malarstwo, malarz barwa barwy podstawowe, barwy pochodne mieszanie barw odcienie barwy jako dziedziny plastyki, malarza jako twórcy, obrazów, dzieł malarskich, wybranych technik i narzędzi tworzenie techniką mieszaną prostej, typowej malarskiej inspirowanej naturą określanie barw podstawowych i pochodnych oraz sposobu tworzenia barw pochodnych tworzenie prostej z wyobraźni o niewielkiej ilości elementów, w której zasadniczych środków wyrazu wykorzystywanych w malarstwie opisywanie barw i kresek w wybranym obrazie samodzielne uzyskiwanie barw pochodnych w modelu koła barw obserwowanie i wyodrębnianie barw podstawowych i pochodnych w naturze oraz we wskazanym obrazie malarstwa jako dziedziny plastyki, malarza jako twórcy, obrazów jako dzieł malarskich, wybranych technik (malarstwa akwarelowego, olejnego, mozaiki, witrażu, kolażu) i narzędzi dokładne określanie kreski i barwy jako zasadniczych środków wyrazu wykorzystywanych w malarstwie trafne opisywanie barw i kresek w kilku wybranych obrazach określanie barw podstawowych i pochodnych, wskazywanie sposobu tworzenia barw pochodnych, stosowania ich w dziełach sztuki i wykorzystywania w życiu codziennym złożonej, wieloelementowej malarskiej inspirowanej naturą wykorzystywanie różnych technik w pracy plastycznej z wyobraźni oryginalnej, złożonej o dużej ilości elementów, w której zastosowane są ciekawie zestawione barwy podstawowe i pochodne 12

13 zastosowane są barwy podstawowe i pochodne samodzielne uzyskiwanie barw pochodnych w modelu koła barw, staranność wykonania obserwowanie i wyodrębnianie barw podstawowych i pochodnych w naturze oraz w różnych dziełach sztuki posługiwanie się różnymi sposobami mieszania barw w pracy plastycznej 9. Barwy ciepłe i zimne. / W niebieskich lub różowych okularach portrety lub W jakich górach wolę być błękitnych czy czerwonych? / malarstwo, malarz barwa barwy podstawowe, barwy pochodne barwy ciepłe barwy zimne (chłodne) temperatura barwy (barwy cieplejsze, barwy chłodniejsze) określanie barw ciepłych i zimnych, odwoływanie się do skojarzeń z życiem codziennym orientacyjne wskazywanie barw ciepłych i zimnych w kole barw prostej w barwach ciepłych i zimnych wskazywanie barw ciepłych i zimnych w wybranym obrazie określanie barw ciepłych i zimnych, odwoływanie się do skojarzeń z życiem codziennym, określanie, porównywanie temperatury barw cieplejszych i chłodniejszych określanie i porównywanie temperatury barw w modelu koła barw wskazywanie barw ciepłych zimnych w różnych dziełach malarskich, oryginalnej w barwach ciepłych i zimnych, złożonej pod względem formy i ilości elementów 13

14 porównywanie temperatury barwy 10. Gama barwna. Akcent kolorystyczny. Wiele akcentów, jeden akcent. / Pokaz fajerwerków, Samotna łódka na morzu lub Zdobywca szczytu / - malarstwo, malarz barwa barwy podstawowe, barwy pochodne barwy ciepłe, barwy zimne wąska gama barw ciepłych, wąska gama barw chłodnych, tonacja szeroka gama barw, akcent kolorystyczny pejzaż znajomość wąskiej gamy barw ciepłych i wąskiej gamy barw zimnych oraz szerokiej gamy barw wykonanie barwnej, uproszczonej w określonej wąskiej gamie kolorystycznej z akcentami znajomość pojęcia akcentu kolorystycznego, różniącego się temperaturą w stosunku do gamy kolorystycznej obrazu określanie gamy kolorystycznej, akcentów w stroju i obrazie znajomość pejzażu jako tematu malarskiego dobra znajomość barw wchodzących w zakres wąskiej gamy barw ciepłych i wąskiej gamy barw zimnych, tonacji oraz szerokiej gamy barw znajomość i wyjaśnianie pojęcia akcentu kolorystycznego, różniącego się temperaturą w stosunku do gamy kolorystycznej obrazu, wyjaśnianie znaczenia akcentu barwnego w obrazie opisywanie, określanie gamy kolorystycznej, tonacji i akcentów w strojach, obrazach, najbliższym otoczeniu i w naturze wykonywanie barwnej, oryginalnej w wąskiej gamie znajomość znaczenia jednego lub wielu akcentów w 14

15 kolorystycznej z akcentami 11. Boże Narodzenie. Gwiazdki, aniołki, łańcuchy ze słomek i innych materiałów. Podsumowanie wiadomości o kresce, barwach podstawowych i pochodnych, gamach barwnych / 1.1 kreska, kontur barwy podstawowe, barwy pochodne szeroka gama barw, wąska gama barw akcent Kalendarz świąteczny znajomość tradycji świątecznych i ich znaczenia inspirowanie się tradycyjnymi ozdobami świątecznymi i tworzenie własnych wykonywanie prostych ozdób świątecznych o zróżnicowanych kształtach i barwach dokonywania prostego podziału pracy na zasadnicze etapy, planowanie kolejności czynności podczas wykonywania ozdób świątecznych znajomość tradycji świątecznych i ich znaczenia, zauważenie wpływu sztuki ludowej i tradycji ludowych na tradycje świąteczne twórcze inspirowanie się tradycyjnymi ozdobami świątecznymi i tworzenie własnych, nawiązujących do nich oryginalnych ozdób staranne wykonywanie prostych i złożonych ozdób świątecznych o zróżnicowanych kształtach, przemyślanej, kolorystyce i detalach dokonywanie szczegółowego podziału pracy na etapy, planowanie kolejności czynności podczas wykonywania ozdób świątecznych 12. Kiermasz ozdób świątecznych i (pojęcie podane współpraca i współdziałanie, posługiwanie się rytmem, symetrią i współpraca, współdziałanie, określanie, planowanie 15

16 przedmiotów dekoracyjnych na wyznaczony cel. / Bombka, serwetka świąteczna, kubek, świecznik / w sposób opisowy) barwa kreska przedmioty użytkowe, sztuka użytkowa (pojęcia podane w sposób opisowy) uświadomienie sobie znaczenia podjętych prac na potrzeby aukcji na określony cel znajomość tradycji świątecznych, tradycyjnych świątecznych motywów dekoracyjnych i wykorzystywanie ich podczas dekorowania przedmiotów użytkowych prostych pod względem graficznym barwnych dekoracyjnych na przedmiotach użytkowych określoną kolorystyką kojarzącą się ze świętami w dekoracjach wybranych przedmiotów użytkowych określanie, planowanie właściwej kolejności podstawowych czynności podczas pracy podejmowanie inicjatywy, uświadomienie sobie znaczenia podjętych prac na potrzeby aukcji na określony cel znajomość tradycji świątecznych, tradycyjnych świątecznych motywów dekoracyjnych, twórcze zainspirowanie się nimi podczas dekorowania przedmiotów użytkowych prostych i złożonych pod względem graficznym, przemyślanych barwnych dekoracyjnych na przedmiotach użytkowych posługiwanie się rytmem, symetrią, wybranymi gamami właściwej kolejności wszystkich czynności podczas pracy 16

17 kolorystycznymi, barwami kojarzącymi się ze świętami wykorzystywanie akcentów podczas dekoracji przedmiotów użytkowych 13. Zasada równowagi. / W kosmosie. O wielkiej planecie i małych meteorytach lub Kamyczki i kamienie / komponować, skomponować zasada równowagi w ciężar barwy barwy lekkie barwy ciężkie O znajomość pojęcia i komponowania znajomość barw lekkich i ciężkich barwnej o niewielkiej ilości elementów, w której widoczne jest dążenie do równowagi proste określanie cech, w której spełniona jest zasada równowagi wskazywanie równowagi w wybranym dziele malarskim znajomość i określanie pojęcia i komponowania jako tworzenia układu elementów plastycznych znajomość barw lekkich i ciężkich, określanie ich znaczenia dla uzyskiwania równowagi w określanie różnorodnych cech, w której spełniona jest zasada równowagi (wielkość, rozmieszczenie, barwa elementów) wskazywanie równowagi w kilku zróżnicowanych dziełach malarskich oryginalnej, barwnej, wieloelementowej zgodnie z zasadą równowagi 17

18 14. Kompozycja symetryczna. / Koronkowy liść lub Drzewo / 15. Kompozycja rytmiczna. Różne rytmy. / Widok przez ogrodzenie, Tkanina we wzory lub Wieżowce / 2.2 komponować, skomponować symetria symetryczna komponować skomponować rytm rytmiczna określanie cech symetrii, symetrycznej symetrycznej o niewielkiej ilości elementów z osią symetrii określanie zasadniczych cech rytmu i rytmicznej różnych prostych rytmicznych różnymi technikami zauważanie symetrii w przyrodzie i dziełach sztuki zauważanie rytmu w dziełach plastycznych i w innych dziedzinach życia zauważanie i opisywanie prostego rytmu w dziele plastycznym określanie, omawianie cech symetrii, symetrycznej zauważanie symetrii w przyrodzie, dziełach sztuki, życiu codziennym, np. formie przedmiotów określanie różnorodnych rytmów, określanie cech rytmu, rytmicznej zauważanie, porównywanie cech rytmu w dziełach plastycznych i innych dziedzinach życia (określanie podobieństw i różnic) zauważanie różnorodnych rytmów w wybranych dziełach plastycznych o zróżnicowanym charakterze oryginalnej, nietypowej symetrycznej o dużej ilości elementów składowych, ciekawie zakomponowanej po obu stronach osi symetrii oryginalnych rytmicznych różnymi technikami 18

19 16. Wielki dyskotekowy bal. Przygotowanie elementów dekoracyjnych na bal tematyczny / 2.2 zasada równowagi rytmiczna barwy podstawowe, pochodne barwy ciepłe, zimne gama kolorystyczna szeroka i wąska akcenty kolorystyczne nastrój Kalendarz podejmowanie współpracy, współdziałanie podczas działań zespołowych, wykonywanie prostych elementów dekoracyjnych, których forma podporządkowana jest całości dekoracji planowanie kolejności czynności i etapów pracy stosowanie określonej kolorystyki w wykonywanych częściach dekoracji podejmowanie współpracy, współdziałanie podczas działań zespołowych, inicjowanie działań, planowanie kolejności czynności, konsekwentne realizowanie zaplanowanych działań wykonywanie prostych i złożonych elementów dekoracyjnych, których forma, kolorystyka i wielkość podporządkowane są całości dekoracji; łączenie mniejszych elementów w większe segmenty stosowanie określonej, przemyślanej kolorystyki w mniejszych i większych częściach dekoracji 17. Sztuka ludowa. / Wycinanki jak ludowe hafty drzewa, ludzie, sztuka ludowa budownictwo ludowe rzeźba ludowa znajomość cech sztuki ludowej i artystów ludowych prostej Lekcje regionalne znajomość wybranych cech, charakterystycznych dzieł sztuki ludowej znajomość cech sztuki ludowej, kolorystyki, tematyki, formy i dobra znajomość i opisywanie wyglądu stroju ludowego regionu 19

20 zwierzęta / Co to są przepróchy? / Dwa podobne obrazy / malarstwo ludowe grafika ludowa ludowe rzemiosło artystyczne: wycinanka, haft zabytki sztuki ludowej, muzeum, skansen symetryczna barwy podstawowe szeroka gama barw malarstwo na papierze, blasze, szkle, desce, na kaflach i sprzętach metoda przepróch ludowe malarstwo sakralne pisanki regionalne motywy dekoracyjne barwy wycinanki nawiązującej do sztuki ludowej znajomość cech sztuki ludowej najbliższej okolicy dwóch prostych, podobnych do siebie prac malarskich na wybranym podłożu; najbliższego regionu znajomość wyglądu stroju ludowego regionu określanie cech ludowego malarstwa znajomość metody przepróch jako sposobu tworzenia kilku podobnych obrazów posługiwanie się elementami metody przepróch podczas tworzenia rodzajów dzieł, artystów ludowych znajomość wybranych cech charakterystycznych dzieł sztuki najbliższego regionu, rozpoznawanie i określanie cech charakterystycznych, motywów i specjalności regionalnych znajomość cech sztuki ludowej najbliższej okolicy, określanie specyficznych dziedzin ludowego rzemiosła najbliższej okolicy określanie kolorystyki, tematyki, formy (uproszczenie kształtów), charakterystycznych podłoży ludowego stworzenie oryginalnej wycinanki nawiązującej, formą, charakterem, kolorystyką do sztuki ludowej dwóch ciekawych pod względem tematu, formy i pomysłu, podobnych do siebie prac malarskich na wybranym podłożu; rozumienie znaczenia i posługiwanie się w pracy metodą przepróch 20

21 19. Wielkanoc. / Pisanka z wielkim ogonem lub skrzydłami, czyli o pawiu, lisie, wiewiórce i smoku, które przebrały się za pisanki w wielkim koszyku wielkanocnym / podstawowe i pochodne szeroka i wąska gama barw, akcent kolorystyczny muzeum, skansen sztuka ludowa symetryczna, kompozycja rytmiczna szeroka gama barw, wąska gama barw, akcent pisanki, palmy, wycinanki Kalendarz świąteczny znajomość tradycji świątecznych, ludowych dekoracji świątecznych palm, pisanek wykonanie dekoracji pisanki, dodanie elementów przestrzennych prostej ilustracji rysunkowej przedstawiającej tradycje świąteczne znajomość zdobień pisanek charakterystycznych dla regionu malarstwa (szkło, drewno) znajomość tradycji świątecznych, określanie ich znaczenia dla rodziny, grupy społecznej i przekazywania tradycji, znajomość ludowych dekoracji świątecznych palm, pisanek dobra znajomość, opisywanie zdobień pisanek charakterystycznych dla regionu wykonanie oryginalnej dekoracji pisanki, dodanie do niej ciekawych, starannie wykonanych elementów ilustrowanie wybranych tradycji świątecznych, tworzenie oryginalnej barwnej przedstawiającej wyplatanie palm, malowanie jaj, święcenie pokarmów, śmigusdyngus 21

22 przestrzennych 20. Co to jest plama? / Dywan w plamy / Tajemnice faktury. / Pochmurne niebo / malarstwo obraz (dzieło malarskie) barwa plama barwna malarstwo obraz (dzieło malarskie) plama barwna faktura pejzaż O plamach barwnych w malarstwie znajomość pojęcia określanie luźnego plamy barwnej w i zwartego układu malarstwie plam barwnych oraz prostych, plam barwnych różnych układów otoczonych plam barwnych we konturem, własnych pracach wskazywanie ich na plastycznych prostych przykładach znajomość pojęcia faktury oraz określanie jej różnic w dziełach zależnie od sposobów nakładania farb, a w konsekwencji zróżnicowania powierzchni obrazów kilkuelementowej, prostej, w której występują plamy barwne o wskazywanie zróżnicowanej faktury na prostych przykładach znajomość, definiowanie, określanie pojęcia plamy barwnej w malarstwie definiowanie, określanie luźnego i zwartego układu plam barwnych, plam barwnych otoczonych konturem, wskazywanie ich w różnych dziełach sztuki znajomość, definiowanie pojęcia faktury oraz określanie jej różnic w dziełach zależnie od sposobów nakładania farb, a w konsekwencji zróżnicowania powierzchni obrazów wskazywanie zróżnicowanej faktury w różnych dziełach malarskich, różnych układów plam barwnych, ciekawych pod względem kolorystyki i we własnych pracach plastycznych oryginalnej, wieloelementowej, ciekawie zakomponowanej pracy, w której występują plamy barwne o zróżnicowanej fakturze 22

23 zróżnicowanej fakturze porównywanie wpływu różnic faktury na wyraz, odbiór nastroju obrazów 22. Uroki akwareli. / Odbicia w wodzie, Fontanna lub Wodospad / malarstwo obraz (dzieło malarskie) techniki malarskie (farby plakatowe, akwarela) lawowanie faktura plam w akwareli faktura plam w technice farb plakatowych określanie różnic faktury związanych z zastosowaną techniką malarską określanie faktury plam w akwareli wykonanie techniką akwareli prostej przedstawiającej Lekcja plenerowa omawianie wybranych cech dzieła namalowanego akwarelami orientacyjne określanie pojęcia lawowania w malarstwie akwarelowym dokładne określanie różnic faktury związanych z zastosowaną techniką malarską, np. farby plakatowe, akwarela określanie faktury, różnorodnego sposobu namalowanych plam w akwareli omawianie różnorodnych dzieł malarskich namalowanych techniką akwareli, zróżnicowanych pod względem faktury plam określanie, definiowanie pojęcia lawowania w malarstwie akwarelowym wykonanie ciekawej przedstawiającej techniką akwareli, wykorzystanie możliwości techniki, posługiwanie się lawowaniem 23

24 23. Rysunek z natury. Dlaczego artyści podobne rzeczy malują w różny sposób? rysunek kreska faktura w rysunku proporcje realizm wyobraźnia styl artysty, oryginalność obserwowanie natury, inspirowanie się nią i przedstawianie jej w prostej pracy plastycznej komponowanie pracy plastycznej z natury, orientacyjne określanie proporcji przedmiotów, próba różnicowania faktury przedmiotów w rysunku określanie prostych przyczyn różnorodności dzieł sztuki, różnic w twórczości artystów komponowanie ciekawej pracy plastycznej z natury, świadomy wybór przedstawianego motywu i dążenie do zachowania równowagi układu elementów, określanie, mierzenie proporcji przedmiotów, przedstawianie zróżnicowanej faktury przedmiotów w rysunku określanie różnorodnych przyczyn zróżnicowanej formy, tematyki dzieł związanej m.in. z indywidualnością artysty, zauważanie tej zależności we własnych pracach 24. Od przedmiotu i pojęcia do jego znaku. / Żywioły i zjawiska atmosferyczne / znaki plastyczne proste znaki plastyczne synteza formy O znaku plastycznym orientacyjne określanie cech formy prostego znaku plastycznego prostych znaków graficznych ilustrujących wybrane zjawisko, np. przyrodnicze, atmosferyczne albo przedmiot tradycyjnymi technikami lub przy użyciu komputera określanie miejsc, w których spotykamy się ze znakami plastycznymi, określanie treści i sposobu jej przekazywania dokładne określanie, omawianie cech formy prostego znaku plastycznego określanie miejsc, w których spotykamy się ze znakami plastycznymi, określanie treści i sposobu jej przekazywania ciekawych pod względem formy plastycznej, starannych, prostych znaków plastycznych ilustrujących wybrane zjawisko (przyrodnicze, atmosferyczne), stan, przedmiot tradycyjnymi technikami lub przy użyciu komputera 24

25 25. Znaki złożone. / Mój order / znaki plastyczne proste znaki plastyczne złożone znaki plastyczne logo znajomość uniwersalnego charakteru przekazu znaków złożonych znajomość cech logo komponowanie przynajmniej dwóch elementów w złożony znak plastyczny logo określanie cech złożonych znaków plastycznych, porównywanie znaków prostych i złożonych znajomość wybranych znaków złożonych i przekazywanych przez nie treści złożonego znaku plastycznego o konkretnym przesłaniu, np. orderu określanie, definiowanie cech, formy złożonych znaków plastycznych, porównywanie form, przekazu prostych i złożonych znaków znajomość uniwersalnego charakteru przekazu znaków złożonych i odczytywanie go na podstawie różnych znanych znaków złożonych, np. dotyczących akcji społecznych, działalności instytucji znajomość cech logo, rozumienie znaczenia jego rozpoznawalności, opisywanie formy znajomość wybranych znaków złożonych i przekazywanych przez nie różnorodnych treści logo o ciekawej formie przemyślane, celowe komponowanie dwóch lub kilku elementów w złożony, oryginalny znak plastyczny oryginalnego, przemyślanego, złożonego znaku plastycznego o konkretnym przesłaniu, np. orderu 25

26 plastycznej 26. Oglądamy wystawę. Opowiadamy o dziełach. / Portrety oglądających wystawę i ich reakcje na dzieła lub Nowa wersja zapamiętanego obrazu / piękno, wyobraźnia wystawa, ekspozycja katalog wystawy dzieła sztuki kreska barwa szeroka gama barw, wąska gama barw akcent kolorystyczny nastrój obrazu realizm (pojęcie wprowadzone w sposób opisowy) Wycieczka odbiór dzieł sztuki, odpowiednie zachowanie w galerii sztuki określanie różnic między pośrednim i bezpośrednim kontaktem z dziełami sztuki, znajomość pojęcia reprodukcja znajomość pojęć wystawa (ekspozycja), katalog wystawy wypowiadanie prostych opinii o obrazach, zauważanie w nich niektórych środków artystycznego wyrazu formułowania refleksji o wystawie, oglądanych dziełach w formie prostej plastycznej przedstawienia portretów widzów oglądających wystawę lub własnej wersji zapamiętanego obrazu aktywny odbiór dzieł sztuki, odpowiednie zachowanie w galerii sztuki określanie różnic między pośrednim i bezpośrednim kontaktem z dziełami sztuki, określanie znaczenia i walorów jednej i drugiej formy kontaktu ze sztuką, definiowanie pojęcia reprodukcja znajomość pojęć wystawa (ekspozycja) i katalog wystawy, określanie ich znaczenia wypowiadanie opinii, własnego zdania o obrazach, zauważanie i opisywanie zastosowanych w nich środków artystycznego wyrazu formułowanie refleksji o wystawie, oglądanych dziełach w formie oryginalnej plastycznej przedstawienia portretów widzów oglądających wystawę lub tworzenie własnej, oryginalnej wersji zapamiętanego obrazu 26

27 27. Skrzynia na skarby, Niepowtarzalna torba na laptopa lub Balowa torebeczka Kopciuszka / 2.2 przedmiot użytkowy sztuka użytkowa rzemiosło artystyczne artysta rzemieślnik W świecie przedmiotów określanie rzemiosła artystycznego jako dziedziny sztuki, specyfiki pracy artysty rzemieślnika znajomość cech sztuki użytkowej wykonywanie przestrzennych przedmiotów użytkowych z różnych materiałów i rysunkowe projektowanie przedmiotów użytkowych znajomość różnorodności form przedmiotów użytkowych dobra znajomość rzemiosła artystycznego jako dziedziny sztuki, specyfiki pracy artysty rzemieślnika, sposobu wykonywania przedmiotów użytkowych określanie zakresu sztuki użytkowej, porównywanie sztuki użytkowej i nieużytkowej wykonywanie ciekawych, przemyślanych pod względem formy plastycznej, przestrzennych przedmiotów użytkowych z różnych materiałów i wykonywanie oryginalnych, rysunkowych projektów przedmiotów użytkowych znajomość i opisywanie różnorodności form przedmiotów użytkowych 27

28 28. W świecie projektanta. / Kolorowe samochody lub Stroje na różne okazje / Uważny obserwator piękno otoczenia, ciekawy zabytek, oryginalna budowla współczesna, przedmiot użytkowy sztuka użytkowa wzornictwo przemysłowe projektowanie, projekt artysta projektant forma przedmiotu funkcja przedmiotu, funkcjonalność piękno barwa kreska plama barwna faktura określanie cech wzornictwa przemysłowego jako dziedziny sztuki, specyfiki pracy artysty projektanta orientacyjne określanie pojęcia formy i funkcji przedmiotu oraz jego funkcjonalności wykonanie projektu współczesnego przedmiotu użytkowego (samochodu lub stroju), próba dostosowania formy do funkcji przedmiotu i upodobań użytkownika obserwowanie interesujących obiektów przyrodniczych, zabytków, Wycieczka dokonywanie porównania zasadniczych cech rzemiosła artystycznego i wzornictwa przemysłowego oraz sposobu pracy artysty rzemieślnika i artysty projektanta obserwowanie przemian formy dawnych i nowych wybranych, charakterystycznych przedmiotów o tej samej funkcji wypowiadanie swojego zdania, opinii na temat oglądanych obiektów uzupełnianie dobra znajomość, określanie cech wzornictwa przemysłowego jako dziedziny sztuki, specyfiki pracy artysty projektanta dokonywanie porównania różnorodnych cech rzemiosła artystycznego i wzornictwa przemysłowego oraz sposobu pracy artysty rzemieślnika i artysty projektanta dobra znajomość i definiowanie pojęcia formy i funkcji przedmiotu oraz jego funkcjonalności wnikliwe obserwowanie interesujących obiektów przyrodniczych, obserwowanie, omawianie przemian formy dawnych i nowych wybranych różnych przedmiotów o tej samej funkcji, zauważanie nowych przedmiotów o nowych funkcjach wykonanie ciekawego, przemyślanego projektu współczesnego przedmiotu użytkowego (samochodu lub stroju), dobre dostosowanie formy do funkcji przedmiotu i upodobań użytkownika (kolorystyka, dekoracja) wypowiadanie ciekawych opinii, swojego zdania na temat oglądanych obiektów 28

29 pejzaże, rośliny w najbliższej okolicy. Robimy zdjęcia, szkicujemy. / Zdarzenie w lub Spotkanie przy / Rysunkowe powtórzenie wiadomości. Zagadki z wielkiego worka o środkach artystycznego wyrazu, rodzajach dzieł i poznanych dziedzinach sztuki / 1.1 zabytek budowla architektoniczna pomnik park kreska, kontur grafika, odbitka graficzna frotaż barwy podstawowe, barwy pochodne barwy ciepłe, barwy zimne wąska gama kolorystyczna, szeroka gama współczesnych budowli, krajobrazów, roślin w najbliższej okolicy szkicowanie, fotografowanie ciekawych fragmentów otoczenia, najbliższej okolicy Lekcja powtórzeniowa szkicowych rysunkowych, w których w przybliżony sposób zilustrowany jest określony środek artystycznego wyrazu (kreska, kolorystyka, gama, akcent, kompozycja), ukazany jest sposób wykonanego szkicu lub fotografii kolażem orientacyjne wyodrębnianie najważniejszych środków wyrazu artystycznego we własnych pracach plastycznych, szkicach wykonanych na lekcji, dziełach sztuki o prostej formie, orientacyjne określanie zagadnień zabytków, współczesnych budowli, krajobrazów, roślin w najbliższej okolicy wykonywanie ciekawie zakomponowanych, zaskakujących szkiców i fotografii najbliższej okolicy uzupełnianie wykonanego szkicu lub fotografii ciekawym, przemyślanym, zaskakującym kolażem szkicowych rysunkowych trafnie ilustrujących określony środek wyrazu artystycznego (kreska, barwa, gama, akcent, kompozycja), sposób przedstawienia treści w formie prostego i złożonego znaku precyzyjne wyodrębnianie najważniejszych środków wyrazu artystycznego we własnych pracach plastycznych, szkicach wykonanych na lekcji, różnych dziełach sztuki, dokładne określanie zagadnień na 29

30 31. Światełka w mrokach dziejów. Od robienia farb do powstania obrazu. / Zwierzę na piasku lub skale / kolorystyczna akcent kolorystyczny zasada równowagi w symetryczna, kompozycja rytmiczna sztuka ludowa prehistoria, sztuka prehistoryczna archeologia, archeolog epoka kamienia łupanego (paleolit) epoka kamienia gładzonego (neolit) epoka brązu epoka żelaza malarstwo naskalne przekazywania treści, np. w formie prostego i złożonego znaku plastycznego, przedstawiona jest dziedzina plastyki (malarstwo, grafika, rzemiosło artystyczne, wzornictwo przemysłowe), pokazana jest specyfika sztuki ludowej Lekcje dodatkowe orientacyjna znajomość pojęć: prehistoria, archeologia, archeolog i przybliżonego podziału epok sztuki prehistorycznej wykonania prostego, mało zróżnicowanego naszyjnika z materiałów naturalnych, nawiązującego do najstarszych ozdób na podstawie prac plastycznych znajomość i opisywanie wybranych, niektórych cech prehistorycznych narzędzi, przedmiotów codziennych, dzieł sztuki, kamiennych budowli, osad znajomość niektórych cech malarstwa naskalnego, opisywanie niektórych cech wybranego zabytku plastycznego, zilustrowana jest dziedzina plastyki (malarstwo, grafika, rzemiosło artystyczne, wzornictwo przemysłowe), pokazana jest specyfika sztuki ludowej dobra znajomość pojęć: prehistoria, archeologia, archeolog, zabytki kultury materialnej, określanie podziału przedziałów czasowych epok sztuki prehistorycznej znajomość i opisywanie ważnych, charakterystycznych cech prehistorycznych narzędzi, przedmiotów podstawie prac plastycznych oryginalnej pracy o ciekawej przedstawiającej zwierzę, nawiązującej tematyką do malarstwa naskalnego samodzielne tworzenie farb używanych przez malarzy prehistorycznych 30

31 (jaskiniowe), ryty naskalne rzeźby barwniki naturalne ceramika, ornament Lascaux, Biskupin, Stonehenge uproszczonej przedstawiającej zwierzę, nawiązującej tematyką do malarstwa naskalnego orientacyjna znajomość sposobu uzyskiwania farb przez malarzy prehistorycznych codziennych, dzieł sztuki, opisywanie cech różnorodnych zabytków znajomość charakterystycznych cech malarstwa naskalnego (temat, kolorystyka, zastosowanie konturu, kompozycja), opisywanie cech różnorodnych zabytków wykonania oryginalnego naszyjnika nawiązującego do najstarszych ozdób, złożonego z dużej ilości ciekawie zestawionych elementów naturalnych 32. Świątynia Słońca, Barwy słońca lub Kolory światła. Naszyjnik z glinianych koralików, muszli, prehistoria, sztuka prehistoryczna archeologia, archeolog epoka orientacyjna znajomość podziału prehistorii na epoki i umiejętność przybliżonego umiejscowienia zauważanie prostych związków osiadłego trybu życia z początkami rozwoju budownictwa i znajomość podziału prehistorii na epoki, umiejętność dokonania podziału prehistorii na epoki i umiejscowienia oryginalnej w wąskiej gamie barw ciepłych, ilustrującej barwy słońca, dla 31

32 nasion i patyków / 2.2 kamienia łupanego (paleolit) epoka kamienia gładzonego (neolit) epoka brązu epoka żelaza malarstwo jaskiniowe naskalne, ryty naskalne rzeźby barwniki naturalne ceramika, ornament Lascaux, Biskupin, Stonehenge barwy ciepłe wąska gama barw, tonacja niektórych charakterystycznych zabytków w określonych epokach orientacyjna znajomość formy i znaczenia kamiennych kręgów Stonehenge orientacyjna znajomość wyglądu osad z okresu żelaza na przykładzie Biskupina wykonanie prostego, mało zróżnicowanego naszyjnika z materiałów naturalnych, nawiązującego do najstarszych ozdób prostej w wąskiej gamie barw ciepłych, ilustrującej barwy słońca, dla której inspiracją jest Stonehenge rzemiosła (np. ceramiki) najbardziej znanych charakterystycznych zabytków w określonych epokach znajomość i opisywanie formy i znaczenia kamiennych kręgów Stonehenge znajomość i opisywanie wyglądu wybranych osad z okresu żelaza na przykładzie Biskupina określanie, zauważanie, omawianie różnych związków osiadłego trybu życia z początkami rozwoju budownictwa i rzemiosła (np. ceramiki) wykonanie oryginalnego naszyjnika nawiązującego do najstarszych ozdób, złożonego z dużej liczby ciekawie zestawionych której inspiracją jest Stonehenge 32

33 elementów naturalnych 33. Wyjście do muzeum w świecie dzieł sztuki. Czy wszystkie eksponowane dzieła muszą nam się podobać? O temacie i nastroju dzieł. Obrazy, które powiesilibyśmy w domu, w szkole, w bibliotece. Jak wyeksponować obraz?/ muzeum wystawa, ekspozycja, sala wystawowa katalog lub przewodnik (publikacja książkowa, internetowa) przewodnik (osoba), kustosz dzieło sztuki, zabytek gama kolorystyczna nastrój dzieła sztuki znajomość pojęcia muzeum, wybranego rodzaju muzeum, orientacyjne określanie specyfiki działalności, rozumienie pojęć: katalog, przewodnik (osoba), kustosz orientacyjna znajomość pojęć, za pomocą których można opisać dzieła, i opisywanie niektórych cech oglądanych dzieł sztuki wypowiadanie prostych opinii, własnego zdania o dziełach określanie niektórych cech nastroju, tematu obrazu i ich wpływu na miejsce eksponowania dobra znajomość pojęcia muzeum, różnych rodzajów muzeów, określanie specyfiki, zadań, działalności (m. in. przechowywanie, badanie, udostępnianie dzieł), rozumienie i wyjaśnianie pojęć: katalog, przewodnik (osoba), kustosz wnikliwe opisywanie cech wielu oglądanych dzieł sztuki za pomocą pojęć języka plastyki, którymi można opisać obrazy, dzieła wypowiadanie ciekawych, przemyślanych opinii, własnego zdania o dziełach trafne określanie nastroju, tematu, przesłania obrazu i ich wpływu na miejsce eksponowania 33