Ogólnopolska Konferencja Naukowa CZAS PSYCHOTERAPPII Kraków, maja 2016 KSIĄŻKA ABSTRAKTÓW

Transkrypt

1 Ogólnopolska Konferencja Naukowa CZAS PSYCHOTERAPPII Kraków, maja 2016 KSIĄŻKA ABSTRAKTÓW

2 PATRONI HONOROWI PATRONI MEDIALNI SPONSORZY Ogólnopolska Konferencja Naukowa CZAS PSYCHOTERAPII KOMITET NAUKOWY dr hab. Bernadetta Izydorczyk Przewodnicząca dr Piotr Passowicz Zastępca Przewodniczącej dr Bożena Gulla dr Eliza Krzanowska dr Małgorzata Kuleta dr Bogusława Piasecka dr Iwona Sikorska dr Piotr Słowik dr Małgorzata Wysocka-Pleczyk mgr Urszula Turyna KOMITET ORGANIZACYJNY Joanna Mordawska Koordynator Główny Jakub Słowik Koordynator Główny Klaudia Pokładowska Adrianna Lipiarz Judyta Kościółek Justyna Kuś Hanna Kuczyńska Monika Murzyn Anna Krzykawska Natalia Bogacz Joanna Hołysz Iza Kostro Magdalena Kubicka Natalia Zasina OPRAWA GRAFICZNA Marcin Kumorek Arkadiusz Lipiarz

3 PROGRAM KONFERENCJI

4 Sobota, 21 maja :00 Rejestracja uczestników 8:45 Otwarcie Konferencji 9:00-10:00 WYKŁAD INAUGURACYJNY I prof. dr hab. Lidia Cierpiałkowska Efektywność psychoterapii w świetle weryfikacji werdyktu ptaka Dodo. 10:00-10:15 Przerwa kawowa 10:15-12:15 SESJA PLENARNA I Wybrane problemy z zakresu dużej psychiatrii Moderator: dr Małgorzata Kuleta dr n. med. Krzysztof Walczewski Prezentacja wyników edukacji prozdrowotnej "Wyprzedzić Smutek". prof. dr hab. n. med. Dominika Dudek Czy w chorobie dwubiegunowej farmakoterapia wystarcza? dr hab. Andrzej Cechnicki Zagadka schizofrenii. Wprowadzenie do psychoterapii psychoz. 12:15-12:30 Przerwa kawowa 14:00-15:00 Przerwa obiadowa 15:00-17:00 SESJA PLENARNA II Zaburzenia w okresie dorosłości wybrane problemy Moderator: dr Iwona Sikorska dr Agnieszka Widera-Wysoczańska Psychoterapia osób dorosłych po traumie interpersonalnej doznanej w dzieciństwie. dr Katarzyna Wenglarczyk-Marciniak Czas w psychoterapii- Chronos czy Kairos? Kilka refleksji o czasie w terapii zaburzeń osobowości. mgr Cezary Barański Dialog Motywujący w pracy grupowej z osobami podejmującymi zachowania ryzykowne. 17:00-17:15 Przerwa kawowa 17:15-19:45 SESJA REFERATOWA I Moderator: dr Piotr Słowik 19:45 Bankiet SESJA REFERATOWA II Moderator: mgr Urszula Turyna 12:30-14:00 DYSKUSJA PANELOWA Psychoterapia a psychologia kliniczna Moderator: dr hab. Bernadetta Izydorczyk prof. dr hab. n. med. Jerzy Aleksandrowicz prof. dr hab. Lidia Cierpiałkowska dr hab. Dorota Jasiecka, prof. UJ dr hab. n. med. Krzysztof Rutkowski, prof. UJ dr hab. Marek Motyka

5 8:30-10:30 WARSZTATY Niedziela, 22 maja 2016 dr hab. Bernadetta Izydorczyk Praca z obrazem ciała z zastosowaniem technik działania (na przykładzie psychodramy). mgr Cezary Barański Dialog motywujący w pracy indywidualnej i grupowej wprowadzenie do metody. mgr Anna Jastrzębska Sytuacja grupowo-analityczna w biegu życia. mgr Tadeusz Reimus Coaching wspierający terapię możliwości i zagrożenia. mgr Magdalena Sękowska Analiza skryptów międzypokoleniowych, czyli droga do naszych aktualnych decyzji. 10:30-10:45 Przerwa kawowa 13:15-15:15 SESJA PLENARNA III Wczesne doświadczenia a rozwój Moderator: dr Bogusława Piasecka dr n. med. Agata Giza-Zwierzchowska Sandplay Therapy psychoterapia w skrzynce z piaskiem. dr Magdalena Chrzan-Dętkoś Skuteczność psychoterapii psychodynamicznej w pracy z dziećmi i młodzieżą przegląd badań. dr Adam Curyło Obraz Ciała specyfika leczenia mężczyzn z zaburzeniami jedzenia opis przypadku. 15:15 Zakończenie Konferencji 10:45-11:45 WYKŁAD INAUGURACYJNY II prof. dr hab. n. med. Jerzy Aleksandrowicz Diagnoza w psychoterapii. 11:45-12:30 Przerwa lunchowa 12:30-13:15 SESJA POSTEROWA Moderator: dr Bożena Gulla, dr Piotr Słowik, dr Małgorzata Wysocka-Pleczyk

6 SESJE REFERATOWE

7 Sesja referatowa I (sobota, 17:15 19:45) Moderator: dr Piotr Słowik 1. Marcin Kijas, Interdyscyplinarny model leczenia zaburzeń osobowości. 2. Krzysztof Nowakowski, Osobowość psychopatyczna ograniczenia i perspektywy w psychoterapii. 3. Jakub Słowik, Anna Tereszko, Weronika Janeczko, Kornelia Brzezicka, Katarzyna Prochwicz, Marcin Siwek, Dominika Dudek, Podatność urojeniowa i impulsywność jako czynnik ryzyka zaburzeń psychicznych badania wstępne. 4. Weronika Janeczko, Anna Tereszko, Adrian Chrobak, Jakub Słowik, Kornelia Brzezicka, Dominika Dudek, Marcin Siwek, Katarzyna Prochwicz, Związek czynnika temperamentalnego z tendencjami urojeniowymi badania wstępne. 5. Jacek Pasternak, Danuta Ochojska, Zdrowie psychiczne studentów z Podkarpacia a retrospektywna ocena postaw rodziców. Implikacje do podjęcia psychoterapii. 6. Joanna Mordawska, Tadeusz Marian Ostrowski, Katarzyna Cyranka, Michał Mielimąka, Krzysztof Rutkowski, Jolanta Jocz, Karolina Krzątała-Klemiato, Zuzanna Szmuc, Psychologiczne korelaty perspektywy czasowej wśród pacjentów z objawami nerwicy prezentacja projektu badawczego. 7. Magdalena Adamczyk, Style przywiązania a zaburzenia psychiczne młodzieży w oparciu o studia przypadków. 8. Martyna Głuszek-Osuch, Psychoterapia poznawczo-behawioralna z pacjentami z Nieswoistymi Zapalnymi Chorobami Jelit (NZCHJ). Sesja referatowa II (sobota, 17:15 19:45) Moderator: mgr Urszula Turyna 1. Alina Henzel-Korzeniowska, Psychoanaliza lacanowska w obliczu współczesnych symptomów. 2. Monika Bergiel-Klon, Czy relacja psychoterapeutyczna może być opisana w kategoriach fizjologii mózgu? 3. Dominik Mazur, Czy wykorzystanie rozwiązań technologii cyfrowej w psychoterapii może pomóc, czy zaszkodzić? 4. Agata Madej, Marta Makara-Studzińska, Damian J. Sendler, Psychoterapia on-line: wyzwanie dla etyki. 5. Klaudia Krakus, Rola meta-przekonań w podtrzymywaniu objawów lękowych na przykładzie pacjenta z diagnozą uogólnionego zaburzenia lękowego. 6. Ewa Kołacz, Sens psychoterapii własnej psychoterapeuty spojrzenie z perspektywy psychodynamicznej. 7. Agnieszka Adamczyk, Mechanizmy psychologiczne leżące u podłoża ludowej psychoterapii (folk psychotherapy) i jej znaczenie dla współczesnych metod terapeutycznych. 8. Urszula Turyna, Terapia dzieci a terapia dorosłych. Istotne różnice w ujęciu psychodynamicznym.

8 SESJA POSTEROWA

9 Sesja posterowa (niedziela, 12:30 13:15) Moderator: dr Bożena Gulla, dr Piotr Słowik, dr Małgorzata Wysocka-Pleczyk 1. Damian Zdrada, Mechaniczna biologia czy mistyczna jedność wszechżycia? Dwa oblicza psychoterapii. 2. Rafał Abramciów, Agnieszka Lasota, Specyfika stawania się człowiekiem w ujęciu psychoterapii egzystencjalnej. 3. Joanna Mordawska, Klaudia Pokładowska, Jakub Słowik, Osobowość zdrowa czy zaburzona? Podejście personalistyczne w psychoterapii zaburzeń osobowości w oparciu o zintegrowany model kliniczny T. Millona. 4. Dagmara Mętel, Postmodernistyczne inspiracje we współczesnej psychoterapii. 5. Piotr Marcinkowski, Teoretyczne oraz praktyczne założenia psychoterapii psychodynamicznej, a współczesna nauka. 6. Paweł Kicman, Problemy metodologiczne w badaniach nad skutecznością psychoterapii. 7. Anna Dym, Magdalena Konop, Filip Zmysłowski, Bogusława Bober-Płonka, Rola psychoterapii w procesie rehabilitacji neuropsychologicznej pacjentów neurologicznych. 8. Anna Paziewska, Terapia uzależnień behawioralnych. 9. Piotr Modzelewski, Wojciech Oronowicz, Trening inteligencji emocjonalnej w kontekście wrażliwości moralnej. 10. Luiza Kwiecińska, Joanna Gil, Michalina Fulara, Bogna Śmidowicz, Anorexia nervosa leczenie w różnych ujęciach terapeutycznych. 11. Michalina Fulara, Joanna Gil, Bogna Śmidowicz, Luiza Kwiecińska, Żyję z łuszczycą - opis przypadku. 12. Bogna Śmidowicz, Michalina Fulara, Joanna Gil, Luiza Kwiecińska, Dwa światy - zespół de la Tourette'a. 13. Joanna Gil, Luiza Kwiecińska, Bogna Śmidowicz, Michalina Fulara, Dorośli z ADHD - fakty czy mity.

10 WYKŁADY INAUGURACYJNE

11 prof. dr hab. Lidia Cierpiałkowska Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Instytut Psychologii Czy werdykt ptaka Dodo ʺWszyscy wygrali, każdemu należy się nagroda!ʺ jest nadal aktualny? W latach dziewięćdziesiątych skuteczność leczenia różnych zaburzeń psychicznych przez cztery główny systemy terapeutyczne: psychoterapię psychodynamiczną, poznawczo-behawioralną, humanistyczną i systemową została niezbicie potwierdzona w badaniach typu efficacy, które odznaczają się wysoką trafnością wewnętrzną. Wydano wówczas werdykt, że Wszyscy wygrali i każdemu należy się nagroda! Wniosek ten kończył erę dość jałowych dyskusji nad tym, która ze szkół psychoterapii jest lepsza i zapoczątkował badania nad tym, w jakim stopniu jeszcze można zwiększyć skuteczność psychoterapii. Badania porównawcze i metanalizy pokazały, że osiągnięto kres zwiększenia skuteczności każdej ze szkół terapeutycznych poprzez oddziaływania na specyficzne czynniki leczące i ujawniły jednocześnie, że większe możliwości tkwią w uaktywnianiu wspólnych czynników leczących, tych konstytuujących relację terapeutyczną. Celem wystąpienia jest pokazanie w świetle współczesnych wyników badań dwóch istotnych kwestii: 1) jakie aspekty relacji i sojuszu terapeutycznego wpływają na skuteczność różnych szkół psychoterapii oraz 2) jakie cechy terapeuty i pacjenta odgrywają istotną rolę w osłabianiu lub wzmacnianiu siły sojuszu terapeutycznego. prof. dr hab. n. med. Jerzy Aleksandrowicz Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Katedra Psychoterapii Collegium Medicum Diagnoza w psychoterapii Przedstawione zostaną różnice między diagnozą medyczną psychologiczną i psychoterapeutyczną, zasady diagnozy psychoterapeutycznej w przypadku leczenia pacjentów i pomagania klientom.

12 WYKŁADY PLENARNE

13 dr n. med. Krzysztof Walczewski Szpital specjalistyczny im. dr. J. Babińskiego w Krakowie Prezentacja wyników edukacji prozdrowotnej Wyprzedzić Smutek prof. dr hab. n. med. Dominika Dudek Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Katedra Psychiatrii Collegium Medicum Czy w chorobie dwubiegunowej farmakoterapia wystarcza? dr hab. Andrzej Cechnicki Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Zakład Psychiatrii Środowiskowej Katedry Psychiatrii Collegium Medicum Zagadka schizofrenii. Wprowadzenie do psychoterapii psychoz Według naszej dzisiejszej wiedzy schizofrenia jest szczególnego rodzaju rozwojem, szczególną drogą życiową człowieka, i rezygnacją w obliczu szczególnie ciężkich wewnętrznych i zewnętrznych dysharmonicznych warunków, poza którymi konfrontacja osobowego świata z realnością i konieczność integracji (scalenia, spójności a więc tez poczucia ciągłości własnej historii) stała się zbyt ciężka i bolesna (M. Bleuler). Powyższe zdanie wygłoszone przez Manfreda Bleulera wyraża nie tylko istotę tego co ja sam dowiedziałem się przez dziesiątki lat mojej pracy z osobami chorującymi na schizofrenię, ale obejmuje istotę tego, co w ogóle dzisiaj wiadomo o schizofrenicznym zaburzeniu. Chodzi o wiedzę, która pochodzi z różnych doświadczeń i badań, która łączy się w całościowe i spójne ujęcie - co jest w zasadzie zadziwiające, że ciągle utwierdza nas w przekonaniu że Manfred Bleuler miał rację. Wiedza ta dotyczy kilku obszarów: 1) tego co ciągle dowiadujemy się o wewnętrznym przedchorobowym rozwoju każdej osoby i tego co wiemy już z wielu badań o predyspozycji do schizofrenicznej psychozy, 2) tego co obserwujemy, słyszymy i przeżywamy w codziennym kontakcie z pacjentami, 3) tego co dowiedzieliśmy się o przebiegu schizofrenicznych psychoz czyli o kontekście, relacjach, środowisku, które wspierają lub hamują proces zdrowienia i jako jeden z tych procesów jaki jest wpływ naszych terapeutycznych wysiłków.

14 dr Agnieszka Widera-Wysoczańska Uniwersytet Wrocławski, Zakład Psychologii Klinicznej Instytut Psychologii Psychoterapia osób dorosłych po traumie interpersonalnej doznanej w dzieciństwie W celu tworzenia bardziej efektywnego procesu zdrowienia osób dorosłych, które w dzieciństwie doznały różnych typów interpersonalnej traumy (przemoc emocjonalna, fizyczna, seksualna, uzależnienia rodziców) przeprowadziłam analizę mechanizmów destrukcyjnego działania z jakimi osoby zgłosiły się na terapię, stawianych celów, czynników dających siłę do szybszego powrotu do zdrowia (resilience) oraz utrudniających leczenie. Zjawiska leczące, pozwalające osobom rozwiązywać problemy i osiągać wyznaczone cele oraz utrudniające zdrowienie układają się w kategorie dotyczące m.in. grupy terapeutycznej, terapeuty, relacji z otoczeniem, spostrzegania przeszłości, radzenia sobie z lękiem, zmiany znaczeń, przyznania się do bycia sprawcą przemocy oraz do uzależnień (np. od pornografii) czy uczenia się nowego życia. Na tej podstawie zaproponowałam cele, etapy oraz metody psychoterapii, które mają wzmacniać skuteczność powrotu do zdrowia. Świadomość występowania czynników wpływających na proces zdrowienia pozwala osobom leczącym się oraz psychoterapeutom skuteczniej radzić sobie z pułapkami pojawiającymi się w trakcie psychoterapii i bardziej świadomie kierować procesem leczenia. dr Katarzyna Wenglarczyk-Marciniak Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Instytut Psychologii Czas w psychoterapii- Chronos czy Kairos? Kilka refleksji o czasie w terapii zaburzeń osobowości W rozwój natury ludzkiej wpisany jest linearny przebieg, który ukazuje chronologiczny upływ czasu od narodzin do zakończenia życia. Zaburzenia osobowości pojawiają się i dynamizują w czasie rozwoju człowieka. Na pojawienie się zaburzeń wpływają przeżycia idosynkratyczne, które wykraczają już poza prostą chronologię, ponieważ budują dyskomfort psychiczny i fizyczny, który ujawnia się w różnych fazach życia lub obejmuje wiele lat. Pacjent, który przychodzi do gabinetu psychoterapeuty ze swoim doświadczeniem i spostrzeganiem świata przychodzi także ze swoim dyskomfortem (zaburzeniem), obecnym tu i teraz, pamięta go z przeszłości i boi się, że będzie mu towarzyszył w przyszłości. Jednak wielokrotnie nie potrafi umiejscowić go w czasie, nie pamięta konfliktów psychicznych leżących u podłoża zaburzeń. Niniejsze wystąpienie przedstawia - w oparciu o doświadczenie kliniczne- jak w trakcie procesu psychoterapii pacjent i psychoterapeuta bazując na relacji terapeutycznej, pracują z Chronosem i Kairosem pacjenta, tak, aby czas w psychoterapii był sprzymierzeńcem i budował dojrzałe self pacjenta.

15 mgr Cezary Barański Centrum Dobrej Terapii i Ośrodek Dialogu Motywującego Dialog Motywujący w pracy grupowej z osobami podejmującymi zachowania ryzykowne Dialog Motywujący (DM) to metoda humanistycznej pracy z klientem/pacjentem znajdująca się w obszarze Evidence Based Practice (praktyk o naukowo potwierdzonej skuteczności). Filozofia DM zaczerpnięta została z psychologii humanistycznej Carla Rogersa, w której do podstawowych założeń pracy należą: szacunek do klienta, empatyczne rozumienie i poszanowanie autonomii. Skuteczność podejścia badana była za pomocą kilku wskaźników: zakresu zmiany, trwałości zmiany, częstotliwości nawrotów oraz opinii sędziów kompetentnych. Metoda powstała w oparciu o efektywność pracy z osobami uzależnionymi. Obecnie trwają badania nad możliwością zastosowania jej w innych kontekstach pracy pomocowej i terapeutycznej. Na wykładzie przedstawiona zostaną założenia metody, stosowane narzędzia, wybrane metaanalizy skuteczności i propozycje zastosowania metody w pracy z grupami w kontekście określonych zachowań ryzykownych. dr n. med. Agata Giza-Zwierzchowska Pracownia Psychoedukacji i Centrum Psychoterapii Sandplay Sandplay Therapy psychoterapia w skrzynce z piaskiem Wykład będzie prezentacją analitycznej metody Sandplay Therapy (Terapii w Piaskownicy) mającej zastosowanie w psychoterapii, psychoanalizie i wspieraniu rozwoju dorosłych, dzieci i młodzieży. Sandplay wzbogaca psychoterapię werbalną o proces twórczy. Pomaga pacjentowi w symbolizacji i desymbolizacji komunikatów oraz objawów a także w pogłębieniu relacji z samym sobą (Self). Korzystający z psychoterapii pracuje wraz z terapeutą przy użyciu miniaturowej piaskownicy. Do dyspozycji uczestnika sesji jest także obszerny zbiór figurek przedstawiających ludzi, zwierzęta, elementy natury, techniki i symbole. Z pomocą tych artystycznych środków powstają małe światy pełne symbolicznej treści. W ich unikalnych krajobrazach odnajdywane są głębokie znaczenia, leżące u podstaw problemów pacjenta i stanowiące drogę do ich przezwyciężania. Na ich podstawie prowadzona jest dalsza psychoterapia w formie werbalnej analizy. W ten sposób interpersonalna relacja pomiędzy terapeutą i klientem zostaje uzupełniona symbolicznym budowaniem wewnętrznych obrazów, które zostają w końcu odczytane i zrozumiane w terapeutycznej relacji. Jungowska metoda psychoanalizy Sandplay jest stosowana powszechnie na świecie od przeszło 60 lat i od kilku lat także w Polsce. Opiera się na założeniach szwajcarskiej analityczki Dory Kalff i teoretycznych podwalinach psychologii głębi C. G. Junga.

16 dr Magdalena Chrzan-Dętkoś Zakład Psychologii i Psychopatologii Rozwoju w Instytucie Psychologii Uniwersytetu Gdańskiego Skuteczność psychoterapii psychodynamicznej w pracy z dziećmi i młodzieżą przegląd badań Według statystyk aż jedno na czworo dzieci między 1 a 15 rokiem życia jest w grupie umiarkowanego lub dużego ryzyka trudności rozwojowych, związanych z nauką, zachowaniem lub społecznych (Glascoe, 2000; NSCH, 2007). U 75% osób dorosłych z zaburzeniami zdrowia psychicznego, trudności te można było zdiagnozować przed 18 rokiem życia, a u 50% z nich przed 15 rokiem życia. (Kim-Cohen i in za: Allen,Fonagy, Bateman, 2014). Dane te wskazują na istotność opracowania skutecznych sposobów pomocy dzieciom i ich rodzinom oraz na konieczność prowadzenia badań monitorujących skuteczność poszczególnych podejść kliniczno teoretycznych w pracy z dziećmi i młodzieżą. Przez wiele lat psychoterapie psychodynamiczne i psychoanalityczne traktowane było jako sposoby leczenia nie spełniały kryteriów medycyny opartej na dowodach. Obecnie, w zakresie terapii osób dorosłych prowadzonych jest wiele badań udowadniających, iż terapie te są co najmniej równie skuteczne jak inne podejścia, jednak w dziedzinie terapii dzieci i młodzieży badań nad skutecznością tych oddziaływań było znacznie mniej. Celem wykładu jest prezentacja najnowszych badań dotyczących psychodynamicznych terapii dzieci i młodzieży. Zaprezentowane zostaną również sposoby pracy z najmłodszymi dziećmi i ich rodzicami, które to inspirowane są teoriami bazującymi na koncepcjach psychodynamicznych: depresji, zaburzeń zachowania, zaburzeń odżywania. dr Adam Curyło Pododdział Psychiatrii Psychodynamicznej Oddziału Klinicznego Psychiatrii Dorosłych, Dzieci i Młodzieży, Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie Obraz Ciała specyfika leczenia mężczyzn z zaburzeniami jedzenia opis przypadku. W prezentacji na początku omówione zostaną skrótowo, zagadnienia związane ze znaczeniem i funkcją symbolicznego języka obrazu, w kontekście wpływu na nieświadome podłoże przeżyć i zachowań. Następnie podane zostaną przykłady skojarzeń jakie niesie ze sobą widok wyniszczonego ciała mężczyzny, z ciężką postacią anoreksji psychicznej. W głównej części wystąpienia przedstawiony zostanie opis przypadku młodego mężczyzny z nasilonymi objawami zespołu zaburzeń jedzenia o typie anorektycznym. Po dokonaniu opisu biografii i przebiegu choroby pacjenta, zostanie bardziej szczegółowo omówiony proces leczenia w formie dwóch kilkumiesięcznych, następujących po sobie hospitalizacji w Pododdziale Zaburzeń Jedzenia kliniki Psychiatrii Dorosłych. Ze szczególnym uwzględnieniem zjawisk występujących podczas intensywnej psychoterapii indywidualnej, odbywanej przez pacjenta podczas pobytu w oddziale stacjonarnym. W podsumowaniu dokonana zostanie analiza nieświadomych znaczeń specyficznego przebiegu terapii pacjenta w warunkach kompleksowego leczenia w oddziale stacjonarnym. Wnioski poczynione na gruncie opisu przypadku, stanowić będą próbę pogłębienia i rozszerzenia wiedzy o specyfice leczenia mężczyzn z patologią jedzeniową.

17 WARSZTATY

18 dr hab. Bernadetta Izydorczyk Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Instytut Psychologii Stosowanej Praca z obrazem ciała z zastosowaniem technik działania (na przykładzie psychodramy) Cel warsztatu: przekazanie metodą doświadczenia własnego wybranych teoretycznych tez i technik dotyczących pracy nad obrazem ciała. Prezentowane techniki i metody szkoleniowe dotyczyć będą wybranych terapeutycznych technik identyfikowanych z metodą psychodramy. Wykorzystane zostaną techniki dostosowane do pracy z grupą. mgr Cezary Barański Centrum Dobrej Terapii i Ośrodek Dialogu Motywującego Dialog motywujący w pracy indywidualnej i grupowej wprowadzenie do metody Celem warsztatu jest dostarczenie uczestnikom wiedzy na temat metody i umiejętności posługiwania się podstawowymi technikami oraz narzędziami Dialogu Motywującego (DM). Praca będzie opierać się na integracji rozumienia problemu pacjenta z doborem adekwatnych technik pracy, takich jak: odzwierciedlanie proste i złożone stosowane w celu budowania sojuszu, rozwoju narracji i mentalizacji; wzmocnienia budujące poczucie sprawstwa; pytania stosowane w celu wydobywania i rozwoju zasobów; podsumowania ukierunkowujące pracę. Metody wykorzystywane w szkoleniu: prezentacja, interaktywne szkolenie, elementy dramy stosowanej, case study, symulacja pracy indywidualnej i grupowej.

19 mgr Anna Jastrzębska Instytut Analizy Grupowej Rasztów w Warszawie Sytuacja grupowo analityczna w biegu życia Warsztat ma na celu zobrazować analityczno-grupową metodę pracy z uwzględnieniem jej czynników teoretycznych i praktycznych: seetingu czyli warunków stałych leczenia, faz grupy (wg I. Agazarian), zachodzących w niej interakcji, interwencji prowadzącego. Uczestnicy będą mieli możliwość zapoznania się z materiałem klinicznym i podjęcia próby rozpoznania czasu pracy grupy (faza początkowa, środek, zakończenie). mgr Tadeusz Reimus Szpital specjalistyczny im. dr. J. Babińskiego w Krakowie Centrum Dobrej Terapii w Krakowie Coaching wspierający terapię możliwości i zagrożenia Psychoterapia to postęp w leczeniu zaburzeń i uciążliwych dla pacjenta objawów chorobowych. Jednocześnie obserwuje się olbrzymi wzrost zainteresowania (i zaniepokojenia) coachingiem, który skupia się na potencjale i efektywności. Obydwie dziedziny są domenami pomocy, akcentują zmianę i opierają się o relacje ze specjalistą. W dużym uproszczeniu terapia jest przejściem z dysfunkcji do umownej normy, coaching natomiast przejściem z normy do skuteczności. Warsztaty są próbą syntezy innych podobieństw i różnic. Celem warsztatów będzie zaznajomienie uczestników ze specyfiką coachingu wspierającego terapię oraz prezentacja podstawowych narzędzi coachingowych (m.in. pytania metamodelowe, strzała coachingowa, model P.R.O.). Przewidziane: krótki miniwykład, dyskusja i case-study.

20 mgr Magdalena Sękowska Grupa Doradczo Szkoleniowa Transmisja Analiza skryptów międzypokoleniowych, czyli droga do naszych aktualnych decyzji Cele warsztatu: poznanie dynamiki powstawania skryptów międzypokoleniowych (co na nie wpływa), rozpoznanie własnych elementów skryptowych i ich różnicowanie z autonomicznymi decyzjami sposoby rozumienia skryptu (determinacja, zasoby, opcje), elementy skryptu: przyzwolenia, nakazy, zakazy, programy działań, jak elementy skryptu można wykorzystywać do rozumienia aktualnej sytuacji osoby, jakie są nasze decyzje po zapoznaniu się z naszym aktualnym skryptem, pojęcie Physis jako naturalnej siły rozwojowej, dyskusja: jak wykorzystywać to narzędzie w pracy.

21 STRESZCZENIA REFERATÓW

22 lek. med. Marcin Kijas Fundacja im. Boguchwała Winida na Rzecz Rozwoju Psychoterapii Psychoanalitycznej Interdyscyplinarny model leczenia zaburzeń osobowości Referat prezentuje interdyscyplinarny model leczenia wraz z aktywizacją zawodową osób z zaburzeniami osobowości. W modelu tym leczenie odbywa się w ramach struktury ośrodka dziennego i ambulatorium, w oparciu o długoterminową psychoterapię psychoanalityczną/psychodynamiczną, społeczność terapeutyczną oraz pracę pielęgniarek psychospołecznych. Dzięki wprowadzeniu innowacyjnej funkcji case managera koordynowane są działania psychoterapeutyczne, socjoterapeutyczne oraz wsparcia aktywności zawodowej adekwatnie do aktualnych możliwości pacjenta. Opisywane rozwiązania zostały stworzone w ramach projektu Centrum Integracji by móc kochać i pracować realizowanego w latach przez Fundację im. Boguchwała Winida na Rzecz Psychoterapii Psychoanalitycznej, finansowanego ze środków Unii Europejskiej. Testowanie trwało 18 miesięcy i odbywało się w Ośrodku Leczenia Zaburzeń Osobowości Peron 7F. Projekt realizowany był w partnerstwie wielu instytucji zajmujących się leczeniem zaburzeń osobowości (m.in. z Oddziałem Leczenia Zaburzeń Osobowości i Nerwic Szpitala im. dr Józefa Babińskiego w Krakowie). W referacie opisany zostanie model ośrodka leczenia zaburzeń osobowości a także przedstawione zostaną wyniki skuteczności oddziaływań. Badania efektywności oddziaływań terapeutycznych zostały przeprowadzone z zastosowaniem m.in. kwestionariusza objawowego KO S-III (autorzy: Jerzy Aleksandrowicz i Jerzy Sobański) oraz SCID II - Ustrukturyzowanego wywiadu klinicznego do badania zaburzeń osobowości z osi II DSM-IV. dr Krzysztof Nowakowski Akademia Ignatianum w Krakowie, Instytut Psychologii Osobowość psychopatyczna ograniczenia i perspektywy w psychoterapii Psychopatia uznawana jest za jedno z najmniej podatnych na oddziaływania psychoterapeutyczne zaburzeń osobowości. Pesymizm terapeutyczny w odniesieniu do możliwości terapii tej grupy klientów potwierdzają liczne doniesienia badawcze zarówno w zakresie psychoterapii indywidualnej jak i grupowej. Pesymizm terapeutyczny dodatkowo uzasadniają analizy skuteczności programów korekcyjno-resocjalizacyjnych psychopatów wskazujące, iż osadzeni o tego typu strukturze osobowości stanowią grupę o stosunkowo wysokim wskaźniku powrotności do przestępstwa. W referacie przedstawione zostaną praktyczne implikacje dla psychoterapii osób z psychopatycznym zaburzeniem osobowości wynikające z aktualnego stanu badań oraz współczesnego teoretycznego podejścia do psychopatii. Omówienie ograniczeń i perspektyw w tym obszarze będzie oparte na założeniach koncepcji psychopatii pierwotnej/ wtórnej, dwutorowym modelu rozwoju psychopatii oraz ujęciu zaburzenia w szerszym kontekście - zaburzeń ze spektrum eksternalizacyjnego.

23 Jakub Słowik*, Anna Tereszko**, Weronika Janeczko*, Kornelia Brzezicka**, dr Katarzyna Prochwicz**, prof. dr hab. n. med. Dominika Dudek***, dr n. med. Marcin Siwek*** *Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Instytut Psychologii Stosowanej **Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Instytut Psychologii ***Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Collegium Medicum Podatność urojeniowa i impulsywność jako czynnik ryzyka zaburzeń psychicznych badania wstępne Podatność urojeniowa jest względnie stałą dyspozycją do doświadczania zniekształceń w przetwarzaniu informacji i myśleniu. Jest wymiarem ciągłym obejmującym zarówno objawy kliniczne jak i zjawiska o mniejszym nasieniu występujące u osób zdrowych. Taka podatność na doświadczanie urojeń w populacji może być traktowana jako czynnik ryzyka zaburzeń psychotycznych lub jako tendencja osobowościowa. Impulsywność definiowana jest jako predyspozycja do szybkiej, nieplanowanej reakcji na bodźce, przy braku uwzględniania konsekwencji tej reakcji. Impulsywność jako cecha osobowości nie jest formą psychopatologii, jednakże badania wykazują jej duże nasilenie w wybranych zaburzeniach psychicznych, między innymi w schizofrenii, chorobie afektywnej dwubiegunowej i zaburzeniach osobowości. Celem badania była ocena zależności pomiędzy podatnością urojeniową rozumianą jako cecha osobowości a impulsywnością u osób zdrowych. Opierając się na hipotezie kontinuum psychozy, zakładamy współistnienie większego nasilenia impulsywności u osób z wyższą podatnością urojeniową. W badaniu wzięły udział 63 zdrowe osoby (38 kobiet i 25 mężczyzn). Kontrolowane były zmienne pośredniczące takie jak występowanie zaburzeń psychicznych u badanych i krewnych pierwszego stopnia oraz przyjmowanie substancji psychoaktywnych. Do pomiaru podatności urojeniowej wykorzystaliśmy polską adaptację Kwestionariusza PDI (The Peters et al. Delusion Inventory) oraz polską wersję kwestionariusza BIS (Barrat Impulsivity Scale), składającą się z trzech podskal: impulsywności uwagi, impulsywności ruchowej i impulsywności wynikającej z braku planowania. Analiza statystyczna wykazała istotną dodatnią korelację między wynikiem PDI oraz impulsywnością motoryczną i uwagową. Nie wykazano istotnych statystycznie różnic międzypłciowych. Badania potwierdzają współwystępowanie zachowań impulsywnych z tendencją do doświadczania treści urojeniowych u osób zdrowych. Zależność ta koresponduje z wynikami badań wykazującymi większe nasilenie impulsywności u osób z zaburzeniami psychotycznymi Weronika Janeczko*, Anna Tereszko**, Jakub Słowik* Adrian Chrobak***, Kornelia Brzezicka**, dr Katarzyna Prochwicz**, prof. dr hab. n. med. Dominika Dudek***, dr n. med. Marcin Siwek*** *Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Instytut Psychologii Stosowanej **Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Instytut Psychologii ***Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Collegium Medicum Związek czynnika temperamentalnego z tendencjami urojeniowymi badania wstępne Tło teoretyczne: Występowanie podatności urojeniowej uznawane jest za charakterystyczne dla osób cierpiących na Chorobę Afektywną Dwubiegunową (ChAD) oraz schizofrenię (SZ). Podatność urojeniową o różnym nasileniu obserwuje się także u członków rodzin pacjentów z ChAD i SZ. Podejrzewa się, że jej duże nasilenie u osób zdrowych może być oznaką psychopatologii. Najczęściej występującym u cierpiących na ChAD temperamentem afektywnym, czyli relatywnie stałym sposobem ekspresji charakterystycznego dla danej osoby stanu emocjonalnego, ujawniajacym się w zachowaniu jest temperament cyklotymiczny oraz hipertymiczny. Cel badania i problem badawczy: Naszym celem było sprawdzenie, czy cechy 5 temperamentów afektywnych (hipertymicznego, cyklotymicznego, depresyjnego, lękowego, drażliwego) wykazują związek z podatnością urojeniową w grupie osób zdrowych. Metody badawcze: W badaniu wzięły udział 64 osoby 39 kobiet i 25 mężczyzn. Do badania podatności urojeniowej wykorzystaliśmy wyniki całościowe polskiej wersji kwestionariusza PDI (The Peters et al. Delusion Inventory) oraz polską wersję skali TEMPS A (Temperament Scale of Memphis, Pisa, Paris and San Diego-Autoquestionnaire, Akiskal et al. 2005) do pomiaru pięciu temperamentów afektywnych. By zweryfikować związek między cechami temperamentów afektywnych a podatnością urojeniową obliczyliśmy współczynnik korelacji Pearsona przy użyciu program Statistica 11. Różnice między płciami oceniliśmy testem t równości współczynników korelacji. Wyniki badania: Przy założeniu poziomu istotności p 0,05 jedynie cechy temperamentu cyklotymicznego korelowały pozytywnie z podatnością urojeniową (temperament cyklotymiczny: 0, 3459, depresyjny: 0,1080, hiperthymiczny: 0,1334,). Wnioski: Rezultaty wskazują na związek między podatnością urojeniową a cechami temperamentu cyklotymicznego. Wyniki wskazują na możliwy związek pomiędzy nasileniem cech temperamentu cyklotymicznego a podatnością urojeniową w grupie osób zdrowych.

24 dr Jacek Pasternak, dr Danuta Ochojska Uniwersytet Rzeszowski Zdrowie psychiczne studentów z Podkarpacia a retrospektywna ocena postaw rodziców. Implikacje do podjęcia psychoterapii Badania przesiewowe i epidemiologiczne dotyczące zdrowia psychicznego i obecności rożnych zaburzeń psychicznych prowadzone są w Polsce i innych krajach świata (Kiejna, 2011, 2015, Kessler, 1995, 2006, 2012, Fava i in., 2010, Ruscio, 2010, Nierenberg i in., 2010, Merikangas i in., 2011, Siriwardhana, 2015). Przedmiotem badania mogą być wskaźniki zdrowia psychicznego oraz częstości występowania zaburzeń psychicznych lub też ich związek z innymi zmiennymi (Alloy i in., 2012, Navarro-Mateu i in., ). Celem prezentowanych badań jest przesiewowa estymacja rozpowszechnienia niektórych zaburzeń psychicznych oraz komponentów zdrowia psychicznego i ich związku z retrospektywną oceną postaw rodziców badanych. W projekcie badawczym podjęto następujące problemy badawcze: Jak często i w jakim nasileniu w badanej grupie występują symptomy wybranych zaburzeń psychicznych? Jakie są wskaźniki zdrowia psychicznego badanych? Jaki związek istnieje pomiędzy wybranymi zaburzeniami psychicznymi i komponentami zdrowia psychicznego a retrospektywną oceną postaw rodziców? Sformułowano hipotezy badawcze. Zastosowano następujące techniki badawcze: opracowany przez autorów kwestionariusz do badania zaburzeń psychicznych (zgodny z DSM-5) oparty o Ustrukturalizowany Wywiad Kliniczny do Badania Zaburzeń Psychicznych SCID-I i SCID-II (First i in., 2010, 2014) oraz Kwestionariusz Retrospektywnej Oceny Postaw Rodziców (KPR- Roc) Plopy (2008). W badaniu uczestniczyło 380 studentów rzeszowskich uczelni. Badania potwierdziły istotne znaczenie oddziaływań retrospektywnych postaw rodzicielskich na rozwój zaburzeń psychicznych. Z uzyskanych wyników badań autorzy sformułowali sugestie dotyczące zaleceń do podjęcia psychoterapii. Joanna Mordawska*, dr hab. Tadeusz Marian Ostrowski*, dr n. med. Katarzyna Cyranka**, dr n. med. Michał Mielimąka**, mgr Jolanta Jocz***, mgr Karolina Krzątała-Klemiato***, mgr Zuzanna Szmuc***, dr hab. Krzysztof Rutkowski, prof. UJ** *Instytut Psychologii Stosowanej, Uniwersytet Jagielloński **Katedra Psychoterapii UJ CM ***Zakład Psychoterapii Szpitala Uniwersyteckiego Psychologiczne korelaty perspektywy czasowej wśród pacjentów z objawami nerwicy prezentacja projektu badawczego Tło teoretyczne: Teoria czasu P. Zimbardo i J. Boyda zwraca uwagę na idealną, zrównoważoną perspektywę czasu charakterystyczną dla osób o zdrowej kondycji psychicznej podczas gdy z różnymi zaburzeniami psychicznymi łączą się rożne sposoby przeżywania czasu. Autorzy w swojej koncepcji podkreślają dwa wymiary doświadczania czasu horyzontalny i emocjonalny. Problem badawczy: Celem badań jest odpowiedź na pytanie, w jaki sposób pacjenci z objawami nerwicy porządkują swoje doświadczenia życiowe w perspektywie czasu przeszłego, teraźniejszego i przyszłego i w jego wymiarze emocjonalnym w zależności od poziomu odczuwanego lęku, stosowanych mechanizmów obronnych oraz stopnia spostrzeganej kontroli nad zdarzeniami interpretowanymi jako pozytywne i negatywne w codziennym życiu w rozumieniu modelu F. B. Bryanta (A Four Factor Model of Perceived Control). Procedura i metody badawcze: Projekt badawczy uzyskał zgodę Komisji Bioetycznej CM UJ i jest obecnie realizowany w Katedrze Psychoterapii UJ CM i Instytucie Psychologii Stosowanej UJ. Badaną grupę stanowią pacjenci obu płci spełniający kryterium zaburzeń nerwicowych według ICD-10 (F40 F48) poddani oddziaływaniom leczniczym w Zakładzie Psychoterapii Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie. Wykorzystane narzędzia to: Kwestionariusz Postrzegania Czasu ZTPI (P. Zimbardo, J. Boyd), Kwestionariusz Objawowy KO (Aleksandrowicz z zesp.), Kwestionariusz Osobowości Nerwicowej KON-2006 (Aleksandrowicz z zesp.), Kwestionariusz STAI (C. D. Spielberger, J. Strelau, M. Tysarczyk, K. Wrześniewski), Kwestionariusz DSQ40 (Andrews z zesp.), Kwestionariusz PK-4 (F. B. Bryant). Wyniki: Projekt badań jest obecnie w trakcie realizacji. Referat ma stanowić prezentację realizowanego projektu badawczego tła teoretycznego, sformułowanego problemu badawczego, postawionych hipotez badawczych w połączeniu z refleksją nad trudnościami metodologicznymi w realizacji projektu oraz kierunkami na przyszłość.

25 mgr Magdalena Adamczyk Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Instytut Psychologii Stosowanej Style przywiązania a zaburzenia psychiczne młodzieży w oparciu o studia przypadków Pojęcie stylów przywiązania wywodzi się z koncepcji Bowlby ego (1969, 1973, 1980, 1988) i Ainsworth (1964, 1967, 1970, 1978). Bowlby stwierdził, że każdego człowieka cechuje biologicznie uwarunkowana potrzeba tworzenia więzi emocjonalnych z opiekunem. Jeżeli nie jest on wystarczająco dostępny, opiekuńczy i responsywny, tworząca się więź nie da dziecku poczucia ufności i bezpieczeństwa. Na podstawie pierwotnej relacji przywiązania w umyśle dziecka wykształcają się wewnętrzne modele operacyjne dotyczące siebie i innych, cechujące się dużą stabilnością w późniejszych latach. Badania Ainsworth pozwoliły wyodrębnić trzy podstawowe style przywiązania: bezpieczny, lękowo-unikający i lękowo-ambiwalentny, Main i Solomon (1986, 1990) dodały do nich wzorzec zdezorganizowany. Pozabezpieczne typy relacji przywiązania są jednym z czynników prowadzących do zaburzeń w sferze poznawczej, emocjonalnej i behawioralnej, obecnych już w okresie dzieciństwa i adolescencji (Jelińska, 2008, Józefik, Iniewicz, 2008). Najczęściej spotyka się zaburzenia zachowania i nastroju, lęki, uzależnienia i zachowania autodestrukcyjne. Istotną rolę odgrywa kontekst rodzinny, zwłaszcza niewydolność wychowawcza, zaburzenia psychiczne, konflikty małżeńskie i problemy socjoekonomiczne rodziców. Badania własne zostały przeprowadzone w Placówce Opiekuńczo-Wychowawczej typu Socjalizacyjnego na grupie ośmiu wychowanków. Połączono podejście jakościowe i ilościowe: przeprowadzono pogłębione wywiady z rodzinami adolescentów i z samymi nastolatkami, które uzupełniono badaniem stylów przywiązania za pomocą Kwestionariusza związków (Relationship Questionnaire) Bartholomew i Horowitz (1991) i Kwestionariusza Przywiązania (Feeney i in., 1994) w adaptacji Marchwickiego (2004). Wykazano zależność między stylami przywiązania a zaburzeniami psychicznymi adolescentów. Na podstawie teorii przywiązania i teorii rozwojowych zaproponowano hipotezy wyjaśniające kształtowanie się określonych wzorców przywiązania, a także strategie terapeutyczne w pracy z młodzieżą o poszczególnych typach przywiązania. dr Martyna Głuszek-Osuch Centralny Szpital Kliniczny MSWIA w Warszawie Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach, Wydział Lekarski i Nauk o Zdrowiu Psychoterapia poznawczo-behawioralna z pacjentami z Nieswoistymi Zapalnymi Chorobami Jelit (NZCHJ) Nieswoiste Choroby Zapalne Jelit to choroby o niewyjaśnionej etiologii, charakteryzujące się występowaniem stanów zapalnych w obrębie jelit. Są to choroby przewlekłe, towarzyszą im powikłania pozajelitowe oraz inne choroby autoimmunologiczne. Objawiają się zwykle uporczywą biegunką, bólem brzucha, nudnościami, gorączką, zmęczeniem i utratą masy ciała. Najczęściej występujące Nieswoiste Zapalne Choroby Jelit to Wrzodziejące Zapalenie Jelita Grubego i Choroba Leśniowskiego-Crohna. Częstość zachorowań: rok życia. Zachorowanie na chorobę przewlekłą jest źródłem dużego stresu. Pacjenci są w sytuacji wprowadzenia zmian w różne sfery swojego życia, poradzenia sobie ze stresem oraz konieczności akceptacji choroby. Częstymi zaburzeniami u pacjentów są zaburzenia depresyjne. Psychoterapia poznawczo-behawioralna jest krótkoterminowa, dyrektywna, skoncentrowana na "tu i teraz", psychoterapeuta jest aktywny. Ważna w psychoterapii jest relacja psychoterapeutyczna, która musi być ciepła i empatyczna. W referacie przedstawię 2 przypadki terapii poznawczo-behawioralnej pacjentów z NZCHJ.

26 mgr Alina Henzel-Korzeniowska Krakowskie Koło Psychoanalizy Lacanowskiej New Lacanian School Psychoanaliza lacanowska w obliczu współczesnych symptomów Wszechobecność dyskursu kapitalistycznego kusi podstępnie komercją by więcej mieć, szybciej i skutecznie działać i być idealnym - zwłaszcza gdy dotyczy to obrazu własnego ciała. Homo superior, ideał Nietzschego zyskuje miejsce na pomniku. Tym aspiracjom sprzyja dyskurs naukowy, który z rejestru wyobrażeniowego daje obietnicę że wszystko jest możliwe udowodnić, odkryć, stworzyć. Człowiek, zwłaszcza ten wrażliwy, zalękniony - a przez to - z osłabioną zdolnością do autorefleksji, ulega imperatywowi tych dwóch dyskursów. Podmiot ludzki jest bombardowany zewsząd nakazami: żyj pełniej, przyjemniej. Swoiste rozkoszowanie się (w j.fr - jouissance) wszystkim stało się wręcz obowiązkiem podmiotu ludzkiego jak skonstatował to już Lacan w latach 70-tych poprzedniego stulecia. W XXI wieku obowiązuje jeszcze więcej przyjemności z rozkoszowania się - plus de jouir nowa moralność, która ma wpływ na konstytuowanie i oblicze współczesnych symptomów, takich jak np.: anoreksja/bulimia, uzależnienia, zaburzenia seksualne i inne. Pacjenci przychodzący obecnie do naszych gabinetów szukają nie tylko sensu swych symptomów i ulgi w cierpieniu lecz by dawać świadectwo jakiejś jouissance, która niby-przeszkadza ale też sama w sobie jest rozkoszująca, samożywiąca się. Przesunięcie uwagi od analizowania nieświadomego - gdzie istotą interpretacji była prawda, zasadność docierania do tego co wyparte w stronę rozkoszowania się oczywiście nie zwalnia analityka od interpretacji znaczących, sensu. Istotne jest aby uwzględniając tę freudowską interpretację postępować z analizantem z perspektywy jego jouissance. Powyższe kwestie zilustruję fragmentami pracy analitycznej z 2 pacjentami neurotycznymi, uzależnionymi od pornografii, których dotyka przymus bycia doskonałym i chęć posiadania idealnego ciała by przekroczyć barierę nieśmiałości wobec kobiety. mgr Monika Bergiel-Klon Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej Czy relacja psychoterapeutyczna może być opisana w kategoriach fizjologii mózgu? Entuzjaści interdyscyplinarnego podejścia, godzącego doniesienia neuronauk z psychoterapią twierdzą, iż zrozumienie biologicznego alfabetu psychoterapii może prowadzić do wzbogacenia rozumienia procesu psychoterapeutycznego wraz z mechanizmami go budującymi. Oponenci wskazują natomiast, że poszukiwanie biologicznych podstaw psychoterapii może zredukować je wyłącznie do poziomu mózgowego. Wystąpienie skoncentrowane będzie na prezentacji pojawiających się w ostatnich latach doniesień z badań nad powiązaniami psychoterapii i neuroscience. Finalna część referatu poświęcona zostanie dyskusji afirmatywnych oraz krytycznych głosów w debatach nad współpracą pomiędzy obiema dziedzinami.

27 mgr Dominik Mazur Hawk-eyed - takes-care.com Czy wykorzystanie rozwiązań technologii cyfrowej w psychoterapii może pomóc, czy zaszkodzić? Technologia cyfrowa ma potencjał, aby przekształcić podejście do tematu ochrony zdrowia psychicznego przez wprowadzanie nowych możliwości w procesie kontaktu pacjenta z psychoterapeutom. Rozwiązania cyfrowe dają możliwość i szansę na dotarcie specjalistów do pacjentów, którzy nigdy lub zbyt późno dotarliby na terapię. Ponadto dostęp do aplikacji może pozwolić pacjentom na lepszy dostęp do informacji i powiązanych usług, zwiększenia zarządzania klinicznego oraz wcześniejszej poprzez dostęp do danych pacjenta i pacjenta w czasie rzeczywistym. Jednak wykorzystanie technologii w tak wrażliwym obszarze jak zdrowie psychiczne wymaga refleksji, zastanowienia i odpowiedzi na wiele ważnych pytań m.in. takich jak: 1) Czy wykorzystanie technologii w procesie pracy z pacjentem jest dopuszczalne z etycznego puntu widzenia? 2) Jeżeli tak to jak w sposób najbardziej efektywny, bezpieczny dla obu stron wykorzystać technologię w procesie terapii? 3) Czy wykorzystanie technologii pozwoli zwiększyć dostępność specjalistów dla pacjentów? 4) Jeżeli mamy wykorzystywać rozwiązania technologiczne w procesie pracy z pacjentem, to w jakich obszarach i jakich środowisk jest potrzebna współpraca mająca na celu wypracowania najlepszych praktyk i standardów? 5) Czy technologia cyfrowa może wzmocnić holistyczne podejście do pacjenta oraz większe zaangażowanie i wsparcie bliskich w proces terapii? 6) Czy można wykorzystać oferowane rozwiązanie technologiczne w procesie podnoszenia kwalifikacji, wiedzy, dzielenia się doświadczeniem i kontaktów specjalistów, superwizorów? Celem proponowanej prezentacji jest przedstawienia i usystematyzowanie zagadnień dotyczących wykorzystania technologii cyfrowych w obszarze zdrowia, zdrowia psychicznego w odniesieniu do rzeczywistych przykładów - Use Cases, standardów i wytycznych w Polsce oraz na bazie doświadczeń i praktyk realizowanych w Wielkiej Brytanii przez NHS, Australii i US. Ponadto chcielibyśmy pokazać w jakich dodatkowych technologia może wesprzeć realizację programów takich jak np. WHO Mental Health Gap Action Programme. mgr Agata Madej, Marta Makara-Studzińska, Damian J. Sendler Uniwersytet Medyczny w Lublinie, Zakład Psychologii Stosowanej Psychoterapia on-line: wyzwanie dla etyki Tło teoretyczne. Internet stanowi naturalne środowisko dla wielu ludzi. Doświadczane trudności (niepowodzenia w życiu osobistym, kryzysy, dyskomfort emocjonalny) są wpisywane w pierwszej kolejności w wyszukiwarkę. Poszukiwanie wyjaśnienia często prowadzi do stron oferujących internetową psychoterapię. E-psychoterapia, zwana cyberterapią lub e-terapią okazuje się być szybkim, mało pracochłonnym sposobem na uzyskanie pomocy terapeutycznej. Cel i problem badawczy. Za główny cel postawiliśmy sobie przyjrzenie się problematyce etycznej wyżej wymienionej formie świadczenia psychoterapii. Czy mimo wielu zalet (m.in. wygoda, łatwość dostępu do specjalistów, szybkość wyszukiwania) pozwala ona na: 1) etyczne postępowanie wobec pacjenta 2) korzystanie w pełny sposób z profesjonalnej pomocy udzielanej przez psychoterapeutę? Wyniki. Dokonano przeglądu literatury polskiej oraz zagranicznej z lat Przeszukano elektroniczne bazy danych (Scopus, Web of Science, Medline Complete, PubMed, ProQuest Dissertations & Theses A&I) oraz wyszukiwarkę Google Scholar wpisując terminy: psychotherapy online, ethical, Internet therapy, e-therapy. Uzyskane wyniki to baza 671 artykułów, których streszczenia przeszukiwano pod kątem trafności. Kryteria włączenia objęły artykuły naukowe, recenzje i opinie kliniczne o tematyce etyki w psychoterapii online. Ostatecznie wybrano 31 prac. W większości krajów nie istnieją odpowiednie organy regulacyjne weryfikujące kwalifikacje terapeutów internetowych. Z uwagi na brak ustaleń międzynarodowych, istnieje konieczność określenia zasięgu takich praktyk, objęcia normami prawnymi oraz nadzorem przez profesjonalne instytucje. Brak środków bezpieczeństwa stwarza zagrożenia dla danych osobowych klientów i może spowodować więcej problemów niż korzyści. Względy etyczne, takie jak zasadność użycia terapii online oraz licencjonowanie terapeutów pozostają nierozwiązane. Istotnym wydaje się przeprowadzanie obowiązkowych szkoleń dla przyszłych e-terapeutów, wprowadzenie certyfikatu potwierdzającego zdobyte kwalifikacje oraz stworzenie ogólnodostępnej bazy z ich danymi.

28 mgr Klaudia Krakus Rola meta-przekonań w podtrzymywaniu objawów lękowych na przykładzie pacjenta z diagnozą uogólnionego zaburzenia lękowego Poznawczo behawioralny model zmartwień wskazuje na istnienie metaprzekonań, które pełnią pośredniczącą rolę w podtrzymywaniu objawów lękowych. Pacjenci przypisują zamartwianiu się dwojakie właściwości. Z jednej strony obawy uznawane są za czynnik chroniący, przygotowujący do radzenia sobie z rozmaitymi, przyszłymi problemami. Z drugiej, zamartwianie się postrzegane jest jako zagrożenie dla integralności zdrowia somatycznego i psychicznego. Znaczenie, jakie pacjenci przypisują swoim myślom o lękowym charakterze determinuje nie tylko sferę emocjonalną czy podejmowane strategie behawioralne, ale także wpływa na dalszą aktywność poznawczą podmiotu. Opis przypadku: Pacjentem jest 37 letni mężczyzna, który jako swój główny problem zgłasza uporczywe zamartwianie się przyszłymi zdarzeniami oraz towarzyszące mu, przewlekłe uczucie niepokoju. Pacjent dokonał samooceny swojego stanu psychicznego za pomocą Inwentarza Myśli Lękowych A. Wellsa oraz Kwestionariusza Treści Metapoznawczych A. Wellsa. W oparciu o wywiad oraz uwzględniając wyniki powyższych kwestionariuszy stworzono poprzeczną konceptualizacja zaburzenia pacjenta, rozważając jedną z sytuacji wyzwalających objawy. Czynnik wyzwalający: odbiór auta firmowego z salonu. Tworzenie katastroficznych scenariuszy. Zachowanie: rozmowa z szefem, próba rezygnacji z wyznaczonego zadania, przesuwanie odpowiedzialności na współtowarzysza. Kontrolowanie myśli: odwracanie uwagi. Emocje: lęk. Objawy: ból żołądka, napięcie mięśniowe, zdenerwowanie Implikacje psychoterapeutyczne: zmiana treści metapoznawczych jako element pośredniczący w redukcji objawów. Rozważane strategie psychoterapeutyczne: eksperymenty psychoedukacyjne z tłumieniem myśli oraz zamartwiającym się głosem wewnętrznym, reatrybucja werbalna, eksperymenty behawioralne: okresy kontrolowanego zamartwiania się, testowanie granic zamartwiania się. mgr Ewa Kołacz Laboratorium Psychoedukacji Warszawa Sens psychoterapii własnej psychoterapeuty spojrzenie z perspektywy psychodynamicznej W moim wystąpieniu poddam refleksji problematykę psychoterapii dla psychoterapeutów, pod kątem jej znaczenia dla prowadzonych przez nich procesów terapeutycznych. Własna terapia psychoterapeuty nie będzie panaceum na powodzenie w realizacji celów pracy z pacjentem, ale w połączeniu z wiedzą teoretyczną i superwizją może współtworzyć, na wzór rodzica wystarczająco dobrego, wystarczająco dobrego terapeutę. Celem wystąpienia jest ukazanie związku kompetencji emocjonalnych psychoterapeuty, odmiennych od wiedzy teoretycznej, z odbyciem przez niego terapii oraz związku możliwych niepowodzeń w pracy z zaniedbaniem tej sfery. Przedmiotem moich rozważań będą te dyspozycje wewnętrzne terapeuty, których obecność lub niedostatek ma największe znaczenie dla jego funkcjonowania w roli zawodowej. Zostaną one wywiedzione z psychoanalitycznego rozumienia doświadczenia terapeutycznego i ukazane w kontekście ich wpływu na ważną zmienną, jaką jest jakość związku przeniesieniowo przeciwprzeniesieniowego w relacji terapeutycznej. Przedstawię też uwarunkowania ze strony pacjentów, które stanowią szczególnie duże wyzwanie przed terapeutą, przydając jakości jego własnego doświadczenia terapeutycznego duże znaczenie. Za pośrednictwem przykładów sytuacji klinicznych będę starała się pokazać związek niepowodzeń i poważnych błędów w pracy terapeutycznej z nieprzeanalizowanymi problemami po stronie terapeuty powodującymi, że ma miejsce utrata przestrzeni terapeutycznej i zdolności mentalizacji. Źródłem opracowania jest literatura z zakresu psychoanalizy w rozproszeniu ujmująca ten temat oraz własne przemyślenia związane z doświadczeniami prowadzenia psychoterapii psychoterapeutów i z pracy w charakterze superwizora.

29 Agnieszka Adamczyk Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Instytut Psychologii Mechanizmy psychologiczne leżące u podłoża ludowej psychoterapii (folk psychotherapy) i jej znaczenie dla współczesnych metod terapeutycznych Na długo przed narodzinami psychologii jako nauki ludzie podejmowali wielorakie działania mające na celu uzdrowienie jednostek zmagających się z problemami natury psychicznej, choć niekoniecznie były one tak definiowane i postrzegane. Praktyki lecznicze, które w odległej przeszłości uległy systematyzacji, tworząc charakterystyczny dla danej społeczności i przekazywany z pokolenia na pokolenie powtarzalny wzorzec działań są dziś pojmowane jako składowa medycyny ludowej. Pomimo istnienia dobrze rozwiniętych nauk medycznych, po dziś dzień, w wielu krajach Afryki i Azji aż do 80% ludności nadal polega na medycynie tradycyjnej jako podstawowej formie opieki zdrowotnej. Z tego powodu, na międzynarodowej konferencji WHO w 1978 roku w Ałma Acie ustanowiono deklarację, w której wyrażono poparcie dla wszelkich, alternatywnych wobec medycyny współczesnej, działań mogących wywrzeć pozytywny wpływ na pacjenta bądź społeczność, której dotyczą. W wystąpieniu przytoczę kilka mniej znanych, a stosunkowo silnie zakorzenionych kulturowo praktyk zaliczanych do form ludowej psychoterapii. W większości będą to zamierzchłe metody mające swój rodowód w odległej przeszłości, szukające źródła problemów w siłach nadprzyrodzonych bądź naturalnych. Pomimo tego, przynoszą one wartościowe efekty psychoterapeutyczne, dlatego w referacie przyjrzę się im bliżej i postaram odnaleźć się mechanizmy psychologiczne decydujące o ich skuteczności. Wiedza ta, poza wartością samą w sobie, odgrywa bowiem istotną rolę w kontekście właściwego rozumienia systemu przekonań pacjenta, jak również świadomości wpływu poza-terapeutycznych działań, z którymi może mieć on do czynienia. Problem ten wydaje się szczególnie ważny współcześnie z powodu wzmożonej globalizacji oraz migracji ludności, prowadzącej nie tylko do problemów interpersonalnych pomiędzy członkami różnych społeczności ale także do trudności w przystosowaniu do nowego, odmiennego od rodzimego środowiska. mgr Urszula Turyna Ośrodek Psychoterapii Mały Książę Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Instytut Psychologii Stosowanej Terapia dzieci a terapia dorosłych. Istotne różnice w ujęciu psychodynamicznym Z pacjentem dorosłym siedzimy na fotelu, z dzieckiem na fotelu, krzesełku, materacu, po turecku na podłodze, czasem kucamy, czasem stoimy - również na głowie. W swoim wystąpieniu chciałabym dokonać porównania terapii dzieci i dorosłych. Spróbuję przedstawić różnice które są wyraźne i jawne (jak np. materiał do analizy, aktywność pacjenta i terapeuty, sposób komunikowania się) oraz te które są ukryte lub o których nie myślimy na co dzień (jak np. specyfika reakcji przeniesieniowo przeciwprzeniesieniowych, odpowiedzialność za fizyczne bezpieczeństwo, kontakt z ciałem). Omawiając różnice przyjrzę się również specyficznym dylematom terapeuty dziecięcego, z którymi zmaga się on w codziennej pracy a które w terapii osób dorosłych czy młodzieży są zupełnie nieobecny.