Ocena możliwości prognozowania wybranych parametrów jakości zdrowotnej soków pomidorowych
|
|
- Małgorzata Szulc
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Zeszyty Naukowe nr 705 Akademii Ekonomicznej w Krakowie 2006 Katedra Towaroznawstwa Żywności Ocena możliwości prognozowania wybranych parametrów jakości zdrowotnej soków pomidorowych 1. Wprowadzenie Jednym z głównych czynników środowiska zewnętrznego, mających wpływ na organizm człowieka i utrzymanie dobrego stanu jego zdrowia, jest racjonalne żywienie. Musi ono odpowiadać w sposób optymalny zapotrzebowaniu na energię i składniki odżywcze, bez których człowiek nie może w pełni wykorzystywać swych genetycznie uwarunkowanych możliwości rozwoju fizycznego i umysłowego ani utrzymać dobrego stanu zdrowia przez całe życie. Prawidłowe żywienie poza zaspokajaniem w sposób optymalny zapotrzebowania na energię i składniki pokarmowe polega na dostarczaniu organizmowi odpowiedniej ilości wszystkich potrzebnych składników odżywczych. Złe nawyki żywieniowe i źle zbilansowana dieta mogą prowadzić do niedoborów składników odżywczych. Zjawisko niedoborów składników pokarmowych dotyczy nie tylko krajów biednych, ale również tych, w których dzienne racje pokarmowe opierają się na produktach wysoko przetworzonych. Przetwory te w wyniku procesów technologicznych mogą mieć znacznie obniżoną wartość odżywczą, w związku z czym szczególne znaczenie ma dodawanie do wszystkich posiłków owoców i warzyw lub uzyskanych z nich przetworów [1, 5, 6. Płynne przetwory warzywne powinny być spożywane nie tylko ze względu na ich właściwości orzeźwiające (gaszenie pragnienia), ale również z racji ich wartości żywieniowej. Należałoby wprowadzić w Polsce dobry, rozpowszechniony w krajach zachodnich zwyczaj picia rano na czczo 0,5 1 szklanki soku, najlepiej warzywnego. Taka porcja soku dostarcza wielu witamin i składników mineralnych, a zarazem wypełniając żołądek zmniejsza chęć spożywania zbyt obfitych
2 78 posiłków [3, 4, 6. Jednakże, aby soki w omawiany sposób wpływały na funkcjonowanie organizmu ludzkiego, konieczne jest zapewnienie odpowiedniej ich jakości. Niestety, prowadzone w ostatnim czasie kontrole jakości wykazały wiele uchybień dotyczących produktów branży sokowniczej. Sytuacja ta wydaje się spowodowana wprowadzeniem do obrotu w dużych sieciach handlowych marek własnych tzw. privat labels, które są o 20 30% tańsze od produktów markowych. Obniżenie ceny nie odbywa się bez konsekwencji, jaką jest pogorszenie jakości wytwarzanych produktów. W odpowiedzi na zaistniałą sytuację rynkową Krajowa Unia Producentów Soków i Napojów Bezalkoholowych opracowała dobrowolny system kontroli (DSK). Projekt ten przewiduje, że wytwórcy dobrowolnie poddawać się będą kontroli jakości w celu umacniania swojej pozycji na rynku i budowania zaufania konsumentów do produktów danej marki. Docelowo system ten ma stać się częścią funkcjonującego w Unii Europejskiej systemu kontroli jakości. Jak twierdzi M. Greeve (znany ekspert w Unii Europejskiej ds. jakości soków), soki warzywne są dla Polski szansą zaistnienia na rynkach unijnych. Takie opinie zachodnich specjalistów oraz docierające z rynków krajowych sygnały stanowiły impuls do przeprowadzenia kompleksowej analizy jakości dostępnych w województwie małopolskim soków pomidorowych, jak również do statystycznego opracowania wyników w celu stwierdzenia ewentualnych zależności umożliwiających przyspieszenie i ułatwienie w przyszłości całego procesu diagnozowania jakości. 2. Materiał badawczy i metody badań Badaniom poddano soki pomidorowe w opakowaniach z laminatu wielowarstwowego o pojemności 1 l, pochodzących od trzech różnych producentów: sok pomidorowy Fortuna, o składzie: woda, koncentrat pomidorowy, sól, sok pomidorowy Hellena, o składzie: woda, koncentrat pomidorowy, sól, sok pomidorowy Hortex, o składzie: woda, koncentrat pomidorowy, sól. Soki zostały wyprodukowane bez użycia środków konserwujących, utrwalone termicznie. Okres trwałości wszystkich badanych soków wynosił 1 rok. Soki zakupiono w punktach handlu detalicznego na terenie Krakowa. Soki poddano kompleksowym badaniom jakościowym i analizie pod kątem zgodności z wymaganiami regulacji z tego zakresu. Podstawą prowadzonych badań stała się norma PN-A-75958:2002. Produkty warzywne i owocowo-warzywne. Soki [2. W celu uzyskania szerszej charakterystyki produktu przeprowadzono następujące badania dodatkowe: oznaczenie zawartości ekstraktu ogólnego, oznaczenie zawartości popiołu całkowitego, oznaczenie zawartości cukrów i ekstraktu bez-
3 Ocena możliwości prognozowania wybranych parametrów 79 cukrowego, oznaczenie zawartości białek metodą Kjeldahla (za pomocą aparatu Büchi), oznaczenie kwasów lotnych, oznaczenie zawartości witaminy C metodą miareczkową, oznaczenie zawartości wybranych mikro- i makroelementów (metodą absorpcyjnej spektrometrii atomowej ASA), oznaczenie zawartości azotanów i azotynów, oznaczenie barwy w systemie CIE L*a*b* za pomocą spektrofotometru Minolta model CM-3500 d, oznaczenie sztucznego zabarwienia. 3. Prezentacja i omówienie wyników Wyniki prowadzonych analiz nie wykazały żadnych niezgodności w stosunku do obowiązujących regulacji prawnych, a jakość badanych soków, zarówno pod względem cech organoleptycznych, jak i parametrów fizykochemicznych, pozostaje bez zarzutu. Prezentacja pełnych wyników prowadzonych analiz wydaje się bezcelowa z uwagi na fakt, że stanowiły one w tym przypadku cel pośredni, dający materiał i podstawę dalszych rozważań. W związku z powyższym uznano za wystarczające przedstawienie wyników cząstkowych, będących wstępem do dalszej analizy. W tabelach 1, 2, 3 przedstawiono wyniki takich oznaczeń, jak: oznaczenie zawartości białka, oznaczenie zawartości witaminy C oraz oznaczenie barwy w systemie CIE L*a*b* stanowiące w sposób bezpośredni o jakości odżywczej produktu, jak w przypadku dwu pierwszych cech, bądź też w sposób pośredni, jak w przypadku barwy, która wpływa na postrzeganie produktu przez konsumentów. Tabela 1. Zestawienie wyników oznaczenia zawartości białka Zawartość białek w % [m/m Rodzaj soku Lliczebność prób [n minimalna wartość oznaczenia [X min maksymalna wartość oznaczenia [X max średnia wartość oznaczenia [X śr odchylenie standardowe wartość deklarowana przez producenta Pomidorowy Fortuna 12 1,09 1,17 1,11 0,03 0,9 Pomidorowy Hellena 12 0,93 1,08 1,02 0,05 Pomidorowy Hortex 12 0,72 0,97 0,85 0,07 0,7
4 80 Tabela 2. Zestawienie wyników oznaczenia zawartości witaminy C Oznaczenie witaminy C [mg/100 g Rodzaj soku Liczebność prób [n minimalne przyjmowane wartości [X min maksymalne przyjmowane wartości [X max średnia wartość oznaczenia [X śr odchylenie standardowe wartość deklarowana przez producenta, nie mniej niż: Pomidorowy Fortuna 10 15,0 16,6 16,1 0,6 10 Pomidorowy Hellena 10 2,0 3,6 2,5 0,5 Pomidorowy Hortex 10 6,2 7,4 6,8 0,4 Uzyskane wyniki wskazują, że zawartość białka w sokach wszystkich trzech producentów jest na zbliżonym poziomie, nieco wyższym od deklarowanego na opakowaniu (jeśli taka informacja jest podana), co świadczy na korzyść producentów, gdyż wskazuje na rzetelność informacji udzielanych konsumentom. Odmienną sytuację obserwuje się w przypadku oznaczenia witaminy C, ponieważ wyniki uzyskane dla jednego z producentów odbiegają znacznie od wyników dwu pozostałych. Jest to efektem coraz częściej praktykowanego wzbogacania soków w witaminy z grupy antyoksydacyjnych, w celu podwyższenia ich wartości odżywczej, a tym samym podniesienia ich atrakcyjności w oczach konsumentów. Tabela 3. Zestawienie wyników oznaczenia barwy w systemie CIE L*a*b Rodzaj soku Liczebność prób [n Wartości średnie poszczególnych parametrów L* a* b* Pomidorowy Fortuna 10 10,13 34,85 17,30 Pomidorowy Hellena 10 12,21 33,66 20,87 Pomidorowy Hortex 10 15,88 35,70 27,17 Wyniki uzyskane dla oznaczenia barwy w systemie CIE L*a*b* pozwalają na identyfikację poszczególnych soków w trójwymiarowej przestrzeni barw (rys. 1), pomimo że dla oka ludzkiego są one często prawie nierozróżnialne.
5 Ocena możliwości prognozowania wybranych parametrów 81 b Hortex Fortuna 36,0 35,6 35,2 34,8 34,4 a 34,0 33,6 33,2 Hellena L 24 Rys. 1. Rozmieszczenie badanych soków w przestrzeni barw CIE L*a*b* Nadmienić należy, że wyniki oznaczenia mającego na celu wykrywanie sztucznego zabarwienia w przypadku wszystkich trzech soków dały rezultat negatywny. Oznacza to, że barwa soków jest wynikiem tylko i wyłącznie konkretnych zawartości substancji wpływających na jej kształtowanie. Opracowanie uzyskanych danych w pakiecie Statistica pozwoliło na wyznaczenie korelacji przedstawionych w tabeli 4. Tabela 4. Współczynniki korelacji Pomiar Oznaczone współczynniki korelacji są istotne z p < 0,05; N = 30 Zmienna L* a* b* białko witamina C L* 0,55 1,00 0,58 0,54 a* 0,55 0,56 0,51 0,40 b* 1,00 0,56 0,58 0,54 Białko 0,58 0,51 0,58 Witamina C 0,54 0,40 0,54 Analiza tych współczynników wykazała, że poszczególne parametry barwy w sposób wprost lub odwrotny korelują z zawartością białka lub witaminy C w badanych sokach. Zależność pomiędzy natężeniem barwy a ilością zawartej w produkcie witaminy C wydaje się zrozumiała, natomiast sytuacja jest bardziej złożona w przypadku barwy i zawartości białka, gdyż zależność ta opiera się na tworzeniu kompleksów barwnych pomiędzy białkiem a zawartymi w produkcie karoteno-
6 82 idami. Z uwagi na fakt, że w dotychczasowych badaniach oznaczenie sumy karotenoidów nie było możliwe, nie można przedstawić w chwili obecnej konkretnych rozwiązań. Można natomiast zasygnalizować pojawiającą się możliwość wyznaczenia odpowiednich wzorów bazujących na określonej zależności statystycznej poszczególnych parametrów, pozwalających na wyznaczenie wartości jednego parametru jakości na podstawie oznaczenia innego, co pozwoliłoby na ograniczenie liczby wykonywanych oznaczeń, a jednocześnie skróciło czas analizy i oszczędziło nakłady pracy. 4. Podsumowanie Przeprowadzone dotychczas badania fizykochemiczne, spektrofotometryczne, jak również analizy statystyczne pozwalają przypuszczać, że istnieje możliwość szacowania zawartości pewnych substancji odżywczych (np. witaminy C, białka) na podstawie oznaczenia innych cech (np. barwy). W tym celu konieczne jest jednak wykonanie dodatkowych oznaczeń fizykochemicznych, które dotychczas nie były możliwe, a wykonane zostaną w najbliższym czasie (suma karotenoidów i β- karoten). Jeśli dotychczasowe przypuszczenia zostaną potwierdzone przez wyniki planowanych dalszych badań, uzyskane rezultaty mogłyby w znaczący sposób usprawnić sam proces diagnozowania jakości. Literatura [1 Bortkun O., Ryzyko zdrowotne żywności (1), Przemysł Fermentacyjny i Owocowo- -Warzywny 2002, nr 1, 2, 3. [2 PN-A-75958:2002. Produkty warzywne i owocowo-warzywne. Soki. [3 Soki warzywne i owocowe a zdrowie, pod red. I. Nadolnej i L. Szponara, Instytut Żywności i Żywienia, Warszawa [4 Towaroznawstwo produktów spożywczych teoria i ćwiczenia, pod red. F. Świderskiego, Wydawnictwo SGGW, Warszawa [5 Waszkiewicz-Robak B., Rynkowe produkty spożywcze o wzbogaconej wartości odżywczej, Przemysł Spożywczy 2002, nr 8. [6 Żywienie człowieka zdrowego i chorego, pod red. J. Hasika i J. Gawęckiego, PWN, Warszawa Investigating the Possibilities for Forecasting the Parameters of Health Quality of Tomato Juices The objective of the work was to determine the quality of tomato juices in multilayer laminate packagings available in the retail trade in Cracow, as well as to determine statistically significant relations between definite quality parameters. The analysis of the
7 Ocena możliwości prognozowania wybranych parametrów 83 results which have been obtained so far makes us suppose that due to the correlations between such parameters as colour, vitamin C content and protein content, having determined the first value, using adequate regression equations it is possible to estimate the other two values. This would shorten the quality control process as, contrary to the colorimetric analysis, the other determinations are time-consuming.
Analiza zawartości substancji niepożądanych w wybranych sokach warzywnych
68 Akademii Ekonomicznej w Krakowie 2005 Katedra Towaroznawstwa Żywności Analiza zawartości substancji niepożądanych w wybranych sokach warzywnych 1. Wprowadzenie Jednym z głównych czynników środowiska
Bardziej szczegółowoOCENA JAKOŚCI WYBRANYCH SOKÓW POMARAŃCZOWYCH
BROMAT. CHEM. TOKSYKOL. XLV, 2012, 3, str. 248 253 Beata Pyryt, Dorota Wilkowska OCENA JAKOŚCI WYBRANYCH SOKÓW POMARAŃCZOWYCH Katedra Towaroznawstwa i Zarządzania Jakością Akademia Morska Gdynia Kierownik:
Bardziej szczegółowoKARTA MODUŁU KSZTAŁCENIA Informacje ogólne PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA IM. WITELONA W LEGNICY WYDZIAŁ NAUK O ZDROWIU I KULTURZE FIZYCZNEJ
KARTA MODUŁU KSZTAŁCENIA Informacje ogólne PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA IM. WITELONA W LEGNICY WYDZIAŁ NAUK O ZDROWIU I KULTURZE FIZYCZNEJ Kierunek studiów: Dietetyka Poziom : studia pierwszego stopnia
Bardziej szczegółowoGDA (Guideline Daily Amount = Wskazane Dzienne Spożycie)
1. Czym jest GDA? GDA (Guideline Daily Amount = Wskazane Dzienne Spożycie) to wartości poziomu spożycia poszczególnych składników odżywczych w codziennej diecie zostały wyznaczone przez naukowców dla przeciętnego
Bardziej szczegółowoCzy mus to mus? Czy mus to mus? Opublikowane na stronie Dziecko w Warszawie (http://dzieckowwarszawie.pl)
soki_i_musy_-_witaminy_w_smart_formie_infografika.png [1] Strona 1 z 6 Strona 2 z 6 Strona 3 z 6 Strona 4 z 6 11 grudnia 2015 Mamy przyznały, że tylko 4% dzieci spożywa dzienną zalecaną ilość warzyw. Znacznie
Bardziej szczegółowoZajęcia żywieniowe Wymagania podstawowe Zajęcia żywieniowe Wymagania ponadpodstawowe
Wymagania podstawowe Wymagania ponadpodstawowe Zajęcia żywieniowe Wymagania podstawowe Zajęcia żywieniowe Wymagania ponadpodstawowe Uczeń: wymienia zasady bezpieczeństwa obowiązujące podczas zajęć żywieniowych
Bardziej szczegółowoWYDZIAŁ NAUK O ŻYWNOŚCI I RYBACTWA
WYDZIAŁ NAUK O ŻYWNOŚCI I RYBACTWA ZAKŁAD PODSTAW ŻYWIENIA CZŁOWIEKA Dr inż. Edyta Balejko, dr inż. Anna Bogacka Przedmiot: Podstawy żywienia człowieka Ćwiczenie nr 4 Temat: Normy żywienia 1. Badania stosowane
Bardziej szczegółowoDo wiadomości studentów II roku WNoŻ kierunku Technologia żywności (studia stacjonarne i niestacjonarne) w Zakładzie Oceny Jakości Żywności
Warszawa, 12.02.2016 r. Do wiadomości studentów II roku WNoŻ kierunku Technologia żywności (studia stacjonarne i niestacjonarne) realizujących ćwiczenia z Analizy i oceny jakości żywności w Zakładzie Oceny
Bardziej szczegółowoZBILANSOWANA DIETA TALERZ ZDROWIA SMACZNIE, ZDROWO, KOLOROWO. Anna Oblacińska Instytut Matki i Dziecka
ZBILANSOWANA DIETA TALERZ ZDROWIA SMACZNIE, ZDROWO, KOLOROWO Anna Oblacińska Instytut Matki i Dziecka TALERZ CZY PIRAMIDA? Przedstawione w modelach zdrowego żywienia zalecenia żywieniowe to sugestie ogólne,
Bardziej szczegółowoDo wiadomości studentów II roku WNoŻ kierunku Technologia żywności (studia stacjonarne i niestacjonarne) w Zakładzie Oceny Jakości Żywności
Warszawa, 20.02.2017 r. Do wiadomości studentów II roku WNoŻ kierunku Technologia żywności (studia stacjonarne i niestacjonarne) realizujących ćwiczenia z Analizy i oceny jakości żywności w Zakładzie Oceny
Bardziej szczegółowoWartość odżywcza i przydatność owoców rokitnika do produkcji soków
Wartość odżywcza i przydatność owoców rokitnika do produkcji soków Piłat B., Zadernowski R., Uniwersytet Warmińsko-Mazurski, Wydział Nauki o Żywności, Katedra Przetwórstwa i Chemii Surowców Roślinnych,
Bardziej szczegółowoSPIS TREŚCI. 1. Znaczenie nauki o żywieniu. 2. Gospodarka energetyczna organizmu człowieka. 3. Podstawowe składniki pokarmowe i ich rola
3 SPIS TREŚCI 1. Znaczenie nauki o żywieniu 1.1. Cele i zadania nauki o żywieniu................................................8 1.2. Rozwój nauki o żywieniu człowieka.............................................9
Bardziej szczegółowoSylabus przedmiotu: Data wydruku: 23.01.2016. Dla rocznika: 2015/2016. Kierunek: Opis przedmiotu. Dane podstawowe. Efekty i cele. Opis.
Sylabus przedmiotu: Specjalność: W: Dodatki do żywności Wszystkie specjalności Data wydruku: 23.01.2016 Dla rocznika: 2015/2016 Kierunek: Wydział: Zarządzanie i inżynieria produkcji Inżynieryjno-Ekonomiczny
Bardziej szczegółowoW jaki sposób powinien odżywiać się młody człowiek?
W jaki sposób powinien odżywiać się młody człowiek? Prawidłowe odżywianie się to dostarczanie organizmowi niezbędnych składników odżywczych, a tym samym energii i substratów potrzebnych do utrzymania zdrowia
Bardziej szczegółowoRejestr produktów podlegających zgłoszeniu do Głównego Inspektora Sanitarnego 2007-2010
Rejestr produktów podlegających zgłoszeniu do Głównego Inspektora Sanitarnego 2007-2010 Analiza rejestru powiadomień o pierwszym wprowadzeniu do obrotu środków spożywczych Środki spożywcze specjalnego
Bardziej szczegółowoSkładniki prozdrowotne w owocach i sokach owocowych. dr n. med. Beata Piórecka
Składniki prozdrowotne w owocach i sokach owocowych dr n. med. Beata Piórecka Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 1169/2011 z 25 października 2011 r. zawiera informacje o zasadach umieszczania
Bardziej szczegółowoWyższa Szkoła Hotelarstwa i Gastronomii w Poznaniu SYLABUS
1 Wyższa Szkoła Hotelarstwa i Gastronomii w Poznaniu SYLABUS Profil kształcenia: Zawodowy Stopień studiów: I Kierunek studiów: Turystyka i Rekreacja Specjalność: Semestr: Forma studiów: Nazwa przedmiotu:
Bardziej szczegółowoZALECENIA ŻYWIENIOWE DLA DZIECI I MŁODZIEŻY. Gimnazjum nr 1 w Piastowie Lidia Kaczor, 2011r
ZALECENIA ŻYWIENIOWE DLA DZIECI I MŁODZIEŻY Gimnazjum nr 1 w Piastowie Lidia Kaczor, 2011r PRAWIDŁOWE ODŻYWIANIE - definicja Prawidłowe odżywianie to nie tylko dostarczenie organizmowi energii, ale także
Bardziej szczegółowoRAPORT Z MONITORINGU ŚRODKÓW SPOŻYWCZYCH SPECJALNEGO PRZEZNACZENIA ŻYWIENIOWEGO I SUPLEMENTÓW DIETY W 2007 ROKU
RAPORT Z BADAŃ MONITORINGOWYCH ZAKRESIE WYBRANYCH GRUP ŚRODKÓW SPOŻYWCZYCH SPECJALNEGO PRZEZNACZENIA ŻYWIENIOWEGO ORAZ SUPLEMENTÓW DIETY PRZEPROWADZONYCH PRZEZ PAŃSTWOWĄ INSPEKCJĘ SANITARNĄ W 2007 ROKU.
Bardziej szczegółowoPięć porcji zdrowia. Pięć porcji zdrowia Opublikowane na stronie Dziecko w Warszawie (https://dzieckowwarszawie.pl) dr_aneta_gorska_kot.jpg [1] Fot.
dr_aneta_gorska_kot.jpg [1] Fot. Strona 1 z 5 Strona 2 z 5 Strona 3 z 5 20 listopada 2015 Dlaczego tak ważne jest pięć porcji warzyw i owoców w codziennej diecie dzieci? odpowiada dr Aneta Górska-Kot,
Bardziej szczegółowoANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LIX, SUPPL. XIV, 98 SECTIO D 2004
ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LIX, SUPPL. XIV, 98 SECTIO D 2004 Wydział Nauk o Żywieniu Człowieka i Konsumpcji Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie Faculty
Bardziej szczegółowoKontrola planowa III kwartał 2012 r. - w zakresie jakości handlowej przetworów warzywnych
Informacja w zakresie jakości handlowej przetworów warzywnych - kontrola planowa III kwartał 2012 r. Zgodnie z programem kontroli planowej w zakresie jakości handlowej przetworów warzywnych (GI-BKJ-403-13/12)
Bardziej szczegółowoI N F O R M A C J A. Łódź, dnia r.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT tel. 42 636-03-57 ul. Gdańska 38 90-730 Łódź fax 42 636-85-50
Bardziej szczegółowo8.2. Wartość odżywcza produktów spożywczych Czynniki kształtujące wartość odżywczą produktów spożywczych...185
SpiS treści 1. Znaczenie nauki o żywieniu człowieka...9 1.1. Cele i zadania nauki o żywieniu...9 1.2. Rozwój nauki o żywieniu człowieka...9 1.3. Problemy żywieniowe Polski i świata...11 1.4. Organizacje
Bardziej szczegółowoTematyka zajęć z podstaw żywienia człowieka klasa: 1 TK -1, 1TK - 2
Tematyka zajęć z podstaw żywienia człowieka klasa: 1 TK -1, 1TK - 2 1. Zapoznanie z PSO, wymaganiami edukacyjnymi i strukturą egzaminu zewnętrznego. 2. Problematyka żywienia w Polsce i na świecie. -wymienia
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 25 lipca 2007 r. w sprawie sposobu znakowania żywności wartością odżywczą 2)
Dz.U.07.137.967 2010.01.22 zm. Dz.U.2010.9.63 1 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 25 lipca 2007 r. w sprawie sposobu znakowania żywności wartością odżywczą 2) (Dz. U. z dnia 31 lipca 2007 r.) Na
Bardziej szczegółowoAnaliza jakości wybranych soków warzywnych w aspekcie wymagań Polskiej Normy oraz wytycznych kodeksu praktyki AIJN
Zeszyty Naukowe nr 834 Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie 2009 Katedra Towaroznawstwa Żywności Analiza jakości wybranych soków warzywnych w aspekcie wymagań Polskiej Normy oraz wytycznych kodeksu praktyki
Bardziej szczegółowoZAŁOŻENIA TECHNOLOGICZNE DLA MINIMALNIE PRZETWORZONEJ MARCHWI
Zakład Przechowalnictwa i Przetwórstwa Owoców i Warzyw ZAŁOŻENIA TECHNOLOGICZNE DLA MINIMALNIE PRZETWORZONEJ MARCHWI Autorzy: dr Anna Wrzodak dr Justyna Szwejda-Grzybowska prof dr hab. Ryszard Kosson dr
Bardziej szczegółowoMateriałpomocniczy dla nauczycieli kształcących w zawodzie:
Materiałpomocniczy dla nauczycieli kształcących w zawodzie: TECHNIK ŻYWIENIA I USŁUG GASTRONOMICZNYCH przygotowany w ramach projektu Praktyczne kształcenie nauczycieli zawodów branży hotelarsko-turystycznej
Bardziej szczegółowoW WIEKU PRZEDSZKOLNYM
10 ZASAD ZDROWEGO ŻYWIENIA DZIECI W WIEKU PRZEDSZKOLNYM 1.Jedz codziennie różne produkty z każdej grupy uwzględnionej w piramidzie. 2.Bądź codziennie aktywny fizycznie ruch korzystnie wpływa na sprawność
Bardziej szczegółowo[tlił [ f lliu I K lm ll W Y D A W N I C T W O N A U K O W E P W N
[tlił [flliu IK lm ll W Y D A W N I C T W O N A U K O W E P W N Redakcja naukowa Jan Gawęcki ŻYWIENIE CZŁOWIEKA i* WYDAWNICTWO NAUKOWE PWN WARSZAWA 2012 I. Wstęp 1. Człowiek i jego pokarm (Jan G aw ęcki)...13
Bardziej szczegółowoBadane cechy Metoda badawcza Badane obiekty Metodyka Zawartość witaminy C A
strona/stron 1/6 Wykaz metodyk badawczych stosowanych do badań żywności, materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością i kosmetyków w Oddziale Laboratoryjnym Badania Żywności Stosowane skróty/symbole:
Bardziej szczegółowoŻywność ekologiczna najlepsza żywność funkcjonalna
Żywność ekologiczna najlepsza żywność funkcjonalna Prof. Dr hab. Ewa Solarska Pracownia Żywności Ekologicznej Wydział Nauk o Żywności i Biotechnologii Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie Konferencja naukowa
Bardziej szczegółowoSOK BOGATY W SKŁADNIKI ODŻYWCZE
SOK BOGATY W SKŁADNIKI ODŻYWCZE FAKTY O SOKACH Soki, można podzielić według różnych kryteriów, na przykład biorąc pod uwagę: rodzaj surowca (owocowe, warzywne, owocowo-warzywne), rodzaj półproduktu (bezpośrednie,
Bardziej szczegółowoWYDZIAŁ NAUK O ŻYWNOŚCI I RYBACTWA
WYDZIAŁ NAUK O ŻYWNOŚCI I RYBACTWA ZAKŁAD PODSTAW ŻYWIENIA CZŁOWIEKA Dr inż. Edyta Balejko, dr inż. Anna Bogacka, dr inż. Anna Sobczak-Czynsz Przedmiot: Podstawy żywienia człowieka (ZBiJŻ) Ćwiczenie nr
Bardziej szczegółowoZmiany w reklamie i oznakowaniu środków spożywczych specjalnego przeznaczenia dla niemowląt
Zmiany w reklamie i oznakowaniu środków spożywczych specjalnego przeznaczenia dla niemowląt 20 lipca 2016 Marta Gadomska-Gołąb Senior Associate Błażej Grochowski Prawnik Data obowiązywania nowych regulacji
Bardziej szczegółowoInterwencje żywieniowe u dzieci otyłych aktualne spojrzenie
Interwencje żywieniowe u dzieci otyłych aktualne spojrzenie H. Dyląg, 1 H. Weker 1, M. Barańska 2 1 Zakład Żywienia 2 Zakład Wczesnej Interwencji Psychologicznej karmienie na żądanie 7-5 posiłków 3 posiłki
Bardziej szczegółowoProjekt Bądźmy zdrowi wiemy, więc działamy. ETYKIETA - źródło informacji o produkcie
Projekt Bądźmy zdrowi wiemy, więc działamy ETYKIETA - źródło informacji o produkcie Zgodnie z polskim ustawodawstwem etykieta produktu spożywczego powinna mieć napisy w języku polskim, umieszczone w sposób
Bardziej szczegółowoWYMAGANIA EDUKACYJNE KRYTERIA OCENIANIA
WYMAGANIA EDUKACYJNE KRYTERIA OCENIANIA GIMNAZJUM III ETAP EDUKACYJNY PRZEDMIOT ZASADY ŻYWIENIA W RAMACH PRZEDMIOTU WYCHOWANIE FIZYCZNE KLASA: 1D Rok szkolny 2016/2017r. Nauczyciel wychowania fizycznego
Bardziej szczegółowoWARZYWA I OWOCE ZMNIEJSZAJĄ RYZYKO CHORÓB A NAWET PRZEDŁUŻAJĄ ŻYCIE 21 KR
WARZYWA I OWOCE ZMNIEJSZAJĄ RYZYKO CHORÓB A NAWET PRZEDŁUŻAJĄ ŻYCIE 21 KRAJÓW DEKLARUJE DZIAŁANIA NA RZECZ ZWIĘKSZENIA ICH KONSUMPCJI kongres_aiam5_1.jpg [1] Fot. materiały prasowe Strona 1 z 5 Strona
Bardziej szczegółowoProgram sfinansowany ze środków Funduszu Promocji Owoców i Warzyw. Organizator Stowarzyszenie Krajowa Unia Producentów Soków.
Program sfinansowany ze środków Funduszu Promocji Owoców i Warzyw. Organizator Stowarzyszenie Krajowa Unia Producentów Soków. www.kups.org.pl І www.wszkole.5porcji.pl PRAWIDŁOWE ŻYWIENIE Prawidłowe żywienie
Bardziej szczegółowoSzkoła Podstawowa nr 6 im.bł.ks. Jerzego Popiełuszki w Nowym Sączu
Szkoła Podstawowa nr 6 im.bł.ks. Jerzego Popiełuszki w Nowym Sączu Symbole Szkoły Podstawowej nr 6 SKLEPIK WZOROWY SMACZNY I ZDROWY Zdrowe odżywianie to podstawa!!! Jeść musimy, bowiem to podstawowy składnik
Bardziej szczegółowoDobrowolny System Kontroli soków i nektarów (DSK)
Dobrowolny System Kontroli soków i nektarów (DSK) Barbara Groele Sekretarz Generalny KUPS Warszawa, 18 czerwca 2013 r. Czym jest Dobrowolny System Kontroli soków i nektarów (DSK)? Jednostka działającą
Bardziej szczegółowoI N F O R M A C J A. dotycząca wyników kontroli jakości i prawidłowości oznakowania soków, napojów bezalkoholowych oraz wód.
I N F O R M A C J A dotycząca wyników kontroli jakości i prawidłowości oznakowania soków, napojów bezalkoholowych oraz wód. Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej w Łodzi w ramach realizacji programu
Bardziej szczegółowoSkładniki pokarmowe i ich rola w żywieniu
WYMAGANIA EDUKACYJNE NIEZBĘDNE DO UZYSKANIA POSZCZEGÓLNYCH ŚRÓDROCZNYCH I ROCZNYCH OCEN KLASYFIKACYJNYCH Zawód: technik żywienia i usług gastronomicznych Przedmiot: Zasady żywienia Klasa 2. Ocena Nazwa
Bardziej szczegółowoZASADY PRAWIDŁOWEGO ŻYWIENIA W OKRESIE
ZASADY PRAWIDŁOWEGO ŻYWIENIA W OKRESIE SZKOLNYM Opracowała: Iwona Konowalska Prawidłowe żywienie powinno stanowić bardzo istotny element promocji zdrowia. Tworząc szkolne programy prozdrowotne należy koncentrować
Bardziej szczegółowoZatwierdzone oświadczenia żywieniowe
Zatwierdzone oświadczenia żywieniowe Oświadczenia żywieniowe i warunki ich stosowania zgodnie z załącznikiem do rozporządzenia (WE) nr 1924/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 grudnia 2006 r.
Bardziej szczegółowoWydział Lekarski, Zakład Higieny i Dietetyki UJCM. Zakład Higieny i Dietetyki. Podstawy żywienia człowieka
Załącznik nr 4 do zarządzenia nr 12 Rektora UJ z 15 lutego 2012 r. Sylabus modułu kształcenia na studiach wyższych Nazwa Wydziału Nazwa jednostki prowadzącej moduł Nazwa modułu kształcenia Wydział Lekarski,
Bardziej szczegółowoSYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA... (skrajne daty)
Załącznik nr 4 do Uchwały Senatu nr 430/01/2015 SYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA... (skrajne daty) 1.1. PODSTAWOWE INFORMACJE O PRZEDMIOCIE/MODULE Nazwa przedmiotu/ modułu Podstawy żywienia człowieka
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie substancji wzbogacających dodawanych do żywności i warunków ich stosowania
Dz.U.03.27.237 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie substancji wzbogacających dodawanych do żywności i warunków ich stosowania (Dz. U. z dnia 17 lutego 2003 r.) Na podstawie
Bardziej szczegółowoZDROWO JEM. Mamo! Tato! - ZDROWO ROSNE!
Mamo! Tato! To od Was zależy, co znajdzie się na moim talerzu, a potem - w brzuszku. Wybierajcie mądrze i nauczcie mnie jeść zdrowe oraz smaczne produkty. Tę naukę musimy zacząć już teraz. Kolorowanka
Bardziej szczegółowoPrawidłowe odżywianie. Czy marnujemy szansę na zdrowe żywienie?
Katedra Żywienia Człowieka Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie Polskie Towarzystwo Nauk Żywieniowych Prawidłowe odżywianie. Czy marnujemy szansę na zdrowe żywienie? prof. dr hab. Lidia Wądołowska
Bardziej szczegółowoZnakowania Wartością Odżywczą GDA
Ogólnopolski Dobrowolny Program Znakowania Wartością Odżywczą GDA Państwowa Inspekcja Sanitarna Polska Federacja Producentów Żywności Warszawa, 19.09.2007 Znakowanie, a strategia walki z nadwagą i otyłością
Bardziej szczegółowoWYBRANE PARAMETRY JAKOŚCI KISIELI ZWYKŁYCH O SMAKU CYTRYNOWYM
BROMAT. CHEM. TOKSYKOL. XLV, 2012, 3, str. 907 911 Beata Borkowska, Katarzyna Wontor WYBRANE PARAMETRY JAKOŚCI KISIELI ZWYKŁYCH O SMAKU CYTRYNOWYM Katedra Towaroznawstwa i Zarządzania Jakością, Akademia
Bardziej szczegółowoDECYZJA Nr 75 / ŻG / 2011
Łódzki Wojewódzki Inspektor Łódź, dnia 12.12.2011 r. Inspekcji Handlowej z siedzibą w Łodzi ul. Gdańska 38, 90 730 Łódź... (oznaczenie organu Inspekcji Handlowej) Nr akt: DS.8361.210.2011 DECYZJA Nr 75
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia r. zmieniające rozporządzenie w sprawie znakowania żywności wartością odżywczą
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia..... 2009 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie znakowania żywności wartością odżywczą Na podstawie art. 51 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie
Bardziej szczegółowoWSHiG Karta przedmiotu/sylabus
WSHiG Karta przedmiotu/sylabus KIERUNEK SPECJALNOŚĆ TRYB STUDIÓW SEMESTR Turystyka i Rekreacja Obsługa ruchu turystycznego, Hotelarstwo i Gastronomia, Zarządzanie i Marketing, w Hotelarstwie, Gastronomii
Bardziej szczegółowoSYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA... (skrajne daty)
Załącznik nr 4 do Uchwały Senatu nr 430/01/2015 SYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA... (skrajne daty) 1.1. PODSTAWOWE INFORMACJE O PRZEDMIOCIE/MODULE Nazwa przedmiotu/ modułu Żywienie człowieka Kod przedmiotu/
Bardziej szczegółowoJedzmy zdrowo na kolorowo!
Jedzmy zdrowo na kolorowo! Dlaczego powinniśmy jeść warzywa? Ponieważ są źródłem: -witamin: głównie: beta-karoten, witamina C, kwas foliowy oraz witaminy K, niacyna oraz witaminy E -składników mineralnych:
Bardziej szczegółowoOgólnopolski Dobrowolny Program Znakowania Wartością Odżywczą GDA. Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Łodzi informuje iż,
Ogólnopolski Dobrowolny Program Znakowania Wartością Odżywczą GDA Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Łodzi informuje iż, Główny Inspektorat Sanitarny i Stowarzyszenie Polska Federacja Producentów
Bardziej szczegółowoPrzedmiotowy system oceniania dla uczniów z obowiązkiem dostosowania wymagań edukacyjnych Zajęcia techniczne klasa II gimnazjum
Przedmiotowy system oceniania dla uczniów z obowiązkiem dostosowania wymagań edukacyjnych Zajęcia techniczne klasa II gimnazjum L.P Temat Liczba godz. 1. Zapoznanie z programem oraz PSO. BHP podczas zajęć
Bardziej szczegółowoLista akredytowanych laboratoriów wykonujących analizy zawartości składników odżywczych w środkach spożywczych
Lista akredytowanych laboratoriów wykonujących analizy zawartości składników odżywczych w środkach spożywczych Nazwa Adres Rodzaj analiz Produkty Metoda Akredytacja 1 2 3 4 5 6 Silliker Sp. z o.o. Waryńskiego
Bardziej szczegółowoWyniki kontroli przeprowadzonych przez WIJHARS w Olsztynie w II kwartale 2018 r.
Wojewódzki Inspektorat Jakości Handlowej Artykułów Rolno Spożywczych w Olsztynie w II kwartale 2018 roku przeprowadził ogółem 202 czynności kontrolnych, w tym: 99 czynności kontrolnych na rynku krajowym,
Bardziej szczegółowoMateriał pomocniczy dla nauczycieli kształcących w zawodzie:
Materiał pomocniczy dla nauczycieli kształcących w zawodzie: TECHNIK ŻYWIENIA I USŁUG GASTRONOMICZNYCH przygotowany w ramach projektu Praktyczne kształcenie nauczycieli zawodów branży hotelarsko-turystycznej
Bardziej szczegółowoPRAWIDŁOWE ODŻYWIANIE NASTOLATKÓW
PRAWIDŁOWE ODŻYWIANIE NASTOLATKÓW Młody organizm, aby mógł prawidłowo się rozwijać potrzebuje wielu różnorodnych składników odżywczych, które powinny być nieodłączną częścią diety każdego dojrzewającego
Bardziej szczegółowoKONFERENCJA. ZMIANA STAWKI PODATKU VAT NA NAPOJE i NEKTARY OWOCOWE KONSEKWENCJE DLA ROLNICTWA, BRANŻY I KONSUMENTA. Warszawa,
KONFERENCJA ZMIANA STAWKI PODATKU VAT NA NAPOJE i NEKTARY OWOCOWE KONSEKWENCJE DLA ROLNICTWA, BRANŻY I KONSUMENTA Warszawa, 17.12.2018 RYNEK NAPOJÓW I JEGO WPŁYW NA PRZETWÓRSTWO Rynek napojów bezalkoholowych
Bardziej szczegółowoSPIS TREŚCI ROZDZIAŁ 1. PODSTAWY TOWAROZNAWSTWA 11 WSTĘP 9
SPIS TREŚCI WSTĘP 9 ROZDZIAŁ 1. PODSTAWY TOWAROZNAWSTWA 11 1. Podstawy towaroznawstwa 13 1.1. Zakres towaroznawstwa 13 1.2. Klasyf ikacja towarów 15 1.3. Kryteria podziału towarów (PKWiU) 15 1.4. Normalizacja
Bardziej szczegółowoBerimal Forte x 30 kaps
Berimal Forte x 30 kaps Cena: 51,15 PLN Opis słownikowy Postać Producent Promocje Rodzaj rejestracji Substancja czynna Kapsułki USP ZDROWIE Wybór Farmaceuty Suplement diety - Opis produktu Pierwszy w Polsce
Bardziej szczegółowoZASADY ZDROWEGO ŻYWIENIA DZIECI I MŁODZIEŻY W WIEKU SZKOLNYM
ZASADY ZDROWEGO ŻYWIENIA DZIECI I MŁODZIEŻY W WIEKU SZKOLNYM (Instytutu Żywności i Żywienia 2009) 1. Jedz codziennie różne produkty z każdej grupy uwzględnionej w piramidzie. 2. Bądź codziennie aktywny
Bardziej szczegółowoNATURALNA I BEZPIECZNA ŻYWNOŚĆ PODSTAWĄ NOWOCZESNEJ DIETY
NATURALNA I BEZPIECZNA ŻYWNOŚĆ PODSTAWĄ NOWOCZESNEJ DIETY KATEDRA I ZAKŁAD ZDROWIA PUBLICZNEGO Prof. dr hab. n med.dr h.c. Piotr Książek W zdrowym ciele zdrowy duch Decimus Junius Juvenalis Prawidłowe
Bardziej szczegółowo10 ZASAD ZDROWEGO ŻYWIENIA
10 ZASAD ZDROWEGO ŻYWIENIA 10 ZASAD ZDROWEGO ŻYWIENIA: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. Należy spożywać produkty z różnych grup żywności (dbać o urozmaicenie posiłków) Kontroluj masę ciała (dbaj o zachowanie
Bardziej szczegółowoWymagania w zakresie znakowania produktów mięsnych w świetle nowego rozporządzenia Unii Europejskiej
Wymagania w zakresie znakowania produktów mięsnych w świetle nowego rozporządzenia Unii Europejskiej Po kilku latach dyskusji na poziomie europejskim oraz wielu konsultacji z organizacjami producentów
Bardziej szczegółowoSytuacja na rynku owoców i warzyw. Jak cena i jakość surowców wpływają na rynek soków i napojów.
Wiadomości Handlowe KONGRES ALKOHOLE I NAPOJE 19 Sytuacja na rynku owoców i warzyw. Jak cena i jakość surowców wpływają na rynek soków i napojów. Julian Pawlak Prezes Zarządu Krajowa Unia Producentów Soków
Bardziej szczegółowoPodstawy żywienia człowieka, kierunek: nauki o rodzinie; III rok; studia stacjonarne I stopnia
PODSTAWY ŻYWIENIA CZŁOWIEKA Obszar kształcenia: nauki humanistyczne Status przedmiotu: Obligatoryjny Grupa przedmiotów: B-przedmiot kierunkowy Kod ECTS: 01341-10-B Kierunek studiów: Nauki o rodzinie Specjalność:
Bardziej szczegółowoWYDZIAŁ NAUK O ŻYWNOŚCI I RYBACTWA
WYDZIAŁ NAUK O ŻYWNOŚCI I RYBACTWA ZAKŁAD PODSTAW ŻYWIENIA CZŁOWIEKA Dr inż. Edyta Balejko, dr inż. Anna Bogacka, dr inż. Anna Sobczak-Czynsz Przedmiot: Podstawy żywienia człowieka (MS i TŻiŻCz z uz.)
Bardziej szczegółowoWYBRANE SKŁADNIKI POKARMOWE A GENY
WYBRANE SKŁADNIKI POKARMOWE A GENY d r i n ż. Magdalena Górnicka Zakład Oceny Żywienia Katedra Żywienia Człowieka WitaminyA, E i C oraz karotenoidy Selen Flawonoidy AKRYLOAMID Powstaje podczas przetwarzania
Bardziej szczegółowoPodstawy żywienia człowieka, kierunek: nauki o rodzinie; III rok; studia stacjonarne I stopnia
PODSTAWY ŻYWIENIA CZŁOWIEKA Obszar kształcenia: nauki humanistyczne Status przedmiotu: Obligatoryjny Grupa przedmiotów: B-przedmiot kierunkowy Kod ECTS: 01341-10-B Kierunek studiów: Nauki o rodzinie Specjalność:
Bardziej szczegółowoNormy i/lub procedury badawcze Badane cechy (właściwości)
Lp. 10.04.2015 r. OFERTA NA BADANIA Instytutu Biotechnologii Przemysłu Rolno-Spożywczego im. prof. Wacława Dąbrowskiego 02-532 Warszawa, ul Rakowiecka 36, www.ibprs.pl Badane obiekty/ grupy obiektów Badane
Bardziej szczegółowoSuplementy. Wilkasy 2014. Krzysztof Gawin
Suplementy Wilkasy 2014 Krzysztof Gawin Suplementy diety - definicja Suplement diety jest środkiem spożywczym, którego celem jest uzupełnienie normalnej diety, będący skoncentrowanym źródłem witamin lub
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne Zajęcia techniczne klasa II gimnazjum
Wymagania edukacyjne Zajęcia techniczne klasa II gimnazjum L.P Temat Liczba godz. 1. Zapoznanie z programem oraz PSO. BHP podczas zajęć technicznych. 2. Składniki pokarmowe i odżywcze. wymagania na ocenę
Bardziej szczegółowoŻywienie w sporcie, czyli po co mojemu dziecku dietetyk?
Żywienie w sporcie, czyli po co mojemu dziecku dietetyk? Podczas intensywnego treningu organizm produkuje energię znacznie szybciej, niż wówczas, gdy aktywność jest mała. W trakcie ćwiczeń serce bije częściej,
Bardziej szczegółowoPowszechne mity dotyczące diety. Zofia Kwiatkowska
Powszechne mity dotyczące diety 1 Zofia Kwiatkowska Struktura prezentacji O Historia O Czym jest dieta? O Czym jest żywienie? O Zasady zdrowego żywienia O Najczęstsze mity dotyczące diety O Podsumowanie
Bardziej szczegółowoROZDZIAŁ 1. ASORTYMENT TOWAROWY 11
Spis treści WSTĘP 9 ROZDZIAŁ 1. ASORTYMENT TOWAROWY 11 1.1. Podstawowe pojęcia towaroznawstwa 12 1.2. Towar 14 1.2.1. Podział towaroznawstwa 14 1.2.2. Przydatność wiedzy o towarach w pracy w handlu 15
Bardziej szczegółowoGDA. Prawidłowe odżywianie
GDA Prawidłowe odżywianie Co to jest GDA? Prawidłowe odżywianie jest jednym z warunków zachowania dobrego stanu zdrowia. Aby móc dopasować swój sposób odżywiania do stylu życia jaki prowadzimy, niezbędne
Bardziej szczegółowoŚrodki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego. Metoda akredytowana/ nieakredytowana akredytowana
Środki spożywcze Badane obiekty / Grupa obiektów Badane cechy i metody badawcze/pomiarowe Obecność Salmonella w określonej masie/objętości produktu Metoda jakościowa Obecność Listeria monocytogenes w określonej
Bardziej szczegółowoPRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE. stacjonarne. I stopnia. Aleksandra Zyska. ogólnoakademicki. kierunkowy WYKŁAD ĆWICZENIA LABORATORIUM PROJEKT SEMINARIUM
Politechnika Częstochowska, Wydział Zarządzania PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE Nazwa przedmiotu Kierunek Forma studiów Poziom kwalifikacji Rok Semestr Jednostka prowadząca Osoba sporządzająca Profil Rodzaj
Bardziej szczegółowoSPOŁECZEŃSTWO OD KUCHNI Integracja międzypokoleniowa mieszkańców Śliwkowego Szlaku
SPOŁECZEŃSTWO OD KUCHNI Integracja międzypokoleniowa mieszkańców Śliwkowego Szlaku NASZE KULINARNE TRADYCJE NASZE KULINARNE TRADYCJE Co składa się na nie? Bez jakich produktów i potraw nie wyobrażamy sobie
Bardziej szczegółowoEUROPEJSKI INSTYTUT SUPLEMENTÓW I ODŻYWEK JAK CZYTAĆ ETYKIETY SUPLEMENTÓW DIETY?
EUROPEJSKI INSTYTUT SUPLEMENTÓW I ODŻYWEK JAK CZYTAĆ ETYKIETY SUPLEMENTÓW DIETY? CO POWINIEN WIEDZIEĆ KONSUMENT WARSZAWA / STYCZEŃ 2018 02 SPIS TREŚCI SPIS TREŚCI 02 SPIS TREŚCI 03 DLACZEGO CZYTANIE ETYKIET
Bardziej szczegółowodr inż. Marta Jeruszka-Bielak Wszechnica żywieniowa Warszawa, 21 października 2015 r.
Rozporządzenie Ministra Zdrowia dotyczące żywienia w stołówkach i asortymentu w sklepikach szkolnych szansą na poprawę sposobu żywienia i stanu zdrowia dzieci i młodzieży. dr inż. Marta Jeruszka-Bielak
Bardziej szczegółowoŻywność i żywienie a zdrowie Dlaczego w masmediach jest tak dużo błędnych informacji
Żywność i żywienie a zdrowie Dlaczego w masmediach jest tak dużo błędnych informacji Wojciech Roszkowski, emerytowany profesor Katedry Żywienia Człowieka Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego Wszechnica
Bardziej szczegółowoSylabus przedmiotu: Data wydruku: Dla rocznika: 2015/2016. Kierunek: Opis przedmiotu. owoców i warzyw, surowych i przetworzonych.
Sylabus przedmiotu: Specjalność: Wybrane zagadnienia z technologii przemysłu spożywczego - przetwórstwo owocow i Wszystkie specjalności Data wydruku: 23.01.2016 Dla rocznika: 2015/2016 Kierunek: Wydział:
Bardziej szczegółowoMlekovita największym producentem mleka w Polsce w 2015 r.
Mlekovita największym producentem mleka w Polsce w 2015 r. 594 mln litrów mleka, czyli 20% całej polskiej produkcji tyle w ubiegłym roku wyprodukowała wysokomazowiecka spółdzielnia mleczarska. Tym samym
Bardziej szczegółowoSklepik wzorowy smaczny i zdrowy
Sklepik wzorowy smaczny i zdrowy To NASZ Zielony sklepik w Zespole Szkół im. Jana Pawła II w Zielonkach! ZIELONKI = Zielony Sklepik = zdrowe i smaczne jedzenie Mamy coś do powiedzenia o piramidzie zdrowego
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIA. (Tekst mający znaczenie dla EOG)
23.7.2018 PL L 185/9 ROZPORZĄDZENIA ROZPORZĄDZENIE WYKONAWCZE KOMISJI (UE) 2018/1032 z dnia 20 lipca 2018 r. zezwalające na rozszerzenie zastosowania oleju z mikroalg Schizochytrium sp. jako nowej żywności
Bardziej szczegółowoKARTA KURSU. Kod Punktacja ECTS* 2
KARTA KURSU Nazwa Podstawy zdrowego żywienia Nazwa w j. ang. Kod Punktacja ECTS* 2 Koordynator Mgr inż. Ewelina Trojanowska Zespół dydaktyczny Mgr inż. Ewelina Trojanowska Opis kursu (cele kształcenia)
Bardziej szczegółowoPLAN WYNIKOWY NAUCZANIA ZAJĘĆ TECHNICZNYCH W GIMNAZJUM. Podstawowe [P] zna przedmiotowe zasady oceniania omawia regulamin pracowni
PLAN WYNIKOWY NAUCZANIA ZAJĘĆ TECHNICZNYCH W GIMNAZJUM KLASA III Moduł Dział podręcznika Treści nauczania Wiadomości Osiągnięcia szczegółowe uczniów Umiejętności Podstawowe [P] Ponadpodstawowe [PP] Podstawowe
Bardziej szczegółowo11) zawartość tłuszczu w przypadku produktów mlecznych,
Dziennik Ustaw Nr 86 1642 Poz. 401 i 402 401 ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTROW z dnia 25 lipca 1994 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie kosztów upomnienia oraz przypadków, w których egzekucja administracyjna
Bardziej szczegółowoWYDZIAŁ NAUK O ŻYWNOŚCI I RYBACTWA
WYDZIAŁ NAUK O ŻYWNOŚCI I RYBACTWA ZAKŁAD PODSTAW ŻYWIENIA CZŁOWIEKA Dr inż. Anna Bogacka, dr inż. Edyta Balejko Przedmiot: Żywienie człowieka Ćwiczenie nr 5 Temat: Wskaźniki oceny wartości odżywczej białek
Bardziej szczegółowoSOKI I MUSY WITAMINY W WYGODNEJ FORMIE Kompendium wiedzy o sokach i musach
Warszawa, dn. 23.04.2015 SOKI I MUSY WITAMINY W WYGODNEJ FORMIE Kompendium wiedzy o sokach i musach Dlaczego soki i musy są dobre dla rodziny? Zgodnie z opiniami ekspertów prawidłowe odżywianie już w okresie
Bardziej szczegółowoINNOWACJA PEDAGOGICZNA Wiem co jem-czyli świetlicowa akademia zdrowia
INNOWACJA PEDAGOGICZNA Wiem co jem-czyli świetlicowa akademia zdrowia Od 1 października 2016 roku w świetlicy szkolnej realizowana jest innowacja pedagogiczna pt. Wiem co jem- czyli świetlicowa akademia
Bardziej szczegółowo