Wyniki spisu rolnego

Transkrypt

1 Urzqd Statystyczny w Katowicach Wyniki spisu rolnego w województwie katowickim w 1997 r. v. v Informacje i opracowania statystyczne _ H 1997 roln ictw a Katowice, listopad 1997

2 Przy publikowaniu danych prosimy o podanie źródła

3 Spis treści Źródła danych spisowych i zasada opracowania wyników sp isu... 4 Ważniejsze pojęcia i zasady spisywania... 4 Użytkowanie gruntów... 5 Powierzchnia zasiew ów... 6 Zwierzęta gospodarskie...7 Ważniejsze grupowania... 7 Spis wykresów Struktura użytków roln y ch... 8 Powierzchnia zasiewów niektórych ziem iopłodów... 8 Struktura stada trzody chlew nej...8 Struktura stada bydła... 8 Spis tablic Użytkowanie gruntów Użytkowanie gruntów według granic administracyjnych... 9 Użytkowanie gruntów według siedziby użytkowania gospodarstwa... 9 Powierzchnia zasiewów Powierzchnia zasiewów zbóż według siedziby gospodarstwa Powierzchnia zasiewów przemysłowych, pastewnych pozostałych upraw według siedziby użytkownika gospodarstwa...11 Zwierzęta gospodarskie Bydło...12 Trzoda chlewna i o w c e...12

4 U WAG! METODYCZNE ŹRÓDŁA DANYCH SPISOWYCH I ZASADA OPRACOWANIA WYNIKÓW SPISU Dane z zakresu czerwcowego spisu rolnego w 1997 r. opracowano na podstawie: uogólnionych wyników reprezentacyjnego spisu rolnego przeprowadzonego w dniach czerwca br. w 3% próbie indywidualnych gospodarstw i działek rolnych, sprawozdań statystycznych z gospodarstw państwowych, spółdzielczych i spółek, sprawozdań statystycznych z jednostek administracyjnych stopnia podstawowego w zakresie rozliczenia ogólnej powierzchni gminy (miasta) według użytkowników i sposobu użytkowania, szacunków danych uzupełniających dla gospodarstw indywidualnych, przeprowadzonych w oparciu o oceny rzeczoznawców szczebla podstawowego. Wyniki spisu rolnego opracowane zostały według siedziby użytkownika gospodarstwa. Dla gospodarstw indywidualnych wyniki opracowane są według miejsca siedziby (zamieszkania) użytkownika, a dla pozostałych gospodarstw - według miejsca siedziby przedsiębiorstwa (gospodarstwa). WAŻNIEJSZE POJĘCIA I ZASADY SPISYWANIA Za indywidualne gospodarstwo rolne uważa się nieruchomości rolne, będące własnością lub znajdujące się w użytkowaniu tej samej osoby, jeżeli stanowią lub mogą stanowić zorganizowaną całość gospodarstwa obejmującą grunty rolne i leśne wraz z budynkami, urządzeniami i inwentarzem oraz prawami i obowiązkami związanymi z prowadzeniem gospodarstwa, gdy powierzchnia użytków rolnych tego gospodarstwa przekracza 1,0 ha. Do indywidualnych gospodarstw rolnych należą również: gospodarstwa pracowników jednostek lasów państwowych (łącznie z gruntami deputatowymi), gospodarstwa, których użytkownikami są duchowni i służba kościelna oraz nauczyciele i dróżnicy, 4

5 gospodarstwa zakonów i kongregacji kościelnych, gospodarstwa członków spółdzielni produkcji rolniczej nie wniesione do wspólnego użytkowania, gospodarstwa spółek cywilnych i jawnych, grunty użytkowane indywidualnie lub zespołowo przez rolników indywidualnych należące do Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa m.in. grunty byłego PFZ. Za indywidualną działkę rolną uważa się działkę o powierzchni użytków rolnych od 0,10 ha do 1,0 ha włącznie. Za użytkownika indywidualnego gospodarstwa rolnego lub użytkującego działkę rolną przyjmuje się o sobę lub grupę osób (spółki, zakony), która faktycznie użytkuje grunty tzn. uprawia je i zbiera plony na rachunek własny (kieruje produkcją) niezależnie od tego, czy jest właścicielem tego gospodarstwa, czy też dzierżawcą bądź użytkownikiem z innego tytułu. Indywidualne gospodarstwa i działki rolne spisywano w miejscu zamieszkania użytkownika i tam ujmowano całkowitą, ogólną powierzchnię, niezależnie od miejsca położenia gruntów. Użytkowanie gruntów Informacje o użytkowaniu gruntów według grup użytkowników uzyskano ze sprawozdań statystycznych jednostek administracyjnych stopnia podstawowego - gmin (według stanu na dzień 31 maja 1997 r.) oraz sprawozdań statystycznych z jednostek państwowych, spółdzielczych i spółek (według stanu na dzień 30 czerwca 1997 r.). Podstawą do ustalenia danych w jednostkach samorządowych były karty gospodarstw indywidualnych, wykazy umów dzierżawczych itp. Do ogólnej powierzchni gospodarstwa zaliczono wszystkie grunty wchodzące w skład gospodarstwa zarówno użytkowane rolniczo (grunty orne, sady, ogrody przydomowe, grunty pod szklarniami i inspektami, łąki i pastwiska) jak i grunty użytkowane nierolniczo (lasy i pozostałe grunty), niezależnie od tytułu władania (np. własne, dzierżawione na zasadzie umowy i bezumownie oraz użytkowane z innego tytułu) i miejsca położenia gruntów. Do gruntów ornych zaliczono grunty w uprawie tj. pod zasiewami wraz z ogrodami przydomowymi oraz odłogi i ugory. Do gruntów ornych należy zaliczyć również plantacje wikliny i chmielu, powierzchnię szklarni, inspektów i tuneli foliowych oraz powierzchnię poniżej 0,10 ha zasadzoną drzewami owocowymi i krzewami jagodowymi. 5

6 Do sadów zaliczono grunty o powierzchni 0,10 ha i większej zasadzonej drzewami owocowymi lub krzewami jagodowymi o zwartym nasadzeniu, winnice oraz szkółki drzew owocowych i krzewów jagodowych. Do łąk i pastwisk zaliczono grunty pokryte trwale trawami, bez gruntów ornych obsianych trawami w ramach płodozmianu. Lasy obejmują powierzchnię zalesioną, tzn. pokrytą uprawami leśnymi, młodnikami, drzewostanami starszymi, plantacjami topoli prowadzonymi na gruntach leśnych oraz powierzchnię przejściowo pozbawioną drzewostanu, do której zalicza się: zręby, halizny, płazowiny, wypaleniska, szkółki leśne i plantacje choinkowe prowadzone na gruntach leśnych. Do pozostałych gruntów zalicza się powierzchnię wód, terenów osiedlowych, komunikacyjnych, zakładów produkcyjnych, w gospodarstwach rolnych - powierzchnię pod zabudowaniami i podwórzami, drogi, inne grunty użytkowe (np. torfowiska, żwirownie) oraz nieużytki. Powierzchnia zasiewów Dane o powierzchni zasiewów ujmowane w spisie dotyczą powierzchni upraw ziemiopłodów uprawianych w plonie głównym. W powierzchni zasiewów uwzględniono również powierzchnię zasiewów w sadach z uprawą między drzewami owocowymi i krzewami jagodowymi, powierzchnię szklarni, inspektów i tuneli foliowych, oraz powierzchnię poniżej 0,10 ha zasadzoną drzewami owocowymi i krzewami jagodowymi zarówno z uprawą, jak i bez uprawy ziemiopłodów między drzewami (krzewami). Do grupy zbóż podstawowych zaliczono powierzchnię: pszenicy, żyta, jęczmienia, owsa i pszenżyta. Do grupy przemysłowych zaliczono powierzchnię uprawy: buraków cukrowych, rzepaku i rzepiku, lnu, konopi oraz tytoniu. Grupa pastewne obejmuje uprawy okopowych pastewnych, pcluszki, wyki, bobiku, łubinu słodkiego, mieszanek strączkowych i zbożowo-strączkowych, koniczyny, lucerny, esparcety, seradeli, innych pastewnych i traw. W pozostałych uprawach ujęto powierzchnię: warzyw, truskawek, wysadków roślin okopowych, łubinu gorzkiego, plantacji roślin ozdobnych i pozostałych przemysłowych (mak, słonecznik, chmiel, zioła lecznicze, wiklina i inne przemysłowe). 6

7 Zwierzęta gospodarskie Wyniki czerwcowego spisu rolnego prezentowane są dla podstawowych gatunków zwierząt gospodarskich - bydła, trzody chlewnej i owiec w podziale na grupy wiekowo - użytkowe. Spisowi podlegały wszystkie zwierzęta znajdujące się w gospodarstwie, tj. zarówno zwierzęta stanowiące własność użytkownika gospodarstwa lub członków jego gospodarstwa domowego, jak również zwierzęta przetrzymywane czasowo lub stałe w gospodarstwie, tj. przyjęte na wychów, opas itp. Niezależnie od tego czy przyjęto je od gospodarstw indywidualnych, czy od gospodarstw państwowych, spółdzielczych i innych. mm : : ' WAŻNIEJSZE SKUPOWANIA Dane dotyczące użytkowania gruntów i powierzchni zasiewów zostały ujęte w dwóch podstawowych grupach, tj. w sektorze publicznym i sektorze prywatnym. W ramach sektora publicznego prezentuje się dane dla własności państwowej. W sektorze prywatnym dane opracowano dla: spółdzielni produkcji rolniczej (rolnicze spółdzielnie produkcyjne łącznie ze spółdzielniami kółek rolniczych i obsługi rolnictwa) gospodarstw indywidualnych spółek własności prywatnej krajowej. Gospodarstwa indywidualne obejmują: indywidualne gospodarstwa, tj. gospodarstwa o powierzchni ogólnej powyżej 1 ha użytków rolnych, prowadzone przez rolników na gruntach własnych i niewłasnych, indywidualne działki rolne o powierzchni do 1 ha użytków rolnych użytkowane rolniczo przez osoby prywatne, np. działki służbowe, działki i ogrody przydomowe, pracownicze ogrody działkowe, spółki cywilne i jawne. Dane dotyczące użytkowania powierzchni opracowane zostały również dla gruntów nie stanowiących gospodarstw rolnych. 7

8 Struktura użytków rolnych ogółem gospodarstwa indywidualne grunty orne sady łqki trwałe pastwiska trwałe Powierzchnia zasiewów niektórych ziemiopłodów ogółem gospodarstwa Indywidualne zboża podstawowe z mieszankami pastewne ziemniaki rzepak Struktura stada trzody chlewnej Struktura stada bydła 183% 32,2% J pro$k?,a cielęta warcnold jałówki lo^y "a chów jh buhaj0 tu0znlki «.owy 8

9 UŻYTKOWANIE GRUNTÓW Tabl. 1. U żytkow anie gruntów w edług granic adm inistracyjnych Użytki rolne Wyszczególnienie Ogólna powierzchnia gruntów ogółem grunty orne wraz z ogrodami przydomowymi sady łąki trwale pastwiska trwałe Lasy i grunty leśne Pozostałe grunty OGÓŁEM PUBLICZNY Własność państwowa PRYWATNY Gospodrastwa indywidualne Spółdzielnie produkcji rolniczej Spółki własności prywatnej krajowej GRUNTY NIE STANOWIĄCE GOSPODARSTW ROLNYCH w ha Tabl. 2. Użytkowanie gruntów według siedziby użytkowania gospodarstwa Użytki rolne Wyszczególnienie ogółem grunty orne wraz z ogrodami przydomowymi razem w tym pod zasiewami sady łąki trwałe Ogólna powierzchnia gruntów pastwiska trwale Lasy i grunty leśne Pozostałe grunty OGÓŁEM PUBLICZNY Własność państwowa PRYWATNY Gospodrastwa indywidualne Spółdzielnie produkcji rolniczej Spółki własności prywatnej krajow ej GRUNTY NIE STANOWIĄCE GOSPODARSTW ROLNYCH w ha 9

10 POWIERZCHNIA ZASIEWÓW Tabl. 3. Powierzchnia zasiewów zbóż według siedziby użytkownika gospodarstwa Zbożowe Wyszczególnienie Powierzchnia zasiana i zasadzona ogółem zboża podstawowe razem pszenica żyto jęczmień owies razem pozostałe pszenżyto mieszanki zbożowe (bez strączkowych) gryka, proso i inne (bez kukurydzy) w ha OGÓŁEM PUBLICZNY _ Własność państwowa PRYWATNY Gospodarstwa indywidualne Spółdzielnie produkcji rolniczej _ Spółki własności piywatnej krajowej a) W polu, w ogrodach przydom ow ych i w sadach z uprawą ziem iopłodów m iędzy drzewami. 10

11 Tabl. 4. Powierzchnia zasiewów przemysłowych, pastewnych i pozostałych upraw według siedziby użytkownika gospodarstwa Kukurydza (łącznie z końskim zębem) na ziarno i zielonkę Wyszczególnienie Strączkowe jadalne Ziemniaki razem buraki cukrowe (bez wysadków) Przemysłowe Pastewne Pozostałe uprawy rzepak i rzepik len i konopie tytoń razem okopowe (bez wysadków) strączkowe motylkowe, inne i trawy razem warzywa gruntowe truskawki pozostałe OGÓŁEM w ha PUBLICZNY _. 193 _ _ 40 Własność państwowa SRK.TOR PRYWATNY Gospodarstwa indywidualne Spółdzielnie produkcji rolniczej Spółki własności prywatnej krajowej

12 ZWIERZĘTA GOSPODARSKIE Tabl. 5. Bydło Jałówki Cielęta Wyszczególnienie Ogółem (poniżej 6 od 6 miesięcy do 1 miesięcy) roczne i roku starsze Buhaje, bukaty, wólce, woły, opasy OGÓŁEM PUBLICZNY, Własność państwowa Własność mieszana Krowy PRYWATNY Spółdzielnie Spółki własności prywatnej krajowej Gospodarstwa indywidualne Tabl. 6. Trzoda chlewna i owce Wyszczególnienie prosięta warchlaki ogółem poniżej od 3 do 6 3 miesięcy miesięcy Trzoda chlewna lochy na chów (6-miesięczne) razem w tym prośne tuczniki, bekony, lochy na chów, krowy i inne OGÓŁEM PUBLICZNY Własność państwowa Własność mieszana Owce PRYWATNY Spółdzielnie Spółki własności prywatnej krajowej Gospodarstwa indywidualne

13 Nakład 80 egz. Format A4 Dział Poligraficzny Urząd Statystyczny w Katowicach Zam. 150/97