Opracowanie wykonane przez InfoStrategia Sp.J. w ramach projektu evita-ii

Transkrypt

1 Strategia informatyzacji i rozwoju społeczeństwa informacyjnego w gminie Myszyniec Opracowanie wykonane przez InfoStrategia Sp.J. w ramach projektu evita-ii Myszyniec, czerwiec wrzesień 2006

2 Spis treści 1 SŁOWNICZEK TERMINÓW I SKRÓTÓW WSTĘP KIERUNKI ROZWOJU SPOŁECZEŃSTWA INFORMACYJNEGO OKREŚLONE W DOKUMENTACH STRATEGICZNYCH UNII EUROPEJSKIEJ ORAZ POLSKI I2010 EUROPEJSKIE SPOŁECZEŃSTWO INFORMACYJNE NA RZECZ WZROSTU I ZATRUDNIENIA STRATEGIA KIERUNKOWA ROZWOJU INFORMATYZACJI POLSKI DO ROKU 2013 ORAZ PERSPEKTYWICZNA PROGNOZA TRANSFORMACJI SPOŁECZEŃSTWA INFORMACYJNEGO DO ROKU SPOŁECZEŃSTWO INFORMACYJNE W GMINIE MYSZYNIEC ANALIZA STANU OBECNEGO DOSTĘP GOSPODARSTW DOMOWYCH DO SIECI TELEINFORMATYCZNEJ I SPRZĘTU KOMPUTEROWEGO Sieć teleinformatyczna Sprzęt komputerowy DOSTĘP PLACÓWEK PUBLICZNYCH DO SIECI TELEINFORMATYCZNEJ WYKORZYSTANIE ICT W ADMINISTRACJI I ŻYCIU PUBLICZNYM Usługi Urzędu Miejskiego w Myszyńcu dostępne online Biuletyn Informacji Publicznej Lokalne strony internetowe tworzone przez Urząd Miejski w Myszyńcu Poczta elektroniczna w Urzędzie Miejskim w Myszyńcu Sprzęt i oprogramowanie użytkowane w Urzędzie Miejskim w Myszyńcu WYKORZYSTANIE ICT W EDUKACJI WYKORZYSTANIE ICT PRZEZ INSTYTUCJE KULTURALNE I SPORTOWE WYKORZYSTANIE INTERNETU PRZEZ PRZEDSIĘBIORSTWA UMIEJĘTNOŚCI PODSUMOWANIE ANALIZA SWOT DOTYCZĄCA ROZWOJU SPOŁECZEŃSTWA INFORMACYJNEGO ROZSTRZYGNIĘCIA STRATEGICZNE CELE STRATEGII SPÓJNOŚĆ Z DOKUMENTAMI STRATEGICZNYMI WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO KONCEPCJA INFORMATYZACJI I ROZWOJU SPOŁECZEŃSTWA INFORMACYJNEGO W MYSZYŃCU

3 6.3.1 Zapewnienie powszechnego dostępu do Internetu Technologie realizacji sieci teleinformatycznej Uwarunkowania realizacji sieci dostępowej na terenie gminy Myszyniec Punkty publicznego dostępu do Internetu (PIAP) Propozycja sformułowania projektu: Myszyniecka Bezprzewodowa Sieć Informatyczna (WiMax) Zwiększenie poziomu wiedzy i aktywności mieszkańców w zakresie technologii informatycznych i telekomunikacyjnych Zwiększenie roli ICT w życiu gospodarczym gminy Informatyzacja gospodarki Informatyzacja administracji Informatyzacja instytucji kulturalnych i oświatowych SYSTEM WDRAŻANIA I MONITORINGU System wdrażania Strategii Monitoring oraz raportowanie Strategii ŹRÓDŁA FINANSOWANIA ZAŁĄCZNIKI

4 1 Słowniczek terminów i skrótów Blog internetowa forma twórczości, przypominająca pamiętnik Czat elektroniczna platforma komunikacji, umożliwiająca uczestnikom pisemną rozmowę w czasie rzeczywistym edemokracja system demokratyczny, w którym dla realizacji podstawowych praw obywatelskich, w szczególności prawa do głosowania w demokratycznych wyborach, wykorzystywane są technologie ICT (głosowanie przez Internet) egospodarka, e-gospodarka, e-business elektroniczna gospodarka, gospodarka, w której media cyfrowe są intensywnie wykorzystywane do prowadzenia działalności gospodarczej, w szczególności do dokonywania transakcji i świadczenia usług elearning, e-learning, e-edukacja nauczanie z wykorzystaniem systemów informatycznych wspomagających proces dydaktyczny, często utożsamiane z nauczaniem na odległość wykorzystującym sieć teleinformatyczną e-urząd, e-administracja, egovernment elektroniczna administracja, świadcząca usługi częściowo lub całkowicie przez sieć teleinformatyczną, umożliwiająca obywatelowi załatwienie sprawy bez konieczności osobistego stawiennictwa e-usługi elektroniczne usługi, usługi świadczone przez Internet FAQ (ang. Frequently Asked Questions) lista popularnych pytań na określony temat wraz z odpowiedziami, publikowana w Internecie Forum dyskusyjne elektroniczna platforma komunikacji, umożliwiająca dowolnej liczbie uczestników wymianę myśli w formie krótkich pisemnych wypowiedzi (tzw. postów ) na określone tematy HotSpot bezprzewodowa sieć teleinformatyczna, najczęściej w technologii b/g, o zasięgu do kilkuset metrów, umożliwiająca szerokopasmowy dostęp do Internetu wszystkim chętnym, posiadającym własny sprzęt komputerowy z urządzeniem odbiorczym WiFi ICT nowoczesne technologie informacji i komunikacji oparte o platformę elektroniczną (ang. Information and Communication Technologies) Infomat dostępne publicznie urządzenie komputerowe przeznaczone do pozyskiwania informacji lub dokonywania transakcji, najczęściej związanych z określoną instytucją (np. bank, biblioteka, urząd) lub tematem (np. turystyka) Internet publiczna ogólnoświatowa sieć teleinformatyczna Online w Internecie (z ang.) PIAP punkt publicznego dostępu do Internetu (ang. Public Internet Access Points) Portal, witryna internetowa zestaw stron internetowych danej instytucji lub dotyczących danego tematu Przepustowość cecha kanału telekomunikacyjnego, określająca maksymalną ilość danych, która może być transmitowana przez ten kanał w jednostce czasu (mierzona w kbps kilobitach na sekundę lub Mbps megabitach na sekundę) SWOT sposób przeprowadzania analizy strategicznej, obejmującej siły, słabości, szanse i zagrożenia (skrót od ang. wyrazów: Strenght, Weakness, Opportunity, Threat) System informatyczny klasy workflow system informatyczny, wspomagający proces przetwarzania określonych typów spraw w obrębie instytucji, umożliwiający: zdefiniowanie typów przetwarzanych spraw, określenie kolejnych zadań, stanowisk i osób odpowiedzialnych za ich wykonanie, a także monitorowanie czasu i jakości wykonania tych zadań. 4

5 Szerokopasmowe łącze do Internetu łącze do Internetu posiadające wysoką przepustowość ze względu na wykorzystanie do transmisji danych wielu kanałów w obrębie tego samego łącza Telecentrum pomieszczenie oraz znajdujące się w nim publicznie dostępne stanowiska komputerowe z dostępem do Internetu UE Unia Europejska WiFi popularne określenie rodziny standardów dla sieci bezprzewodowych Wykluczenie cyfrowe podział społeczeństwa na grupę aktywnie korzystająca z ICT oraz grupę pozbawioną tej możliwości, na przykład z powodu braku dostępu do Internetu lub braku umiejętności. 5

6 2 Wstęp W marcu 2000 r. kraje Unii Europejskiej podjęły decyzję o realizacji strategicznego planu eeurope, intensyfikującego rozwój społeczeństwa informacyjnego poprzez inwestycje w: technologie komunikacji i informacji, wspieranie współpracy gospodarki i nauki, tworzenie systemów informacji publicznej oraz powszechną edukację społeczeństw. W Polsce została wtedy opracowana Strategia Informatyzacji Rzeczypospolitej Polskiej epolska, która określiła priorytety informatyzacji naszego kraju i obecnie jest w realizacji. Polityka ta będzie kontynuowana w nadchodzącym dziesięcioleciu: w czerwcu 2005 roku, Komisja Europejska zaproponowała nowe ramy strategiczne, nazwane i Europejskie społeczeństwo informacyjne do 2010 r., zmierzające do rozwoju gospodarczego i poprawy jakości życia poprzez wykorzystanie ICT. Natomiast na poziomie krajowym powstał dokument strategiczny Strategia kierunkowa rozwoju informatyzacji Polski w latach oraz perspektywiczna prognoza transformacji społeczeństwa informacyjnego do roku Szczególne zadania w kształtowaniu społeczeństwa informacyjnego spoczywają na samorządzie lokalnym. To właśnie jednostki terytorialne, zajmujące się problemami lokalnymi i znające potrzeby mieszkańców, a jednocześnie będące miejscem najczęstszego kontaktu przeciętnego człowieka z władzą, odgrywają istotną rolę w stymulowaniu rozwoju społeczeństwa informacyjnego. Podstawowymi warunkami, które muszą być spełnione, aby społeczeństwo można było uznać za informacyjne, jest rozbudowana nowoczesna sieć teleinformatyczna, obejmująca swym zasięgiem wszystkich obywateli oraz rozbudowane zasoby informacyjne dostępne publicznie. Ważnym aspektem jest również ciągłe kształcenie społeczeństwa, tak aby wszyscy mogli w pełni wykorzystywać możliwości, jakie dają środki masowej komunikacji. W konsekwencji proces ten wpływa na mobilność społeczną i zawodową wielu grup społecznych. Proces budowy społeczeństwa informacyjnego wymusza poza zmianami w prawie, technologii, administracji i gospodarce także szeroko rozumiane zmiany świadomościowe i kulturowe, które często są niezrozumiałe dla osób nie korzystających z technologii informacyjnych. W dużym uproszczeniu proces budowy społeczeństwa informacyjnego można podzielić na trzy elementy składowe: 1. rozwój infrastruktury jako podstawowego narzędzia transmisji informacji, 2. rozwój treści i usług udostępnianych poprzez tę infrastrukturę, 3. wiedza i umiejętności pozwalające na tworzenie, udostępnianie oraz wykorzystywanie informacji i usług elektronicznych. Z trzech powyższych elementów składowych społeczeństwa informacyjnego bierze swe źródło przedstawiona w niniejszym programie koncepcja jego budowy w Myszyńcu. Niniejszy dokument ma na celu zaprogramowanie rozwoju społeczeństwa informacyjnego w Myszyńcu. Pozostaje on w spójności z polityką prowadzoną w tym zakresie na poziomie europejskim, krajowym i regionalnym, która zakłada świadome wykorzystanie innowacyjnych technologii informacyjnych i komunikacyjnych dla rozwoju społecznego i gospodarczego. Informatyzacja i rozwój społeczeństwa informacyjnego w gminie Myszyniec stanowi kompleksową odpowiedź na problemy miasta i gminy, stymulując zrównoważony rozwój ze szczególnym uwzględnieniem głównych obszarów strategicznych. Strategia informatyzacji i rozwoju społeczeństwa informacyjnego w gminie Myszyniec jest dokumentem określającym misję, cele i kierunki informatyzacji, dając podstawę do określenia konkretnych zadania do realizacji w ciągu najbliższych lat. Jest on wynikiem konsultacji przeprowadzonych z przedstawicielami szeregu środowisk w gminie oraz władzami samorządowymi. Po przyjęciu dokumentu przez Radę Miejską w Myszyńcu 6

7 w trybie uchwały dokument powinien stać się programem strategicznym i instrumentem kształtowania polityki lokalnej w zakresie rozwoju społeczeństwa informacyjnego. 7

8 3 Kierunki rozwoju społeczeństwa informacyjnego określone w dokumentach strategicznych Unii Europejskiej oraz Polski 3.1 i2010 Europejskie społeczeństwo informacyjne na rzecz wzrostu i zatrudnienia Obecnie zwraca się uwagę na trzy czynniki wyjaśniające potrzebę nowej inicjatywy Unii Europejskiej w zakresie społeczeństwa informacyjnego: Nowe wyzwania: Społeczeństwo informacyjne przechodzi z fazy pilotażowej w fazę szerokiego wykorzystania. Od 2000 roku daje się łatwo zauważyć zmiany w kontekście telekomunikacji nie tylko z technologicznego, lecz także gospodarczego punktu widzenia. Niedawno zakończył się program operacyjny eeurope Naturalną konsekwencją jest dyskusja dot. przyszłości społeczeństwa informacyjnego na szczeblu europejskim. Odnowiona Strategia Lizbońska: Ubiegły rok upłynął pod znakiem rewizji Strategii Lizbońskiej. Raport W. Koka zawiera poważną rekomendację dla Europy: Aby osiągnąć w przyszłości rozwój gospodarczy, Unia Europejska potrzebuje zrównoważonej i całościowej strategii opartej na rozwoju sektora ICT i dyfuzji telekomunikacji do wszystkich sektorów gospodarki. Zogniskowanie na technologiach telekomunikacyjnych w odnowionej Strategii Lizbońskiej jest oparte na znaczącej roli wiedzy i innowacji. W listopadzie 2004 roku, Komisja Europejska wydała Komunikat w sprawie wyzwań stojących przed społeczeństwem informacyjnym w Europie do roku Komunikat podkreśla potrzebę wzrostu badań i inwestycji w ICT i promocję odpowiedzialności za społeczeństwo informacyjne wśród sektorów: publicznego i prywatnego. Komunikat ten był przedmiotem dyskusji podczas grudniowego posiedzenia Rady Telekomunikacyjnej i regulacja Rady zobligowała Komisję do przygotowania kontynuacji eeurope 2005 Action Plan. Komisja zaproponowała całościową strategię komunikacyjną w czerwcu 2005 roku. W ramach Komunikatu, Komisja Europejska proponuje nowe ramy strategiczne, nazwane i Europejskie społeczeństwo informacyjne do 2010 r., w których określa szeroką strategię polityki w omawianej dziedzinie. Propozycja ta wspiera otwartą i konkurencyjną gospodarkę cyfrową oraz podkreśla rolę ICT jako czynnika wspierającego integrację społeczną i podnoszącego jakość życia. Jako kluczowy element odnowionego partnerstwa lizbońskiego na rzecz wzrostu i zatrudnienia, strategia i2010 będzie wspierać zintegrowane podejście w unijnej polityce dotyczącej społeczeństwa informacyjnego. Na podstawie kompleksowej analizy wyzwań stojących przed społeczeństwem informacyjnym, a także na podstawie obszernych konsultacji z zainteresowanymi stronami w sprawie poprzednich inicjatyw i instrumentów, 1 Komisja proponuje następujące trzy priorytety europejskiej polityki w dziedzinie społeczeństwa informacyjnego i mediów: ukończenie jednolitej europejskiej przestrzeni informacyjnej, zapewniającej bezpieczną łączność szerokopasmową po przystępnych cenach, bogatą i zróżnicowaną zawartość oraz usługi cyfrowe; wzmocnienie innowacji i inwestycji w badaniach nad ICT, mające na celu wspieranie wzrostu oraz tworzenie nowych i lepszych miejsc pracy; 1 Inicjatywa eeuropa oraz komunikat w sprawie przyszłości europejskiej polityki regulacyjnej w dziedzinie mediów audiowizualnych (communication on the future of European audiovisual regulatory policy), COM(2003)

9 stworzenie integracyjnego europejskiego społeczeństwa informacyjnego, które przyczyni się do wzrostu i powstawania nowych miejsc pracy w sposób zgodny z zasadami zrównoważonego rozwoju, stawiając na pierwszym miejscu lepszy poziom usług publicznych i jakość życia. Celem trzeciego z w/w priorytetów jest Integracyjne społeczeństwo informacyjne oferujące wysokiej jakości usługi publiczne i przyczyniające się do poprawy jakości życia, który Komisja Europejska będzie realizowała poprzez m. in.: wydawanie wytycznych na rzecz poszerzenia geograficznego zasięgu usług szerokopasmowych, wspieranie bardziej przejrzystych, bardziej dostępnych i mniej kosztownych usług publicznych opartych na ICT, inicjowanie wzorcowych inicjatyw ICT w obszarach największych wyzwań społecznych: potrzebach starzejącego się społeczeństwa, bezpiecznym i czystym transporcie oraz różnorodności kulturowej, 2 W podsumowaniu Komunikatu zdefiniowała rolę wszystkich podmiotów zainteresowanych wprowadzaniem odnowionej strategii lizbońskiej. Według zaleceń, jednostki samorządu terytorialnego oraz partnerzy przemysłowi powinny prowadzić otwarty i konstruktywny dialog, wspierając w ten sposób innowacyjne społeczeństwo oparte na wiedzy, zmierzać do zwiększenia poziomu inwestycji w technologie i badania nad ICT oraz podejmować konstruktywne działania w tych obszarach, w których występują krytyczne przeszkody utrudniające rozwój gospodarki cyfrowej. 3.2 Strategia kierunkowa rozwoju informatyzacji Polski do roku 2013 oraz perspektywiczna prognoza transformacji społeczeństwa informacyjnego do roku 2020 Zadania w zakresie informatyzacji oraz rozwoju społeczeństwa informacyjnego w Polsce do 2006 roku zostały wyznaczone w przyjętej przez Radę Ministrów w dniu 13 stycznia 2004 roku Strategii informatyzacji Rzeczypospolitej Polskiej - epolska na lata Strategia kierunkowa rozwoju informatyzacji Polski w latach oraz perspektywiczna prognoza transformacji społeczeństwa informacyjnego do roku 2020 stanowi prognozę na okres po zakończeniu obowiązywania Strategii epolska. Poszerzenie horyzontu planistycznego przedstawiono w dwóch perspektywach, do roku 2013 oraz Omawiany dokument strategiczny skupia się głównie na strategii informatyzacji na okres Na ten okres przewidywany jest bowiem przełom związany z wejściem do fazy masowej implementacji nowych rozwiązań teleinformatycznych. Dlatego też, niejako z konieczności, perspektywa roku 2020 zarysowana została ogólnie. Cele procesu informatyzacji kraju w perspektywie roku 2013 zostały zdefiniowane następująco: zlikwidowanie zjawiska wykluczenia cyfrowego w zagrożonych grupach społecznych i obszarach geograficznych sprowadzenie do poziomu marginalnego, wzrost penetracji wielokanałowego dostępu do szerokopasmowego Internetu do poziomu ponad 90 % powierzchni kraju i co najmniej 75% populacji, dalsze wzmocnienie infrastruktury teleinformatycznej nauki umożliwiające aktywne uczestnictwo wszystkich jednostek naukowych w nowych formach aktywności jak np. wirtualne organizacje naukowe, 2 Komunikat Komisji do Rady, Parlamentu Europejskiego, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego oraz Komitetu Regionów, i2010 Europejskie społeczeństwo informacyjne na rzecz wzrostu i zatrudnienia, COM(2005) 229 końcowy 9

10 stworzenie wewnętrznej, bezpiecznej sieci administracji publicznej (centralnej i samorządowej) docierającej do wszystkich jednostek administracji w całym kraju, stworzenie ogólnokrajowych, wielokanałowych zintegrowanych platform świadczenia usług elektronicznych administracji wykorzystujących podpis cyfrowy i identyfikator elektroniczny, w tym platform usług specjalizowanych (jak eturystyka, etransport), wdrożenie systemu identyfikacji obywatela bazującego na wielofunkcyjnych dokumentach osobistych, stworzenie warunków do uruchomienia systemów edemokracji, zapewnienie bezpiecznego i skutecznego dostępu online do wszystkich rejestrów państwowych i systemów ewidencyjnych administracji publicznej, zwiększenie dostępności do systemu usług elektronicznych w Polsce świadczonych zarówno przez sektor publiczny, jak i prywatny do poziomu co najmniej 80 % usług w przypadku administracji 100 % usług świadczonych online, osiągnięcie 95% wskaźnika dostępności i 90% wskaźnika nasycenia dla telewizji cyfrowej, zwiększenie dostępności polskich zasobów cyfrowych w wersji wielojęzycznej w Internecie minimum 80% zasobów dostępnych dodatkowo w przynajmniej jednym języku oficjalnym Unii Europejskiej (obok polskiego), stworzenie warunków dla powszechności edukacji teleinformatycznej. Wzrost liczby użytkowników wykorzystujących Internet w celach szkoleniowych i edukacyjnych do poziomu minimum 75 %, wzrost liczby przedsiębiorstw wykorzystujących aplikacje elearning w doskonaleniu zawodowym swoich pracowników do ponad 90 %. Wśród priorytetów do roku 2013 zostały wymienione: zapewnienie wszystkim obywatelom i przedsiębiorcom infrastruktury dostępu do usług drogą elektroniczną, rozwój szerokiej i wartościowej oferty usług dostępnych w Internecie i cyfrowych mediach audiowizualnych, rozwój zasobów cyfrowych, powszechna edukacja na rzecz społeczeństwa informacyjnego. 10

11 4 Społeczeństwo informacyjne w gminie Myszyniec analiza stanu obecnego 4.1 Dostęp gospodarstw domowych do sieci teleinformatycznej i sprzętu komputerowego Sieć teleinformatyczna Dostępność łącza szerokopasmowego do Internetu została oszacowana w skali od 0 do 3 w rozbiciu na poszczególne dzielnice, według następującego klucza: 0 brak dostępu - nie zidentyfikowano operatora o zasięgu w danym rejonie 1 dostęp bardzo słaby zasięg obejmujący wybrane rejony lub ich niewielką część; monopol jednego operatora 2 dostęp obejmujący większą część rejonu - zasięg obejmujący wybrane rejony w danej dzielnicy 3 dostęp dobry, obejmujący całą lub prawie całą dzielnicę, konkurencja operatorów na całym terenie dzielnicy Tabela 1 Dostępność łącza szerokopasmowego do Internetu w gminie Myszyniec Dzielnica Ilość mieszkańców Ilość operatorów Koszt najtańszego łącza 256 kb/s (downlink)* Koszt najtańszego łącza* Dostępność Białusny Lasek Charcibałda Cięćk Drężek Gadomskie Myszyniec Koryta Krysiaki Myszyniec Stary ,00 40,00 1 Niedźwiedź Olszyny Pełty Świdwiborek Wolkowe Wydmusy ,66 118,34 1 Wykrot Zalesie Zdunek Myszyniec ,00 40,00 3 * koszt miesięczny brutto, nie uwzględnia się promocji dla nowych klientów lub klientów kupujących inne usługi lub podpisujących umowę na czas dłuższy niż 18 miesięcy Badanie zostało przeprowadzone na podstawie informacji o operatorach pozyskanych w drodze badania ankietowego, w Internecie przez wyszukiwarki oraz w drodze telefonicznej i obejmuje 2 zidentyfikowanych tą drogą operatorów świadczących usługi dostępu do Internetu w gminie Myszyniec: jednego dostawcę telefonii stacjonarnej (TPSA) jednego lokalnego providera internetowego w technologii WiFi bezprzewodowo (MATCOM) 11

12 Ze względu na możliwą niedokładność zebranych danych, ilość operatorów może nieznacznie odbiegać od wartości wymienionych w tabeli. Powyższa tabela potwierdza, że dostęp do szerokopasmowych usług w gminie Myszyniec jest mocno ograniczony. Tylko 3 obszary mają taką możliwość, a jedynie Miasto Myszyniec ma zadawalającą sytuację, gdyż poza narodowym operatorem, czyli Telekomunikacją Polską swe usługi oferuje prywatna firma MATCOM. Dzięki temu ponad trzy tysiące mieszkańców ma możliwość skorzystania z konkurencyjnej oferty bo już za 40 zł miesięcznie za 128kb/s transfer przychodzący. Podobna sytuacja jest w sołectwie Myszyniec Stary, głównie dzięki bliskości Miasta Myszyniec. Z kolei w sołectwie Wydmusy mieszkańcy mają możliwość korzystania tylko z oferty TP S.A., która w standardowej ofercie posiada dostęp 128 kb/s w cenie 118,34 zł. Na uwagę zasługuje również cena aktywacji i instalacji szerokopasmowego dostępu w przypadku TP S.A. jest to symboliczna złotówka, natomiast MATCOM pobiera opłatę za urządzenia WiFi (kartę sieciową i antenę) w wysokości 250 zł. Na pozostałych rejonach zasięg nie istnieje lub istnieje na bardzo ograniczonym obszarze. Szacuje się, iż około 10-20% gospodarstw domowych w Gminie Myszyniec posiada dostęp do Internetu. Oszacowanie to jest porównywalne z danymi ogólnopolskimi otrzymanymi w wyniku badań statystycznych prowadzonych nad rozwojem społeczeństwa informacyjnego przez GUS w kwietniu Według tych danych na terenach wiejskich dostęp do Internetu ma około 19% gospodarstw domowych. W tym miejscu warto przytoczyć jeszcze wyniki badania GUS nad społeczeństwem informacyjnym, dotyczące przyczyny nieposiadania dostępu do Internetu. Najczęstszymi przyczynami braku dostępu do Internetu w domu były: brak potrzeby korzystania z Internetu 39% ogółu gospodarstw domowych wskazało na ten powód, a następnie zbyt wysokie koszty zarówno sprzętu 36%, jak i dostępu 33% oraz brak niezbędnych umiejętności 15%. Dla 8% gospodarstw barierą okazał się brak technicznych możliwości dostępu do tej sieci (brak niezbędnej infrastruktury). Z Internetu w domu nie korzystano w 7% gospodarstw domowych, ponieważ ich członkowie mieli możliwość korzystania z niego w innym miejscu Sprzęt komputerowy Szacuje się, że nie więcej niż 30% gospodarstw domowych w gminie posiada komputer. Ponadto mieszkańcy gminy Myszyniec chętnie i często korzystają ze sprzętu w Miejsko- Gminnej Bibliotece Publicznej gdzie funkcjonuje 6 stanowisk komputerowych z dostępem do Internetu. 4.2 Dostęp placówek publicznych do sieci teleinformatycznej Dostęp placówek publicznych do publicznej sieci teleinformatycznej (Internetu) jest niezadawalający. Dostęp szerokopasmowy posiadają: Urząd Miejski w Myszyńcu, jedna z ośmiu szkół podstawowych w gminie (Publiczna Szkoła Podstawowa w Wydmusach), jeden z trzech zespołów szkół w gminie (Zespół Szkół w Myszyńcu), jedna z czterech placówek dla dzieci w wieku przedszkolnym (Samorządowe Przedszkole w Myszyńcu), jedna z dwóch placówek bibliotecznych (Miejsko-Gminna Biblioteka Publiczna w Myszyńcu), Myszyniecki Ośrodek Kultury, Sportu i Rekreacji, Ośrodek Pomocy Społecznej, Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej, Środowiskowy Dom Samopomocy, 12

13 Gminna Administracja Placówek Oświatowych. W większości placówek sygnał dostarczany jest przez łącze radiowe z Urzędu Miejskiego, które posiada łącze DSL o przepustowości do 1024 kbps. Jedynie Myszyniecki Ośrodek Kultury, Sportu i Rekreacji korzysta z usług firmy MATCOM, natomiast Zespół Szkół w Myszyńcu z usług TPSA. 4.3 Wykorzystanie ICT w administracji i życiu publicznym Usługi Urzędu Miejskiego w Myszyńcu dostępne online Elektroniczna obsługa klienta może występować w kilku stopniach zaawansowania 3 : 1. Informacja publikacja informacji o świadczonej usłudze 2. Interakcja jednostronna udostępnianie formularzy w formie elektronicznej 3. Interakcja dwustronna przyjmowanie formularzy elektronicznie, usługi oparte o autentykację 4. Transakcja pełne elektroniczne załatwienie sprawy, uwzględniające wydanie decyzji, poinformowanie usługobiorcy, dostawę i płatność. Obecnie w Urzędzie Miejskim w Myszyńcu większość usług jest świadczona w sposób tradycyjny. Informacje publikowane na urzędowych stronach internetowych dotyczą przede wszystkim struktury organizacyjnej Urzędu, danych teleadresowych, regulacji wynikających z prawa lokalnego oraz aktualności z życia gminy. Na uwagę zasługują ponadto zamieszczone na niej w 2005 roku opisy ponad 50 spraw realizowanych w Urzędzie Miejskim w Myszyńcu i 10 formularzy zamieszczonych online. W związku z powyższym poziom e-administracji odnoszony do powyższej klasyfikacji należy uznać za etap 1 i częściowo - etap 2, a zatem wymagający znaczących działań korygujących Biuletyn Informacji Publicznej Zgodnie z wymaganiami ustawy z dnia 6 września 2001r. o dostępie do informacji publicznej Urząd Miejski w Myszyńcu posiada Biuletyn Informacji Publicznej - W Biuletynie dostępne są wymagane przez ustawę informacje: 1. informacja o prowadzonej polityce - o realizowanych i projektowanych działaniach 2. informacja o podmiocie (organizacja, struktura, podstawa prawna funkcjonowania, kompetencje) 3. informacja o zasadach funkcjonowania podmiotu, w tym informacja o sposobie przyjmowania i załatwiania spraw, 4. dane publiczne, m.in. treść dokumentów urzędowych oraz wystąpień 5. informacja o majątku publicznym i oświadczenia majątkowe. Zgodnie z ustawą (Art. 6 ust. 1 pkt 3 lit. e)) w Biuletynie powinna być również dostępna informacja o stanie przyjmowanych spraw, kolejności ich załatwiania lub rozstrzygania. Obecnie nie jest to możliwe, ponieważ Urząd nie posiada systemu obiegu dokumentów, w którym znajdowałaby się w postaci elektronicznej informacja o stanie załatwianej sprawy ani systemu odpowiedniego do przekazywania tej informacji w trybie online Lokalne strony internetowe tworzone przez Urząd Miejski w Myszyńcu Oprócz Biuletynu Informacji Publicznej Urząd udostępnia portal Właśnie tam można znaleźć najwięcej informacji lokalnych; są to m.in: informacja o Myszyńcu - historia, symbole, zabytki, aktualności z życia gminy, 3 Wrota Polski, egovernment indicators for benchmarking eeurope, raport CapGemini: Summary report. Web based Survey on Electronic Public Services [results of the first measurement: October 2001], Bruksela

14 informacje o władzach gminy, zamówienia publiczne organizowane przez Urząd Miejski w Myszyńcu, dane teleadresowe jednostek organizacyjnych w gminie oraz lokalnych stowarzyszeń i organizacji, lista i dane teleadresowe szkół, forum umożliwiające dyskusje na aktualne tematy lokalne, prognoza pogody, aktualności z życia gminy; zaproszenia na lokalne imprezy i wydarzenia np. coroczne miodobranie; informacje o bazie noclegowej i agroturystycznej; odsyłacze do ciekawych stron związanych z regionem. Oprócz witryn gminnych oraz (serwis BIP) prowadzonych przez Urząd Miejski w Myszyńcu godny uwagi jest portal Związku Stowarzyszeń Kurpsie Razem partnerstwa, które powstało w ramach programu Leader+ wspierającego Lokalne Grupy Działania. Witryna ta zawiera informacje o projekcie EKO-ROZWÓJ KURPIE, Programie Leader+, dane o stowarzyszeniach i gminach członkowskich, a także ich atrakcjach turystycznych i charakterystyce demograficznej. Wśród pozostałych funkcjonalności należy wymienić forum dyskusyjne, ciekawe linki i system badania opinii publicznej w formie ankiet oraz sond internetowych Poczta elektroniczna w Urzędzie Miejskim w Myszyńcu Urząd posiada własny adres poczty elektronicznej urzad@myszyniec.nowoczesnagmina.pl oraz sekretarz@myszyniec.nowoczesnagmina.pl, ale niestety większość z pracowników urzędu nie posiada imiennych urzędowych skrzynek poczty elektronicznej. Ponadto duża część gminnych jednostek organizacyjnych oraz oświatowych nie posiada własnych adresów poczty elektronicznej. Natomiast dostęp do tych istniejących jest utrudniony, gdyż nie są podawane do wiadomości mieszkańców na stronie głównej Urzędu Miejskiego w Myszyńcu Sprzęt i oprogramowanie użytkowane w Urzędzie Miejskim w Myszyńcu Ażeby rozwijać usługi elektronicznej administracji, konieczny jest odpowiedni sprzęt i oprogramowanie. Urząd Miejski w Myszyńcu użytkuje 21 komputerów (przy 22 stanowiskach pracy wymagających korzystania z komputera). UMwM posiada również 18 drukarek, z czego 1 jest skonfigurowana i przeznaczona do pracy sieciowej. Podstawowym parametrem użytkowym sprzętu komputerowego, jest jego wydajność. Wydajność sprzętu musi być oczywiście dostosowana do aplikacji, które są na nim używane. Można jednak założyć, że na każdym stanowisku komputerowym w urzędzie powinna być przynajmniej możliwość użytkowania oprogramowania standardowego: pakietu biurowego oraz przeglądarki. Obecnie zalecanym (minimalnym) procesorem dla profesjonalnego pakietu biurowego jest procesor klasy Pentium III (taktowanie 500MHz) i jest to również punkt odniesienia dla przyjętej tutaj klasyfikacji. Przyjęto ponadto, że użytkowanie wymagającego oprogramowania specjalistycznego wymaga dwukrotnie większej mocy niż podstawowe oprogramowanie. Czas życia sprzętu zakłada się na 6-7 lat. W rezultacie sprzęt komputerowy został podzielony wg częstotliwości taktowania procesora na cztery grupy, odzwierciedlające jego wydajność: 14

15 Tabela 2 Klasa sprzętu komputerowego w urzędzie Kategoria I II III IV Zakres Komputery stacjonarne - taktowanie procesora powyżej 2000 MHz Laptopy 1 do 3-letnie Komputery stacjonarne - taktowanie procesora od 1000 do 1999 MHz Wszystkie komputery taktowanie od 500 do 999 MHz Wszystkie komputery taktowanie poniżej Konieczność wymiany Procent komputerów w urzędzie do ,29% do ,86% do ,33% w 2006/2007 9,52% 500 MHz Aby zapewnić odpowiednią bazę sprzętową dla urzędu konieczna jest wymiana w latach praktycznie całego sprzętu komputerowego, w tym prawie 10% stanowisk niemal natychmiast oraz dalszych 33% stanowisk w ciągu najbliższych dwóch lat. Jeśli chodzi o sprzęt komputerowy pełniący funkcję serwerów, urząd dysponuje dwoma serwerami Pentium 4. Pełnią one funkcje serwerów plików, bramy Internetowej, bazy Lexa oraz serwerów baz danych i aplikacji dla programów Micomp, Besti@, BIP. Wydajność serwerów jest dostosowana do działających na nich aplikacji. W przypadku serwerów nie będziemy określać minimalnych parametrów wydajnościowych, które powinny być spełnione. Zakłada się bowiem, że parametry wydajności powinny być dostosowane do działających aplikacji. Wszystkie komputery w urzędzie połączone są w sieć wewnętrzną. Dostęp do Internetu posiadają wszystkie stanowiska pracy. Systemem operacyjnym używanym przez użytkowników końcowych w Urzędzie jest Microsoft Windows. Na ponad 60% stanowisk pracuje system Windows 98 SE, na 20 % - Windows XP Home, na 10 % Windows XP Professional, zaś na pozostałych 10% systemy Windows 95 oraz Windows ME. Wykres 1 Systemy operacyjne na stanowiskach użytkowników w Urzędzie Miejskim w Myszyńcu Windows XP Profesional 10% Windows 95 5% Windows Me 5% Windows XP Home 19% Windows 98 SE 61% Sieć Urzędu oparta jest o rodzinę bezpłatnych systemów Linux (DEBIAN). 15

16 Jeśli chodzi o pakiety biurowe, użytkowane są głównie pakiety Microsoft Office oraz w bardzo małej części Open Office. Ponadto istotna część komputerów, bo aż 10 na 21 posiada tylko edytor tekstów MS Word (wersja 97 lub 2000). Tabela 3 Pakiety biurowe wykorzystywane w urzędzie w Myszyńcu Nazwa pakietu Ilość stanowisk Procent stanowisk wyposażonych wyposażonych Open Office ,52% Word ,33% Word ,29% MS Office XP Standard 4 19,05% MS Office 2003 Standard 5 23,81% Wykres 2 Oprogramowanie biurowe w Urząd Miejski w Myszyńcu MS Office 2003 Standard 24% Open Office % MS Office XP Standard 19% Word 97 14% Word % W urzędzie wykorzystywane jest również oprogramowanie specjalistyczne. Obejmuje ono następujące aplikacje: Magistrat dla Windows pakiet oprogramowania zawierający system księgowy, obsługę należności (podatki), system ewidencji ludności, obsługę kasy, ewidencję działalności gospodarczej, USC WIN system do obsługi Urzędu Stanu Cywilnego, Kadry i Płace system do obsługi kadr i płac, GOMIG system do obsługi gospodarki odpadami na terenie gminy. Najsłabszą technologicznie aplikacją są Kadry i Płace, które działają w środowisku DOS, w oparciu o bazy danych Btrieve. Trzy pozostałe systemy działają w architekturze klient serwer. Wszystkie one wymagają środowiska Windows. W jednym z nich klientem jest przeglądarka (USC WIN), natomiast pozostałe wymagają instalacji aplikacji typu desktop. 4.4 Wykorzystanie ICT w edukacji Jeśli chodzi o wykorzystanie technologii społeczeństwa informacyjnego w szkołach gminy Myszyniec, zwiększa się ono systematycznie choć tempo nie jest satysfakcjonujące. Wciąż 16

17 jeszcze trzy szkoły podstawowe nie posiadają żadnej pracowni komputerowej dla uczniów i uczniowie tych szkół nie mają w ogóle możliwości korzystania z komputera w szkole. W pozostałych szkołach podstawowych przypada od 5 do 11 uczniów na 1 komputer. Jeśli chodzi o zespoły szkół, każda z placówek posiada co najmniej jedną pracownię komputerową, a na jeden komputer przypada: ZS w Myszyńcu 43 uczniów, ZS w Wolkowych 19 uczniów, ZS w Wykrocie 15 uczniów. Jedynie dwie szkoły umożliwiają uczniom dostęp do Internetu poza lekcjami informatyki. Należy również dodać, iż 5 szkół/zespołów szkół posiada adres . Stronę Internetową posiada jedynie Zespół Szkół Powiatowych w Myszyńcu - Strona ta w jasny i czytelny sposób dostarcza informacje o szkole, takie jak: dyrekcja, kadra, historia i dane o patronie, fotogaleria, spis aktualnych wydarzeń czy plany lekcji. Rysunek 1 Strona internetowa Zespołu Szkół Powiatowych w Myszyńcu Przedszkole i Ośrodki Przedszkolne nie posiadają komputerów do użytku dzieci i nie prowadzą stron internetowych. Nauczycielki Ośrodków Przedszkolnych komunikują się przez Internet za pomocą swoich osobistych kont z prowadzącą ośrodki Fundacją Rozwoju Dzieci im. Jana Amosa Komeńskiego. 4.5 Wykorzystanie ICT przez instytucje kulturalne i sportowe W gminie Myszyniec działają dwie instytucje kulturalne: Miejsko-Gminna Biblioteka Publiczna w Myszyńcu wraz z filią w Wykrocie i Myszyniecki Ośrodek Kultury, Sportu i Rekreacji oraz kilka stowarzyszeń promujących kulturę regionu. Myszyniecki Ośrodek Kultury, Sportu i Rekreacji oraz Miejsko-Gminna Biblioteka Publiczna nie posiadają strony internetowej. W związku z tym wskazuje się na konieczność jej stworzenia lub wydzielenia dedykowanego miejsca w serwisie Powinny się na niej znaleźć m.in. godziny otwarcia, dane teleadresowe, regulamin, informacje o wystawach, imprezach i akcjach, lista prenumerowanych czasopism oraz np. zdjęcia okładek nowości książkowych i płytowych. W Myszyńcu da się również zauważyć wpływ instytucji religijnych na życie mieszkańców, którzy na swych stronach www promują lokalne zabytki lub wydarzenia. Jako przykład 17

18 można wskazać parafię Myszyniec informacje o niej znaleźć można pod adresem Ponadto aktywnie działające stowarzyszenie Młodzi dla Myszyńca posiada swoją (pod)stronę w serwisie głównym gminy: na której informuje o bieżących wydarzeniach z życia stowarzyszenia oraz promuje realizowane projekty. Aktualnie w przygotowaniu jest strona Ludowego-Uczniowskiego Klubu Sportowego Bartnik, a także strona www wsi Wydmusy. Świadczy to o systematycznym rozwoju lokalnych treści internetowych. 4.6 Wykorzystanie Internetu przez przedsiębiorstwa Oprócz powyżej wspomnianych istnieje kilka stron internetowych poszczególnych firm i instytucji, udostępniające informacje i usługi. W gminnej bazie zarejestrowanych jest prawie 300 firm i instytucji. Zdecydowana większość z nich to firmy małe, najczęściej rodzinne, nie posiadające swojej przestrzeni w globalnej pajęczynie. Większość z firmowych stron to jednostronicowe wizytówki z danymi teleadresowymi i krótkim opisem. Wśród niewielu podmiotów, które można wyróżnić za posiadane strony www, są Gospodarstwo Agroturystyczne Pod Lipami oraz Gospodarstwo Ela (Wydmusy) które w przejrzysty sposób prezentują swoje usługi i zachęcają do odwiedzin. Na szczególną uwagę zasługują galerie zdjęć przedstawiające same gospodarstwa, jak również uroki okolicy. 4.7 Umiejętności Nie są dostępne dokładne dane dotyczące umiejętności mieszkańców gminy w zakresie ICT. Dla postawienia diagnozy posłużymy się więc danymi ogólnopolskimi, dotyczącymi podstawowej obsługi komputera. Według danych GUS w 2005 rok około 53% mieszkańców Polski w wieku lata umiało uruchomić wybrany program przy pomocy myszy, 40% wszystkich osób potrafiło kopiować lub przenosić pliki, a 34% - fragmenty dokumentów, natomiast 27% wiedziało jak wysyłać e- maile z załączonymi plikami. Co piąty Polak posiadał umiejętności potrzebne do dokonywania obliczeń w arkuszu kalkulacyjnym. Jak widać, poziom umiejętności w zakresie podstawowej obsługi komputera w Polsce jest wciąż bardzo niski. W praktyce oznacza to, że ponad połowa obywateli objęta jest wykluczeniem cyfrowym tzn. nie ma możliwości uczestnictwa w społeczeństwie informacyjnym. 4.8 Podsumowanie Należy stwierdzić, że dostępna w gminie Myszyniec oferta usług społeczeństwa informacyjnego jest dość uboga i związana głównie z funkcjonowaniem lokalnej administracji samorządowej w postaci: serwisu gminnego (informacje o gminie, historia, aktualności, dane teleadresowe, forum dyskusyjne, wiadomości lokalne, wymiana poglądów i debata na temat bieżących wydarzeń, prezentowanie regionu na zewnątrz) Biuletynu Informacji Publicznej (struktura organizacyjna Urzędu Miejskiego, prawo lokalne, działalność rady gminy itp.) strony Zespołu Szkół Powiatowych w Myszyńcu; serwisu Związku Stowarzyszeń Kurpsie Razem strony informacyjnej Stowarzyszenia Młodzi dla Myszyńca : Wciąż istnieje wiele braków i problemów w tym zakresie, zwłaszcza jeśli chodzi o nowoczesne technologie w kulturze, edukacji i przedsiębiorczości: niewystarczająca obecność szkół w Internecie (brak adresów www), 18

19 niewystarczający udział uczniów w kształtowaniu stron internetowych szkół (strony kółek zainteresowań, zamieszczanie prac, referatów), brak możliwości zamieszczania materiałów edukacyjnych w Internecie lub intranecie oraz szerszego wykorzystania Internetu w bieżącej działalności szkół, brak możliwości elektronicznego dostępu do katalogów bibliotecznych, nieprzystosowanie bibliotek do umożliwienia korzystania z zasobów multimedialnych, bardzo mała liczba przedsiębiorstw obecnych w Internecie, brak umiejętności przedsiębiorców w zakresie korzystania z Internetu, brak wykorzystania podpisu elektronicznego przez mieszkańców i przedsiębiorców. brak informacji praktycznych (rozkłady jazdy itp.), niepełna podstawowa prezentacja przedsiębiorstw oraz placówek kulturalnooświatowych, brak innych wersji językowych istniejących serwisów, w tym przede wszystkim administracji samorządowej. 19

20 5 Analiza SWOT dotycząca rozwoju społeczeństwa informacyjnego Słabe strony brak komputerów w blisko 70% gospodarstw domowych brak szerokopasmowego dostępu do Internetu w ponad 90% gospodarstw domowych (głównie tereny wiejskie) brak szerokopasmowego dostępu do Internetu we wszystkich szkołach poza Wydmusami i Myszyńcem brak szerokopasmowego łącza do Internetu w brak wystarczającej ilości publicznych punktów dostępu do Internetu (istnieje tylko w Miejsko-Gminnej Bibliotece Publicznej w Myszyńcu) niewystarczające umiejętności mieszkańców gminy w zakresie obsługi komputera brak wiedzy specjalistycznej w zakresie informatyki nieobecność małych i średnich przedsiębiorców w Internecie brak komunikacji grup mieszkańców z wykorzystaniem Internetu poprzez portale, fora umożliwiające wspólne rozwiązywanie problemów brak powszechnego wykorzystania materiałów elektronicznych w edukacji brak specjalistycznego oprogramowania dziedzinowego w urzędzie gminy (np. do obiegu i archiwizacji dokumentów w sposób elektroniczny) słabo rozwinięta e-administracja (np. brak mechanizmów podpisu elektronicznego) bardzo niska świadomość dorosłych mieszkańców gminy w zakresie wykorzystania technologii ICT (w tym Internetu) w codziennym życiu (zawodowym i prywatnym) niewystarczająca wymiana informacji między mieszkańcami (w formie elektronicznej) wysoka stopa bezrobocia (ok. 25%) Mocne strony Szanse dobre nasycenie usługami dostępowymi (Internet) w mieście Myszyniec wysokie wykorzystanie Internetu przez młodzież, umiejętność samodzielnego zorganizowania platformy komunikacyjnej (forum) zainicjowany proces informatyzacji urzędu (prawie wszyscy pracownicy posiadają nieograniczony dostęp do komputerów, uruchomiona i systematycznie rozbudowywana strona internetowa urzędu) walory krajoznawcze i regionalne Kurpie oraz lokalne tradycje np. miodobranie wysoka aktywność gminnego samorządu na polu współpracy z sąsiednimi gminami w ramach partnerstwa Kurpsie razem wysoka specjalizacja w produkcji rolniczej ok. 90% dochodów rolniczych stanowi produkcja mleka charakterystyczne regionalne tradycje ludowe (kurpiowszczyzna) możliwość uzyskania wsparcia unijnego na inwestycje związane z informatyką 20