INFORMACJA LOKALNA O ZAWODZIE ARCHIWISTA

Transkrypt

1 INFORMACJA LOKALNA O ZAWODZIE ARCHIWISTA kod ZAKRES TEMATYCZNY INFORMACJI: 1. ZADANIA ZAWODOWE ORAZ PROFIL KOMPETENCYJNY 2. SYTUACJA NA RYNKU PRACY MONITORING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH 3. ZAPOTRZEBOWANIE NA PRACOWNIKÓW BADANIA PRACODAWCÓW I ANALIZA INTERNETOWYCH OFERT PRACY 4. PROGNOZY RYNKU PRACY BAROMETR ZAWODÓW 5. KSZTAŁCENIE I DOSKONALENIE W ZAWODZIE 6. INFORMACJE DODATKOWE 7. MOŻLIWOŚCI I WARUNKI ZATRUDNIENIA W KRAJACH UNII EUROPEJSKIEJ Wojewódzki Urząd Pracy w Toruniu Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej we Włocławku 1

2 1. ZADANIA ZAWODOWE ORAZ PROFIL KOMPETENCYJNY Archiwista (kod ) to jeden z 2443 zawodów i specjalności ujętych w obowiązującej od 1 stycznia 2015 r. klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy (DZ.U. z 2014 r. poz. 1145). Do zawodu przygotowuje kierunek studiów - archiwistyka. Archiwista przejmuje, przechowuje, porządkuje, zabezpiecza i udostępnia materiały archiwalne w sieci lub poza siecią archiwów państwowych. Zadania zawodowe: nadzorowanie materiałów archiwalnych w państwowych jednostkach organizacyjnych; prowadzenie kontroli archiwów zakładowych; przeprowadzanie ekspertyz dokumentacji przeznaczonej do archiwizacji; uzgadnianie przepisów kancelaryjno-archiwalnych dotyczących archiwizacji dokumentów; przeprowadzanie szkoleń personelu kancelaryjno-archiwalnego w państwowych jednostkach organizacyjnych, które wytwarzają dokumenty do archiwizacji; prowadzenie badań naukowych nad wyodrębnianiem zespołów archiwalnych; porządkowanie zespołu archiwalnego: segregowanie archiwów wg serii, systematyzowanie archiwaliów w seriach, porządkowanie wewnętrzne archiwaliów oraz sygnowanie jednostek archiwalnych; inwentaryzowanie zespołu archiwalnego: spisywanie uporządkowanych jednostek wg wytycznych obowiązujących w służbie archiwalnej, zgodnie z zasadami i metodami archiwistyki, tworzenie inwentarza archiwalnego sumarycznego i analitycznego; opracowywanie inwentarzy, katalogów, skorowidzów, indeksów, sumariuszy i przewodników archiwalnych; udostępnianie archiwaliów w celach naukowych, popularyzacyjnych oraz jako dowodów prawnych (odpisy dokumentów, reprodukcje lub wyciągi archiwalne); przygotowywanie danych do komputerowego systemu informacji archiwalnej i publikacji wydawnictw źródłowych dla Centralnego Ośrodka Informacji Archiwalnej 1. Profil kompetencyjny 2 dla grupy dużej Specjaliści z dziedziny prawa, dziedzin społecznych i kultury - kod 26 3 Specjaliści z dziedziny prawa, dziedzin społecznych i kultury prowadzą badania, opracowują koncepcje, teorie i metody działania lub stosują wiedzę w dziedzinach: prawa, zarządzania 1 Wortal Publicznych Służb Zatrudnienia 2 NBK Narzędzie do badania kompetencji. Podręcznik dla doradców zawodowych. Warszawa, Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania (Dz. U poz. 1145). 2

3 informacją, ekonomią, socjologią, filozofią, historią, religią, psychologią, opieką socjalną oraz sztuką i rozrywką 4. Przykładowe zawody: adwokat, archiwista, dziennikarz, socjolog, filozof, politolog, psycholog, specjalista pracy socjalnej, mediator sądowy, duchowny wyznania rzymsko-katolickiego, tłumacz, artysta malarz, piosenkarz, reżyser filmowy, aktor. Kompetencje to cechy osoby, które przejawiają się w działaniach prowadzących do wykonywania zadań zawodowych na wymaganym poziomie oraz w zachowaniach przekładających się na konkretne efekty, dzięki czemu są obserwowalne, podlegają rozwojowi poprzez szkolenia oraz nabyte doświadczenia w realizacji określonych zadań. Dla grupy Specjaliści z dziedziny prawa, dziedzin społecznych i kultury określono cztery kluczowe kompetencje: 1) Sumienność w dążeniu do rezultatów - wysoka efektywność realizacji zadań w ściśle określonym terminie i z należytą starannością, uwzględniającą własne kompetencje i możliwości. Determinacja w działaniu i osiąganie zakładanych rezultatów przez utrzymywanie odpowiedniego tempa oraz jakości pracy, nawet w obliczu trudności. 2) Otwartość na innych - pozytywne nastawienie i traktowanie innych oraz okazywanie chęci ich zrozumienia. 3) Zdolności analityczne i podejmowanie decyzji rozumienie złożonych sytuacji i relacji zachodzących pomiędzy różnymi elementami. Analizowanie informacji i danych, dostrzeganie zależności, wyciąganie na ich podstawie wniosków i podejmowanie trafnych decyzji. 4) Komunikacja interpersonalna przekazywanie konkretnych informacji w sposób zrozumiały dla innych. Przystępne wyjaśnianie skomplikowanych, specjalistycznych kwestii. Przekazywanie najważniejszych zagadnień i sprawdzanie, czy rozmówca rozumie komunikat. Dostosowanie stylu wypowiedzi do odbiorcy. 2. SYTUACJA NA RYNKU PRACY MONITORING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH W 2015 roku w ewidencji powiatowych urzędów pracy w województwie kujawskopomorskim odnotowano 110 nowych rejestracji w zawodzie archiwista 25,3% z zarejestrowanych było w okresie do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki. W końcu 2015 roku w ewidencji pozostawały 32 osoby z zawodem archiwista. W liczbie bezrobotnych z tym zawodem udział osób do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki wyniósł 12,5%. W 2015 roku do powiatowych urzędów pracy zgłoszono 194 wolne miejsca pracy lub aktywizacji zawodowej w zawodzie archiwista. Oferty pracy odnotowano w powiatach: Bydgoszcz grodzki (1), Toruń grodzki (1), Włocławek grodzki (9), Aleksandrów Kuj. (1), Brodnica (3), Inowrocław (1), Nakło n. Notecią (5), Tuchola (1), Wąbrzeźno (1). 4 Klasyfikacja zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy. Tworzenie i stosowanie. Warszawa,

4 BEZROBOTNI ORAZ WOLNE MIEJSCA PRACY I MIEJSCA AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ W ZAWODZIE ARCHIWISTA W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO POMORSKIM W LATACH Wyszczególnienie Bezrobotni zarejestrowani w okresie ogółem Bezrobotni według stanu na koniec okresu Osoby do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki w okresie ogółem Osoby do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki na koniec okresu Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej w okresie ogółem Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej na koniec okresu W 2015r. w skali województwa zawód archiwista nie miał określonego statusu na rynku pracy 6. W analizowanym okresie zawód archiwista został sklasyfikowany jako zawód deficytowy tzn. taki, na który na rynku pracy istnieje większe zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy w zawodzie 7 5 Informacja przygotowana na podstawie Załącznika Nr3 do Sprawozdania o rynku pracy MPiPS- Bezrobotni oraz wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej według zawodów i specjalności dane za I półrocze 2015r. Raporty z lat znajdują się na stronie WUP Toruń 6 W 2015 roku zmieniono metodologię prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych. Zmianę zainicjował Departament Rynku Pracy Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej w ramach projektu Opracowanie nowych zaleceń metodycznych prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych na lokalnym rynku pracy. Metodologia dostępna jest na stronie internetowej w zakładce Biblioteka. Informacja o zawodach deficytowych i nadwyżkowych za rok 2015 dostępna jest na stronie 7 Podziału na zawody deficytowe, zrównoważone i nadwyżkowe dokonuje się na podstawie wskaźnika intensywności nadwyżki (deficytu) wyrażonego jako iloraz liczby zgłoszonych wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej w badanym okresie, w danym zawodzie i liczby zarejestrowanych bezrobotnych w badanym okresie, w danym zawodzie. Zawody deficytowe to takie, dla których wskaźnik przekracza wartość 1,1; zawody zrównoważone to te, dla których wartość wskaźnika mieści się w przedziale od 0,9 do 1,1; natomiast zawody nadwyżkowe to te, w których przypadku wskaźnik wynosi poniżej 0,9. W 2012 r. 79,0% wszystkich zawodów, którymi legitymowali się bezrobotni lub zgłoszono w nich wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej zostały sklasyfikowane jako nadwyżkowe (w 2011 r. 78,0%). Zawody deficytowe stanowiły 16,8% zawodów (w 2011 r. 18,0%) a zrównoważone 5,0% (w 2011 r. 4,0%). 4

5 LICZBA BEZROBOTNYCH ZAREJESTROWANYCH W OKRESIE PRZYPADAJĄCYCH NA 1 OFERTĘ PRACY W ZAWODZIE ARCHIWISTA W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO-POMORSKIM W LATACH ,4 0, , , , ,3 0 0,2 0,4 0,6 0,8 Źródło: Opracowanie własne na podstawie Załącznika Nr3 do Sprawozdania o rynku pracy MRPiPS- Bezrobotni oraz wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej według zawodów i specjalności dane za lata WYSZCZEGÓLNIENIE BEZROBOTNI Z ZAWODEM ARCHIWISTA WEDŁUG POWIATÓW Bezrobotni nowozarejestrowani w 2015r. ARCHIWISTA Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowejzgłoszone w 2015r. Bezrobotni wg stanu w dniu r. Województwo kujawsko-pomorskie Bydgoszcz grodzki Bydgoszcz ziemski Grudziądz grodzki Grudziądz ziemski Toruń grodzki Toruń ziemski Włocławek grodzki Włocławek ziemski Aleksandrów Kujawski Brodnica Chełmno Golub-Dobrzyń Inowrocław Lipno Mogilno

6 Nakło nad Notecią Radziejów Rypin Sępólno Krajeńskie Świecie Tuchola Wąbrzeźno Żnin Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Załącznika Nr3 do Sprawozdania o rynku pracy MRPiPS- Bezrobotni oraz wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej według zawodów i specjalności. 3. ZAPOTRZEBOWANIE NA PRACOWNIKÓW BADANIA PRACODAWCÓW ANALIZA INTERNETOWYCH OFERT PRACY, BADANIA LOSÓW ABSOLWENTÓW W badaniu ankietowym pracodawców kluczowych branż województwa kujawskopomorskiego w 2014 roku nie występują informacje na temat zawodu archiwista 8. W badaniach sondażowych zrealizowanych w latach pracodawcy nie zgłaszali planów zatrudnienia lub zwolnienia osób z zawodem archiwista 9. Raport z monitoringu internetowych ofert pracy dla województwa kujawskopomorskiego nie zawiera informacji dotyczących zawodu archiwista 10. Wyniki badań losów absolwentów: 11 8 Raport z badania ankietowego 445 pracodawców 6 kluczowych branż woj. kujawsko-pomorskiego przeprowadzonego w 2014r. w ramach projektu Rynek Pracy pod Lupą II znajduje się na stronie 9 Wyniki badań 2000 pracodawców woj. kujawsko-pomorskiego przeprowadzonych w latach w ramach projektu Rynek Pracy pod Lupą znajdują się na stronie 10 Analiza ilościowa i jakościowa treści internetowych ofert pracy o zasięgu regionalnym. Badanie przeprowadzono w 2 okresach, tj. IX-XI 2014r. oraz II-IV 2015r. Analiza obejmowała wybrane portale ogólnopolskie: Pracuj.pl, Praca.Gratka.pl, GazetaPraca.pl, Regiopraca.pl. Raport z badania znajduje się na stronie 11 Badanie losów absolwentów UMK Toruń. Informacja z badań znajduje się na stronie internetowej 6

7 METODY I SPOSOBY SKUTECZNEGO POSZUKIWANIA ORAZ UZYSKANIA ZATRUDNIENIA PRZEZ ABSOLWENTÓW 7

8 4. PROGNOZY RYNKU PRACY BAROMETR ZAWODÓW Barometr zawodów to badanie, które przewiduje zapotrzebowanie na pracowników na 2016 rok. Prognoza ta opiera się na opinii ekspertów (pracowników urzędów pracy oraz agencji zatrudnienia) analizujących sytuację w poszczególnych zawodach. Ocenie podlegają zawody najczęściej występujące na rynku pracy. Głównym efektem badania są informacje o grupach zawodów (poszczególne zawody z uwagi na podobieństwo wykonywanych zadań zostały zgrupowane w 177 grup), dla których prognozuje się, iż będą charakteryzować się deficytem, równowagą lub nadwyżką osób poszukujących pracy. Do grupy zawodów archiwiści i muzealnicy został zaliczony zawód archiwista. W skład omawianej grupy wchodzi grupa elementarna KZiS 12 : archiwiści i muzealnicy oraz technicy, archiwiści i pokrewni. W ww. prognozie na 2016 rok, na poziomie województwa kujawsko-pomorskiego, grupa zawodów Archiwiści i muzealnicy została określona jako grupa zrównoważona 13, to znaczy taka, w której popyt pracodawców będzie zbliżony do podaży pracowników o odpowiednich kwalifikacjach. 12 Klasyfikacja Zawodów i Specjalności 13 Raport podsumowujący badanie w województwie kujawsko-pomorskim znajduje się na stronie 8

9 5. KSZTAŁCENIE W ZAWODZIE W roku akademickim 2016/17 na terenie województwa kujawsko-pomorskiego kształcenie na kierunku archiwistyka oferuje Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, 14. W 2015 roku kierunek archiwistykę ukończyło 118 osób. W roku akademickim 2015/16 kształcenie na tym kierunku odbywało się w 1 szkole wyższej posiadającej siedzibę na terenie województwa. Łączna liczba studentów na kierunku archiwistyka wyniosła ABSOLWENCI KIERUNKU ARCHIWISTYKA W LATACH (STAN NA 30 WRZEŚNIA DANEGO ROKU) ABSOLWENCI I STUDENCI KIERUNKU ARCHIWISTTYKA W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO-POMORSKIM WEDŁUG UCZELNI Nazwa szkoły Wyszczególnienie Absolwenci Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Województwo kujawskopomorskie 2010 Absolwenci 2011 Absolwenci 2012 Absolwenci 2013 Absolwenci 2014 Absolwenci 2015 Studenci 2015/16 ogółem studia I stopnia studia II stopnia po ostatnim roku bez egzaminu ogółem studia I stopnia studia II stopnia po ostatnim roku bez egzaminu Zestawienie prowadzonych kierunków studiów 15 Informacja przygotowana na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego na temat studentów roku akademickiego 2015/16 oraz absolwentów z lat

10 Zasady kształcenia w odniesieniu do studiów wyższych są regulowane przez następujące przepisy: Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. 2005, Nr 164, poz z późn. zm.), Ustawa z dnia 18 marca 2011 r. o zmianie ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym, ustawy o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki oraz o zmianie niektórych innych ustaw 1 (Dz. U. Nr 84 poz. 455), Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 2 listopada 2011r. w sprawie Krajowych Ram Kwalifikacji dla Szkolnictwa Wyższego (Dz. U. Nr 253, poz. 1520), Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 3 października 2014 r. w sprawie warunków prowadzenia studiów na określonym kierunku i poziomie kształcenia (Dz. U. 2014, Nr 0, poz. 1370) INFORMACJE DODATKOWE Ogólnopolskie Stowarzyszenie Archiwistów Zakład Nauk Pomocniczych Historii i Archiwistyki Forum archiwistyczne dla archiwistów Archiwista, program do archiwizacji dokumentów Poradnik dla archiwisty instytucji polskiej na obczyźnie - poradnik dla archiwisty instytucji polskiej na obczyźnie, red. nauk. J. Krochmal, Warszawa 2006, ss.154. Archiwista Polski - Kwartalnik wydawany i kolportowany przez Zarząd Główny Stowarzyszenia Archiwistów Polskich. Archiwistyka Praktyczna - praca zbiorowa pod redakcja Stanisława KŁYSA. Wydanie I. Zakład Doskonalenia Zawodowego w Poznaniu. Ośrodek Szkolenia Archiwistów Zakładowych. Praktyczny poradnik kancelaryjno archiwalny - czyli co każdy pracownik biura wiedzieć powinien, praca zespołowa pod redakcją Tadeusza Dzwonkowskiego i Krzysztofa 10 1

11 Stryjkowskiego. Wydawca : Zachodnie Centrum Organizacji. Archiwista przepisy prawne - wybór i opracowanie Jerzy Góral.Wydanie II poprawione i rozszerzone. Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa "Dom Organizatora" - Toruń 2000 Kancelaria i archiwum zakładowe - Opracowanie zbiorowe pod redakcją Zbigniewa Pustuły.Wydanie II drugie zmienione. Kadruk w Szczecinie Archiwistyka - Halina Robótka, Bohdan Ryszewski, Andrzej Tomczak.Wydanie I. PWN Warszawa Opracowała: Bożena Antoszewska - Woźniak Doradca zawodowy WUP w Toruniu - Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej we Włocławku Akceptowała: Bogusława Szewczyk-Modrzejewska Kierownik Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej we Włocławku Włocławek, czerwiec, MOŻLIWOŚCI I WARUNKI ZATRUDNIENIA W KRAJACH UNII EUROPEJSKIEJ DOSTĘP DO RYNKÓW PRACY KRAJÓW EUROPEJSKIEGO OBSZARU GOSPODARCZEGO (EOG) W państwach należących do Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) swobodny przepływ pracowników jest prawem podstawowym pozwalającym obywatelom danego państwa EOG podjąć pracę w innym państwie należącym do EOG na tych samych warunkach jak obywatele wybranego państwa. Polacy, podejmujący legalną pracę w innym państwie EOG, mają takie same prawa i obowiązki jak pracownicy lokalni. INFORMACJA DLA OSÓB POSZUKUJĄCYCH PRACY W ZAWODZIE ARCHIWISTA W KRAJACH EOG Osoba chcąca podjąć pracę jako archiwista w jednym z krajów EOG, powinna sprawdzić czy zawód ten nie jest w tym kraju regulowany, co wiąże się z oficjalnym uznaniem kwalifikacji i doświadczenia zawodowego. Każdy kraj EOG decyduje o uregulowaniu zawodu, dlatego też może się zdarzyć, że dany zawód jest regulowany w jednym kraju, podczas gdy w innych nie będzie regulowany. Aby sprawdzić, czy zawód archiwista jest regulowany należy skorzystać z wyszukiwarki na portalu Twoja Europa prowadzonym przez Komisję Europejską: Obecnie w czterech krajach EOG zawód archiwista jest regulowany, są to: Rumunia, Słowacja, Słowenia i Węgry. Przykładowe nazwy stosowane na określenie zawodu archiwista 11

12 w poszczególnych państwach: archivist (Wielka Brytania), Archivar (Niemcy), Levéltáros (Węgry). W przypadku braku informacji o danym zawodzie w powyższej wyszukiwarce lub w razie potrzeby uzyskania dodatkowych informacji, należy zgłosić się do jednego z punktów informacyjnych utworzonych w tym celu w każdym z krajów EOG (tzw. contact points): m ZAPOTRZEBOWANIE NA OSOBY Z ZAWODEM ARCHIWISTA WG EUROPEJSKIEGO PORTALU MOBILNOŚCI ZAWODOWEJ Z danych dostępnych na portalu EURES wynika, że dla osób z zawodem archiwista zgłoszone zostały 4 oferty pracy na terenie Włoch - dane wg stanu na dzień r. Osoby ubiegające się o pracę w zawodzie archiwista powinny dysponować udokumentowanym doświadczeniem zawodowym, znajomością języka kraju, w którym wykonywana będzie praca (często wymagana jest znajomość innego języka), wyższym wykształceniem w zakresie archiwistyki bądź pokrewnych, znajomością technologii internetowych w tym bardzo dobrą znajomością programów pakietu MS Office w szczególności: Excel i SAP. Ponadto wymagane są również prawo jazdy kat. B oraz (w przypadku 2 ofert pracy) własny samochód. Pracodawcy cenią sobie umiejętność strategicznego i analitycznego myślenia, zdolność do pracy indywidualnej jak również zespołowej oraz oczekują wysokich umiejętności komunikacyjnych. Wg stanu na dzień r. nie zamieszczono w żadnej ofercie pracy na portalu EURES informacji o stawkach płacy w zawodzie archiwista. Opracowała: Justyna Grębicka pośrednik pracy WUP w Toruniu, Wydział Pośrednictwa Pracy OZ WUP we Włocławku 12 1