Cykle rozwojowe grzybów

Transkrypt

1 Cykle rozwojowe grzybów Bliskie spotkania z biologią Anna Frymark-Szymkowiak

2 Cechy budowy grzybów Ciało grzybów grzybnia, zbudowana z nitkowatych strzępek Ściany komórkowe zawierają chitynę Odżywiają się, rozkładając substancje organiczne za pomocą enzymów trawiennych wydzielanych na zewnątrz Produktami zapasowymi są glikogen i tłuszcze %2F../text/chapter18/concept18.1.html

3 Rozmnażanie się grzybów Bezpłciowe Fragmentacja plechy Podział komórki ject2.html Pączkowanie ossf1999/crossf-lab.php

4 Przy pomocy spor (zarodników) wytworzonych w procesie mitozy - mitospory Zarodniki sporangialne tworzą się w kulistych zarodniach (sporangiach) na końcu haploidalnych strzępek (pleśniak, rozłożek) Zarodniki konidialne powstają w wyniku odcinania się komórki lub komórek z trzonka konidialnego (pędzlak, kropidlak)

5 - Przy pomocy spor wytwarzanych w procesie mejozy - mejospory Zarodniki workowe (askospory) Zarodniki podstawkowe (basidiospory) /images/ascus.gif /basidium.gif

6 Zarodniki grzybów wodnych wytwarzają spory zdolne do ruchu zoospory Zarodniki grzybów lądowych wytwarzają spory nieruchome - aplanospory esthesiology/respiratory1.htm

7 Płciowe Łączenie się gamet (gametogamia) izogamia anizogamia oogamia

8 Łączenie się gametangiów (gametangiogamia)

9 Łączenie się różnoimiennych strzępek (somatogamia)

10 Przemiana faz jądrowych u grzybów Haplofaza (n) n Diplofaza (2n) 2n Dikariofaza (n+n) n n

11 Plazmogamia zlanie się plazmy w czasie kopulacji gamet, gametangiów lub strzępek Kariogamia zlanie się jąder sprzężonych w jedno diploidalne jądro zygotyczne

12 HAPLOFAZA DIKARIOFAZA DIPLOFAZA n n plazmogamia n n kariogamia 2n mejoza

13 Ogólny cykl rozwojowy grzybów

14 Sprzężniaki (Zygomycota) Pleśniak biały _mould_mucor_mucedo ord=14&phpsessid=0b9e9a033304f9a271 a3757a1141a877 b-i-fungi-jamur-jamur-merupakan.html

15 Rozłożek czerniejący

16 Sprzężniaki (Zygomycota) cykl rozwojowy /~uzwiak/gbsummer13/gb 101Summer13Lect/GB101S ummer_lect3.htm

17 Sprzężniaki (Zygomycota) Typ rozmnażania płciowego Rodzaje faz jądrowych gametangiogamia haplofaza, diplofaza Najdłuższa faza haplofaza Typ zarodników Miejsce tworzenia się zarodników mitospory (sporangialne) kuliste zarodnie na trzoneczkach

18 Workowce (Ascomycota) Drożdże

19 pędzlak kropidlak barium/htm/aspergillus_candidus. htm

20 Dzieżka pomarańczowa Smardz jadalny cz.com/smardz-jadalny-picture_pl html Trufla

21 Workowce (Ascomycota) cykl rozwojowy

22 Postawanie zarodników workowych

23 Buławinka czerwona niki+czy+co3.jpg

24 Buławinka czerwona cykl rozwojowy

25 Workowce (Ascomycota) Typ rozmnażania płciowego Rodzaje faz jądrowych Najdłuższa faza gametangiogamia haplofaza,dikariofaza diplofaza haplofaza Typ zarodników Miejsce tworzenia się zarodników mejospory (workowe) wewnątrz worka

26 Podstawczaki (Basidiomycota) Muchomor czerwony Muchomor sromotnikowy

27 Opieńka miodowa Borowik szlachetny Pieczarka polna n=view&ccat_id=3

28 Podstawczaki (Basidiomycota) cykl rozwojowy

29 Powstawanie zarodników podstawkowych

30 Rdza źdźbłowa

31 Rdza źdźbłowa cykl rozwojowy

32 Podstawczaki (Basidiomycetes) Typ rozmnażania płciowego Rodzaje faz jądrowych Najdłuższa faza somatogamia haplofaza,dikariofaza diplofaza dikariofaza Typ zarodników Miejsce tworzenia się zarodników mejospory (podstawkowe) na zewnątrz podstawki

33 Matura 2011

34 Na rysunku zamieszczono pokrój ciała 3 przedstawicieli (1-3) należących do sprzężniaków (I), workowców (II), podstawczaków (III). 1 2 W obrębie podanych grup grzybów są wytwarzane różne rodzaje zarodni: A-worek, B- kulista zarodnia, C- podstawka, oraz zachodzą następujące typy procesu płciowego: a gametangiogamia, b somatogamia. Przyporządkuj przedstawione na rysunku organizmy do odpowiednie grupy grzybów (I-III), rodzaju wytwarzanej zarodni (A-C), oraz typu zachodzącego procesu płciowego (a-b) 1 III C b 2 I B a 3 II A a 3 Bukała B., Biologia, bakterie, rośliny, grzyby, zmienione

35 Dikariofaza faza jąder sprzężonych jest charakterystyczna dla workowców i podstawczaków. Podaj cechę charakterystyczną dla rozmnażania tych grzybów, która warunkuje występowanie w ich cyklach rozwojowych dikariofazy Rozdzielenie w czasie plazmogamii i kariogamii. Określ, w którym momencie ich cyklu występuje faza diploidalna Diplofaza następuje tuż po kariogamii a przed mejozą i wytworzeniem zarodników, jest to stan krótkotrwały Bukała B., Biologia, bakterie, rośliny, grzyby, zmienione

36 Uszereguj chronologicznie podane niżej etapy rozwoju występujące w cyklu życiowym pieczarki. 1 Kiełkowanie zarodników Rozrost grzybni dikariotycznej kariogamia Wytworzenie komórek dwujądrowych plazmogamia Wytworzenie grzybni haploidalnej Mejoza jąder zygotycznych Formowanie się zarodników podstawkowych Bukała B., Biologia, bakterie, rośliny, grzyby

37 Wskaż spośród niżej wymienionych strukturę diploidalną grzyba. a) Owocnik smardza b) Strzępki wyrastające z lęgni workowca c) Komórka zygotyczna stanowiąca komórkę macierzystą podstawki d) Strzępki grzybni konidiotwórczej (konidiofor) pędzlaka Bukała B., Biologia, bakterie, rośliny, grzyby

38 U sprzężniaków grzybnia dikariotyczna powstaje w wyniku: a) Somatogamii b) Gametangiogamii c) Gametangii d) U sprzężniowców nie występuje grzybnia dikariotyczna Bukała B., Biologia, bakterie, rośliny, grzyby,

39 Na rysunku zamieszczono cztery typy zarodników grzybów: konidialne (I), podstawkowe (II), sporangialne (III) oraz workowe (IV). Zarodniki u grzybów mogą powstawać w następstwie mejozy (A) i mitozy (B). Przyporządkuj przedstawione na rysunku zarodniki (1 4) do odpowiednich typów (I-IV), oraz do sposobu powstawania (A - B) 1 III B 2 I B 3 IV A 4 II - A

40 Korzystając z cyklu rozwojowego buławinki, wskaż, która z niżej podanych struktur jest owocnikiem buławinki czerwonej. a) Sporysz w kłosie zboża b) Kiełkująca sklerota (grzybnia przetrwalna) c) Grzybnia wytwarzająca zarodniki konidialne d) Butelkowata struktura w główce powstałej z kiełkującego sporyszu Bukała B., Biologia, bakterie, rośliny, grzyby, zmienione