Różnorodność biologiczna

Transkrypt

1 Różnorodność biologiczna Rozmnażanie bezpłciowe i płciowe oraz przemiana pokoleń. Istota i różnorodność Anna Bajer, Mohammed Alsarraf i Marta Wrzosek

2 Rozmnażanie: płciowe i bezpłciowe zapewnia trwanie w czasie i populacji, gatunków Rozmnażanie płciowe M masculine, F feminine rozmnażanie bezpłciowe

3 Rozmnażanie bakterii wyłącznie bezpłciowe, Wiele eukariontów ma również podobne sposoby rozmnażania Bakteria zielona, sinica Oscillatoria sp. Grzyb workowiec Geotrichum candidum

4 Rozmnażanie płciowe. Co to jest płeć? Płeć to zespół cech determinowanych genetycznie. Określa zdolność do wytwarzania gamet męskich lub żeńskich. Często tej zdolności towarzyszy szereg cech dodatkowych (pierwszorzędowe i drugorzędowe cechy płciowe) U wielu organizmów płcie nie różnią się morfologicznie (wyglądają tak samo np. orzęski, grzyby)

5 Rozmnażanie płciowe. Po co płeć?

6 Symbole płci pochodzą od symboli planet Wenus i Mars

7 SKĄD SIĘ WZIĘŁA PŁCIOWOŚĆ? PO CO PŁEĆ? Rozmnażanie płciowe jest biologicznie nieopłacalne, jednak szeroko w przyrodzie rozpowszechnione. Co sprawiło, że pojawiło się na Ziemi około dwóch miliardów lat temu, czyli wraz z pojawieniem się Eukariontów? Rozmnażanie płciowe wymaga więcej energii niż bezpłciowe Często jest związane z budową charakterystycznych struktur i kosztownych cech płciowych Wiąże się z ryzykiem nie znalezienia partnera Przynosi niewielki zysk lub nie przynosi zysku w liczbie potomstwa

8 SKĄD SIĘ WZIĘŁA PŁCIOWOŚĆ? PO CO PŁEĆ?

9 Dymorfizm płciowy - dwupostaciowość rodzaj dymorfizmu przejawiający się różnicami w morfologii samicy i samca jednego gatunku. Przejawia się w różnicach wielkości, kształtu, ubarwienia

10 Dymorfizm płciowy kręgowców

11 Po co dymorfizm? Często wiąże się z doborem płciowym. Płeć, która mniej inwestuje w potomstwo chce jak najlepiej sprzedać swoje gamety (chce się podobać, by być wybranym z puli dostępnych osobników tej samej płci).

12 FORMY ROZMNAŻANIA BEZPŁCIOWEGO Pierwotniaki rozmnażają się przez podział na dwie komórki potomne; robaki pączkują czy rozdzielają się na wiele fragmentów; truskawki wyrastają z rozmnóżek; wierzby rosną z odszczepionych gałązek, mniszek lekarski wytwarza bez procesu płciowego nasiona; dziewicze mszyce rodzą dziewicze córki, które są już ciężarne w chwili urodzenia

13 Czy rozmnażanie płciowe jest rozmnażaniem? Płciowość prowadzi do powstawania organizmów, mających nowe kombinacje genów. Mechanizmy, będące podstawą zjawiska płciowości, tasują talię genów danego gatunku, tak jak gracz tasuje talię kart. Płciowość nie jest równoznaczna z rozmnażaniem. Różnicę pomiędzy tymi pojęciami najlepiej można zrozumieć, obserwując orzęski. Proces płciowy tych pierwotniaków zachodzi najczęściej w trakcie tzw. koniugacji, kiedy to łączą się ze sobą dwa osobniki i wymieniają nawzajem materiał genetyczny. Po zakończeniu tej wymiany, czyli po procesie płciowym, orzęski oddzielają się. Nie tworzy się organizm potomny.

14 Typy rozmnażania płciowego Izogamia Anizogamia Oogamia Gametangiogamia Koniugacja Somatogamia

15 Cykl życiowy pantofelka Paramecium

16 Koniugacja i rozmnażanie bezpłciowe pantofelka

17 Cykle życiowe i przemiana pokoleń zapewniają zarówno wymianę genów w procesie płciowym jak i efektywne rozmnażanie

18 Rozmnażanie protistów na przykładzie lęgniowców (grupa SAR, Heterokontophyta)

19 Rozmnażanie grzybów workowców (Ascomycota)

20 Rozmnażanie sprzężnicy (Chlorophyta, Archeoplastida)

21 Rozmnażanie grzybów na przykładzie pleśniaka Mucor

22 Rozmnażanie grzybów cykl z wymianą żywicieli na przykładzie rdzy źdźbłowej

23 ozmnażanie roślin i przemiana okoleń na przykładzie paproci Sporofit pokolenie diploidalne rozmnażające się bezpłciowo przez zarodniki tworzone po mejozie) Gametofit pokolenie haploidalne, rozmnażające się płciowo

24 U roślin nasiennych gametofit uległ znacznej redukcji. Pokolenie gametofitu jest zależne od sporofitu - to pyłek i woreczek zalążkowy w obrębie zalążni

25 Kiedy opłaca się rozmnażać płciowo, a kiedy bezpłciowo? Płciowo kiedy warunki są zmienne, -pod koniec sezonu wegetacyjnego - jeśli pojawił się odpowiedni partner -w warunkach stresu Bezpłciowo kiedy warunki są stałe, - W środku sezonu wegetacyjnego - Kiedy nie ma partnera - W sytuacji dostępu do dóbr - W przypadku partnerstwa mutualistycznego

26 Soredium

27 Kalanchoe daigremontiana